Programmabegroting 2014
na 3e wijziging
e
Programmabegroting 2014 na 3 wijziging
Veiligheidsregio Fryslân
Leeuwarden, november 2013
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
2
Inhoudsopgave
1
Inleiding ....................................................................................................................................... 5
2
2.1
2.2
2.3
2.4
2.5
2.6
2.7
3
Algemeen..................................................................................................................................... 6
Algemene ontwikkelingen........................................................................................................... 6
Taakstelling ................................................................................................................................ 6
Meerjarenbeleidsplan ................................................................................................................. 6
Loon- en prijsniveau ................................................................................................................... 6
Beleidsbijstelling ......................................................................................................................... 7
Rechtmatigheid........................................................................................................................... 8
Aansluiting en verschillen ten opzichte van primitief.................................................................. 8
Beleidsbegroting ...................................................................................................................... 10
3.1 Programmaplan ........................................................................................................................ 10
3.1.1
Gezondheid...................................................................................................................... 10
3.1.1.1
Ontwikkelingen........................................................................................................ 10
3.1.1.2
Zorg & Advies.......................................................................................................... 11
3.1.1.2.1
Zorg..................................................................................................................... 11
3.1.1.2.2
OGGZ ................................................................................................................. 13
3.1.1.2.3
Lijkschouw .......................................................................................................... 14
3.1.1.2.4
Politiezorg & Overig ............................................................................................ 15
3.1.1.2.5
Reizigersvaccinatie............................................................................................. 16
3.1.1.2.6
Advies ................................................................................................................. 17
3.1.1.3
Jeugdgezondheidszorg ........................................................................................... 19
3.1.1.3.1
Zorg voor alle kinderen ....................................................................................... 19
3.1.1.3.2
Crisis/calamiteitenzorg........................................................................................ 22
3.1.1.3.3
Monitoring & Beleid............................................................................................. 23
3.1.1.3.4
Gezondheidsbevordering & Preventieprogramma's........................................... 24
3.1.1.3.5
Aanvullende producten JGZ ............................................................................... 25
3.1.2
Veiligheid ......................................................................................................................... 26
3.1.2.1
Ontwikkelingen........................................................................................................ 26
3.1.2.2
Crisis ....................................................................................................................... 30
3.1.2.3
Veiligheidsbureau.................................................................................................... 31
3.1.2.4
Coördinatie Bevolkingszorg .................................................................................... 33
3.1.2.5
Bevolkingszorg........................................................................................................ 34
3.1.3
Brandweer........................................................................................................................ 36
3.1.3.1
Inleiding ................................................................................................................... 36
3.1.3.2
Risicobeheersing..................................................................................................... 40
3.1.3.3
Operationele voorbereiding..................................................................................... 42
3.1.3.4
Incidentbestrijding en nazorg .................................................................................. 44
3.2 Algemene dekkingsmiddelen ................................................................................................... 46
3.2.1
Bijdragen gemeenten....................................................................................................... 46
3.2.2
Brede Doeluitkering Rampen (BDUR) ............................................................................. 47
3.2.3
Onvoorzien....................................................................................................................... 47
3.3 Paragrafen ................................................................................................................................ 48
3.3.1
Financiering ..................................................................................................................... 48
3.3.2
Weerstandsvermogen...................................................................................................... 50
3.3.3
Bedrijfsvoering ................................................................................................................. 53
3.3.4
Onderhoud kapitaalgoederen .......................................................................................... 55
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
3
3.3.5
4
Verbonden partijen .......................................................................................................... 56
Financiële begroting................................................................................................................. 57
4.1 Baten en lasten......................................................................................................................... 57
4.1.1
Baten en lasten per programma per beleidsproduct ....................................................... 57
4.1.2
Toelichting Gezondheid ................................................................................................... 59
4.1.3
Toelichting Veiligheid....................................................................................................... 62
4.1.4
Toelichting Brandweer ..................................................................................................... 63
4.2 Financiële positie...................................................................................................................... 65
4.2.1
Investeringen ................................................................................................................... 65
4.2.2
Mutaties reserves ............................................................................................................ 66
4.2.3
Mutaties voorzieningen.................................................................................................... 66
4.3 Bestuursverklaring.................................................................................................................... 67
Bijlagen................................................................................................................................................. 68
I.
Staat van leningen.................................................................................................................... 69
II.
Overzicht beleidsproducten per categorie................................................................................ 69
II.
Overzicht beleidsproducten per categorie................................................................................ 70
II.
Bijdrage per gemeente ............................................................................................................. 72
III.
Gefaseerde overgang bijdrage programma 2014-2018 ........................................................... 73
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
4
1
Inleiding
Voor u ligt de geïntegreerde begroting 2014. Dit boekwerk bevat zowel de eerder genomen besluiten
rondom de begroting, als de derde begrotingswijziging 2014.
De in dit stuk verwerkte besluiten die eerder zijn genomen betreft de primitieve begroting en de eerste
wijziging SN1B (beide vastgesteld door het Algemeen Bestuur op 27 juni 2013) en de tweede
begrotingswijziging inzake het vastgoed (vastgesteld in het Algemeen Bestuur op 28 november 2013).
De opgenomen derde begrotingswijzging betreft de herijking van de taken rondom WABO en beheer
brandkranen, alsmede de vorming van een derde begrotingsprogramma en het op de juiste wijze
toerekenen van organisatie-overhead. De effecten hiervan zijn toegelicht in paragraaf 2.7.
Voor het programmaonderdeel van de brandweer is het na een forse inspanning gelukt om de
taakstelling van € 1.036.000 zoals in 2013 door het Algemeen Bestuur opgelegd, structureel op te
lossen en daarmee de efficiency van de regionalisering inhoud te geven. De taakstelling is verwerkt
als een reductie op:
• Beheer en onderhoud kazernes
€ 236.000
• Reductie opleidingsbudget
€ 210.000
• Structureel niet invullen vacatures
€ 250.000
• Beheer, aanschaf en onderhoud materieel
€ 200.000
• Overige efficiency op materiële kosten
€ 140.000
In de navolgende hoofdstukken komen achtereenvolgens aan de orde algemene ontwikkelingen, de
taakstelling 2014, het meerjarenbeleidsplan, loon- en prijsniveau, eerste begrotingswijziging 2013 en
de aansluiting tussen 2013 en 2014 (hoofdstuk 2), het programmaplan, de algemene
dekkingsmiddelen en de paragrafen (hoofdstuk 3) en de financiële begroting (hoofdstuk 4).
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
5
2
Algemeen
2.1
Algemene ontwikkelingen
Deze begroting komt tot stand in een periode waarin Nederland en dus ook de gemeenten zich nog
steeds in zwaar economisch weer bevinden. De financiële middelen zijn schaars. Veiligheidsregio
Fryslân heeft reeds eind 2010/begin 2011 ingespeeld op die situatie en een taakstelling vastgesteld
van 17% (niveau 2011) voor de jaren 2010 tot en met 2014. Een deel van die taakstelling is gebruikt
voor het opvangen van autonome ontwikkelingen en het overige is aangewend voor het verlagen van
de gemeentelijke bijdrage met 10%. Daarnaast komt de invlechting van de brandweer per 1 januari
2014 tot uiting in deze gewijzigde begroting.
Voor de brandweer is een nieuw begrotingsprogramma in het leven geroepen en de uitvoering van de
‘oude’ regionale brandweer is overgebracht van programma veiligheid naar het nieuwe programma
brandweer. Dit programma is toegevoegd om het onderscheid in beleid weer te geven tussen de
taken op het gebied van veiligheid en die op het gebied van brandweerzorg.
2.2
Taakstelling
In de vergaderingen van 10 november 2010 en 24 maart 2011 heeft het Algemeen Bestuur ingestemd
met de invulling van de taakstelling 2010-2014 voor de organisatie. Van de totale taakstelling over
deze jaren van € 2.023.600 moet in 2014 € 179.520 worden gerealiseerd en heeft alleen betrekking
op het programma Gezondheid. Voor een specificatie wordt verwezen naar de toelichting op dat
programma.
2.3
Meerjarenbeleidsplan
Zoals in de inleiding vermeld, is het meerjarenbeleidsplan 2014-2017 de ongewijzigde voortzetting van
het plan 2013-2016.
In de lijn met dat plan vindt thans overleg plaats over het houden van enkele pilots met betrekking tot
gebiedsgericht werken JGZ. Het beleidsplan GGD, de concrete vertaling van het programma
Gezondheid, is in de vergadering van het Algemeen Bestuur van 24 januari 2013 vastgesteld.
In de vergadering van het Algemeen Bestuur ligt het beleidsplan brandweer voor ter besluitvorming.
De inhoudelijke effecten daarvan zijn opgenomen in het programmaplan brandweer.
2.4
Loon- en prijsniveau
In de financiële verordening is het volgende opgenomen betreffende de indexatie in verband met
loon-/prijsontwikkeling.
Artikel 5a. Indexatie
1.
Ten behoeve van de indexatie van lonen en prijzen naar het volgend begrotingsjaar wordt
uitgegaan van de consumentenprijsindex (CPI) van het CBS over de maand februari van het
jaar voorafgaand aan het betreffende begrotingsjaar.
2.
Zo nodig wordt op de in het eerste lid genoemde index een correctie toegepast in verband
met de verwachte loonontwikkeling CAR-UWO.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
6
De consumentenprijsindex voor februari 2013 bedraagt 3% volgens het CBS. Een belangrijke oorzaak
voor dit hoge inflatiecijfer is de verhoging van het BTW tarief van 19% naar 21%. Conform de bepaling
in de financiële verordening zullen de materiële kosten met 3% worden geïndexeerd.
De indexering voor loonkosten is vooralsnog gesteld op 2%. Deze totale stijging is een combinatie van
de daling van pensioenlasten, een stijging van de overige werkgeverslasten en een verhoging van
loonkosten als gevolg van de CAO-onderhandelingen. Aangezien op het moment van schrijven van dit
stuk in het voorjaar van 2014 nog geen CAO is afgesloten voor de jaren 2013 en 2014, en de
vakbonden hebben ingezet op een verhoging, deze kan tot ca. 2% worden opgevangen binnen de
begroting 2014.
Gelet op de verhouding materiële kosten en loonkosten binnen de begroting van Veiligheidsregio
Fryslân betekenen bovenstaande indexeringen een gemiddelde indexering van 2,40% voor 2014.
Voor de jaren na 2014 is vooralsnog geen indexering toegepast.
2.5
Beleidsbijstelling
In het verlengde van de opstelling van de bestuursrapportages 2012 en de jaarrekening 2012 heeft de
organisatie de structurele effecten op de reeds vastgestelde begroting voor 2013 geanalyseerd.
Daarbij zijn eveneens betrokken de actuele ontwikkelingen na de vaststelling van genoemde
begroting.
Bovenstaande analyse heeft voor de navolgende onderdelen geleid tot (voor de gemeenten
budgettair-neutrale) aanpassingen van de primaire begroting 2013:
• meldkamer Noord Nederland
• FPU/wachtgeld
• teruggave BTW
• dekking ver-/ nieuwbouw Harlingertrekweg 58 en invulling bezuiniging
• meetplanorganisatie
• opleidingen
• informatieplan
• reizigersvaccinatie
• formatie THZ
• betere toerekening producten JGZ
• aanschaf PTT-sets ten behoeve van de brandweer
Voor een nadere toelichting op bovengenoemde onderdelen verwijzen wij u naar de toelichting bij de
eerste begrotingswijziging 2013. Met deze begrotingswijziging willen wij ook inspelen op aanbeveling
5 van de managementsamenvatting in het verslag van bevindingen van de accountant bij de
jaarrekening 2012, namelijk het vooraf autoriseren van aanpassingen in de begroting, ook al hebben
deze geen gevolgen voor de gemeentelijke bijdrage.
Het nieuwe beleid van de geregionaliseerde brandweer is ondergebracht in het programmaplan bij het
nieuwe programma brandweer.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
7
2.6
Rechtmatigheid
In de vergadering van 19 september 2013 heeft het algemeen bestuur het controleprotocol en het
normenkader vastgesteld. Daarnaast is door het Dagelijks Bestuur het interne controleplan
vastgesteld, op basis waarvan de naleving van de (financiële) rechtmatigheid zal worden getoetst.
2.7
Aansluiting en verschillen ten opzichte van primitief
Na de primitieve begroting zoals vastgesteld in het AB van 27 juni 2013, is een aantal
begrotingswijzigingen aangenomen in het kader van de regionalisering van de brandweer. Daarnaast
is in dit stuk een begrotingswijziging opgenomen. De aansluiting tussen de totale gemeentelijke
bijdrage in het saldo in de verschillende stukken is als volgt:
Primitieve begroting 2014
24.333.773
Eerste begrotingswijziging SN1B
Tweede begrotingswijziging
Vastgoed
Derde begrotingswijziging
23.744.033
Begroting 2014 na 1e wijziging
50.518.521
2.817.000
-376.285
De eerste begrotingswijziging is op 27 juni 2013 vastgesteld in het AB, de tweede op 28 november
2013. Dit betreft derhalve reeds vastgesteld beleid, wat in dit document is geïntegreerd met de
primitieve begroting.
In dit stuk is opgenomen een derde begrotingswijziging, dit behelst de volgende zaken:
Herrekening plustaken WABO:
In de initiële uitname in het kader van de regionalisering is een schatting gemaakt van de omvang van
de WABO-taken. Dit betreft een pluspakket, dat wordt afgenomen door een aantal gemeenten. Na
exacte berekening van de omvang van deze plustaak, blijkt de werkelijke inzet af te wijken van het in
de eerste begrotingswijziging opgenomen bedrag. De werkelijke opbrengst uit de plustaak is €172.440
lager, en heeft betrekking op een deel van de basis brandweerzorg. Dit deel is derhalve toegevoegd
aan het collectief. Deze wijziging heeft geen invloed op de bijdrage die elke individuele gemeenten in
totaal betaalt voor 2014.
Uitname budget brandkranen:
In de eerste begrotingswijziging is uitgegaan van het bij de VRF onderbrengen van beheer van de
brandkranen, hierbij is door 20 van de 27 gemeenten een budget ingebracht bij de uitvraag, voor
totaal € 548.725. In overleg is besloten dat deze taak toch gemeentelijk blijft. De door de gemeenten
ingebrachte bedragen worden conform de originele verdeling gecorrigeerd op de gemeentelijke
bijdragen in het nadelig saldo.
Programma-indeling en overhead:
In dit besluit is de eerder impliciet genomen beslissing voor het vormen van een derde programma
verwerkt. In het nieuwe programma brandweer is opgenomen de oude regionale brandweer (reeds
ondergebracht bij VRF) en de inbreng vanuit de regionalisering. In het programma veiligheid blijven de
taken uit de de multidisciplinaire kolom veiligheid en crisisbeheersing achter.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
8
Voor de verdeling van de overhead is aangesloten bij de herverdelingssystematiek van de overhead
(categorie 1/2/3) zoals deze op 14-03-2012 in het AB is vastgesteld.
Door integratie van de Brandweer verschuift er een deel van de categorie 1 overhead aangezien het,
behoudens de WABO, enkel wettelijke taken (categorie 1) betreft. Het product Brandweer was
ondergebracht bij het programma Veiligheid, maar na integratie is deze opgegaan in het nieuwe
programma Brandweer. Daarnaast vindt er eveneens een verschuiving van categorie 1 overhead
plaats van het programma Gezondheid naar het programma Brandweer. Het effect op de totale
bijdragen in het nadelig saldo is nihil, er is enkel sprake van een herverdeeleffect.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
9
3
Beleidsbegroting
3.1
Programmaplan
3.1.1
Gezondheid
3.1.1.1
Ontwikkelingen
Sociaal domein
Gemeenten in Friesland krijgen de komende jaren te maken met een belangrijke takenuitbreiding. Dit
zijn taken in het zogenoemde 'sociaal domein'. Het betreft de volledige jeugdzorg, de
begeleidingsfuncties uit de AWBZ en de invoering van de participatiewet. De optimalisatie van de zorg
en dienstverlening moet vooral gezocht worden in de integrale benadering (één gezin, één plan, één
regisseur) en het normaliseren en vroegtijdig voorkomen van problemen. ‘De complexiteit van het
sociale leven en de sociale problematiek vragen om een beleidsoplossing die uitgaat van de burger en
zijn sociale omgeving. De vraag dan wel het probleem van burgers houdt zich niet aan beleidsmatige
kokers, maar vraagt om een integrale benadering. Denk bijvoorbeeld aan de situatie waarin ouders
door een cumulatie van sociaaleconomische, medische en psychologische problematiek onvoldoende
in staat zijn hun kinderen goed op te voeden of hen zelfs verwaarlozen. Er is een transformatie van
het sociale domein nodig, waarin de overheid, maatschappelijke partijen, werkgevers en burgers actief
verantwoordelijkheid nemen’ (uit Bouwen op de kracht van burgers; VGN visie 2013). Bij gemeenten
en maatschappelijke organisaties is veel kennis aanwezig over een verhoogd risico op kwetsbaarheid.
De GGD wil als kennis- en expertisecentrum in samenspraak met gemeenten en ketenpartners haar
adviserende rol versterken door:
• een visie te ontwikkelen op het sociale domein vanuit gezondheidsperspectief;
• oplossingen te bieden in een bredere maatschappelijke context;
• netwerken, private en publieke partijen bij elkaar te brengen en regie op zorg te plegen;
• gemeenten vraaggericht te ondersteunen.
Jeugdgezondheidszorg
Per 2015 worden alle taken op het gebied van jeugdzorg en jeugdhulpverlening gedecentraliseerd
naar de gemeenten. Daartoe ligt er een concept Jeugdwet ter tafel, waarin de overheveling van alle
jeugdhulp naar de gemeenten wordt geregeld. Op 17 oktober jongstleden heeft de Tweede Kamer
ingestemd met het wetsvoorstel voor de transitie van de jeugdzorg. De behandeling van het
wetsvoorstel in de Eerste Kamer staat voor 5 november gepland.
Voor Fryslân is een provinciale kwartiermaker voor de transitie aangesteld. Deze is in opdracht van de
Friese gemeenten een plan aan het ontwikkelen hoe de transitie in Fryslân vorm moet gaan krijgen.
De JGZ is een actieve gesprekspartner van de gemeenten bij dit proces.
Op 7 maart 2013 heeft de commissie de Winter haar advies aan het Ministerie van VWS uitgebracht
over een nieuwe invulling van het basistakenpakket van de Jeugdgezondheidszorg. JGZ wordt hierin
nadrukkelijk gezien als publieke gezondheidszorg, met als uitgangspunten een integrale benadering
en het leveren van een bijdrage aan een positief jeugdbeleid. Het basispakket moet beschikbaar zijn
voor alle kinderen, hetgeen echter niet betekent dat alle kinderen hetzelfde aanbod moeten krijgen.
Op basis van de zorgbehoefte moet variatie en flexibele inzet mogelijk zijn.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
10
Nieuw in het voorgestelde basispakket zijn aandacht voor het internetgebruik, toeleidingsrol naar de
gespecialiseerde zorg, beleidsadvisering en epidemiologie. Het advies wordt, met het standpunt van
de staatssecretaris, voor de zomer van 2013 naar de Tweede Kamer verzonden voor behandeling.
In 2013 is een project gestart om te komen tot een nieuwe regio-indeling van de JGZ. Door een
indeling in drie regio’s, waarbij wordt aangesloten bij de RMC-regio’s, kan de JGZ beter aansluiten bij
de ontwikkelingen van gemeenten en aansluiten bij de nieuwe bestuursstructuur van de VRF. Hierbij
moet rekening worden gehouden met gemeentelijke herindelingen. De nieuwe regio-indeling zal in
2014 zijn beslag krijgen.
Noordelijke samenwerking
In 2014 gaan de 3 Noordelijke GGD’en de samenwerking op het gebied van kwaliteit en continuïteit
van infectieziektebestrijding (met name TBC), GGD Rampen Opvang (GROP), GHOR, medische
milieukunde en forensische geneeskunde verder versterken. Dit dient te leiden tot een
kostenbesparing zonder dat de lokale bestuurlijke invloed teniet gedaan wordt.
3.1.1.2
Zorg & Advies
3.1.1.2.1 Zorg
Het beleidsproduct Zorg bestaat uit Infectieziektebestrijding, Tuberculosebestrijding, SOA/SENSE en
Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers.
