Nationalisme en internationalisering in het

Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
1 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Japanese Studies Home
Nationalisme en internationalisering in het
Japanse onderwijs 1868-1952
Uit Encyclopedie
Als onderwerp koos ik “nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs”. In de aanloop naar
de Tweede Wereldoorlog was er sprake van een nationalistische tendens in de gehele Japanse maatschappij,
alsook in het onderwijs. Dit is volgens mijn hypothese echter een te eenzijdige visie: er is altijd een
strekking die tegen de algemene tendens ingaat. Deze strekking en het contrast met de algemene tendens
zouden het onderwerp worden van mijn onderzoek.
Onderzoeksvraag
Welke nationalistische en internationaliserende stromingen kenmerken het Japanse onderwijs in de periode
1868-1952?
Theoretische invalshoek
De duidelijkste manier om veranderingen in het onderwijs te ontcijferen, is kijken naar de veranderingen in
het beleid, m.a.w. kijken naar de onderwijshervormingen. De laatste onderwijshervorming voor de Tweede
Wereldoorlog vond plaats in de Meiji-periode (1868-1912). Hier zou mijn onderzoek zich dus op focussen.
Methode
Om mij in te lezen in het onderwerp en eventueel als inleiding van het werk, zou ik kijken naar het Japanse
onderwijs in het algemeen. Daarna zou ik overgaan naar de onderwijshervorming in de Meiji-periode en de
nationalistische en internationaliserende kenmerken ervan. Ook enkele individuele personages uit de
geschiedenis met een duidelijke internationaliseringsdrang zouden besproken worden. Tenslotte zou ik een
(korte) blik werpen op de Amerikaanse democratisering tijdens de bezetting (1945-1952) die het onderwijs
volgens mijn hypothese verder in de richting van internationalisering geduwd heeft. Hierop volgt dan een
korte samenvatting, in het Nederlands en in het Japans, en de bronnenlijst. Hieronder volgt de uiteenzetting
van het opstellen van dit laatste, de problemen die ik hierbij ondervond en de aangename verrassingen die
zich voordeden.
Nationalisme en internationalisering
In het begin van de Meiji-periode (1868-1880) is de algemene tendens eerder internationaliserend. In 1871
werd de Gakusei 学制【がくせい】 afgekondigd, de wettelijke fundering voor een nationaal onderwijsnet
gebaseerd op het Franse systeem. Qua leermateriaal werd veel gebruik gemaakt van vertaalde Amerikaanse
schoolboeken. In 1879 stapte men af van het Franse systeem, om over te schakelen op een Amerikaans
systeem. Ook de progressieve wet op het onderwijs 教育令【きょういくれい】 werd in dit jaar afgekondigd.
Bij het begin van de jaren '80 werd het roer omgegooid. Vooruitstrevende wetten werden herzien,
confucianistisch geïnspireerde schoolboeken werden nationaal verspreid ( 国定教科書【こくていきょうか
しょ】 )... Het onderwijs werd een middel voor indoctrinatie van de militaristische ideologie. Dit contrast en
de doorwerkende krachten langs beide kanten (de nationalistische tendens tijdens de jaren '70, die aan
belang won en na tien jaar de overhand kreeg, en de internationaliseringsdrang die tijdens de jaren '80
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
2 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
overbleef) zou ik willen onderzoeken.
Categorieën
Ik koos ervoor de gevonden werken onder te verdelen in drie categorieën. In categorie A zitten vooral de
werken die nauw aansluiten bij mijn onderzoeksvraag qua tijd en onderwerp. In categorie B zitten
specifiekere werken die over één aspect van mijn onderzoek gaan. Ten slotte zitten in categorie C de werken
die wel over mijn onderwerp gaan maar die in de tijd niet beperkt zijn tot mijn onderzochte periode of
breder zijn qua onderwerp; van werken die onder categorie C vallen, kan ik slechts delen gebruiken.
Evolutie zoektermen
Mijn zoekopdracht richtte zich eerst op het onderwijs in het algemeen, daarna op onderwijshervormingen
die een theoretische invalshoek boden en ten slotte op onderwijshervormingen in de Meiji, een afbakening
in de tijd. Hiermee had ik een zoekopdracht op maat van categorie A gemaakt. Categorie B gaat dieper in op
specifieke deelonderwerpen en personen. In volgend werk vond ik de namen van de hoofdrolspelers op het
internationaliserende/nationalistische toneel.
Platt, Brian. "Mark Lincicome. Imperial Subjects as Global Citizens: Nationalism, Internationalism,
and Education in Japan." The American Historical Review 115, nr. 4 (October 2010): 1130–1131.
Ik zocht op “Japan Education Reform Meiji” in LIMO, maar realiseerde me al gauw dat 'Meiji' uit zichzelf
al naar Japan verwijst dus dat het woord 'Japan' niet in de zoekopdracht hoeft indien zoekopties als AND en
OR niet werken, wat bij LIMO het geval is. Indien de databank wel met Booleaanse operatoren zou werken,
zou mijn zoekopdracht er als volgt uitzien:
(education* OR (education* AND reform*)) AND (Meiji AND/OR Japan*) OR ((education* OR
(education* AND reform)) AND (Meiji AND/OR Japan*) AND (international* AND/OR national*))
Hierbij zou ik alle werken krijgen met “education, educational ...”, “Meiji” en/of “Japan, Japanese...” ,
eventueel in combinatie met “reform, reforms, reformation... ” en eventueel met “international,
internationalism...”, “national, nationalism...” in de titel.
Ook bleek reform geen noodzakelijke zoekterm te zijn; vaak gaat het maar impliciet over de hervormingen
en staat dit woord niet in de titel. Daarbij zijn de resultaten erg mager indien er meer trefwoorden gebruikt
worden dan enkel "Meiji" en "education". De nationalistische en internationaliserende kenmerken zal ik in
de meeste werken zelf moeten beoordelen.
