Jaarverslag 2013
Snel en slagvaardig
Bestuursverslag 2013
Snel en slagvaardig
Vilans
Postbus 8228, 3503 RE Utrecht
Telefoon: (030) 789 2300,
e-mail: [email protected]
Website: www.vilans.nl
Utrecht, mei 2014
Inhoud
Jaarverslag 2013 ................................................................................................
Snel en slagvaardig ..........................................................................................
Bestuursverslag 2013 ...........................................................................................
Snel en slagvaardig ..........................................................................................
Voorwoord .......................................................................................................5
Deel 1: Bestuursverslag .......................................................................................6
1. Algemene beleidsresultaten ........................................................................6
Missie ......................................................................................................6
Strategie ..................................................................................................6
Organisatie-ontwikkeling ...............................................................................7
Vooruitblik ................................................................................................8
Planning & Control .................................................................................... 10
Marketing, Informatiemanagement, Communicatie ............................................. 10
2. Inhoudelijke activiteiten en prestaties ......................................................... 10
Kwaliteit en Innovatie Ouderenzorg ................................................................ 11
Kwaliteit en Innovatie Gehandicaptenzorg ....................................................... 12
Kwaliteit & Innovatie Chronisch Zieken ........................................................... 14
In voor zorg! ............................................................................................ 16
3. Feiten en cijfers .................................................................................... 18
Resultaat ................................................................................................ 18
Vermogen ............................................................................................... 18
Personeelsbestand ..................................................................................... 19
4. Governance .......................................................................................... 20
Raad van Bestuur ...................................................................................... 20
Raad van Toezicht ..................................................................................... 20
Programmaraad ........................................................................................ 21
Ondernemingsraad .................................................................................... 21
Bijlage 1 Overzicht nevenfuncties ........................................................................ 23
Overzicht (neven)functies Raad van Toezicht per 31 december 2013 ....................... 23
Overzicht nevenfuncties Raad van Bestuur per 31 december 2013 ........................... 24
Deel 2: Jaarrekening ........................................................................................ 25
Balans per 31 december 2013 .......................................................................... 25
Winst- en verliesrekening 2013 ......................................................................... 26
Kasstroomoverzicht 2013 ................................................................................ 27
Toelichting jaarrekening ................................................................................ 28
Grondslagen voor waardering van activa en passiva ............................................ 28
Grondslagen voor bepaling van het resultaat..................................................... 30
Toelichting op de balans ................................................................................ 31
Vaste activa ............................................................................................ 31
Vlottende activa ....................................................................................... 31
Liquide middelen ...................................................................................... 32
Eigen vermogen ........................................................................................ 33
Voorzieningen .......................................................................................... 33
Kortlopende schulden ................................................................................. 34
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen ....................................... 35
Toelichting op de winst- en verliesrekening ......................................................... 35
Algemeen ............................................................................................... 35
Opbrengsten ............................................................................................ 36
Kosten ................................................................................................... 37
Overige gegevens ......................................................................................... 40
Bestemming resultaat .................................................................................... 40
© VILANS 15-05-2014 / Jaarverslag 2013
3
Vaststelling en goedkeuring ............................................................................. 40
Controleverklaring ........................................................................................ 40
© VILANS 15-05-2014 / Jaarverslag 2013
4
Voorwoord