Infectieziektebestrijding adviseert over maatregelen naar aanleiding van (dreigende) epidemieën van
infectieziekten op regionaal/landelijk niveau. Infectieziektebestrijding neemt deel aan projecten op het
terrein van infectieziektebestrijding en geeft op basis van haar deelname beleidsadviezen. Men
registreert en verwerkt meldingen van infectieziekten en voert zo nodig bron- en contactonderzoek uit.
Infectieziektebestrijding zorgt voor het geven van zowel individuele als collectieve voorlichting.
Tuberculosebestrijding is een vorm van infectieziektebestrijding. De GGD spoort tuberculose op door
eenmalig of periodiek onderzoek van personen uit de risico- en contactgroep. Zo nodig vindt
preventieve en curatieve behandeling plaats. De GGD vaccineert personen met een hoog risico en
geeft voorlichting aan risicogroepen, patiënten en hun sociale omgeving.
Ook SOA/SENSE is een vorm van infectieziektebestrijding. SOA/SENSE heeft als taak bestrijding van
seksueel overdraagbare aandoeningen en bevordering van seksuele gezondheidszorg zoals
vastgesteld in de (landelijke) regeling Aanvullende Seksuele Gezondheidszorg. SENSE is een
samenwerking van de drie noordelijke GGD’en, waarbij in de uitvoering tevens wordt samengewerkt
met diverse ketenpartners.
Het takenpakket van de Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers bestaat uit de volgende onderdelen:
Infectieziektebestrijding,
Technische
Hygiënezorg,
TBC
bestrijding,
Soa
bestrijding,
Gezondheidsbevordering, Jeugdgezondheidszorg, en de coördinatie van de zorgketen.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
11
Taakstelling
In 2013/2014 dient er binnen de afdeling Zorg, Crisis en Advies een taakstelling gerealiseerd te
worden van € 50.000 op het gebied van samenwerking binnen de Noordelijke GGD’en. Voor 2014 is
dit bedrag € 25.000. Binnen zorg zal dit voornamelijk zijn binnen de producten Infectieziektebestrijding
en Tuberculosebestrijding. De focus zal liggen op de gebieden kwaliteit en continuïteit.
Meerjarenbeleidsplan
In de komende jaren wil de GGD aanvullend beleid (mede) ontwikkelen en implementeren om
proactiever om te gaan met infectieziektebestrijding. Dit past ook in het streven om het (NoordNederlands) kennis- en expertisecentrum te zijn op het terrein van de publieke gezondheid. Voor de
tuberculosebestrijding geldt dat als gevolg van de daling van het aantal tuberculose meldingen er op
landelijk niveau plannen ontwikkeld worden om te komen tot een nieuwe structuur van TBCbestrijding. Ter voorbereiding hierop is in Noord-Nederlands verband gestart met een regionale
structuur rond de tuberculosebestrijding.
Wat willen we bereiken ?
•
•
•
•
•
Het blijven waarborgen van het huidige niveau van zorg door de GGD binnen Fryslân.
Het, mede, ontwikkelen en implementeren van aanvullend beleid om proactiever om te gaan met
infectieziektebestrijding.
Het voorkomen, vroegtijdig opsporen en waarnodig behandeling van infectieziekten, TBC en
SOA’s om verdere verspreiding te voorkomen.
Het zijn van een Noord-Nederlands kennis- en expertisecentrum voor burgers en professionals.
Een leidende rol spelen in de ontwikkeling en implementatie van projecten binnen infectieziekten,
tuberculose, SOA en Publieke Gezondheidszorg Asielzoekers.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
•
•
•
•
Eenmalig of periodiek onderzoek van personen uit risico- en contactgroepen en deze behandelen
waar nodig.
De GGD geeft voorlichting aan risicogroepen, patiënten en hun sociale omgeving.
Samenwerken en afstemmen binnen de drie noordelijke provincies op het gebied van scholing,
deskundigheidsbevordering, werkprocessen en protocollen.
Er wordt actief contact gelegd met ketenpartners in de vorm van structureel overleg of in projecten werkgroepen.
Scholing en onderwijs geven aan professionals zoals docenten, artsen (assistenten).
Regie houden in de uitvoering van door de overheid en het RIVM opgelegde of aangedragen
projecten ten aanzien van infectieziektebestrijding.
Een bereikbaar meldpunt zijn voor meldingsplichten ziekten en andere signalen voor alle
professionals zoals huisartsen, specialisten en het laboratorium. Hierdoor ontstaat een juiste en
continue monitoring waardoor er tijdig trends waargenomen kunnen worden.
Binnen SOA/SENSE meer gebruik maken van digitale en sociale media zoals online
sekscounseling, online contact leggen en testen en behandelingen online regelen.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
12
Wat mag het kosten?
Zorg
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
2.595.645 2.063.240 2.063.240 2.063.240 2.063.240
283.808
289.894
289.894
289.894
289.894
Saldo product
2.311.837 1.773.346 1.773.346 1.773.346 1.773.346
3.1.1.2.2 OGGZ
De taken die de OGGZ uitvoert zijn de vangnet- en bemoeizorg, casemanagement in het kader van
het scenario “maatschappelijke onrust” en de ondersteuning van de sociale teams in Friesland. Deze
taken liggen aan de basis van de sociale veiligheid.
De subjectieve benadering van veiligheid wordt sociale veiligheid genoemd: de bescherming of het
zich beschermd voelen tegen gevaar dat veroorzaakt wordt door of dreigt van de kant van menselijk
handelen in de openbare ruimte. De GGD kan als aanjager van gezondheid op verschillende
manieren bijdragen aan het vergroten van sociale veiligheid. Met name preventieve en signalerende
activiteiten dragen bij aan een groter sociaal veiligheidsgevoel. Ze helpen voorkomen dat mensen
afglijden en niet langer deelnemen aan de maatschappij. De aandacht gaat hier dan vooral uit naar
kwetsbare groepen.
Taakstelling
Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling.
Meerjarenbeleidsplan
Het aantal cliënten waarvoor de GGD is ingeschakeld ten behoeve van de vangnet- en bemoeizorg is
de afgelopen jaren toegenomen. Op basis van wijzigingen van de Awbz verwacht de GGD dat burgers
een groter beroep gaan doen op gemeenten voor maatschappelijke begeleiding en ondersteuning. In
dat kader richt de GGD zich de komende jaren op de versterking van de OGGZ functie (strategische
beleidsdoelstelling) en het thema sociale veiligheid (deelplan GGD).
Wat willen we bereiken ?
•
•
•
•
Meer eenheid tussen de bestaande GGD producten op het gebied van sociale veiligheid.
Het versterken van de rol als kennis- en expertisecentrum voor gemeenten, dak- en thuislozen
organisaties, GGZ, politie en de woningbouwverenigingen.
De GGD levert een grotere bijdrage aan de vergroting van sociale veiligheid.
Een toename in vroegtijdige signalering van en bemoeizorg bij hygiënische probleemgevallen, wat
zal leiden tot beperking van de overlast voor omgeving en cliënt zelf en tot inperking van de
risico’s voor de volksgezondheid.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
13
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
Binnen de GGD en specifiek OGGZ zal de bijdrage aan het veiligheidshuis en casemanagement
vergroot worden.
Het nader uitwerken van het versterken en verbeteren van de OGGZ functie.
Initiëren en regie houden in innovatie- en verbeterprojecten.
Ondersteuning bieden aan de sociale teams en het verbeteren van de kwaliteit op het gebied van
samenwerking.
Wat mag het kosten?
OGGZ
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
392.221
248.373
399.760
253.340
399.760
253.340
399.760
253.340
399.760
253.340
Saldo product
143.848
146.420
146.420
146.420
146.420
3.1.1.2.3 Lijkschouw
GGD Fryslân is de enige (publieke) organisatie in Friesland die beschikt over de noodzakelijke
expertise om deze taak uit te voeren. De Friese gemeenten hebben de uitvoering van de lijkschouw in
handen gelegd van de GGD, omdat zij de uitvoering van de lijkschouw beschouwen als een publieke
taak.
Taakstelling
Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling.
Meerjarenbeleidsplan
Niet van toepassing.
Wat willen we bereiken ?
•
•
Zorgvuldig uitvoeren van de lijkschouw met als doel het vaststellen van de doodsoorzaak.
Een intensievere samenwerking binnen de drie noordelijke provincies.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
Bijhouden en vergroten van kennis/kunde en het implementeren van nieuwe en aangepaste
werkinstructies:
• samenwerking drie noordelijke provincies;
• scholing en training;
• afspraken maken met ketenpartners;
Projecten aangaan in samenwerking met de drie noordelijke provincies.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
14
Wat mag het kosten?
Lijkschouw
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
389.933
0
314.553
0
314.553
0
314.553
0
314.553
0
Saldo product
389.933
314.553
314.553
314.553
314.553
3.1.1.2.4 Politiezorg & Overig
Politiezorg is de medische advisering en zorgverlening voor ingeslotenen die onder de hoede zijn van
de politie of het Openbaar Ministerie. Hiernaast wordt er op verzoek van de politie/justitie gezorgd
voor het medisch technisch onderzoek, zedenonderzoek en het zijn van een GGZ vangnet. Verder
vindt er, op basis van letselexpertise, beoordeling plaats van letsels.
Als gevolg van de vorming van de nationale politie zal de politiezorg naar verwachting op landelijke
schaal aanbesteed worden. GGD Nederland maakt zich sterk om forensische geneeskunde te
behouden voor de GGD’en. Het is een publiek maatschappelijk belang dat een objectief medisch
oordeel wordt gegeven over feitelijke doodsoorzaken, letsels van slachtoffers en de
gezondheidstoestand van verdachten en daders. De GGD ziet het ongedeelde vakgebied van de
forensische geneeskunde dan ook als een publieke taak. De Gezondheidsraad ondersteunt deze
zienswijze. Om forensische geneeskunde toekomstbestendig te maken zal de samenwerking met de
beide andere noordelijke GGD’en verder versterkt worden.
Taakstelling
Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling.
Meerjarenbeleidsplan
Niet van toepassing.
Wat willen we bereiken ?
•
•
•
Het uitvoeren van adequate en deskundige politiezorg en dit in de toekomst blijven uitvoeren.
Beschikbaar en goed te vinden zijn voor advisering binnen de gehele keten van politie en justitie.
Een intensievere samenwerking binnen de drie noordelijke provincies.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
15
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
Op de hoogte blijven van de landelijke ontwikkelingen ten aanzien van de aanbesteding van
politiezorg en waar mogelijk hierin participeren.
Gevraagd en ongevraagd adviseren aan politie/justitie over medische situaties bij ingeslotenen en
het beoordelen van geschiktheid voor detentie en/of verhoor.
De opsporing en behandeling van medische urgenties bij personen onder de zorg van
politie/justitie, het stellen van indicaties voor acute verwijzing naar zorginstellingen zoals de
spoedeisende hulp of een (psychiatrisch) ziekenhuis en het organiseren van transport vanuit de
politiecel naar de ontvangende zorginstelling.
Wat mag het kosten?
Politiezorg & Overig
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
238.873
264.636
243.726
269.929
243.726
269.929
243.726
269.929
243.726
269.929
Saldo product
-25.763
-26.203
-26.203
-26.203
-26.203
3.1.1.2.5 Reizigersvaccinatie
Reizigersvaccinatie richt zich op de bescherming van de Friese bevolking tegen importziekten. De
inzet is om deze dienst tegen een kostendekkend tarief te leveren.
Momenteel staan een aantal GGD’en kritisch ten opzichte van een samenwerkingscontract voor 2013
Coöperatie VGZ UA en GGD Nederland aangaande GGD Reizigerszorg. Als reden wordt opgegeven
dat VGZ UA zich niet voldoende inspant om verzekerden met een aanvullende verzekering
daadwerkelijk naar de GGD te leiden. Vandaar dat GGD NL in 2014 de samenwerkingsmogelijkheden met zorgverzekeraar Achmea nader gaat verkennen. Dit zou kunnen betekenen dat
ten opzichte van de huidige begroting 2013 het contract een daling van de inkomsten teweeg brengt.
Van belang is derhalve dat de GGD het proces rondom reizigersvaccinatie efficiënter gaat inrichten
om op deze mogelijke ontwikkeling vooruit te lopen.
Taakstelling
Er is in 2014 voor dit product geen sprake van een taakstelling.
Meerjarenbeleidsplan
Niet van toepassing.
Wat willen we bereiken ?
•
•
•
•
Voorkomen van beroeps- en reis gerelateerde infectieziekten in Friesland.
Goed bereikbaar en laagdrempelig zijn voor alle burgers.
Parate capaciteit leveren voor wat betreft taken rondom (opgeschaalde) infectieziektepreventie.
Het bereiken van meer efficiëntie binnen reizigersvaccinatie.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
16
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
Meer gebruik maken van informatie- en automatiseringsmogelijkheden om de voorlichting en
kennis over te brengen aan de burgers.
Het onderzoeken en ontdekken van nieuwe markten/producten.
Advies- en vaccinatiespreekuren uitbreiden en afstemmen op de wens van de burgers en
bedrijven.
Binnen reizigersvaccinatie wordt bekeken waar efficiëntie en verbetering mogelijk is.
Wat mag het kosten?
Reizigersvaccinatie
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
594.923
677.207
610.595
666.623
610.595
666.623
610.595
666.623
610.595
666.623
Saldo product
-82.284
-56.028
-56.028
-56.028
-56.028
3.1.1.2.6 Advies
Het beleidsproduct Advies bestaat uit Technische Hygiënezorg, Milieu & Gezondheid, Inzicht in de
gezondheidssituatie, Publieksinformatie en Beleidsadvisering.
De Technische Hygiënezorg richt zich op inspecties van kinderopvang, gastouder(bureaus),
peuterspeelzalen, bordelen, tattooshops en schepen. Controles vinden plaats op contractbasis
volgens gemeentelijke verordening en landelijk protocol. Hercontroles vinden plaats op verzoek van
gemeenten naar aanleiding van bevindingen.
De kerntaken van Milieu & Gezondheid zijn risicobeoordeling en communicatie, signalering van
milieugezondheidskundige risico’s, behandeling van meldingen en vragen, voorlichting aan burgers en
advisering aan lokaal beleid op het gebied van de gezondheid en de fysieke leefomgeving.
De taak inzicht in de gezondheidssituatie betreft het verzamelen
gezondheidsgegevens (gezondheidsenquêtes) van de inwoners van Fryslân.
en
analyseren
van
Publieksinformatie heeft als doel het scheppen van kennisvermeerdering en toegang bieden tot de
producten van GGD Fryslân ten behoeve van de Friese bevolking.
De Beleidsadvisering van de GGD Fryslân adviseert en ondersteunt de gemeenten bij hun
gemeentelijk gezondheidsbeleid. De focus ligt op beleidsontwikkelingen in het sociale domein, zoals
CJG/jeugdbeleid, sportbeleid, transities AWBZ en Jeugdzorg.
Taakstelling
Binnen het product Beleidsadvisering dient in 2014 een taakstelling van € 34.000 gerealiseerd te
worden. De invulling en gevolgen van deze taakstelling worden in 2013 nader ingevuld en vastgesteld.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
17
Meerjarenbeleidsplan
De komende vier jaren wil GGD Fryslân, samen met en namens gemeenten, investeren in verdere
samenwerking met zorgpartners, en in de ontwikkeling van een Noord-Nederlands
milieugezondheidskundig kennis- en expertisecentrum. In het deelplan GGD zijn, samen met de
gemeenten, een aantal hoofdlijnen voor de komende jaren afgesproken voor het
gemeentelijk/regionaal gezondheidsbeleid. Binnen Beleidsadvisering wordt gewerkt aan de uitwerking
en uitvoering van deze hoofdlijnen.
Voor de kinderopvang is landelijk gepleit voor een model dat meer risico gestuurd is. Dit houdt in
(meer) toezicht waar nodig, loslaten waar dat kan. De nadruk van de inspecties zal verschuiven van
controle op structuurkenmerken (bijvoorbeeld klachtenregeling) naar controle op proceskenmerken
(bijvoorbeeld pedagogisch klimaat). Deze verandering zal de komende jaren zowel van de GGD als
van de gemeenten om flexibiliteit vragen.
Wat willen we bereiken ?
•
•
•
•
•
•
•
Binnen de Technische Hygiënezorg: preventie van besmettelijke ziekten, misstanden en
ongevallen; begeleiding van intermediairs om tot goede preventie te komen. Het beleid ten
aanzien van inspecties sluit aan op de landelijke ontwikkelingen.
Voor alle producten geldt: het (erkend) zijn van een kennis- en expertisecentrum voor gemeenten
waar op specifieke vragen en problemen verder ingegaan wordt en advisering kan plaatsvinden.
Voor Milieu en Gezondheid geldt: het beschermen van de volksgezondheid door het bewaken van
schadelijke effecten voor het leefmilieu.
Ten aanzien van Inzicht in de gezondheidssituatie: op een (landelijk) uniforme manier verzamelen
en analyseren van provinciale en gemeentelijke gezondheidsgegevens. Gemeenten waar nodig
en gewenst aanvullend, op maat inzicht geven in de gezondheidssituatie die gebruikt kan worden
ter onderbouwing van (toekomstig) beleid. Rapportages publieke gezondheid opstellen over de
uitkomsten van de gezondheidsenquêtes onder jongeren, volwassenen en ouderen.
Toegankelijk zijn als informatiepunt voor publieksinformatie over ziekten, gezondheid en
gezondheidszorg voor de bevolking in Friesland.
Een kwalitatief goed gezondheidsbeleid dat afgestemd is op de behoefte van de Friese
gemeenten.
Gemeenten toetsen hun bestuurlijke besluiten op gevolgen voor de publieke gezondheid en
vragen GGD Fryslân daarbij om advies.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
Inzicht in de gezondheidssituatie gaat in overleg met de Friese gemeenten om de specifieke
wensen en onderzoeksvragen helder te krijgen en deze aan te leveren.
Binnen de Technische Hygiënezorg: het uitvoeren van goede inspecties, gebaseerd op de
landelijke ontwikkelingen, en waar nodig vergunningen verlenen. Meer interactie zoeken met de
Friese gemeenten waardoor er een samenwerkingsklimaat ontstaat tussen de technische
hygiënezorg en de gemeenten. Kijken naar de mogelijkheden tot verdere verbreding van de
locaties waar inspecties plaatsvinden.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
18
•
•
•
Beleidsadvisering: samenwerken met de gemeentelijke beleidssectoren op het gebied van
gezondheid en de fysieke leefomgeving (milieu, huisvesting, ruimtelijke ordening). Met alle
gemeenten jaarlijks afspraken maken over advies en ondersteuning op maat, passend bij de
speerpunten en middelen van de gemeente. Namens gemeenten opbouwen en onderhouden van
beleidsnetwerken met zorgpartijen en andere relevante organisaties, ter ondersteuning van de
ontwikkeling van “ziekte zorg naar gedrag gezondheid naar mens maatschappij”. Uitwerking en
uitvoering van de hoofdlijnen uit het deelplan GGD “Ruimte voor gezondheid”.
Beleidsmedewerkers werken samen met gemeenten aan de doorvertaling van de het deelplan in
lokale nota's.
Voor Milieu en Gezondheid geldt: participatie in landelijk wetenschappelijk onderzoek ter
onderbouwing van de milieugezondheidskundige zorgverlening en beleid. Trainingen verzorgen in
het kader van het geneeskundig rampen-opvangplan voor advisering bij niet-opgeschaalde milieuincidenten. Advisering over milieu en gezondheid.
Binnen Publieksinformatie: het optimaliseren en digitaliseren van de publiekswebsite van de GGD.
Wat mag het kosten?
Advies
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
2.814.852 2.199.312 2.199.312 2.199.312 2.199.312
1.073.895 1.130.373 1.130.373 1.130.373 1.130.373
Saldo product
1.740.957 1.068.939 1.068.939 1.068.939 1.068.939
3.1.1.3
Jeugdgezondheidszorg
3.1.1.3.1 Zorg voor alle kinderen
Het beleidsproduct Zorg voor alle kinderen is onderdeel van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ). De
Jeugdgezondheidszorg richt zich zowel op medisch-biologische als op psychosociale problematiek.
GGD Fryslân voert de JGZ uit met een wettelijk basispakket (uniform en maatwerkdeel) voor alle
Friese gemeenten en biedt daarnaast een aantal diensten aan voor individuele gemeenten. De JGZ
levert een bijdrage aan het gezond en veilig opgroeien van de Friese jeugd en is daarmee een
wezenlijk onderdeel van de publieke, openbare gezondheidszorg. De JGZ is een kernpartner in de
gemeentelijke Centra voor Jeugd en Gezin (CJG) en vormt voor kinderen en hun ouders vaak het
eerste contact met het CJG. De JGZ is dan ook nauw betrokken bij de doorontwikkeling van de CJG’s
in het kader van de transitie jeugdzorg.