Categorie A
English
education
reform
Meiji
nationalism
international
internationalisation
internationalization
日本語
教育【きょういく】
改革【かいかく】
明治【めいじ】
国家主義【こっかしゅぎ】愛国主義【あいこくしゅぎ】国粋主義【こくすい
しゅぎ】民族主義【みんぞくしゅぎ】
国際【こくさい】
国際化【こくさいか】
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
3 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Categorie B
English
gakusei
kyōiku rei
日本語
学制【がくせい】
教育令【きょういくれい】
national textbooks
国定教科書【こくていきょうかしょ】
Itō Hirobumi
伊藤博文
Mori Arinori (minister of education)
森有礼
Motoda Nagazane (the emperor's confucian advisor) 元田永孚
Fukuzawa Yukichi
Tanaka Fujimaro
Takamine Hideo
David Murray
福沢諭吉
田中不二麿
高嶺秀夫
デイビッド・マレー
Ernest Fenollosa
フェノロサ
Zotero
Ik werk hoofdzakelijk met de stand-alone-versie van Zotero maar heb ook een account bij de online-versie
voor het geval ik deze eerste vergeet aan te zetten. Zotero stuurt dan automatisch de wijzigingen door naar
de stand-alone-versie bij het opstarten ervan. Handig aan zotero is dat bij de stand-alone versie het laatst
toegevoegde item automatisch geselecteerd is, wat het onmiddellijk citeren van het werk gemakkelijk maakt.
Ook kan je de items rangschikken op bijvoorbeeld toevoegingsdatum. Een klein minpunt is dat rangschikken
op jaar van uitgave niet goed verloopt: soms wordt de datum als volgt weergegeven: 2011-12-01, soms als
19490102. Dit tweede komt dan helemaal aan de top van de lijst als recentste werk te staan omdat het getal
in zijn geheel groter is, terwijl het werk uit 2011 duidelijk recenter is dan dat uit 1949. Dit is een klein
minpunt. Van een andere grootorde is dat de output niet consistent is. Soms staat in de output een hoop
nutteloze informatie zoals telefoonnummers en verkoopprijzen.
Cutts, Robert L. An Empire of Schools. Japan’s Universities and the Molding of a National Power
Elite. M.E. Sharpe Inc., 80 Business Park Drive, Armonk, NY 10504; phone: 800-541-6563 ($31.95).,
1997.
Ook is de lay-out ("", cursief) niet altijd consistent. Nochtans staan alle gegevens in het zotero-programma
zelf wel correct; titel bij titel, auteur bij auteur... Dit vereist dus handmatige controle, terwijl het programma
net handmatig werk wil vermijden.
Databanken
LIMO
Ik begon mijn zoektocht in LIMO met de zoekopdracht 'Japan Education Reform' maar het lijkt erop dat
LIMO bij een teveel aan zoektermen de volgorde niet juist kan bepalen. Ook al orden ik op relevance, de
eerste hit is
Dhaliwal, Gurpreet. “Teaching Medicine to Non-English Speaking Background Learners in a Foreign
Country.(Report).” Journal of General Internal Medicine 24, nr. 6: 771.
en de honderd-en-zoveelste hit is
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
4 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Riles, Annelise, and Takashi Uchida. Reforming Knowledge? A Socio-Legal Critique of the Legal
Education Reforms in Japan. SSRN eLibrary (n.d.)
Daarbij is bij de meeste hits maar een van de drie zoektermen gevonden. Dit verandert niet als ik tussen de
termen “AND” plaats: hetzelfde aantal hits en dezelfde volgorde. De weergave verandert wel als ik de
volgorde van de termen in de zoekopdracht verander in bijvoorbeeld 'Education Reform Japan'. (Enkele)
Japanse bronnen worden sinds recent weergegeven in LIMO. Deze staan eerder achteraan. Slechts enkele
fysieke items komen opduiken bij deze zoekopdracht: 10 om precies te zijn. Een hiervan is in het Japans.:
Amano, Ikuo(天野郁夫).『大学改革―秩序の崩壊と再編』（daigakukaikaku - chitsujo no houkai to
saihen. Onderwijshervorming - De val en de heropbouw van het systeem）. Tōkyō: Tōkyō University
Press (東京大学出版会), 2004.
Limo stelt mij de vraag of ik “Education in Japan” bedoelde. Dit lijkt mij te breed: de hits bij 'Japan
Education Reform' zijn al zo talrijk, als ik de zoekopdracht verander in 'Education in Japan' krijg ik nog tien
keer zoveel. Een à twee boeken lezen over het algemene onderwijssysteem in Japan is als inleiding
misschien niet zo'n slecht idee. Hiervoor lijkt mij het boek
Okamoto, Kaoru, and Zen Nihon Shakai Kyōiku Rengōkai. Education of the Rising Sun: An
Introduction to Education in Japan. NSFE, 2001.
een goede keus. Het gaat om een boek geschreven vanuit Japans standpunt en is bedoeld als inleiding. Een
tweede bron is
Self, Sharmistha. “Education and Long-run Development in Japan.” Journal of Asian Economics 14,
nr. 4 (2003): 565–580.
Het is een tijdschriftartikel van 15 pagina's geschreven door een Amerikaanse professor. Deze twee werken
lijken mij geschikt om in het onderwerp te geraken. Het blijft echter bij een inleiding en dus moet de
zoekopdracht verfijnd worden om betere resultaten te krijgen voor het verdere onderzoek.
Categorie A
Het werk dat hier gereviewd wordt, wordt denk ik mijn hoofdreferentie; ik vond het op Amazon:
Platt, Brian. “Mark Lincicome . Imperial Subjects as Global Citizens: Nationalism, Internationalism,
and Education in Japan.” The American Historical Review 115, nr. 4 (October 2010): 1130–1131.
Dezelfde persoon (Lincicome, Mark) schreef ook volgende bruikbare werken:
(Zie JSTOR) Lincicome, Mark. “Brian Platt. Burning and Building: Schooling and State Formation in
Japan, 1750–1890.” The American Historical Review 110, nr. 3 (June 1, 2005): 776.
Lincicome, Mark. “Nationalism, Imperialism, and the International Education Movement in Early
Twentieth-century Japan.” The Journal of Asian Studies 58, nr. 2: 338.
Verder vond ik nog:
Goff, Janet. “Principle, Praxis, and the Politics of Educational Reform in Meiji Japan.” Japan
Quarterly 43, nr. 3: 103.
Goodman, Roger. “Review The History Of Modern Japanese Education: Constructing the National
School System, 1872-1890.” Pacific Affairs 83, nr. 2: 396–398.
