Incidenten met orale oncolytica

-
mei 2014 jaargang 28
CMR scr e e n i n g
2
optima farma nr 05
I edere week screent de cmr de meldingen die in de voorgaande
week zijn binnengekomen. Deze screening gebeurt aan de hand
van drie criteria, namelijk: kans op herhaling, kans op (ernstige) schade en educatieve waarde. Aan de hand van deze
selectie en het aantal meldingen binnen een bepaald onderwerp
correcte aantal tabletten wordt afgele-
zien door controleassistente. De fout
verd. Maar het verkeerde etiket wordt
is ontdekt doordat de patiënt terug-
op het doosje geplakt, hierdoor heeft
kwam omdat doosje met ‘haar’ etiket
patiënt slechts 1450 mg geslikt (2 ta-
500 mg voortijdig op was. Toen ze
bletten van 500 mg en 3 tabletten van
deze dus bij wilde halen kwam ze er-
150 mg). De fout werd gemaakt bij
achter dat ze precies de andere tablet
uitvullen door de stagiaire en niet ge-
kreeg aangevuld.
<<
Werking en bijwerking capecitabine - Xeloda
Capecitabine remt de groei van sommige tumoren. Artsen schrijven het voor als
chemotherapie (chemokuur) bij kanker van de dikke darm, de endeldarm en het
worden analyses uitgevoerd en risico’s in kaart gebracht.
rectum (het laatste deel van de endeldarm), bij maagkanker of borstkanker.
Op welke bijwerkingen moet ik letten?
door: Henriëtte Leenders
Dit middel heeft een krachtige werking op de celdeling, niet alleen van kankercellen,
maar ook van gezonde lichaamscellen. Hierdoor kunnen bijwerkingen ontstaan,
Incidenten met orale oncolytica
bijvoorbeeld op plaatsen waar de cellen zich van nature snel delen. Dit zijn de
slijmvliezen van mond, maag en darmen, de huid, de haren en het bloed.
Aanbevelingen:
• Wanneer een recept voor een oraal oncoly-
De belangrijkste bijwerkingen die regelmatig (bij meer dan 30 op de
ticum wordt voorgeschreven door de huis
In de afgelopen twee jaar heeft de
door een apotheker (zie kader bijwer-
2 x daags 2 tabletten van 500 mg in
100 mensen) voorkomen zijn:
arts, ga na bij de voorschrijver of dit inder
cmr 80 incidenten ontvangen waarbij
king).
plaats van 2 x daags 4 tabletten. Het
• Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken diarree, buikpijn,
daad de bedoeling is.
• Accepteer geen herhalingsaanvraag voor een orale oncolytica betrokken waren. De
aantal tabletten was goed uitgerekend.
De patiënt heeft gedurende 14 dagen
• Pijnlijke mond, tong of keel; een vuurrode kleur van de slijmvliezen. Eten oraal oncolyticum in de apotheek. Verwijs volgens het etiket gebruikt en is na 1
en drinken kunnen hierdoor pijnlijk zijn. In veel gevallen helpt het om op naar de specialist of verifieer bij de specialist.
analyse zijn de incidenten met betrekking
A. Verkeerd schema of ontbreken van informatie over stopweek
week rust weer begonnen (hij had im-
ijsblokjes te zuigen, tijdens en direct na de chemotherapie.
• Maak gebruik van een doseringsbriefje om
helft van deze incidenten betrof het
middel capecitabine (Xeloda). Bij deze
maagpijn, brandend maagzuur en winderigheid.
tot methotrexaat (mtx) niet meegeno-
Een patiënt wordt behandeld met
mers nog de hoeveelheid voor 1 kuur
• Hand-voet-syndroom. De handen en voeten zijn pijnlijk, rood en gezwol-
de dosering na te rekenen en de berekening
men. De meeste incidenten gaan om
capecitabine en een chemokuur op de
van 14 dagen). Daarna meldt hij zich
len en kunnen tintelen of doof aanvoelen. De huid kan afschilferen en er vast te leggen. Laat daarbij ook het aan
een verkeerd aantal tabletten of een
dagbehandeling. Hij moet de capeci-
in de apotheek met een nieuw recept.
kunnen zweren of blaren op de huid ontstaan.
tal benodigde tabletten berekenen.
verkeerde dosering (berekening van
tabine 14 dagen slikken en vervolgens
Het ais geeft een doseringswijziging
totaal aantal milligram naar aantal
een week stoppen (de hoeveelheid op
aan, waarna de fout wordt ontdekt.
tabletten van verschillende sterktes).
het recept is voor veertien dagen). Als
Volgens protocol was het recept voor
Ook een foutief voorgeschreven sche-
de patiënt op controle komt bij de spe-
afleveren
ma wordt meermaals gemeld. Verder
cialist vertelt hij dat hij gewoon is door-
tweede assistente, zij heeft het fou-
is een specifieke fout voor capecita-
gegaan met slikken. Toen zijn tabletten
tieve gebruik niet opgemerkt. Ook de
bine het verwisselen van de etiketten
op waren heeft hij de voorkant van het
apotheker heeft bij het nakijken van de
ventieve) aanbevelingen gedaan om
apotheek heeft voor een herhaalrecept
de kans op incidenten te verkleinen.
gezorgd.
Een patiënt komt met een recept in de
apotheek voor een Xeloda-kuur. De
dosering is tweemaal daags 1800 mg
schade adviseert de cmr om recepten
B. Dosering, vergissing in aantal tabletten per keer
met capecitabine vooraf nogmaals
Op recept staat voorgeschreven Xeloda
ten van 150 mg). De Xelodakuur wordt
voor afleveren te laten controleren
2 x daags 2000 mg. De assistente typt
correct in het ais ingebracht en het
Vanwege de ernst en grote kans op
(3 tabletten van 500 mg en 2 tablet-
• Verifieer bij de voorschrijver als er geen stop-
4
periode vermeld staat op het recept. Vermeld indien van toepassing de stopperiode op het 2
etiket.
0
tie
T
vo en
or on
ge re
sch ch
re te
ve
n
Ve
rw
iss
el
in
g
Ov
er
dr
ac
ht
recepten bij betreffende apotheek). De
6
ra
c
ten verder toe. Tot slot worden (pre-
C. Verwisseling van het etiket
op doosjes van verschillende
sterktes
geprint wordt bij elk aangeschreven oncolyti
cum.
In
te
(gewone gang van zaken bij herhaal-
‘dosiscontrole cytostatica’, dat automatisch
8
ta
bl
et
te
n
licht de drie meest opvallende inciden-
• Activeer zo mogelijk in het ais een formulier g
gen apotheek in de brievenbus gedaan
10
rin
doosje uitgeknipt en deze bij zijn ei-
sterkte. De onderstaande casuïstiek
worden (zie voorbeeld).
se
recepten de fout niet opgemerkt.
op de doosjes met een verschillende
cytostatica moet dit briefje opnieuw ingevuld 12
Aa
nt
al
een
dat wil zeggen: komen de etiketten overeen
met het voorschrift? Bij elk voorschrift
14
Do
door
Soort incidenten met capecitabine
Le
ve
rin
Ve
g
rk
ee
rd
es
ch
em
a
gecontroleerd
Bereken ter controle terug vanaf de etiketten, • Bereken onafhankelijk van elkaar de dosering.
• Bij aflevering aan de patiënt de totale dag dosering eveneens vertalen in het aantal tabletten.

Download Report