Artikel NRC next - Hart voor Cranendonck

•
•
nrc next MAANDAG 17 MAART 2014
next weten
8
hete
hangijzers
9
Gemeenteraadsverkiezingen //
De uitspraak //
Tot de verkiezingen aanstaande woensdag doet nrc.next verslag van hete
hangijzers // Lokale kwesties zeggen veel over de samenleving // Wat als er in je dorp
een enorm evenemententerrein moet komen, met ruim 1.000 parkeerplekken?
Een boete voor een coffeeshop
die al 21 jaar hetzelfde doet
D
e Zaak. Een coffeeshop wordt vervolgd omdat die een voorraad hennep aanhoudt die veel groter is dan de 500 gram
die van de wet in het pand zelf mag liggen. Elders in de stad
heeft de coffeeshop zo’n 20 kilo klaar liggen. Van daaruit
wordt de coffeeshop bevoorraad, soms vaker op een dag. Justitie eist
een werkstraf van 240 uur en een boete van 50.000 euro, waarvan de
helft voorwaardelijk.
Verkiezingsnieuws
Marken //
Geen steiger voor
cruiseschepen
Amsterdam. Het plan om in
Marken een 150 meter lange aanlegsteiger voor riviercruiseschepen te bouwen is van de baan. Dit
besliste een meerderheid van de
gemeenteraad tijdens een raadsvergadering. Dit meldt RTV
Noord-Holland. Het omstreden
plan voor de steiger was eerder al
onderwerp in de rubriek ‘hete
hangijzers’ in nrc.next. Het overgrote deel van de inwoners van
Marken was tegen de komst van
de steiger en kan nu weer opgelucht ademhalen. Ze waren bang
dat met de komst van de cruiseschepen en de bijkomende toeristen hun dorp op een pretpark zou
gaan lijken. NRC
Waarom je dit
stuk zou moeten
lezen
Hoe verweert de handelaar zich? Er is sprake van gewekt vertrouwen. Deze manier van werken is onvermijdelijk en iedereen weet dat.
De vervolging is bovendien onredelijk. De coffeeshop bestaat al 21 jaar
en trekt veel klanten. Er is een goede samenwerking met gemeente en
politie, die ook precies weten hoeveel hennep er verkocht wordt.
■ Deze serie gaat over
‘hete hangijzers’, lokale
kwesties die de gemoederen flink bezighouden. Bloembakken in ‘s-Graveland, een aanlegsteiger in
Marken, schaliegas in Boxtel.
Maar waarom zou je daarover
willen lezen?
Wat zegt de officier? Aan de eigenaar is geen enkele toezegging gedaan. Eerder mocht justitie ook optreden tegen grote coffeeshops die
al jaren samenwerkten met de gemeente.
Wat vindt de rechtbank belangrijk? Dat de coffeeshop over een geldige gedoogvergunning beschikt. Uit diverse getuigenverklaringen
blijkt dat allerlei bestuursfunctionarissen wisten dat er een grotere
voorraad dan 500 gram moet zijn geweest. Maar dat noch het Openbaar Ministerie noch de gemeente hebben gevraagd om dat te controleren.
■ Omdat juist lokale
kwesties alles vertellen
over de samenleving in
het groot. Ze leggen bloot
welke belangen een rol spelen, waarom de ene lobby het
wint van de andere. Ze tonen
hoe het politieke spel werkt,
niet alleen lokaal, maar ook in
Den Haag, of de EU.
Was de vervolging redelijk? Ja, dat wel. Het gedoogbeleid mag dan
hypocriet of onredelijk worden gevonden, dat probleem moet de wetgever oplossen en niet de rechter. Justitie vervolgt bovendien vaker,
ook elders in het land.
Was de grote voorraad ook strafbaar? Ja, ook dat. Uit het feit dat de
gemeente nooit actief optrad, mag niet worden afgeleid dat het daarom ook mocht. Maar voor een straf vindt de rechter geen enkele aanleiding.
■ Deze zesde aflevering
gaat over een evenemententerrein dat moet
verrijzen in het Brabantse dorp Soerendonk.