In drie gemeenten in Fryslân zijn in 2013 pilots gestart met nieuwe werkwijzen. In Heerenveen is de
pilot Werkplaats Integratie 1ste lijn van start gegaan. De doelstelling is hier een effectieve en efficiënte
dienstverlening van de verschillende kernpartners binnen het CJG door de werkzaamheden merk- en
zichtbaar te integreren. In Tytsjerksteradiel wordt een pilot gestart met een gebiedsgericht, zelfsturend
JGZ team, dicht bij de bevolking in de wijken en dorpen. In Leeuwarden zijn JGZ verpleegkundigen
toegevoegd aan de reeds bestaande frontline-teams om deskundigheid te bundelen en korte lijnen in
de hulpverlening te garanderen.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
19
In 2013 is een project Gebiedsgericht Werken gestart. De doelstelling hierbij is om preventiegericht
aanbod in de directe leefomgeving van het kind en de jongere te bieden en de eigen kracht van
jeugdige en gezin te versterken. Door vroegtijdig te signaleren wordt gebruik van tweedelijnszorg
verminderd. Er wordt een sluitende aanpak bij multiprobleem situaties gerealiseerd: 1 gezin, 1 plan, 1
regisseur. Met alle eerstelijnsvoorzieningen voor jeugdigen zijn concrete, eenduidige
samenwerkingsafspraken gemaakt die een snelle uitwisseling en consultatie mogelijk maken. De
nieuwe gebiedsteams sluiten aan bij één of meerdere CJG’s. Dit project zal nog geheel 2014 beslaan.
Taakstelling
In 2014 worden de volgende bezuinigingsmaatregelen geïmplementeerd:
• Aanpassing werkzaamheden in het onderwijs door toepassing triage, taakherschikking in klas 1
en inzet van signaleringsinstrumenten in het VMBO. Het door het Rijk voorgeschreven
contactmoment voor adolescenten zal bij de implementatie van deze bezuinigingsmaatregel
worden meegenomen.
• Flexibilisering van de contactmomenten 0-4 jaar. De invoering hiervan in 2014 wordt in 2013
projectmatig aangepakt. Dit flexibiliseringvoorstel past binnen het advies van de commissie de
Winter.
De implementatieplanning voor de totale taakstelling JGZ 2011-2014 wijkt af van de oorspronkelijke
planning. Het invoeren van de flexibilisering van de contactmomenten 0-4 jaar zal in de loop van 2014
geschieden. De bezuinigingstaakstelling wordt wel volgens planning gerealiseerd.
De taakstelling bedraagt in totaal € 350.000 en is als volgt verwerkt: het budget voor de formatie is
verlaagd met € 290.000 en het budget voor de huisvesting met € 60.000.
Meerjarenbeleidsplan
De stelselherzieningen jeugd wordt door provincie en gemeenten voorbereid. Een belangrijk punt
hierbij is het versterken van de eigen kracht van de burgers en diens sociale netwerken door het
versterken van de rol van de JGZ in het CJG. Daarnaast is het speerpunt de ketensamenwerking en
doorverwijzing vanuit het CJG gekoppeld aan de stelselherziening jeugd en de curatieve sector. De
JGZ vervult in het CJG daarbij een diagnostische, verwijs- en adviesrol. In het kader van passend
onderwijs zal ook de preventieve rol van de JGZ in school duidelijk worden gepositioneerd. De JGZ
maakt bij het uitvoeren van haar werkzaamheden en het bereiken van doelgroepen ook gebruik van
sociale media.
De klanttevredenheid wordt op systematische wijze onderzocht.
Wat willen we bereiken ?
De doelen van de JGZ sluiten aan bij de kerndoelen van het CJG:
• Algemene gezondheid: de opvoeding en ontwikkeling van jeugd is bevorderd.
• Problemen bij gezondheid, ontwikkeling, opgroeien en opvoeden zijn voorkomen.
• Beginnende problemen zijn verholpen of hanteerbaar gemaakt.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
20
Specifieke doelen voor JGZ:
• Ouders en kinderen zijn in staat door laagdrempelig advies en hulp zelf problemen op te lossen,
hierbij wordt uitgegaan van de eigen kracht.
• Problemen worden vroegtijdig gesignaleerd en zo nodig wordt hulp ingeschakeld.
• Risicogroepen ontvangen extra zorg om escalatie van problematiek te voorkomen.
• Eén gezin, één plan, één coördinator.
• Gezondheid wordt beschermd tegen infectieziekten door een hoge vaccinatiegraad.
• De ontwikkeling en gezondheid van de kinderen in Friesland wordt gemonitord ook ten behoeve
van gemeentelijk beleid.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
Basiscontacten: hieronder vallen het zuigelingenhuisbezoek, de vaste contactmomenten op het
consultatiebureau, in het reguliere onderwijs en de onderzoeken op het praktijk- en speciaal
onderwijs.
Naar aanleiding van de bezuinigingstaakstelling uit 2010 wordt in 2014 de flexibilisering van de
contactmomenten 0-4 jaar ingevoerd. Hierbij kan meer zorg op maat worden geleverd en extra
aandacht worden besteed aan de kinderen, die risico lopen. Dit is in lijn met het rapport van de
commissie de Winter, die het basistakenpakket heeft geëvalueerd.
Ditzelfde geldt voor de contactmomenten binnen het voortgezet onderwijs, welke ook in 2014 een
wijziging zullen ondergaan.
Screening en RVP (Rijksvaccinatieprogramma): de neonatale Screening (hielprik en
gehoorscreening) en uitvoering van het RVP.
Extra zorg: bovenop de basiscontacten heeft de JGZ diverse producten om extra zorg te verlenen
aan kinderen/jeugdigen/ouders waarbij sprake is van risico of problematiek. Te denken valt aan
indicatiecontacten, Stevig ouderschap, zorgcoördinatie, CB+ (Consultatiebureau +) / Integrale
Vroeghulp/nazorg prematuren, deelname aan zorgnetwerken en participatie en de Verwijsindex.
Advies & informatie: de JGZ is de vraagbaak voor ouders en jeugdigen in Friesland op het gebied
van gezond opgroeien en opvoeden. Tevens heeft zij een consultatiefunctie voor professionals en
intermediairen werkzaam in het veld van de jeugd.
Wat mag het kosten?
Zorg voor alle kinderen
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
15.276.464 14.752.495 14.752.495 14.752.495 14.752.495
1.116.306 1.149.795 1.149.795 1.149.795 1.149.795
Saldo product
14.160.158 13.602.700 13.602.700 13.602.700 13.602.700
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
21
3.1.1.3.2 Crisis/calamiteitenzorg
De JGZ heeft een rol bij crises of calamiteiten waarbij kinderen en /of jongeren betrokken zijn. Doel
hierbij is ondersteuning te bieden aan de betrokken kinderen/jeugdigen, hun ouders en intermediairen
zoals leerkrachten, zo nodig door te verwijzen naar andere hulpverlening en maatschappelijke onrust
te beperken.
De crisis- en calamiteitenzorg voor jeugd wordt door de JGZ uitgevoerd, gezamenlijk met de afdeling
Zorg, Crisis en Advies. Het betreft onder andere deelname aan een scenarioteam als er sprake is van
betrokkenheid van kinderen/jeugdigen bij een scenariozaak “Geweldsdelicten en maatschappelijke
onrust”. Daarnaast kan het hierbij gaan om inzet bij incidenten op bijvoorbeeld scholen of in een
bepaalde wijk of om inzet bij uitbraak van infectieziekten.
Taakstelling
Niet van toepassing.
Meerjarenbeleidsplan
In geval van een crisis treedt Veiligheidsregio Fryslân alert en slagvaardig op.
Wat willen we bereiken ?
•
•
•
Zoveel mogelijk voorkomen van maatschappelijke onrust.
Betrokkenen bij een crisis of calamiteit worden goed geïnformeerd, ondersteund en zonodig
doorverwezen naar verdere hulp.
Gecoördineerde aanpak in geval van crisis of calamiteit.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
Deelname aan scenarioteams.
Informatie en voorlichting aan betrokkenen.
Bieden van ondersteuning aan betrokkenen.
Coördinatie van aanpak en op gang brengen van eventuele hulpverlening.
Wat mag het kosten?
Crisis/calamiteitenzorg
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0
0
35.717
0
35.717
0
35.717
0
35.717
0
Saldo product
0
35.717
35.717
35.717
35.717
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
22
3.1.1.3.3 Monitoring & Beleid
Vanuit de JGZ vindt advisering plaats over effectieve en veelbelovende interventies in het kader van
het gemeentelijk gezondheidsbeleid. Hierbij ligt, zoals in het kader van de bezuinigingen is
afgesproken, het accent op de doelgroep jeugd.
Voor 2013-2016 is de Friese nota “Ruimte voor gezondheid” geschreven, het
deelmeerjarenbeleidsplan van GGD Fryslân, welke onderdeel uitmaakt van de gemeentelijke nota’s
gezondheidsbeleid. Speerpunten zijn: integraal, gebiedsgericht, sociale veiligheid, leefstijl.
Groepsmonitoring heeft betrekking op het gebruikmaken van de registratiegegevens van de JGZ,
onder andere uit het digitaal dossier JGZ, ten behoeve van de ontwikkeling van een (integraal)
gemeentelijk gezondheidsprofiel. In 2014 wordt informatie op een andere wijze aan gemeenten
gepresenteerd, op basis van een behoefte-onderzoek, dat in 2013 wordt uitgevoerd.
Taakstelling
De bezuinigingsmaatregelen op dit beleidsproduct zullen in 2014 zijn afgerond.
Meerjarenbeleidsplan
Door het verzamelen van en presenteren van beleidsinformatie geven we vorm aan de kennis- en
expertiserol op het gebied van publieke gezondheid.
Wat willen we bereiken ?
•
•
Verbeteren effectiviteit van gemeentelijk gezondheidsbeleid door inzetten van effectieve
interventies.
Een bijdrage leveren aan het (integraal) gemeentelijk gezondheidsprofiel.
Wat gaan we daarvoor doen ?
De JGZ heeft een adviserende rol richting gemeenten betreffende gezondheidsbeleid en levert input
hiervoor middels een gemeentelijk gezondheidsprofiel en deelname aan gemeentelijke
beleidsnetwerken.
Wat mag het kosten?
Monitoring & Beleid
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
753.799 1.048.015 1.048.015 1.048.015 1.048.015
0
0
0
0
0
Saldo product
753.799 1.048.015 1.048.015 1.048.015 1.048.015
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
23
3.1.1.3.4 Gezondheidsbevordering & Preventieprogramma's
Aan preventieprogramma’s en gezondheidsbevordering wordt zowel vanuit de functie
gezondheidsbevordering als vanuit de overige JGZ-functies een bijdrage geleverd. De
preventieprogramma’s sluiten aan bij de landelijke en lokale speerpunten voor het gemeentelijk
gezondheidsbeleid: overgewicht, diabetes, depressie, roken en schadelijk alcoholgebruik.
Voor 2014-2016 wordt voor de verlenging van het project Jeugd en Alcohol “De nuchtere Fries” een
nieuw projectplan geschreven.
Taakstelling
De bezuinigingsmaatregelen op dit beleidsproduct zullen in 2014 zijn afgerond.
Meerjarenbeleidsplan
In preventieprojecten met betrekking tot gezondheid en de speerpunten van het gezondheidsbeleid
heeft JGZ een coördinerende of regierol.
Wat willen we bereiken ?
•
•
Een bijdrage leveren aan het verminderen van overgewicht en het aantal rokers, aan het
terugdringen van het schadelijk alcoholgebruik en het voorkomen en vroegsignaleren van
diabetes en depressie.
Het ondersteunen van ketenpartners bij activiteiten ter bevordering van een gezonde leefstijl.
Wat gaan we daarvoor doen ?
Voorlichting, advisering en ondersteuning van diverse (zowel landelijke als lokale)
preventieprogramma’s (in samenwerking met ketenpartners) en deelname aan specifieke projecten,
zoals Gezonde school.
De inzet van gezondheidsbevorderaars zal worden gekoppeld aan lokaal opererende teams, om zo
als aanvulling op individuele preventie ook collectieve interventies in te zetten.
Wat mag het kosten?
GBV&Preventieprogramma's
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0
0
813.456
0
813.456
0
813.456
0
813.456
0
Saldo product
0
813.456
813.456
813.456
813.456
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
24
3.1.1.3.5 Aanvullende producten JGZ
De aanvullende producten zijn zogenaamde maatwerkproducten, die door de gemeenten kunnen
worden afgenomen bovenop het reguliere pakket en waarmee beter aangesloten kan worden bij het
specifieke gemeentelijke gezondheidsbeleid van de individuele gemeenten.
Dit betreft onder andere pedagogische thuisbegeleiding, toegeleiding VVE (Vroeg- en voorschoolse
educatie), logopedische screening, telefonische front-office CJG, (extra) preventieproject of activiteiten en thematisch onderzoek.
Naast het aanbieden van reeds bestaande aanvullende producten zal de JGZ in 2013 gemeenten
vragen naar hun behoefte ten aanzien van aanvullende producten op basis van hun gemeentelijke
beleidsaccenten.
Met gemeenten wordt individueel overlegd over de invulling van het 14+ contactmoment.
Taakstelling
Niet van toepassing.
Meerjarenbeleidsplan
De aanvullende producten en diensten worden mogelijk verder gedifferentieerd naar behoefte van de
klanten.
Wat willen we bereiken ?
Een bijdrage leveren aan het gemeentelijke gezondheidsbeleid van de individuele gemeenten door
het leveren van maatwerk.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
Zorg voor alle kinderen: Uitvoeren van de overeengekomen aanvullende producten. In overleg
met individuele gemeenten bespreken wat de specifieke wensen en mogelijkheden zijn voor het
preventieve zorgpakket voor de jeugd in de betreffende gemeente. Indien gewenst en mogelijk
ontwikkelen van nieuwe aanvullende producten
Groepsmonitoring, beleid en preventieprogramma’s: aanbieden, uitvoeren en indien gewenst en
mogelijk ontwikkelen van (nieuwe) aanvullende producten.
Crisis- en calamiteitenzorg: aanbieden van extra JGZ-inzet bij grootschalige crises en calamiteiten
waarbij kinderen/jeugdigen betrokken zijn en uitvoeren volgens afspraken met de gemeenten.
Wat mag het kosten?
Aanvullende producten JGZ
lasten
baten
Saldo product
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
2013
2014
2015
2016
2017
1.053.522
1.147.357
891.569
963.905
891.569
963.905
891.569
963.905
891.569
963.905
-93.835
-72.336
-72.336
-72.336
-72.336
25
3.1.2
Veiligheid
3.1.2.1
Ontwikkelingen
Financiering van veiligheidsregio’s
Uitgangspunt uit de Wet Veiligheidsregio’s (Wvr) is de lokale verantwoordelijkheid voor
rampenbestrijding en crisisbeheersing, brandweerzorg en geneeskundige hulpverlening. Daarmee is
het merendeel van de activiteiten van de veiligheidsregio dan ook gefinancierd vanuit gemeenten.
Aanvullend is er de Brede doeluitkering Rampenbestrijding (BDUR). De BDUR is een aanvullende
tegemoetkoming voor de uitgaven aan de rampenbestrijding. Bij de evaluatie van de Wvr is deze
financieringswijze mede onderwerp van onderzoek. Daarbij zullen mogelijk ook de eigen
kostenevaluaties van veiligheidsregio’s worden betrokken (die eens in de drie jaar moeten worden
verricht, te beginnen in 2013). Voor dat laatste wordt een Monitor kostenevaluatie veiligheidsregio’s
ontwikkeld.
Bezuinigingen
Bezuinigingen worden vaak als bedreiging gezien, maar kunnen ook als kans worden gezien voor de
verbetering van de effectiviteit. Door de financiële druk wordt immers ook vaker gezocht naar betere
manieren om de veiligheid te verhogen. Te denken valt aan verschillende vormen van landelijke
samenwerking tussen regio’s, samenwerkingsinitiatieven met nieuwe partners die een rol kunnen
hebben bij het voorkomen van incidenten, het mobiliseren van de samenleving om de eigen veiligheid
en dat van anderen te vergroten, publiek-private samenwerking op het terrein van incidentbestrijding
en, meer concreet, de proeven met variabele voertuigbezetting binnen de ambulancezorg
(gedifferentieerde zorg).
Nationale politie
De organisatie van de Nederlandse politie is per 1 januari 2013 als Nationale politie ingericht. Het
beheer en de organisatie van de politie zijn daarmee genationaliseerd. Een nationale korpschef zet
onder verantwoordelijkheid van de minister van Veiligheid & Justitie de lijnen uit. Het Regionaal
College Politie Fryslân is daarmee als bestuurlijk platform verdwenen Het is een landelijk korps dat
bestaat uit tien regiokorpsen, die worden aangeduid als regionale eenheden, één landelijke eenheid
en een landelijke concerndienst waarin de ondersteunende afdelingen zijn ondergebracht. Dit ene
landelijke korps vervangt alle voormalige politiekorpsen en -diensten. De Tweede Kamer nam in
december 2011 het voorstel van minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) voor een nieuwe Politiewet
unaniem aan. De Eerste Kamer volgde in juli 2012.
Evaluatie Wet veiligheidsregio’s
Bij de behandeling van het wetsvoorstel veiligheidsregio's in de Eerste Kamer heeft de toenmalige
minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties toegezegd dat de wet na twee jaar
geëvalueerd zou worden om te bezien hoe deze in de praktijk uitwerkt. In het voorjaar van 2012 is in
opdracht van de minister van Veiligheid en Justitie de voorbereiding van de evaluatie van de Wet
veiligheidsregio's gestart. De evaluatie wordt onder verantwoordelijkheid van het Wetenschappelijk
Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Veiligheid en Justitie uitgevoerd
door het onderzoeksbureau Andersson Elffers Felix (AEF).
In de evaluatie wordt onderzocht:
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
26
•
•
In hoeverre de Wet veiligheidsregio's in de praktijk voldoet aan de verwachtingen wat betreft het
functioneren van het stelsel (de realisatie van de aannames over het bijdragen aan een efficiënte
en kwalitatief hoogwaardige organisatie van de brandweerzorg, geneeskundige hulpverlening,
rampenbestrijding en crisisbeheersing onder één regionale bestuurlijke regie).
Hoe actoren dat ervaren.
De evaluatie bestaat uit meerdere componenten. In de eerste plaats zal nagegaan worden wat de
aanleiding was voor de wet en welke overwegingen en verwachtingen eraan ten grondslag liggen
(reconstructie van de beleidstheorie). Vervolgens wordt nagegaan hoe het stelsel van de wet in de
praktijk functioneert. Daarna wordt de ervaring van actoren met het functioneren van de wet
onderzocht. Ten slotte wordt nagegaan in hoeverre de Wet veiligheidsregio's is toegerust op reeds in
gang gezette ontwikkelingen zoals de Nationale Politie, de regionalisering van de brandweer of
eventuele veranderingen wat betreft de meldkamer.
Schaalgrootte van veiligheidsregio’s
Met de komst van een Nationale Politie zal worden opgeschaald naar 10 territoriale eenheden.
Daarnaast speelt de ontwikkeling tot het komen van een landelijke meldkamerorganisatie op 10
locaties. In het licht van de deze ontwikkelingen zal vroeg of laat een schaaldiscussie over de
veiligheidsregio’s ontstaan. De vraag hierbij wordt hoe het lokaal bestuur haar invloed en gezag kan
blijven uitoefenen in relatie tot deze genoemde ontwikkelingen.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
27
Wijziging Gemeentewet
Er ligt een wijziging van de Gemeentewet voor bij de Tweede Kamer in verband met de versteviging
van de regierol van de gemeente ten aanzien van het lokale veiligheidsbeleid. Gemeenten worden
hierin verplicht een lokaal veiligheidsplan op te stellen, waarin de aanpak van lokale
veiligheidsvraagstukken wordt vastgelegd. Naast sociale veiligheidsvraagstukken, kan het plan ook
fysieke veiligheidsthema’s bevatten, waaronder de beheersing van fysieke risico’s en de
rampenbestrijding en crisisbeheersing. De veiligheidsregio kan de gemeenten adviseren en
ondersteunen bij het vormgeven van hun veiligheidsplan.
