Eindadvies expertgroep inkoop

Advies expertgroep inkoop
Drenthe, april 2014
Inhoudsopgave
Pagina
Hoofdstuk 1 I nleiding
3
Hoofdstuk 2 Sam envatting
5
Hoofdstuk 3 U itgangspunten
3.1
R egionaal Transitiearrangement
3.2
Drentse visie O pvoeden & O pgroeien
3.3
C ontinuïteit van zorg
3.4
Visie op contracteren
7
7
8
9
Hoofdstuk 4 I ntergemeentelijke sam enwerk ing
4.1
Sam enwerk ing tussen gem eenten: penvoerder 13
4.2
R elatiebeheer
14
Hoofdstuk 5 O pdrachtgeverschap
5.1
Sturing en control
5.1.1 Sturing en control op de toegang
5.1.2 Sturing en control op zorgaanbieders
5.2
Verantwoording
5.3
Monitoring
16
16
18
18
19
Hoofdstuk 6 Bek ostiging
20
Hoofdstuk 7 W erk agenda
21
Bijlage 1
I nterventieniveaus
23
Bijlage 2
C ontractering Jeugdhulp en JB/JR
25
Bijlage 3
Kraljic Matrix
26
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
2
Hoofdstuk 1 Inleiding
O p 1 januari 2015 treedt de Jeugdwet in werk ing. Deze wet m aakt gem eenten bestuurlijk
en financieel verantwoordelijk voor alle jeugdhulp en voor de uitvoering van
k inderbescherm ingsmaatregelen en jeugdreclassering.
Dit advies gaat over de organisatie van de ink oop van de jeugdhulp en de
jeugdbescherm ing en jeugdreclassering (hierna afgekort als JB/JR). Jeugdhulp om vat alle
ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en hun ouders bij alle denkbare opgroei- en
opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen. Hieronder valt zowel een
vorm van am bulante hulp als een verblijf bij pleegouders, hulp in een m edisch
k inderdagverblijf of psychiatrische zorg. Preventie en de uitvoering van
k inderbescherm ingsmaatregelen en de jeugdreclassering vallen niet onder het begrip
jeugdhulp.
Jeugdhulp betreft de zorg voor jeugdigen tot 18 jaar m et een specifieke hulpvraag. De
frequentie waarin de vraag zich voor doet is wisselend. Jeugdhulp k an doorlopen tot
m axim aal het 23 ste levensjaar, voor zover deze hulp niet onder een ander wettelijk k ader
valt en m its voldaan wordt aan de voorwaarden zoals wettelijk vastgelegd. Om het
aanbod van deze jeugdhulp in stand te k unnen houden en de k waliteit te k unnen borgen,
is het wenselijk deze zorg op provinciaal niveau in te k open. Voor de JB/JR en een aantal
erg gespecialiseerde functies, is bovenprovinciale samenwerk ing gezocht m et de
provincie Groningen.
De Jeugdwet om vat ook een inhoudelijk e verandering. Het stelsel van jeugdhulp is erop
gericht dat ieder k ind gezond en veilig opgroeit en zo zelfstandig m ogelijk k an deelnemen
aan het m aatschappelijk leven, rek ening houdend m et zijn of haar ontwik k elingsniveau.
O uders zijn hiervoor het eerst verantwoordelijk. Als dit niet vanzelf gaat, k omt de
overheid in beeld. De achterliggende visie is dat door m eer te investeren in preventie en
door uit te gaan van de eigen k racht van jeugdigen, ouders en het s ociale netwerk de
vraag naar jeugdhulp afneemt. Deze transform atie is een om vangrijk proces dat de
k om ende jaren zijn beslag k rijgt. Daarnaast is er landelijk een financiële taakstelling om
15% 1 te bezuinigen op de huidige uitgaven voor jeugdhulp en JB/JR (prijspeil 2014). De
aanbieders en de gem eenten zullen ieder vanuit hun eigen verantwoordelijkheid deze
om vangrijk e financiële en inhoudelijke opdracht alleen in gezamenlijkheid k unnen
realiseren.
Opdracht expertgroep Inkoop
Het onderliggende advies is opgesteld door de ex pertgroep ink oop, en behelst de
uitwerk ing van de opdracht van de ex pertgroep.
De opdracht aan de ex pertgroep ink oop is:
 Zorg dragen voor het tijdig borgen van de continuïteit van zorg.
 Het uitwerk en van de wijze van intergem eentelijke sam enwerk ing in regionaal
verband op het terrein van ink oop van de jeugdhulp en JB/JR binnen de
beschikbare m iddelen van de doeluitkering sociaal dom ein onderdeel jeugd.
 Een advies uitbrengen over het vervolgtraject als de organisatie van de ink oop is
vastgelegd, m ede in relatie tot het voortbestaan van de ex pertgroep ink oop.
De ex pertgroep ink oop bestaat uit een am btelijke afvaardiging vanuit elke sub -regio m et
ex pertise op het gebied van ink oop en de stelselwijziging jeugdzorg. Om de
betrok kenheid en de input op het eindadvies vanuit elke sub-regio voldoende te borgen,
is aan de sub-regio’s twee k eer een m emo m et een toelichting op de huidige stand van
zak en en ee n aantal vragen voorgelegd. Dit eindadvies is een advies op hoofdlijnen en bij
1
In Drenthe is met de aanbieders nog een extra bezuiniging van 5% afgesproken (RTA). Daarnaast is
afgesproken dat aan hetzelfde aantal jeugdigen zorg wordt verleend dan in 2013.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
3
de opstelling is rek ening gehouden m et de ontwik k elingen en de denkrichting in elk e subregio.
P roces tot besluitvorming
Dit onderliggende advies van de ex pertgroep ink oop wordt eind april 2014 besproken
m et de am btelijke ex pertgroep ink oop en de werk groep financials aanbieders. Vervolgens
wordt het definitieve advies opgesteld en op 12 m ei 2014, na bespreking in de am btelijke
werk groep transform atie, am btelijk en bestuurlijk beschikbaar gesteld aan de subregio’s. Het advies wordt betrok ken bij de ontwik k eling van het transform atieplan, dat
een concrete uitwerk ing is van het Drents R egionaal Transitiearrangement (RTA). I n het
transform atieplan worden de k euzes rond de organisatie van de ink oop (al dan niet in
gewijzigde vorm ) opgenomen. Het advies wordt als bijlage in zijn geheel aan het
transform atieplan toegevoegd.
Het transform atieplan wordt m edio m ei beschikbaar gesteld aan de sub-regio’s. Na
bespreking in het Algem een Bestuurlijk O verleg Drentse pilot Jeugd wordt het
transform atieplan aan de colleges van B&W van elk e gem eente voorgelegd ter
vaststelling.
Het onderliggende advies is zoals eerder aangegeven een advies op hoofdlijnen, dat
nader uitgewerk t wordt. O m deze reden is een werk agenda onderdeel van het advies.
De besluitvorm ing over het transform atieplan, inclusief de besluitvorm ing over de
organisatie van de ink oop van de jeugdhulp en JB/JR, heeft een zorgvuldig traject en een
besluitvorm ingsroute die tijd vergt. O m de daadwerk elijk e ink oop van de jeugdhulp en
JB/JR te realiseren is de tijd tot de daadwerk elijk e contractverlening k ort. Aan het advies
wordt dus gedurende het besluitvorm ingsproces al vorm en inhoud gegeven. Voor deze
uitwerk ing is m enskracht nodig en er dient zorg te worden gedragen voor het realiseren
van een aantal randvoorwaarden zoals digitale systemen en het nader invulling geven
van het zak elijk opdrachtgeverschap. Daarnaast vraagt het im plementeren van de
bedrijfsprocessen bij zowel de gem eenten als de aanbieders aandacht en tijd.
Leeswijzer
Dit advies bestaat uit een sam envatting in hoofdstuk 2, waarin ook alle adviezen van de
ex pertgroep ink oop zijn opgenomen. I n hoofdstuk 3 worden de uitgangspunten waarop
het advies gebaseerd is , beschreven; het R TA, Drentse Visie O pvoeden & O pgroeien, de
continuïteit van zorg en de visie van de expertgroep inkoop op contracteren en het
contracteringsmodel. Hoe er tussen gem eenten sam engewerk t k an worden rond de
organisatie van het contracteren is in hoofdstuk 4 beschreven. Het inhoudelijk e
contracteren op hoofdlijnen staat centraal in hoofdstuk 5, waar sturing en control,
verantwoording en m onitoring verder worden toegelicht. Hoofdstuk 6 gaat over
bek ostiging en het laatste hoofdstuk sluit af m et een werk agenda.