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
5 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Yamasaki, Y. “The Impact of Western Progressive Educational Ideas in Japan: 1868-1940.” History of
Education 39, nr. 5 (2010): 575–588.
Categorie B
Collins, Kevin A. “The Development of Teacher Education in Japan 1868–1980s.” Teaching and
Teacher Education 5, nr. 3 (1989): 217–228.
Nozaki, Yoshiko. “Review The History of Modern Japanese Education: Constructing the National
School System, 1872-1890 by Benjamin, Duke.” History of Education Quarterly 51, nr. 3: 410.
Saaler, Sven. “Postwar History Education in Japan and the Germanys: Guilty Lessons (review).”
Journal of Japanese Studies 37, nr. 2: 448–453.
Taira, Koji. “Education and Literacy in Meiji Japan: An Interpretation.” Explorations in Economic
History 8, nr. 4 (1971): 371–394.
Toru, T. “Isawa Shuuji’s ‘National Music’ National Sentiment and Cultural Westernisation in Meiji
Japan.” Itinerario: International Journal on the History of European Expansion and Global
Interaction 34, nr. 03 (2010): 97–118.
Figal, Gerald. “How to Jibunshi: Making and Marketing Self-Histories of Shōwa Among the Masses
in Postwar Japan.” The Journal of Asian Studies 55, nr. 4: 902–933.
Mehl, Margaret. “Chinese Learning (kangaku) in Meiji Japan (1868-1912).” History 85, nr. 277: 48.
Categorie C
Bjork, Christopher. “A Special Section on International Education - Education in Japan: Competing
Visions for the Future.” Phi Delta Kappan 86, nr. 8: 619.
Altbach, Philip G. “Twisted Roots: The Western Impact on Asian Higher Education.” Higher
Education 18, nr. 1: 9–29.
Gottlieb, Nanette. “Language and Politics: The Reversal of Postwar Script Reform Policy in Japan.”
The Journal of Asian Studies 53, nr. 4: 1175–1198.
Ienaga, S.. “The Glorification of War in Japanese Education.” International Security 18, nr. 3 (1994):
113–133.
Masuda, Kingo. “A Historical Overview of Art Education in Japan.” The Journal of Aesthetic
Education 37, nr. 4: 3–11.
Misco, Thomas. “Understanding Japan Through the Lens of Moral Education.” The Social Studies 95,
nr. 2: 62.
Self, Sharmistha. “Education and Long-run Development in Japan.” Journal of Asian Economics 14,
nr. 4 (2003): 565–580.
Fujita, Hidenori. “Education Reform and Education Politics in Japan.” American Sociologist 31, nr. 3:
42.
Lamont Brown, Raymond. “Internationalization: Japan’s Educational Challenge.” Contemporary
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
6 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Review 265, nr. 1545: 186.
JSTOR
Ik begrijp nog steeds niet hoe JSTOR in elkaar zit. Als ik de resultaten van de zoekopdracht "Meiji Japan"
orden op relevantie, geeft hij als eerste optie:
Ballhatchet, H. “Christianity and Gender Relationships in Japan: Case Studies of Marriage and
Divorce in Early Meiji Protestant Circles.” Japanese Journal of Religious Studies (2007): 177–201.
Van de 25 "relevantste" artikels zijn er 2 bruikbaar. In de andere komt soms "Meiji" en soms "education"
voor, maar meestal geen van beide. Ik krijg artikels over architectuur, banken, boeddhisme en zelfs
romantiek, alhoewel ik hier niet op zocht. Het toevoegen van Booleaanse operatoren verandert niets. Enkel
zoeken binnen het abstract levert ietwat betere resultaten op. Enkel zoeken binnen de titel levert redelijk
goede resultaten op. Waarom deze niet eerst komen te staan bij ordening op relevantie, weet ik niet.
Misschien komen de termen vaker voor binnen de full text in het werk over christendom en gender dan in de
werken die beide termen in de titel dragen? Het zou me verbazen, maar alles is mogelijk.
Ook zotero heeft moeite met JSTOR. Dit valt op zich op te lossen dankzij de help-pagina
(http://www.zotero.org/support/known_translator_issues|) . Zotero kan geen metadata van werken opslaan
indien je in diezelfde sessie de algemene voorwaarden van Jstor nog niet aanvaard hebt. Je moet dus eerst
een PDF manueel opslaan en de voorwaarden accepteren (stap 1), voor je zotero op JSTOR los kan laten.
Echter ook na deze stappen, lukt het zotero niet de juiste metadata op te slaan. Het slaat de titel van het
tijdschrift op maar niet de titel van het artikel of de auteur. Output is ook niet correct.
“JSTOR: Japanese Journal of Religious Studies, Vol. 34, nr. 1 (2007), Pp. 177-201”, n.d.
De uiteindelijke oplossing is als volgt: na stap 1 voeg de de pdf toe in zotero (click and drag) (stap 2),
rechtermuisklik en selecteer 'metadata ophalen voor PDF' (stap 3). Nu geeft zotero een foutmelding; je moet
eerst een tool voor het indexeren van pfd's installeren. Hierna lukt stap 3 wel. Omslachtig maar uiteindelijk
wel bruikbaar, zou je zeggen. Maar zelfs indien je al deze maatregelen treft, kan zotero de metadata soms
niet vinden.
Volgende werken zijn dus handmatig opgelijst:
Categorie A
Lincicome, Mark. “Brian Platt. Burning and Building: Schooling and State Formation in Japan,
1750–1890.” The American Historical Review 110, nr.3 (2005): 776.
Categorie B
Fridell, Wilbur. “Government Ethics Textbooks in Late Meiji Japan” The Journal of Asian Studies,
nr.4 (1970): 823-833
Okuda, Shinjo. “The Development of Secondary Education in Japan After World War II.” Higher
Education 12, nr. 5: 567–578.
Categorie C
Diebolt, Claude. “Accounting Expenditures on Education Japan from the Meiji Restoration to the
Second World War” Historical Social Research, nr.1/2 (103/104)(2003): 290-305
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
7 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Nakayama, Shigeru. “Independence and Choice: Western Impacts on Japanese Higher Education.”
Higher Education 18, nr. 1: 31–48.
Project Muse
Bij Project Muse probeerde ik categorie B verder uit te werken. Alle volgende werken kwamen opduiken bij
zoekopdrachten met namen (zie categorie B, boven). Ik vond echter geen werken die specifiek over de
personen gingen. Deze werken zal ik moeten zoeken in Japanse bronnen.