Wet publieke gezondheid
Zorg en veiligheid zijn sterk verbonden. In een recente visie ‘Publieke Gezondheid en Veiligheid
verbonden’ is een categorisering gemaakt van de bestaande netwerken van veiligheid; het gaat dan
om 1) netwerken voor integrale risicobeheersing, 2) netwerken voor multidisciplinaire crisisbeheersing,
3) netwerken in de witte kolom en 4) netwerken voor sociale veiligheid. De veiligheidsregio en de
GGD ontmoeten elkaar in deze netwerken. Dat betekent dat de veiligheidsregio meer en meer
samenwerking zoekt met de GGD. Een sterke verbinding is met de Wet publieke gezondheid (Wpg)
ook wettelijk vereist (directeur PG is er voor GGD én GHOR, delen van elkaars beleidsplannen).
Doorontwikkeling Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ)
In het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) maken de aanbieders van acute zorg in regionaal
verband afspraken over een betere samenwerking. Het is een netwerk van zorgaanbieders als
ziekenhuizen, ambulancevoorzieningen, huisartsen, verloskundigen, GGZ, GHOR en GGD. De
overleggen hebben veelal een kwalitatief inhoudelijk karakter (thema’s zijn verloskunde, acute
psychiatrie, hartaanval, beroerte en acute heuptrauma's), maar leggen daarbij de focus nadrukkelijk
op het verbeteren van de onderlinge ketensamenwerking; ook bij rampen en crises.
Ontwikkeling platformfunctie
Gemeenten hebben de wettelijke regierol op het gebied van veiligheid (aanpassing Gemeentewet
dient nog te geschieden). Maar om die regierol in te vullen hebben ze veelal regionale partners nodig.
Naast brandweer, politie, ambulance, Openbaar Ministerie, waterschap en defensie, kan ook gedacht
worden aan de GGD en andere zorgpartners, vrijwilligersorganisaties en burgernetwerken,
woningcorporaties, Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD), Regionaal Informatie en Expertise Centra
(RIEC’s), Veiligheidshuizen en kennisinstellingen. Tegelijk moet ook optimaal gebruik worden
gemaakt van de lokale netwerken om effectief te kunnen zijn. Dat vraagt goed georganiseerde
afstemming van alle inspanningen. Steeds meer biedt de schaal van de veiligheidsregio’s bestuurders
hét platform om integraal over veiligheidsvraagstukken na te denken. Met de komst van de Nationale
Politie (waarmee de politie meer op afstand van de gemeenten wordt ervaren) en de Wet publieke
gezondheid (waarmee de verbinding tussen GGD en GHOR wordt versterkt) wordt deze beweging
verder gestimuleerd.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
28
Zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie
Steeds meer wordt ervan uitgegaan dat mensen in grote mate zelfredzaam zijn, ook in het geval van
ongevallen, rampen en crises. Daarom organiseren hulpdiensten hun inspanningen aanvullend
daarop en maken zelfs gebruik van de inspanningen van burgers. Veel mensen gaan immers ook
verder. Naast het verhogen van de eigen veiligheid zijn er ook mensen die anderen helpen in het
verhogen van hun veiligheid. We noemen dit maatschappelijke participatie van burgers in de aanpak
van veiligheid. Vanzelfsprekend is er de meer geïnstitutionaliseerde inzet wanneer burgers als
vrijwilliger hulp verlenen aan andere burgers. Te denken valt aan brandweervrijwilligers, vrijwilligers
van de reddingsbrigade, de KNRM, Sigma-teams van het Rode Kruis, inzet van burgers voor AED,
volontairs van de politie et cetera. Steeds meer zien we ook een bredere inzet van burgers die
‘spontaan’ via technologische voorzieningen (denk aan nieuwe media) gevraagd worden een bijdrage
te leveren aan de veiligheid. Voorbeelden van initiatieven zijn; Burgernet, Amber Alert, AED
netwerken et cetera. Deze maatschappelijke participatie neemt overigens toe. De laatste jaren zijn we
steeds meer bezig met zingevingvraagstukken en het leveren van een bijdrage aan maatschappelijke
thema’s, zoals sociale verantwoordelijkheid en een duurzame en veilige samenleving. Daar maken
veiligheidsregio’s goed gebruik van en dat biedt mogelijkheden voor de toekomst.
Digitalisering van de samenleving
De digitalisering van de samenleving gaat gepaard met ontwikkelingen die het mogelijk maken om
real-time, op iedere locatie, informatie te ontvangen en te verzenden. Dit biedt kansen voor de
veiligheidsregio; zowel in de voorbereiding op rampen en crises (bijvoorbeeld risicocommunicatie), ten
tijde van de respons (bijvoorbeeld bij alarmering), als ook in de bedrijfsvoering (bijvoorbeeld ‘het
nieuwe werken’).
Verantwoordelijkheidsdeling
Met het krimpen van budgetten moet de overheid haar rol en positie op het gebied van veiligheid naar
de burgers opnieuw definiëren. Daarbij is de vraag aan de orde waar de verantwoordelijkheid van de
burger begint, maar ook eindigt en waar die van de overheid en daarmee dus ook van de
veiligheidsdiensten begint en eindigt. Aanpak van zowel sociale als fysieke onveiligheid vragen om
maatschappelijke samenhang en de bereidheid van burgers om zich medeverantwoordelijk te dragen
en daar naar te handelen.
Bevolkingszorg op orde
Er is een project ‘bevolkingszorg op orde’ gestart. Het hoofddoel van het project is om antwoord te
geven op de vraag wát wordt verstaan onder adequate bevolkingszorg. Er is een commissie ingesteld
die een visie heeft opgesteld met daaraan gekoppeld meetbare prestatie- eisen. Het rapport heeft een
onafhankelijk karakter en geeft de eerste aanzet om een brede discussie te voeren over
verwachtingen ten aanzien van de bevolkingszorg en hoe deze bereikt moeten gaan worden. De visie
heeft als voornaamste uitgangspunt dat rekening gehouden wordt met de zelfredzaamheid van het
overgrote deel van de bevolking en dat er vanuit het maatschappelijk belang beredeneerd moet
worden over wat de operationele processen moeten inhouden. Regio’s behouden vrijheid om te
bepalen hoe zij de bevolkingszorg willen organiseren en welke taken zij uitbesteden, de minimale
prestatie-eisen zijn echter niet vrijblijvend. De prestatie-eisen worden telkens onderbouwd op basis
van (praktijk)ervaringen en onderzoek.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
29
Door landelijk minimum normen te hanteren wordt niet alleen duidelijkheid gecreëerd voor burgers wat mag er verwacht worden - maar ook binnen regio’s en voor regio’s onderling. Doordat duidelijk is
waar minimaal aan voldaan moet worden, kan regionale samenwerking beter vorm gegeven worden
en ook interregionale samenwerking wordt hiermee vergemakkelijkt. Door het vastleggen van de
minimumeisen en ook van het feit dat er grenzen zijn aan de zorg die de overheid kan leveren wat
betreft bevolkingszorg ontstaat duidelijkheid vooraf. Voordeel van het feit dat deze prestatie-eisen zijn
opgesteld door een commissie van nauw betrokkenen en niet wettelijk verankerd zijn, is dat de eisen
realistisch zijn en tegelijkertijd niet statisch zijn: bij nieuwe inzichten, maatschappelijke en/of
technologische veranderingen kunnen deze aangepast worden.
3.1.2.2
Crisis
De GHOR werkt op het snijvlak van openbaar bestuur, gezondheidszorg en veiligheid. De invulling
van de kerntaken (het coördinatie, regie en aansturing van en advisering over de geneeskundige
hulpverlening) wordt dan ook bepaald door ontwikkelingen in deze drie domeinen. Deze beschrijving,
gekoppeld aan de brede afhankelijkheid voor de uitvoering van de zorg, maken de GHOR tot een
netwerkorganisatie pur sang.
Op het gebied van veiligheid zal de evaluatie van de Wet Veiligheidsregio’s gevolgen kunnen hebben
voor de GHOR.
Taakstelling
Niet van toepassing.
Meerjarenbeleidsplan
De genoemde accenten, bij “wat gaan we ervoor doen” leveren een bijdrage aan het behalen van de
strategische doelstellingen uit het meerjarenbeleidplan, met name de invulling van het kennis- en
expertisecentrum en het actualiseren van het risicobeeld. Daarnaast levert de GHOR een belangrijke
bijdrage aan de regievoering bij de multidisciplinaire samenwerking in de witte kolom. Ter verbetering
hiervan worden evaluaties uitgevoerd, die tevens bestuurlijk worden besproken.
Wat willen we bereiken ?
De voorbereiding van zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, ambulancedienst en huisartsen, op
crisissituaties is de afgelopen jaren sterk verbeterd, waarbij de focus ligt op het kunnen continueren
van zorg. Dat versterkt de behoefte aan coördinatie door de GHOR en het afstemmen van de
samenwerking met het Regionaal overleg acute zorg, waarvoor het Traumacentrum verantwoordelijk
is. Dit wordt ook beïnvloed door voorgestelde aanpassing van o.a. de Wet Toelating Zorginstellingen.
Wat gaan we daarvoor doen ?
In de doorlopende taken (ketensamenwerking, advisering, vakbekwaamheid, operationele inzetten)
zijn voor 2014 een aantal belangrijke accenten aan te geven:
•
Invulling kennis en expertisecentrum, onder meer door het verbeteren van frequentie en snelheid
van informatie-uitwisseling in de zorgketen.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
30
•
•
•
•
•
Actualiseren van het risicobeeld, waarin zowel medische risico’s als de gevolgen van andere
risico’s voor de zorgsector inzichtelijk zijn.
Inzet op de voorbereiding en afronding van twee grote evenementen (Tall Ships in Harlingen en
Special Olympics).
Activiteiten rond opleiden, trainen en oefenen richten zich op de onderlinge aansluiting van
schakels in de zorgketen.
Implementatie van de besluitvorming over de Geneeskundige Combinaties.
Implementatie van het landelijk besluit slachtofferinformatiesystematiek.
Wat mag het kosten?
Crisis
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
1.946.387 1.731.844 1.731.844 1.731.844 1.731.844
138.523
127.538
127.538
127.538
127.538
Saldo product
1.807.864 1.604.306 1.604.306 1.604.306 1.604.306
3.1.2.3
Veiligheidsbureau
Het Veiligheidsbureau is op 1 januari 2011 van start gegaan en is opgericht ten behoeve van het
(multidisciplinair) organiseren van de rampenbestrijding en de crisisbeheersing.
Taakstelling
Niet van toepassing.
Meerjarenbeleidsplan
De uitwerking van het meerjarenbeleidsplan heeft voor het Veiligheidsbureau deels al plaatsgevonden
met de vaststelling van het Beleidsplan Veiligheidsregio Fryslân in het Algemeen Bestuur. In dit
beleidsplan zijn de beleidsvoornemens vastgelegd voor multidisciplinaire crisisbeheersing en
rampenbestrijding. Het Veiligheidsbureau zet zich in om de doelstellingen zoals genoemd in het
(vastgestelde) Beleidsplan Veiligheidsregio Fryslân te behalen.
Wat willen we bereiken ?
Komen tot een jaarlijkse - verdere - versterking van de hoofdstructuur van de rampen- en
crisisbeheersing in de veiligheidsregio, waaronder in ieder geval wordt begrepen:
• Een goede preparatie door planvorming en opleiding.
• Een goede uitvoering door regie en coördinatie (CoPi, ROT, GBT en RBT) en informatievoorziening.
Met als afgeleide doelstelling om de schade / gezondheidsschade voor de inwoners van de
Veiligheidsregio Fryslân ten gevolge van rampen en crises zo beperkt mogelijk te houden.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
31
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
In 2014 wordt de jaarschijf 2014 uit het Beleidsplan Veiligheidsregio Fryslân 2011-2014 uitgevoerd
en worden twee thematische bijeenkomsten met bestaande- en nieuwe crisispartners
georganiseerd.
De hoofdstructuur van de rampen- en crisisbeheersing wordt uitgewerkt in actuele plannen en
procedures en beschikbaar gesteld, het crisisplan wordt verder geïmplementeerd en voor
specifieke risico’s
worden onder regie van het Veiligheidsbureau ramp- en
incidentbestrijdingsplannen opgesteld.
Alle multidisciplinaire teams binnen de rampen- en crisisbeheersing (CoPi, ROT, GBT en RBT)
worden opgeleid, getraind en geoefend conform de gestelde vakbekwaamheidseisen (incl. de
netcentrische werkwijze).
De Veiligheidsregio’s Fryslân, Groningen en Drenthe stemmen hun procedures en werkwijzen met
betrekking tot de Meldkamer Noord Nederland op elkaar af.
Het Veiligheidsbureau draagt zorg dat het Regionaal Coördinatie Centrum en de
Commandovoorziening voor het CoPi continu operationeel is.
Het Veiligheidsbureau zorgt voor een adequate multidisciplinaire voorbereiding op deze
evenementen.
Het Veiligheidsbureau draagt zorg voor de jaarlijkse actualisatie van de Elfstedentochtdraaiboeken Multidisciplinaire operationele inzetten (vanaf GRIP 1) worden geëvalueerd en leiden
in geval van knelpunten tot aanpassingen in beleid, plannen, procedures en werkinstructies.
Het Veiligheidsbureau verzorgt de regie op de uitwerking van het implementatieplan 2011-2014
behorend bij het Incidentbestrijdingsplan Waddenzee en de verdere doorontwikkeling van
planvorming.
Risicocommunicatie: uitvoering geven aan deelplan brandvoorlichting (brandveilig leven).
Wat mag het kosten?
Veiligheidsbureau
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
2.079.908 1.907.252 1.907.252 1.907.252 1.907.252
186.037
186.037
186.037
186.037
186.037
Saldo product
1.893.871 1.721.215 1.721.215 1.721.215 1.721.215
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
32
3.1.2.4
Coördinatie Bevolkingszorg
Binnen de kaders van het Regionale Crisisplan coördineert Bureau Bevolkingszorg de integrale
organisatie van de gemeentelijke kolom. De rol van het bureau is voorwaardenscheppend voor wat
betreft de positionering van de gemeenten binnen het domein van de crisisbeheersing en
rampenbestrijding. De gemeentebesturen zijn en blijven namelijk verantwoordelijk als democratisch
gelegitimeerde overheid. De gemeenten vervullen vervolgens gezamenlijk de rol van opdrachtgever
als verlengd lokaal bestuur en zijn tenslotte verantwoordelijk voor de inrichting van de gemeentelijke
deelprocessen.
Taakstelling
Niet van toepassing.
Meerjarenbeleidsplan
Niet van toepassing.
Wat willen we bereiken ?
•
•
De oranje kolom heeft op alle niveaus een vanzelfsprekende positie ingenomen binnen de
crisisorganisatie en biedt meerwaarde aan de multidisciplinaire samenwerking.
Hoogwaardige ondersteuning vanuit Bureau Bevolkingszorg, afgestemd op de wensen en
behoeften van de gemeenten.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
•
•
•
Verdieping en borging van de beleidsmatige en administratieve ondersteuning van de
coördinerend gemeentesecretaris, het AOV-overleg en het POOK.
De geregionaliseerde draaiboeken op orde houden en in de pas laten lopen met (nieuwe)
wettelijke vereisten en landelijke inzichten, waar onder bevolkingszorg op orde en implementatie
van de landelijke slachtoffer informatie systematiek.
Expliciete aandacht besteden aan de inbedding en borging van de lokale taakorganisaties.
Optimale ondersteuning en facilitering bieden aan de expertteams.
Het monodisciplinaire Meerjarenbeleidsplan Opleiden, Trainen en Oefenen 2012-2015 als
referentiekader inzetten voor de ontwikkeling van een taakvolwassen oranje kolom.
In voorkomende gevallen overeenkomsten aangaan en onderhouden met het Rode Kruis
(verwanteninformatie) en Monuta (in verband met het proces uitvaartzorg).
Verdere versterking van de crisiscommumicatie.
Wat mag het kosten?
Coördinatie Bevolkingszorg
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
103.324
0
85.241
186.037
85.241
186.037
85.241
186.037
85.241
186.037
Saldo product
103.324
-100.796
-100.796
-100.796
-100.796
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
33
3.1.2.5
Bevolkingszorg
Taakstelling
Niet van toepassing.
Meerjarenbeleidsplan
Het meerjarenbeleidsplan Opleiden, Trainen en Oefenen Bevolkingszorg geeft richting aan de OTO
activiteiten voor de expertteams en de aangewezen uitvoerende medewerkers van de gemeentelijke
taakorganisatie.
Wat willen we bereiken ?
Professionele expertteams en taakvolwassen Teams Bevolkingszorg, die gezamenlijke met de
gemeentelijke taakorganisaties de toets van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid (Inspectie
OOV) bij een algemene doorlichting (systeemtest) kunnen doorstaan.
De experts en de betrokken gemeentelijke functionarissen zijn toegerust voor hun taken binnen de
crisisorganisatie, de participatie in oefeningen en de deelname aan opleidingen en trainingen is in
overeenstemming met de afspraken en voldoet aan de verwachtingen. Tot slot met het oog op het
vakbekwaam worden en/of vakbekwaam blijven van de betrokken functionarissen wordt in het
jaarprogramma waar nodig maatwerk geleverd.
Wat gaan we daarvoor doen ?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Het organisatorisch en procesmatig onderhouden en beheren van de expertteams (werving,
selectie, coördinatie, vraaggericht werken, opleiden, trainen, oefenen).
Inzet en doorontwikkeling van de teams.
Periodiek werkoverleg houden met de teams.
De expertteams faciliteren bij het zoeken van aansluiting op de gemeentelijke taakorganisaties, de
overdracht van kennis en het inzetten als “auditteams”.
Het organiseren van de deelname van de expertteams binnen de monodisciplinaire en
multidisciplinaire oefeningen.
Een passend opleidingsprogramma voor 2014 opstellen.
Het oranje jaarprogramma afstemmen op het multidisciplinaire OTO-programma.
De uitkomsten van evaluaties van relevante crises of rampen nauwkeurig in het programma
verwerken.
Voor de gemeentelijke sleutelfunctionarissen de opleidingskaders en kwalificatieprofielen van het
project GROOT implementeren, volgen en toetsen.
Het netcentrische werken ook voor de oranje kolom in de plannen en programma’s integreren.
E-learning als modern instrument voor het ontwikkelen van talent en vaardigheden benutten en
inzetten.
Samenwerken met vitale partners.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
34
Wat mag het kosten?
Bevolkingszorg
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
795.242
0
817.625
0
817.625
0
817.625
0
817.625
0
Saldo product
795.242
817.625
817.625
817.625
817.625
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
35
3.1.3
Brandweer
3.1.3.1
Inleiding
Vanaf 1 januari 2014 is de één brandweerorganisatie voor heel Fryslân een feit. Deze nieuwe
brandweerorganisatie maakt onderdeel uit van de Veiligheidsregio Fryslân (VRF): één organisatie van
en voor de gemeenten.
Het onderbrengen van de brandweerzorg binnen de VRF staat niet op zich. Het is een wettelijke
verplichting, die in Fryslân gezien moet worden tegen de achtergrond van de intergemeentelijke
samenwerking die de afgelopen jaren zijn beslag heeft gekregen. Er is de afgelopen jaren door het
project Samen Naar 1 Brandweer dan ook voortgebouwd op deze samenwerking. De organisatorische
onderbrenging van de brandweerzorg bij de VRF is geen doel op zich, maar dient bij te dragen aan
een hoger doel, namelijk: het blijvend realiseren van een toekomstbestendige brandweerzorg in
Fryslân. De zes pijlers voor toekomstbestendige brandweerzorg zijn:
1. verbonden met de gemeenten;
2. vrijwilligers als basis;
3. risicobeheersing, van regelgericht naar risicogericht;
4. repressie afgestemd op risicobeeld;
5. verdere professionalisering van het brandweervak; en
6. bedrijfsvoering ondersteunt de ambities.
Brandweer Fryslân voert op grond van artikel 25 Wet veiligheidsregio’s in ieder geval de volgende
taken uit:
a. het voorkomen, beperken en bestrijden van brand;
b. het beperken en bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand;
c. het waarschuwen van de bevolking;
d. het verkennen van gevaarlijke stoffen en het verrichten van ontsmetting.
Er zijn een groot aantal ontwikkelingen te noemen die op dit moment spelen binnen het landelijke en
regionale brandweerveld.