Aan het advies zijn drie bijlagen toegevoegd. I n de eerste bijlage worden de
interventieniveaus van de ondersteuning en hulp aan jeugdigen nader beschreven. I n de
tweede bijlage is schem atisch de contractering van de jeugdhulp en JB/JR weergegeven.
I n bijlage 3 wordt de Kraljic m atrix toegelicht. Deze m atrix biedt een goed handvat voor
het k euzeproces voor een contractvorm .
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
4
Hoofdstuk 2 Samenvatting
Het onderliggende advies is opgesteld door de ex pertgroep ink oop, en behelst de
organisatie van de ink oop van de jeugdhulp en de jeugdbescherm ing en de
jeugdreclassering (JB/JR).
De opdracht aan de ex pertgroep ink oop is:
 Zorg dragen voor het tijdig borgen van de continuïteit van zorg.
 Het uitwerk en van de wijze van intergem eentelijke sam enwerk ing in regionaal
verband op het terrein van ink oop van de jeugdhulp en JB/JR binnen de
beschikbare m iddelen van de doeluitkering sociaal dom ein onderdeel jeugd.
 Een advies uitbrengen over het vervolgtraject als de organisatie van de ink oop is
vastgelegd, m ede in relatie tot het voortbestaan van de ex pertgroep ink oop.
Leidend voor de advisering is ee n aantal uitgangspunten en voorwaarden. Eén van deze
uitgangspunten is het Drents R egionaal Transitiearrangement (RTA), dat is ondertekend
door de Drentse gem eenten, de huidige financiers van de jeugdzorg en de
jeugdzorgaanbieders. Met het R TA is ingestemd m et gem eentelijke sam enwerk ing op
Drents- en bovenprovinciaal niveau tot en m et 2016 op het gebied van de jeugdhulp en
de JB/JR. I n het R TA zijn de afspraken over de continuïteit van zorg in 2015 vastgelegd,
daarnaast is afgesproken dat hetzelfde aantal jeugdigen dat in 2014 zorg heeft
ontvangen, ondanks een om buiging die eind 2016 20% van het budget ten opzichte van
het budget 2014 bedraagt, ook in 2015 en 2016 passende jeugdhulp wordt geboden,
zonder dat de wachtlijsten groter worden.
Een ander uitgangspunt is de Drentse visie op opvoeden en opgroeien, vastgelegd in het
docum ent ‘Als jeugd en toekomst tellen’. Aansluitend op deze visie is ingestemd m et een
ordening van jeugdhulp in interventieniveaus, waarbij het huidige uitgangspunt is dat de
interventieniveaus 1 t/m 3 preventie betreffen, en vanaf interventieniveau 4 jeugdhulp.
Voor de organisatie van de inkoop van de jeugdhulp is uitgegaan van de huidige
dom einindeling van de jeugdzorg, te weten de geestelijk e gezondheidszorg (GGZ)
(inclusief jeugdhulp door vrijgevestigden) gefinancierd via de zorgverzekeringswet, de
(licht) verstandelijk beperk ten (LVB) gefinancierd via de AW BZ en de opvoed- en
opgroeiondersteuning en JB/JR, gefinancierd via de begrotingsgefinancierde zorg.
O nderstaand zijn de adviezen in hoofdlijnen van de expertgroep ink oop weergegeven
m et betrekking tot:

De vorm waarin de intergem eentelijke sam enwerk ing rondom ink oop van
gespecialiseerde jeugdhulp wordt gegoten en de afspraken die daaraan gekoppeld
zijn
De ex pertgroep ink oop a dviseert:
- het contracteringsproces en het contractbeheer te beleggen bij een penvoerende
gem eente;
- de gem eente Hoogeveen aan te wijzen als penvoerende gem eente.

De invulling van de gezamenlijke sturing van het ink oopproces door gem eenten
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- de toegang en de instroom naar de jeugdhulp nadrukkelijk te m onitoren;
- in te stem m en m et het opstellen van een convenant, waarin de afspraken tussen de
gem eenten over de ingekochte jeugdhulp en JB/JR zijn vastgelegd;
- het sturen op de inhoudelijk e afspraken te beleggen bij het am btelijk strategisch
overleg jeugd.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
5

De invulling van de verantwoording door instellingen aan de gezamenlijke
gem eenten
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- periodiek m onitoren van beleidsvoortgang en co ntractafspraken via Meetbaar Beter!
- vanaf 1 januari 2015 aansluiten bij hetgeen al goed werk t;
- de verantwoordingssystematiek tussen de provincie Drenthe en hoofdcontractant
Yorneo als richtinggevend hanteren;
- in een overgangsperiode van m aximaal 3 jaar een verantwoordingssystematiek
ontwik k elen die aansluit bij het contracteren op basis van resultaatm eting;
- streven naar een uniform e systematiek voor het gehele dom ein van de jeugdhulp.

De wijze van bek ostiging (en onderlinge verrek ening) door en tussen gem eenten
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- in te stem m en m et het advies van de expertgroep financials over het profijt- en
solidariteitsbeginsel;
- dat de wijze hoe zicht wordt verk regen en gehouden op de liquiditeitspositie van de
aanbieders in overleg m et de werk groep financials nader wordt uitgewerk t;
- om de wijze van bevoorschotting in overleg m et de ex pertgroep financials nader wordt
uitgewerk t.

De wijze waarop (en in welk organisatorische setting) instellingen worden
gecontracteerd en m onitoring van de gem aakte afspraken gaat plaatsvinden
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- het overnem en van de huidige dom einindeling (GGZ, LVB, O pvoed - en
opgroeiondersteuning incl. JB/JR) en daaraan een vierde dom ein toe te voegen, nam elijk
dat zorgaanbod waarvan onderzocht gaat worden of dat beter lok aal k an worden
gestuurd. Dit betreft bijvoorbeeld de basis GGZ of de zorg op zorgboerderijen.
- om een groeim odel voor de contractering te hanteren: start m et prestatiegerichte
contractering en groei toe naar resultaatgerichte contractering;
- als contracteringm odel te k iezen voor m axim aal 2 hoofdcontractanten per dom ein en in
de dom einen GGZ en LVB ook collectiviteiten als contractpartijen te accepteren;
- voor het onderhouden van de contacten m et de diverse aanbieders van jeugdhulp
accountteams in te richten;
- een accountteam in te richten voor de drie huidige jeugdzorgdomeinen en een
accountteam lok aal.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
6
Hoofdstuk 3 Uitgangspunten
I n dit hoofdstuk worden de uitgangspunten en voorwaarden k ort beschreven welk e
leidend zijn bij het advies.
3.1
Regionaal Transitiearrangement
O p 30 ok tober 2013 is het R egionaal Transitie Arrangem ent (hierna: R TA) ondertekend
door de Drentse gem eenten, de huidige financiers van de jeugdzorg en de
jeugdzorgaanbieders . Met deze ondertekening is onder andere ingestem d dat er
gem eentelijke sam enwerk ing op regionaal (Drenthe) en bovenregionaal (Noord
Nederland) niveau tot en m et 2016 is op het gebied van de gespecialiseerde jeugdzorg
(Jeugdwet: Jeugdhulp), Algem een Meldpunt Kinderm ishandeling en JB/JR. Aansluitend op
het R TA hebben de Drentse gem eenten besloten om de ink oop van de jeugdhulp en
JB/JR op provinciaal niveau op te pak ken.
De zorg voor het organiseren van deze inkoop m et als bestedingsplafond het de
gem eenten (via de doeluitkering sociaal dom ein) ter beschikking staande budget
jeugdhulp, om vat twee opdrachten:
1. Zorg tijdig voor het borgen van de continuïteit van zorg.
2. W erk de wijze van intergem eentelijk e samenwerk ing in (boven)regionaal verband,
op het terrein van ink oop van de jeugdhulp uit.
Bij deze opdrachten gelden de volgende voorwaarden:
C ontinuïteit van zorg is een wettelijk in te vullen opdracht.
Bezuinigingstaakstelling is m inim aal 20% 2 van het budget 2014 afgezet tegen het
huidige aantal cliënten in zorg.
Vorm geven lok ale k leur, indien dat de beste oplossing is en m aak onderscheid
tussen organisatorische setting en operationele aanwezigheid: dat laatste is altijd
de sociale context van een gezinssysteem, dus altijd de lokale setting.
I n stand houden van de m et het oog op de vraag naar jeugdhulp noodzakelijke
zorginfrastructuur.
Maatschappelijk verantwoord om gaan m et gedane investeringen.
