Maart 2014 - Rabobank

Rabobank Biofarmaceutische
Industrie Update
©Janssen Biologics
Maart 2014
Deze maandelijkse update geeft inzicht in belangrijke
ontwikkelingen binnen de sector, gebaseerd op
openbare informatie. Het nieuws is voorzien van IKT
commentaar en ingedeeld in zeven
aandachtsgebieden: Medicijnontwikkeling, Biofarma
Business, Financiering, Regelgeving & Patenten,
Gezondheidszorg en Marktcijfers.
Medicijnontwikkeling
Europese regelgevers zetten nieuwe stappen naar
versnelde markttoegang van veelbelovende medicijnen
Ook in de EU maken registratie authoriteiten werk van versnelde
toegang van patiënten tot nieuwe – zelfs ongeregistreerde –
medicijnen. Een kleine twee jaar nadat de Amerikaanse FDA het
breakthrough medicines programma lanceerde, is de EMA in de
EU begonnen met het adaptive licensing pilot project (wat ook
bekend staat als staggered approval / progressive licensing) [1,
2]. Dit proefproject omvat een stapsgewijs programma waarbij
een innovatief medicijn veel vroeger in de registratieprocedure
ter beschikking wordt gesteld aan een kleine groep patiënten. In
daarop volgende stappen worden nieuwe gegevens van
veiligheid en werkzaamheid geëvalueerd en kan toegang
worden verleend aan grotere groepen mensen. In de studie
werken alle betrokken instanties samen – regelgevers, de
industrie, HTA’s (Health Technology Assessment organisaties) en
www.tevagenerics.com
vertegenwoordigers van patiënten.
Kort voordat de EMA het vervroegde registratie project bekend
maakte, werd in Engeland het Early Access to Medicines Scheme
aangekondigd door de MHRA (Medicines and Healthcare
Products Regulatory Agency) [3]. In dit programma wordt
beperkte markttoegang verleend aan ongeregistreerde
behandelingen – voorzover ze de potentie hebben om een
daadwerkelijke verbetering te geven voor patiënten met een
acute medische behoefte. Het gaat dus met name om
veelbelovende behandelingen voor levensbedreigende- of sterk
beperkende aandoeningen, waarbij de MHRA de potentiële
risico’s afweegt tegen het effect [4, 5].
Geneesmiddelenontwikkelaars draaien zelf op voor de kosten
van een ‘Promising Innovative Medicines (PIM)’ registratie, maar
krijgen hierdoor wel inzicht in hoe hun kandidaatmedicijn werkt
in een ongeselecteerde groep mensen. Dit soort inzicht in
daadwerkelijke uitkomsten en waarde van nieuwe behandelingen speelt een essentiële rol bij het garanderen van
vergoeding.
Commentaar Rabobank:
Versnelde toegangsprocedures van veelbelovende medicijnen zijn een belangrijke stap vooruit voor patiënten die
weinig opties hebben bij bestaande behandelingen.
Veiligheid krijgt veel aandacht in versnelde registratietrajecten en de inmiddels opgebouwde ervaring bij de FDA
laat zien dat slechts 30% van de aanvragen voor erkenning als
doorbraakmedicijn wordt gehonoreerd [6]. Het is de vraag in
hoeverre deze programma’s bij zullen dragen aan significante
versnelling van medicijnontwikkeling, omdat de eerste
lichting doorbraakmedicijnen die de Amerikaanse markt
bereikten dat één tot drie maanden sneller deden dan
verwacht [7, 8]. Dit zal te maken hebben met het feit dat deze
drie geneesmiddelen al een eind gevorderd waren in de
klassieke registratieprocedure en kan een stuk positiever
uitvallen voor producten die zich vroeger in het programma
bevinden. In Engeland wordt voorspeld dat versnelde
registratieprocedures de ontwikkelingstijd van een nieuw
geneesmiddel met vijf jaar kunnen inkorten [9].
Page 1 of 5
Biofarma business
Trends in biofarma Research & Development
Volgens de laatste gegevens die door Genetic Engineering &
Biotechnology NEWS werden verzameld, zet de trend zich door
dat de meeste klassieke farmaceutische bedrijven hun
investeringen in R&D terugdraaien, terwijl biotechnologie
ondernemingen hun uitgaven aan R&D zien groeien [10].