De langdurende zorg verandert in hoog tempo. De opgaven voor de sector zijn enorm en vragen
nieuwe kennis, nieuwe samenwerkingen en nieuwe vormen van ondersteuning. Niet alleen de
sector – de zorgmedewerkers, de zorgaanbieders, verzekeraars, gemeenten - bereidt zich hierop
voor. Ook de mensen die een beroep doen op zorg en ondersteuning, hun naasten, vrijwilligers
en veel burgers zoeken naar vormen om ook in de toekomst kwaliteit van leven te ervaren. Dit
ondanks de beperkingen die zij ondervinden. Duidelijk is ook dat de financiering van de
langdurende zorg de werkelijkheid gaat veranderen, voor cliënten, burgers en medewerkers.
Vanuit die complexiteit in de zorg en in de samenleving neemt ook de complexiteit in het werk
van Vilans toe. Ook voor Vilans zijn de inhoudelijke opgaven groot en zijn er financiële
uitdagingen. Vilans heeft daarom in 2013 een aantal stappen genomen om zich op de toekomst
voor te bereiden: om sneller en slagvaardiger te kunnen opereren en te zorgen voor een gezonde
financiële basis. Daartoe zijn ingrijpende maatregelen genomen. In de eerste maanden van het
jaar heeft en aantal medewerkers afscheid moeten nemen, maar tegelijkertijd is er gebouwd
aan vernieuwde organisatie.
We hebben daarbij de lijn van het ondernemingsplan, de missie en de uitgangspunten nader
geconcretiseerd. Daarbij hebben we goed naar het veld geluisterd in het marktonderzoek dat we
in het voorjaar hebben gedaan. We hebben daarop de organisatie naar werkprocessen ingericht,
ons producten- en dienstenportfolio aangescherpt en de functie innovatie en onderzoek opgezet.
Ook zijn we ons meer gaan richten op zorgverzekeraars en gemeenten, vanuit de nieuwe kaders
waarin de langdurende zorg opereert. Verder hebben we de website en de ondersteunende
processen in de organisatie aangepast en zijn nieuwe medewerkers aangetrokken die deze
nieuwe koers mee kunnen vormgeven. Daarnaast hebben we ook besloten de nieuwe lijn in de
Raad van Bestuur zichtbaar te maken. Per 1 januari 2014 is Annelies Versteegden aangetrokken
om als voorzitter van de Raad van Bestuur de aangescherpte koers vorm te geven, samen met
Henk Nies, tot 1 april 2014 voorzitter en daarna lid van de Raad van Bestuur.
Het was een druk en ingrijpend jaar, ook omdat er veel werk was. Vilans werkt aan en in grote
landelijke projecten om de veranderingen in de zorg positief vorm te geven: In voor zorg!,
Deltaplan Dementie, In voor beter, leven in vrijheid, Verspreiding kennis Nationaal Programma
Ouderen, om er maar enkele te noemen. Vilans werkt ook aan structurele verbeteringen,
bijvoorbeeld via (zorg)standaarden of kwaliteitsmodules (bijvoorbeeld dementie, levensvragen,
traumatisch hersenletsel, erkenningstraject interventies langdurende zorg) en via maatwerk met
de implementatie van kennis. We werken via de generieke kennisfunctie die we hebben aan
duurzame relaties met belangrijke stakeholders in het veld. Het resultaat is dat Vilans steeds
beter gevonden wordt, niet alleen door de vele tienduizenden websites bezoekers, maar ook
door tal van organisaties die met ons samen werken, als opdrachtgever of als mede uitvoerder.
Vilans ontwikkelt zich meer en meer als een netwerkorganisatie, gericht op resultaten in de
praktijk. Dat is een opdracht die we niet alleen in eigen huis, maar ook in het veld willen
organiseren. In dat opzicht is 2013 een belangrijk kanteljaar geweest.
Annelies Versteegden & Henk Nies
Raad van Bestuur Vilans
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
5
Deel 1: Bestuursverslag
1. Algemene beleidsresultaten
Missie
Het jaar 2013 was het tweede jaar in de uitvoering van ons Ondernemingsplan ‘Vilans Versterkt
2012 – 2015’. In dit jaar hebben we onverminderd doorgewerkt aan de realisering van onze
missie, die we als volgt hebben geformuleerd:
Samen met het veld ontwikkelen we vernieuwende en praktijkgerichte kennis. We
versnellen en verdiepen de processen die nodig zijn om nieuwe kennis en goede
voorbeelden met succes in de praktijk door te voeren. Zo houden we met elkaar de
langdurende zorg efficiënt, betaalbaar en van goede kwaliteit. We verbeteren daarmee
de kwaliteit van leven van mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben.
De werkzaamheden en de strategieontwikkeling van Vilans stonden in het teken van de
versteviging van de positie van Vilans als onafhankelijk en toonaangevend kenniscentrum dat
zowel in de publieke als in de private markt actief is. Een belangrijke ontwikkeling in ons
werkveld was uiteraard de hervorming van de langdurende zorg, die erop gericht is
zorgaanbieders, overheid en burgers nauw met elkaar te laten samenwerken om de zorg goed en
betaalbaar te houden en maatschappelijke participatie van kwetsbare mensen te bevorderen.
Dure, complexe en acute zorg wordt geconcentreerd en minder complexe zorg wordt dichter bij
de mensen, liefst in de thuissituatie, aangeboden.
In deze context heeft Vilans gewerkt aan de vier hoofdthema’s uit het Ondernemingsplan:
1. De zorg zó helpen inrichten dat cliënten/mensen met een langdurende zorgbehoefte zelf
regie over hun leven nemen, samen met hun sociale netwerk: zelfzorg/zelfmanagement,
mantelzorg;
2. Bewerkstelligen dat medewerkers hun zorg en ondersteuning professioneel en met passie en
plezier kunnen verlenen aan zorgvragers en hun naasten, vanuit up-to-date kennis;
3. Zorgen dat organisaties en daarmee hun medewerkers kwalitatief goede zorg en
ondersteuning bieden en dat zij die doelmatig organiseren;
4. Lokale verbanden in de samenleving organiseren van professionele én informele zorg en de
maatschappelijke deelname van mensen met een langdurende zorgbehoefte of beperkingen
bewerkstelligen.
Strategie
Vilans wil ook in de toekomst een betekenisvolle rol blijven spelen in de verbetering van de
langdurende zorg. Met het oog daarop hebben we in het verslagjaar een strategie uitgewerkt die
erop gericht is een steeds breder spectrum van samenwerkingspartners, opdrachtgevers en
financiers aan te spreken zoals – naast stakeholders zoals VWS en ZonMW - zorgaanbieders,