3.2
Drentse visie Opvoeden & Opgroeien
De k ern van de transform atie is dat gem eenten in Drenthe alle leefm ilieus waarin
k inderen zich bevinden m et elk aar willen verbinden rond één sam enhangende visie op
opvoeden en opgroeien. C entraal in deze visie staat het benutten en aanboren van de
eigen m ogelijkheden van de hulpvrager en diens sociale context. Door vroegtijdige en de
goede interventies k an escalatie van de problematiek worden voork omen en wordt een
bijdrage geleverd aan het verm inderen van de behoefte aan hulp en ondersteuning in de
toek omst. Het vertrek punt is dat lichtere hulp wordt geboden, die zich dichtbij de eigen
leefomgeving bevindt en die aansluit bij de eigen k racht van de opvoeders en het
gezinssysteem. Het doel is om het percentage jeugdigen m et ernstige
opvoedproblematiek en in zware zorg terug te dringen, doordat de preventieve
dienstverlening een groter deel van de totale zorgvraag k an oplossen.
Deze visie is vastgelegd in het docum ent ‘Als jeugd en toekomst tellen’, die door de
betrok ken partijen van het R TA is onderschreven.
Aansluitend op deze visie is ingestemd m et een ordening van de jeugdhulp in
interventieniveaus, waarbij het huidige uitgangspunt is dat de interventieniveaus 1 t/m 3
preventie betreffen en vanaf interventieniveau 4 jeugdhulp. Hoe hoger het
interventieniveau hoe specialistischer en intensiever de vorm van jeugdhulp. De
jeugdhulp op de interventieniveaus 7 en 8 betreffen de dagopname en de opname m et
verblijf. Een gering percentage (3%) van de Drentse jeugd m aakt gebruik van deze zorg.
Een overzicht van de verschillende interventieniveaus is opgenomen in bijlage 1.
2
Met opmerkingen [M1]: Tabel interventieniveaus is
aangepast; overeenkomstig advies financials.
De landelijke korting is 15% en de Drentse korting 5%, dus totaal 20% korting.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
7
3.3
Continuïteit van zorg
Eén van de eisen die aan gem eenten wordt gesteld, is dat zij continuïteit van zorg
garanderen. Het betreft dan de jeugdigen die op 31 decem ber 2014 een indicatie hebben
voor jeugdhulp. Die indicatie m oet ook in 2015 gestand gedaan worden.
Met betrek king tot de ink oop van zorg houdt deze verplichting in dat de lopende
behandelingen (of de behandelingen die wel zijn geïndiceerd, m aar als gevolg van
bijvoorbeeld wachtlijsten niet gestart zijn) afgemaakt k unnen worden op basis van de al
bek ende indicatie. I n principe houdt dit in dat aan lopende afspraken een vervolg wordt
gegeven. De duidelijk heid over de consequenties voor de contractering gerelateerd aan
dit aspect van continuïteit van zorg, k an pas worden gegeven als landelijk de eenmalige
gegevensoverdracht heeft plaatsgevonden (september 2014).
I n het R TA is daarnaast een andere vorm van continuïteit van zorg vastgelegd.
Gem eenten en zorgaanbieders hebben afgesproken dat hetzelfde aantal jeugdigen dat in
2014 jeugdhulp heeft ontvangen, ondanks een om buiging die eind 2016 20% van het
budget ten opzichte van het budget 2014 bedraagt, ook in 2015 en 2016 passende
jeugdhulp wordt geboden, zonder dat de wachtlijsten groter worden.
Bepalend voor het aantal jeugdigen in zorg is het factla b dat in september 2014 wordt
gehouden. Deelname aan dit factlab is verplicht voor alle aanbieders van jeugdhulp, die
in 2015 Drentse k inderen in zorg willen houden c.q. nem en.
I n september worden op basis van de uitk omsten van het factlab, per dom ein aantallen
jeugdigen in zorg vastgesteld.
O p het m om ent dat de eenm alige gegevensoverdracht heeft plaatsgevonden, k an worden
bepaald welk aandeel van het aantal jeugdigen in zorg, gevorm d wordt door jeugdigen
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
8
m et een al afgegeven indicatie. I n de onderstaande tabel zijn de bandbreedtes
aangegeven, die als indicatie gelden. De expertgroep inkoop is uitgegaan van het door de
ex pertgroep financials uitgebrachte advies om toe te staan dat er onderling geschoven
k an worden m et budgetten, m et uitzondering van de in de onderstaande tabel genoemde
specifieke onderdelen; de genoemde bedragen gelden als uitgangspunt voor het
contracteren in 2015. De nu vastgelegde verdeling van het budget, dient de k om ende
jaren te veranderen. Het doel van de transform atie jeugdhulp is dat er m eer budget
wordt ingezet in am bulante trajecten en m inder in k linische of residentiële jeugdhulp.
Jaarlijks zal getoetst worden of de ze transform atiedoelen worden gerealiseerd.
Tabel 1: indicatieve bandbreedtes (waarin rekening is gehouden met ombuiging 2015 en
afromen van Drentse opslag en reservering landelijke functies )
Domein
Onderdeel
LVB
I ntram uraal
10
Ex tram uraal
12
GGZ
Budget € x 100.000
Basis GGZ
Specialistische GGZ
Klinisch
Jeugdzorg
Specifiek
Met opmerkingen [M2]: Budgetver-deling Basis GGZ en
Specialistische GGZ is aangepast door financials zorgaanbieders.
6
21
4
Am bulant
11
Pleegzorg
6
Jeugdzorg Plus
5
Verblijf
8
Deeltijd
5
Toegang
4
Dyslexie
2
JB en JR
5
AMK
PGB’s
Totaal
2
10
111
3.4
Visie op contracteren
Het uitgangspunt voor het contracteren is het zorgdragen voor de continuïteit van zorg.
De tijd ontbreekt om m et alle aanbieders te overleggen. O m deze reden is gekozen om
de huidige dom einindeling te hanteren en in gesprek te gaan m et een
vertegenwoordiging van elk dom ein. I n de huidige jeugdzorg worden drie dom einen
onderscheiden, te weten de geestelijk e gezondheidszorg (GGZ) gefinancierd via de
zorgverzekeringswet, de (licht) verstandelijk beperk ten ( LVB) gefinancierd via de AW BZ
en de opvoed- en opgroeiondersteuning en JB/JR, de begrotingsgefinancierde zorg.
Als uitgangspunt voor het contracteren is gek ozen voor een groeim odel. Als
m inim umoptie is gekozen om te werk e n m et prestatiegerichte contractering, waarbij de
huidige situatie het startpunt is voor de te m aken afspraken. Er wordt toegewerk t naar
resultaatgerichte contractering vanaf 2017, echter zoveel eerder als m ogelijk is.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
9
Alle aanbestedingen m oeten objectief, non-discrim inatoir, transparant en proportioneel
zijn. Gebruikelijk is een procedure waar een Programma van Eisen wordt gem aakt die
vervolgens op de m arkt wordt gezet door m iddel van de geijkte m ethoden als een
onderhandse of openbare procedure. Deze procedures vereisen een zorgvuldig bestek en
k ennen een bepaalde doorlooptijd.
O p dit m om ent ontbreekt voldoende k ennis over de in te k open diensten om een
zorgvuldig en sluitend bestek/Program ma van Eisen te schrijven. Bovendien ontbreekt de
tijd voor een openbare procedure.
De m eest ideale vorm van aanbesteden is op dit m om ent, gegeven de om standigheden,
een onderhandelingsprocedure waarbij optim aal gebruik k an worden gem aakt van de
k ennis en ervaring van de huidige aanbieders.
Jeugdhulp en JB/JR vallen in de aanbestedingswet van 2012 onder de zogenoemde
categorie 2B dienst (Zie Artik el 2.38 lid 3), waar een verlicht regim e geldt en de
aanbestedingsprocedure vorm vrij is.
Daarom stelt de expertgroep ink oop voor de onderhandelingsprocedure te hanteren m et
een beperkt aantal aanbieders. Het is m ogelijk m et alle huidige aanbieders de
onderhandelingsprocedure te starten. Nadeel hiervan is dat
1) De onderhandelingen disproportioneel veel tijd k ost.
2) Het overzicht verloren gaat; contractm anagement m et m eer dan 100 organisaties is
onuitvoerbaar.
3) Eventuele nieuwe aanbieders niet in beeld k om en.