Samen 1 Brandweer
In 2012 is het visiedocument ‘Brandweer Fryslân over morgen’ opgesteld en op 11 juli 2012 door het
Algemeen Bestuur vastgesteld. In het visiedocument wordt ingegaan op de relevante ontwikkelingen.
De verbinding met gemeenten, de relatie met vrijwilligers, een omslag van regelgericht naar
risicogericht werken, een repressie gebaseerd op risico, verdere professionalisering van het
brandweervak en een ondersteunende bedrijfsvoering zijn daarbij de pijlers. Cruciaal is de keuze voor
een brandweer als operationele organisatie die haar rol als kennis- en expertise centrum op het
gebied van veiligheid waar maakt. Om dit te kunnen doen is een integrale beoordeling van risico’s en
het daaraan gekoppelde beleid en maatregelen van groot belang.
Ook wordt aandacht besteed aan ‘Brandweer over morgen, (strategische reis als basis voor
vernieuwing)’. Dit betreft een landelijke visie over de wijze waarop de brandweer in Nederland haar
bedrijfsmodel toekomstgericht kan aanpassen. De snel veranderende wereld vraagt van de brandweer
namelijk steeds grotere aanpassingen, zowel vakinhoudelijk als organisatorisch. Om te kunnen blijven
voldoen aan de (wettelijke) eisen en maatschappelijke verwachtingen, ontstaat er binnen de huidige
bedrijfsvoering een onbetaalbare brandweer die daar bovendien niet op ingericht is. De conclusie
hiervan is dat het bedrijfsmodel van de brandweer het einde van de levenscyclus bereikt heeft en dat
vernieuwing noodzakelijk is.
In opdracht van de raad van regionaal commandanten heeft de landelijke projectgroep ‘Strategische
Reis Brandweer’ gewerkt aan de ontwikkelrichting van de (nieuwe) brandweer. Met het perspectief
gericht op het jaar 2040 is een aantal toekomstopties uitgewerkt. De uitkomsten van dit onderzoek
staan weergegeven in ‘De brandweer over morgen, strategische reis als basis voor vernieuwing’.
Niemand weet uiteraard hoe de wereld er in 2040 precies uit zal zien. Daarom wordt er geen
gedetailleerde beschrijving van de organisatie in 2040 gegeven, maar de beweging die in gang wordt
gezet. Hiervoor zijn twee doelen geformuleerd.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
36
Doel 1: Het continuïteitsconcept is de ‘stip aan de horizon’
Het continuïteitsconcept is de richting voor een toekomstig bedrijfsmodel voor de brandweer. In de
kern ontwikkelt de brandweer zich naar een organisatie die vooral in proactieve en preventieve zin
zorg draagt voor het borgen van de continuïteit van het maatschappelijk leven. Het veiligheidsdenken
aan de voorkant van de veiligheidsketen neemt aan belang toe met nadruk op zelfredzaamheid en
eigen verantwoordelijkheid. Dat komt voort uit de gedachte dat de maatschappij in 2040 behoefte
heeft aan continuïteit van maatschappelijk en economisch leven. De brandweer gaat in de toekomst
nog meer de nadruk leggen op het voorkomen van branden en ongevallen. Niet alleen de overheid
borgt de veiligheid van de burgers, maar burgers en bedrijven hebben een eigen verantwoordelijkheid
en de brandweer wijst hen daar ook op. Door te investeren in technologische oplossingen zijn veel
ongevallen te voorkomen of te beperken. Uit onderzoek blijkt dat de burger dat ook best kan en wil.
Aan de basis van deze principes ligt het verhogen van het veiligheidsbewustzijn, waar de brandweer
zwaar op gaat inzetten. De brandweer kan dan haar repressieve taak innoveren.
Doel 2: Denken en doen in termen van ‘maatschappelijk rendement’
De brandweer zal de komende jaren steeds meer gaan sturen op activiteiten die in relatie tot de
kosten voor de samenleving het hoogste rendement opleveren. Denken in termen van outcome
betekent een heel andere benadering van (brand)veiligheid, waarvoor andere en nieuwe (innovatie)
instrumenten moeten worden toegepast en ontwikkeld.
Brandrisicoprofiel en dekkingsplan 2.0
Op grond van artikel 15 lid 2 van de Wet veiligheidsregio’s is het Algemeen Bestuur van
Veiligheidsregio Fryslân verplicht een regionaal brandrisicoprofiel vast te stellen. Doel van het
brandrisicoprofiel is om inzicht te bieden in de risico’s van branden in objecten. Het dekkingsplan 1.0
laat zien welke repressieve organisatie tegenover de aanwezige risico’s staat en geeft hiermee de
repressieve kwaliteit in Fryslân weer. Na het voorgenomen besluit van het Algemeen Bestuur op 27
maart 2013 is het concept brandrisicoprofiel aan de gemeenteraden verzonden met het verzoek hun
wensen ten aanzien van het te voeren beleid kenbaar te maken. Dit concept is zonder wijzigingen op
5 september 2013 door het Dagelijks Bestuur vastgesteld.
Landelijk is er veel aandacht voor de opkomsttijden van de brandweer. Op 16 november 2012 heeft
het Veiligheidsberaad een brief gestuurd aan alle voorzitters van de veiligheidsregio’s inzake de
dekkingsplannen. Het Veiligheidsberaad heeft kenbaar gemaakt aan de minister van Veiligheid en
Justitie dat de huidige normtijden niet passen bij hedendaagse brandweerzorg en dat het alleen
toetsen op prestatie-eisen (opkomsttijden) en niet op effecten geen recht doen aan de bredere en
modernere
brandweerzorg.
Het
Veiligheidsberaad,
gesteund
door
de
Raad
van
Brandweercommandanten, volgt een tweesporenbeleid. Het eerste spoor is gericht op de korte termijn
en beoogd het verbeteren van de regionale dekkingsplannen binnen de huidige kaders van de wet.
Het tweede spoor gaat over het onderzoeken van een nieuwe benadering van de brandweerzorg. Het
Algemeen Bestuur heeft op 28 november 2012 ingestemd met het volgen van deze twee sporen.
In het kader van de Meldkamer Noord Nederland is medio 2011 de kazernevolgordetabel (KVT), de
operationele uitwerking van een dekkingsplan, geactualiseerd. Deze actualisatie is destijds niet
bestuurlijk vastgesteld. Om te voldoen aan de wettelijke vereisten is deze actualisatie, als
dekkingsplan 1.0 en als uitwerking van het eerste spoor, op 27 maart 2013 als nog door het Algemeen
Bestuur vastgesteld.
Ten aanzien van het tweede spoor; het onderzoeken van een nieuwe manier van brandweerzorg,
heeft het Algemeen Bestuur op 19 september 2013 besloten de landelijke onderzoeksresultaten van
RemBrand fase 2 af te wachten voordat het dekkingsplan 2.0 wordt opgesteld. Naar verwachting
worden deze onderzoeksresultaten eind 2014 bekend gemaakt en zal het dekkingsplan 2.0 in de
eerste helft van 2015 ontwikkeld kan worden.
Nieuwe wetgeving omgevingswet en private kwaliteitsborging
Borging van de risicobeheersing kan versterkt worden, wanneer er een wettelijke verankering komt
van de mogelijkheid dat de brandweer nadrukkelijk aan de voorkant van de veiligheidsketen een
heldere en transparante rol kan vervullen. Belangrijke ontwikkeling hierin zijn de introductie van de
omgevingswet en de vorming van het wetsvoorstel dat private kwaliteitsborging in de bouw mogelijk
maakt.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
37
Taakafbakening omgevingsrecht
Gemeenten blijven (met uitzondering van plustaken) in het kader van de Wet Algemene Bepaling
Omgevingsrecht (WABO) verantwoordelijk voor de integrale vergunningverlening en handhaving voor
mindere complexe milieutaken. De brandweer heeft ook een adviestaak op het gebied van
brandpreventie. De afzonderlijke gemeenten hebben de taken op het gebied van omgevingsrecht (de
routinematige preventie) op verschillende manieren belegd. Met gemeenten zijn afspraken gemaakt
gemaakt inzake uniforme taakoverdracht (van deze routinematige preventie-activiteiten) naar de
Veiligheidsregio Fryslân dan wel maatwerkoplossingen voor afzonderlijke gemeenten. Hiervoor zijn
twee maatwerkpakketten opgesteld (maatwerkpakket toetsing en maatwerkpakket toezicht). Het jaar
2014 wordt gebruikt voor een adequate inregeling hiervan in afstemming met de Friese gemeenten.
Onverlet afname van het basistakenpakket/maatwerkpakket wordt met alle gemeenten een aantal
basisafspraken gemaakt om het gesloten houden van de veiligheidsketen te borgen (o.a. ten aanzien
van het aspect operationele informatie-uitwisseling).
Kwaliteitzorg
Een kwaliteitszorgsysteem voor de veiligheidsregio’s, zoals opgenomen in de Wvr, kan een
belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van de prestaties van de veiligheidsregio. Ten behoeve
van de onderlinge vergelijkbaarheid is de minister voornemens in lagere regelgeving vast te leggen
dat de regio’s over een uniform en op basis van certificering en accreditering aantoonbaar
kwaliteitszorgsysteem moeten beschikken. In zijn reactie heeft het Veiligheidsberaad de wenselijkheid
van een dergelijk uniform systeem bevestigd. De minister treedt in overleg met het Veiligheidsberaad
om te bezien hoe hierbij rekening kan worden gehouden met ontwikkelingen die reeds vanuit het veld
zelf zijn geïnitieerd.
Bezuinigingen
Bezuinigingen worden vaak als bedreiging gezien, maar kunnen ook als kans worden gezien voor de
verbetering van de effectiviteit. Door de financiële druk wordt immers ook vaker gezocht naar betere
manieren om de veiligheid te verhogen. Te denken valt aan verschillende vormen van landelijke
samenwerking tussen regio’s, samenwerkingsinitiatieven met nieuwe partners die een rol kunnen
hebben bij het voorkomen van incidenten, het mobiliseren van de samenleving om de eigen veiligheid
en dat van anderen te vergroten, publiek-private samenwerking op het terrein van incidentbestrijding
en ambulance (gedifferentieerde zorg).
Concreet wordt gericht de samenwerking gezocht op de volgende onderwerpen:
Landelijke meldkamerorganisatie: Van 22 naar 10 meldkamers
De samenvoeging van de meldkamers is aangekondigd in het regeerakkoord van het eerste kabinet
Rutte. Sindsdien is er onderzoek gedaan en is er een visie opgesteld. De huidige 22 meldkamers
gaan fuseren naar 10 meldkamers. Deze tien meldkamers vormen één organisatie, onder leiding van
de minister van Veiligheid en Justitie, waarin op dezelfde wijze wordt gewerkt. Zo worden werkwijzen
en systemen gestandaardiseerd. Voordeel hiervan is dat meldkamers elkaars werk kunnen
overnemen. Bij een calamiteit kan een meldkamer zelfs volledig worden vrijgesteld als
calamiteitenmeldkamer. Feitelijk maakt het dan immers niets meer uit in welke regio meldingen
binnenkomen. Dit is zowel voor de dagelijkse werkzaamheden als in tijden van rampen en crises een
groot voordeel. De afronding van deze discussie zal gevolgen hebben voor de inbedding van de
Noordelijke meldkamer.
Instituut Fysieke Veiligheid
Het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV) is in 2013 opgericht, de ontwikkeling van het instituut ten opzicht
van de veiligheidsregio’s is nog niet afgerond.
Versterking brandweeronderwijs
Bekeken wordt of het mogelijk is om te gaan werken 1 landelijke organisatie, met verschillende
decentrale punten. Dit kan gevolgen hebben voor het opleidingsinstituut BON.
Grootschalig en specialistisch optreden
Met het landelijk implementeren van grootschalig en specialistisch brandweeroptreden ontstaat er
samenhang in werkwijzen en procedures. En worden afspraken gemaakt over de inzet van mensen
en middelen. Het geeft een antwoord op de vraag hoe in te spelen op de veranderende en steeds
complexer wordende samenleving.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
38
(Brand)veilig leven
De brandweer wil zich in blijven zetten voor gedragsverandering i.h.k.v. brandveilig leven om zo in de
samenleving brandveilig gedrag te stimuleren.
Gezamenlijke inkoop
Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing (FUMO)
De FUMO is een uitvoeringsorganisatie waarin de Friese gemeenten, de provincie Fryslân en
Wetterskip Fryslân gaan samenwerken. De FUMO is één van de ongeveer 30 Regionale Uitvoerings
Diensten (RUD) die in heel Nederland worden voorbereid en een landsdekkend systeem gaan
vormen. De FUMO gaat een groot aantal vergunningverlenings-, toezichts- en handhavingstaken
uitvoeren op het gebied van het omgevingsrecht. De deelnemende partijen brengen minimaal de
taken uit het basistakenpakket in de FUMO, zoals overeengekomen in de package deal (dit zijn de
complexere milieutaken). Aanvullend kunnen zogenaamde plus taken vrijwillig worden ondergebracht
bij de FUMO. Hierbij valt te denken aan geluidsadvisering en zogenaamde BRIKS (Bouw, Reclame,
Inrit, Kap en Sloop) taken. De FUMO is een belangrijke nieuwe partner van Veiligheidsregio Fryslân
op het gebied van fysieke veiligheid.
Modernisering repressie
Er worden vorderingen gemaakt op het terrein van modernisering van de repressie
(incidentbestrijding). Naast proeven met variabele voertuigbezetting binnen de brandweerzorg wordt
er ook gewerkt aan grootschalig brandweer optreden, specialismen op maat, vernieuwing van het
optreden bij ongevallen met gevaarlijke stoffen en het optreden bij waterongevallen en vernieuwing
van de inzettactiek en –techniek.
Beleidsplan
Brandweer Fryslân werkt vanuit de volgende ambitie: Brandweer Fryslân voelt zich verantwoordelijk
voor de (brand)veiligheid en de continuïteit in de samenleving. Als operationele organisatie voert zij
haar taken slagvaardig uit. Brandweer Fryslân blijft zoeken naar de mogelijkheden voor slimmere en
effectievere brandbestrijding en hulpverlening en heeft tevens versterkt aandacht voor preventie en
het verstandiger en bewuster maken van de Friese burgers en bedrijven op het gebied van
brandveiligheid. Er wordt een groter beroep gedaan op eigen verantwoordelijkheid en
zelfredzaamheid. Het rendement van de activiteiten in relatie tot de kosten voor de samenleving zijn
sturend: met de beschikbare middelen de beste resultaten behalen. Om dit te bereiken wordt de
samenwerking met (nieuwe) partners verder versterkt.
In het beleidsplan van de Brandweer 2014 zijn de speerpunten voor dit jaar benoemd. De ondertitel
van dit beleidsplan is ‘De basis op orde’, omdat dit de belangrijkste opdracht voor Brandweer Fryslân
is in het eerste jaar van haar nieuwe bestaan. Concreet zal dit betekenen dat zaken die nog niet of
niet goed geregeld zijn, aangepakt moeten worden. Ook zullen procedures en producten
geharmoniseerd moeten worden. Het beleidsplan geeft richting aan de inhoudelijke kant van het werk
en hiermee wordt bijgedragen aan het op orde brengen van de basis.
Bij het bepalen van de speerpunten voor 2014 zijn de volgende vragen gesteld: wat is de basis op
orde, wanneer is de basis op orde en past die richting binnen de wettelijke en bestuurlijke kaders?
Ook is geconcludeerd dat een ieder zijn handen vol zal hebben aan het op orde brengen van de basis.
Het streven is om eind 2014 de basis op orde te hebben en qua uitvoering en kwaliteit op hetzelfde
niveau te zitten als eind 2013. Vanaf 2015 ontstaat meer ruimte voor doorontwikkeling in het
beleidsplan is al een een eerste doorkijk naar de beleidsperiode 2015-2018 aangegeven. De
speerpunten die hierin worden genoemd, zullen in het Beleidsplan Brandweer 2015-2018, dat in 2014
wordt opgesteld, worden aangevuld en nader worden uitgewerkt
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
39
Te realiseren kostenbesparing
Voor het programmaonderdeel van de brandweer is het na een forse inspanning gelukt om de
taakstelling van € 1.036.000 zoals in 2013 door het Algemeen Bestuur opgelegd, structureel op te
lossen en daarmee de efficiency van de regionalisering inhoud te geven. Het betref een reductie op:
•
•
•
•
•
Beheer en onderhoud kazernes
Reductie opleidingsbudget
Structureel niet invullen vacatures
Beheer, aanschaf en onderhoud materieel
Overige efficiency op materiële kosten
3.1.3.2
€ 236.000
€ 210.000
€ 250.000
€ 200.000
€ 140.000
Risicobeheersing
Risicobeheersing bestaat uit het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid en het
voorkomen van het ontstaan daarvan (pro-actie). Bij proactie gaat het om het bewaken en beheersen
van veiligheid in het vroegste stadium van mogelijk risicovolle situaties. Onder risicobeheersing horen
ook de taken op gebied van brandpreventie. Brandpreventie is de zorg voor het voorkomen van
(directe oorzaken) van (brand)onveiligheid en het zoveel mogelijk beperken van gevolgen van
inbreuken op die (brand)veiligheid. Te denken valt aan taken op het gebied van brandpreventieve
toetsing en advisering bij vergunningverlening en meldingen, het toezicht op brandveiligheid en het
geven van voorlichting op dit gebied.
Kort gezegd is het doel van risicobeheersing (brand)onveilige situaties in de openbare ruimte en de
bebouwing in deze ruimte zoveel mogelijk te voorkomen, dan wel te beperken en beheersen.
Meerjarenbeleidsplan
Het belangrijkste doel van de brandweer is: minder incidenten, minder slachtoffers en minder schade.
De nadruk komt te liggen op het voorkomen dan wel beheersbaar maken van branden en incidenten.
Dit is niet alleen een verantwoordelijkheid van de brandweer; maar een gedeelde verantwoordelijkheid
van overheid, burgers, bedrijven en instellingen. Om die reden is de ambitie van de brandweer het
bewustzijn, de eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid bij de burgers, bedrijven en instellingen
op het gebied van brandveiligheid te vergroten.
Brandweer Fryslân wil zich ontwikkelen tot een kennis- en expertisecentrum voor gemeenten,
instellingen/bedrijven en burgers in Fryslân op het gebied van fysieke veiligheid. Binnen het
omgevingsrecht wil Brandweer Fryslân ten aanzien van het specialistische deskundigengebied een
betrouwbare en gekwalificeerde partner zijn van de Friese gemeenten.
Wat willen we bereiken?
Het zoveel mogelijk voorkomen dan wel beheersen van (brand)onveilige situaties in de openbare
ruimte en de bebouwing in deze ruimte.
Het realiseren van een adequate inregeling en borging van de uitvoerende taken op het terrein van
risicobeheersing, in afstemming met de Friese gemeenten, FUMO, provincie en overige partners.
Het zoveel mogelijk voorkomen en beperken van ongevallen bij inrichtingen die werken met grote
hoeveelheden gevaarlijke stoffen.
Het bevorderen van zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van brand- en fysieke
veiligheid.
Het realiseren van een ‘gesloten’ veiligheidsketen. Het leveren van een adequate brandweerzorg is
gebaseerd op een ketenbenadering. Daarom treden de specialisten risicobeheersing op als adviseur
(deskundige schakel, ‘back-office’) van het bevoegd gezag ten aanzien van het aspect brandveiligheid
binnen het integrale vergunningverlening- en toezichtproces. Er wordt hierbij een omslag gemaakt van
regelgericht denken naar risicogericht denken. Brandveiligheid vraagt een proactieve houding waarbij
per situatie een doordachte inschatting moet worden gemaakt van risico’s en maatregelen om die
risico’s te beheersen. Hoewel de wet- en regelgeving het bindende kader blijft waarbinnen deze
risicobenadering wordt toegepast, bepalen de risico’s de te nemen maatregelen. De brandweer richt
zich hierbij op de middel- en hoge risico’s.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
40
Daarnaast wil de brandweer in Fryslân realiseren dat zij een actueel beeld heeft van de te
voorziene risico’s en maatregelen om deze risico’s te beheersen en dit in verband brengen met de
beschikbare operationele slagkracht.
Hiervoor is goede informatie noodzakelijk over onder meer brandoorzaken, risicoprofielen en
risicogroepen. Dit principe ligt ook ten grondslag aan de basisvoorwaarde voor
risicodifferentiatie. Bij risicodifferentiatie gaat het niet alleen om het toestaan en accepteren
van geografische verschillen, het biedt ook de mogelijkheid om inhoud te geven aan
benodigde variatie in het veiligheidszorgniveau. Verschillen in risico’s zijn immers niet alleen
geografisch bepaald, maar kunnen ook in tijd of demografie verschillend zijn.