Booleaanse operatoren werken ook hier niet. De operator AND levert geen hits met beide zoektermen.
Categorie A
Hill, Christopher. “Japan and the Specter of Imperialism (review).” The Journal of Japanese Studies
37, nr. 2 (n.d.): 418–421.
Lincicome, Mark. “The History of Modern Japanese Education: Constructing the National School
System, 1872–1890 (review).” The Journal of Japanese Studies 36, nr. 2 (n.d.): 455–459.
Deze review is geen unicum, ik heb al meerdere reviews van hetzelfde boek gevonden. Ze staan
hierboven en -onder bij de betreffende databanken.
Platt, B. “Japanese Childhood, Modern Childhood: The Nation-State, the School, and 19th-Century
Globalization.” Journal of Social History 38, nr. 4 (June 1, 2005): 965–985.
Categorie B
Tetsuya Kobayashi. “Masataro Sawayanagi (1865-1937) and the Revised Elementary School Code of
1900.” Biography 13, nr. 1 (1990): 43–56.
Craig, Albert M. Civilization and Enlightenment: The Early Thought of Fukuzawa Yukichi. Harvard
University Press, 2009.
Ook van dit werk zijn er talrijke reviews in verschillende tijdschriften:
Matsuda, Kōichirō. “Civilization and Enlightenment: The Early Thought of Fukuzawa
Yukichi (review).” Monumenta Nipponica 65, nr. 1 (n.d.): 221–224.
Hiroshi, Watanabe. “Civilization and Enlightenment: The Early Thought of Fukuzawa
Yukichi (review).” Harvard Journal of Asiatic Studies 71, nr. 2 (n.d.): 462–469.
Pyle, Kenneth B. “Civilization and Enlightenment: The Early Thought of Fukuzawa
Yukichi (review).” The Journal of Japanese Studies 36, nr. 2 (n.d.): 409–412.
Sato, Yasuko. “Civilization and Enlightenment: The Early Thought of Fukuzawa Yukichi
(review).” Journal of World History 21, nr. 4 (n.d.): 774–777.
Categorie C
Masuda, Kingo. “A Historical Overview of Art Education in Japan.” The Journal of Aesthetic
Education 37, nr. 4 (2003): 3–11.
Howland, Douglas. “Translating Liberty in Nineteenth-Century Japan.” Journal of the History of
Ideas 62, nr. 1 (January 1, 2001): 161–181.
Chen, Constance J. S. “Transnational Orientals: Scholars of Art, Nationalist Discourses, and the
Question of Intellectual Authority.” Journal of Asian American Studies 9, nr. 3 (November 2, 2006):
215–242.
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
8 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Hill, Christopher. “Japan and the Specter of Imperialism (review).” The Journal of Japanese Studies
37, nr. 2 (n.d.): 418–421.
Howland, Douglas. “Translating Liberty in Nineteenth-Century Japan.” Journal of the History of
Ideas 62, nr. 1 (January 1, 2001): 161–181.
Cinii
Voor ik aan deze opdracht begon, werkte ik enkel met LIMO, JSTOR en Project Muse. Ik kende er al
meerdere dankzij de bibliotheek-tutorial op de website van de KULeuven, maar had deze theoretische
kennis nog niet in praktijk omgezet. Bij de lessen van encyclopedie werden we vertrouwd gemaakt met de
lay-out en het gebruik van deze en andere databanken. De databank die voor mij het nuttigst bleek was die
van Cinii. In Limo vind je de meeste werken terug die op JSTOR, Project Muse, e.a. staan. LIMO omvat
echter niet alle databases en geeft niet zoveel Japanse (Japanstalige) werken. Dus moeten we in deze zoeken
op andere plaatsen. Cinii bleek een goede optie. Bijna alle werken in het Japans die ik vond, komen van
deze site. Met de zoekopdracht “明治教育” vind je 32 werken, waarvan 6 gratis te lezen zijn.
Noot: Soms is er een officiële Engelse vertaling van de titel bij Cinii, dan gebruik ik deze, zoniet vertaal ik
het werk naar het Nederlands.
Categorie A
Hayashi, Sanpei (林三平). 「国家体制と教育政策 : 明治教育政策史覚書」(kokkataisei to kyōiku
seisaku: meiji kyōiku seisaku shi oboegaki, Nl: Nationale politiek en de onderwijstrend: memorandum
van de geschiedenis van de onderwijspolitiek in de Meiji). 『青山学院女子短期大学』 (Aoyama
Gakuin Joshi Tanki Daigaku, Journal of Aoyama Gakuin Woman’s Junior College), nr19. (1965): 111
– 139.
Hayashi, Sanpei (林三平).　「「教育時論」における国民教育論の動向 : 明治教育政策史覚書(二)」
(Kyōiku jiron ni okeru kokumin kyōiku ron no dōkō: meiji kyōiku seisaku shi oboegaki (ni), Nl:
Nationale onderwijstrend teruggaande op een hedendaagse kijk op onderwijs: memorandum van de
geschiedenis van de onderwijspolitiek in de Meiji (2)). 『青山学院女子短期大学』 (Aoyama Gakuin
Joshi Tanki Daigaku, Journal of Aoyama Gakuin Woman’s Junior College), nr.22 (1968): 141 – 165.
Categorie B
Fukagai, Yoshiko (深貝美子). 「明治教育制度の中の唱歌 : 洋楽的性格と歌詞の倫理」(Meiji
kyōiku seido no naka no shouka: yougakuteki seikaku to kashi no rinri, Eng: Songs in the Meiji
Educational System : The Occidental Characteristics of Music and the Ethics of Verses). 『岐阜教育大
学紀要』　(Gifu kyōiku daigaku kiyō, Bulletin of Gifu College of Education), nr.7 (1980): 210 – 222.
Nakayama, Kazuyoshi (中山一義). 「「學制」頒布前後事情」(Gakusei hanpu zengo jijou, Nl: Situatie
voor en na distributie Gakusei). 『慶應義塾大學文學部哲學科』(Keiō gijuku daigaku bungakubu
tetsugakka, Keiō private university Philosophy), nr.12 (1934): 77 – 146.