Door m et een aantal spelers/aanbieders de onderhandelingsprocedure aan te gaan,
k unnen bovenstaande problemen worden ondervangen. De volgende aspecte n m oeten
dan worden m eegenomen in de onderhandelingen:
- De relatie tussen de hoofdcontracten/sub contractanten m et de Drentse gem eenten
waarbij het uitgangspunt is dat ook de sub contractanten serieuze gesprekspartners
blijven tijdens de contractperiode. (Gemeente blijven in gesprek m et alle aanbieders
waar nu ook m ee gesproken wordt)
- Hoofdcontracten staan garant voor een breed aanbod van dienstverlening en toegang
van nieuwe aanbieders.(Variatie in aanbod blijft gehandhaafd en k euzevrijheid voor de
inwoners/jeugd blijft)
- Hoofdcontractanten zijn verantwoordelijk voor het m onitoren van de lopende dossiers,
waaronder de cliëntenstrom en, en hebben een signaalfunctie.
- Er vindt periodiek overleg plaats tussen de accountteams en de hoofdcontractanten
waar ook de sub contractanten betrokken worden.
De voorgestelde aanpak is wenselijk om voor het overgangsjaar 2015 rust te creëren om
zo zorg te dragen voor een optim ale transitie en daarnaast de transform atie verder in
gang te zetten. Het is van belang om tijd te nem en voor de nieuwe werk elijk heid en te
borgen dat er passende jeugdhulp beschikbaar is voor de jeugd in elk e gem eente. Deze
eerste jaren worden daarnaast benut om toe te werk en naar resultaatgerichte
contractering (trajecten of populatie).
O nderstaand een toelichting op beide contracteringsm ethoden.
Prestatiegerichte contractering
Bij prestatiegerichte contractering vindt bekostiging plaats op basis van ee n uitgevoerde
activiteit, prestatie of sam enstelling van activiteiten. Andere nam en hiervoor zijn
prestatiebekostiging, p * q bek ostiging of outputbekostiging.
Voordeel is dat er een k oppeling is tussen de geleverde prestatie (activiteit, traject) en
de bek ostiging. Het stim uleert de doelm atigheid om dat er k ostentoerekening plaatsvindt
naar activiteit of traject. Het nadeel k an zijn dat er een volum erisico bestaat indien er
ongelim iteerd activiteiten of trajecten in rek ening k unnen worden gebracht. Daarnaast
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
10
leidt een te gedetailleerd tarievensysteem voor activiteiten en trajecten tot grote
adm inistratieve lasten.
Resultaatgerichte contractering
Bij resultaatgerichte financiering vindt bekostiging plaats op basis van het gerealiseerde
resultaat zoals een persoon die is geholpen of een groep personen waar verbetering is
opgetreden. Bij het niet halen van het vooraf afgesproken resultaat betekent dat geen
betaling plaatsvindt.
Voordeel is dat uitk omst op het niveau van de resultaatgebieden centraal staat in de
afspraken waardoor de financiële prik kels de k waliteit, samenwerk ing en innovatie
bevorderen. H et nadeel is dat resultaten of effecten in de prak tijk vaak m oeilijk m eetbaar
zijn en/of tevens door andere factoren worden beïnvloed waarop een aanbieder niet of
niet alleen invloed heeft. Er bestaat dan nauwelijk s een direct verband tussen de
activiteiten en inspanning die een aanbieder doet en het resultaat of m aatschappelijk
effect.
Als contracteringsmodel is het wenselijk te k iezen voor een m odel waar de gem eenten
een contract hebben m et één of twee hoofdcontractanten per dom ein. Voor niet elk
dom ein is er op dit m om ent voldoende draagvlak om te k om en tot 1 hoofdcontractant.
Daarnaast werk en binnen de huidige AW BZ-gefinancierde en de zorg die via de
zorgverzekeringswet wordt gefinancierd k leine zorgaanbieders en vrijgevestigden. Het
gaat om een grote groep aanbieders. Niet m et elk e aanbieder k an een contract worden
gesloten, om die reden k iezen gem eenten er voor dat de vrijgevestigden zich verenigen
in een collectiviteit bijv. in de vorm van een vereniging. De Drentse gem eenten sluiten
een contract af m et deze vereniging waar vrijgevestigden zich aan hebben verbonden.
Het gewenste contracteringsm odel ziet er als volgt uit:
Domein begrotingsgefinancierde jeugdzorg:
1 Hoofdcontractant voor jeugdbescherm ing en jeugdreclassering (JB/JR)
1 Hoofdcontractant voor hulp bij opvoeden en opgroeien die gebruik m aakt van
subcontractanten
Domein Zorgverzekeringswet (GGZ):
1 Hoofdcontractant voor de GGZ die gebruik m aakt van subcontractanten.
Domein AWBZ ( LVB):
1 Hoofdcontractant voor de Am bulante zorg die gebruik m aakt van subcontractanten.
1 Hoofdcontract voor de I ntram urale zorg die gebruik m aakt van subcontractanten.
Collectiviteit:
1 Hoofdcontractant voor k leine aanbieders en vrijgevestigden.
I n de tweede bijlage is dit schem atisch weergege ven.
De gem eenten zullen de contracten tussen hoofdcontractant en subcontractanten
m onitoren en tevens de veelkleurigheid van het aanbod bewak en en borgen. Het doel is
om werk baarheid en transparantie te k rijgen en om geen strak ke verhoudingen te
creëren tussen hoofd- en subcontractanten binnen de jeugdhulp. Eveneens is deze
werk wijze noodzakelijk om te voork omen dat aanbieders onnodig gaan afvallen en
wellicht op den duur om vallen en daardoor de toek omstige m arkt vertroebeld.
Voor het k iezen van het juiste contracteringsmodel biedt de Kraljic m atrix een goed
handvat. Een nadere toelichting over deze m atrix is opgenomen in bijlage 3.
Looptijd contracten
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
11
Voor de duur van de overeenkomsten wordt in eerste instantie uitgegaan van de periode
van het R TA (t/m 2016) m et m ogelijk 1 optiejaar (m axim aal t/m 2017). Gedurende de
looptijd van de contracten m oet er k ritisch gekeken worden hoe de zaken verder
geprofessionaliseerd k unnen worden. Er is nieuwe wetgeving op het gebied van inkoop
en aanbesteding op k omst die gevolgen k an hebben. Dit m aakt dat er opnieuw gek eken
m oet worden naar de wijze van contracteren.
Vervolgstappen
Het is wenselijk om zo snel m ogelijk in gesprek te gaan m et de zorgaanbieders om trent
de contractering van jeugdhulp en JB/JR. Dit zal rust brengen en duidelijkheid scheppen
voor de huidige aanbieders.
Voor het contracteren van alle partijen wordt uitgegaan van vergelijk bare contracten in
het k ader van uniform iteit. Het contract van de provincie Drenthe m et Yorneo k an hier
als basis voor dienen, aangevuld m et de vastgelegde indicatoren in het R TA.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- het overnem en van de huidige dom einindeling (GGZ, LVB, O pvoed - en
opgroeiondersteuning incl. JB/JR) en daaraan een vierde dom ein toe te voegen, nam elijk
dat zorgaanbod dat beter lok aal k an worden gestuurd. Dit betreft bijvoorbeeld de basis
GGZ of de zorg op zorgboerderijen
- een groeim odel te hanteren voor de contractering: start m et prestatiegerichte
contractering en groei toe naar re sultaatgerichte contractering;
- te k iezen als contracteringm odel voor m ax im aal 2 hoofdcontractanten per dom ein.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
12
Hoofdstuk 4 Intergemeentelijke samenwerking
Dit hoofdstuk beschrijft de wijze van sam enwerk ing tussen de Drentse gem eenten, het
partnerschap tussen de opdrachtgever en de opdrachtnemers en de inrichting van de
accountteams.
4.1
Samenwerking tussen gemeenten: penvoerder
Met de ondertekening van het R TA door de Drentse gem eenten is een eerste stap gezet
in de sam enwerk ing voor de periode tot 2017 voor de contractering van de jeugdhulp en
JB/JR. O m de continuïteit van zorg te k unnen garanderen, de infrastructuur te behouden
en de k waliteit te borgen, is sam enwerk ing op Drents niveau nodig. Het is naar ons idee
wenselijk om te werk en m et een penvoerende gem eente. De reden voor deze k euze
heeft te m aken m et onder m eer de politiek bestuurlijke voorkeuren in Drenthe. Zowel
een gem eenschappelijke regeling als de k euze voor een centrum gemeente heeft niet de
voork eur. Het penvoerderschap is dan een goede constructie voor contractering waarbij
de regie bij de gezam enlijk e gem eenten blijft en de penvoerder de uitvoering op zich
neem t nam ens de gem eenten. Dit is de m eest lichte vorm van samenwerk ing. De
gem eente Hoogeveen wordt gezien als potentiële penvoerende gem eente vanwege de
goede ervaring als penvoerder in de sam enwerk ing m et het m erendeel van de Drentse
gem eenten binnen de W m o.
