van sloopbedrijf tot duurzame exploitatie

Als relatieve nieuwkomer op de markt voor duurzame-energiesystemen timmert
Eteck hard aan de weg. Het in Waddinxveen gevestigde bedrijf is de laatste jaren
regelmatig in het nieuws gekomen in verband met de overname, exploitatie en
renovatie van wko-systemen. We spraken met Jaap van Eck en Cees Verloop, die
de gezamenlijke directie over Eteck voeren.
TEKST: BAS ROESTENBERG
Eteck is ooit begonnen met de
realisatie van eigen wko's, maar
inmiddels staat het bedrijf vooral
bekend als overname-exploitant.
Vanwaar die omslag?
Jaap van Eck: "In eerste instantie
20 WP
exploiteerden we alleen systemen die
we zelf hadden gerealiseerd. Toen in
2008 het bouwvolume begon terug te
lopen, zagen we marktkansen in de
overname van bestaande systemen van
derden en besloten we de focus te
MAART 2 0 1 4 WWW.VAKBLADWARMTEPOMPEN.NL
verleggen naar systeemexploitatie. Ten
eerste omdat we daar een topspeler in
wilden worden, maar ook vanwege de
marktverhoudingen. Nederland telt wel
tweeduizend installateurs die een wko
kunnen realiseren, maar slechts een
Eteck
HighGrowthAwards
In 2013 heeft Eteck zowel de FD Gazelle Award als de High Growth Award in de wacht
gesleept; twee prijzen voor succesvolle, snelgroeiende bedrijven.
handvol exploitanten. Met exploitatie
heb je dus onderscheidend vermogen.
We zijn in vijftien jaar getransformeerd
van sloop- naar energiebedrijf, maar
ook van aannemer naar dienstverlener.
We komen daarbij o p verschillende
manieren aan projecten: door als
turn-key projectmanager een systeem
vanaf de basis te laten realiseren, door
het te exploiteren nadat een andere
partij het heeft gerealiseerd, en door
lopende systemen o v e r t e nemen van
een eigenaar die er vanaf wil. In die
laatste categorie zijn we momenteel
erg actief. Onze kernactiviteit is daarbij
de exploitatie; ovemames vormen daar
slechts een voortraject bij. We exploiteren inmiddels zo'n zeventig projecten,
grotendeels - maar zeker niet uitsluitend - wko's.
O m t o c h even bij d e wko's t e blijven:
w a a r o m willen g r o t e marktpartijen
als N U O N , Essent o f Eneco van
s o m m i g e wko-activiteiten af?
Cees Verloop: "Voor ons is de exploitatie van wko's een kernactiviteit; we
hebben o p dat vlak veel kennis van
zaken en dat geldt niet altijd voor grote
energieleveranciers. Vanuit projectmanagement kopen ze onderdelen in en
regelmatig blijkt achteraf bijvoorbeeld
dat systeemonderdelen niet goed bij
elkaar passen, wat een hoop problemen oplevert. Na verloop van tijd wil
men dan van zo'n rammelende
installatie af."
Jaap van Eck: "Een andere reden
waarom energieleveranciers afscheid
van hun wko's nemen, is dat ze zelf
worden overgenomen door nog
grotere bedrijven die standaardbulkproducten leveren. Wko's zijn maatoplossingen, die passen eenvoudigweg
niet binnen het businessmodel van
heel grote bedrijven. Ze verdienen er
niet genoeg geld aan en zodra er een
overname komt, wil de nieuwe eigenaar van die systemen af."
De overname van bestaande systemen b r e n g t technische en financiele
risico's m e t zich mee. Hoe b e p e r k je
die?
Cees Verloop: "Onze insteek is dat je
van alle onderdelen van het pakket dat
wordt overgenomen zowel de technische aspecten als de financiele en
juridische aspecten, calculates en alles
wat er verder bij komt kijken, heel
precies moet weten hoe alles werkt.
Deze kennis gebruiken we bij de
overname van projecten. Zo doen we
zelf het due diligence-onderzoek, zodat
we heel precies weten waar de risico's
en mogelijkheden liggen. Soms halen
we daarbij informatie naar boven die
de verkopende partij niet eens wist.
Onder alle systemen die we exploiteren zit niet een systeem waarbij we
achteraf spijt kregen van het besluit tot
overname."