verzekeraars, gemeenten, farmaceuten en fondsen. We hebben, met begeleiding van een
interim-verandermanager gewerkt aan een ondernemende cultuur, een passende
organisatiestructuur en gestroomlijnde werkprocessen.
In deze ontwikkeling houden wij vast aan de uitgangspunten uit ons Ondernemingsplan. Onze
focus ligt nadrukkelijk op verbetering van het primaire proces van de langdurende zorg en op de
werkers in dit proces. Transities en organisatieveranderingen begeleiden we voor zover deze
daaraan voorwaardenscheppend zijn: Vilans is van de inhoud van de zorg.
Onze opdrachtgevers zijn besluitvormers en budgethouders in de zorg – en, anders dan we in het
Ondernemingsplan konden voorzien, in toenemende mate in gemeenten – en hun adviseurs.
De uiteindelijke doelgroepen van Vilans zijn onveranderd: kwetsbare ouderen, mensen met
beperkingen en chronisch zieken en de bijbehorende sectoren. Wij werken nauw samen met
(branche-)organisaties in deze sectoren en ontwikkelen programma’s en diensten die op deze
doelgroepen zijn gericht.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
6
Stakeholder-onderzoek
In het voorjaar hebben we, onder begeleiding van een marktonderzoeksbureau, een onderzoek
uitgevoerd onder vijfentwintig stakeholders in de langdurende zorg, waaronder zorgaanbieders in
de gehandicaptenzorg, de ouderenzorg, de thuiszorg en de eerste lijn, zorgverzekeraars,
gemeenten en onderwijs. Doel van het onderzoek was enerzijds een goed zicht te krijgen op de
ontwikkelingen, vragen en dilemma’s waar Vilans met zijn werkzaamheden op zou kunnen
inspelen en anderzijds in beeld te brengen hoe deze organisaties tegen Vilans aankijken.
Uit het onderzoek kwam naar voren dat vrijwel alle gesprekspartners worstelen met
vraagstukken rond de transities in de zorg: Hoe geven we de samenwerking op wijkniveau vorm?
Welke eisen stellen deze ontwikkelingen aan mijn personeel? Moeten we onze dienstverlening
inkrimpen of juist uitbreiden, fuseren of de concurrentie aangaan? Vilans speelt hierop in met
o.a. een aantal wijkpilots waarin we onderzoeken wat werkbare modellen zijn om concepten als
integrale zorg en informele zorg te implementeren.
Zorgaanbieders hebben behoefte aan professionalisering van hun medewerkers en ondersteuning
bij de implementatie van vernieuwingen op de werkvloer. Met het oog hierop hebben we
veranderkundige kennis in huis gehaald en zijn we gestart met de ontwikkeling van E-learnings
voor de zorgpraktijk.
Een aantal gesprekspartners in het onderzoek merkte op dat het hybride profiel van Vilans –
enerzijds publiek gefinancierde kennis en trajecten die gratis beschikbaar zijn en anderzijds
producten en diensten waarvoor moet worden betaald – tot onduidelijkheid leidt: “Waar moet ik
nu voor betalen en wat is gratis?” We scheppen hierin meer duidelijkheid door betaalde
dienstverlening en producten ‘op maat’ te ontwikkelen en deze op een andere manier in de
markt te zetten dan de kennis die we aanbieden via de kennispleinen.
Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat het veld verwacht dat Vilans vernieuwende kennis
ontwikkelt en bij elkaar brengt en daarmee het veld verder helpt. Ook dat is meegenomen in de
doorontwikkeling van onze werkwijze.
Meer veldgerichte activiteiten
Omdat we meer inkomsten willen genereren uit andere activiteiten, zijn we gestart met de
ontwikkeling van producten en diensten ‘op maat’, gericht op bestaande relaties van Vilans maar
ook op nieuwe doelgroepen zoals gemeenten en verzekeraars. We doen dit op tien verschillende
thema’s, te weten:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Wijkgericht werken
Informele zorg
Doelmatigheid en kwaliteit
Vrijheidsbeperking
Zorgmedewerker 2.0
E-health
Kwetsbare Ouderen
Ketens en netwerken
Persoonsgerichte zorg
Niet-aangeboren hersenletsel
Organisatie-ontwikkeling
Eind 2012 heeft Vilans een reorganisatie ingezet die een reductie van ongeveer 20
formatieplaatsen inhield. Aanleiding hiervoor vormde de afnemende financiering vanuit de
Rijksoverheid en fondsen zoals ZonMw, gecombineerd met de verwachting dat Vilans steeds
complexere opdrachten zal gaan verwerven en uitvoeren met een strategisch en/of
multidisciplinair karakter, waarvoor een ander type medewerkers nodig is. De effectuering van
deze reductie heeft grotendeels plaatsgevonden in de eerste helft van 2013. In de loop van 2013
zijn we hooggekwalificeerde senioren gaan werven voor de doorontwikkeling van ons aanbod en
daarnaast junioren voor de voorbereiding en uitvoering van allerhande projecten.
Kanteling
Zoals we in het Ondernemingsplan al hebben beschreven, zien we voor Vilans verschillende
werkprocessen met daarbij verschillende verdienmodellen. We kennen ‘standaardproducten’
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
7
zoals de KICK-protocollen waarop organisaties een abonnement nemen en de gratis te
raadplegen Kennispleinen, gefinancierd met publieke middelen en in toenemende mate
medegefinancierd door bijvoorbeeld brancheorganisaties. Daarnaast biedt Vilans betaalde
advies- en implementatietrajecten op maat en doen we projecten op het gebied van innovatie
en onderzoek die gefinancierd kunnen worden met publieke middelen, maar ook door consortia
van verschillende belanghebbende partijen. Omdat deze verschillende typen activiteiten om
verschillende competenties en aansturing vragen, hebben we besloten onze organisatie hierop in
te richten. Na een zorgvuldig voorbereidingstraject zijn we, met positief advies van de
Ondernemingsraad, per 1 oktober afgestapt van de doelgroepgerichte programma’s voor
Ouderen, Gehandicapten en Chronisch zieken en hebben we onze organisatie ingericht op basis
van werkprocessen.
Daarmee kreeg Vilans de volgende afdelingen:
Innovatie en Onderzoek: gericht op het positioneren van Vilans als innovatief kenniscentrum,
het verwerven en uitvoeren van opdrachten op het gebied van innovatie en onderzoek en het
doorontwikkelen van de Vilans-validatie aanpak;