De penvoerende gem eente is de ‘technisch voorzitter’ van het contracteringsproces en
het contractbeheer. Dat betekent dat de penvoerder geen inhoudelijke
verantwoordelijkheid heeft over de contracten, m aar het proces hierom heen coördineert.
De penvoerder is aanspreekpunt voor andere regio’s en voor het m inisterie. De
penvoerder organiseert daarnaast de facilitering van de m onitoring, waarin de
effectiviteit van de transform atie centraal staat.
Ten aanzien van de opzet van een bedrijfsbureau binnen (een) penvoerdersgemeente(n)
waarbinnen een centrale ink oop, financiële adm inistratie, registratie, m onitoring en
rapportage plaats vindt, heeft de werk groep financials geadviseerd om functiescheiding
toe te passen tussen enerzijds I nkoop (het beschikken over de m iddelen) en anderzijds
Financiën (het registreren en bewak en). Dat betekent concreet dat er twee
penvoerdergemeenten zouden m oeten zijn. Voor beide penvoerders zouden de volgende
k aders m oeten gelden:
 Alle Drentse gemeenten dragen financieel bij aan de k osten van het
penvoerderschap, inclusief contractbeheer.
 Bek ostiging van de penvoerder wordt vastgesteld op een nader te bepalen wijze.
 De penvoerder zorgt voor een verantwoording van de rol als penvoerder aan de
andere 11 gem eenten.
 De penvoerder zorgt voor goede en tijdige com municatie naar de andere 11
gem eenten.
 Het penvoerderschap wordt in eerste instantie aangegaan voor de R TA-periode
van m axim aal 2 jaar.
 I n die periode van 2 jaar bepalen de gem eenten gezamenlijk of en zo ja op welk e
wijze, er structureel invulling wordt gegeven aan het penvoerderschap en het
contractbeheer.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- het contracteringsproces en het contractbeheer te beleggen bij een penvoerende
gem eente;
- de gem eente Hoogeveen aan te wijzen als penvoerende gem eente voor ink oop;
- in te stem m en m et de aangegeven tak en op hoofdlijnen en de k aders voor de
penvoerder.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
13
4.2
Relatiebeheer
De transform atie en de transitie binnen het jeugdstelsel k rijgt de k om ende jaren zijn
beslag, waarbij eveneens een forse bezuiniging gerealiseerd m oet worden. Voor de
aanbieders van jeugdhulp en JB/JR m oet duidelijk zijn welk beleid en welk e
uitgangspunten de gem eenten de k om ende jaren wensen in te vullen. O ok over de
(financiële) randvoorwaarden dient duidelijkheid te zijn. Tenslotte m oeten de opdrachten
en de verwachtingen duidelijk worden vastgelegd. Aanbieders van jeugdhulp en JB/JR en
gem eenten zullen gezamenlijk deze opdracht m oeten gaan realiseren. Feit is dat geen
van de partners (noch de opdrachtgever, noch de opdrachtnemer) k an voorspellen wat
de k om ende periode van transform atie gaat brengen. Een ander feit is dat slechts op
hoofdlijnen k an worden aangegeven wat het einddoel van de transform atie is (de
verwachting is dat bespaard k an worden doordat er m eer vragen m et k ortdurende en
lichtere interventies k an worden afgehandeld om dat de signalering, preventie en snel
beschikbare adequate interventies goed werk en).
Zoals al eerder is aangegeven, wordt voorgesteld om te gaan werk en m et
prestatiegerichte contractering. Er worden m et de opdrachtnemers afspraken gem aakt
over het m onitoren van de transform atie en over het m axim aal benutten van de k ansen
om de transform atie te versnellen. Daarnaast wordt gem onitord in hoeverre er sprak e is
van waarde toevoeging door een specifieke aanbieder. Tenslotte worden afspraken
gem aakt over wanneer de opdrachtgever intervenieert als de voortgang van het
transform atieproces niet naar verwachting verloopt.
Het voorstel is om te werk en m et een basisset afspraken die voor elke aanbieder
hetzelfde zijn en specifieke afspraken per aanbieder van zorg.
Een dergelijke set van afspraken k an alleen worden uitgewerk t en gem onitord als de
opdrachtnemers en de opdrachtgever dit als een gezamenlijke verantwoordelijk heid zien.
Voor het onderhouden van de contacten m et de verschillende aanbieders jeugdhulp
wordt voorgesteld om op basis van de huidige financiering zogenaamde accountteams in
te richten. Het gaat dan om een relatiebeheerder voor de jeugd-ggz, de
begrotingsgefinancierde jeugdzorg en (L)VB.
De ex pertgroep ink oop adviseert daarnaast om een vierde accountteam (lokaal) in te
stellen. Dit accountteam gaat in elk van de dom einen gesprekken aan m et de
zorgaanbieders om te zoeken naar budget dat lok aal gecontracteerd k an worden.
Te denken valt aan budget voor vrijgevestigden, jeugdhulp die nabij wordt gehaald e.d.
De accountteams zijn verantwoordelijk voor het begeleiden van de vier in groen
aangegeven fasen van het ink oopproces.
De accountteams zorgen voor het relatiebeheer m et de betreffende contractanten en
collectieve vertegenwoordigers van PGB-houders en aanbieders van zorg.
De accountteams zijn verantwoordelijk voor het doorlopen van de fasen voorafgaand aan
het feitelijk contracteren (hetgeen een verantwoordelijk heid is van de penvoerende
gem eente) en van de fasen die op het contracteren volgen.
O nderwerpen die aan de orde dienen te k om en zijn de voortgang van de transform atie,
het realiseren van de contractvoorwaarden, het bereiken van de gestelde doelen en
actuele ontwik k elingen en calam iteiten. Het accountteam overlegt periodiek m et de
contractanten en collectiviteiten.
De leden van een accountteam k iezen uit hun m idden een voorz itter die verantwoordelijk
is voor het onderhouden van de contacten m et de penvoerdende gem eente .
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
14
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- voor het onderhouden van de contacten m et de diverse aanbieders van jeugdhulp
accountteams in te richten;
- een accountteam in te richten voor de drie huidige jeugdzorgdomeinen en een
accountteam lok aal.
- in te stem m en m et de in hoofdlijnen geschetste tak en en de verantwoordelijkheden van
een accountteam.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
15
Hoofdstuk 5 Opdrachtgeverschap
I n dit hoofdstuk wordt de sturing en control, de wijze van verantwoording en de
m onitoring nader beschreven.
5.1 Sturing en control
Voor de sturing en control ligt in 2015 en 2016 de nadruk op de continuïteit van de
jeugdhulp, geen wachtlijsten en het beperk en van de financiële risico’s. De sturing en
control hebben daarnaast als doel de flexibiliteit en de innovatie te vergroten. Deze
prik k els zullen vooral gedurende de looptijd van het R TA van toepassing zijn. I n 2016 zal
weer opnieuw heroverwogen m oeten worden op welk e wijze de sturing en control verder
doorontwik keld k an worden.
Bij het inrichten van sturing en control dienen in ieder geval de onderstaande
uitgangspunten constant in ogenschouw te worden genom en:
 I nrichting sturing en control
De inrichting van de sturing en control wordt op een eenvoudige en transparante
wijze vorm gegeven. Dit om hoge adm inistratieve lasten te voork om en en vooral ook
om innovatie en creativiteit te stim uleren.
 Zachte landing
Het is wenselijk zorg te dragen voor een zachte landing. Zowel de gem eenten als de
aanbieders hebben tijd nodig om het in te richten systeem van sturing en control op
een zorgvuldige wijze te k unnen inbedden binnen de eigen bedrijfsvoering.
I n de volgende paragrafen wordt de sturing en control op twee niveaus weergegeven,
nam elijk de sturing en control op de toegang tot jeugdhulp en de sturing en control op de
aanbieders van de jeugdhulp.
5.1.1 Sturing en control op de toegang
Vanaf 2015 is er een aantal hoofdonderwerpen/prikkels die de gem eente k an uitoefenen
bij de inrichting va n het systeem op het gebied van sturing en control. Deze
hoofdonderwerpen/prikkels m oeten altijd in relatie tot elk aar worden gezien.
Monitoring toegang en instroom jeugdhulp
De wijze waarop de toegang tot de jeugdhulp ingericht gaat worden is cruciaal voor de
sturing en control. I m mers de k euzes die hier gem aakt worden vorm en in beginsel de
basis om in aanm erk ing te k om en voor deze vorm en van jeugdhulp. De gemeenten
hebben hier individueel de verantwoordelijkheid voor om dit op te zetten. Dit k an dus per
gem eente verschillen. Dit brengt risico’s m et zich m ee. I ndien bijvoorbeeld één van de
gem eenten besluit – vanuit haar beleid – om jeugdigen sneller door te verwijzen naar de
(niet vrij toegankelijke) jeugdhulp k an dit gevolgen hebben voor de aantallen cliënten.