Eteck heeft
zijn oorsprong bij
het Haagse
sloopbedrijf
Van Eck, dat
in 1895 werd
opgericht. In honderd jaar tijd
groeide deze onderneming uit
t o t allround aannemer van
sloopwerkzaamheden, infrastructuur en grondboringen. Eind
jaren '90 werd Jaap van Eck
directeur van het familiebedrijf
en kwamen ook wko's in het
vizier. De focus werd steeds
meer op duurzame-energiesystemen gelegd, t o t de energietak in
2010 als zelfstandig bedrijf
verder ging onder de naam
Eteck Energiebedrijven. De
directie van Eteck w o r d t nu
gevoerd door Jaap van Eck, die
zich vooral op externe relaties en
commercie richt, en Cees
Verloop, die de gehele organisatie en de realisatie van projecten
aanstuurt.
W e l k e p r o b l e m e n komen juilie zoal
t e g e n bij slecht-functionerende
systemen?
Jaap van Eck: "Er zijn veel matig
functionerende wko's in Nederland en
daarbij ligt het probleem vaak op het
vlak van de demarcatie. De afstemming
tussen de verschillende onderdelen is
daarbij dus niet goed o f d e uitgangspunten zijn gaande de rit gewijzigd. Bij
matig denk je aan een rendement van
bijvoorbeeld 80 procent van wat
haalbaarzou moeten zijn. Bij echt
slechte wko's klopt er meestal niets van
het hele systeem. Dan zijn de bronnen
dichtgeslibt, zit er geen isolatie o p de
leidingen, staan de putten onder water,
enzovoort."
Cees Verloop: "Dat hoeft overigens
niet alleen te liggen aan verkeerde
installatiekeuzes. Ook slecht beheer
speelt vaak een belangrijke rol en
bovendien is communicatie met de
eindgebruikers essentieel. Als je de
bewoners met een helder, eerlijk
verhaal met je meekrijgt, geeft dat een
heel andere situatie dan als je ze met
een slecht verhaal tegen je hebt. Als je
W W W . V A K B L A D W A R M T E P O M P E N . N L M A A R T 2 0 1 4 WP 21
veel hogere energienota, zeker zodra
de gasprijs in de toekomst verder gaat
stijgen. Zonder goede voorlichting en
communicatie worden zulke problemen
dus nooit opgeiost. Waarschijniijk zijn
ooit veel te hoge verwachtingen
gewekt waar dit project onder de
huidige omstandigheden niet aan kan
voldoen."
Richt Eteck zich doelbewust op de
iets wilt bereiken bij een energiesysteem, gaat dat nu eenmaal beter met
gewillige dan met onwillige bewoners."
Jaap van Eck: "Het belang van communicatie is essentieel. Neem als voorbeeld een project waarbij het b o d e m systeem van geen kant klopt en de
bewoners een te koud huis en een veel
te hoge energierekening hebben. Los
daarvan is er vaak bij zo'n project ook
van alles misgegaan met de communi-
catie. De woningen in die wijk zijn niet
goed gei'soleerd, dus ook als de
totaalinstallatie wel fatsoenlijk zou
werken, krijg je die woningen nooit
goed warm en houden bewoners hun
hoge elektrarekening voor bijstook van
de warmtepomp. Dan roepen die
bewoners dat ze willen dat de warmtepompen worden vervangen door een
cv-ketel. Maar met een cv-ketel in zo'n
tochtig huis krijgen bewoners een nog
exploitatie van open bronnen?
Jaap van Eck: "We hebben veel open
bronnen, m a a r d e belangrijkste reden
daarvoor is dat onze dienstverlening
zich richt op collectieve warmte/
koude-systemen. In vier van de vijf
gevallen is daarbij sprake van een open
bron. Gesloten bronnen zijn meestal
aangesloten o p losse woningen. De
kans dat die systemen collectief
georganiseerd zijn, is veel kleiner. O p
zich kunnen en willen we de exploitatie
van een project met gesloten bronsystemen zonder meer op ons nemen,
maar er zijn eenvoudigweg niet veel
van zulke projecten waarbij behoefte is
aan een collectieve exploitant."
Cees Verloop: "Zoals Jaap zegt, is er
eigenlijk geen echte exploitatievraag
bij gesloten systemen. We hebben er
overigens wel een aantal in beheer. In
de meeste gevallen zijn ze onderdeel
van een groter pakket dat we hebben
overgenomen."
Hebben juilie wel eens overwogen
om je dienstenpakket uit te breiden,
bijvoorbeeld op gebied van pv-panelen, windenergie of geothermie?