Kusama, Junrō (草間俊郎). 「(2) 明治教育財政史からみた小学校の一問題」(Meiji kyōiku zaisei shi
kara mita shōgakkō no ichimondai, Nl: Een probleem van de lagere school bekeken vanuit de
financiële geschiedenis van het onderwijs in de Meiji). 『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji,
Japanese journal of educational research), nr. 22 (1963): 51.
Itsuno, Tomohiro (伊津野朋弘). 「明治教育行政官僚制の成立 : 特別権力関係理論の導入問題を
中心に.」(Meiji kyōiku gyōseikan ryōsei no seiritsu: tokubetsu kenryoku kankei riron no dōnyū mondai
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
9 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
wo chūshin ni, Eng: The Process of the Establishment of Bureaucracy in the Administration of
Education in the Meiji Era). 『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji, Japanese journal of
educational research), nr.28 (1969): 55.
Cinii vond hetvolgende artikel niet omdat ik geen spatie zette tussen 明治 en 教育.
Yoshida, Tarō (吉田太郎). 「明治前期(1872〜1903年)における歴史教育方法の研究」(Meiji zenki
(1872〜1903nen) ni okeru rekishi kyouiku hōhō no kenkyū, Eng: A Study of the Method of History
Education in the First Half of the (1872〜1903) Meiji Period). 『横浜国立大学教育人間科学部紀要
教育科学』(Yokohama kokuritsu daigaku kyōiku ningenkagakubu kiyō kyōikukagaku, Journal of the
Yokohama National University The Educational Sciences ), nr. 8 (1968): 123 – 139.
Cinii leek mij een goede databank om enkele belangrijke personages in de geschiedenis van het Japanse
onderwijs onder de loep te nemen. Een groot aantal artikels in het Japans lezen, is een heus karwei.
Gelukkig zijn de meeste artikels maar tien of minder pagina's (vele zelfs slechts 1 pagina) lang. Ik heb enkel
de werken geselecteerd die openbaar zijn; dit wil zeggen de werken die gratis zijn en waarvan de full text
beschikbaar is. Ik heb in JSTOR (inclusief trefwoord education) en ERIC (exclusief trefwoord education)
gezocht naar artikels over de individuen in het Engels, maar dit levert niets op. Ik zal dus moeten kijken naar
algemenere werken waarin ze voorkomen want Engelse bronnen die specifiek over personen gaan, zijn niet
te vinden. Mijn hoofdbron echter (zie Amazon), wijdt telkens hoofdstukken aan personen dus hier vind ik
waarschijnlijk al genoeg informatie. Vertrouwen op een enkele bron lijkt me geen goed idee dus hier komen
de Japanse werken in beeld.
Meerdere individuen
Maeno, Sumiko (前野澄子). 「明治期における英語教育の指導者たち」(meijiki ni okeru eigo kyōiku
no shidōshatachi, Eng: Leading English Educators in Early Meiji Era Japan).　『鎌倉女子大学紀要』
(Kamakura joshi daigaku kiyō, The Journal of Kamakura Women’s College), nr. 13 (2006): 101 – 108.
Fukawa, Genichirō (府川源一郎). 「明治初期国語教科書の検討 : 福沢諭吉・古川正雄・松川半山
の仕事」(Meiji zenki kokugo kyoukasho no kentou:　Fukuzawa Yukichi, Furukawa Masao, Matsukawa
Hanzan no shigoto, Nl: Studie van de leerboeken Japans in de eerste helft van de Meiji-periode: het
werk van Fukuzawa Yukichi, Furukawa Masao en Matsukawa Hanzan).『全国大学国語教育学会発
表要旨集』(zenkoku daigaku kokugo kyōiku gakkai happyō yōshishū, The Japanese Teaching Society
of Japan), nr. 116 (2009): 150 – 153.
Itō Hirobumi
Inoue, Hisao (井上久雄). 「234 教育令と三新法 : 伊藤博文の日本教育令案修正について」(234
kyouikurei to sanshinhou: Itō Hirobumi no Nihon kyōiku reian shūsei ni tsuite, Nl: 234
Onderwijswetten en drie nieuwe regels: over Itō Hirobumi's amenderingen van de onderwijswetten).
『日本教育学会大會研究発表要項』(Nihon kyōiku gakkai taikai kenkyū happyō yōkō, Japanese
Educational Research Association), nr. 16 (1957): 45.
Inoue, Hisao (井上久雄). 「406 伊藤博文の日本教育令案修正の意義」(406 Itō Hirobumi no Nihon
kyōiku reiansei no igi, Nl: De betekenis van Itō Hirobumi's amenderingen van de onderwijswetten).
『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji, Japanese journal of educational research), nr. 17
(1958): 34.
Mori Arinori
Akie, Shōko (秋枝蕭子). 「森有礼とホーレス・マン : 庶民教育と教師養成について(前篇)」(Mori
Arinori to Ho-resu Man: shomin kyōiku to kyōshi yōsei ni tsuite (zenpen), Eng: Arinori Mori and
Horace Mann : On Their Education of Common People and Teacher-Training (Part I)).『福岡女子大
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
10 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
学文芸と思想』 (Fukuoka joshi daigaku bunkei to shisō, Fukuoka Women's University the Essays in
Literature and Thought), nr. 38 (1974): 15 – 30.
Akie, Shōko (秋枝蕭子). 「森有礼とホーレス・マン : 庶民教育と教師養成について(後篇)」(Mori
Arinori to Ho-resu Man: shomin kyōiku to kyōshi yōsei ni tsuite (kōhen), Eng: Arinori Mori and
Horace Mann : On Their Education of Common People and Teacher-Training (Part II)).『福岡女子大
学文芸と思想』 (Fukuoka joshi daigaku bunkei to shisō, Fukuoka Women's University the Essays in
Literature and Thought), nr. 39 (1975): 17 – 36.
Akie, Shōko (秋枝蕭子). 「森有礼と女子教育 : ホレース・マンとの関係」(Mori Arinori to joshi
kyōiku: Ho-resu Man to no kankei, Eng: Arinori Mori and His Opinion on the Women’s Education).
『福岡女子大学文芸と思想』 (Fukuoka joshi daigaku bunkei to shisō, Fukuoka Women's University
the Essays in Literature and Thought), nr. 32 (1968): 73 – 93.