Het advies is dan ook om nauwk eurig te m onitoren op de toegang en instroom per
gem eente van de jeugdhulp. Tevens dienen er onde rling afspraken gemaakt te worden
hoe wordt gehandeld in geval een gem eente fors m eer jeugdhulp afneemt in vergelijk ing
m et historische gegevens. O ok zou overwogen k unnen worden om – indien een
gem eente goed presteert ten aanzien van de jeugdhulp – een beloningsmethodiek te
ontwik k elen. Hierbij zal gewaakt m oeten worden dat enk el naar de afnam e gekeken
wordt. Dit zal vanuit een breder perspectief benaderd m oeten worden. O p deze wijze
worden er ook prik k els ingebouwd voor gem eenten om efficiënter en effectiever m et niet
vrij toegankelijke jeugdhulp om te gaan. De criteria voor de beoordelingssystematiek
zullen in een volgend s tadium nader worden uitgewerk t.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- de toegang en de instroom naar de jeugdhulp nadrukkelijk te m onitoren.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
16
Verrekening van de kosten tussen gemeenten
Door de ex pertgroep financials wordt voorgesteld om voor de jeugdhulp van
interventieniveau 4 t/m 5 er wordt verrek end op basis van het profijtbeginsel. Voor
interventieniveau 6 t/m 8 wordt voorgesteld dat verrek ening plaatsvindt op basis van het
solidariteitsbeginsel. I n beide gevallen zal nader uitgewerk t m oeten worden op welk e
wijze de k osten verdeeld worden. Hierbij wordt geadviseerd om een verrekenm odel uit te
werk en waarbij de volgende uitgangspunten worden gehanteerd:
 Eenvoud: De wijze van verrek enen m oet sim pel en begrijpelijk zijn.
 Transparantie: De inform atie en data waarop de k osten worden verrek end m oeten
beschikbaar en voor ieder navolgbaar zijn.
 Flex ibiliteit: Er dient een m ate van flexibiliteit aanwezig te zijn bij de wijze van
budgetteren.
 Borgen m iddels convenant: I ndien een gem eente – op basis van historische
gegevens – m eer gebruik m aakt van de jeugdhulp worden onderling afspraken
gem aakt hoe dit zal worden verrek end. Geadviseerd wordt om deze afspraken
vast te leggen in een convenant.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- in te stem m en m et het advies van de expertgroep financials over het profijt- en
solidariteitsbeginsel;
- in te stem m en m et de voorgestelde uitgangspunten voor het verrek enmodel van de
k osten tussen gem eenten.
Hoe maken individuele gemeenten gebruik van de ingekochte zorg?
Naast de afspraken over de verdeling van k osten en risico’s, dienen ook afspraken te
worden gem aakt over de m anier waarop individuele gem eenten gebruik m aken van de
ingekochte zorg. Zoals al eerder aangegeven, wordt voorgesteld om een convenant op te
stellen waarin wordt afgesproken op welk e m anier gem eenten elkaar k unnen aanspreken
op het afgenomen zorggebruik.
Het doel van een convenant is de afspraken die de gem eenten onderling gem aakt hebben
vast te leggen op papier. Dit zal in sam enspraak m et de diverse gem eenten worden
bepaald. Bij het opstellen is het belangrijk om vooraf te bepalen wat de grenzen en
k aders zijn.
Geadviseerd wordt om in ieder geval de onderstaande zaken uit te werk en in het op te
stellen convenant:
 Doel van de sam enwerk ing
 Verantwoordelijkheden be trokken partijen
 Tak en en werk wijzen
 Duur en beëindiging
 Financiële afspraken
 Evaluatie en m onitoring
 Aansprakelijkheid
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- in te stem m en m et het opstellen van een convenant, waarin de afsprak en tussen de
gem eenten over de ingek ochte jeugdhulp en JB/JR zijn vastgelegd;
- in te stem m en om in het convenant m inim aal de hierboven genoem de zak en te
regelen;
- het sturen op de inhoudelijk e afsprak en te beleggen bij het am btelijk strategisch
overleg jeugd.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
17
5.1.2 Sturing en control op zorgaanbieders
O p het gebied van sturing en control richting aanbieders zal er contractm anagement
worden verricht door de verschillende accountteams. De daadwerk elijk e inhoudelijk e
sturing, control en contractm anagement zal dom ein specifiek de k om ende periode nader
worden uitgewerk t.
Financiën (begrenzing budget jeugdhulp)
Er wordt geadviseerd om voor de duur van het R TA de budgetten te begrenzen en te
werk en m et begrensde of vaste (jaar)budgetten. Daaronder geldt een verplichting tot het
leveren van zorg aan cliëntaantallen per dom ein. Begrenzing past bij de grote
com plexiteit van de je ugdhulp. Gemeenten en aanbieders m oeten nog veel leren over de
nieuwe situatie. Belangrijk bij het begrenzen van deze budgetten is wel dat er een m ate
van flex ibiliteit wordt ingebouwd.
Kwaliteit van de aanbieders
Voor het goed functioneren van het systeem van de jeugdhulp en JB/JR dienen er
k walitatief goede aanbieders gecontracteerd te worden. Er dienen dus eisen aan
aanbieders te worden gesteld. Er wordt geadviseerd dat aanbieders in ieder geval aan de
onderstaande k waliteitseisen voldoen:
 Minim ale eisen zoals gesteld in de Jeugdwet
 Financieel en economisch stabiele organisatie
 Voldoen aan de branche specifieke k waliteitseisen
 Ke nnis (en ervaring) m et het organiseren van de gevraagde dienstverlening
 Behoud van eigen identiteit bij (sub)contractanten
De k om ende periode zullen deze eisen nader geconcretiseerd en aangevuld worden.
Geadviseerd wordt om gedurende de looptijd van de overeenkomst te blijven sturen op
de inhoud van bovengenoemde k waliteitseisen.
Kwaliteit van de dienstverlening
Zoals eerder aangegeven worden door het stellen van een begrenzing van het budget
risico’s gelopen. De aanbieder heeft geen prik kel om efficiënter te werk en. Het risico
bestaat hierdoor dat de aanbieder zo m in m ogelijk inspanning levert voor het
vastgestelde budget. De continuïteit van de te leveren dienstverlening dient niet in
gevaar te k om en. Dit is een eerste prim aire taak. Deze is gewaarborgd door het
ondertekenen van het R TA. Om de continuïteit daadwerk elijk te k unnen garanderen
dienen er m et de zorgaanbieders m inimaal afspraken gem aakt te worden over:
 Structuur- en proceseisen
 Branchespecifieke k waliteitseisen, waaronder cliënttevredenheid
 Kwaliteitseisen professionals
 Afsprak en over leveringsplicht
 Afsprak en over overgangsrecht
 Afsprak en over in te zetten transform atie/ontwik keling
Aanbieders dienen pro actief te werk en aan onder anderen scherpe bedrijfsvoering,
leveringsgaranties om de continuïteit van de zorg te k unnen garanderen.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- om dom ein specifiek e contractafsprak en te m ak en en daarbij aan te sluiten bij de
k waliteitsafsprak en voor aanbieders en dienstverlening, zoals hierboven verm eld;
- om dom ein specifiek ink oopbeleid te form uleren.
5.2 Verantwoording
De Drentse gem eenten hebben uitgesproken dat de continuïteit van zorg vanaf 1 januari
2015 het prim aire doel is. Daarbij is het verstandig dat voor de
verantwoordingssystematiek wordt aangesloten bij hetgeen goed werk t. De
k waliteitseisen voor de aanbieders en de dienstverlening (zie hiervoor onderdeel 5.1 van
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
18
dit advies) worden hierbij als uitgangspunt genomen voor de
verantwoordingssystematiek. O p dit m oment is de tussen de provincie Drenthe en de
aanbieder voor opvoed- en opgroeiondersteuning Yorneo gehanteerde en uitgewerk te
system atiek passend bij het geform uleerde k waliteitskader. O m die reden wordt deze
system atiek als richtinggevend gehanteerd. De zorgaanbieders worden betrokken bij de
uitwerk ing van deze intentie.
O p de m iddellange term ijn willen gem eenten op basis van resultaatm eting k unnen
contracteren. Het einddoel is dat er over drie jaar duidelijk is welk e vorm van resultaat
gerichte contractering wordt gehanteerd. De verantwoordingssystematiek dient daar dan
ook bij aan te sluiten. Er wordt gestreefd naar een uniform e systematiek van
verantwoorden voor het gehele dom ein van de jeugdhulp. I n de ontwik k eling naar een
nieuw en uniform systeem worden de aanbieders nadrukkelijk betrokken.