Vermindering van uitgaven aan onderzoek heeft over het
algemeen te maken met reorganisatie, vermindering van kosten
en verhogen van efficiëntie [10]. Recente voorbeelden van deze
ontwikkeling zijn Merck en Pfizer waar in 2012 de investeringen
in R&D met respectievelijk 3,5% en 13,3% daalden [10] en
duizenden banen verloren gingen, onder andere door productie
overcapaciteit ten gevolge van patent verliezen[11-13].
Bedrijven die investeren in R&D richten zich voor een groot deel
op het uitvoeren van klinisch onderzoek programma’s die
uitgevoerd worden. Kleinere biotechnologiebedrijven hebben
wat dat betreft de afgelopen maanden de wind mee gehad. Het
positieve beursklimaat, in combinatie met follow-on
financieringen en investeringen door venture capital fondsen,
stelde de biotechnologie bedrijven in staat om bijna USD 3bn
op te halen waarvan veel gebruikt zal worden voor R&D [14].
Wat het onderzoek betreft ligt de grootste focus in de pijplijnen
op oncologie [15], waarbij sommige critici zich afvragen of
aandacht voor een beperkt onderzoeksgebied niet alleen
nadelig is voor patiënten, maar ook voor toekomstige
omzetcijfers [16].
Commentaar Rabobank:
Bij de cijfers moet overigens opgemerkt worden dat een
genuanceerder beeld ontstaat wanneer investeringen in R&D
uitgedrukt worden als percentage van de sales in een
bepaald jaar. Bij veel bedrijven die in 2012 de investeringen in
dollarwaarde terugdraaiden, blijft het percentage in dezelfde
range ten opzichte van het voorgaande jaar. Opvallend is dat
in dit geval de farma- en biotech bedrijven niet zo heel veel
van elkaar verschillen, met percentages die zich grofweg
bewegen in de range van 11% - 20% [10]. Onder de biotech
bedrijven bevinden zich in dit geval uitschieters naar beneden (zoals Baxter, die in 2011 6.8% van de sales investeerde in
R&D, gevolgd door 8,1% in 2012), maar ook uitschieters naar
boven (zoals Celgene, met 34,1% van de sales geïnvesteerd in
R&D in 2011, gevolgd door 32% in 2012) [10].
maand februari onder hun introductiewaarde geëindigd) [18].
De aandacht richt zich voornamelijk op innovatieve bedrijven
die nieuwe medicijnen, een diagnostische test, of device
ontwikkelen – er is minder enthousiasme voor ondernemingen
die producten in licenseren of bestaande medicijnen
herformuleren [19].
De stijgende waarderingen betekenen dat er ook een toename
is in follow-on financieringen en investering door venture capital
fondsen. VCs investeerden in het eerste kwartaal meer dan USD
800m in private biotech ondernemingen, ruim twee maal zoveel
dan in dezelfde periode van 2013 [19]. De aandacht van
investeerders begint wat te verschuiven, volgens BioWorld heeft
minder dan tien procent van de bedrijven die in 2014Q1 naar de
beurs gingen nog geen medicijn op de markt [19].
Hoe lang de seinen op de beurs op groen blijven staan is voor
veel mensen de vraag, en met name de afgelopen weken lijkt er
op de Amerikaanse beurs een kentering te zijn. In de laatste
week van Maart daalde de Nasdaq Biotechnology Index met 5%
nadat Gilead onder vuur kwam te liggen vanwege de prijs die
het bedrijf vraagt voor Hepatitis C medicatie Sovaldi [20].
Onzekerheid over vergoeding heeft gevolgen voor het
risicoprofiel van geneesmiddelenontwikkelaars (zie ons meest
recente sectorrapport [21]). In de dagen daarna zagen ook
andere biotechnologie bedrijven hun aandelen koersen dalen
[22], en de ogen zijn nu gericht op de komende weken: was er
sprake van een paniek reactie, een normale correctie, of is er een
structurele verandering ingezet?
Commentaar Rabobank:
Afgezien van de ontwikkelingen op de Amerikaanse beurs
lijkt het er op dat de kansen voor een beursintroductie in
Europa toenemen. In Maart slaagde Circassia er in om op de
London Stock Exchange USD 332m op te halen met een
katten allergiebehandeling in fase III klinisch onderzoek [23].
