Reactie directeur Van der Meiden, TwentseWelle

Op eigen kracht
Het Enschedese CDA-raadslid Ton ten Vergert wil een dependance van het Rijksmuseum Amsterdam in het
Enschedese Balengebouw en een Enschedees Museumkwartier. Dat lijkt heel erg mooi. Helaas is zijn idee naïef,
getuigt het van weinig zicht op de realiteit en toont het een gebrek aan kennis van zaken. Het ware beter geweest
wanneer hij eerst zijn licht was gaan opsteken alvorens dit ballonnetje op te laten. Hij ziet namelijk niet wat er wel
is en wel wat er niet is. Daarbij denkt hij dat succes is te behalen met het kopiëren van Randstedelijke
succesfactoren. Het is helaas ‘typisch Twente’. Men vindt hier maar al te vaak dat het gras aan de andere kant van
de heuvel groener is en dat anderen het beter kunnen. Het tegendeel is waar. Deze regio heeft immers veel unieke
waarden: eigenwijze musea, een uit de as herrezen Reisopera, een brutaal Gogbotfestival en prikkelende
poppodia. En niet te vergeten prachtige theaters, een internationaal opererend orkest en last but not least
Kunstvereniging Diepenheim.
Dat is er dus allemaal wél!
Het melkmeisje van Vermeer naar Enschede halen? Of als variant op dit thema de T-rex van Naturalis? Ik vind het
onzinnige ideeën. Laten we van onze eigen kracht uitgaan. Dat doet museum De Fundatie, dat Ten Vergert als
goed voorbeeld noemt, trouwens ook. Bovendien gaat de Tukker met plezier naar de overkant van de IJssel om
naar het Melkmeisje en de T-rex te gaan kijken.
Roombeek Cultuurpark, met museum TwentseWelle, TETEM, AKI, Rijksmuseum en Concordia in de
hoofdrollen, is een van de zaken die hij over het hoofd ziet. Hier wordt een kruispunt van kunst en technologie
gecreëerd dat opvalt en support verdient. Deze instellingen staan vol in de aandacht en bezorgen de stad een
gunstig imago met hun tentoonstellingen en evenementen. Hier gaat het over samenwerking tussen verschillende
kunstdisciplines. Dat gaat veel verder dan een Enschedees museumkwartier, dat Ton ten Vergert voorstelt.
Sinds het lef dat de stad heeft getoond na de ramp van 2000 krijg ik overwegend positieve reacties van collega’s
uit de Randstad en elders op het Enschedese kunst- en cultuurbeleid. Tot nu toe. Nu is het, juist in deze lastige
economische tijd, een kwestie van doorzetten en investeren. En niet meteen gaan schrappen en vervangen wanneer
iets even niet lukt. We hebben dat aan het Grenswerkfestival gezien. Het is zonde dat dat als mislukking naar
buiten is gebracht en beëindigd, terwijl het gemakkelijk getransformeerd had kunnen worden, met behoud van die
naam, in wat nu de Twente Biënnale is.
Het Balengebouw als dependance van het Rijks of een van de andere grote instellingen in de Randstad is dus een
slecht idee. Weet Ten Vergert overigens wel wat het kost om dat bijzondere gebouw goed geklimatiseerd te
krijgen? Miljoenen. En denkt Ten Vergert nu werkelijk dat het Rijksmuseum Amsterdam een dependance wil in
Twente? Waarom zou men? Komen er al niet genoeg bezoekers vanuit hier naar daar? De door museum
TwentseWelle en OADbus opgerichte Twentse Cultuurbus was ruim overgeboekt, toen die meerdere keren naar
Amsterdam reed voor een bezoek aan het heropende museum.
Onze musea werken trouwens al veel samen met diverse instellingen in het Westen van het land, waaronder
Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam. Niet als dependances, nee, er wordt samengewerkt
vanuit eigen kracht en in ‘cocreatie’. De afgelopen tentoonstelling o’hanlons helden in museum TwentseWelle
was daarvan een resultaat. Er volgen nog meer projecten: de Arnon Grunberg tentoonstelling, De Mammoet en
Gouden Jaren (de laatste met Annegreet van Bergen, de schrijfster van het gelijknamige boek, als gastcurator) zijn
een paar voorbeelden. Verder wordt er internationaal samengewerkt met musea in Scandinavië, Turkije, België,
Servië, Duitsland en andere landen. Resultaat: unieke producties, waarvoor men graag naar Enschede komt.
Er waren overigens prachtige plannen voor het Balengebouw als ontmoetingsplek van kunst, cultuur en
technologie, waarmee Roombeek, die wereldberoemde wijk waarmee Enschede nog veel meer naam zou kunnen
maken dan nu, echt ‘af’ was geweest. Maar die zijn helaas door de (vorige) Enschedese gemeenteraad, inclusief
de partij van Ten Vergert, getorpedeerd uit angst voor leegstad in de binnenstad. Of was het voor de horeca
ondernemers aldaar?
Kees van der Meiden, Museum TwentseWelle