Wat gaan we daarvoor doen ?
Risicobeheersing wordt gevormd door de klassieke schakels van de veiligheidsketen ‘proactie’
en ‘preventie’. De uitvoerende taken op het gebied van risicobeheersing zijn op te delen in de
volgende onderdelen:
toetsing/ advisering ten aanzien van het aspect brandveiligheid bij ruimtelijke ontwikkelingen
(incl.externe veiligheid)
controle/ toezicht op brandveiligheid
voorlichting brandveiligheid (Brandveilig Leven)
informatievoorziening richting planvorming en incidentbestrijding
Omdat Brandweer Fryslân de veiligheidsketen gesloten wil houden staat ze ten aanzien van het
aspect brandveiligheid binnen het omgevingsrecht een uniforme taakoverdracht tussen gemeenten en
Veiligheidsregio Fryslân voor. Hiertoe worden basisafspraken gemaakt met alle Friese gemeenten.
Gemeenten blijven echter bevoegd gezag. Zij hebben dan ook de keuze om de om de uitvoering
hiervan onder te brengen bij de Veiligheidsregio Fryslân, dan wel dit (deels) zelf uit te blijven voeren.
Hiervoor zijn een tweetal maatwerkpakketten opgesteld om deze gemeenten te bedienen. Aan de
maatwerkpakketten zijn wel aanvullende voorwaarden verbonden om de ambities van de brandweer
te kunnen realiseren.
Daarnaast wordt de uitvoering van de wettelijke adviestaak (o.a. Wvr, Amvb’s in het kader van externe
veiligheid en het Besluit risico’s en zware ongevallen) voortgezet.
Ook vinden er activiteiten plaats in het het projectmatig uitrollen van activiteiten in het kader van
Brandveilig Leven.
Tevens worden (landelijke) ontwikkelingen gevolgd en wordt er actief geparticipeerd in landelijke en
regionale verbanden.
Ook wordt uitvoering gegeven aan het stimuleren en ondersteunen bij het (verder) terugdringen van
het aantal ongewenste en onechte meldingen.
Wat mag het kosten?
Risicobeheersing
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0 2.409.533 2.409.533 2.409.533 2.409.533
0
211.150
211.150
211.150
211.150
Saldo product
0 2.198.383 2.198.383 2.198.383 2.198.383
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
41
3.1.3.3
Operationele voorbereiding
Planvorming
Planvorming draagt zorg voor het opstellen, beheren en doorontwikkelen van het gehele
stelsel van operationele plannen, aanvalsplannen, procedures, werkinstructies, handboeken,
coördinatiestructuren en opschalingmodellen. Daarnaast is planvorming de spin in het web en de
aanjager van de integrale doorontwikkeling van de repressieve brandweerorganisatie.
Meerjarenbeleidsplan
Planvorming draagt bij aan de ontwikkeling tot het zijn van een Kennis- en Expertisecentrum, zoals
geformuleerd in het meerjarenbeleidsplan. Niet alleen worden ontwikkelingen gevolgd, er wordt ook
actief geparticipeerd in landelijke en provinciale verbanden.
Wat willen we bereiken ?
Het realiseren en zorg gedragen voor deugdelijke plannen en procedures.
De informatie over de feitelijke risico’s in het verzorgingsgebied is beschikbaar voor de
repressieve brandweereenheden. Het digitaal verkrijgen, beheren en ontsluiten van relevante
informatie draagt in belangrijke mate bij aan een slagvaardige repressieve brandweerorganisatie die
optimaal voorbereid en toegerust is op haar taak. Daarnaast moet naast de focus op (lokale)
basisbrandweerzorg ook de aansluiting worden behouden met het grootschalig en bijzonder optreden.
Om het brandweerwerk verder te professionaliseren en het beleid bij te sturen is het van
belang om periodiek de beoogde resultaten en de feitelijk behaalde resultaten met elkaar te
vergelijken. Hier draagt o.a. evaluatie van brandweeroptreden aan bij.
Wat gaan we daarvoor doen ?
Op centraal niveau wordt beleid ontwikkeld om binnen de regio op een uniforme wijze met
planvorming om te gegaan. Planvorming kent de volgende taken/thema’s: plannen en procedures,
MkNN, bereikbaarheid, Safety Portal, evenementen, piketregelingen en multidisciplinaire projecten.
Deze taken/thema’s worden ingeregeld en geborgd.
Op decentraal niveau vindt planvorming plaats voor specifieke objecten of specifieke risico’s binnen
het eigen geografisch gebied. Hieronder vallen bereikbaarheidskaarten en aanvalsplannen. Tevens
wordt vanuit decentraal niveau input geleverd vanuit de brandweerkolom voor het opstellen of
actualiseren van specifieke plannen zoals rampbestrijdingsplannen of plannen met een brede
reikwijdte zoals planvorming voor Friese vaarwegen of Waddenzee. De regie op dit soort plannen ligt
bij het Veiligheidsbureau. Het Veiligheidsbureau maakt onderdeel uit van de afdeling Crisisbeheersing
van Veiligheidsregio Fryslân.
Overige zaken die worden opgepakt zijn het participeren in het project Kazerne Volgorde Tabel
Noord-Nederland en het volgen van landelijke ontwikkelen zoals RemBrand fase 2.
Wat mag het kosten?
Planvorming
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0 3.676.416 3.676.416 3.676.416 3.676.416
0
3.843
3.843
3.843
3.843
Saldo product
0 3.672.573 3.672.573 3.672.573 3.672.573
Vakbekwaamheid
Vakmanschap is de basis voor veilig en effectief brandweeroptreden. Vakbekwaamheid heeft
als doel om repressieve medewerkers op te leiden (vakbekwaam worden) en bij te scholen
en te laten oefenen (vakbekwaam blijven) in hun repressieve taken. Vakbekwaamheid richt
zich op het opleiden, het oefenen, het bijscholen en de beoordeling/ registratie hiervan.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
42
Meerjarenbeleidsplan
Vakbekwaamheid maakt het mogelijk alert en slagvaardig op te treden.
Wat willen we bereiken ?
Realiseren dat alle medewerkers vakbekwaam worden en zijn. Naast het aanleren van (technische)
brandweerspecifieke vaardigheden zal ook competentiegericht opleiden en trainen verder worden
vormgegeven.
Wat gaan we daarvoor doen ?
Op centraal niveau wordt beleid ontwikkeld met betrekking tot het vakbekwaam worden en
blijven en de wijze waarop dit het best ondersteund kan worden (registratie/ oefenmethodiek,
etc). De uitvoering van alle trainingen voor specialistische taken, grootschalige
(mono)disciplinaire oefeningen en bijscholing vindt op decentraal niveau plaats in de
afzonderlijke clusters. In onderlinge samenwerking kunnen ook grootschalige of meerdaagse
trainingen worden georganiseerd. Tevens wordt met het Veiligheidsbureau samengewerkt in
het organiseren van grootschalige multidisciplinaire oefeningen. De regie bij grootschalige
multidisciplinaire oefeningen ligt hierbij bij het Veiligheidsbureau. Vanuit de brandweer
worden de operationele eenheden geleverd en wordt de oefenorganisatie ondersteund.
Verder wordt nog een plan van aanpak Periodiek Preventief Medisch Onderzoek opgesteld. Ook
worden de landelijke ontwikkelingen gevolgd , met name het project ‘Versterking Brandweeronderwijs’
(Vbo).
Wat mag het kosten?
Vakbekwaamheid
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0 8.328.956 8.328.956 8.328.956 8.328.956
0
0
0
0
0
Saldo product
0 8.328.956 8.328.956 8.328.956 8.328.956
Materieelbeheer
Materieelbeheer richt zich vooral op al het brandweergerelateerde beheer van materieel en
materiaal, het keuren en onderhouden daarvan en het vervullen van de magazijnfunctie.
Meerjarenbeleidsplan
Materieelbeheer maakt het mogelijk alert en slagvaardig op te treden.
Wat willen we bereiken ?
Het realiseren van goed beheer van materieel, materiaal, systemen en uitrusting.
Wat gaan we daarvoor doen ?
Op centraal niveau wordt beleid ontwikkeld in nauwe samenwerking en afstemming met de
afdeling bedrijfsvoering met betrekking tot aanschaffen, onderhouden, beheren en vervangen van
brandweerspecifiek materieel en materiaal en het onderhouden van brandweerapparatuur
(ademluchtapparatuur etc). Hiervoor wordt eerste-, tweede- en derde-lijns onderhoud ingeregeld,
kaders voor dienstauto’s vastgesteld en het Online Beheer Systeem Veiligheidsregio (OBSV)
ingeregeld.
Wat mag het kosten?
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
43
Materieelbeheer
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0 12.093.518 12.093.518 12.093.518 12.093.518
0
15.222
15.222
15.222
15.222
Saldo product
0 12.078.296 12.078.296 12.078.296 12.078.296
3.1.3.4
Incidentbestrijding en nazorg
Incidentbestrijding, ook wel repressie genoemd, is het daadwerkelijk bestrijden van
onveiligheid en het verlenen van hulp in noodsituaties. Dat wil zeggen het uitrukken bij brand,
ongevallen, hulpverlening.
De repressie wordt opgebouwd vanaf de 65 kazernes in Fryslân en daarnaast beschikt Leeuwarden
over een beroepskazerne waar ook een aantal specialistische taken belegd zijn.
In het verlengde van de incidentbestrijding ligt de nazorg. Onder nazorg valt alles dat wordt
gedaan om zo snel mogelijk terug te keren naar de normale verhoudingen na de inzet bij een
incident. Hierbij kan o.a. gedacht worden aan de opvang van brandweerpersoneel bij
schokkende gebeurtenissen. Daarnaast hoort ook het evalueren van het incident onder de
nazorg.
Meerjarenbeleidsplan
Bij incidentbestrijding en nazorg wordt alert en slagvaardig opgetreden, overeenkomstig de
strategische beleidsdoelstelling uit het meerjaren beleidsplan 2013-2016.
Wat willen we bereiken ?
Incidentbestrijding zorgt er voor dat branden en ongevallen en de gevolgen ervan tot een minimum
beperkt blijven. Tevens heeft het tot doel bij te dragen aan het zo snel mogelijk terug keren naar de
normale verhoudingen na de inzet bij een incident.
Risicodifferentiatie vormt één van de basisvoorwaarden voor de verdere ontwikkeling van de
brandweer in Fryslân. De komende jaren wil de nieuwe brandweerorganisatie voortvarend
aan de slag gaan met repressie die afgestemd is op de feitelijke risico’s in de omgeving en
rekening houdt met de beschikbaarheid van vrijwilligers.
Wat gaan we daarvoor doen ?
• het zorg dragen voor het optreden van de brandweer bij het bestrijden van brand, beperken en
bestrijden van gevaar voor mensen en dieren bij ongevallen anders dan bij brand;
• het afstemmen van de incidentbestrijding (repressie) op het brandrisicoprofiel en overige
gerelateerde planvorming;
• het zorg dragen voor het verzamelen en evalueren van gegevens ten behoeve van de
waarschuwing en alarmering van de bevolking;
• het zorg dragen voor het waarschuwen van de bevolking door middel van het sirenenet, het
• het verkennen van gevaarlijke stoffen en het verrichten van ontsmetting;
• het ondersteunen van de incidentbestrijding en de bestrijding van rampen en zware ongevallen
door middel van het uitvoeren van specialistische taken;
• een op maat gesneden waterongevallenbeheersing in de regio Fryslân;
• het invulling geven aan piketten conform vastgesteld beleid;
• het inzetten van het BedrijfsOpvangTeam (BOT) conform de daarvoor geldende afspraken.
Wat mag het kosten?
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
44
Incidentbestrijding en nazorg
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0 10.009.576 10.009.576 10.009.576 10.009.576
0
0
0
0
0
Saldo product
0 10.009.576 10.009.576 10.009.576 10.009.576
3.1.3.4.1 WABO???
WABO
2013
2014
2015
2016
2017
lasten
baten
0
0
735.232
955.803
735.232
955.803
735.232
955.803
735.232
955.803
Saldo product
0
-220.571
-220.571
-220.571
-220.571
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
45
3.2
Algemene dekkingsmiddelen
3.2.1
Bijdragen gemeenten
In artikel 31 van de gemeenschappelijke regeling is vastgelegd dat in de begroting wordt aangegeven
welke bijdrage elke gemeente verschuldigd is voor het jaar waarop de begroting betrekking heeft.
Voor zover daarover bij specifieke taken geen afwijkend besluit is genomen, wordt als verdeelsleutel
het aantal inwoners per 1 januari van het jaar, voorafgaande aan het begrotingsjaar, gehanteerd.
Voor de verdeling van de kosten van het programma Brandweer is in het Algemeen Bestuur van 27
maart 2013 besloten om deze te verdelen op basis van de OOV-sleutel. Vanwege substantiële
herverdelingseffecten tussen gemeenten is besloten om in 4 jaar naar deze verdeling toe te groeien.
2014 is op basis van historische kostenverdeling, waarbij uiteindelijk in 4 gelijke stappen in 2018 zal
worden toegegroeid naar de verdeling conform de OOV-sleutel. De uitwerking hiervan wordt
weergegeven in bijlage III.
Voornoemde bijdrage van de gemeenten in het nadelig saldo is de grootste inkomstenpost voor
Veiligheidsregio Fryslân. Het nadelig saldo is het verschil tussen de lasten en baten. De baten zijn met
name de opbrengsten voor het maatwerk JGZ, de opbrengsten in het kader van het
Rijksvaccinatieplan (RVP), de BDUR (zie paragraaf 3.2.2.)
en de opbrengsten van
de
marktproducten.
De totale geraamde bijdrage van de Friese gemeenten bedraagt per programma:
Nadelig saldo
Gezondheid
Veiligheid
Brandweer
Baten
Bedrag per inwoner
Gezondheid
Veiligheid
Brandweer
2013
2014
2015
2016
2017
19.307.697 18.743.470 18.743.470 18.743.470 18.743.470
4.636.401 1.477.812 1.477.812 1.477.812 1.477.812
0 30.297.239 30.124.799 30.124.799 30.124.799
23.944.098 50.518.521 50.346.081 50.346.081 50.346.081
2013
29,85
7,17
0,00
37,02
2014
28,98
2,28
46,84
78,10
2015
28,98
2,28
46,57
77,84
2016
28,98
2,28
46,57
77,84
2017
28,98
2,28
46,57
77,84
Voor het overzicht van de bijdrage per gemeente wordt verwezen naar bijlage II. Nadat de effecten
van de herijking van de OOV-sleutel en het effect van de gemeentelijke herindeling bekend zijn, zullen
de bijdragen op basis van OOV richting 2018 worden herijkt.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
46
3.2.2
Brede Doeluitkering Rampen (BDUR)
Volgens de decembercirculaire BDUR van het ministerie van Veiligheid en Justitie bedraagt de
bijdrage 2014 voor Veiligheidregio Fryslân € 8.014.000. Deze is ten opzichte van 2013 verhoogd met
€1.850.000 ter compensatie van de effecten van het niet meer compensabel zijn van de BTW op de
brandweerzorg. Uit het meerjarenperspectief in de circulaire blijkt dat deze de komende jaren niet zal
worden geïndexeerd. Aangezien de uitkering BDUR wordt ingezet als dekkingsmiddel voor de
programma’s veiligheid en brandweer, zal als gevolg van het niet indexeren andere dekking moeten
worden gezocht.
3.2.3
Onvoorzien
Bij de invulling van de taakstelling 2011-2014 is besloten binnen de begroting van Veiligheidsregio
Fryslân een post onvoorzien op te nemen. De ruimte daarvoor is vrij gemaakt door extra
bezuinigingen. De post onvoorzien zal dienen als buffer voor het kunnen opvangen van tegenvallers
dan wel niet voorziene ontwikkelingen.
Voor 2014 bedraagt de totale post onvoorzien € 470.000. Deze is naar rato van de lasten verdeeld
over de drie programma’s.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
47
3.3
Paragrafen
3.3.1
Financiering
De Wet Financiering Decentrale Overheden (Wet FIDO) stelt regels voor het financieringsgedrag van
lagere overheden, zoals Veiligheidsregio Fryslân. Het algemene uitgangspunt van de Wet FIDO is het
beheersen van risico’s verbonden aan de financieringsfunctie van de organisatie. Veiligheidsregio
Fryslân heeft deze regelgeving vertaald in haar financiële verordening en treasurystatuut.
Kasgeldlimiet en rente risiconorm
Door de provincie wordt toezicht uitgeoefend op de naleving van de wettelijke eisen die voortvloeien
uit de Wet FIDO. Dit toezicht richt zich met name op de naleving van artikel 4 en 6 van de wet. Kort
gezegd houden deze artikelen het volgende in:
• de gemiddelde netto-vlottende schuld per kwartaal overschrijdt de kasgeldlimiet niet;
• het renterisico op het begrotingstotaal overschrijdt de rente risiconorm niet.
In het Treasurybesluit van Veiligheidsregio Fryslân zijn bovenstaande eisen opgenomen als limieten
waarbinnen de activiteiten in het kader van treasury dienen plaats te vinden.
De kasgeldlimiet is het maximum bedrag waarmee Veiligheidsregio Fryslân haar uitgaven mag
financieren met kortlopende financieringsmiddelen.
Het renterisico is de mate waarin het saldo van de rentelasten en –baten verandert door wijzigingen in
het rentepercentage. De kasgeldlimiet en de rente risiconorm vormen belangrijke kaders voor het
beheersen van het renterisico.
Kasgeldlimiet
De kasgeldlimiet wordt thans als volgt berekend:
Kasgeldlimiet 2014
(x € 1.000)
Omvang begroting per 1 januari 2014
66.200
Kasgeldlimiet in % van de grondslag
8,20%
Kasgeldlimiet in bedrag
5.428
Uit de liquiditeitsplanning voor 2015 blijkt dat de kasgeldlimiet niet zal worden overschreden.
Renterisiconorm
De rente risiconorm geeft een weergave van de spreiding van de renterisico’s in de huidige
leningenportefeuille over de komende jaren. Het renterisico op de vaste leningen wordt bepaald door:
• het deel van de vaste leningen dat geherfinancierd moet worden door nieuwe vaste leningen;
• het deel van de vaste leningen waarvan Veiligheidsregio Fryslân een wijziging van de rente niet
kan beïnvloeden (renteherziening op basis van de leningvoorwaarden).
Het doel van de rente risiconorm is het verkrijgen van een spreiding in de rentetypische looptijden van
de leningenportefeuille. Door deze spreiding werkt een verandering in de rente vertraagd door op de
totale rentelasten.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
48
De renterisiconorm bedraagt 20% van het begrotingstotaal. Voor 2015 is dit een bedrag van
€ 13.200.000. Het werkelijke renterisico op de vaste schuld bedraagt € 1.824.000 (de aflossingen op
de vaste schuld). De rente risiconorm wordt derhalve niet overschreden.
Intern liquiditeitsbeheer
Veiligheidsregio Fryslân kent in de huidige situatie een stabiele liquiditeitspositie. Gedurende het jaar
is de liquiditeitspositie ruim positief, met name doordat het nadelig saldo in twee halfjaarlijkse
termijnen wordt ontvangen. Op 7 maart 2014 heeft het Algemeen Bestuur besloten deze termijnen te
wijzigen naar maandelijks.
Als gevolg van de regionalisering van de brandweer zal liquiditeitsbeheer een belangrijker
aandachtsgebied worden. Het investeringsvolume van Veiligheidsregio Fryslân zal toenemen, met als
gevolg dat investeringen meer impact zullen hebben op de liquiditeit van de organisatie. Om te
voorkomen dat er liquiditeitsproblemen ontstaan dient de liquiditeitspositie te worden bewaakt, zodat
tijdig financiering kan worden aangetrokken.
Om deze reden is de treasuryfunctie verstevigd en zijn de processen rondom treasury opnieuw
beschreven. Hierin is onder meer aandacht voor liquiditeitsprognoses en –bewaking.
Financiële structuur
In voorgaande jaren bestond de langlopende financiering alleen uit de financiering van de hoofdlocatie
aan de Harlingertrekweg. De omvang van deze leningen en de looptijd zijn afgestemd op het
gemiddeld geïnvesteerde vermogen dat samenhangt met de bouw van dit gebouw. Voor de overige
investeringen gold dat deze hoofdzakelijk met eigen middelen (kortlopend) worden gefinancierd.
