Lees meer - utrecht10

Verslag U10 Café energie transitie
Initiatief nemer Michiel van Liere (wethouder te Houten) trapte af. Geo
politieke ontwikkelingen (Krim, Oekraïne, Rusland) beïnvloeden de leveringszekerheid van
energie uit Rusland naar Europa en Nederland negatief. Nederland is over de piek van de
aardgas productie heen en wordt hierdoor afhankelijk van andere (buitenlandse)
energiebronnen. Grote energiebedrijven zoals RWE boeken gascentrales af (in Nederland
voor meer dan 1 miljard) en investeren hierdoor minder in Nederland. Hun voortbestaan
wordt bedreigd. Het kabinet heeft in het Energie akkoord een ambitie neergelegd voor
windparken. Voor de provincie Utrecht betekent dat 65 MW aan windparken per 2020. De
provincie heeft zich hieraan gecommitteerd. Gemeenten worstelen met plaatsing van
windparken in hun gemeenten en zien daar soms, onder druk van de publieke opinie, van af.
Hoe gaan we als gemeenten in de regio Utrecht deze ambitie waarmaken? Michiel stelde voor
om een regionale energiekaart te maken waarin we aangeven welke duurzame energiebronnen
we op welke plaats in de regio laten exploiteren. Hij vindt dat we de sense of urgency moeten
benoemen en een marsroute maken hoe we de doelstelling van hernieuwbare energie
opwekking van 14% in 2020 gaan realiseren.
Directeuren van 3 energiebedrijven / initiatieven, vertelden hun verhaal. Katja Langen
(Eneco wind op land), Gerwin Verschuur (Thermo Bello) en Robin Berg (lombox) vertelden
over hun succesvolle projecten op het gebied van respectievelijk wind, warmte en zon. De
drie presentaties zijn hieronder te bekijken. Na de presentaties werd er in drie groepen
doorgepraat over de rol van de gemeenten bij deze projecten.
In het gesprek met Katja Langen van Eneco werd doorgepraat over de dilemma’s rondom
draagvlak en inpassing. Draagvlak is van groot belang, maar een heldere koers van het
gemeentebestuur evenzeer. Bij succesvolle projecten is vaak sprake van een gemotiveerde
wethouder en van eigenaarschap van de lokale gemeenschap. De gespreksdeelnemers zouden
het een goed idee vinden als samenwerkende gemeenten het regionale gesprek over
ruimtelijke inpassing van windmolens en andere duurzame energiebronnen opstarten.
Het gesprek met Gerwin Verschuur (Thermobello uit Culemborg) begon met allerlei
informatieve vragen zoals: zijn alle bewoners lid van de corporatie? (nee, maar ze zijn wel
allemaal klant), hoe vervul je de rol als netwerkbeheerder? (die is wellicht wat onderschat),
hoe is de administratie geregeld? (ondersteuning door Greenchoice) en wat was de
betrokkenheid van de gemeente (garantstelling). Gezamenlijk werd geconstateerd dat de rol
van de overheid verandert, niet minder wordt maar anders. Daarom zouden gemeenten een
visie moeten hebben op hoe ze initiatieven van bewoners willen ondersteunen. Overigens
hoort daar ook een anders soort ambtenaar bij, meer coach dan regisseur.
In het gesprek met Robin Berg van LomboXnet vond een levendige discussie plaats over de
kansen die er zijn om zonne-energie verder te stimuleren. Vanuit het project ‘0 op de meter’
zien steeds meer bewoners hun elektriciteitsrekening tot 0 dalen dankzij plaatsing van
zonnepanelen, en teruglevering aan het net bij veel zon die niet tegelijk in stroom voor de
woning kan worden omgezet. Belangrijke kans dus voor gemeenten om deze ontwikkeling te
stimuleren, bijv. door het organiseren van voorlichtingsbijeenkomsten per wijk waar Utrecht
nu goede ervaringen mee heeft. Robin zag zelf de mooiste toekomst weggelegd voor de
combinatie zonnepanelen-elektrische auto. Het probleem met zonne-energie is n.l. de
overcapaciteit die ontstaat bij teveel zon. De accu’s van elektrische auto’s hebben de
capaciteit om die energie geheel op te nemen. Voor gemeenten dus een belangrijke kans om
het beleid te richten op een samenhangende aanpak van de plaatsing van zonnepanelen, de
aanleg van oplaadpalen en het verbindende stroomnet. Wanneer dit grootschalig wordt
aangepakt voorzag hij een grote toekomst voor de Utrechtse regio als ‘hub voor schoon
elektrisch vervoer’. Dat zal zeker ook internationaal tot de verbeelding spreken en de
aantrekkelijkheid van onze regio nog verder vergroten. Hoe eerder je ermee begint hoe groter
de kans van slagen.
Tenslotte de stellingen. De beide intitiafief nemers, Hans Reusch uit Nieuwegein en Michiel
van Liere uit Houten brachten de stellingen in. Er moet in elk college een
portefeuillehouder energietransitie komen. Aanvankelijk leek iedereen voor, maar wat zou
het beste werken? Als er één iemand aanspreekbaar is op de voortgang en de resultaten en
trekt aan de realisatie van bijvoorbeeld een windpark? Of als alle wethouders expliciet
aandacht besteden aan energietransitie? Er zitten duidelijke ruimtelijke, economische,
financiële en mobiliteitskanten aan energie transisite, het gaat over veel meer dan
duurzaamheid of milieu. Maar als iedereen er verantwoordelijk voor is, komt het dan wel van
de grond ? De tweede stelling ging over de regionale samenwerking. Er moet een U10
bestuurstafel komen, energieopwekking is per definitie niet lokaal. Er werd sceptisch
opgemerkt dat de moeizame voortgang niet te wijten is aan gebrek aan bestuurlijke gremia.
Gepraat wordt er meer dan genoeg. Een duidelijk energieakkoord waarin hard wordt
afgesproken wie wat doet, en dan allemaal aan de slag, dat werkt misschien veel beter. Maar
om de kaart van Michiel van Liere ook echt te maken, moeten we toch om tafel ? Maar een
borrel gaan drinken kan ook helpen. En dat zijn we gaan doen.