Omdat afgelopen jaar meerdere Europese
geneesmiddelenontwiklkelaars kozen voor de Nasdaq –
onder andere vanwege de ervaring op het gebeid van
biotech fondsen – wordt de IPO van Circassia als een
lakmoestest gezien voor de Europese markt. Andere
bedrijven, zoals Oncodesign, Genomic Vision en Genticel
hebben aangegeven een Euronext IPO te overwegen [24]. De
verkoopgolf van biotechnologie aandelen die de afgelopen
twee weken plaatsvond op de Amerikaanse beurzen geeft
kansen voor de Europese markt [25].
Financiering
Gezondheidszorg
Kentering in het beursklimaat na uitstekend eerste
kwartaal van 2014?
Het eerste kwartaal van het jaar ligt achter ons en het
enthousiasme voor biotechnologiebedrijven op de beurs zette
in de eerste drie maanden onverminderd door. Zeker 32
bedrijven voltooiden een Amerikaanse beursnotering en
haalden gezamenlijk USD 2bn op [17]. Begin maart waren de
koersen van de nieuw genoteerde ondernemingen met
gemiddeld met 38% gestegen (slechts vijf bedrijven waren de
Twijfel aan kwaliteit van generieke medicijnen neemt toe
Het vertrouwen in de kwaliteit van generieke medicijnen uit
India is in de afgelopen weken verder afgenomen en kan
daardoor gevolgen krijgen voor het preferentiebeleid en
daarmee de kosten van de gezondheidszorg ([26, 27] en zie
maandupdate van februari 2014).
Begin dit jaar kwamen nieuwe kwaliteitsproblemen bij de
Indiase generiekenproducent Ranbaxy aan het licht en stelde de
Amerikaanse FDA een importverbod in voor vier Ranbaxy
Page 2 of 5
fabrieken. Hetzelfde gold voor twee fabrieken van Wockhardt, en
afgelopen maand is daar ook een productiefaciliteit van Sun
Pharmaceuticals bij gekomen . De Sun Pharma fabriek bleek niet
te voldoen aan de geldende GMP normen bij de productie van
antibiotica [28], terwijl een laboratorium van USV in Mumbai een
waarschuwingsbrief van de FDA ontving vanwege vervalste
gegevens in registratie aanvragen [29].
Indiase producenten ontkennen dat het om structurele
problemen gaat en zijn tegelijkertijd van mening dat het
onmogelijk is om te voldoen aan strenge Westerse
veiligheidseisen [30]. Er wordt gesproken van cultuurproblemen,
en in sommige gevallen zelfs van een hetze tegen de Indiase
geneesmiddelenindustrie [31,32].
Inmiddels heeft de FDA importverboden ingesteld voor 33
fabrieken in India en 31 fabrieken in China [28]. FDA commissaris
Margaret Hamburg waarschuwde tijdens haar recente bezoek
aan India dat zowel het toezicht en de GMP standaarden
verscherpt zullen worden [33]. Het betekent onder andere dat
de FDA meer inspecteurs in India zal stationeren [34] terwijl de
FDA tevens een nieuwe afdeling in het leven zal roepen die zich
toe zal leggen op kwaliteitsbewaking van zowel generieke
medicijnen als merkproducten [35].
Kwaliteitsproblemen beperken zich overigens niet tot Indiase
generieken makers: ook Amerikaanse en Europese fabrieken
hebben ermee te maken waardoor in sommige gevallen
tekorten ontstaan aan medicijnen [42, 43]. In een volgende
maandupdate zal hier meer dieper op worden in gegaan.
Commentaar Rabobank:
Het is nu de vraag of, en in hoeverre, kwaliteitsproblemen
van generieke middelen gevolgen zullen hebben voor het
preferentiebeleid en besparingen op de kosten van
gezondheidszorg [27]. Het preferentiebeleid is immers
gebaseerd op de veronderstelling dat generieke medicijnen
identiek zijn aan het merkproduct, maar dat uitgangspunt
komt langzamerhand onder vuur te liggen [32, 44]. In 2012
werd bijvoorbeeld ontdekt dat Teva’s generieke variant van
Wellbutrin XL, een antidepressivum, niet hetzelfde
therapeutisch effect had als het merkproduct terwijl het al
langere tijd werd voorgeschreven [45, 46]. Onlangs bleek uit
onderzoek naar de effectiviteit van 36 generieke versies van
Pfizer’s lipitor, dat een aantal van deze producten niet werkte
en in sommige gevallen zelfs een gezondheidsrisico
betekenden [47]. Ook met deze producten worden patiënten
behandeld. De FDA heeft een aantal maanden geleden een
onderzoeksprogramma geïmplementeerd om de
equivalentie van generieke medicijnen nader te bekijken [44].