Uenuma, Hachirō (上沼八郎). 「森有礼の教育思想とその背景」(Mori Arinori no kyōiku shisō to
sono haikei, Nl: Mori Arinori's ideeën over onderwijs en de achtergrond daarvan).『日本の学術記事』
(Nihon no gakujutsu kiji, Japanese journal of educational research), nr. 31 (1972): 40.
Satō, Noriko (佐藤紀子). 「明治啓蒙思想における女子教育観 : 森有礼, 福沢諭吉と植木枝盛」
(Meiji keimoushisou ni okeru joshi kyōiku kan: Mori Arinori,　Fukuzawa Yukichi to Ueki Emori, Nl:
Een blik op vrouwenonderwijs beïnvloed door de Verlichtingsfilosofie: Mori Arinori,　Fukuzawa
Yukichi en Ueki Emori).『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji, Japanese journal of
educational research), nr. 30 (1971): 19.
Minoru, Nakano (実,中野). 「帝国大学創設期に関する史料と文相森有礼 : 「帝国大学体制」の形
成に関する試論的考察」(teikoku daigaku sōsetsuki ni kan suru shiryō to bunshō Mori Arinori:
teikoku daigaku taisei no keisei ni kan suru shironteki kōsatsu, Eng: Materials on the Foundation
Period of the Imperial University and Arinori Mori : An Essay on the Establishment of the Imperial
University Order (1886-1889)).『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji, Japanese journal of
educational research 66), nr. 2 (1999): 193 – 200.
Motoda Nagazane
Hirota, Yoshihiko (廣田佳彦). 「公教育における国民教化と徳育の問題 : 元田永孚のかかわりを中
心に(2.【一般A-1】教育理論・思想・哲学(2),一般研究発表I,発表要旨)」(kōkyōiku ni okeru kokumin
kyōka to tokuiku no mondai: Motoda Nagazane no kakawari wo chuushin ni (2. ippan A-1) kyōiku
riron, shisou, tetsugaku (2), ippan kenkyū happyō 1, happyō yōshi, Nl: Het probleem van nationaal
onderwijs en lessen ethiek in het staatsonderwijs: met de focus op Motoda Nagazane (2. algemeen
A-1) onderwijsdebat, -ideeën en -filosofie (2), algemene uiteenzetting onderzoek 1, samenvatting
uiteenzetting). 『日本教育学会大會研究発表要項』(Nihon kyōiku gakkai taikai kenkyū happyō yōkō,
Japanese Educational Research Association), nr. 67 (2008): 66 – 67.
Fukuzawa Yukichi
Fujimaki, Arata (藤牧新). 「福沢諭吉と日本における英学の発展に関する一考察」(Fukuzawa
Yukichi to Nihon ni okeru eigaku no hatten ni kansuru ikkōsatsu, Eng: Yukichi Fukuzawa and His
Contribution to English Language Education in Japan). 『東海大学外国語教育センター第一類』
(Tōkai daigaku gaikokugo kyōiku senta-daiichirui, The Bulletin of the Foreign Language Center,
Tokai University), nr. 20 (1999): 183 – 192.
Harb, Hassan. 「福沢諭吉とムハンマド・アブドウの教育思想 : 教育と政治の分立論を巡って」
(Fukuzawa Yukichi to muhanmudo Abudou no kyōiku shisō: kyōiku to seiji no bunritsuron wo megutte,
Eng: The Educational Thought of Fukuzawa Yukichi and Muhammad Abduh.）『大阪大学言語文化
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
11 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
研究科』(Oosaka daigaku gengo bunka kenkyūka, Osaka University Japanese Language and Culture),
nr. 34 (2008): 41 – 66.
Tahara, Hiroto　(田原宏人). 「福沢諭吉の教育論と二つの近代 : 近代教育導入史のひとこま」
(Fukuzawa Yukichi no kyōikuron to futatsu no kindai: kindai kyōiku dōnyūshi no hitokoma, Fukuzawa
Yukichi on Education).　『札幌大学雑誌?』 (Sapporo daigaku zasshi, The Sapporo University
Journal), nr. 25 (2008): 183 – 188.
Nishitani, Kei (西谷敬). 「福沢諭吉における思想の革新と伝統」(Fukuzawa Yukichi ni okeru shisō
no kakushin to dentō, Eng: Innovation and Tradition : Fukuzawa Yukichi in the Intellectual History of
Japan). 『奈良女子大学文学部教育文化情報学講座年報』(Nara joshi daigaku bungakubu kyōiku
bunka jōhō kōza nenpō, Formation of Humanity and Culture : Annual Report of Dept. of EducationCulture-Information Science, Nara Women’s University), nr. 3 (1999): 25 – 37.
Yamamoto, Masami (山本正身). 「福澤諭吉における「政治」と「教育」の関わりについて(政治と教
育 : 教育は何であり, 何でないか)」(Fukuzawa Yukichi ni okeru 'seiji' to 'kyōiku' no kakawari ni tsuite
(seiji to kyōiku: kyōiku ha nan de ari, nan denai ka, Eng: Fukuzawa Yukichi’s Thoughts on the
Relationship Between Politics and Education (Politics and Education : What Is Education? What Is It
Not?)). 『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji, Japanese journal of educational research 67),
nr. 1 (2000): 44 – 46.
hetgeen een herwerking is van
Yamamoto, Masami (山本正身). 「福澤諭吉における「政治」と「教育」の関わりについて」(Fukuzawa
Yukichi ni okeru 'seiji' to 'kyōiku' no kakawari ni tsuite, Eng: Fukuzawa Yukichi’s Thoughts on the
Relationship Between Politics and Education). 『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji,
Japanese journal of educational research 67), nr. 58 (1999): 40 – 43.
Tanaka Fujimaro
Yukawa, Katsumi (湯川嘉津美). 「004 田中不二麿の欧米教育視察と幼児教育への着目 : 岩倉使
節団随行をめぐって」(004 Tanaka Fujimaro no ōbei kyōiku shisatsu to yōjikyōiku he no chakumoku:
iwakurashisetsu dan zuikō wo megutte, Nl: 004 Tanaka Fujimaro's observaties van het Westerse
onderwijs: over de deelnemers van de Iwakura-missie). 『日本保育学会大会研究論文集』(Nihon
hoiku gakkai taikai kenkyū ronbun shū,Japan Society of Research on Early Childhood Care and
Education), nr. 42 (1989): 8 – 9.