Tweederde van de bewoners
vindt dat te groot, maar politici zijn voor. Ze denken dat het
complex goed is voor de economie en werkgelegenheid.
Jaco’s patatkraam, in het centrum van het Brabantse Soerendonk. Bewoners van het dorp verzetten zich tegen de bouw van evenemententerrein Hof van Cranendonck. FOTO JASPER JUINEN
Léon de Jong van de PVV
Den Haag //
PVV’er loopt boos
weg tijdens debat
Amsterdam. De Haagse
PVV-lijsttrekker Léon de Jong liep
zaterdagavond boos weg tijdens
het verkiezingsdebat van Omroep
West en het AD. Dit gebeurde toen
cabaretier Sjaak Bral tijdens een
act wat harde grappen over de PVV
maakte. Hij vergeleek de PVV-leider Wilders met Hitler en De Smurfen. De Jong pikte dit niet en liep
samen met de rest van zijn fractie
kwaad weg. Volgens het AD riep
de actie van de PVV-lijsttrekker bij
de andere Haagse partijen vooral
onbegrip op. Ze bestempelden het
weglopen van de Jong en zijn partij als ‘triest’ gedrag. NRC
Renkum //
Ruzie om ‘gestolen’
webadressen
Amsterdam. In het Gelderse
dorp Renkum is onenigheid tussen partijen ontstaan nadat bleek
dat enkele domeinnamen niet
meer beschikbaar waren. Marjolijn Pols van Renkum Zelfstandig
en Sociaal (RZS) schreef een boze
e-mail naar Hermine van den Berg
van GemeenteBelangen Renkum
(GB) waarin ze de partij van Van
den Berg ervan beschuldigt de domeinnaam renkumzelfstandigsociaal.nl ingepikt te hebben.
Dit meldt De Gelderlander. Ook de
website PRD.nl zou voor de neus
van de Partij Renkumse Dorpen
(PRD) weggekaapt zijn. Van den
Berg zelf zegt dat haar partij niets
met de ingepikte domeinnamen
te maken heeft. NRC
Waarom is de rechter coulant? Er is in al die jaren door de overheid
nooit gecontroleerd of navraag gedaan naar de voorraden. Kennelijk
had de gemeente geen belang bij een kritische opstelling. Ook het
Openbaar Ministerie deed in de afgelopen decennia nooit opsporingsonderzoeken. „Het geheel wekt stellig de indruk dat de in de lokale
driehoek verenigde gezagsdragers steeds hebben weggekeken van de
achterdeur van deze coffeeshop. Mede daardoor kon die groeien tot
een omvang als zij nu heeft.”
De vervolging is dan ook een trendbreuk, die bovendien voor onzekerheid zorgt. De officier van justitie had ook geen overtuigend verhaal over softdrugsbeleid. „Welke omvang van coffeeshops staat de
driehoek nu voor ogen? Wat doet dat met de bestaansmogelijkheden
van deze coffeeshops? Hoe verhoudt zich dat tot het belang voor de
openbare orde en het voorkomen van overlast en straathandel aan de
ene kant en het belang van het reduceren van drugsgebruik aan de andere kant? En wat gaat dat in de toekomst betekenen voor het handhavingsniveau van de gedoogcriteria, vooral aan de achterdeur?”
Als justitie strenger wil optreden, dan had ze daarvoor bovendien
eerst moeten waarschuwen. Aan de verdachten zal daarom ‘deze keer’
geen enkele straf worden opgelegd.
360.000 bezoekers, dat
kan het dorp niet aan
TOM VENNINK
VERSLAGGEVER
Soerendonk. Als de badmintonvereniging
van Soerendonk na de maandagavondtraining
een afzakkertje drinkt in het bruine café van
Mientje Meeuwissen, gaat het maar over één
ding: het miljoenenproject van oud-afvalverwerker Leo van Gansewinkel aan de rand van
het dorp.
