Beter toezicht door inzicht
NVTZ Academie
2015
Voorwoord
Op weg naar permanente educatie met de NVTZ Academie
Het jaar 2015 staat in het teken van de grote transities in de zorg. Dit vraagt ook om
een intern toezicht dat kan anticiperen op de veranderingen in de organisatie en
financiering van onze zorg- en welzijnsinstellingen. Samenwerking in ketens en
netwerken, burgerinitiatieven, organisatie van medisch specialisten in het Medisch
Specialistisch Bedrijf zijn voorbeelden van bewegingen die wijziging van de
zeggenschap met zich meebrengen. Al deze bewegingen gaan niet voorbij aan de
positie van het interne toezicht. De raad van toezicht staat voor de taak om in deze
veranderende organisaties te bepalen hoe adequaat toezicht te houden. Daarnaast
vraagt de samenleving om verantwoording.
De NVTZ ondersteunt u daarbij. Onder andere met de recente NVTZ
kerndocumenten ‘Zienderogen Beter’, ‘Tussen Besturing en Samenleving’, de
Calamiteitengids en een gids voor de evaluatie van de raad van toezicht. De
commissie ‘Toezien met hart voor de zaak’, onder voorzitterschap van
dr. Alex Brenninkmeijer heeft op de ALV in november 2014 haar aanbevelingen
gepresenteerd voor een verdere professionalisering van de toezichthouder, die ook
minder vrijblijvend zal zijn. Met de aanbevelingen wordt in 2015 een start gemaakt.
De NVTZ Academie speelt hierin een belangrijke rol. Wij willen toewerken naar een
leergang voor beginnende toezichthouders en voor startende voorzitters, die in
principe verplicht is. Graag vragen wij uw medewerking om alle nieuwe leden van
uw raad en eventuele inkomende voorzitters aan te melden voor deze leergangen.
In de loop van 2015 volgt meer informatie over hoe we met u in gesprek gaan om
verdere invulling te geven aan de aanbevelingen van de commissie Brenninkmeijer.
Daarnaast krijgt de Academie meer structuur door een portfoliobenadering,
waardoor de toezichthouders goed kunnen zien wat voor hen relevante cursussen
zijn. Om zicht te krijgen op de deelname van toezichthouders aan het programma
van de Academie zullen wij dit gaan monitoren.
Inmiddels hebben ruim 2000 toezichthouders deel genomen aan cursussen en/of
leergangen van de Academie. Dit met grote tevredenheid. Ook in 2015 sluit het
programma aan op alle actuele ontwikkelingen.
Aan u de vraag wat er ontbreekt in uw uitrusting om in 2015 de uitdaging van beter
toezicht houden in onze zorg- en welzijninstellingen aan te gaan.
De NVTZ Academie staat voor u klaar!
Marius Buiting
Directeur NVTZ
3
Inhoudsopgave
Voorwoord
3
Beschrijving NVTZ Academie
6
Contact– en adresgegevens
7
Programma
Start
Ervaren
Zeer
ervaren
9
Algemene meerdaagse programma’s
Oriëntatiesessies voor de aankomende Toezichthouder in de Zorg
√
10
Leergang voor de beginnende Toezichthouder in de Zorg
√
14
√
Leergang voor de Voorzitter van de Raad van Toezicht
√
18
21
Meerdaagse verdiepende programma’s
Verdiepende leergang: Toezicht op Kwaliteit & Veiligheid
√
√
22
Verdiepende leergang voor de Toezichthouder met de financiële
portefeuille
√
√
26
State of the art toezichthouden
√
√
32
Proactief toezichthouden
√
√
34
√
√
36
√
√
38
31
Effectiviteit & Vaardigheden
De kunst van het vragen stellen: Weet wat er speelt
√
Sturen en toezicht op cultuur & gedrag
4
Programma
Strategie & Sturing
Strategische keuzes: extern krachtenveld & scenario’s
Start
Ervaren
√
Toezicht op transitie- en verandermanagement
Het Nederlandse Zorgstelsel
√
41
√
Zeer
ervaren
√
√
√
44
√
42
46
Strategisch Vastgoed
√
√
48
Waarde gericht Toezichthouden
√
√
50
Toezicht houden op complexe projecten
√
√
52
Toezicht op Kwaliteit
√
√
54
Het Dashboard voor de Toezichthouder
√
√
56
Toezicht op financiën voor niet-financiële Toezichthouders
√
58
Incompany mogelijkheden
61
Evaluatie van de Raad van Toezicht
√
Board Room Dynamics
√
√
61
√
√
62
65
Congressen
Jaarlijkse ‘Upload’ Sessie voor toezichthouders in zorg & welzijn
√
√
√
65
Nieuwe Congressen
√
√
√
65
67
In ontwikkeling
Leercommunity ICT en toezicht
√
√
67
Toezicht op HRM bij transities
√
√
69
5
Beschrijving NVTZ Academie
NVTZ Academie
De NVTZ Academie biedt professionele scholing en training voor toezichthouders werkzaam bij zorg- en welzijnsorganisaties.
Soort opleidingen
De Academie biedt een uitgebalanceerd scholingsprogramma voor de aanstaande, de beginnende, de ervaren en de ‘meester’
toezichthouder. Zowel de actualiteit als meer fundamentele thema’s zijn verwerkt in het curriculum. Er wordt niet alleen aandacht
besteed aan kennis, maar ook aan vaardigheden en kunde.
Onderscheidend aanbod
Het aanbod is hoogwaardig, actueel, uitdagend, compact qua tijdsinvestering én praktijkgericht. Het biedt antwoorden op vragen van
toezichthouders, doordat er instrumenten en methoden aangereikt worden die elders succesvol toegepast zijn. Er wordt gewerkt met
relatief kleine groepen deelnemers, zodat ingebrachte casuïstiek en dilemma’s in dialoog met de mede-deelnemers en docenten
besproken kunnen worden. Er zijn diverse vormen van opleidingen en kennisoverdracht ontwikkeld.
Te onderscheiden zijn:




Compacte cursussen op basis van kennisoverdracht
Compacte cursussen voor vaardigheidsontwikkeling
Thematische eendaagse sessies
Jaarlijkse ‘Upload’ Sessie voor toezichthouders in de zorg
Qua werkvorm is er sprake van een passende balans in theorie en casuïstiek. Doordat met relatief kleine deelnemersgroepen gewerkt
wordt, is er ruimschoots aandacht voor onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring.
2000 deelnemers
De NVTZ Academie heeft al 2000 deelnemers mogen verwelkomen
6
Contact– en adresgegevens
Programmaraad
Bezoekadres
NVTZ Academie
Churchilllaan 11
3527 GV Utrecht
030 737 00 85
www.nvtz.nl
De NVTZ Academie werkt met een Programmaraad, waarin bestaande opleidingen
worden geëvalueerd en nieuwe opleidingen worden geïnitieerd en/of beoordeeld.
Telkens wordt bekeken of er nieuwe thema’s zijn waarvoor nieuwe opleidingen
ontwikkeld moeten worden. Tevens wordt gemonitord hoe de kwaliteit van de
opleidingen is.
Kennispartners en experts
De NVTZ Academie werkt samen met diverse kennispartners. Dit zijn organisaties
of experts die bereid zijn om kennis en ervaring te delen in workshops en
andersoortige groot- en kleinschalige bijeenkomsten.
Regiepartner
Contactgegevens
Avicenna Academie voor Leiderschap
Postbus 292
7400 AG Deventer
0570 76 00 00
www.academievoorleiderschap.nl
Avicenna Academie voor Leiderschap is regiepartner voor de NVTZ Academie. Dit
houdt in dat zij samen met NVTZ de Academie zowel inhoudelijk als organisatorisch
vormgeeft.
Op de volgende pagina’s treft u de beschrijvingen aan van de opleidingen zoals
deze tot op dit moment zijn gepland. Gedurende het jaar zullen andere opleidingen
volgen. U kunt daarvoor altijd de website van de NVTZ raadplegen.
7
8
Algemene meerdaagse
programma’s
Oriëntatiesessies voor de aankomende
Toezichthouder in de Zorg
 Leergang voor de beginnende Toezichthouder
in de Zorg
 Leergang voor de Voorzitter van de Raad van
Toezicht

9
Oriëntatiesessies voor de
aankomende Toezichthouder in de Zorg
Matcht u met de rol van toezichthouder?
Het toezichthouderschap kan vanuit meerdere opzichten een aantrekkelijke rol zijn om te vervullen. Vele mensen met verschillende
achtergronden overwegen om toezichthouder te worden. Deze sessies zijn bedoeld om zich gedegen te oriënteren of het
toezichthouderschap in de zorg bij u past.
De NVTZ Academie biedt daarom een tweedaags programma waarin het vak van toezichthouden centraal staat.
Onderwerpen
 Het profiel van de toezichthouder
 De context waarin de toezichthouder opereert
 De vraag of het profiel van de toezichthouder passend is voor de deelnemer
De Leergang voor de beginnende Toezichthouder in de Zorg sluit goed aan op de Oriëntatiesessie voor de aankomende
Toezichthouder in de Zorg. Wij raden u aan, wanneer u een toezichthoudende functie hebt verkregen, deze leergang te volgen ter
verdieping van uw kennis.
Inhoud en opzet
Het programma bestaat uit een tweetal interactieve eendaagse sessies. De sessies worden begeleid door een moderator.
De moderator draagt zorg voor een optimaal leerklimaat en verzorgt tevens een deel van de sessies. Daarbij wordt een combinatie
gehanteerd van kennisinput van experts en uitwisseling van visies en ervaringen van de deelnemers.
10
Wat brengen deze sessies u?
 U krijgt inzicht in de rol van de toezichthouder
 U verwerft kennis in de context waarin de toezichthouder
opereert
 U kunt bepalen of de rol van toezichthouder iets voor u is
 U krijgt inzicht in het werving- en selectieproces
 U ontvangt tips op welke manier u zich het beste kunt
profileren om een toezichthoudende functie te verwerven
Data :
16 september 2015 en
6 oktober 2015
Tijd:
09.30 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
18
Kosten:
€ 795,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Drs. Monica Haimé
(tevens moderator)
Mr. Marius Buiting
(directeur NVTZ)
Dr. Ton van Zonneveld
(Sunfield Consult en lid Wetenschappelijke Adviesraad NVTZ)
Drs. Lidewij Geertsma
Dag 1
Dagdeel 1: Kennismaking met de rol en context van toezichthouder
Tijdens deze sessie staat het door de NVTZ nieuw ontwikkelde profiel voor de
toezichthouder centraal.
 Wie is de toezichthouder (waartoe is hij/zij op aarde)?
 Verschillende dimensies van het vak van toezichthouder: wat wordt er verwacht
van het externe toezicht, de stakeholders, de belanghebbenden en waar staat
de toezichthouder in dit krachtenveld?
 Ontwikkeling van de Raad van Toezicht
 Positie en belang van de voorzitter van de Raad van Toezicht
 Het samenspel tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur
 Good Governance
 Kenmerken van en ontwikkelingen in de zorgsector
Dagdeel 2: Het profiel van de toezichthouder
Tijdens dit dagdeel wordt er meer ingezoomd in de rol en het profiel van de
toezichthouder.
 Profiel van de nieuwe toezichthouder





Benodigde competenties en attitude voor goed toezicht houden
De rol van de toezichthouder als individu en binnen het team
Verantwoordelijkheden, rollen, taken en aansprakelijkheid
(Financiële) vergoeding
Het juridisch kader
In gesprek met een toezichthouder
Gedurende een deel van dit onderdeel zal een toezichthouder aanschuiven die
enkele jaren ervaring heeft. Deelnemers kunnen hiermee in gesprek gaan over:




Het nieuw binnenkomen in een bestaande Raad van Toezicht
Invloed krijgen
Dilemma’s voor de beginnende toezichthouder
Risicogebieden
De inhoud van de tweede dag treft u aan op de volgende pagina.
(senior adviseur Leeuwendaal)
11
Dag 2
Dagdeel 1: Werving & Selectie
Bezien vanuit de zorgorganisatie:




Het wervingsproces van een nieuwe toezichthouder
Profielbepaling (binnen de bestaande Raad van Toezicht)
Behoefte aan soort expertise
Generalist of specialist
Bezien vanuit de kandidaat:








Curriculum Vitae
Eigen competenties
Vindplaatsen van vacatures
Het selecteren van vacatures
Het solliciteren
De functie van netwerken
Valkuilen
Tips voor de juiste aanpak en profilering
Dagdeel 2: Is de rol van toezichthouder passend?
Tijdens het laatste dagdeel staat centraal of de deelnemer de rol van toezichthouder op zich wil en kan nemen. De aangereikte
inzichten over de rol, positie, context, risico’s en randvoorwaarden staan hierbij centraal. Op een interactieve wijze en via dialogen met
andere deelnemers en de moderator komt de deelnemer tot een eigen beeld.
12
13
Leergang voor de beginnende
Toezichthouder in de zorg
Inspirerend en wegwijzend. Kortom: een ‘must’
Het toezichthouderschap is een vak met vele dimensies. In een beperkte tijdsinvestering is het zaak om goed zicht te krijgen en te
houden op de ontwikkeling van de zorginstelling en de besturing daarvan. De omgeving verandert continu en de verantwoordelijkheid
voor de toezichthouder, ook naar de samenleving, neemt daarbij toe. Deze modulaire leergang is bedoeld om de beginnende toezichthouder elementaire kennis en vaardigheden te geven over het toezichthouderschap in de zorg.
Inhoud en opzet
De leergang is modulair van opzet. Een vast onderdeel vormen de eerste twee modules waarin het toezichthouderschap als geheel
wordt behandeld. Tevens volgt de deelnemer, afhankelijk van het interessegebied of de specifieke portefeuille van de toezichthouder in
de Raad van Toezicht, twee specifieke eendaagse sessies. Optioneel kan ook aanvullend gekozen worden voor e-coaching. Er wordt
telkens gewerkt naar output voor de eigen rol als toezichthouder.
Dag 1: Het modern toezichthouderschap: Profiel Toezichthouder Zorg 2.0.2.0
Tijdens deze sessie staat het door de NVTZ ontwikkelde profiel voor de toezichthouder centraal.
 Wie is de toezichthouder (waartoe is hij/zij op aarde - de maatschappelijke rol)?
 Verschillende dimensies van het vak van toezichthouder: wat wordt er verwacht van het externe toezicht,
de stakeholders, de belanghebbenden en waar staat de toezichthouder in dit krachtenveld?
 Ontwikkeling van de Raad van Toezicht
 De rol van de toezichthouder als individu en binnen het team
 Het samenspel tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur
J. Aalbers
(Toezichthouder
stichting Trimenzo)
C. Idzinga-van den Berg
(Toezichthouder Diapriva
Buitenveldert BV)
Ik vond dit voor mij
als beginnende
toezichthouder een erg zinvolle
cursus. De docenten waren zeer deskundig en de
lesstof was toegankelijk. Het heeft mij nog meer
bewust gemaakt van de positie van een RvC/RvT
en mij scherper gemaakt. Binnenkort gaan wij met
de RvC terugkijken op de cursus en kijken hoe we
onze ervaringen in de praktijk kunnen brengen. Ook
de uitwisseling van ideeën en ervaringen heb ik als
heel inspirerend ervaren, hier zou nog meer ruimte
voor gegeven kunnen worden.
Ik vond het een inspirerende
cursus. Hoewel het maar twee dagen zijn, heb ik er veel aan gehad.
Om mee te geven aan toekomstige cursisten: vooral de verhouding
Raad van Toezicht/bestuurder komt uitgebreid aan de orde. Deze
cursus heeft mij als beginnend toezichthouder veel inzicht gegeven
in deze materie. Ik heb er veel uit kunnen halen. Ik ben dan ook van
plan om op korte termijn mijn opgedane inzichten te presenteren
aan de Raad van Toezicht.
14
“Meer dan genoeg voor een vliegende start”
Wat brengt deze leergang u?
 U leert uw rol als toezichthouder beter te definiëren en in te
vullen
 U weet aangereikte inzichten op toezichthouden goed
toe te passen in uw praktijk
 U verwerft kennis en inzicht over het samenspel:
○ tussen de leden van de Raad van Toezicht
○ met de Raad van Bestuur
○ met bronnen uit de eigen organisatie
○ met actoren in het maatschappelijk veld
Data :
zie www.nvtz.nl - NVTZ Academie
Tijd:
09.30 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
18
Kosten:
€ 575,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Mr. Marius Buiting
(directeur NVTZ)
Drs. Maarten de Jong
(Stimuleringskader Integere Organisaties (SIO))
Dr. Ton van Zonneveld
Het model
 Het toezichtbestuursmodel
 Rollen, verantwoordelijkheden, taken en aansprakelijkheid
 Werkgeversrol – bestuurder
 De positionering van de toezichthouder in het krachtenveld
Ankerpunten voor goed toezichthouderschap w.o.
 Kernwaarden en het moreel kompas
 Transparantie
 Het afleggen van verantwoording (aan wie en op welke manier)
 Formele en informele feedback
Sturing
 Governance
 Elementen voor een excellente performance van de zorgorganisatie
 Sturingsgebieden (kwaliteit en veiligheid, financiën, vastgoed, reputatie, etc.)
 Het Jaarplan
 De totstandkoming van de (meerjaren) agenda
 Contacten met interne organen en externe partijen/stakeholders
(Sunfield Consult, lid Wetenschappelijke
Adviesraad NVTZ)
De inhoud van de tweede dag treft u aan op de volgende pagina.
15
Dag 2: Oordeel- en besluitvorming
 Visie op toezicht en het vaststellen van een kader/gezamenlijk doel
 Waar staat de Raad van Toezicht voor en hoe wordt dit tot uitdrukking gebracht?
 Zorgvuldige besluitvorming van de Raad van Toezicht
 Informatievoorziening en informatiebronnen (intern/extern)
 Oordeelsvorming
 Momenten van reflectie
In gesprek met een ervaren toezichthouder
Tijdens deze sessie gaan de deelnemers op basis van dialoog in gesprek met een zeer ervaren toezichthouder.
De deelnemers kunnen eigen casuïstiek inbrengen.




Het omgaan met dilemma’s
Specialisme of generalisme
Het vermogen tot en de organisatie van (zelf)reflectie
Benodigde attitude voor goed toezicht houden (onder andere preventief sturen)
16
17
Leergang voor de
Voorzitter van de Raad van Toezicht
Proactief denken en handelen
Aan de Raad van Toezicht worden tegenwoordig hoge eisen gesteld. Dit geldt des te meer voor de voorzitter van de Raad van
Toezicht. De complexiteit van een zorgorganisatie en de specifieke kenmerken van de maatschappelijke onderneming met zijn vele
stakeholders, vereisen kennis en kunde om ruim en reflectief te denken en tegelijkertijd scherp toezicht te houden. De voorzitter moet
met de Raad van Toezicht een professioneel toezichtkader bieden, opdat de Raad van Bestuur de zorgorganisatie in goede banen kan
leiden. Daarom is het essentieel dat de voorzitter de juiste bagage heeft qua kennis, inzichten, attitude en vaardigheden om de rol van
de Raad van Toezicht én het samenspel met de Raad van Bestuur invulling te geven.
Deze leergang is bedoeld om de voorzitter van de Raad van Toezicht van zorgorganisaties te ondersteunen en verder te ontwikkelen in
de kennis en vaardigheden die nodig zijn voor een goed voorzitterschap. Samen met gelijkgestemde andere voorzitters is er
ruimschoots de mogelijkheid in dialoog de verschillende thematieken te bespreken. Na het volgen van deze sessies heeft de voorzitter
zijn/haar repertoire vergroot om zijn functie vorm te geven.
Kenmerken
De leergang is sterk interactief van opzet. Daarbij wordt een combinatie gehanteerd van kennisinput van experts, uitwisseling van
ervaringen van de deelnemers, oefening en toepassen in de praktijk. Door een maximale groepsgrootte van 15 deelnemers kan eigen
casuïstiek ruimschoots aan bod komen.
Dag 1: De rollen van de voorzitter
 Het profiel van de voorzitter in de context van de zorgorganisatie: over ‘formative, performance en conformance roles’
 Uitwerking naar de acht rollen van de voorzitter: tussen profiel en praktijk
 Het schakelen tussen de verschillende rollen
 Het samenspel tussen voorzitter als primus inter pares en leden Raad van Toezicht
 Het samenspel tussen de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur en de werkgeversfunctie
 Toezicht op de sturingsgebieden (financiën, kwaliteit en veiligheid, reputatie, etc.)
 Het bepalen van de agenda (op korte en middellange termijn)
Dr. C.C. Schouten
(Toezichthouder
Ambiq)
Goede docenten. Prettig om collega's te ontmoeten
met gelijksoortige ervaringen en hiermee van
gedachten te wisselen. De cursus sluit goed aan bij
de actualiteit. Er is op het moment sprake van een
kentering in de governance van organisaties.
De cursus pakt dit goed op. Er is ook voldoende
ruimte om vanuit de eigen situatie gerichte vragen
te stellen.
18
“Waardevol: Het inspireert, informeert en leert mij”
Wat brengt deze leergang u?
U leert:
 de Raad van Toezicht op strategische wijze in te zetten
Data:
t.b.v. de organisatie en goede zorg
zie www.nvtz.nl - NVTZ Academie
 het juiste samenspel:
○ in de Raad van Toezicht
○ met de Raad van Bestuur
○ met andere stakeholders, zowel intern als extern
 de eigen rol als voorzitter effectief in te zetten
Tijd:
10.00 - 17.00 uur
Locatie:
Landgoed Doornburgh, Maarssen
Maximum aantal deelnemers:
15
Kosten:
€ 1.475,- (BTW is niet van toepassing)
Dag 2: De raad van toezicht in de maatschappelijke context en
regievoering door de voorzitter
De rol van de voorzitter bij het:
 komen tot een visie op toezicht op een maatschappelijke onderneming in een
maatschappelijk krachtenveld met toenemende eisen en verwachtingen
 selecteren van een goede nieuwe toezichthouder, waaronder het bepalen van
het profiel en het inrichten van het selectieproces
Docenten
Drs. Theo Schraven
(tevens moderator)
Dr. Steven de Waal
(strateeg en ervaren toezichthouder)
Dag 3: Boardroom Dynamics en het voorzitterschap
 Boardroom Dynamics: bespreken van casuïstiek
 Het omgaan met dilemma’s
 Het inbouwen van reflectiemomenten
 Conflicthantering
 Specifieke werkgeversvraagstukken (proces van selectie en ontslag van
bestuurders; 360° beoordeling)
Drs. Lidewij Geertsma
(senior adviseur Leeuwendaal)
Marian Jager-Wöltgens
(toezichthouder diverse zorgorganisaties)
19
20
Meerdaagse verdiepende
programma’s
Verdiepende leergang: Toezicht op Kwaliteit &
Veiligheid
 Verdiepende leergang voor de Toezichthouder met
de financiële portefeuille

21
Verdiepende leergang: Toezicht op Kwaliteit & Veiligheid
Een must voor toezichthouders met het aandachtsveld kwaliteit en veiligheid
Hoe nu écht goed toe te zien op kwaliteit van zorg? Welke (schriftelijke) informatie is nodig, welke aanvullende activiteiten zijn zinvol,
welke bronnen kunnen gehanteerd worden en op welke passende manier? Onder meer op deze kernvragen wordt ingegaan tijdens
deze driedaagse verdiepende leergang Toezicht op Kwaliteit en Veiligheid.
Belang en ontwikkelingen op het gebied van Kwaliteit & Veiligheid
Er is gedegen kennis van en inzicht nodig in het werkveld van kwaliteitsmanagement voor het houden van verantwoord toezicht op de
mate waarin de zorg van een instelling kwalitatief goed is, veilig is en de toets der kritiek kan doorstaan. Men kan niet meer volstaan
met het uitsluitend op afstand in de boardroom beoordelen van schriftelijk aangeleverde informatie. De maatschappij verwacht dat de
Raad van Toezicht in contact staat met diverse bronnen én zicht heeft op de wijze waarop in de dagelijkse praktijk risico’s zijn afgedekt.
Onderwerpen
 De veranderende positie van de toezichthouder van bestuurder naar besturing
(zie rapport Wetenschappelijke Raad NVTZ: ‘Tussen besturing en samenleving’
 Op welke wijze en door wie laat je je als toezichthouder informeren?
 Hoe geef je handen en voeten aan toezicht op het primaire proces?
 Van Raden van Toezicht wordt verwacht dat zij inzicht hebben in risico’s die zich soms ook moeilijk laten afdekken. Hoe creëer je
openheid en vertrouwen tussen de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht en welke heldere afspraken maak je?
 Hoe selecteer en weeg je als toezichthouder de benodigde informatie uit de enorme overvloed aan informatie
Doelgroep
Deze driedaagse leergang is bedoeld voor leden van de Raad van Toezicht met het aandachtsveld Kwaliteit en Veiligheid.
In steeds meer zorginstellingen richten Raden van Toezicht, op vergelijkbare wijze als auditcommissies voor de financiën,
ook kwaliteitscommissies op.
Instroomniveau
Van de deelnemers wordt verwacht dat zij de basale kennis en inzichten op het gebied van kwaliteit en veiligheid beheersen.
Zie daarvoor ook het curriculum van de eendaagse sessie Toezicht op Kwaliteit & Veiligheid van de NVTZ Academie.
Inhoud en opzet
In deze leergang begeleiden wij u om als Raad van Toezicht op proactieve wijze met uw Raad van Bestuur tot overeenstemming te
komen over de juiste en tevens relevante informatie en aanvullende activiteiten. U krijgt inzicht in actuele ontwikkelingen, nieuwe trends,
innovaties en inzichten op het gebied van vormgeving aan en verantwoording over kwaliteit en veiligheid. Diverse best practices komen
aan bod. U leert hoe u gegevens kunt beoordelen, trends kunt volgen en uw organisatie kunt helpen om kwaliteit en veiligheid te
waarborgen en te verantwoorden. Daarnaast is er volop de mogelijkheid tot dialoog over dilemma’s op basis van eigen en reële
casuïstiek.
Na het volgen van deze leergang heeft u een stappenplan dat helpt om het toezicht op kwaliteit en veiligheid verder te
professionaliseren en om de verantwoording hierover beter te kunnen beoordelen.
22
Data editie voorjaar:
1 april 2015,
27 mei 2015 en
17 juni 2015
Data editie najaar:
11 november 2015,
10 december 2015 en
12 januari 2016
Wat brengt deze leergang u?
 State-of-the-art kennis en ontwikkelingen op het
gebied van kwaliteit en veiligheid in de zorg



