VAN Voorstellen voor het Vlaams regeerakkoord

Voorstellen van het Vlaams Apothekers Netwerk
voor het Vlaams regeerakkoord
VAN is het representatief netwerk van de Vlaamse apotheker dat fungeert als aanspreekpunt en
spreekbuis van de apotheker voor de Vlaamse overheid en alle organisaties betrokken bij de
gezondheids- en welzijnszorg in Vlaanderen.
VAN is een samenwerkingsverband van de apothekersverenigingen in de Vlaamse gemeenschap en
brengt hun standpunten samen.
VAN omkadert en versterkt de positie van de apotheker als actieve partner binnen een Vlaams
gezondheidsbeleid en bevordert de ontwikkeling van farmaceutische zorg, preventie en
gezondheidsprojecten. VAN ondersteunt de Vlaamse apotheker in zijn dagdagelijkse praktijk en
ontwikkelt en valoriseert het beroep van apotheker.
De prioriteiten voor de apotheeksector, die gezamenlijk opgesteld werden door VAN, de Algemene
Pharmaceutische Bond (APB) en de Association des Unions des Pharmaciens (AUP), hebben we u
eerder bezorgd en mondeling toegelicht. De krachtlijnen van de Top van de Vlaamse Apotheker in
2012 zijn in dat memorandum verwerkt.
Premisse
1.
De apotheker is voor de patiënt de meest toegankelijke zorgverstrekker.
In Vlaanderen en Brussel verzekert een dicht netwerk van voor het publiek opengestelde apotheken
24/7 beschikbaarheid met optimale geografische spreiding (www.apotheek.be). De apotheker is zo de
meest toegankelijke zorgverstrekker. Apothekers hebben gemiddeld 100 patiëntencontacten per dag
of ruim 5 miljoen per maand. De apotheker scoort bovendien hoog op het vlak van vertrouwen.
2.
De apotheker is een coach voor de patiënt.
Als coach van patiënten geeft de apotheker advies over optimaal gebruik van medicatie, medische
hulpmiddelen en voedingssupplementen en over een gezonde levensstijl. Hij bouwt een duurzame
relatie met zijn patiënten uit, zodat het begrip huisapotheker algemeen aanvaard wordt.
3.
De apotheker is de expert van het geneesmiddel.
We staan in voor een verantwoorde aflevering van geneesmiddelen met of zonder voorschrift. De
apotheker begeleidt zijn patiënten bij zijn geneesmiddelengebruik en waakt over potentiële en
effectieve geneesmiddelgebonden problemen. Kortom, de apotheker staat in voor kwalitatieve
farmaceutische zorg.
Het KB nr.78 betreffende de uitoefening van de gezondheidsberoepen beschrijft duidelijk de farmaceutische
handelingen in de uitoefening van de functie van apotheker.
www.vlaamsapothekersnetwerk.be – [email protected]
1
Deze nota bevat de voornaamste krachtlijnen voor een Vlaams regeerakkoord voor de verankering
van de huisapotheker in de eerstelijnsgezondheidszorg. Bij het uitvoeren van de 6e staatshervorming
is het cruciaal dat de Vlaamse regering de huisapotheker (h)erkent als een volwaardig partner voor
het verder uitbouwen van kwalitatieve en toegankelijke zorg in de eerste lijn.
1.
FARMACEUTISCHE ZORG IN DE EERSTE LIJN

Medicatieschema’s opstellen, onderhouden en beheren
Patiënten hebben het vaak moeilijk om hun geneesmiddelen correct in te nemen. Voor chronische
patiënten met polymedicatie is een medicatieschema een onmisbaar instrument. Met het Gedeeld
Farmaceutisch Dossier (GFD) beschikken apothekers weldra over een authentieke bron van
afgeleverde medicatie. Op basis daarvan kan een correct, volledig en up to date medicatieschema
aangemaakt en beheerd worden. Zo kan een accuraat beeld van de actieve medicatie beschikbaar
gemaakt worden voor patiënten en hun zorgteam. Alleen met een billijke vergoeding kan dat op
korte termijn algemeen ingang vinden voor patiënten die daar nood aan hebben.

Samenwerking en gegevensdeling met behulp van ICT
Online gegevensdeling en andere vormen van digitale communicatie kunnen de efficiëntie en de
kwaliteit van de gezondheidszorg verhogen. Als expert van het geneesmiddel is de apotheker een
onmisbare schakel in het zorgteam. Met name voor de beschikbaarheid van een digitaal en gedeeld
medicatieschema via Vitalink is de medewerking van de apotheker cruciaal. We verwijzen naar de
visietekst (e)Zorgzaam Vlaanderen en het Actieplan e-Gezondheid 2013-2018.