Voor de k wantitatieve verantwoording wordt aangesloten bij de afspraken die in het
k ader van de m onitor Meetbaar Beter zijn gem aakt.
Afstemming met Wmo-AWBZ
Binnen de decentralisatie Wm o-AWBZ wordt op Drents niveau sam en m et de aanbieders
gek eken of er een uniform syste em van verantwoorde n k an worden ontwik k eld. Met de
werk groep die daarm ee bezig is, is afstemming geweest. Afgesproken is om te k ijk en
naar raak vlakken en waar dat wenselijk en m ogelijk is naar uniform iteit.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- vanaf 1 januari 2015 aansluiten bij hetgeen al goed werk t;
- als uitgangspunt de verantwoordingssystematiek tussen de provincie Drenthe
en hoofdcontractant Yorneo hanteren;
- in een overgangsperiode van m aximaal 3 jaar een verantwoordingssystematiek
ontwik k elen die aansluit bij contracteren op basis van resultaatm eting.
- streven naar een uniform e systematiek voor het gehele dom ein van de
jeugdhulp.
5.3 Monitoring
O m te k unnen bepalen of de afspraken die in de contracten zijn opgenomen worden
nageleefd, dient dit periodiek aan de orde te k om en. Daarvoor zijn de accountgesprekken
het k ader en bieden een m ogelijkheid om de voortgang te bespreken.
O ok achteraf, m et als doel inform atie te verk rijgen voor een volgend proces van
contracteren, dient te worden onderzocht of de gestelde doelen gerealiseerd worden.
Daarvoor worden de transform atiemeter en im plementatiemeter gebruikt. De advisering
hierover door de stuurgroep MB! is hierin leidend.
Met behulp van deze instrum enten (de transform atie en im plementatiemeter) wordt de
voortgang van de transform atie gemeten, k an worden bepaald of de verschuiving van
k lantstrom en plaats vindt zoals verwacht (van zwaar naar licht en van langdurig naar
k ortdurend). Deze inform atie leidt tot aangescherpte of andere afspraken.
Het is voor een optim aal inkoopproces van belang dat er gegevens worden verzam eld
zodat de prestaties van de verschillende zorgaanbieders vergeleken k unnen worden.
Gegeven het feit dat wij prestatie gerichte ink oop vorm willen geven, gaat het m et nam e
om de prestaties en toegevoegde waarde die zorgaanbieders hebben.
De wijze waarop deze gegevens worden verzam eld, is een punt van nader overleg.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- periodiek m onitoren van beleidsvoortgang en contractafspraken via Meetbaar
Beter!
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
19
Hoofdstuk 6 Bekostiging
Het advies van de expertgroep financiels over het hanteren van twee
bek ostigingsmethoden (solidariteit en profijt) binnen de interventieniveaus van de
jeugdhulp is het uitgangspunt in de bek ostiging van de jeugdhulp.
Vanuit het ink oopperspectief is he t daarnaast van belang dat de liquiditeitspositie van de
aanbieders op peil gehouden wordt. O m dat de huidige systematiek van het verstrekken
van renteloze voorschotten zal worden beëindigd door de zorgverzekeraars en
zorgk antoren als gevolg van de andere verantwoordelijk heden die zij ten aanzien van
jeugdhulp k rijgen vanaf 1 januari 2015, is dit een nadrukkelijk aandachtpunt.
O m het sluiten van contracten niet onnodig gecompliceerd te m aken, is het voor de
ex pertgroep ink oop van groot belang dat gem eenten een uniform e wijze van
bevoorschotting vastleggen. O ok dienen de contractvoorwaarden uniform te zijn.
Voor de jeugdhulp geldt dat in 2015 nagegaan zal worden welk aanbod lokaal k an
worden gecontracteerd; dat deel van het budget dat hiervoor ingezet gaat worden, wordt
onttrok k en uit de budgetten die in het derde hoofdstuk in de paragraaf continuïteit van
zorg zijn aangegeven.
Er worden nog afspraken gem aakt over de persoonsgebonden budgetten (pgb’s). Deze
afspraken worden uitgewerk t door de ex pertgroep financials.
De ex pertgroep ink oop adviseert:
- dat de accountteams zicht houden op de liquiditeitspositie van de aanbieders ;
- dat de wijze hoe zicht wordt verk regen en gehouden op de liquiditeitspositie van de
aanbieders in overleg m et de werk groep financials nader wordt uitgewerk t;
- de wijze van bevoorschotting in overleg m et de expertgroep financials nader wordt
uitgewerk t.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
20
Hoofdstuk 7 Werkagenda
Thema
C ontracteren
I ntergemeentelijke
sam enwerk ing
W at
Afsprak en m aken m et
instellingen over
(hoofd)contractant-schap
(voorbereidende
gesprekken)
W ie
Accountteams
Ex pertgroep ink oop
W anneer
1 juli 2014
Program mastructuur
opstellen m et prioritering
Ex pertgroep ink oop
1 juni 2014
C ontractvoorwaarden
opstellen
Afstem ming m et
ex pertgroep financials
over uniform e wijze van
bevoorschotting en
verrek eningsmodel
solidariteitsbeginsel
Verantwoordingsmodel
opstellen
I nrichten accountteams en
vastleggen inrichting
Ex pertgroep ink oop
1 ok tober
2014
1 juli 2014
Ex pertgroep ink oop
Ex pertgroep financials
Ex pertgroep ink oop via
overleg
gem eentesecretarissen
1 ok t 2014
U itwerk en consequenties
voor de bedrijfsvoering
(incl I CT systemen)
rondom de nieuwe taak
jeugdhulp
O pzet van een
bedrijfsbureau binnen
(een)
penvoerdersgemeente(n)
waarbinnen een centrale
ink oop, financiële
adm inistratie, registratie,
m onitoring en rapportage
plaats vindt. Daarbij is het
advies van de werk groep
financials om
functiescheiding toe te
passen tussen enerzijds
I nk oop (het beschikken
over de m iddelen) en
anderzijds Financiën (het
registreren en bewaken).
Dat betek ent concreet dat
er twee
penvoerdergemeenten
zouden m oeten zijn
Penvoerderschap inkoop:
voorwaarden en aanpak
nader uitwerk en
Ex pertgroep ink oop via
overleg
gem eentesecretarissen
1 ok tober
2014
Penvoerende gem eente
ink oop
1 ok tober
2014
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
Ex pertgroep ink oop en
Ex pertgroep financials
15 m ei 2014
R ol ex pertgroep ink oop:
Advies geven
R ol ex pertgroep
Financials:
Advies geven
Gem eente Hoogeveen
1 juli 2014
21
U itvoering
Sturing en C ontrol
Vraagstuk over de
haalbaarheid van de
uitvoering van de acties
uit het advies. W at is er
nodig om het goed en
tijdig uit te voeren?
Vraagstuk over
beschikbaarheid
m enskracht en
beheersbaar en reëel
tijdspad.
Gedurende de duur van de
R TA blijft de ex pertgroep
ink oop gehandhaafd m et
nieuwe opdracht.
C onvenant opstellen over
de intergem eentelijke
sam enwerk ing
gespecialiseerde jeugdhulp
C riteria
beoordelingssystematiek
gebruik jeugdhulp per
gem eente
U itwerk ing sturing, control
en contractm anagement
per dom ein
Monitoring
Verantwoording
Monitoring
Bonus- m alus regeling
tussen gem eenten o.b.v.
verwijsgedrag en
inspanningen.
Dom ein specifieke
contractafspraken incl.
k waliteitskaders
U itwerk en
verantwoordingssystem atiek
Vastleggen van
indicatoren voor
beleidsontwik k eling
Monitoren toegang en
instroom jeugdhulp per
gem eente
Bek ostiging
Nadere uitwerk ing van
solidariteit en
bevoorschotting
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
Gem eentesecretarissen
en k wartierm aker
1 juni 2014
Ex pertgroep ink oop en
ABO
ABO 21 m ei
2014
Strategisch overleg
1 juli 2014
R ol ex pertgroep ink oop:
R eactie geven op advies
strategisch overleg
Strategisch overleg
1 ok tober
2014
Ex pertgroep I nkoop
1 ok tober
2014
Strategisch overleg
R ol ex pertgroep ink oop:
R eactie geven op advies
strategisch overleg
Accountteams en
Penvoerder;
zorgaanbieders
Ex pertgroep ink oop
1 juli 2014
Meetbaar Beter!