Naar aanleiding van de regionalisering van de brandweer zijn in januari 2014 vastgoed en materieel
aangekocht voor een totaalbedrag van circa € 41 miljoen. Hiervoor is de leningportefeuille uitgebreid.
De overeenkomsten voor deze leningen zijn afgesloten in december 2013, de bedragen zijn door de
BNG overgemaakt op 2 januari 2014.
In deze leningenportefeuille is deels rekening gehouden met de in 2014 geplande
vervangingsinvesteringen. Indien aanvullende liquiditeit noodzakelijk is, zal bij het kiezen van de
financieringsvorm rekening worden gehouden met de benodigde looptijd, de kasgeldlimiet en de
verschuldigde rentelasten. De in de begroting opgenomen ruimte voor rentelasten is nagenoeg exact
dekkend in relatie tot de verwachte vermogensbehoefte voor de planperiode.
Zie voor details van de leningportefeuille de staat van leningen in bijlage I.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
49
3.3.2
Weerstandsvermogen
In het BBV wordt het weerstandsvermogen omschreven als de relatie tussen de weerstandscapaciteit
van de organisatie en de risico’s waarvoor geen voorzieningen zijn getroffen. Het
weerstandsvermogen kan ook worden omschreven als de mate waarin de organisatie in staat is om
omvangrijke tegenvallers op te vangen, zonder dat het beleid behoeft te worden aangepast. De
weerstandscapaciteit dient dus om de continuïteit van de organisatie te waarborgen.
In de huidige beleidsnota Weerstandsvermogen (2011) worden de volgende risico’s onderscheiden:
•
Algemene risico’s samenhangend met de exploitatie.
•
Risico’s samenhangend met rampen- en crisisbeheersing.
•
Risico’s samenhangend met de meldkamer ambulancezorg.
Algemene risico’s
Het afdelingsmanagement heeft vanuit de invalshoeken omgeving (marktontwikkelingen, maatschappelijke ontwikkelingen, klanten etcetera), (bedrijfs-)processen, middelen (personeel, ICT en
financieel) en besturing (beleid en strategie, planning & control en cultuur) een aantal algemene
risico’s geïdentificeerd. Een aantal van deze geïdentificeerde risico’s zijn gekwantificeerd ter bepaling
van de omvang van het benodigde weerstandsvermogen. Concreet betreft dit de volgende risico’s:
• Het risico dat door veranderde marktomstandigheden de concurrentiepositie van Veiligheidsregio
Fryslân ondermijnd wordt.
• Het risico dat de processen van Veiligheidsregio Fryslân niet snel op de veranderde omgeving en
marktverhoudingen kunnen worden aangepast (dienstverlening gaat dan uit de pas lopen met
datgene wat de markt vraagt).
• Het risico dat de inkomende ‘private’ geldstroom (aanvullend pakket), mede door verschillen in
voorwaarden en modelafspraken met de verschillende partijen, niet goed gemanaged wordt,
waardoor zich opbrengstenrisico’s voordoen.
• Het risico van een knellende CAO. De flexibiliteit van de veiligheidsregio is daardoor over het
algemeen laag.
Risico’s rampen- en crisisbeheersing
Binnen het taakgebied rampen- en crisisbeheersing hangen de belangrijkste risico’s samen met het
daadwerkelijk optreden van een ramp of crisissituatie. In een dergelijke situatie is de hulpverlening
aan de burgers de eerste prioriteit van Veiligheidsregio Fryslân. Om hulp te kunnen bieden zal het
noodzakelijk zijn om extra personeel en materieel in te zetten.
Aan de hulpverlening in crisissituaties (extra inzet personeel en materieel) zijn uiteraard kosten
verbonden. Binnen de begroting van Veiligheidsregio Fryslân en andere instellingen (betrokken bij de
hulpverlening) zijn geen structurele middelen beschikbaar voor het dekken van deze incidentele
kosten. Tevens is het binnen de huidige wet- en regelgeving niet op voorhand duidelijk wie welke
kosten dient te betalen.
Door het Ministerie van Veiligheid en Justitie is besloten tot het realiseren van één Landelijke
Meldkamer Organisatie (LMO). Dit onder meer in verband met de bezuinigingstaakstelling van € 50
miljoen structureel op het landelijke budget voor het meldkamer domein. Voor de realisatie van de
LMO is een wetswijziging noodzakelijk. In het transitieakkoord is opgenomen dat de veiligheidsregio’s
voor de taken van de brandweer een bedrag van € 42 miljoen overdragen. Op welke wijze deze
overdracht zal plaatsvinden, via het gemeentefonds en / of via de BDUR, is niet geregeld in het
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
50
akkoord. Veiligheidsregio Fryslân moet er rekening mee houden dat overdracht zal plaatsvinden
middels een correctie van de BDUR.
Risico’s meldkamer ambulancezorg
Per 1 januari 2013 is de tijdelijke Wet Ambulancezorg van kracht geworden. Hiermee is de bestuurlijke
verantwoordelijkheid van Veiligheidsregio Fryslân voor de meldkamer ambulancezorg komen te
vervallen. De in de beleidsnota vermelde risico’s voor dit onderdeel zijn dan ook niet meer relevant
voor Veiligheidsregio Fryslân. Bij het actualiseren van de beleidsnota Weerstandsvermogen in 2014
zal dit worden aangepast.
Actualisatie risicoprofiel
Als gevolg van de regionalisering van de brandweer is Veiligheidsregio Fryslân in omvang (fte en
budget) gegroeid. Daarnaast is het karakter van de Veiligheidsregio veranderd: vrijwilligersorganisatie,
kapitaalintensiever en toename repressieve taken. Deze veranderingen hebben invloed op het
risicoprofiel van de Veiligheidsregio. Voor het opstellen van de beleidsnota Weerstandsvermogen is
het noodzakelijk om het risicoprofiel van de Veiligheidsregio opnieuw te beoordelen. Het actualiseren
van het risicoprofiel is de eerste stap in het opstellen van de nieuwe beleidsnota
Weerstandsvermogen in 2014.
Weerstandscapaciteit
Bij Veiligheidsregio Fryslân wordt de weerstandscapaciteit gevormd door de “Algemene reserve”,
“Bestemmingsreserve Crisis en Rampen” en de post onvoorzien.
De Algemene Reserve kent een omvang van € 1.800.000. Dit is gelijk aan de maximale omvang van
deze reserve volgens de huidige beleidsnota Weerstandsvermogen. De begroting van
Veiligheidsregio Fryslân kent geen begrote toevoegingen of onttrekkingen aan de genoemde
reserves. In de in 2014 op te stellen beleidsnota Weerstandsvermogen zal de benodigde
weerstandscapaciteit worden heroverwogen.
In 2013 is ten laste van de voorziening BDUR de bestemmingsreserve Crisis en Rampen gevormd
voor een bedrag van € 500.000. Hiermee is de ondergrens (volgens de huidige beleidsnota
Weerstandsvermogen) van de voorziening BDUR ondergebracht in een bestemmingsreserve. Door de
regionalisering van de brandweer is een heroverweging van de omvang van deze
bestemmingsreserve noodzakelijk.
In de begroting 2015 is een post onvoorzien van € 470.000 opgenomen. De post onvoorzien wordt per
programma (Gezondheid, Veiligheid en Brandweer) geraamd. Hierdoor vormt de post onvoorzien
geen algemeen dekkingsmiddel, maar een buffer om tegenvallers binnen de programma’s op te
vangen.
Beleid
Het beleid van Veiligheidsregio Fryslân is vastgelegd in de beleidsnota Weerstandsvermogen 20112014. Dit beleid maakt onderscheid tussen de verschillende onderdelen van de weerstandscapaciteit.
Voor de algemene reserve is bepaald dat deze een maximale omvang kent van € 1.800.000.
Het Algemeen Bestuur heeft besloten om gekoppeld aan de post onvoorzien per programma een
Egalisatiereserve in te stellen. Eventuele overschotten op de post onvoorzien worden gestort in de
betreffende egalisatiereserve. Hiermee blijven de door de gemeenten beschikbaar gestelde middelen
beschikbaar en gekoppeld aan de betreffende onderdelen Gezondheid, Veiligheid en Brandweer. Ten
aanzien van de omvang heeft het Algemeen Bestuur besloten dat het totaal van de Algemene
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
51
Reserve en de Egalisatiereserves per programma maximaal € 1.800.000 bedraagt. Aangezien de
Algemene Reserve reeds een omvang kent van € 1.800.000, zullen eventuele overschotten op de
post onvoorzien worden teruggestort naar de gemeenten.
Voor de bestemmingsreserve Crisis en Rampen is in de huidige beleidsnota Weerstandsvermogen
1
een minimum omvang vastgesteld van € 500.000 . Deze minimale omvang wordt noodzakelijk geacht
als financiële buffer om de hulpverlening bij rampen en crisissituaties te kunnen waarborgen.
Als gevolg van de regionalisering van de brandweer zal het risicoprofiel van Veiligheidsregio Fryslân
veranderen. Bij het opstellen van de nieuwe beleidsnota Weerstandsvermogen in 2014 zal expliciet
gekeken worden naar het risicoprofiel. Het geactualiseerde risicoprofiel vormt de basis voor het
heroverwegen van de benodigde weerstandscapaciteit. Deze heroverweging kan aanleiding geven om
de omvang van de algemene reserve en de bestemmingsreserve Crisis en Rampen aan te passen.
1
Minimale omvang van de voorziening BDUR.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
52
3.3.3
Bedrijfsvoering
Met de groei van Veiligheidsregio Fryslân is er ook voor de kolom Bedrijfsvoering veel veranderd.
Behalve dat de meeste niet primaire taken bij Bedrijfsvoering zijn ondergebracht, is Bedrijfsvoering
ook een onderdeel van de directie geworden en is de afdeling in formatie en deskundigheid gegroeid.
Dit alles om Crisisbeheersing, Brandweer en de GGD maximaal te faciliteren in hun primaire proces.
De taken van Bedrijfsvoering hebben betrekking op de onderdelen Kwaliteit, Communicatie, Inkoop,
Facilitaire services, Huisvesting, ICT, Informatiemanagement, P&O en Financiën. Voor alle
onderdelen worden zeer diverse resultaatafspraken gemaakt. Het voert nu te ver om deze u allemaal
te presenteren, daarom hieronder de belangrijkste aandachtspunten voor 2015:
Vanuit klantperspectief:
2
1. Klanttevredenheidsonderzoeken faciliteren voor alle kolommen en Veiligheidsregio Fryslân breed
rapporteren met behulp van de NPS-methode;
2. De kolommen helpen met klantstrategie om de klantttevredenheid en loyaliteit in 2015 minimaal
10% te verhogen ten opzichte van 2014.
Vanuit Medewerkersperspectief
3. Medewerkerstevredenheidsonderzoek houden voor alle kolommen en Veiligheidsregio Fryslân
breed rapporteren met behulp van de NPS-methode
4. De kolommen helpen met ondersteuning van interventieteams om de medewerkerstevredenheid
en loyaliteit in 2015 minimaal 10% te verhogen ten opzichte van 2014.
5. Starten met resultaatgesprekken (planning, voortgang en beoordeling) voor iedere collega met de
4 onderdelen resultaat (wat), gedrag en vaardigheid (hoe), faciliteiten (nodig) en toekomst
(employability).
Vanuit Bestuurders/financiers perspectief
6. Het per kolom en Veiligheidsregio Fryslân breed rapporteren van de doelstellingen op basis van
de resultaatgebieden van het INK-model inclusief analyse en advies;
7. Het voorbereiden van de bestuurlijke introductie van een Veiligheidsregio Fryslân resultaatkaart
per 1 januari 2016;
8. Betere beoordeling risico en rendament investeringsaanvragen door introductie van gebruik
businesscase;
9. Een jaarrekening 2015 met een maximale delta van 2% t.o.v. de begroting;
10. Een maandelijkse bandbreedte van max. 5% van de prognose van liquiditeit t.o.v. realisatie
11. Het implementeren van een opnieuw geaccordeerd begrotings- en jaarrekeningmodel model voor
de begroting vanaf 2016, al dan niet met een separaat programma voor Bedrijfsvoering.
Vanuit Maatschappelijk perspectief:
12. Het implementeren van het beleidsplan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen
13. Betalen van facturen >= 95% binnen 21 dagen
14. Het vanaf 2015 opstellen van een maatschappelijk jaarverslag.
2
Onder klanten wordt verstaan de inwoners en organisaties in Friesland. De gemeenten zijn in het
geval van Bevolkingszorg klant, in de overige gevallen zijn de gemeenten bestuurder/financier en
stellen zij de kaders over hetgeen de VRF moet bereiken, inclusief klanttevredenheid over
dienstverlening..
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
53
Hieronder wordt per punt aangegeven hoe Bedrijfsvoering denkt deze gestelde doelen te kunnen
realiseren:
1. Door met Kwaliteit te borgen dat de NPS-methode geïmplementeerd wordt in alle bestaande of
nieuw op te zetten onderzoeken;
2. Binnen de huidige formatie een klantstrateeg te werven in 2014;
3. De reeds bestaande opzet van medewerkerstevredenheidsonderzoeken te continueren.
Daarnaast wordt in 2014 door een projectteams van talentvolle medewerkers een advies aan de
directie opgesteld om aan te geven hoe Veiligheidsregio Fryslân inhoud kan geven aan meer
verantwoordelijkheid bij de professional;
4. De reeds ingevoerde reflectieteams te evalueren, de werkwijze eventueel aan te passen en
opnieuw toe te passen;
5. Door een proeftuin opstelling in 2014 van het plannings, voortgangs en beoordelingsmodel. Dit
model is inmiddels door de OR geaccordeerd. De proeftuin voorziet in deelname van een
dwarsdoorsnede van de kolommen in het oefenen in 2014. Eventuele verbeter- en/of
aandachtspunten worden doorgevoerd en opnieuw met de OR geëvalueerd alvorens definitief in
te voeren in 2015. ;
6. In 2014 wordt gestart met het intern ontwikkelen van rapportages per kolom per resultaatgebied
vanuit het INK-model. In het directieteam zijn de breed geldende resultaten inmiddels vastgesteld
en worden nu de kolom specifieke doelen bepaald. Naast de introductie van het model zal de
levering van de informatie naar een steeds hogere frequentie tijd en energie vragen. De
verwachting is dat het systeem voldoende robuust en bestuurlijk presentabel is vanaf 2016;
7. In de kaderbrief over 2016 worden de doelen per resultaatgebied gepresenteerd als leidraad voor
de activiteiten in 2016;
8. In 2014 wordt door een projectgroep binnen Veiligheidsregio Fryslân een format voorgesteld hoe
om te gaan met investeringsaanvragen en projectplannen, hierin is de businesscase separaat
opgenomen;
9. Bij iedere bestuursvergadering zullen eventuele begotingswijzigingen worden voorgelegd om zo
ontwikkelingen maximaal direct en transparant in de begroting te verwerken;
10. Door naast de ontwikkeling van een verplichtingenadministratie en een investeringsplanning een
goede liquiditeitsplanning te maken, geend op de nieuwe, maandelijkse betaaltermijnen van de
gemeenten;
11. In samenwerking met de portefeuillehouder Financiën zal de begroting 2014 worden geëvalueerd
om te komen tot aanscherping van het begrotings- en jaarrekeningmodel. Vooruitlopend op de
evaluatie lijkt het voor de hand te liggen om in ieder geval mee te nemen:
• Het SMART formuleren van doelen per resultaatgebied vanuit het INK-model
• De tot stand koming van de bijdragen per gemeente;
• Het verder expliciteren van de kosten per programma, al dan niet met een aanvullend
programma voor Bedrijfsvoering.
12. In 2014 wordt het MVO veleidsplan opgesteld, deze kan na akkoord van het bestuur in 2015
geimplementeerd worden;
13. Scherp te sturen en te rapporteren aan de kolommen, mogelijk aangevuld met een andere
werkwijze;
14. In 2014 zal een proefverslag worden opgesteld en voorgelegd aan het bestuur.
De middelen die hiervoor nodig zijn, zijn in de begroting opgenomen en betreffen vooral personele
inzet. Met in het achterhoofd de in paragraaf 3.1.1 beschreven decentralisatie van de Jeugd is de
groei van Bedrijfsvoering eerst grotendeels gerealiseerd met tijdelijke arbeidscontracten. Hiermee is
groei en professionalisering gecombineerd met flexibiliteit binnen de financiële en personele kaders
zoals we die hebben afgesproken. Eventuele benodigde investeringen zullen separaat worden
voorgelegd, inclusief dekkingsvoorstel.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
54
3.3.4
Onderhoud kapitaalgoederen
Met de regionalisatie van alle Friese brandweerkorpsen naar de Veiligheidsregio Fryslan is de
verantwoordelijkheid voor onderhoud en beheer voor de Veiligheidsregio Fryslan, naast het eigen
kantoor aan de Harlingertrekweg, uitgebreid met 44 kazernes in eigendom. Daarmee ontstaat voor
Veiligheidsregio Fryslân de verantwoordelijkheid voor bouwkundig onderhoud van deze
eigendommen: vastgoedmanagement.
Bij de overdracht (gemeente - Veiligheidsregio) is per object een zogenaamde nulmeting of
onderhoudsinspectie uitgevoerd. Per object is een Meerjaren onderhoudsplanning en -begroting
(MJOB) opgesteld, met als doel tegen minimale kosten het gewenste kwaliteitsniveau te behouden,
uitgaande van technische en economische levensduur van de bouwkundige elementen en
gebouwgebonden installaties.
In 2014 zullen de plannen nader geanalyseerd worden en zal de beheerorganisatie verder worden
ingericht.
Onderhoudsvoorziening Harlingertrekweg:
Voor het gebouw aan de Harlingertrekweg is in 2010 een meerjaren onderhoudsplanning opgesteld.
Uit dit onderhoudsplan blijken periodieke pieken in de uitgaven in verband met groot onderhoud. Om
deze pieken te egaliseren, is een voorziening groot onderhoud gevormd.
De voorziening heeft volgens de jaarrekening 2013 een stand van € 497.346, op basis van het
onderhoudsplan is een jaarlijkse dotatie van € 55.000 geraamd. Voor 2015 staan geen substantiële
uitgaven voor groot onderhoud gepland.
Deze voorziening is nog gebaseerd op de situatie van vóór de verbouw van het gebouw in 2013. In de
loop van 2014 zal een nieuw onderhoudsplan worden opgesteld, dit zal wellicht leiden tot een ander
niveau en temporisering van de uitgaven, dit kan derhalve gevolgen hebben voor de benodigde
dotatie.
Onderhoudsvoorziening kazernes
Als onderdeel van de validatie van het brandweervastgoed is een meerjarenonderhoudsplanning
opgesteld met een horizon van 20 jaar. Voor de eigendomskazernes zijn ook pieken zichtbaar in de
planning, die zullen worden geëgaliseerd middels een onderhoudsvoorziening.
Het geraamde verloop van deze voorziening is als volgt:
Onderhoudsvoorziening kazerne
2014
2015
2016
2017
2018
2019
27.679
196.570
305.005
290.430
409.035
Dotatie
193.726
193.726
193.726
193.726
193.726
193.726
Onttrekking
166.047
24.835
85.291
208.301
75.121
79.916
27.679
196.570
305.005
290.430
409.035
522.845
(bedragen in hele euro’s)
Stand per 1-1
Stand per 31-12
Over de gehele planperiode van het onderhoudsplan (tm 2033) is de voorziening exact sluitend.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
55
3.3.5
Verbonden partijen
Stichting Brandweer Opleidingen Noord
Voor de opleiding (en oefening) van brandweerpersoneel is in het noorden de private Stichting
Brandweeropleidingen Noord (BON) werkzaam. De wettelijke verantwoordelijkheid voor het verzorgen
van brandweeropleidingen ligt bij gemeenten. In het verlengde daarvan heeft een dagelijks bestuurslid
van onze organisatie en de regionaal commandant zitting in het bestuur van de Stichting BON.