KennisContinu: gericht op het opbouwen en onderhouden van een kennisinfrastructuur door
het uitbreiden van het netwerk van abonnees op de KICK-protocollen, het doorontwikkelen
van de Kennispleinen, het ontwikkelen van E-learnings en het inzetten van de
kennisinfrastructuur voor grootschalige landelijke programma’s;

Advies en Implementatie: gericht op het verwerven en uitvoeren van opdrachten voor
bestaande en nieuwe veldpartijen;

In voor Zorg!: het stimulerings- en implementatieprogramma van VWS, gericht op de
begeleiding van zorgorganisaties in trajecten op het gebied van bedrijfsvoering, zorg op
afstand, ketenzorg en professionals.

Cultuur
Aan het realiseren van een meer ondernemende, marktgerichte cultuur binnen Vilans is op
verschillende manieren gewerkt. Nieuwe medewerkers hebben een belangrijke invloed op de
cultuur; we letten bij de werving en selectie scherp op eigenschappen als ondernemingszin,
initiatief en lef. In mei/juni en september zijn er voor de hele organisatie zogeheten Driebergse
dagen georganiseerd op landgoed De Horst in Driebergen. In deze bijeenkomsten stond het
thema ‘ondernemerschap’ centraal: medewerkers gaven zelf invulling aan de dagen. In het
voorjaar ontstond draagvlak voor de nieuwe koers en het werken aan een nieuwe, ondernemende
cultuur. In het najaar gaven we de symbolische aftrap voor de nieuwe organisatiestructuur en
deelden we met elkaar de ambities van de verschillende nieuwe organisatieonderdelen.
Een mooie cultuurinterventie was de ‘vampie’-actie van een aantal junioren. Zij organiseerden
een wedstrijd waarbij alle medewerkers van Vilans door het verrichten van acquisitieactiviteiten
zgn. ‘vampies’ (vergelijkbaar met de ‘wuppies’ van AH) konden sparen.
Vooruitblik
Hervorming van de langdurende zorg is noodzakelijk geworden als gevolg van een veranderende
zorgvraag en voortdurende stijging van de zorguitgaven. Het beleid is erop gericht dat
zorgbehoevende mensen steeds langer thuis blijven wonen en in hun eigen omgeving zorg en
ondersteuning ontvangen, zowel van mantelzorgers als van professionals. Cliënten blijven langer
zelfstandig en voeren de regie over de zorg die ze wensen te ontvangen en die ze deels ook zelf
betalen. Zorgaanbieders in de ouderen- en de gehandicaptenzorg moeten intensiever gaan
samenwerken met elkaar, maar ook met gemeenten en met de eerste lijn. Het aantal mensen
dat in aanmerking komt voor intramurale zorg neemt af en hun problematiek wordt zwaarder.
Zorgaanbieders moeten meer doen met minder en zijn genoodzaakt hun organisatie zo in te
richten dat ze flexibel kunnen meebewegen met de ontwikkelingen.
Ook van zorgmedewerkers wordt een grote flexibiliteit gevraagd: ze moeten inzetbaar zijn voor
verschillende typen cliënten en onder andere kunnen samenwerken met collega’s in de wijk en
in instellingen, met de eerste lijn en met familie en mantelzorgers van cliënten.
Slimme technologie in de vorm van domotica, beeldschermzorg en zelfmanagement via internet
gaat een steeds grotere rol spelen. Ook op het onderwijs en de wijze waarop zorgmedewerkers
kennis tot zich nemen hebben technologische ontwikkelingen een grote invloed.
Vilans sluit met de ontwikkeling van kennis, producten en diensten nauw aan op deze
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
8
ontwikkelingen. We doen bijvoorbeeld onderzoek naar de kennisbehoefte van gemeenten, die als
nieuwkomers in de wereld van de langdurende zorg hun rol moeten pakken. Ook oriënteren we
ons op de toekomst van kennis- en informatieoverdracht. Hoe lang gaan onze ‘kennispleinen’ nog
mee? Hoe blijven zorgmedewerkers over een aantal jaren up to date?
De ondersteuning van zorgmedewerkers op de werkvloer blijft een speerpunt in ons werk.
Daarbij gaat het niet alleen om het aanleren en ontwikkelen van competenties en vaardigheden,
maar ook om bewustwording van de nieuwe rol die ze moeten spelen in het ingewikkelde
netwerk van formele en informele zorg op wijk- en buurtniveau.
En via het programma In voor Zorg! ondersteunt Vilans zorgorganisaties bij het ontwikkelen van
beleid en het maken van keuzes in een deel krimpende en sterk veranderende markt.
Gezien de steeds belangrijker rol van de zorgvrager en zijn omgeving in het zorgproces dringt de
vraag zich op of Vilans zich in de toekomst ook op de zorgvragers zelf als doelgroep moet gaan
richten.
Ook Vilans zelf bereidt zich voor op de toekomst. Met het oog op onze toekomstbestendigheid
werken we aan een verbreding van onze financieringsstromen. We richten de organisatie zo
flexibel mogelijk in en werken voortdurend aan de ontwikkeling van onze medewerkers, zodat
we snel kunnen inspelen op veranderende vragen uit het veld en kunnen meebewegen met
fluctuerende inkomsten. Ook zorgen we voor een efficiënte bedrijfsvoering en een verantwoorde
omvang van de overhead. In het nieuwe ondernemingsplan voor de periode vanaf medio 2015
wordt de strategie van Vilans verder uitgewerkt.
Human Resources Management
Krimp en groei
Voor de afdeling HRM is 2013 het jaar geweest van krimp en selectieve groei. Per 1 juni zijn alle
boventallige medewerkers, in het kader van de reorganisatie, uitgestroomd en is de uitvoering
van de wachtgeldregeling, daar waar nodig, in gang gezet. In totaal betrof deze reorganisatie 28
medewerkers.
Vanaf mei 2013 is er ook ingezet op selectieve groei. Allereerst door het werven van junioren,
vervolgens door het werven van senior medewerkers. In totaal zijn er in 2013 acht junioren en
drie senioren ingestroomd. In het najaar is ook de functie van manager Marketing,
Informatiemanagement en Communicatie ingevuld. In totaal groeide de bezetting van 143
medewerkers (111,9 fte) per 1 januari 2013 naar 156 medewerkers (120,9 fte) per 31 december
2013. Er zijn in 2013 twee introductiebijeenkomsten georganiseerd.
Ontwikkeltraject senior medewerkers
Het voorjaar van 2013 stond ook in het teken van het opzetten van een ontwikkeltraject voor de
senior medewerkers die als belangrijke taak hebben de dienstverlening van Vilans verder te
ontwikkelen. Vanuit Vilans zijn er, na een assessment, acht senioren ingestroomd in dit traject.
Daarnaast zijn er in 2013 drie nieuwe senior medewerkers aangetrokken en begin 2014 nog eens
twee.
Herstructurering
Zoals hiervoor al is beschreven, is er per 1 oktober een herstructurering uitgevoerd binnen de
organisatie. De afdeling HRM is intensief betrokken geweest bij de bijeenkomsten die zijn
georganiseerd om medewerkers hierop voor te bereiden. In augustus hebben alle inhoudelijk
medewerkers hun belangstelling kenbaar gemaakt voor de afdeling van hun voorkeur. Ruim 95%
van hen kon uiteindelijk in de afdeling van voorkeur worden geplaatst. Op 30 september 2013 is
er tijdens een Vilansdag afscheid genomen van de oude organisatie(structuur) en is de nieuwe
organisatie(structuur) verwelkomd. Vol enthousiasme zijn medewerkers vervolgens aan de slag
gegaan met het meedenken, vormgeven en uitvoeren van de plannen van de nieuwe eenheden.
Arbo
In 2013 is er een Risico-Inventarisatie en –Evaluatie (RIE) uitgevoerd binnen Vilans. Dit in het
kader van de arbowet. Naar aanleiding van de RIE is er een plan van aanpak opgesteld. In 2014
zal een kleine stuurgroep aan de slag gaan met de uitvoering van dit plan. Het is de ambitie om
in 2014 een preventiemedewerker aan te stellen, hij/zij zal de arbeidsomstandigheden en de
uitvoering van de RIE bewaken.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
9
Planning & Control
Om ervoor te zorgen dat Vilans efficiënter en klantgerichter werkt, is het project ‘Ondersteuning
nieuwe stijl’ in 2013 van start gegaan. De ‘Ondersteuning nieuwe stijl’ moet er voor zorgen dat:



Sprake is van één beeld naar buiten in projectvoorstellen, overeenkomsten, rapporten,
eindproducten en eindverantwoordingen;
Procedures eenduidig worden toegepast zodat consolidatie en overzicht op Vilans niveau
mogelijk is doordat er één manier van registreren en rapporteren is;
Versnippering in de ondersteuning van projectleiders en programmaleiders verdwijnt.
De nieuwe werkwijze is geïmplementeerd. Op basis van de evaluatie eind 2013 worden komend
jaar verbeteringen doorgevoerd.
Marketing, Informatiemanagement, Communicatie
In het kader van de herinrichting van de organisatie zijn in de loop van het verslagjaar de
afdelingen Communicatie en Informatiemanagement als zelfstandige afdelingen opgeheven en is
een geïntegreerde afdeling Marketing, Informatiemanagement & Communicatie (MIC) gevormd
met een nieuwe manager. MIC is een belangrijke stafafdeling met als kernopdracht het
versnellen en verstevigen van de marktgerichtheid van Vilans. Door het toevoegen van de voor
Vilans relatief nieuwe discipline Marketing is er een hiaat opgevuld in de ondersteuning van de
lijn en leggen we een koppeling tussen onze strategische doelen, markten, product-markt
combinaties en online en offline communicatieactiviteiten, waaronder de Kennispleinen.
De afdeling MIC heeft de website van Vilans geheel vernieuwd. Het resultaat is een eigentijdse
site die een aansprekend en transparant beeld van Vilans geeft, waarbij het ‘publieke’ en het
‘private’ profiel naadloos op elkaar aansluiten en elkaar versterken. De bezoeker wordt snel
doorgeleid naar de informatie die hij zoekt. De vernieuwde website is in het voorjaar van 2014
live gegaan.
In januari van het verslagjaar is het Kennisplein Chronische Zorg live gegaan. Daarmee heeft
Vilans nu kennispleinen voor alle drie sectoren binnen de langdurende zorg. Op het Kennisplein
Chronische Zorg vinden zorgprofessionals in de eerstelijns zorg praktijkgerichte kennis en
praktische tools over actuele thema’s als e-health, zelfmanagement, werken met een individueel
zorgplan en wijkgericht werken.
Het Kennisplein Zorg voor Beter - voor verpleging, verzorging en zorg thuis - is naar aanleiding
van gebruikersfeedback gebruiksvriendelijker gemaakt. De vormgeving is aangepast waardoor
mensen beter de informatie op de website kunnen vinden. In de nieuwe ‘stel een vraag’ rubriek
kunnen bezoekers hun eigen vragen stellen en antwoorden geven. Ook is er veel aan (digitale)
promotie gedaan.
De Vilans webwinkel is het afgelopen jaar geheel vernieuwd. De logistiek – opslag, distributie,
verkooptransactie – is extern belegd. Vanuit de Vilans website wordt de bezoeker via een
externe link naar de webwinkel geleid die geheel in de look en feel van Vilans is uitgevoerd.
2. Inhoudelijke activiteiten en prestaties
Tot 1 oktober 2013 was het inhoudelijke werk van Vilans georganiseerd in drie ‘doelgroepprogramma’s’ en het grootschalige implementatie-programma In voor Zorg!. De doelgroepprogramma’s waren gericht op de ouderenzorg, de gehandicaptenzorg en de zorg aan chronisch
zieken.
Per 1 oktober is de organisatie gekanteld en hebben we, zoals in het voorgaande reeds is
geschreven, ons werk georganiseerd op basis van werkprocessen. De lopende werkzaamheden
van de doelgroep-programma’s zijn geïntegreerd in de nieuwe organisatieonderdelen.
We rapporteren in dit verslag over onze inhoudelijke activiteiten nog vanuit de doelgroep© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
10
programma’s, omdat deze ordening gedurende het grootste deel van het verslagjaar van kracht
is geweest.
Kwaliteit en Innovatie Ouderenzorg
Het programma Kwaliteit en Innovatie in de Ouderenzorg (KIO) heeft in 2013 een aantal
markante resultaten neergezet. In dit beknopt verslag brengen wij er een aantal kort voor het
voetlicht.
Zorgstandaard Dementie
Op 11 december 2013 overhandigden Vilans en Alzheimer Nederland de zorgstandaard Dementie
aan het Kwaliteitsinstituut. Het Kwaliteitsinstituut stimuleert de ontwikkeling van professionele
standaarden in de (langdurende) zorg. Het instituut faciliteert de implementatie van de
zorgstandaard Dementie naar een zorgprogramma. Vilans en Alzheimer Nederland voeren dit
project uit.
Vilans en Alzheimer Nederland ontwikkelden de Zorgstandaard Dementie samen met
zorgorganisaties en presenteerden de definitieve versie in juli. De zorgstandaard is stap 1 naar
de implementatie van goede dementiezorg en beschrijft de normen van goede zorg. Alzheimer
Nederland en Vilans vertalen deze normen in een praktisch zorgprogramma, samen met regionale