Meer inzicht en toezicht op het primaire proces


Methodes om het goede gesprek te voeren
Weging van (soms paradoxale) informatie
Het juist hanteren van en omgaan met diverse
informatiebronnen
Kennis van fases en opschaling van toezicht
(o.a. bij calamiteiten)
Tijd:
09.30 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
15
Kosten:
€ 1.475,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Drs. Monica Haimé (tevens moderator)
Mr. Christien Hofstra –
van Benthem (senior inspecteur Inspectie
voor de Gezondheidszorg)
Dag 1: Vertaling van strategie naar kwaliteit
 Kwaliteitsmanagement: trends en actuele ontwikkelingen
 Kwaliteit en veiligheid als aanjager voor klantgericht werken
 De maatregelen die diverse partijen toepassen op zorginstellingen
 Maatschappelijke verantwoording in vele soorten en maten
 Bronnen van informatie
 Vertaling van de strategie naar informatie over performance naar klanten
Resultaat dag 1:
U formuleert de uitgangspunten die voor uw zorginstelling van belang zijn ten
aanzien van verantwoording en positionering van uw zorginstelling in het
maatschappelijke krachtenveld.
Deze uitgangspunten vormen de basis voor een gesprek met uw Raad van Bestuur
en de kwaliteitsfunctionaris of beleidsmedewerker Kwaliteit en Veiligheid.
De inhoud van de tweede dag treft u aan op de volgende pagina.
Drs. Wim van der Meeren
(bestuursvoorzitter zorgverzekeraar CZ)
Betty Geijtenbeek
(stafmedewerker JP van den Bent stichting)
23
Dag 2: Proactief toezien op Kwaliteit
 Beschikbaarheid, toegankelijkheid, continuïteit en kwaliteit van schriftelijke informatie
 Indicatoren, structuur, proces en uitkomstindicatoren
 Trends en benchmarken
 Het organiseren van feedback vanuit klanten, medewerkers en stakeholders
 Toezicht op de besturing van kwaliteit en veiligheid en voeling houden met de praktijk
 Criteria voor de selectie van indicatoren en gegevens voor de kwaliteitsrapportage
Resultaat dag 2:
Aan de hand van criteria maakt u keuzes voor selectie van informatie die u met bepaalde frequentie en op bepaalde wijze wilt
ontvangen van uw zorginstelling. Deze criteria vormen de basis om de kwaliteitsrapportage aan de Raad van Toezicht verder te helpen
ontwikkelen in uw instelling.
Dag 3: Verantwoord vinger aan de pols houden
 Waardengericht werken bij moeilijk beheersbare risico’s
 De betekenis van formele en informele contacten met cliëntenraad, ondernemingsraad, leidinggevenden en medewerkers
 Evenwicht in de afstand tot en betrokkenheid bij het primaire proces
 Casuïstiek: Het gesprek met de Raad van Bestuur
 Zelfstandig informatie vergaren: do’s en don’ts
 Contouren van toekomstige veranderingen in het toezicht houden op Kwaliteit en Veiligheid
 Calamiteiten en afspraken hierover tussen bestuurders en toezichthouders
Op basis van reële casuïstiek worden met een ervaren toezichthouder diverse dilemma’s besproken.
Resultaat:
U reflecteert over de mogelijke activiteiten die u als Raad van Toezicht wel en niet wilt ondernemen in het licht van zicht houden op de
kwaliteit en veiligheid van het primaire proces. U maakt een voorstel van afspraken passend bij de cultuur, de context en de aard van
uw instelling met uw Raad van Bestuur.
24
25
Verdiepende leergang voor de
Toezichthouder met de financiële portefeuille
De volwaardige financiële sparringpartner
Financieel toezicht in de zorg is toezien op financiële complexiteit. Gelet op de sectorale (bekostiging) issues vraagt het financieel
toezicht dan ook specifieke materiekennis en een toezichthouder die ook op dit vlak geheel up-to-date is. Met een karakteristieke
eigenheid ‘tussen markt en overheid’ moet het rekening houden met allerlei belangen, partijen en geldstromen. Het vraagt om een
constructief kritische opstelling van de Raad van Toezicht en tegelijkertijd om een vruchtbare relatie met de bestuurder. Transparant
functioneren en de maatschappelijke verantwoording naar de samenleving speelt ook steeds meer. De continuïteit van de zorginstelling
is als zodanig geen relevant thema voor de overheid. Daarmee is financieel toezicht kritischer geworden: financiële zelfstandigheid is
een ‘license to operate’.
Inhoud en opzet
In deze gevorderde financiële leergang voor toezichthouders staan specifieke vaardigheden centraal en worden de onderwerpen
behandeld die op de agenda van de financiële commissie van de Raad van Toezicht horen te staan. Parallel met de planning &
control-cyclus van de eigen zorginstelling worden een drietal praktijkgerichte eendaagse sessies georganiseerd. De verbinding met de
P&C-cyclus in de eigen praktijk, de inbreng van eigen casuïstiek en de samenhang tussen de drie modules biedt concrete meerwaarde
voor de deelnemers.
Doelgroep
Deze leergang is specifiek ontwikkeld voor gevorderde toezichthouders die financieel goed onderlegd zijn én juist ook een verdere
verdieping willen hebben, waaronder:
 de leden van auditcommittees en/of auditcommissies
 de leden van financiële commissies van Raden van Toezicht in de zorg*
 toezichthouders met financiële kennis en ervaring, die zich juist nog meer in de financiële aspecten van toezicht in de zorgsector
willen verdiepen
Toezichthouder en
deelnemer aan deze
sessie
Een zeer nuttige leergang die mij scherp houdt. Ik
heb veel meer inzicht gekregen in de materie en het
heeft me voldoende stof gegeven om na te denken.
26
“De onderwerpen zijn breed en diepgaand”
Wat brengt deze leergang u?
Bezien vanuit de toezichthouder:
Data:
26 maart 2015,
12 mei 2015 en
17 juni 2015
Tijd:
09.30 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
15

integraal inzicht in sturing en financiën van zorgorganisaties
(incl. ICT)

diepgaande kennis op essentiële financiële deelgebieden, w.o.
vastgoed

inzicht in inkomstenbronnen en financiers e.a. geldverstrekkers/
banken





bepaling van indicatoren voor check & balances
kennis van zaken m.b.t. belastingen
omgaan met investeringen en innovatie
kennis van risicoanalyses en risicomanagement op bedrijfsvoering
inzicht verwerven in het verhaal achter de cijfers
U kunt ervaring en kennis delen met gelijkgestemde toezichthouders
van andere zorgorganisaties. Dit wordt zeer gewaardeerd in deze
leergang.
Kosten:
€ 1.475,- (BTW is niet van toepassing)
Werkvormen
Docenten
Experts vanuit Deloitte
Prof. Rienk Goodijk
Iedere module zal starten met de hoofdlijnen van actuele dynamiek. Dominante
thema’s als vastgoed, derivaten, productieregulering, kostenbeheersing staan
centraal gedurende de gehele leergang. Daarnaast kent iedere module specifieke
deelonderwerpen. De behandeling van relevante casuïstiek (van deelnemers zelf
en docenten), de interactieve opzet en diepgaande kennis en inzichten maken het
geheel aantrekkelijk om te volgen. Specifieke aandacht gaat uit naar het
achterhalen van het ‘verhaal achter de cijfers’.
27
Dag 1: Het fundament van een goede meerjarenbegroting 2015 - 2020
 Trends en dominante marktontwikkelingen in de zorgsector
 Wat zijn de strategische speerpunten en hoe formuleer je deze in meetbaarheid?
 Relatie meerjarenbeleid, meerjarenplanning en jaarbegroting; Welke speerpunten uit het meerjarenbeleid
worden verzilverd in welk jaar?






Uitgangspunten financieel beleid en essenties van de kaderbrief.
Inrichten van het financieel kompas: Toetsing begroting aan de hand van relevante kengetallen
Relatie investeringsbegroting en jaarbegroting;
De risicoparagraaf in de begroting en beheersmaatregelen;
Flexibiliteit en aanknopingspunten voor monitoring;
De liquiditeitsbegroting: goed inzicht in liquiditeitspositie en kredietfaciliteiten.
Dag 2: Het beheersinstrumentarium
 Monitoring bedrijfsvoering; aanknopingspunten vanuit de jaarbegroting; snaarstrakke terugkoppeling:
zijn de kritische prestatie- en risico indicatoren helder in beeld?





Ankerpunten in de administratieve organisatie (incl. tax control) en (verbijzonderde) interne controle
Accountantscontrole: attentiepunten en aanknopingspunten in de managementletter
Specifieke checks & balances bij investeren en (ver)bouw t.a.v. een sluitende businesscase
Het sturen op kasstromen en treasury-issues
Ondersteunende ICT-systemen: toereikend en toekomstbestendig
Dag 3: De jaarrekening
 Kwaliteit van het exploitatieresultaat; Wat zegt het exploitatieresultaat over de performance?
 De balans ultimo 2014 uitgedrukt in bancaire ratio’s. Hoe wegen financiers uw balans?
 Het belang van het kasstroomoverzicht; hoe ontwikkelt uw cash-positie?
 Dominante thema’s: vastgoed en posities zorgkantoor/zorgverzekeraar
 Niet-financiële jaarverslaggeving. Welke KPI’s zijn echt kritisch voor stakeholders?
 Risk reporting; transparantie over risico-awareness
 Decharge: waarop dechargeert u uw bestuur eigenlijk?
28
29
30
Effectiviteit & Vaardigheden
State of the art toezichthouden
 Proactief toezichthouden
 De kunst van het vragen stellen: Weet wat er speelt
 Sturen en toezicht op cultuur & gedrag