Meldkamer Noord Nederland
Met betrekking tot de meldkamerfunctie is Veiligheidsregio Fryslân een samenwerkingsconvenant
aangegaan met de politieregio’s Drenthe, Fryslân en Groningen, de Veiligheidsregio’s Drenthe en
Groningen en de Regionale Ambulance Voorzieningen Drenthe, Fryslân en Groningen. Ten behoeve
van de bemensing van de meldkamer van de brandweer is een convenant afgesloten met
Veiligheidsregio Drenthe. Landelijk vindt op dit moment overleg plaats om te komen tot een landelijke
meldkamer met 10 locaties. Meldkamer Noord-Nederland is één van die locaties.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
56
4
Financiële begroting
4.1
Baten en lasten
4.1.1
Baten en lasten per programma per beleidsproduct
In het verlengde van de opstelling van de Bestuursrapportages 2012 en de Jaarrekening 2012 heeft
de dienst de structurele effecten op de vastgestelde primitieve begroting voor 2013 geanalyseerd, wat
e
heeft geresulteerd in een (voor de deelnemende gemeenten budgettair neutrale) 1
begrotingswijziging 2013 (zie paragraaf 2.5. Beleidsbijstellingen).
Laatstgenoemde begroting dient als grondslag voor de Financiële begroting 2014. In de financiële
Begroting 2014 is ten opzichte van de 1e begrotingswijziging 2013 eveneens opgenomen:
• indexatie (zie paragraaf 2.4. Loon- en prijsniveau);
• verwerking bezuinigingen 2014 (zie paragraaf 2.2. Taakstelling);
• actualisatie investeringsplan;
• toevoeging beleidsproduct Gezondheidsbevordering en Preventieprogramma’s in categorie 1
(wettelijke taak GGD) bij de afdeling Jeugdgezondheidszorg.
De actualisatie van het investeringsplan is een voor de deelnemende gemeenten budgettair neutrale
herverdeling van kapitaalslasten.
De toevoeging van het beleidsproduct Gezondheidsbevordering en Preventieprogramma’s resulteert
in een gewijzigde (voor de deelnemende gemeenten budgettair neutrale) toerekening van overhead
aan de categorie 1 en 2 beleidsproducten.
Voor een analyse per beleidsproduct per programma wordt verwezen naar de toelichting per
beleidsproduct in paragraaf 4.1.2. Toelichting Gezondheid en 4.1.3. Toelichting Veiligheid hierna.
De geregionaliseerde brandweer is ondergebracht in het nieuwe programma 3. Voor de verdeelsleutel
van overhead is aangesloten bij de productcategorieën die de brandweer kent.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
57
Programma / Afdeling
Begroting
2014
na 1e wijziging
baten
lasten
Programma Gezondheid
Zorg en Advies
Jeugdgezondheidszorg
Dekkingsmiddelen Gezondheid
Mutatie reserves Gezondheid
Nadelig saldo Gezondheid
Totaal programma Gezondheid
Programma Crisisbeheersing
Crisisbeheersing
Dekkingsmiddelen Crisisbeheersing
Mutatie reserves Crisisbeheersing
Nadelig saldo BBZ
Nadelig saldo Crisisbeheersing
Totaal programma Crisisbeheersing
Programma Brandweer
Brandweer
Dekkingsmiddelen Brandweer
Mutatie reserves Brandweer
Nadelig saldo Brandweer
Totaal programma Brandweer
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
6.223.401
17.004.660
186.771
16.000
2.575.159
1.801.206
saldo
lasten
5.831.186
17.541.279
110.864
23.430.832
0
19.054.467
23.430.832
3.648.242
15.203.454
186.771
16.000
-19.054.467
0
4.690.269
313.575
269.492
0
Begroting
2014
na 2e wijziging
baten
2.610.159
2.113.700
1e wijz. tov
2e wijz.
saldo
23.483.329
16.000
18.743.470
23.483.329
3.221.027
15.427.579
110.864
-16.000
-18.743.470
0
-459.215
224.125
-75.907
0
310.997
0
4.376.694
4.541.962
313.575
4.228.387
-148.307
2.802.450
-2.532.958
51.875
2.802.450
-2.750.575
-217.617
4.959.761
0
936.975
906.761
4.959.761
0
-936.975
-906.761
0
4.593.837
902.866
574.946
4.593.837
0
-902.866
-574.946
0
0
34.109
331.815
0
33.946.316
345.492
1.539.029
5.573.176
37.253.231
471.202
1.186.018
6.241.176
34.291.808
27.179.603
34.291.808
32.407.287
-5.227.684
0
-27.179.603
0
37.724.433
30.297.239
37.724.433
36.067.213
-5.769.974
0
-30.297.239
0
3.659.926
-542.290
0
-3.117.636
0
58
4.1.2
Toelichting Gezondheid
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
59
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
60
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
61
4.1.3
Toelichting Veiligheid
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
62
4.1.4
Toelichting Brandweer
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
63
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
64
4.2
Financiële positie
4.2.1
Investeringen
Afdeling
Investering
Bedrijfsvoering
Computerapparatuur diversen
Krediet
355.847
Project OPM
Storage VM Ware
62.408
114.802
Telefonie toestellen
Meubilair
46.996
92.612
672.665
JGZ
CB kantoormeubilair
CB overig meubilair
41.000
20.000
61.000
Zorg
Audiometer Oscilla
17.538
17.538
Brandweer
Vervanging RCVD-2
27.025
Explosiemeters
Gaspakken
15.130
68.250
Herinrichting ademluchtcontainer
AGS voertuig incl. inventaris
40.000
80.000
Overname roerende goederen gemeentelijke brandweer
27.900.000
28.130.405
Veiligheidsbureau
Vervanging RCVD-1
27.767
27.767
Investeringen brandweer 2014, bedragen overname naar werkelijke omvang
In bovenstaand investeringsoverzicht zijn de investeringen tot € 10.000 niet meer meegenomen,
aangezien deze volgens de financiële verordening niet meer worden geactiveerd.
De overname van het materieel van de gemeentelijke brandweer is verwerkt conform de
besluitvorming in de vergadering van het Algemeen Bestuur van 27 juni 2013. De kapitaallast van
deze investeringen is in de begroting vooralsnog gebaseerd op de uitvraag van de gegevens van de
gemeenten. De overdracht van het vastgoed is nog niet rond, derhalve zijn deze investeringen nog
niet meegenomen in bovenstaand overzicht.
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
65
4.2.2
Mutaties reserves
Het geraamde verloop van de reserves kan als volgt worden weergegeven:
Reserves
Mutaties
31-12-2013
Ia. Algemene Reserve
Toevoeging
Onttrekking
1.800.000
1.800.000
31-12-2014
1.800.000
0
0
1.800.000
Ib. Bestemmingsreserves
BR Crisis en Rampen
500.000
BR vakantiedagen
105.989
-105.989
500.000
0
BR rechtspositie
121.621
-55.000
66.621
BR gezondheidsenquête
116.752
16.000
132.752
BR Regionalisering
564.663
564.663
BR Transitie JGZ
204.489
204.489
Totaal reserves
4.2.3
1.613.514
16.000
-160.989
1.468.525
3.413.514
16.000
-160.989
3.268.525
Mutaties voorzieningen
Het geraamde verloop van de voorzieningen kan als volgt worden weergegeven:
Voorzieningen
Mutaties
31-12-2013
Toevoeging
Onttrekking
31-12-2014
98.838
0
-98.838
0
1.200.000
0
-440.000
760.000
Voorziening opgebouwde spaaruren
183.162
0
-37.000
146.162
Voorziening onderhoud
497.346
248.726
-166.047
580.025
1.979.346
248.726
-741.885
1.486.187
Voorziening BDUR
Voorziening sociaal plan SN1B
Totaal voorzieningen
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
66
4.3
Bestuursverklaring
Hiermee verklaart het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling Veiligheidsregio
Fryslân te Leeuwarden dat de Programmabegroting 2014 van genoemde gemeenschappelijke
regeling is opgemaakt in overeenstemming met het ter zake vastgestelde “Besluit Begroting en
Verantwoording”.
De Programmabegroting 2014 inclusief wijzigingen is op 28 juni 2014 vastgesteld door het Algemeen
Bestuur.
Voorzitter
Secretaris
De heer drs. F.J.M. Crone
De heer W.K. Kleinhuis
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
67
Bijlagen
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
68
I.
Staat van leningen
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
69
II.
Afd.
Overzicht beleidsproducten per categorie
Beleidsproduct
Cat. Beheersproduct
Zorg
1
• TBC-bestrijding
• Infectieziektenbestrijding
• SOA/Sense
Zorg en Advies
• Publieke Gezondheid Asielzoekers
OGGZ
2a
• Openbare Geestelijke Gezondheidszorg
Lijkschouw
2a
• Lijkschouw
Arrestantenzorg
3
• Politiezorg & Overig
Reizigersvaccinatie
3
• Reizigersvaccinatie
Advies
1
• Medisch Milieukundige zorg
• Toezicht hygiëne en veiligheid
• Publieksinformatie
• Inzicht in de gezondheidssituatie
• Beleidsadvisering
Jeugdgezondheidszorg
Zorg voor alle kinderen
2a
• Basiscontact
• Sreening & RVP
• Extra Zorg
• Advies & Informatie
Crisis / Calamiteitenzorg
2a
• Crisis / Calamiteitenzorg
Monitoring en beleid
Gezondheidsbevordering en
preventie
Aanvullende producten JGZ
2a
• Monitoring & Beleid
Gezondheidsbevordering en
•
preventieprogramma's
• Zorg voor alle kinderen +
1
2b
• Crisis / Calamiteitenzorg +
• Groepsmonitoring, beleid en preventie +
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
70
Brandweer
Afd.
Beleidsproduct
Cat. Beheersproduct
Risicobeheersing
1
• Risicobeheersing
Vakbekwaamheid
1
• Vakbekwaamheid
Planvorming
1
• Planvorming
Materieel Beheer
1
• Materieel Beheer
Incidentbestrijding & Nazorg
1
• Incidentbestrijding & Nazorg
Crisis
1
• Ketensamenwerking
• Advisering en planvorming
• Opleiden, trainen en oefenen
• Operationele inzetten
Crisisbeheersing
• Kwaliteit, beleid en toezicht
• Projecten en innovaties
• GROP
Veiligheidsbureau
1
• Regie rampen- en crisisbeheersing
• Opleiden, trainen en oefenen
• Operationele inzetten
• RCC Drachten
• Coördinatie Rampenbestrijding Waddenzee
• Risicocommunicatie
Coördinatie bevolkingszorg
1
• Coördinatie
Bevolkingszorg
2a
• Expertteams
• Opleiden en oefenen
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
71
II.
Bijdrage per gemeente
Gemeenten
Programma Gezondheid
Bijdrage
Bijdrage
Inwoners
1-1-2013
Achtkarspelen
Bijdrage
Gemeenten
Programma Gezondheid
Bijdrage
Bijdrage
Inwoners
1-1-2013
Bijdrage
Bijdrage
Bijdrage
OGZ
JGZ
Veiligheid
Totaal
OGZ
JGZ
Veiligheid
Brandweer
Totaal
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
2014
primair
primair
primair
primair
na 1e wijz.
na 1e wijz.
na 1e wijz.
na 1e wijz.
na 1e wijz.
28.105
€
190.216
€
662.115
€
205.002
€
1.057.333
3.525
€
23.857
€
83.044
€
25.712
€
132.613
Ameland
Ameland
Boarnsterhim
Bijdrage
Achtkarspelen
28.105
€
160.786
€
667.154
€
80.113
€
753.521
€
1.661.574
3.525
€
20.166
€
83.676
€
10.048
€
508.035
€
621.925
19.502
€
131.991
€
459.440
€
142.250
€
733.681
Boarnsterhim
19.502
€
111.569
€
462.937
€
55.590
€
583.714
€
1.213.810
Dantumadiel
19.131
€
129.480
€
450.700
€
139.544
€
719.724
Dantumadiel
19.131
€
109.447
€
454.130
€
54.532
€
568.185
€
1.186.294
Dongeradeel
24.225
€
163.956
€
570.707
€
176.700
€
911.363
Dongeradeel
24.225
€
138.589
€
575.051
€
69.053
€
941.323
€
1.724.016
Ferwerderadiel
8.852
€
59.911
€
208.541
€
64.568
€
333.020
Ferwerderadiel
8.852
€
50.642
€
210.128
€
25.232
€
452.452
€
738.454
Franekeradeel
20.469
€
138.535
€
482.221
€
149.304
€
770.060
Franekeradeel
20.469
€
117.101
€
485.891
€
58.346
€
934.332
€
1.595.670
Gaasterlân-Sleat
10.192
€
68.980
€
240.109
€
74.342
€
383.431
Gaasterlân-Sleat
10.192
€
58.308
€
241.937
€
29.052
€
548.576
€
877.873
Harlingen
Harlingen
15.851
€
107.280
€
373.428
€
115.619
€
596.327
Heerenveen
43.303
€
293.077
€
1.020.159
€
315.858
€
1.629.094
Het Bildt
15.851
€
90.682
€
376.270
€
45.183
€
688.796
€
1.200.931
Heerenveen
43.303
€
247.733
€
1.027.922
€
123.434
€
1.872.145
€
3.271.234
10.652
€
72.093
€
250.946
€
77.697
€
400.736
Het Bildt
10.652
€
60.939
€
252.856
€
30.363
€
451.251
€
795.409
Kollumerland c.a.
12.823
€
86.787
€
302.092
€
93.533
€
482.412
Kollumerland c.a.
12.823
€
73.359
€
304.390
€
36.552
€
326.891
€
741.192
Leeuwarden
Leeuwarden
95.978
€
649.584
€
2.261.109
€
700.077
€
3.610.770
95.978
€
549.082
€
2.278.316
€
273.583
€
6.391.301
€
9.492.282
Leeuwarderadeel
10.315
€
69.812
€
243.007
€
75.239
€
388.058
Leeuwarderadeel
10.315
€
59.011
€
244.856
€
29.403
€
384.787
€
718.057
Lemsterland
13.565
€
91.809
€
319.573
€
98.945
€
510.327
Lemsterland
13.565
€
77.604
€
322.005
€
38.667
€
596.934
€
1.035.210
Littenseradiel
10.954
€
74.137
€
258.061
€
79.900
€
412.098
Littenseradiel
10.954
€
62.667
€
260.025
€
31.224
€
454.105
€
808.021
Menameradiel
13.724
€
92.885
€
323.318
€
100.105
€
516.308
Menameradiel
13.724
€
78.514
€
325.779
€
39.120
€
601.900
€
1.045.313
Ooststellingwerf
25.824
€
174.778
€
608.378
€
188.364
€
971.520
Ooststellingwerf
25.824
€
147.737
€
613.008
€
73.611
€
878.658
€
1.713.014
Opsterland
29.906
€
202.405
€
704.544
€
218.138
€
1.125.087
Opsterland
29.906
€
171.090
€
709.906
€
85.246
€
924.892
€
1.891.134
Schiermonnikoog
961
€
6.504
€
22.640
€
7.010
€
36.154
961
€
5.498
€
22.812
€
2.739
€
258.623
€
289.672
Skarsterlân
27.434
€
185.675
€
646.307
€
200.107
€
1.032.089
Skarsterlân
27.434
€
156.948
€
651.226
€
78.200
€
982.828
€
1.869.202
Smallingerland
55.411
€
375.024
€
1.305.406
€
404.175
€
2.084.605
Smallingerland
55.411
€
317.002
€
1.315.341
€
157.948
€
1.475.471
€
3.265.762
82.632
€
559.258
€
1.946.695
€
602.729
€
3.108.682
Súdwest Fryslân
82.632
€
472.731
€
1.961.511
€
235.540
€
3.036.270
€
5.706.052
4.798
€
32.473
€
113.034
€
34.997
€
180.504
4.798
€
27.449
€
113.894
€
13.677
€
430.537
€
585.557
31.976
€
216.415
€
753.310
€
233.237
€
1.202.962
31.976
€
182.932
€
759.043
€
91.147
€
1.038.256
€
2.071.378
1.110
€
7.513
€
26.150
€
8.097
€
41.760
1.110
€
6.350
€
26.349
€
3.164
€
217.162
€
253.025
25.599
646.817
€
173.255
€
603.077
€
186.723
€
963.055
146.451
€
607.667
€
72.969
€
878.658
€
1.705.745
€
4.377.690
€ 15.238.111
€
4.717.972
25.599
646.817
€
€
3.700.387
€ 15.354.080
€
1.843.736
Súdwest Fryslân
Terschelling
Tytsjerksteradiel
Vlieland
Weststellingwerf
Programmabegroting 2014
€ 24.333.773
Schiermonnikoog
Terschelling
Tytsjerksteradiel
Vlieland
Weststellingwerf
€ 27.179.603
€ 48.077.806
72
III.
Gefaseerde overgang bijdrage programma 2014-2018
Gefaseerde overgang bijdrage programma Brandweer van historische kosten naar OOV lineair model
2014-2018.
Gemeenten
Inwoners
1-1-2013
Achtkarspelen
Bijdrage
Bijdrage
Bijdrage
Bijdrage
Bijdrage
Brandweer
Brandweer
Brandweer
Brandweer
Brandweer
1e wijz.2014
2015
2016
2017
2018
0%
25%
50%
75%
100%
28.105
€
753.521
€
801.182
€
848.843
€
896.504
€
944.164
3.525
€
508.035
€
485.219
€
462.402
€
439.585
€
416.768
Boarnsterhim
19.502
€
583.714
€
631.770
€
679.825
€
727.881
€
775.937
Dantumadiel
19.131
€
568.185
€
586.389
€
604.592
€
622.795
€
640.998
Dongeradeel
Ameland
24.225
€
941.323
€
948.872
€
956.420
€
963.969
€
971.517
Ferwerderadiel
8.852
€
452.452
€
438.656
€
424.860
€
411.064
€
397.268
Franekeradeel
20.469
€
934.332
€
902.253
€
870.175
€
838.096
€
806.017
Gaasterlân-Sleat
10.192
€
548.576
€
536.802
€
525.028
€
513.255
€
501.481
Harlingen
15.851
€
688.796
€
709.531
€
730.266
€
751.001
€
771.735
Heerenveen
43.303
€
1.872.145
€
1.846.912
€
1.821.679
€
1.796.447
€
1.771.214
Het Bildt
10.652
€
451.251
€
450.044
€
448.838
€
447.632
€
446.426
Kollumerland c.a.
12.823
€
326.891
€
363.706
€
400.520
€
437.334
€
474.148
Leeuwarden
95.978
€
6.391.301
€
6.011.042
€
5.630.783
€
5.250.525
€
4.870.266
Leeuwarderadeel
10.315
€
384.787
€
376.211
€
367.636
€
359.061
€
350.485
Lemsterland
13.565
€
596.934
€
589.444
€
581.953
€
574.463
€
566.972
Littenseradiel
10.954
€
454.105
€
439.206
€
424.307
€
409.408
€
394.510
Menameradiel
13.724
€
601.900
€
576.403
€
550.906
€
525.408
€
499.911
Ooststellingwerf
25.824
€
878.658
€
896.065
€
913.472
€
930.879
€
948.286
Opsterland
29.906
€
924.892
€
955.415
€
985.939
€
1.016.464
€
1.046.988
Schiermonnikoog
961
€
258.623
€
247.033
€
235.442
€
223.852
€
212.262
Skarsterlân
27.434
€
982.828
€
1.002.205
€
1.021.581
€
1.040.957
€
1.060.334
Smallingerland
55.411
€
1.475.471
€
1.648.112
€
1.820.753
€
1.993.394
€
2.166.035
Súdwest Fryslân
82.632
€
3.036.270
€
3.142.233
€
3.248.197
€
3.354.160
€
3.460.123
Terschelling
Tytsjerksteradiel
Vlieland
Weststellingwerf
4.798
€
430.537
€
425.051
€
419.564
€
414.077
€
408.591
31.976
€
1.038.256
€
1.056.910
€
1.075.564
€
1.094.218
€
1.112.872
1.110
€
217.162
€
216.873
€
216.585
€
216.296
€
216.008
25.599
€
878.658
€
896.064
€
913.473
€
930.878
€
948.287
646.817
€ 27.179.603
Programmabegroting 2014 na 1e wijziging
€ 27.179.603
€ 27.179.603
€ 27.179.603
€ 27.179.603
73

Algemeen bestuur Veiligheidsregio Fryslân Postbus 612 8901 BK

Fryslân Fernijt IV - Europa decentraal

Debrandweer heeftterechteen heldenstatus

BRANDWEER FLEVOLAND

Vergoedingenlijst Dienstverlening 2014

b 27 NOV. 2014 - Provincie Fryslân

Begroting 2015 Motie HvlD66 OOV verdeelsleutel

Ganzenschade biologisch melkveebedrijf

CV Mario Schoonderwoerd

Vragen n - Bestuurlijke informatie gemeente Haarlem