Kawashima, Torao (川島虎雄). 「110 明治時代の体操・遊戯について(その14) : 田中不二麿・伊沢
修二についての体育的考察」(110 Meiji jidai no taisō, yūgi ni tsuite (sono 14): Tanaka Fujimaro,
Isawa Shūji ni tsuite no taiikuteki kōsatsu, Nl: Over sport en lichamelijke opvoeding in de Meijiperiode (14 punten): de meningen van Tanaka Fujimaro en Isawa Shūji). 『一般社団法人　日本体育
学会?』(ippan shadan hounin nihon taiiku gakkai, Proceedings of the Congress of the Japanese
Society of Physical Education), nr. 28 (1977): 94.
Takamine Hideo
Takeda, Kiyoko (武田清子). 「ペスタロッチ受容の方法と問題 : 高嶺秀夫と石井十次・留岡幸助の
人間把握の対比をめぐって」(pesutarocchi juyō no houhou to mondai: Takamine Hideo to Ishi Juuji,
Tomeoka Kōsuke no ningen haaku no taihi wo megutte, Eng: The Method and Problem of Adaptation
of Pestalozzian Thought in Meiji Period). 『国際基督教大学学報. I-A, 教育研究』(kokusai
kirisutokyō daigaku gakuhou, International Christian University Publications. I-A, Educational
Studies), nr. 9 (1962): 1 – 54.
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
12 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Ook enkele westerlingen die een grote impact hadden op onderwijs, heb ik in deze databank geworpen.
William Clark en Edward Morse leveren niets op maar David Murray en Ernest Fenollosa wel. Het lijkt me
interessant deze personen vanuit Japans perspectief te benaderen, omdat ik eventueel een verschil in
waardering vind. In een andere databank zoek ik dan dezelfde personen om er een Westerse benadering van
te vinden.
David Murray
Koga, Tooru (古賀徹). 「吉家定夫著, 『日本国学監デイビッド・マレー : その生涯と業績』」（Yoshiie
Sadao sha, 'nihonkokugakkan deibiddo mare-: sono jingai to gyouseki, Eng: Yoshiie Sadao's "Japan's
dean David Murray: his life and his acchievements). 『日本の学術記事』　(Nihon no gakujutsu kiji,
Japanese journal of educational research 65), nr. 3 (1998): 242 – 244.
Ernest Fenollosa
Nozaki, Kōichi (野崎晃市). 「平井金三とフェノロサ : ナショナリズム・ジャポニズム・オリエンタリズ
ム」(Hirai Kinza to Fenorosa: nashonarizumu, japonizumu, orientarizumu, Eng: Hirai Kinza and
Fenollosa : Nationalism, Japonism, and Orientalism).『宗教研究會, 日本宗教學會』(shūkyō
kenkyūkai, nihon shūkyō gakkai, Journal of Religious Studies 79), nr. 1 (2005): 73 – 96.
Fenollosa's leerling Kakiyama Ban'yu
Tsukada, Miki (塚田美紀). 「明治末期「教育的図画」創出をめぐる「技術」の問題 : 柿山蕃雄とその
周辺」(Meiji makki 'kyōikuteki zuga' sōshutsu wo meguru 'gijutsu' no mondai: Kakiyama Ban'yu to
sono shūhen, Eng: Drawing and Painting Of). 『東京大学大学院教育学研究科紀要』 (Tōkyō daigaku
daigakuin kyōiku kenkyūka kiyō, Bulletin of the Graduate School of Education, the University of
Tokyo), nr. 38 (1998): 347 – 355.
Hier blijkt dat Zotero de gestructureerde tekst op het internet toch niet zonder fouten kan lezen. De titel van
dit laatste werk is namelijk niet “Drawing and Painting Of” maar “Drawing and painting of "art pedagogy"
in the last Meiji era : Art education of Kakiyama Ban-yu”. Weer wordt duidelijk dat computers het werk niet
alleen doen: check double check. Juiste output:
Tsukada, Miki (塚田美紀). 「明治末期「教育的図画」創出をめぐる「技術」の問題 : 柿山蕃雄とその
周辺」(Meiji makki 'kyōikuteki zuga' sōshutsu wo meguru 'gijutsu' no mondai: Kakiyama Ban'yu to
sono shūhen, Eng: Drawing and painting of "art pedagogy" in the last Meiji era : Art education of
Kakiyama Ban'yu). 『東京大学大学院教育学研究科紀要』 (Tōkyō daigaku daigakuin kyōiku
kenkyūka kiyō, Bulletin of the Graduate School of Education, the University of Tokyo), nr. 38 (1998):
347 – 355.
BAS
BAS kende ik niet voor ik aan deze opdracht begon. Ik typte het dus in in Google en volgde de eerste hit:
www.basdistribution.be. Je kan er dingen kopen en er is een zoekbalk. Ik probeerde dus meteen 'Education
Meiji' maar kreeg geen resultaten. Er was ook geen about-pagina dus ik vond het al verdacht. Ik probeerde
dus opnieuw een googlesearch 'BAS database' en kwam dit maal wel uit bij het juiste:
http://bmc.lib.umich.edu/bas/. Het is wel vreemd dat de zoekopdracht 'BAS' deze site niet weergeeft op de
eerste pagina met resultaten. Indien google informatie uit mijn gewoonlijke zoekopdrachten haalt in die
mate dat op het internet gewaarschuwd wordt voor 'schending van de privacy', is het toch wel vreemd dat de
site met 'Asian' niet voorkomt op de eerste pagina. Het was echter een kwestie van seconden eer ik de juiste
site vond dus verder klaag ik niet. Ik probeerde alvast mijn gewoonlijke zoekopdracht uit: education Meiji,
maar kwam op een aanmeldpagina terecht. Wat blijkt: voor deze pagina moet je ingelogd zijn op 'thuiswerk'.
Zotero kan geen gestructureerde data op deze site vinden. BAS bevat geen openbare documenten. Het geeft
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
13 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
enkel de mogelijkheid tot zoeken in bibliotheken: een steekproef van een aantal werken maakt duidelijk dat
ik naar Canada, of als ik geluk heb het Verenigd Koninkrijk moet om de werken te halen. Aangezien de
enige realistische optie het kopen van de boeken is, sla ik deze databank over. Ik zou deze databank enkel
gebruiken indien ik zeer weinig ander materiaal zou vinden.