Budgetcontrole en kostenbeperking door bevordering van optimaal medicatiegebruik
Door het vermijden, opsporen en behandelen van geneesmiddelgebonden problemen dragen
apothekers bij tot optimaal geneesmiddelengebruik en tot het vermijden van directe en indirecte
kosten, zowel in de residentiële zorg als in de thuiszorg. De budgetwinst, gerealiseerd door de
interventies van de apotheker, moet terug geïnjecteerd worden in de sector, voor verdere
ontwikkeling van het beroep en van de dienstverlening aan de patiënt. De apotheker wordt vergoed
voor deelname aan het zorgoverleg.
2.
GEÏNTEGREERDE ZORG

Transmurale communicatie
Het communiceren van de medicatiegegevens bij switch van ambulante naar residentiële zorg en
omgekeerd is essentieel voor de continuïteit van de behandeling en om geneesmiddelgebonden
problemen, zoals dubbelmedicatie, te vermijden. Apothekers moeten actief ondersteund worden
door de Vlaamse overheid ondersteund bij projecten die het transmuraal werken bevorderen.

Transdisciplinair samenwerken
Apothekers hebben een volwaardige plaats binnen de chronische zorg die de aflevering van
medicatie (en aanverwante producten) en de begeleiding van hun optimaal gebruik overstijgt.
Langdurig geïntegreerde zorg veronderstelt een aanpak met meer accent op preventie en lokaal
populatie management, met een permanente opvolging van patiënten en regelmatig multidisciplinair
overleg. Dat is slechts mogelijk indien het huidige zorgmodel, zowel qua organisatie en inhoud als
qua vergoedingsmodel grondig wordt hertekend in overleg met de zorgsector.
www.vlaamsapothekersnetwerk.be – [email protected]
2
3.
PREVENTIE
In het kader van gezondheidspromotie en ziektepreventie speelt de apotheker een belangrijke rol
door zijn laagdrempeligheid en door het regelmatige contact met de bevolking. VAN zal een eigen
pakket van acties ontwikkelen en implementeren, aansluitend bij De Gezondheidsgids van Domus
Medica, die van overheidswege erkend werd als dé richtlijn voor de Vlaamse huisarts. Zo kan VAN
bijvoorbeeld bijdragen aan het verhogen van de vaccinatiegraad. Het GFD kan op deze manier
worden uitgebreid naar een GFD ‘plus’, naar analogie met het GMD ‘plus’.
4.
ERKENNING VAN DE OFFICINA-APOTHEKER
De apotheker van een voor het publiek opengestelde apotheek kan zich momenteel niet beroepen
op een bijzondere beroepstitel of een bijzondere beroepsbekwaamheid. Er zijn ter zake bijgevolg geen
erkenningscriteria waaraan hij moet voldoen om zich te beroepen op een bijzondere beroepstitel,
noch is er enige erkenning door de gemeenschappen. De apotheker wil op Vlaams niveau erkend
worden en betrokken worden bij gesprekken over KB 78.
5.
LEEFBAARHEID VAN DE VLAAMSE APOTHEEK

Maatregelen zijn nodig om jonge zelfstandige collega’s terug de mogelijkheid te geven om
een apotheek over te nemen en financiële impulsen zijn nodig om associatie van apotheken en/of
samenwerkingsverbanden te bevorderen. Het bestaande impulsfonds wordt uitgebreid naar
apothekers.

De financiële leefbaarheid van de apotheken staat onder druk. Honorering van
farmaceutische zorg moet meer gewicht krijgen ten opzichte van vergoeding op basis van de
aflevering van geneesmiddelen en andere gezondheidsproducten.

De veiligheid van de apotheken blijft een aandachtspunt.
6.
STRUCTUREEL OVERLEG VOOR ZELFSTANDIGE ZORGVERSTREKKERS

Apothekers sterker betrekken bij het gezondheidsbeleid
Meer bepaald bij de verdere uitbouw van innovatieve en kwaliteitsvolle eerstelijnsgezondheidszorg
in het kader van de 6e staatshervorming is betrokkenheid van alle partners meer dan wenselijk.

Structureel en erkend overleg op alle niveaus (federaal en gemeenschap)

Structurele samenwerking onder de vorm van een samenwerkingsovereenkomst tussen VAN
en de Vlaamse Minister van welzijn en gezondheid

Innovatie in de gezondheidszorg met aandacht voor opleiding en navorming
Apothekers moeten ondersteund worden om mee te werken aan de evolutie in de gezondheidszorg
door middel van vorming, subsidies voor de ontwikkeling van en onderzoek naar innovatieve
diensten. Demonstratieprojecten van Flanders’ Care kunnen faciliterend werken.
Kortom, een hechte samenwerking tussen apothekers en de overheid leidt tot minder
geneesmiddelgebonden problemen, tot meer gezondheid voor de patiënt en tot budgetbeheersing.
Apr. Thierry De Heyn, voorzitter van het Vlaams Apothekers Netwerk
Apr. Hilde Deneyer, algemeen directeur van het Vlaams Apothekers Netwerk
www.vlaamsapothekersnetwerk.be – [email protected]
3