dementienetwerken, stap 2. Begin december presenteerde Haaglanden het eerste regionale
zorgprogramma. Dit geeft mantelzorgers, patiënten en behandelaars duidelijkheid over wie
welke zorg levert, de manier waarop deze zorg wordt ingevuld en de informatievoorziening naar
mensen met dementie en hun mantelzorgers. Daarnaast is ook geregeld dat alle informatie over
zorg en begeleiding bij dementie (online) beschikbaar en goed vindbaar is.
Vilans heeft meerdere professionele standaarden ontwikkeld voor het Kwaliteitsinstituut. We
werken bijvoorbeeld ook aan een traject voor de onderbouwing van zorginterventies
(Erkenningstraject interventies langdurende zorg i.o.). En als één van de negen kernpartners en
uitvoerder van het Expertisenetwerk Levensvragen en Ouderen ontwikkelen we een
Kwaliteitsstandaard Omgaan met levensvragen in de langdurende zorg.
Verspreiding resultaten Nationaal Programma Ouderenzorg
Vilans, CBO en MOVISIE werken mee aan de verspreiding van de resultaten van het Nationaal
Programma Ouderenzorg (NPO). Binnen het NPO is veel kennis over de innovatie van de
organisatie van de ouderenzorg ontwikkeld. Het project startte in 2010 en loopt in 2014 af.
Het NPO bestond uit acht regionale netwerken, en de kennis is binnen deze deelnetwerken
ontwikkeld. De kennis wordt nu gebundeld, zodat die door de verschillende netwerken, maar ook
daarbuiten benut kan worden. Onderwijsorganisaties kunnen de kennis gebruiken in
opleidingsmodules. En branche- en beroepsorganisaties kunnen er hun richtlijnen en standaarden
op aanpassen.
In 2013 deden we een veldverkenning en stakeholder-analyse. Deze verkenning moet leiden tot
concrete plannen van landelijke en lokale sleutelorganisaties in de ouderenzorg om de voor hen
nuttige NPO-resultaten in hun activiteiten, diensten en infrastructuren op te nemen. Deze
aanpak leidt naar de meest kansrijke implementatie-activiteiten voor de periode 2013-2014 en
resulteert er uiteindelijk in dat veel NPO-resultaten breed en structureel in de ouderenzorg
worden toegepast. Het Nationaal Programma Ouderenzorg is een programma van ZonMw, in
samenwerking met de NFU en de CSO. Opdrachtgever is het ministerie van VWS.
Kennisplein Zorg voor Beter
Het Kennisplein Zorg voor Beter richt zich op medewerkers in de ouderenzorg en de thuiszorg. In
het verslagjaar is de gebruikersvriendelijkheid verbeterd. Ook is de promotie geïntensiveerd,
onder andere door middel van links op intranetten van zorginstellingen, een betere vindbaarheid
bij Google en aanwezigheid op congressen. Dit alles heeft ertoe geleid dat het aantal bezoekers
van het Kennisplein Zorg voor Beter in 2013 bijna is verviervoudigd, van 5.000 naar 19.000 unieke
bezoekers per maand.
Kennisbundels voor ROC-docenten zorg en welzijn
Ook in 2013 heeft Vilans gewerkt aan actuele kennis voor het onderwijs. In totaal zijn er elf
kennisbundels voor ROC-docenten Zorg en Welzijn verschenen met actuele informatie en
lesmateriaal over zorgthema's die praktijkopleiders en docenten in hun lessen kunnen gebruiken.
Er verschenen Kennisbundels op het gebied van Vrijheidsbeperking, Medicatieveiligheid,
Zorgleefplan, Dementie, Vraaggericht werken en Intercultureel vakmanschap. Gericht op de
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
11
gehandicaptensector verschenen Kennisbundels over Ondersteuningsplan en Sociale inclusie;
gericht op de GGZ verschenen bundels over Ambulantisering, Herstel ondersteunende zorg en
Begeleidingsplannen in de GGZ. Eerder verschenen al vier andere kennisbundels van de hand van
Vilans. Variërend per onderwerp zijn de kennisbundels tussen de ruim 500 en ruim 2.500 keer
geraadpleegd. Daarnaast hadden eind 2013 650 mensen een abonnement op de ‘Onderwijsalert’, waarmee ze automatisch op de hoogte worden gehouden van alle ontwikkelingen rond de
kennisbundels.
Pilottraject Opsporen & Terugdringen van Onnodige Zorghandelingen
Onder begeleiding van Vilans zijn vier zorgteams uit de ouderen- en gehandicaptenzorg aan de
slag gegaan met het afschaffen van onnodige en inefficiënte zorghandelingen. Deze handelingen
voeren zorgmedewerkers nog steeds veelvuldig uit, terwijl eigenlijk al bekend is dat ze
overbodig en soms zelfs schadelijk zijn voor de cliënt. Het kan om eenvoudige handelingen gaan,
zoals het inbrengen van een extra inlegger in een incontinentiebroek tot meer complexe zoals
het routinematig blaasspoelen. Zorgmedewerkers hebben dit soort handelingen zo aangeleerd
gekregen en voeren ze al jaren zo uit, en stappen daar dus niet zomaar vanaf.