Marktcijfers
Nederland op zesde plaats in Top 10 biotech clusters
Volgens analyse van Genetic Engineering & Biotechnology NEWS
staat Nederland op de zesde plaats in de top 10 van
biotechnologie clusters in de EU[48]. Nederland wordt
aangemerkt als één van de Europese landen met een sterk
diverse biofarma sector. Universitair onderzoek wordt als sterk
aangemerkt op basis van de vierde plaats die Nederland
inneemt in de rangorde van verstrekte EU subsidies. Tevens staat
Nederland op de vijfde plaats wat betreft patenten, zesde in
aantal bedrijven en achtste in aantal banen. Het valoriseren van
onderzoek wordt als aandachtspunt aangemerkt.
www.pharmaceutical-technology.com
Met name voor Ranbaxy en Wockhardt zijn de gevolgen van
importverboden ingrijpend, omdat de fabrieken die onder het
verbod vallen een belangrijke bijdrage leveren aan de
wereldwijde verkoopcijfers [36, 37]. De fabrieken van Wockhardt
die onder het importverbod van de FDA vallen zijn inmiddels
onder verscherpt toezicht geplaatst van de Indiase overheid [38,
39]. Eind februari heeft Ranbaxy de productie van ingrediënten
in twee fabrieken gestaakt en een kwaliteitscommissie ingesteld
[36], terwijl meerderheidsaandeelhouder Daiichi Sankyo eerder
dit jaar ‘drastische maatregelen’ aankondigde [40].
Deze week werd Ranbaxy door Sun Pharmaceuticals gekocht
voor USD 4bn, zo’n USD 6bn minder dan wat Daiichi Sankyo er
in 2008 voor betaalde. Het nieuwe bedrijf is India’s grootste
medicijnen producent en staat voor de generiekenmarkt
wereldwijd op de vijfde plaats [41].
Page 3 of 5
Verder lezen
31. Palmer E: India has different attitudes about the standards at facilities targeted by the
FDA. In: FiercePharma Manufacturing. 2014.
1. Ward P: EMA Introduces Adaptive Licensing Scheme. Applied Clinical Trials Online 2014.
32. Clarke T, Berkrot B: Unease grows among U.S. doctors over Indian drug quality. In:
Reuters. 2014.
2. Grogan K: EMA launches pilot to speed up access to new meds. In: PharmaTimes Online.
2014.
3. Garde D: U.K. joins the 'breakthrough' bandwagon with new fast-track program. In:
FierceBiotech. 2014.
4. Barry F: UK MHRA scheme will allow compassionate use of unlicensed drugs. in-Pharma
Technologist 2014.
33. Palmer E: Hamburg says FDA's focus on India reflects its place in the global supply chain.
FiercePharmaManufacturing 2014.
34. Stanton D: US FDA recruiting more inspectors in India as Hamburg pushes need for
quality. In: in-Pharma Technologist. 2014.
35. Edney A: Drug Quality Concerns Spur New U.S. FDA Oversight Effort. In: Bloomberg. 2014.
5. Taylor L: UK Early Access to Medicines Scheme to launch in April. PharmaTimes Online
2014.
36. Palmer E: Ranbaxy halts production at 2 plants to tackle its regulatory mess. FiercePharma
Manufacturing 2014.
6. Fitzhugh M: Breakthrough Designation Proves Elusive. In: The Burrill Report. 2014.
37. Palmer E: Wockhardt's earnings crash under the weight of FDA bans. In:
FiercePharmaManufacturing. 2014.
7. Garde D: The jury's still out on the FDA's 'breakthrough' designation. In: FierceBiotech.
2014.
8. Powers M: Tufts study: Data suggest breakthrough therapy designation meets goals. In:
BioWorld. 2014.
9. Megget K: UK to launch early access to drugs plan. In: PharmaTimes Online. 2014.
10. Anonymous: Top R&D Spenders of 2013. In: Genetic Engineering & Biotechnology News.
2014.
38. Palmer E: India cracks down on same Wockhardt plants FDA has banned. In:
FiercePharmaManufacturing. 2014.
39. Palmer E: Wockhardt plants cited by Indian regulators. FiercePharma 2014.
40. Palmer E: Daiichi Sankyo pledges 'drastic measures' to get Ranbaxy in line. FiercePharma
2014.