Jaap van Eck: "Vooralsnog richten we
ons op systemen voor duurzame
warmte en koude. Daarbij zijn we
gei'nteresseerd om pv-panelen of
eventueel zelfs windmolens die in of in
aanvulling op de exploitatie van een
warmte/koude-project vallen ook bij
ons onder te brengen. Met windenergie of pv-panelen o p zich houden we
ons nu echter niet echt bezig, al sluit ik
zeker niet uit dat we ons daar o p
termijn ook op gaan richten. Geothermie is een wat ander verhaal. Ik geloof
niet dat deze techniek geschikt is voor
de woningbouw; de investeringen zijn
te groot en er zijn te veel woningen
tegelijk nodig om een systeem
operationeel te krijgen. Dat kan in
technisch opzicht wel in de glastuinbouw en de industrie. De glastuinbouw
heeft echter een businessmodel dat
die het zelf allemaal uitvinden, maar
goede techniek die binnen ons
exploitatiemodel past, zullen we
gewoon toepassen."
Hoeveel mensen heeft Eteck nu in
dienst en hoe groot willen juilie
worden?
Cees Verloop: "We willen dat onze
projectportefeuille de komende jaren
groeit, maar dat betekent niet per se
dat ons personeelsbestand - dat nu
ongeveer 35 mensen telt - ook flink
wordt uitgebreid. Hoewel groei geen
doelstelling op zich is, zullen we de
komende jaren waarschijniijk nog wel in
dit t e m p o verder gaan en groter
worden. Als er een grens komt aan de
manier waarop we het bedrijf nu
hebben georganiseerd, moeten we
onszelf beraden o p de volgende stap.
We hebben nu een platte organisatiestructuur zonder complexe managementlaag en daar zit een stuk van onze
kracht in. Als we een andere organisatiestructuur moeten bedenken, kan dat
consequenties hebben voor onze
slagvaardigheid. Daar moeten we dus
rekening mee houden."
Jaap van Eck: "Het ovemame-incorporatieproces heeft de grootste impact
als het om de groei van onze portefeuille gaat. Om dat te verduidelijken:
we kunnen bijvoorbeeld 3000 t o t 5000
eenheden per jaar incorporeren, dus
Jaap van Eck (links) en Cees Verloop (rechts).
onder druk staat en bij industriele
toepassingen heb je het over een
model waarin bedragen spelen die vele
malen hoger zijn dan waar we nu mee
werken. Als een investeerder een
goede boring verricht en alles netjes
aansluit, kunnen wij daar prima onze
exploitatiedienst voor leveren, maar ik
ben vooralsnog wat sceptisch over
geothermie. Het is dure techniek, er
hangen grote technische risico's aan en
bovendien prik je de aardkorst lek. Dat
betekent dat je ook rekening moet
houden met het sentiment dat nu rond
de gasboringen in Groningen speelt."
Cees Verloop: "Onze basis ligt weliswaar bij wko's, maar we zijn inmiddels
geevolueerd t o t dienstverlener die
duurzame warmte en/of koude levert
en dat kan ook op andere manieren. Zo
hebben we ook projecten lopen waarin
houtpelletkachels en een wkk zijn
opgenomen. We zijn dus niet techniekafhankelijk. Om dat te illustreren:
vroeger hadden we een eigen grondboorbedrijf, maar die activiteit hebben
we doelbewust afgestoten om niet de
suggestie te wekken dat we per se
alleen maar met wko's willen werken.
Het kan daarom dus best zo zijn dat we
in de toekomst actief worden in de
renovatiemarkt, via een project met
lucht/water-warmtepompen of andere
techniek. We zijn geen Willy Wortels
pas als dat aantal hoger wordt, moet
de organisatie worden uitgebreid.
Zolang we binnen die range blijven,
kunnen we de komende vijf t o t tien jaar
autonoom doorgroeien zonder de
organisatie te wijzigen. Erg prettig is
dat we ons daarbij geen enorme
zorgen hoeven te maken over onze
concurrentiepositie. Zoals we eerder
aangaven, is het bedrijf Eteck redelijk
uniek in zijn aanpak en we hebben een
businessmodel dat anderen niet
gemakkelijk kunnen kopieren. In iets
meer dan tien jaar tijd hebben we het
bedrijf in financiele, technische,
juridische en communicatieve zin o p
kunnen bouwen vanuit de ervaringen
die we hebben opgedaan. Als startend
bedrijf lukt je dat niet zomaar. Als
iemand ons bedrijfsconcept wil
imiteren, zal dat erg veel tijd kosten.
Ondertussen staan wij allerminst stil,
we blijven doorbouwen aan onze
projectportefeuille." 03
WWW.VAKBLADWARMTEPOMPEN.NL
MAART 2014
WP
23