Het leek eerst om een gezellig hofje te gaan,
met een hotel, een restaurant en een brouwerijtje. Eindelijk een mooie vervanger voor de
leegstaande boerderij die er nu staat, en het
brengt nog geld in het laatje ook. Maar zo wordt
er in het café niet meer gesproken over het Hof
van Cranendonck. De schrik zit er goed in nadat
men hoorde van de ruim duizend parkeerplaatsen, het evenemententerrein voor grote feesten
en de zeventig hectare die het complex in beslag
gaat nemen.
Dat het niet zomaar een hofje wordt, blijkt
wel op de website van het Hof van Cranendonck. Naast een viersterrenhotel met 140 kamers
en een restaurant voor 300 gasten kondigt de
site een ‘romaanse kathedraal’ aan. Geschikt
voor religieuze doeleinden, maar ook voor concerten, theatervoorstellingen en congressen.
Grenzend aan de kathedraal komt een eveneens
romaanse ‘basilica’. Voor wie exclusieve feesten
wil organiseren of biljarttoernooien. Dan zijn er
nog twee Engelse pubs met fluweelrode bekleding, een feestzaal met een orgel en een winkelstraat met kapper, speelgoedwinkel en muse-
um. En er komt een paviljoen, met terrasvloer
die in de winter omgetoverd wordt tot ijsbaan.
Kampeerterrein, pannenkoekenrestaurant en
streekmarkt laten we even terzijde. Beoogd bezoekersaantal per jaar: 360.000.
Dat was schrikken voor Soerendonk, een
dorp met een kleine 1.800 inwoners.
Meer dan duizend parkeerplekken
Er is bijna niemand op straat in het Brabantse
plaatsje, vijf kilometer van de grens met België.
Het enige geluid in de voortuin van Toon van
Knippenberg is dat van een zingende vogel en
een in de verte slaande kerkklok. Van Knippenberg knipt een grote struik bij. „Zo, dat was
hoog tijd”, zegt hij tegen de struik. „Ja, ik woon
hier voor de rust. Een beetje meer toerisme is
niet erg, maar 360.000 mensen per jaar...” Hij
zucht. „Dat kan een klein dorpje als dit toch
nooit aan?”
Elsa Dinjens kijkt vanuit haar woonkamer uit
op de velden waar het complex moet verrijzen.
Ze wist wel dat er iets zou komen toen ze anderhalf jaar geleden met haar partner naar Soerendonk verhuisde. „Was ook prima”, zegt ze.
„Maar dat er meer dan duizend parkeerplaatsen
komen en honderdduizenden bezoekers per
jaar, dat hadden we nooit gedacht.”
Uit een enquête van de dorpsraad blijkt dat
tweederde van het dorp de omvang van het project te groot vindt.
Het vervelendste, zeggen de mensen in het
dorp, is dat ze het gevoel hebben dat er niet naar
TWEEDERDE
VAN HET DORP
VINDT DE
OMVANG VAN
HET PROJECT
TE GROOT
A67
Aalst
ze wordt geluisterd. Niet door de investeerder,
niet door de politiek. Alle politieke partijen zijn
voor. Terwijl de burgemeester een jaar geleden
nog in een visieboekje schreef dat de gemeente
zich „de komende vijftien jaar vooral focust op
het behouden en versterken van de rustieke, fijne leef- en woonomgeving”.
Niet te rijmen met de plannen voor het Hof
van Cranendonck, vindt Jeanny Roefs. Ze richtte een actiegroep op. „Dat het project er zou komen, stond voor de gemeente van begin af aan
vast”, zegt ze in het gras waar straks parkeerplaatsen moeten komen. „Bij de eerste inspraakavonden mochten we een kruisje zetten
waar de rotonde zou moeten komen, onze mening over het project zelf deed er niet toe. Willen wij het rustieke karakter opgeven voor toerisme? Die vraag heeft de gemeente overgeslagen. Wij willen terug naar die vraag.”