41. Rajagopal D: Sun Pharma to buy Ranbaxy in $3.2 bn deal. In: The Economic Times. 2014.
11. Carroll J: Struggling Merck slashing 8,500 jobs in major R&D, commercial reorganization.
In: FierceBiotech. 2013.
42. Palmer E: Ranbaxy issues a recall, but so do Pfizer, Baxter, Gilead and Mylan. In:
FiercePharma. 2014.
12. Carroll J: Pfizer finds its sweet spot on R&D spending, but faces big trouble delivering
new drugs. In: Fierce Biotech. 2014.
43. Wechsler J: Drug Shortages Continue to Plague Healthcare System. In: PharmTechTalk.
2014.
13. Stanton D: Over-capacity and patent loss sees Pfizer & Merck shutter Puerto Rico plants.
In: in-Pharma Technologist. 2013.
44. Palmer E: The FDA has expanded its equivalency testing of generics. In: FiercePharma
Manufacturing. 2014.
14. Carroll J: Biotech parties on with billions more raised for R&D work. In: FierceBiotech.
2014.
45. Anonymous: Teva withdraws generic antidepressant from US. In: Generics and Biosimilars
Initiative. 2012.
15. DeArment A: Greatest phase-2, phase-3 drug R&D activity seen in oncology, report finds.
In: Drug Store News. 2013.
46. Staton T: After Wellbutrin fiasco, FDA takes a look at generic equivalence. In:
FiercePharma. 2012.
16. Copley C: Returns may suffer as drugmakers compete in crowded cancer field. In: Reuters.
2014.
47. Edney A: FDA Failed to Track Substandard Generics, Congress Told. In: Bloomberg. 2014.
17. Daghlian M: Life Sciences IPOs top $2B. The Burrill Report 2014.
48. Anonymous: Top 10 European Biopharma Clusters. In: Genetic Engineering &
Biotechnology News. 2014.
18. Daghlian M: Biotech Continues Hot Streak in U.S. Markets. In: The Burrill Report. 2014.
19. Orelli B: Double for VC Investments in Q1, IPOs Hit a Grand Slam. In: BioWorld. 2014.
20. Carroll J: High-flying biotech stocks take a dive, triggering a bad case of jitters. In:
FierceBiotech. 2014.
21. Raaphorst FM: Sector Report Biopharmaceutical Industry 2013 - Crossing the funding gap
by limiting risk and creating early revenue In.; 2013.
22. Strumpf D: U.S. Stocks Decline as Biotechnology Selloff Continues. In: Nasdaqcom. 2014.
23. Berry F: Allergy drug firm Circassia prices London listing at top of range. In: Reuters. 2014.
24. Garde D: Is Europe due for a biotech boom all its own? In: FierceBiotech. 2014.
25. Kitamura M, Gerlin A: Health IPOs Take Off in Europe as U.S. Market ‘Drenched’. In:
Bloomberg. 2014.
26. Redactie: Generieke industrie kan tekorten Ranbaxy slechts enkele weken opvangen. In:
Farma Magazine. 2014.
27. Anoniem: ‘Ranbaxy-debacle toont schaduwkant preferentiebeleid’. In: Pharmaceutisch
Weekblad. 2014.
Contactgegevens
28. Stanton D: Sun down on latest Indian US FDA import alert. In: in-Pharma Technologist.
2014.
Frank Raaphorst
Sectorspecialist Biofarmaceutische Industrie en Biotechnologie,
Rabobank International
29. Palmer E: The FDA catches another Indian drugmaker falsifying data. In: FiercePharma
Manufacturing. 2014.
30. Palmer E: FDA's Hamburg comes back from India with high hopes about quality
standards. In: FiercePharma Manufacturing. 2014.
[email protected]
Deze publicatie is een uitgave van Rabobank International. De in deze publicatie gepresenteerde visie is gebaseerd op gegevens uit door ons betrouwbaar geachte bronnen die
worden genoemd in de bronvermelding. Deze bronnen zijn op zorgvuldige wijze in onze analyse verwerkt. Rabobank International aanvaardt echter geen enkele aansprakelijkheid
voor het geval dat de in deze publicatie neergelegde gegevens of prognoses onjuistheden bevatten noch voor eventuele (zet-)fouten en onvolledigheden. Het betreft algemene
informatie die aan veranderingen onderhevig is. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend.
Page 4 of 5