31
State of the art toezichthouden
Ontwikkelingen van het Raad van Toezicht model en adequaat omgaan met dilemma’s
Het model van de Raad van Toezicht bestaat nu zo’n 20 jaar. In die tijd is het ‘bestuur’ van destijds gaandeweg veranderd in een
geprofessionaliseerde raad. Ook nu ontwikkelt de Raad van Toezicht zich verder. Wat vraagt deze tijd voor soort Raad van Toezicht,
als antwoord op de komende periode? De toekomst is minder voorspelbaar, terwijl juist risico’s voorkomen moeten worden. Wat vraagt
dat van de expertise van de individuele leden en de Raad van Toezicht als totaal? Hoe is het samenspel tussen de bestuurder, maar
juist ook de andere stakeholders, intern en extern. Eén van de ontwikkelingen wordt gekenschetst in het rapport van de
Wetenschappelijke Advies Raad van NVTZ: ‘Tussen Besturing en Samenleving’.
Wij nemen u mee in de belangrijkste dilemma’s die direct samenhangen met de context waarin de RvT haar werk doet. Denkt u
bijvoorbeeld aan het dilemma betrokkenheid – distantie of relatieopbouw met stakeholders versus het behoud van een onafhankelijke
positie. De term dilemma impliceert uiteraard dat die ene, passende, oplossing niet voor handen is. Daarom praten we graag met u over
best practices, voor- en nadelen, zodat u uw eigen handelwijze kunt kiezen.
Binnen de Raad krijgt het persoonlijk gedrag steeds meer aandacht: vooral dat van de voorzitter staat in de schijnwerpers. Graag gaan
wij actief met u kijken welk gedrag effectief is bij een aantal dilemma’s. Belangrijkste onderwerpen zijn: vertrouwen, moreel kompas, de
juiste informatie vergaren, transparantie, vruchtbare relatie met de bestuurder en de wijze waarop besluiten genomen worden met hart
voor de ‘zorgzaak’.
Onderwerpen
 Ontwikkelingen en toenemende eisen aan de Raad van Toezicht
 Modern toezichthouderschap
 Omgaan met dilemma’s
 Vormen van effectief gedrag
Toezichthouder en
 (Maatschappelijke) verantwoording
deelnemer aan deze
sessie
 Best practices
De cursus heeft ertoe geleid dat er direct stukken
werden rondgestuurd met de ervaringen die waren
opgedaan. Dit leidt onder andere tot een evaluatie in
september van deze externe inzichten. De ervaring en
worden meegenomen in de beslissings-rondes voor de
vacatures van nieuwe leden van de Raad van Toezicht.
Ook in de besluitvorming ten aanzien van vragen als:
"Hoe kijken we naar de toekomst, hoe gaan we het
doen?", worden de externe ervaringen, opgedaan in
onder meer de cursus, meegenomen. Juist in een tijd
waarin er weinig zekerheid is omtrent de grote
ontwikkelingen, is het belangrijk om je te blijven
oriënteren op de externe factoren en die mee te nemen
in je beslissingen.
F. Teerink
(Toezichthouder
Zorggroep Tellus)
Ik vond dit een zinnige cursus. Het wierp een nieuw licht op het
onderwerp en er vond een goede uitwisseling van ervaringen
plaats. Bij toezichthouders is, globaal gezien, een onderscheid te
maken tussen de "rekkelijken" en de "preciezen". De tweede groep
richt zich vooral op het bestuur, en ziet het overleg met andere
groepen binnen de organisatie, zoals MT, cliëntenraden en
ondernemingsraden, meer als een ritueel dansje. De eerste groep
voelt zich wel verantwoordelijk voor de organisatie als geheel.
In deze cursus wordt het debat tussen deze twee groepen, en de
positie van de toezichthouder, op een juiste wijze belicht.
32
“Gevoel van helicopterview”
“Inspirerende vooruitblik”
Data:
9 juni 2015
1 december 2015
Tijd:
Wat brengt deze sessie u?
 State of the art inzichten in toezichthouderschap
 Input en ideeën over omgang van de Raad van Toezicht met
multi-dimensionale thema’s
11.00 - 17.00 uur

Inzicht in effectief en ineffectief gedrag in relatie tot
toezichthouden en besturen
Locatie:

De samenstelling van de Raad van Toezicht als antwoord op het
huidige tijdsgewricht van andere zorgorganisaties.
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
20
De sessie is ook zeer geschikt voor de meer ervaren toezichthouder
en/of de voorzitter die de eigen rol of die van de Raad van Toezicht
willen actualiseren’.
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Docenten
Drs. Puck Dinjens
Dr. Marcel Wanrooy
Drs. Puck Dinjens heeft als senior consultant uitgebreide ervaring met
vraagstukken op het gebied van samenstelling van en samenwerking met directies,
raden van bestuur. Daarnaast adviseert zij toezichthouders over invulling van het
toezichthoudend orgaan en de gedragsmatige aspecten van corporate governance.
Zij is onder meer co-auteur van de Toolkit Toezicht Gezondheidszorg en auteur van
het onderzoek “Bestuurder, voldoende uitgedaagd?”.
Dr. Marcel Wanrooy is als senior consultant werkzaam bij de adviesgroep
Bestuur & Toezicht van GITP. Hij is expert op het domein leiderschap en de besturing van professionele organisaties. Hij schreef meerdere boeken en talloze
artikelen op dit terrein. Zijn advieswerk betreft onder meer het begeleiden van directies en toezichtsorganen bij de inrichting, opvolging en samenwerkingsvraagstukken binnen de top van de organisatie.
33
Proactief Toezichthouden
Tijdig signaleren en schakelen in verschillende fasen van toezicht
Hoe kunt u signalen in het bestuur en in de organisatie goed inschatten en daarmee escalaties voorkomen? Problemen moeten in
eerste instantie opgelost worden door het bestuur. Soms wordt dit onvoldoende opgepakt door het bestuur en is het vervolgens aan de
toezichthouders om zoveel mogelijk preventief corrigerend op te treden.
In deze sessie maken wij gebruik van de metafoor van een barometer met toezicht bij mooi, veranderlijk en zwaar weer. Deze metafoor
zal u van dienst zijn bij het eerder herkennen van waarschuwingssignalen en proactief reageren daarop. Een groot aantal praktische
voorbeelden van signalen komt aan bod. Hierdoor wordt het voor u gemakkelijker om in escalerende situaties sneller te schakelen in uw
bevoegdheden en om proactief toezicht te blijven houden. Onder alle omstandigheden, continue werkend aan een excellente
performance van de zorgorganisatie.
Werkboek Proactief Toezicht en Waarschuwingssignalen
De inhoud van deze sessie is mede gebaseerd op onderzoek naar best practices van een groot aantal voorzitters van raden van
bestuur en raden van toezicht. Eveneens wordt er gebruik gemaakt van bekende praktijkcases en indien mogelijk van eigen ervaringen.
U ontvangt een exemplaar van het gelijknamige e-boek dat beide docenten over dit onderwerp hebben geschreven.
Onderwerpen
 Herkennen van waarschuwingssignalen
 Inzicht in escalerende situaties (intern en/of extern)
 Rolverdeling in de Raad van Toezicht
 Professionele verhouding met de Raad van Bestuur
 Verschil toezichthouden in mooi - en zwaar weer situaties
 Oefenen met praktijkcases
W.H. Everts (Toezichthouder
MEE Groningen)
De cursus was prima verzorgd. De inhoud van deze
cursus is heel belangrijk. Juist door de behandeling van
praktijkvoorbeelden, leer je als toezichthouder sneller te
schakelen bij incidenten.
34
“Een heleboel verbetertips
voor mijn praktijk als toezichthouder”
Data:
24 maart 2015
29 september 2015
Tijd:
Wat brengt deze sessie u?
 Juiste weging van signalen
 Goed werkbaar model: welke passende interventie is nodig in
welke situatie
11.00 - 17.00 uur

Ideeën en tips over omgang en dialoog met de bestuurder(s) en
andere stakeholders
Locatie:

Inzicht in het onderling samenspel en gedrag in de eigen Raad
van Toezicht zelf, in verschillende omstandigheden
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
20
Kosten:
Deze sessie krijgt telkens weer zeer hoge scores van de deelnemers.
De sessie voorziet in de behoefte van toezichthouders met enkele
jaren ervaring die onder alle omstandigheden het vak toezichthouden
goed willen blijven uitvoeren.
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Jacques Gerards is voormalig directeur van de NVTZ en zet zich al meer dan
20 jaar in voor de verdere professionalisering van toezichthouders in de zorg en in
andere sectoren. Hij is partner van het Instituut voor Governance & Leiderschap en
heeft zijn eigen adviespraktijk voor commissarissen en toezichthouders Bureau
Bestuurlijk Advies.
Docenten
Jacques Gerards
Mr. Daniel Le Gras
Mr. Daniel Le Gras is senior docent Governance bij diverse Business scholen
en heeft jarenlange ervaring als organisatieadviseur, interim-directeur, executive
coach en jurist. Hij is partner van het Instituut voor Governance & Leiderschap.
35
De kunst van het vragen stellen: Weet wat er speelt
Een onmiskenbare vaardigheid voor toezichthouders
Om te kunnen beoordelen of in uw zorginstelling alles goed gaat, zult u moeten weten wát er speelt. Een zowel helder als volledig beeld
is dus een eerste vereiste. Dat krijgt u -onder andere- door het lezen van de stukken en door uw eigen waarnemingen. Door de juiste
vragen te stellen wordt uw beeld completer en scherper van bepaalde situaties. Soms als verdieping of duiding van aangereikte
informatie, soms om nieuwe onverwachtse situaties juist te duiden of te detecteren.
Goede vragen stellen gaat niet alleen om de inhoud, maar ook op de manier waarop (vorm) de vraag gesteld wordt. Dit maakt wel
degelijk verschil. Een dialoog kan op die manier goed vorm gegeven worden of juist ‘de mist in gaan’. Het is een uitstekend middel om
werkelijk zicht te krijgen op het dagelijkse reilen en zeilen binnen de instelling. Na een goed vraaggesprek volgt de analyse van de
verkregen inzichten, waarop u tot een beoordeling komt: een gefaseerd proces dus!
In uw contacten met de bestuurders en andere stakeholders heeft u diverse soorten gesprekken, met verschillende doelstellingen.
Soms vervult u daarin de rol van werkgever en beoordelaar, op andere momenten meer die van klankbord, van vertrouweling of
adviseur, waarbij het ook gaat om het creëren van een vruchtbare relatie met de bestuurder. Die verschillende doelstellingen en rollen
kunnen lastig blijken bij het stellen van vragen. Een kenmerk van een goed vraaggesprek is dat u vooral vragen stelt, luistert en
dóórvraagt om tot meer inzicht te komen.
Onderwerpen
 Structuur van het vraaggesprek
 Strategisch vragen stellen en confronteren
 Omgaan met ‘dooddoeners’ en ‘rookgordijnen’
 Scheiden van professionele rollen
We werken in de middag aan uw persoonlijke leerdoelen met een professionele trainingsacteur; door middel van korte rollenspellen met
herkenbare casuïstiek uit de praktijk van toezichthouders bij zorginstellingen.
I.A. van Donkelaar
(Toezichthouder
Stichting Het Spectrum)
Het was een hele goede dag. Natuurlijk is één dag
altijd te kort. Toch ben ik wel tot meer inzicht
gekomen. Om mee te geven aan toekomstige
cursisten: Het is prettig om ervaringen uit te
wisselen met andere toezichthouders. Het contact
met de bestuurder is een ingewikkeld proces.
te bereiden. Het is wel goed om je van tevoren in te
lezen in het onderwerp; dan kom je beter beslagen
ten ijs en heeft de cursus meer rendement.
36
“Had ik veel eerder moeten doen”
Data:
3 juni 2015
2 december 2015
Tijd:
11.00 – 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Wat brengt deze sessie u?
 Te weten komen wat u moet weten door een vraaggesprek
 Overzicht van verschillende vormen van vragen stellen
 Inzicht in de manier van vragenstellen en de impact op de
gesprekspartner



Kennis van het proces van een goede dialoog
Vaardigheden bij lastige gesprekken
Per deelnemer: Feedback op de manier van vragen stellen
en verbeteringen daarin
Maximum aantal deelnemers:
8
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docent
Kees Brandsma (1964) is oud-journalist en werkt sinds 2000 als trainer en
communicatieadviseur. Zijn bureau ‘Interviewconsult’ begeleidt bedrijven, scholen
en zorginstellingen in hun contacten met de media. Daarnaast traint
Interviewconsult professionals in het stellen van de juiste vragen. Klanten zijn
o.a. de politie, de Arbeidsinspectie en de grote financiële toezichthouders.
Docent
Kees Brandsma
37
Sturen en toezicht op cultuur & gedrag
Waarnemen en handelen vanuit het eigen moreel kompas
De gezondheidszorg maakt turbulente tijden door. De rol van de toezichthouder en hoe hij deze invult wordt hierdoor steeds
belangrijker. De toezichthouder heeft de behoefte om vanuit verschillende bronnen geïnformeerd te worden en signalen op een goede
manier te kunnen duiden. Dit vraagt om een professioneel kritische houding.
Deze eendaagse sessie biedt inzicht en duiding in het gedrag van anderen, het eigen gedrag mede gekoppeld aan uw moreel kompas.
Het gaat in op dilemma’s en praktijkvoorbeelden ten aanzien van signalen waar je als toezichthouder mee te maken kunt krijgen. Ook
andere bronnen, naast de bestuurder zelf, en de duiding van de daaruit voortkomende signalen komen aan de orde.
Onderwerpen
 Inzicht in gedrag van bestuurders en toezichthouders
 Welke elementen hebben invloed op ons gedrag?
 Onderscheiding van soort soft signals?
 Vanuit welk moreel kompas functioneert u als toezichthouder?
 Welke gedragskenmerken zijn hier van invloed op?
 Welk overige factoren hebben invloed op ons gedrag (groepsdruk etc)?
Dilemma’s waar je als toezichthouder tegenaan loopt:
 Welke dilemma’s zijn er in de verhouding bestuur - toezichthouder?
 Welke dilemma’s bestaan er onder de toezichthouders onderling?
 Op welke manier kun je dilemma’s en soft signals bespreekbaar maken?
F.W.M. Kevenaar
(Toezichthouder
Stichting Eykenburg)
De cursus was heel informatief. De docenten waren
goed; ze brachten veel nieuwe informatie in vanuit
PwC. Het is prettig om met een kleine groep
deelnemers te werken, want je kunt dan goed je
eigen "worstelingen" kenbaar maken en die van
anderen herkennen. Ik heb geleerd soft signals
beter te duiden en eerder te herkennen. Mijn
ervaring met deze cursus zal ik zeker doorspelen
naar mijn collega's.
Ook al ben je ervaren als toezichthouder, toch moet
je blijven instaan voor je zorg en verantwoordelijkheid. Deze cursus biedt de mogelijkheid om je
houding weer opnieuw aan te scherpen en dat is
absoluut noodzakelijk om je taak goed te kunnen
blijven vervullen.
38
“Praktijk en theorie samen goed gekozen”
Wat brengt deze sessie u?
 Meer sensitiviteit tijdens gesprekken en bijeenkomsten
 Daardoor beter kunnen inschatten en duiden wat de situatie is
 Beter bespreekbaar maken van impliciet en expliciet gedrag
en signalen
Datum:
26 november 2015
Tijd:

Bewust zijn van wat eigen gedrag en handelen teweeg brengt
bij anderen

In lastige (veelal niet eenduidige) situaties bewuster en beter
kunnen handelen
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
14
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Soft signals in de praktijk
 Welke signalen zijn er (welke gedragskenmerken zie je, hoe beïnvloed je deze)
die aanleiding geven tot een noodzakelijke extra professioneel kritische
houding?
 Bronnen van soft signals
 Welke verschillende interventies zijn er en wanneer werken ze wel en wanneer
niet?
Interactie en actieve participatie op basis van cases en zelf ingebrachte dilemma’s
vormen het grootste deel van deze training. In deze training krijgen deelnemers
inzicht in de theoretische kennis van een professioneel kritische houding en
daarnaast wordt aandacht besteed aan dilemma’s uit de praktijk.
Docenten
Ruud Kok RA en Drs. Joukje Janssen zijn respectievelijk partner en director
bij PwC, gespecialiseerd in het adviseren cultuur en gedrag meetbaar maken. Zij
worden vaak als team gevraagd bij het in het kaart brengen van gewenste en huidige cultuur en het aansluitend trainen van de teams om de gewenste verandering
ook te kunnen realiseren.
Docenten
Ruud Kok RA
Drs. Joukje Janssen
Ruud Kok RA is al jarenlang partner binnen PwC met een nadrukkelijk focus
op corporate governance en toezicht en daarvoor heeft hij meerdere functies vervuld bij verschillende ministeries.
Drs. Joukje Janssen heeft jarenlange ervaring met het geven van training op
het gebied van professioneel kritische houding en is gespecialiseerd in het adviseren op het gebied van cultuur en gedrag.
39
40
Strategie & Sturing









Strategische keuzes: extern krachtenveld &
scenario’s
Toezicht op transitie- en verandermanagement
Het Nederlandse Zorgstelsel
Strategisch Vastgoed
Waarde gericht Toezichthouden
Toezicht houden op complexe projecten
Toezicht op Kwaliteit
Het Dashboard voor de Toezichthouder
Toezicht op financiën voor
niet-financiële Toezichthouders
41
Strategische keuzes: extern krachtenveld & scenario’s
Presteren in een dynamisch veld
Tijdens deze eendaagse sessie wordt op basis van een analyse van het externe krachtenveld en de dynamieken in de gezondheidszorg
inzicht gegeven in het complexe strategisch krachtenveld en een vertaling gemaakt naar de strategische scenario’s waar de zorgorganisatie voor kan kiezen.
De rol van het toezicht komt aan de orde in relatie tot de turbulentie en strategische moeilijkheden en vraagstukken van dit moment:
Hoe dichtbij? Hoe betrokken? Welke criteria voor toetsing? Welk raamwerk voor goed bestuur en beoordeling van het huidige bestuur?
Op basis hiervan kan het toezicht zo optimaal mogelijk worden uitgevoerd.
Steven de Waal heeft een goed overzicht ontwikkeld op basis waarvan het externe krachtenveld en de turbulentie adequaat in kaart kan
worden gebracht, aan de hand van voorzetten van zijn eigen strategische inzichten. Op welke grondslagen worden de keuzes
gemaakt? Veelal wordt er gestuurd op middelen in plaats van doelen. De juiste definiëring van de prestatievelden is dan ook van groot
belang. Vervolgens wordt de koppeling van de analyse naar het eigen handelen gemaakt. Aan de hand hiervan krijgt u inzicht in de
belangrijkste dynamieken in de zorg.
Onderwerpen
 Extern krachtenveld en fundamentele dynamieken in de zorgsector
 Afweging belang van continuïteit van zorg en/of continuïteit van zorgorganisatie
 Strategische scenario’s: het antwoord van de zorgorganisatie
 Definiëring van prestatievelden mede op basis van het externe krachtenveld
 De rol van de toezichthouder:
○ Vanuit de maatschappelijke rol van de zorgorganisatie
○ Uitoefenen van invloed
○ Van analyse naar handelen
Toezichthouder en
deelnemer aan deze
sessie
De groep bestond uit een klein aantal deelnemers
en dat heb ik als zeer positief ervaren. Het
groepsgesprek dat ontstond, heeft mijn eigen
ervaringen en inzichten sterk verruimd. De docent,
Steven de Waal, haakte ook goed in op de
ervaringen van de cursisten. Hij stimuleerde het
interactieve proces. Door zijn brede kennis en
ervaring, was hij in staat de individuele
ervaringen in te bedden in zekere trends en zo tot
een groter inzicht te komen. Hoewel alles misschien
niet helemaal volgens schema verliep, heb ik de
dag als heel positief ervaren. Als aanrader voor
komende cursisten: Juist het interactieve
groepsgesprek heeft weer inzichten kunnen
toevoegen aan mijn jarenlange ervaring in dit werk.
42
“Betere helicopterview en scherper geworden”
Wat brengt deze sessie u?
 U krijgt goed inzicht in de externe ontwikkelingen en het
krachtenveld
Data :
2 juni 2015
10 november 2015
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
20
 Deze ontwikkelingen kunt u vertalen naar de strategische opties
 U leert de Raad van Toezicht (inclusief uzelf) en de Raad van
Bestuur kritisch te bevragen bij strategische vraagstukken
 U weet de eigen organisatievraagstukken in een breder
perspectief te plaatsen
 U kunt de strategische opties koppelen aan de prestatievelden van
de organisatie
Op basis van de voor de zorg realistische casuïstiek wordt een
vertaling gemaakt naar de praktijk. Dilemma’s van controle/toezicht
naar sturing op basis van de externe analyse komen ruimschoots aan
de orde. Uiteraard kunnen dilemma’s en eigen praktijksituaties tijdens
de sessie ingebracht worden.
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docent
Dr. Steven de Waal
Docent
Dr. Steven de Waal is oprichter en voorzitter van de Denktank Public SPACE
(www.publicspace.nl), met als missie het bevorderen van burgerschap en
maatschappelijk ondernemerschap in de publieke sector in Nederland. De Waal is
expert op het gebied van strategische ontwikkelingen in de gezondheidszorg in
binnen- en buitenland. Hij introduceerde de term en het gedachtegoed van
maatschappelijk ondernemerschap en de maatschappelijke onderneming.
Steven de Waal heeft diverse boeken en vele publicaties op zijn naam staan.
Tegelijkertijd is hij een praktijk man op het gebied van toezichthouden. Hij is
toezichthouder bij diverse organisaties en is ontwerper van het visitatiestelsel voor
de prestaties van woningcorporaties en nu voorzitter van de stichting die dit
beheert.
43
Toezicht op transitie- en verandermanagement
Speel op tijd in op de toekomst
Dat het roer om moet en om gaat in de zorg zal inmiddels voor een ieder helder zijn. De bevolking vergrijst en de multimorbiditeit neemt
toe. We zijn in staat steeds vroeger problemen bij jongeren te onderkennen. Het beroep dat de bevolking op zorg doet neemt nog altijd
toe. Tegelijkertijd nemen de beschikbare middelen voor zorg af. Vraagstukken, discussies en dialogen over concentratie en groei, over
regie bij patiënten/cliënten, over het dienstenaanbod en over nieuwe vormen van samenwerking zijn aan de orde van de dag. Dit heeft
zeer veel impact op de individuele zorgorganisatie. De discussies in de samenleving spelen volop over de invulling van zorg en welzijn.
Vervolgens wordt een koppeling gemaakt van transities naar de noodzakelijke aanpassingen bij zorgorganisaties.
Welke veranderstrategieën zijn passend en hebben de meeste kans op beoogd effect?
Deze eendaagse sessie is bedoeld om toezichthouders inzicht te geven in de fundamentele vraagstukken over transities bezien vanuit
de zorgorganisatie zelf. En aansluitend op welke manier de organisatie op deze veranderingen kan anticiperen. De sessie biedt
handvatten voor de toezichthouder om te sparren met de betrokkenen over de plannen, alsmede kennis en inzichten om de voortgang
van transities met de bestuurder te bespreken. Raden van Toezicht zullen vanuit hun rol vervolgens beter in staat zijn om de besturing
van de instelling toekomstbestendig te helpen maken.
Onderwerpen
 Overview state of the art transitiemanagement
 Innovatieve concepten in de zorg en de impact op zorgorganisaties
 Veranderstrategieën
 Succesfactoren en leiderschapsstijlen bij transities en veranderoperaties
 Hoe krijg je zicht op kwaliteit bij management, bestuur en professionals?
 De rol van de toezichthouder bij transities en veranderingen
E.C. Suvee
(Toezichthouder
Cavent)
Ik heb de docente als inspirerend ervaren. Zij
verduidelijkte haar boodschap met sprekende
voorbeelden en vergelijkingen en belichtte het
onderwerp vanuit verschillende invalshoeken.
Zo werd ook de praktische toepasbaarheid van de
verworven inzichten helder. De docente behield
duidelijk de regie in het gezelschap van cursisten,
zodat discussies “to the point” gevoerd bleven.
44
“Een aanrader voor toekomstige cursisten”
Datum:
18 november 2015
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Wat brengt deze sessie u?
 U krijgt zicht op de meest essentiële transities
 U doet kennis op van diverse veranderstrategieën
 U kunt de keuzes en plannen van de Raad van
Bestuur beter wegen
 U kunt de lopende veranderingen van de organisatie
kritisch volgen en input geven
Maximum aantal deelnemers:
20
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docent
Drs. Monica Haimé is afgestudeerd in de hoofdrichtingen Organisatie- en Sociale Psychologie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Daarna heeft zij de postacademische opleiding Organisatiekunde en Bestuurskunde bij de Stichting Interacademiale
Opleiding Organisatiekunde (SIOO) voltooid. Zij is gespecialiseerd in
kwaliteitsmanagement, verandermanagement en conflicthantering in de zorg. Na
diverse staf- en managementfuncties bij de overheid en in ziekenhuizen is zij ruim
20 jaar extern adviseur voor instellingen in de Gezondheidszorg en kerndocente
van de landelijke Opleiding Kwaliteitsfunctionarissen (OKF). Als extern adviseur is
zij vooral bekend om haar laagdrempelige manier van werken met groepen zoals de
medische staf, raad van bestuur, raad van toezicht en managementteams. Zij geeft
regelmatig presentaties en workshops over kwaliteitsmanagement,
verandermanagement en conflicthantering.
Docent
Drs. Monica Haimé
45
Het Nederlandse zorgstelsel
De werking én de belangrijkste veranderingen
Deze compacte eendaagse sessie geeft een helder overzicht van de werking van het Nederlandse zorgstelsel. Tijdens de sessie
worden de rollen en bevoegdheden van de verschillende partijen en instanties in de zorg toegelicht. Ook worden de belangrijkste wetten
en financieringssystemen van het Nederlandse zorgstelsel behandeld, met uiteraard aandacht voor de drie decentralisaties. Als laatste
komen de verwachte beleidsontwikkelingen vanuit de overheid aan de orde. De inhoud is cruciaal voor de continuïteit van de
zorgorganisaties.
Op basis van voor de zorg realistische casuïstiek wordt een vertaling gemaakt naar de praktijk. Deze eendaagse sessie is uitermate
geschikt voor toezichthouders die nog niet geheel bekend zijn met de zorgsector en diegenen die een gedegen update m.b.t. de laatste
ontwikkelingen willen hebben.
Onderwerpen
 Feiten en cijfers over de Nederlandse gezondheidszorg
 Organisatie werkzaam in de:
○ curatieve zorg
○ langdurige zorg
○ jeugdzorg
○ welzijn en maatschappelijke dienstverlening
 De rol van verschillende overheidsorganisaties
 De rol van de zorgverzekeraar / het zorgkantoor
 De positie van de cliënt
 Financiering en bekostiging van de zorg
 Belangrijke verwachte (beleids)ontwikkelingen
C. van den Herik
(Toezichthouder De
Lange Wei)
Een heel boeiend verhaal. Technisch goed
doortimmerd. Ook in vergelijking met eerder
gevolgde cursussen, springt deze cursus
ertussenuit. De sprekers waren goed en het contact
tussen de cursisten was ook goed. Juist nu de
situatie in het zorgstelsel continu verandert, kan
een cursus als deze het overzicht weer vergroten,
zodat je dat mee kunt nemen als bagage in je werk
als toezichthouder.
46
“Ik ben weer helemaal bij”
Wat brengt deze sessie u?
 Een gedegen vooruitblik t.a.v. het zorgstelsel: welke fundamentele
keuzes liggen voor ons?
Data:
16 april 2015
14 oktober 2015
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
 Gedetailleerd inzicht in de concrete veranderingen in financiering
van zorg en welzijn
 Beter zicht op het totale speelveld, historie en de toekomst
 Een beter beeld van de veranderende rollen van de stakeholders
 Inzicht in welke impact de veranderingen op de zorgorganisaties
hebben
 Input over de mogelijkheden die de transities voor zorgorganisaties
bieden
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
Met deze informatie en kennis kunt u beter sparren met de Raad van
Bestuur over de mogelijkheden voor de organisatie en de voorliggende
keuzes.
20
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Drs. Marc Soeters heeft ruime ervaring met advisering bij grote
veranderingstrajecten in de zorg. Hij studeerde economie aan de Universiteit van
Amsterdam. Voordat hij ZorgmarktAdvies oprichtte, was hij plaatsvervangend
projectleider invoering Diagnose Behandeling Combinaties (DBC’s) bij het
Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS). Daarvoor werkte hij zes
jaar bij het Ministerie van Financiën, waar hij ook voornamelijk adviseerde over de
zorg. De laatste jaren adviseerde hij over verschillende regulerings- en
bekostigingsvraagstukken in de ziekenhuissector, GGZ en eerstelijnszorg.
Docenten
Drs. Marc Soeters
Drs. Gerrold Verhoeks
Drs. Gerrold Verhoeks heeft inmiddels ruim tien jaar ervaring met strategische advisering op het gebied van zorg en welzijn. Voor zijn overstap naar
ZorgmarktAdvies was hij plaatsvervangend directeur bij het ministerie van
Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS). Hij is lid (geweest) van diverse Raden
van Toezicht van AWBZ-instellingen. Ook is hij bestuurslid van een
welzijnsorganisatie. De afgelopen jaren adviseerde hij diverse partijen over onder
meer modernisering van de ziekenhuisbekostiging, een doelmatige vormgeving van
de langdurige zorg en contractvorming en zorginkoop binnen de
Zorgverzekeringswet (Zvw).
47
Strategisch Vastgoed
De noodzaak van inzicht in meerjarig perspectief
In deze eendaagse sessie wordt inzicht gegeven in de ontwikkelingen op het vastgoeddossier in de gezondheidzorg. Vanuit het
perspectief van de voor de zorg relevante samenwerkingspartners (gemeenten, woningcorporaties, beleggers/bouwers) worden de
verschillende belangen en ‘assets’ in kaart gebracht, zodat het krachtenveld helder wordt. De voor toezichthouders relevante aspecten
waarop specifieke alertheid noodzakelijk is, komen tevens aan bod.
Vervolgens wordt nader ingezoomd op de specifieke consequenties hiervan voor zorginstellingen: de noodzaak van een scherpe
strategie en welke strategische keuzes zorginstellingen hierin kunnen maken. Uiteraard komt daarbij het onderwerp ‘scheiden wonen en
zorg’ aan de orde als het nieuwe perspectief van zorginstellingen.
Ten slotte zullen de aanwezigen vertrouwd gemaakt worden met de begrippen bedrijfswaardeberekening’ en ‘impairmenttest’. Aan de
hand van een aantal praktijkvoorbeelden en voorbeeldberekeningen wordt de impact op de bedrijfsvoering van een zorginstelling
inzichtelijk gemaakt. Ook hier zal telkens het perspectief van de toezichthouder centraal staan.
Het programma voorziet in voldoende ruimte voor interactie en inbreng van eigen casuïstiek.
Onderwerpen
Ontwikkelingen op vastgoedvlak bij zorginstellingen en samenwerkingspartners