Science direct
Categorie B
Collins, Kevin A. “The Development of Teacher Education in Japan 1868–1980s.” Teaching and
Teacher Education 5, nr. 3 (1989): 217–228.
Categorie C
Self, Sharmistha. “Education and Long-run Development in Japan.” Journal of Asian Economics 14,
nr. 4 (2003): 565–580.
Sullivan, Nancy. “Effects of Japanese National Identification on Attitudes Toward Learning English
and Self-assessed English proficiency.(Report).” International Journal of Intercultural Relations 33,
nr. 6: 486.
Social Science Research Network (SSRN)
Categorie C
Riles, Annelise, and Takashi Uchida. Reforming Knowledge? A Socio-Legal Critique of the Legal
Education Reforms in Japan. SSRN eLibrary (n.d.).
ERIC
Deze databank leerde mr. Hans Coppens mij kennen tijdens een feedback-moment. Hij sluit goed aan bij
mijn onderwerp: een hele databank over onderwijs. Ik kreeg meteen veel nuttige hits. ERIC is ook
opgenomen in LIMO dus onrechtstreeks had ik er wel al artikels van gevonden. Toch is het altijd goed om
de databanken ook apart te doorzoeken.
Categorie A
Yamasaki, Yoko. “The Impact of Western Progressive Educational Ideas in Japan: 1868-1940.”
History of Education 39, nr. 5 (2010): 575–588.
Naka, Arita. “Meiji Shoki No Kyoiku Seisaku to Chiho Eno Teichaku (Educational Policies and Their
Localization in the Earlier Years of the Meiji).” CEAS Abstract Series, nr. 1-4 (ED 060 227), 1969.
Parisi, Lynn, Sara Thompson, and Anne Stevens. “Meiji Japan: The Dynamics of National Change. A
Humanities Approach to Japanese History, Part II.” Social Science Education Consortium, Boulder
Shibata, Masako. “Controlling National Identity and Reshaping the Role of Education: The Vision of
State Formation in Meiji Japan and the German ‘Kaiserreich’.” History of Education 33, nr. 1
(January 1, 2004): 75–85.
Categorie B
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
14 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
Hastings, Sally A. “Women Educators of the Meiji Era and the Making of Modern Japan.”
International Journal of Social Education 6, nr. 1 (1991): 83–94.
Kiuchi, Yoichi. “Unrequited Love for Germany?: Paradigm and Ideology in Educational Research in
Japan Until 1945.” Educational Studies in Japan: International Yearbook (December 2007).
Categorie C
Buck, James H. Education and Socialization in the Japanese Self-Defense Force., 1971.
Beauchamp, Edward R. Japanese Education and the Development of Postwar Educational Policy,
1945-1985., 1985.
Cutts, Robert L. An Empire of Schools. Japan’s Universities and the Molding of a National Power
Elite. M.E. Sharpe Inc., 1997.
Marshall, Byron K. Learning To Be Modern. Japanese Political Discourse on Education. Westview
Press Inc., , 1994.
Shimahara, Nobuo. Teacher Education in Japan., 1988.
Shimizu, Minoru. “Japanese English Education and Learning: A History of Adapting Foreign
Cultures.” Educational Perspectives 43, nr. 1 (2010): 5–11.
Takahashi, Susumu. “An Overview of Reform and Tradition in Japanese Moral Education Since
1868.” Moral Education Forum 13, nr. 2 (1988): 10–16.
Amazon
Amazon vind ik een laatste reddingsmiddel omdat het meestal de aankoop van boeken vereist. De boeken
die je er vindt die in de bibliotheek staan, heb je hoogstwaarschijnlijk al lang gevonden zonder amazon dus
daarvoor hoef je het niet te gebruiken.
Categorie A
Mijn hoofdbron moet ik van Amazon halen. Het zou me 30 dollar + verzending kosten, maar het is
onmisbaar voor deze paper.
Lincicome, Mark. Imperial Subjects as Global Citizens: Nationalism, Internationalism, and
Education in Japan. Lexington Books, 2009.
Categorie C
Ik had er een boek gevonden, dat gelukkig ook online beschikbaar was　(zie Cinii).
Amano, Ikuo (天野郁夫). 『大学改革―秩序の崩壊と再編』（daigakukaikaku - chitsujo no houkai to
saihen. Onderwijshervorming - De val en de heropbouw van het systeem）. Tōkyō: Tōkyō University
Press (東京大学出版会), 2004.
Besluit
Als ik terugblik op de werken die ik in de loop van het semester gelezen heb, dan merk ik dat vooral de
12/02/2014 10:41
Nationalisme en internationalisering in het Japanse onderwijs 1868-19...
15 of 15
http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php/Nationalisme_en_in...
werken over deelaspecten van mijn onderwerp (categorie B) mij boeiden. De algemenere werken die het
onderwijs als systeem belichten, waren vaak zeer droog. Langs de ene kant denk ik dat ik mij misschien
meer moet focussen op een deelaspect van het Japanse onderwijs, maar langs de andere kant vrees ik dat ik
dan te weinig bronnenmateriaal ga vinden. Over personen die het onderwijs beïnvloed hebben, heb ik bijna
alleen Japanse werken gevonden. Eventueel kan ik mijn bacherlorpaper onderverdelen in hoofdstukken die
elk een bepaalde studierichting (kangaku, muziek, kunst...) behandelen? Ik zal tijdens de zomer zo'n breed
mogelijk spectrum van bovenstaande werken lezen en op basis daarvan beslissen. Ik wil me echter nog niet
vastpinnen op dit onderwerp, dus zal ook andere mogelijke onderzoekgebieden verkennen, concreet gezegd
door boeken te lezen en series zoals Begin Japanology te bekijken.
Ontvangen van "http://kashira.arts.kuleuven.be/encywiki/index.php
/Nationalisme_en_internationalisering_in_het_Japanse_onderwijs_1868-1952"
Deze pagina is het laatst bewerkt op 25 jun 2012 om 18:41.
De inhoud is beschikbaar onder de a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 2.0
Belgium License.
12/02/2014 10:41

Download Report