Vertegenwoordigers
zorgaanbieders
1 juli 2014
R ol ex pertgroep ink oop:
R eactie geven op advies
strategisch overleg
Strategisch overleg
Accountteams en
penvoerdende
gem eente financiën
Ex pertgroep financials
1 ok tober
2014
1 ok tober
2014
1 ok tober
2014
1 juli 2014
22
Bijlage 1 Interventieniveaus
Vrij toegankelijkelijk ( = Preventie in Jeugdwet vanaf 2015)
I n het vrij toegankelijke deel van de ondersteuning (gericht op ondersteuning van de
prim aire opvoed- en opvoedcontext), zijn naast algemene voorlichting (interventieniveau
1)en gerichte training en voorlichting (interventieniveau 2), ook k ortdurende interventies
(tot zes contactm omenten), geïndiceerde preventie en adviesgesprekken
(interventieniveau 3) beschikbaar.
Specifiek voor de VG sector zijn in dit onderdeel van de jeugdzorgketen, ook integrale
vroeghulp (interventieniveau 3) en specialistische buitenschoolse opvang
(interventieniveau 2) beschikbaar.
Tussen het vrij toegankelijke deel van de ondersteuning en he t aanvullende deel m et
behandeling, wordt de generalistische hulpverlening (interventieniveau 4) gepositioneerd.
Deze hulpverlening betreft interventies tot 12 gesprekken.
Niet vrij toegankelijke jeugdzorg ( = Jeugdhulp in Jeugdwet vanaf 2015)
Tot de am bulante behandeling en hulpverlening rek enen we tal van professionele
interventies; deze hebben als overeenkomstig k enmerk dat de cliënt en het betreffende
systeem tussen de twaalf (interventieniveau 5) en m eer dan 24 contactm omenten
(interventieniveau 6) he eft/hebben m et de betreffende hulpverlener/behandelaar(s).
I n Drenthe hebben gem eenten, provincie en zorgaanbieders afgesproken dat zij werk en
m et een ordening in 8 interventieniveaus. Het 1 e interventieniveau betreft de lichtste
interventies (algemene voorlichting) en het 8 e interventieniveau de zwaarste (verblijf,
gecom bineerd m et behandeling en dagbesteding).
I nterventies vanaf niveau 4 rek enen we tot de taak van gezamenlijk e gem eenten (in sub
regionaal, regionaal of bovenregionaal verband); interventies tot en m et niveau 3
rek enen we tot de lok ale taak.
O p lok aal niveau gaat het om alle generalistische hulpverlening; dat is k ortdurende hulp
die in de eigen stad of dorp (thuis, op school) wordt geboden.
O p lok aal niveau hebben we het ten slotte ook o ver de vrij toegankelijke zorg: van
jeugdgezondheidszorg tot schoolmaatschappelijk werk , van voorlichting tot advisering en
van signalering tot k ort durende lichte ondersteuning.
Het lok ale zorgaanbod k om t niet aan de orde in dit docum ent. Het gaat hier om de
gespecialiseerde jeugdzorg vanaf interventieniveau 4 die gezamenlijk m oet worden
ingekocht en m et welk e spelregels die gezamenlijk e inkoop gepaard gaat.
Tot het interventieniveau 5 worden ook Jeugdbescherm ing en – reclassering en het AMK
gerek end.
Tot zorg overdag (interventieniveau 7) rek enen we dagbehandeling. Voor het VG dom ein
is dagbesteding een specifieke functies binnen dit interventieniveau. I n het GGZ dom ein
in “bed op recept” een specifieke functie.
Tot verblijf (interventieniveau 8) rek enen we (zeer) intensieve behandeling, de BO PZ
plaatsen, spoedopvang (en daarbij zouden we ook de vrouwenopvang willen betrekken),
jeugdzorg plus, de pleegzorg en langdurig of k ortdurig verblijf.
Voor het VG dom ein zijn logeeropvang en verblijf m et behandeling (langdurig chronische
verblijf) een specifiek zorgaanbod.
(bron: R TA)
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
23
Int ervent ieniveaus jeugdhulp Drent he
A ctiviteiten
T oegerekend tot betreffende
interventieniveau
U niversele preventie
A andacht voor positief
Klimaatinterventies in
opvoedklimaat en
professionele opvoedmilieus,
voorlichting over de
welzijn, onderwijs,
inhoud daarvan.
kinderopvang, verenigingen
en c lubs
Selectieve preventie
A dviesgesprekken met
J eugdgezondheidszorg,
ouders, ouderavonden,
P ositief opvoeden D renthe
s electieve
voorlichting.
L ichte jeugdhulp
Korte oudertraining of
Sc hoolmaatschappelijke
kortdurende ambulante
werk, jongerenwerk, Positief
interventies (tot vijf
opvoeden Drenthe
maal).
I ntensieve
A mbulante behandeling
P ositief opvoeden D renthe
jeugdhulp
en begeleiding van
erns tige problematiek (tot
1 2 maal)
Specialistische
A mbulante behandeling
jeugdhulp
en begeleiding van
meervoudige
problematiek (tot 2 0
maal); gehele systeem
betrokken en minimaal
twee leefdomeinen
Specialistische
A mbulante behandeling
intensieve
en begeleiding van
jeugdhulp
meervoudige
problematiek (meer dan
2 0 maal); gehele systeem
betrokken en minimaal
twee leefdomeinen
V erblijf deeltijd
D agcentra, O uder en Kind
C entra, D agbehandeling
V erblijf voltijd
J eugdzorg plus, Zeer
C risisopvang
intensieve behandeling,
P leegzorg
Klinische (residentiële)
voorzieningen
Wat
1
2
3
4
5
6
7
8
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
24
Bijlage 2 Contractering Jeugdhulp en JB/JR
Contractering Jeugdzorg
Domein-1
Domein-2
Domein-3
(Begrotings gefinancierd)
(Zorgverzekeringswet)
(AWBZ)
GGZ
LVB
(Geestelijke gezondheidszorg)
((licht) verstandelijk beperkten)
Hoofdcontractant
A
Hoofdcontractant
B
Hoofdcontractant C
(1 contractpartij/aanspreekpunt waar alle zelfstandigen
onder vallen in een
collectief)
ZZP’ers
Hoofdcontractant
D
Hoofdcontractant
E
Intramuraal
Opvoeden/
Opgroeien/
Jeugdhulp +
Ambulant
Bescherming/
Reclassering
Hoofdcontractant
F
Subcontractanten
(Zelfstandigen)
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
25
Bijlage 3 Kraljic Matrix
Voor de k euze van de juiste contractvorm biedt de Kraljic Matrix een goed handvat. De
m atrix is toepasbaar voor het vaststellen van de juiste ink oopstrategie en ook voor het
bepalen van de m eest geëigende contractvorm .
Routineproducten
R outineproducten zijn producten of diensten waarvan de k osten relatief laag zijn, die
weinig afbreukrisico’s k ennen en waarvan er voldoende leveranciers zijn.
Hefboomproducten
Bij hefboomproducten gaat het om producten en diensten die niet com plex zijn en die
voldoende aanbieders k ennen, m aar die wel een substantiële waarde van het totale
ink ooppakket vertegenwoordigen. Dus: hoge k osten en geringe toeleveringsrisico’s.
Knelpuntproducten
Knelpuntproducten worden in de m eeste gevallen veroorzaakt doordat er m aar één
leverancier is.
Strategische producten
Strategische producten hebben een relatief hoge waarde en worden geleverd door één of
enk ele leveranciers.
Toekomstperspectief
O p dit m om ent valt de dienstverlening binnen het voorliggend veld onder de
routineproducten. Het streven is om de verschillende dom einen binnen jeugdzorg in de
toek omst allemaal strategische producten te m aken.
De hoge waarde vraagt om aandacht voor de prijsontwik k elingen, oog voor
onderhandelingen en een wederzijds vertrouwen. Het product is veelal m aatwerk en
wordt op basis van specificatie van de opdrachtgever gem aakt. De toelevering is op k orte
of lange term ijn niet altijd gegarandeerd.
De strategie is veel m eer gericht op een vorm van sam enwerk ing m et de betreffende
zorgaanbieders. De tactiek is de zorgaanbieders zowel in de offertefase als de
uitvoeringsfase zoveel m ogelijk te betrekken.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
26
De






te ondernemen acties zijn:
het gebruik en van functionele specificaties;
het analyseren van de m ark tm ogelijk heden;
het bestuderen van de activiteiten elders en van de resultaten daarvan;
het vergroten van de betrokkenheid van de zorgaanbieders, eventueel in de vorm van
sam enwerk ing;
het zorgen voor een solide en diepgaande afstemming en onderhandeling;
een contractduur tot 5 jaar.
Organisatie inkoop Jeugdhulp en JB/JR in Drenthe
27