Spelers op de markt en het krachtenveld

Vastgoed in meerjarig perspectief

Scheiden wonen en zorg

Waarde begrip: Bedrijfswaardeberekening en impairmenttest

De rol van de Toezichthouder
Toezichthouder en
deelnemer aan deze
sessie
De sessie had voor mij een toegevoegde waarde
aangezien ik veel nieuwe aandachtspunten heb
gekregen. Daarnaast vele handvatten en daar kom
je tenslotte voor. Al met al een waardevolle
bijeenkomst die zorgt voor een verbeterd inzicht in
vastgoedstrategie.
48
“Veel nieuwe aandachtspunten gekregen”
Wat brengt deze sessie u?
 Inzicht in de dynamiek in de maatschappij, politiek en
overheidsbeleid gericht op strategisch vastgoed
Datum:
25 november 2015
 Kennis van de strategische opties van vastgoed en de
consequenties voor de zorgorganisatie
 Grondslagen van waardering en waardevermindering van
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
bestaand vastgoed
 Hoe om te gaan met bestaand vastgoed met het oog op de
(toekomstige) ontwikkelingen
NVTZ, Utrecht
 Input voor maatregelen t.b.v. risicovermindering
 Bewustzijn van specifieke aandachtvelden voor de toezichthouder
Maximum aantal deelnemers:
U krijgt voldoende kennis en input om de goede dialoog te volgen.
Locatie:
20
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Ir. Iwan Zuidberg is director bij Deloitte Real Estate. Vanuit deze rol coördineert hij de vastgoedadviespraktijk in de gezondheidszorg binnen Deloitte. Iwan is
expert op het vlak van strategische vastgoedvraagstukken, gebieds- en locatieontwikkeling en organisatie van samenwerking. Hij adviseert zowel cure- als careinstellingen.
Drs. Wilfrid Donkers is director bij Deloitte Real Estate en beëdigd taxateur.
Vanuit deze professie is hij betrokken bij veel vastgoedwaarderings-vraagstukken,
in toenemende mate in de zorg.
Docenten
Ir. Iwan Zuidberg
Drs. Wilfrid Donkers
Ir. Remko Jaspars
Ir. Remko Jaspars is manager bij Deloitte Real Estate en als financieel
vastgoedadviseur betrokken bij (financiële) business cases, vastgoedportefeuilleanalyses, bedrijfswaardeberekeningen en impairment vraagstukken.
49
Waarde gericht toezichthouden
Voor modern toezichthouden
In de governance wordt de roep steeds luider dat we van het paradigma van ‘command en control’ naar het paradigma van ‘bezieling en
bewaking’ moeten. De maatschappelijke druk op toezichthouders neemt toe en daarmede ook het ongemak bij die toezichthouders.
Niemand zegt te wachten op meer externe regels, maar de toezichtdruk lijkt autonoom toe te nemen. Dit leidt tot meer ‘hiërarchisering’
en ‘verticalisering’. Maatschappelijk gezien gaan we de andere kant op, waaronder de ontwikkeling naar ‘civil society’, waarbij zorg en
welzijn ondersteunend zijn. Daarnaast wordt er een andere opstelling van de burger gevraagd, namelijk van zorgconsument, naar meer
zelf oplossend vermogen, daar waar enigszins mogelijk, en de regie in eigen hand nemend. De muren van de zorginstelling brokkelen
af. De zorginstelling wordt dan een ondersteuningsnetwerk voor ‘gewoon’ (of bijzonder) leven. De toekomstige zorgorganisatie is
verweven in een web van samenwerkingsrelaties op wonen, zorg en welzijn of op een combinatie van cure, care en comfort. Dat leidt
tot nieuwe vormen van (netwerk)governance. Zorgorganisaties zelf maken een ontwikkeling door naar verantwoordelijkheden zo laag
mogelijk in de organisatie in ‘zelfsturende’ units, waarbij decentralisatie, dé-hiërarchisering centraal staat.
Wat betekent dit voor u als toezichthouder in deze nieuwe tijd? In deze workshop verkennen we nieuwe en eigentijdse vormen van
toezicht. Er worden ook praktische en andere handvatten aangereikt. Daarbij definieert u uw (nieuwe) rol als ‘bewaker’, ‘hoeder’ of
‘beschermer’ van de kernwaarden van de zorg met de bestuurder die de mooie rol van ‘bezieler’ is toebedacht.
Toezichthouder en
deelnemer aan deze
sessie
De sessie geeft input om een volgende stap te
zetten. Ik ben nu nog meer overtuigd dat waarde
gericht toezichthouden een essentieel onderdeel is
van modern toezichthouden.
.
50
“Het mag (en moet) dus:
De waarde van waarden benoemen”
Datum:
Wat brengt deze sessie u?
 Inzicht in belangrijke waarden in de samenleving en consequenties
t.a.v. het toezichthouden
19 november 2015
 U wordt uitgedaagd fundamenteel na te denken over de nieuwe rol
Tijd:
 Betere afwegingen kunnen maken t.a.v. nieuwe paradigma’s m.b.t.
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
Landgoed Doornburgh, Maarssen
als toezichthouder passend in dit tijdsgewricht
besturen en besturing
 Input voor modern toezichthouden
Deze sessie is ook zeer relevant voor ervaren toezichthouders die hun
rol willen herijken.
Maximum aantal deelnemers:
15
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docent
Docent
Drs. Theo P.M. Schraven
Drs. Theo P.M. Schraven is partner/senioradviseur Governance University &
Advisory. Theo Schraven volgde een Juridisch-bestuurskundige opleiding aan
Universiteit van Tilburg en diverse trainingen op adviesvaardigheden. Hij is nu ruim
17 jaar extern adviseur voor o.a. beleid- en alliantievraagstukken, managementconferenties, medisch-specialistisch bedrijf en vooral governance.
Bestuurtoezichtvragen hebben als een rode draad door zijn studie- en werkleven
gelopen. Hij was o.a. secretaris/lid van de Commissie Health Care Governance
(Commissie Meurs) voor de eerste governancecode (‘gouden standaard’) in de
zorg. Hij verrichtte samen met prof. Pauline Meurs onderzoek op dit gebied. Hij
heeft ruim 40 publicaties op zijn naam staan, waaronder co-auteur van het boek
‘naar slim en stimulerend toezicht (2006)’. Theo adviseert bestuurders en
toezichthouders over de inrichting van hun governance en hij was adviseur van
VWS op het governance-dossier en moderator voor een leergang ‘governance’ voor
toezichthouders.
51
Toezichthouden op complexe projecten
Een concrete en systematische aanpak voor beheersing van de risico’s
In het dagelijks leven zijn de bestuurders en toezichthouders van zorginstellingen veelal prima toegerust om de hen toevertrouwde
taken goed uit te voeren. Helaas gaat het met complexe en relatief grootschalige projecten met regelmaat minder goed. Eén van de
redenen is dat toezichthouders, anders als een specialist op betreffende terrein, niet veelvuldig hiermee te maken krijgen, bijvoorbeeld
bij ICT-projecten, reorganisaties, fusies en overnames, vastgoedprojecten, etc. In dit soort trajecten is er sprake van een groot
afbreukrisico, zowel qua financiën, klantgerichtheid en reputatie. Last but not least worden doelen en resultaten niet of minder goed
gehaald.
Veel projecten worden gestart zonder dat men zich vooraf voldoende bewust is van alle factoren van invloed of worden de te bereiken
doelen of resultaten niet helder genoeg gedefinieerd. Het belangrijkste is echter de inadequate wijze waarop bestuurlijk vaak met de
projecten wordt omgegaan. Het feit dat het gewone werk doorgaat is geen excuus. Daarvoor is het strategische en financiële belang
van een strategisch project te groot.
Deze interactieve sessie verschaft inzicht in de methodes en instrumenten die bestuurders ter beschikking hebben om de
slagingskansen van veranderingen drastisch te vergroten en hoe toezichthouders hun verantwoordelijkheid kunnen nemen door
bestuurders te coachen.
Aan de orde komen onder meer enkele casussen van projecten die minder goed verliepen, maar eenvoudig hadden kunnen slagen en
waarvan uiteraard veel te leren is.
dr. Agnes Kant
(Toezichthouder Attent
wonen welzijn zorg)
Ik vond het een goede cursus. Heb er veel van
geleerd. De casussen gaven veel inzicht.
52
“Meer zicht op de systematische aanpak”
Data:
27 oktober 2015
Wat brengt deze sessie u?
 Inzicht in vormen van besturing van en toezicht op complexe
projecten
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Maximum aantal deelnemers:
20