CDA-lijsttrekker Frans Kuppens begrijpt die
kritiek wel. „In het begin hadden we beter moeten communiceren met de bewoners”, zegt hij
voor zijn gele campagnebus. „Nu gaat het veel
beter. Als alle vergunningen worden afgegeven,
kunnen ze volgend jaar gaan bouwen. En bewoners kunnen voor die tijd natuurlijk bezwaar
aantekenen.”
De mensen die het project niet zien zitten,
kunnen woensdag niet stemmen op een partij
die ook tegen is. Die is er niet. De reden is simpel. „Hartstikke goed voor de economie en het
levert werkgelegenheid op”, zegt PvdA-lijsttrekker Frits van der Wiel. „Bovendien wordt
natuurverlies ruimschoots gecompenseerd. Er
worden bomen geplant en een riviertje dat nu
recht stroomt, wordt straks in kronkeltjes getrokken, dan gaat het mooi meanderen.”
En de overlast dan? VVD-lijsttrekker Sjaak
den Breejen: „Verkeersdrukte wordt toch al een
probleem, met of zonder Hof van Cranendonck.
En de bezoekers blijven vooral op het complex
zelf. Komen ze toch een keer naar het dorp, dan
zou dat helemaal niet zo erg zijn.”
Daar zijn sommige bewoners het wel mee
eens. Niet iedereen is tegen. „Met zo’n groot
theater hoeven we niet meer naar Amsterdam
voor een optreden”, zegt een bewoner. „En we
kunnen straks lekker eten in de mooie restaurants die er komen. Wat mij betreft komt dat
park er liever vandaag dan morgen.”
Ook café-eigenaar Mientje Meeuwissen is
voor. Ze snapt de bezwaren van de badmintonclub en de andere gasten van haar café wel. „Het
is een klein dorp, iedereen kent elkaar. Mensen
zitten hier niet op verandering te wachten.
Maar ik ziet dat anders. Een beetje verandering,
wat meer leven in het dorp, daar is helemaal
niks mis mee.”
FOLKERT JENSMA
De experts: ‘Goed dat de rechter de
moed heeft tegen de politiek in te gaan’
Bij de rubriek De Uitspraak geven experts van het Nederlands
Juristenblad commentaar. Deze week Tim Boekhout van
Solinge, docent criminologie aan de Universiteit Utrecht, en
Marc Groenhuijsen, hoogleraar straf(proces)recht en victimologie in Tilburg.
ADVERTENTIE
A2
Valkenswaard
Leende
2 km
Soerendonk
Dinsdag 18 maart
Restaurant Café
Rokin 65
Amsterdam
(vlakbij de Dam)
T 020 755 35 53
LIVE: TED2014 ‘ThE NExT ChapTEr’
In samenwerking met TEDxamsterdam organiseert NrC de live
stream van TED2014/Vancouver. Van 17.30 tot 24.00 in de
Opinie & Debat zaal met TED talks van oa. Bill Gates en Matthew Carter.
Aanvang 17.30 / Entree €5,- (inclusief 1 consumptie)
(reserveren verplicht via nrcrestaurantcafe.nl)
Een „verstandig en redelijk besluit” van de rechter,
vindt Boekhout van Solinge. Hij noemt het „erg makkelijk, eigenlijk een beetje flauw” van het Openbaar Ministerie
om ineens actief opsporingsonderzoek te doen naar de bevoorrading van een coffeeshop. „Wat deze zaak echter vooral
duidelijk maakt, is de incoherentie van het cannabisbeleid. De politieke onwil om de productie en aanvoer te reguleren, leidt tot dit soort gekke situaties en overbodige overbelasting van het handhavingsapparaat.”
Groenhuijsen toont ook alle begrip voor de rechter.
„In Nederland hebben wij een minister van Veiligheid en Justitie die hardnekkig wil vasthouden aan het onderscheid tussen
de voordeur en de achterdeur. [...] Welbeschouwd een krankzinnig onderscheid.” Wat hem betreft, dient de wetgever de
bevoorrading van de coffeeshops te legaliseren. „Het is goed
dat de rechter in deze zaak een signaal in die richting afgeeft.”
Reageren kan op nrc.nl/rechtenbestuur