Bepaling en weging van de beoogde resultaten of prestaties
De belangrijkste faalfactoren op basis van onderzoek
Welke afbreukrisico’s en vraagstukken moeten op tafel komen
Kennis van methoden van inschatting van risico’s
Facetten van de factor ‘mens’ bij projecten
U krijgt hiermee een heldere kijk op de risicogebieden van
grootschalige projecten en de wijze waarop u adequaat kunt
toezichthouden.
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Docenten
Dr. Jan Willem Brinkman
Mr. Gerard van de Weg
Dr. Jan Willem Brinkman was jarenlang zorgbestuurder en thans managing
partner van InterBoard Interim Executives. Hij promoveerde in 2006 aan de
Universiteit van Tilburg op een dissertatie getiteld: ‘Dynamiek en onzekerheid als
kans’
Mr. Gerard van de Weg is als interim bestuurder bij de overheid bij vele projecten betrokken. Hij is tevens managing partner van het Management Centrum en
was jarenlang toezichthouder in de zorgsector.
53
Toezicht op Kwaliteit
Eendaagse sessie met essentiële kennis voor toezichthouders
Van de moderne toezichthouder wordt verwacht dat hij zicht heeft op kwaliteit en veiligheid in het primaire proces. Tijdens deze
compacte eendaagse sessie krijgt u inzicht op welke manier u als toezichthouder zicht krijgt en houdt op de kwaliteit van zorg. Door wie
en op welke manier laat u zich informeren? Welke informatiebronnen kunt u gebruiken en welke kwaliteitssystemen zijn te
onderscheiden. Hoe geeft u invulling aan het modern toezichthouderschap als het gaat om het ontvangen en juist interpreteren van
signalen. Hoe gaat u om met dilemma’s op het gebied van kwaliteit en veiligheid?
Onderwerpen
 Dimensies van het begrip kwaliteit
 Percepties van kwaliteit vanuit de verschillende belanghebbenden
 Governance en kwaliteit
 Voor- en nadelen van verschillende kwaliteitssystemen en - modellen
 Het regelen van goed toezicht op kwaliteit en veiligheid
 Indicatoren voor toezicht op kwaliteit en veiligheid
 ‘Soft signals’ en het hanteren van dilemma’s
 Ambitie en uitdagingen
Aan de hand van reële casuïstiek wordt een vertaalslag gemaakt naar de zorgpraktijk van de toezichthouder. Tijdens de interactieve
sessie worden de deelnemers expliciet uitgenodigd hun ervaringen te delen en dilemma’s in te brengen.
Toezichthouder en
deelnemer aan deze
sessie
Inspiratie om de commissie ‘Kwaliteit en Veiligheid’ verder
uit te bouwen. Veel stof tot nadenken. Praktische
handvatten. Motiverend. Bijdragen op weg naar betere
kwaliteit. Focus op beperkt aantal items die er echt toe
doen. Veel nuttige informatie. Basismateriaal voor de
Commissie Kwaliteit. Bewustwording van waar het om
gaat. Verfrissend. Goed te gebruiken in de
Raad van toezicht.
54
“Zienderogen beter”
Wat brengt deze sessie u?
Data:
18 maart 2015
10 september 2015

Elementaire kennis over kwaliteit en kwaliteitssystemen in
zorgorganisaties
Koppeling van governance en kwaliteit
11.00 - 17.00 uur



Locatie:

Samenspel tussen harde en zachte factoren
(w.o. data en menselijk handelen)
Tijd:
NVTZ, Utrecht
Inzicht in wijze van toezicht en sturen op kwaliteit (w.o. indicatoren)
Overzicht van instituten (incl. hun kerntaken) die zich bezighouden
met kwaliteit
Maximum aantal deelnemers:
20
Kosten:
Docenten
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Drs. Haske van Veenendaal studeerde Gezondheidswetenschappen aan de
Universiteit Maastricht. In 2000 werd hij richtlijnadviseur bij het CBO. Binnen het
CBO legde hij zich daarna o.a. toe op andere manieren om het cliëntenperspectief
binnen kwaliteitsverbetering te benutten en was een van de schrijvers van het
Landelijk Actieprogramma Zelfmanagement. Hij is lid van de Richtlijn Advies
Commissie Jeugdzorg, redacteur van Kwaliteit in Beeld en bestuurslid van een
patiëntenorganisatie. Recent liet hij samen met de NVTZ een student onderzoek
doen naar de dilemma’s die RVT leden ervaren bij het toezicht op kwaliteit en
veiligheid.
Docenten
Drs. Haske van Veenendaal
Drs. Monica Haimé
Drs. Monica Haimé is afgestudeerd in de hoofdrichtingen Organisatie- en Sociale Psychologie aan de Rijksuniversiteit Utrecht. Daarna heeft zij de postacademische opleiding Organisatiekunde en Bestuurskunde bij de Stichting Interacademiale
Opleiding Organisatiekunde (SIOO) voltooid. Zij is gespecialiseerd in kwaliteits
management, verandermanagement en conflicthantering in de zorg. Na diverse
staf- en managementfuncties bij de overheid en in ziekenhuizen is zij ruim 20 jaar
extern adviseur voor instellingen in de Gezondheidszorg en kerndocente van de
landelijke Opleiding Kwaliteitsfunctionarissen (OKF). Zij geeft regelmatig
presentaties en workshops over kwaliteitsmanagement, verandermanagement en
conflicthantering.
55
Het dashboard voor de Toezichthouder
Voor optimale sturing & control
Het is een reële behoefte van toezichthouders om de complexe werkelijkheid terug te brengen tot overzichtelijke proporties.
Dashboards hebben als doel om door middel van kengetallen en indicatoren inzicht te geven in de prestaties van de organisatie in zo
breed mogelijke zin (financiën, risico's, kwaliteit, externe ontwikkelingen, etc.). De kengetallen en indicatoren moeten een afgeleide zijn
van de missie, visie en strategie en vervullen daarmee een signaleringsfunctie of het met de zorginstelling de goede kant opgaat.
Tegelijkertijd zijn kengetallen en indicatoren slechts een artefact van een zeer diffuse werkelijkheid. Dit roept vragen op hoe u als
toezichthouder adequaat om kunt gaan met dergelijke dashboards. Immers: elk instrument is op zijn best zo goed als zijn gebruiker!
Daarom zal in deze sessie tevens worden ingegaan op de plaats en het gebruik van dit instrument in het geheel aan middelen en
mogelijkheden dat een Raad van Toezicht ter beschikking staat en op de dialoog met uw Raad van Bestuur naar aanleiding van de
dashboards.
De sessie geeft input voor het bepalen van een dashboard. De deelnemers gaan in hun eigen praktijk met het dashboard aan de slag.
Laatstgenoemde is geen onderdeel van de sessie.
Onderwerpen
 Wat is een dashboard precies en hoe komt u tot dashboards op maat voor de Raad van Toezicht?
 Wat is de relatie tussen dashboards, het managementcontract met de Raad van Bestuur en het informatiereglement Raad van
Toezicht en Raad van Bestuur?





De inhoud van een dashboard (financieel, kwaliteit, klantinformatie, etc.)
Wat mag u wel en niet verwachten van een dashboard?
Soort kengetallen en indicatoren
Het proces en betrokkenen bij het maken van een dashboard
Het werken met een dashboard bezien vanuit het samenspel met de bestuurder
Toezichthouder en
deelnemer aan deze
sessie
Mijn ervaring is dat ik meer inzicht heb gekregen in de
breedte van het dashboard. Het heeft me bevestiging
gegeven dat het maken van een concreet dashboard
niet eenvoudig is.
56
“Tenminste 5 inspiraties opgedaan
die ik concreet ga maken”
Data:
2 april 2015
7 oktober 2015
Wat brengt deze sessie u?

Inzicht in welke indicatoren passend zijn voor een dashboard
(en dus uw sturing)


Kennis van het proces om te komen tot een dashboard

Meer zicht op het verhaal achter de indicatoren
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht
Begrip welke rol een dashboard in het pallet van instrumenten
inneemt
Maximum aantal deelnemers:
12
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docenten
Docenten
Anna van Poucke MSc
Drs. Channa Minke
Anna van Poucke MSc is partner bij KPMG Plexus en heeft brede ervaring in
de verschillende sectoren van de gezondheidszorg. Daarnaast heeft zij ervaring bij
de overheid (VWS), ZBO’s (NZa, CVZ) en branche-organisaties in de zorg. Als
bestuurder DBC-Onderhoud (2006-2010) was zij verantwoordelijk voor het
financieringssysteem van de medisch specialistische en geestelijke
gezondheidszorg. Tevens beheerde ze het DBC-Informatiesysteem dat een groot
deel van de financiële informatie van de MS zorg in Nederland genereert.
Drs. Channa Minke is Senior Manager bij KPMG Plexus en is expert in de care
met focus op de decentralisatie van de AWBZ naar de Wmo, de hervormingen in de
langdurige zorg en de decentralisatie van de Jeugdzorg. Channa richt zich op
portfolio-analyses, strategische verkenningen, beleidsanalyses en reorganisaties bij
zorginstellingen in de gehandicaptensector en de ouderenzorg.
57
Toezicht op financiën voor
niet-financiële Toezichthouders
Goede gesprekspartner over planning, control, financiën en risico’s
De toenemende concurrentie, de stelselherziening en een sterk veranderende bekostiging van zorginstellingen noodzaken tot sterkere
sturing en beheersing van zorgorganisaties. De opbrengsten worden meer variabel en het zorgbudget staat onder druk, terwijl de
kosten gestaag groeien. Daarnaast is er steeds meer onzekerheid over de verwachte inkomsten. Er moeten keuzes gemaakt worden in
het zorgaanbod en een effectieve en efficiënte inrichting van de bedrijfsvoering is essentieel om de gestelde doelen te behalen.
Dit vergt van zorginstellingen een andere inrichting van de financiële sturing en transparantie in keuzes en uitvoering.
Veelal is er binnen de Raad van Toezicht een financieel specialist die zich met name met het domein Financiën bezighoudt. Alle
toezichthouders in de Raad van Toezicht zijn echter mede verantwoordelijk voor het financieel reilen en zeilen van de organisatie. Voor
u als interne toezichthouder betekent dit dat u op de hoogte moet zijn van het wijzigende speelveld om adequaat toezicht te kunnen
houden en vooral de juiste vragen te stellen. Uw kennis moet actueel zijn om de impact van de ontwikkelingen en de noodzakelijke
aanpassing van de financiële sturing op een adequate manier te kunnen plaatsen en hierover te kunnen sparren met het bestuur en de
overige toezichthouders van de zorginstelling.
In essentie gaat het in deze om de vertaling van de strategie en risico’s naar jaarplannen en begroting. Vervolgens is de uitvoering de
sleutelfactor voor succes. Hoe houdt u voldoende zicht op de uitvoering? Ten slotte geeft de jaarrekening inzicht in de geleverde
prestaties en de gezondheid van de organisatie.
Onderwerpen
 Ontwikkelingen in de zorgsector die bepalend zijn voor de inkomsten en risico’s
 Kernbegrippen en basiskennis inzake de begroting, uitvoeringsrapportages en jaarrekening
 Financiële sturing en beheer: planning en control
 Ratio’s: definitie en betekenis
 Vertaling strategie naar performance- en risicomanagement
 Cash flow sturing, financiering en vastgoed vraagstukken
 Wanneer ben ik een goede gesprekspartner over deze onderwerpen met de bestuurder en de financieel specialisten in de
Raad van Toezicht?
Mijn ervaringen met deze cursus zijn heel positief. Ik heb
er echt wat van geleerd. Het is niet bedoeld voor de
"materie-specialisten", maar verbetert je beeldvorming
over het onderwerp. Ik heb meer inzicht gekregen in de
"cure and care" in de gezondheidszorg, met name de
care. Het materiaal dat gebruikt werd was professioneel
en van goede kwaliteit. De docent was goed. Hij legde
duidelijke verbindingen met de actualiteit. Zowel de
huidige situatie als de verwachtingen voor de toekomst
kwamen daarbij aan bod. Door de goede groep cursisten
was er veel ervaringsdeskundigheid en ontstond er een
interessante dialoog.
Deze cursus geeft een goed beeld van de financiële
aspecten. Het geeft geen kant en klare oplossingen, maar
prikkelt je gedachtenvorming en scherpt daardoor je
inzicht.
Drs. R. Bosveld
(Toezichthouder
stichting Centrum
Indicatiestelling Zorg)
58
“Nieuwe inzichten waar ik alert op moet zijn”.
Wat brengt deze sessie u?
Data:
22 april 2015
15 oktober 2015
Tijd:
11.00 - 17.00 uur
Locatie:
NVTZ, Utrecht

Kennis en achtergrond van de financiële kernbegrippen en
indicatoren

Inzicht in de inhoud en vorm van de verschillende interne en
externe rapportages

Terug- en vooruit kunnen kijken t.a.v. de kosten en de
verwachte inkomsten


Bewustwording van de risicogebieden op financieel gebied
Goede gesprekspartner voor financieel specialisten en
bestuurders, zonder zelf de specialist te worden.
Maximum aantal deelnemers:
20
Kosten:
€ 495,- (BTW is niet van toepassing)
Docent
Drs. Mat B. Botman is management consultant, toezichthouder en docent. Hij is
eigenaar van Botman Advies dat zich richt op het begeleiden van strategische
heroriëntaties, reorganisaties en begeleiding van bestuurders en Raden van
Toezicht, onder meer in de sectoren zorg en welzijn. Daarnaast is hij lid van de
Raad van Toezicht en de auditcommissie van Victas (verslavingszorg) en Warande
(verzorging en verpleging) en voorzitter van de Raad van Toezicht van Heuvelrug
Wonen (woningcorporatie). Tevens is hij docent bij de Postgraduate controllersopleiding aan de Vrije Universiteit. Hij maakt onderdeel uit van het NVTZ netwerk
van externe begeleiders van evaluaties van Raden van Toezicht.
Docenten
Drs. Mat B. Botman
Na zijn studie bedrijfs- en algemene economie heeft Mat enkele beleidsfuncties
vervuld op het Ministerie van Financiën. Vervolgens heeft hij gewerkt bij Horringa &
de Koning en the Boston Consulting Group. Tevens is hij bestuurslid geweest van
het LISV.
59
60
Incompany mogelijkheden
Regelmatig wordt de NVTZ Academie door individuele Raden van Toezicht
benaderd of het mogelijk is om een op maat afgestemd programma te maken voor
de betreffende Raad van Toezicht. Dit is een mogelijkheid. Op basis van een in
eerste instantie telefonische intake wordt de aanvrager in contact gebracht met een
passende docent of sessiebegeleider. Daarmee worden vervolgens het programma,
de opzet, de data en de daarmee samenhangende kosten afgestemd.
Veelal is het ook een optie om met meerdere toezichthouders een reguliere sessie
te volgen binnen het bestaande programma van de NVTZ Academie. Deze optie
kan ook worden besproken tijdens de telefonische intake.
Voorbeelden thema’s
Het programma Boardroom Dynamics en Evaluatie van de Raad van Toezicht zijn
onder andere veelgevraagde onderwerpen. Deze staan kort op de volgende
bladzijden als voorbeeld van een incompany programma beschreven. Ook op de
andere thema’s is een incompany programma mogelijk.
Voor (aan)vragen:
Voor uw vragen kunt u bellen met Avicenna Academie voor Leiderschap op
telefoonnummer 0570-760000 of mailen naar [email protected].
61
Evaluatie van de Raad van Toezicht
Incompany
De governancecode schrijft voor dat de Raad van Toezicht haar functioneren jaarlijks evalueert. Verreweg de meeste raden van
toezicht doen dit inmiddels. Hoe zorgt u dat de (volgende) evaluatie bijdraagt aan de verdere ontwikkeling van uw raad? We nemen
verschillende vormen van evaluatie door die inspirerend en/of disciplinerend zijn én passend bij de ontwikkelingsfase van uw raad.
Naast ‘het hoe’ nemen we ook de tijd om ook concreet en evaluatief aan de slag te gaan over het functioneren van uw raad.
De inzichten die dat oplevert kunt u weer gebruiken om aan te grijpen voor verbeteringen.
Deze sessie wordt veelal ook ingezet bij Raden van Toezicht die nieuwe leden hebben of die toe zijn aan een ‘verfrissing’ en te komen
tot een up-to-date toezicht dat past bij deze en de komende tijd.
Onderwerpen
 Verschillende vormen van evaluatie
 Welke vorm van evaluatie past bij welke ontwikkelingsfase?
 Analyse van het functioneren van de eigen Raad van Toezicht
 Van analyse tot verbetering
 Verbeteringsmogelijkheden
Docent
Drs. Theo Schraven was o.a. secretaris/lid van de Commissie Health Care Governance (Commissie Meurs) en verrichtte samen
met prof. Pauline Meurs onderzoek op dit gebied. Bestuur- toezichtvragen in de gezondheidszorg hebben als een rode draad door zijn
studie- en werkleven gelopen. Hij heeft ruim 35 publicaties op zijn naam staan, waaronder ook als co-redacteur het boek ‘Naar
stimulerend en slim toezicht’ (2006). Hij was adviseur van VWS op het governance-dossier en moderator voor een leergang
‘governance’ voor toezichthouders. Hij begeleidt regelmatig evaluaties met toezichthouders en bestuurders; daarbij kan het gaan om
preventief het functioneren te verbeteren of om stagnerende processen te doorbreken. Zijn werkwijze kenmerkt zich door een
combinatie van inhoudelijke kennis en ervaring op governance met procesvaardigheden op menselijke interacties.
62
Board Room Dynamics
Incompany
Wat brengt deze sessie u?
 U herkent grondpatronen eerder
 De talenten van de leden wordt beter ingezet
 De dialoog, samenwerking en verhouding tussen Raad van Toezicht
en Raad van Bestuur kan verbeteren


Taboes en de mores binnen de board room worden transparant
Vermogen tot situationeel switchen wordt versterkt
Dynamieken in de boardroom kunnen het functioneren van de Raad van Toezicht
en de Raad van Bestuur maken of breken. Het juiste samenspel is, zowel tussen de
individuele leden als vanuit de verschillende entiteiten, van essentieel belang.
Inzicht hebben in de dynamieken en bewust handelen en schakelen is daarbij een
randvoorwaarde.
De NVTZ Academie heeft daarom een programma samengesteld dat individuele
Raden van Toezicht op maat (incompany) kunnen inzetten. Het programma is
uitdagend, nodigt uit voor reflectie en geeft praktische handvatten tot verbetering.
De aanpak is geschikt voor Raden van Toezicht die de wil hebben om op een
vooruitstrevende manier zich (verder) te professionaliseren. Dat kan in situaties zijn
waarin er een vernieuwde Raad van Toezicht is of waarin een bestaande
Raad van Toezicht expliciet aandacht wil besteden aan het effectief opereren.
De doelstelling van deze sessies is het zo optimaal mogelijk inzetten van de
talenten in de Raad van Toezicht, gebruikmakend van de mogelijkheden en
variaties die de raad tot haar beschikking heeft.
Opzet
Op basis van een persoonlijke intake worden de te behandelen thematieken en de
werkwijze in nauw overleg bepaald. De sessies worden zoveel mogelijk gepland op
basis van de reguliere bijeenkomsten van de Raad van Toezicht, om zo ook aan te
sluiten bij de casuïstiek en dynamiek van de Raad van Toezicht.
63
64
Congressen
Jaarlijkse ‘Upload’ Sessie voor toezichthouders in
zorg & welzijn
De NVTZ Academie organiseert begin 2015 wederom de ‘Upload’ Sessie voor
toezichthouders in de zorg. Tijdens deze bijeenkomst komen de nieuwste
ontwikkelingen op het toezichthouderschap aan de orde, alsmede belangrijke
ontwikkelingen in de zorgsector. Vanuit het perspectief van de overheid,
zorgverzekeraars en de verschillende subsectoren in de zorg worden bijdragen
geleverd.
Nieuwe congressen
De NVTZ Academie organiseert ook in 2015 meerdere congressen in samenwerking met diverse kennispartners. De thema’s hiervoor worden nog nader
ingevuld.
Nadere informatie en inschrijving
Voor zowel de Jaarlijkse ‘Upload’ Sessie als wel de nieuwe congressen geldt dat
zodra de inhoud hiervan definitief is, u vanuit de NVTZ een uitnodiging ontvangt.
Op basis hiervan kunt u bepalen of u zich wilt inschrijven.
65
66
In ontwikkeling
De volgende programma’s zijn in ontwikkeling.
 Toezicht op digitalisering in zorg & welzijn
 Sessie HRM en transities
Toezicht op digitalisering in zorg & welzijn
Overal in de wereld staan gezondheidszorgsystemen op een kantelpunt. Onder
invloed van vergrijzing en welvaartsziekten zijn de gangbare wijzen van
zorgverlening onbetaalbaar geworden. Bovendien wordt de bemensing van de
zorg, ook in Nederland, een steeds groter probleem. Vele voordelen worden
behaald met de inzet van ICT. Op het gebied van domotica, efficiëncy, robotisering,
beschikbaarheid van informatie, verantwoording, verbetering van de kwaliteit van
zorg, etc. Het gaat inmiddels ook over substantiële investeringen en veelal lange
termijn verplichtingen. Toezichthouders hebben een rol aangaande compliance,
performance en werkgeverschap. Intern toezicht heeft daarom een eigen
verantwoordelijkheid voor optimale informatievoorziening en het innovatief gebruik
van digitalisering. Eigen deskundigheid is daarom onontbeerlijk.
Werkvorm ‘Leercommunity’
De materie is echter te complex en weerbarstig om in een één- of tweedaagse
sessie te behandelen. Daarom biedt de NVTZ Academie een nieuwe vorm die een
aantal zaken combineert. Cognitieve input over ICT door middel van sessies, maar
ook casuïstiek welke gedurende het traject ingebracht kan worden. Werkvormen
bestaan uit inhoudelijke inleidingen, besprekingen van de eigen praktijksituatie,
bedrijfsbezoeken, casebesprekingen maar ook ontmoetingen met beleidsmakers en
externe toezichthouders. We zullen dat ondersteunen met ICT, zodat deelnemers
tussentijds en op afstand met elkaar de dialoog aan kunnen gaan. Het traject zal
zich over een langere periode uitstrekken, waarbij we aansluiten op de drukbezette
agenda van de toezichthouder.
Wat brengt deze ‘leercommunity’ u vanuit
de rol van Toezichthouder?






Overzicht in alle facetten inzake ICT en zorg
State-of-the-art ontwikkelingen in ICT
Inzicht in risicogebieden en op welke manier daarmee om te gaan
Aanscherping van uw standpunten inzake dilemma’s en lastige kwesties
Input om het goede gesprek te voeren met de Raad van Bestuur en ICT-verantwoordelijke
bestuurders, zonder zelf de specialist te worden.
67
Onderwerpen:
 overzicht van ICT ontwikkelingen en toepassingsgebieden
 het delen van informatie met samenwerkingspartners
 risico’s van privacy -en datalekken,
 het oneigenlijk gebruik van informatie
 mogelijke reputatierisico’s en financiële schade.
 de mogelijkheden voor betere empowerment van de patiënt.
 de investeringen in e-health en andere zorginnovaties
 de optimale positionering en ontwikkeling van de ICT
 de innovatie functie binnen de instelling
 toezicht bij implementatie van complexe projecten
 beoordelen van ICT plannen
 indicatoren voor adequaat toezicht bij ICT projecten
 er is volop de mogelijkheid om eigen casuïstiek of andere thematieken in te brengen.
Begeleiders en inleiders
Voorbereiding en inhoudelijke ondersteuning bij deze ontmoetingen wordt geboden door diverse experts
van onder andere INSEIT, D&A Medical Group en Capgemini.
Nadere informatie
Bij het ter perse gaan van dit boekje zijn de exacte data en deelnamekosten nog niet vastgesteld.
U kunt zich bij interesse melden bij de NVTZ Academie. Wij zullen u dan de informatie doen toekomen.
68
Sessie HRM en transities
Momenteel spelen er grote reorganisaties in de zorg- en welzijnssector.
De verwachting is dat dit de komende tijd blijft spelen. Op welke manier kunt u goed
toezichthouden op deze veelal complexe situaties en vele lastige dilemma’s.
De eendaagse sessie HRM en transities wordt momenteel ontwikkeld.
U kunt uw eventuele belangstelling via de mail aan NVTZ kenbaar maken.
Wij zullen u dan op de hoogte houden wanneer en op welke wijze u kunt
deelnemen. Ook kunt u de website van NVTZ Academie in de gaten houden.
Nadere informatie
Bij het ter perse gaan van dit boekje zijn de exacte data en deelnamekosten nog
niet vastgesteld. U kunt zich bij interesse melden bij de NVTZ Academie. Wij zullen
u dan de informatie doen toekomen.
69
Notities
Notities
Bezoekadres
NVTZ Academie
Churchilllaan 11
3527 GV Utrecht
030 737 00 85
www.nvtz.nl
Contactgegevens
Avicenna Academie voor Leiderschap
Postbus 292
7400 AG Deventer
0570 76 00 00
www.academievoorleiderschap.nl

Jaarlijkse Upload Sessie

Download pdf - Van Doorne

Conform besluiten week 14 - Gemeente Borger

Aanwijzing toezichthouders gemeente Woerden Advies

Brochure downloaden - Centre for Professional Learning

Van alle markten thuis

Mobiel handhaven met Squit 2Go

Lees meer over ons aanbod voor wethouders ()

Toezichthouders - FD