De vier zorgteams werkten onder begeleiding van Vilans aan het terugdringen van het standaard
wassen met water op bed, routinematig blaasspoelen en het dagelijks verwisselen van de
urineopvangzak bij cliënten met een blaaskatheter. De resultaten zijn veelbelovend: tijd en
kostenbesparing bij drie van de vier pilotteams. Op twee afdelingen werd bijvoorbeeld in totaal
30.000 minuten per jaar bespaard door de afschaf van twee onnodige zorghandelingen bij negen
cliënten. Tijd die terugkomt bij de cliënt door meer rust in de werkprocessen. Hierdoor stijgt de
cliënt- én medewerkertevredenheid. De vier teams hebben hun resultaten gepresenteerd in een
bijeenkomst met ruim 25 geïnteresseerden, onder wie waar onder ZonMw, NPCF, VWS en
Achmea. Het project wordt in 2014 voortgezet.
Vilans werkt tevens mee aan het VWS programma ‘Aanpak verspilling in de zorg’ met als opgave
te komen tot verantwoorde uitgaven aan goede zorg en een efficiënt zorgproces waarin partijen
slim samenwerken met de cliënt. Op landelijk niveau is er eveneens aandacht voor onnodige
zorg. Bij het Meldpunt ‘Verspilling in de zorg’ zijn inmiddels bijna 19.000 meldingen
binnengekomen, waarvan 60% betrekking heeft op de langdurende zorg.
Artikelenserie over de transities
Vilans en MOVISIE sloegen in 2013 de handen ineen omtrent de transities. Op 1 januari 2015 zijn
de transities in het sociale domein een feit. Dit onderwerp houdt de gemoederen bezig. Maar
maken we het allemaal niet te complex en te groot? Moeten zorg en ondersteuning niet gewoon
góed zijn, tegen lagere kosten en goed op elkaar afgestemd? Onder de titel ‘the Big Change’
publiceerden Vilans en MOVISIE een artikelenserie over actuele vraagstukken rond dit thema.
Bijvoorbeeld: Hoe realiseert u samenhang in de drie transities? Hoe organiseert u het proces van
transitie? Hoe borgt u de kwaliteit van zorg en ondersteuning? Vilans deelde zijn visie en gaf aan
welke relevante instrumenten men kan inzetten.
Tevens ondersteunde Vilans in samenwerking met adviesbureau AEF het ministerie van VWS bij
het ontwikkelen van de transitieplannen voor de Zorgverzekeringswet, WMO en Wet Langdurende
Zorg.
Vilans host WHO conferentie Healthy Ageing
‘Gezond ouder worden is een levenslang project’. Dit bespraken internationale
beleidsdeskundigen tijdens de conferentie over ‘Healthy Ageing’, die plaatsvond in het kantoor
van Vilans, georganiseerd door the World Health Organization (WHO) en Vilans samen. Voor
Vilans een mooie gelegenheid om de contacten met internationale relaties te verstevigen.
Aan deze eerste Europese bijeenkomst hebben 34 lidstaten deelgenomen. Het resultaat is een
netwerk van internationale beleidsmakers die zich met de WHO gaan inzetten voor het
implementeren van het strategie- en actieplan van de WHO voor gezond ouder worden op
nationaal niveau.
Kwaliteit en Innovatie Gehandicaptenzorg
Decentralisatie van langdurige zorg, gemeenten die verantwoordelijk worden voor ondersteuning
bij zelfredzaamheid en participatie; de gehandicaptenzorg was in 2013 en blijft de komende
jaren volop in beweging. De grootste uitdaging voor de sector is dan ook om adequaat in te
spelen op de vele veranderingen; of dit nu is op het gebied van veranderende financiering of het
kunnen blijven leveren van de best mogelijke kwaliteit met minder middelen. Thema’s als
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
12
ondersteuningsplannen, vrijheidsbeperking, grensoverschrijdend gedrag, participatie en eigen
regie stonden hoog op de agenda van bestuurders én inspectie. Het programma Kwaliteit en
innovatie Gehandicaptenzorg van Vilans heeft in 2013 diverse activiteiten ondernomen die
aansluiten bij genoemde ontwikkeling en behoefte in het veld. Dat doen we bij voorkeur niet
solistisch. Samenwerking met partners in het veld wordt voortdurend gezocht.
Een aantal concrete voorbeelden van onze (samenwerkings-)projecten in 2013:
Het Verbeterprogramma Gehandicaptenzorg
De kerndoelstelling van het Verbeterprogramma Gehandicaptenzorg was het breed verspreiden
van reeds bestaande kennis binnen de sector. Ruim negentig gehandicaptenzorgorganisaties
namen met meer dan honderdtwintig teams deel aan één of meerdere thema’s van het
Verbeterprogramma. Daarmee was de impact van het programma op het werkveld groot. Het
Verbeterprogramma is erin geslaagd om de sector een kennisimpuls te geven én die opgedane
kennis om te zetten naar effectieve handelingen in de praktijk. Een aantal essentiële
succesfactoren:

de inhoudelijke thema’s van het programma waren door het veld zelf aangewezen als urgent;

de werkwijze van het programma sloot aan bij behoefte en mogelijkheden van elke unieke
organisatie doordat er keuze was in intensiteit van deelname;

een door Vilans ontwikkelde kennisinfrastructuur, waarin leernetwerken een belangrijke rol
spelen;

commitment van bestuurders door o.a. het organiseren van bijeenkomsten voor en door
bestuurders zelf;

leren van en met elkaar tijdens conferenties waarin de begeleider centraal stond.
Het Verbeterprogramma maakte deel uit van Zorg voor Beter en werd mogelijk gemaakt door
ZonMw. Partners waren CBO/TNO, VGN, Rutgers WPF, MOVISIE, Platform VG en de LFB.
Het Kennisplein Gehandicaptensector
Het Kennisplein kende in 2013 een sterke groei in bezoekers: het aantal unieke bezoekers steeg
naar gemiddeld 6000 bezoekers per maand, een groei van 20% ten opzichte van 2012.
Dit kwam mede doordat het Kennisplein de afzender van het Verbeterprogramma
Gehandicaptenzorg was en de plaats waar alle daarin opgedane kennis te vinden was. Het
Kennisplein heeft begin 2014 een nieuw uiterlijk gekregen. De basis hiervoor is in 2013 gelegd.
De jaarlijkse, drukbezochte, Kennismarkt stond in 2013 in het teken van de ontmoeting tussen de
gehandicaptensector en het onderwijs. Reden om Hogeschool Utrecht als een van de partners
van de Kennismarkt te vragen. Daarnaast werd in samenwerking met Platform EMG het EMB
congres ‘Eigen Invloed’ georganiseerd, wat met vierhonderd bezoekers vol en succesvol was.
Het Kennisplein Gehandicaptensector is een samenwerkingsverband van Vilans, VGN en MEE
Nederland.
Handreiking Ondersteuningsplannen
In 2013 heeft Vilans de Handreiking Ondersteuningsplannen uitgebracht, geschreven door
professionals uit de driehoek wetenschap, praktijk en onderwijs. De handreiking beschrijft
inhoud, proces en regelgeving maar laat ook ruimte voor eigen accenten en invullingen. De
handreiking is dus geen kant-en-klaar ‘sjabloon’ of ‘protocol’ maar een publicatie met
aanwijzingen en criteria waarmee zorgaanbieders hun eigen systematiek kunnen ontwikkelen of
toetsen.
Alles toegankelijk
Op de website www.AllesToegankelijk.nl werken ondernemers en mensen met beperkingen
samen met kennisorganisaties en overheden om de toegankelijkheid van goederen en diensten
substantieel te vergroten.
Partnerorganisaties van Vilans zijn o.a. NOC*NSF, Koninklijke Horeca Nederland, VNG en
Ministerie van Economische Zaken.
Kennisagenda Gehandicaptensector
In april 2013 presenteerden MEE Nederland, Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN),
Vilans en ZonMw een gezamenlijke kennisagenda voor de gehandicaptensector. Hierin benoemen
de partijen kennisvragen en -onderwerpen die van belang zijn voor de verdere doorontwikkeling
van de gehandicaptensector in Nederland. Kennis die volgens de samenwerkende organisaties
nodig is om de kwaliteit van zorg en ondersteuning aan mensen met een beperking verder te
verbeteren. MEE Nederland, VGN, Vilans en ZonMw stelden deze kennisagenda gezamenlijk op
om richting te geven aan hun activiteiten de komende jaren.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
13
Kennisplein NAH
Vilans lanceerde in 2013 het Kennisplein Niet Aangeboren Hersenletsel. Een digitale plek waar
professionals die betrokken zijn bij de zorg voor mensen met hersenletsel goede voorbeelden,
actuele informatie en collega’s in het land kunnen vinden.
Vrijheidsbeperking/Zorg voor Vrijheid
Vilans heeft zich in 2013 verder ontwikkeld als hét expertisecentrum voor vraagstukken omtrent
vrijheidsbeperking. Dat blijkt o.a. uit de toekenning van uitvoering van het project Zorg voor
Vrijheid door VWS. Het project past in het actieplan van VWS om het wetsvoorstel ‘Zorg en
Dwang’ in de praktijk te implementeren.
Erkenningstraject Interventies
In de gehandicaptenzorg (en ouderenzorg) zijn veel goede interventies ontwikkeld. Toch zijn ze
voor andere professionals vaak moeilijk te vinden, laat staan te vergelijken. De kwaliteit is
daardoor lastig te overzien en de voorwaarden voor uitvoering moeilijk te achterhalen. Met een
nieuw erkenningstraject wil Vilans inzicht geven in goed onderbouwde en/ of effectieve
interventies en deze centraal en online toegankelijk maken voor professionals. Daarmee biedt
Vilans overzicht in het aanbod én inzicht in de kwaliteit. In dit erkenningstraject in oprichting
werken we toe naar aansluiting bij het erkenningstraject interventies van NJi, RIVM/CGL, NISB,
NCJ en MOVISIE. Erkende interventies worden als Good Practice opgenomen in de
kwaliteitsbibliotheek van het Kwaliteitsinstituut.
Kwaliteit & Innovatie Chronisch Zieken
De chronische zorg staat voor de uitdaging toekomstbestendige zorg te bieden aan een fors
toenemend aantal mensen met een of meerdere chronische aandoeningen. 1 Een belangrijke
maatschappelijke opgave is te komen tot betere gezondheid en betere zorg tegen lagere kosten
(Triple Aim). Om dat te bereiken, moet de chronische zorg verschillende complexe
veranderingen realiseren:

De focus verschuiven van ziekte en zorg (zz) naar gezondheid en gedrag (gg);

De patiënt en zijn netwerk stimuleren tot zelfredzaamheid en participatie;

Zorg en ondersteuning in de wijk organiseren.
Vilans draagt hier op verschillende manieren aan bij. Een selectie van onze activiteiten.
Whitepaper Persoonsgerichte zorg
In 2013 leverde Vilans een bijdrage aan het denken over dit vraagstuk met de whitepaper
Persoonsgerichte zorg. Hierin nemen wij afscheid van het ziektegerichte diseasemanagementdenken en vervangen dit door persoonsgerichte zorg: zorg waarbij niet de behandeling van de
ziekte centraal staat, maar de manier waarop de patiënt in het leven staat en zelf met de
aandoening omgaat. Dit heeft grote consequenties, zoals:

De zorgverlener wordt coach en minder behandelaar;

De medische registratie krijgt veel minder nadruk; de ICF-classificatie van functies,
activiteiten en participatie wordt eraan toegevoegd;

E-health krijgt grote nadruk, evenals zelfmanagement, motivational interviewing en shared
decision making;

Uitkomstindicatoren van medische aard worden vervangen door persoonlijke indicatoren, die
zijn afgeleid van de doelen die de personen met een chronische aandoening en hun coaches
stellen bij het maken van een integraal levensplan.
Naast een uitgewerkte visie op persoonsgerichte zorg geven wij in deze whitepaper ook
handreikingen voor zorggroepen en zorgprofessionals om ermee aan de slag te gaan. Bijvoorbeeld
door het patiënten-profiel beter in kaart te brengen, gesprekken anders te voeren en
vaardigheden van patiënten beter in te schatten.
1
In de afgelopen 8 jaar is het aantal mensen met één of meer chronische ziekten met 17% gestegen. In
2011 hadden in totaal 5,3 miljoen Nederlanders een chronische ziekte. Vooral onder ouderen komen
chronische ziekten vaak voor. De stijging van de laatste jaren is echter zichtbaar binnen alle
leeftijdsgroepen. Het aantal mensen met multimorbiditeit is, met 26%, nog harder gestegen. Er is sprake
van multimorbiditeit als iemand tijdens een bepaalde periode meer dan één chronische ziekte heeft. In
totaal is bij 1,9 miljoen Nederlanders sprake van multimorbiditeit. (Bron: RIVM, november 2013).
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
14
Naar onze overtuiging is het cruciaal de patiënt in een andere rol te zetten bij het omgaan met
zijn chronische ziekte. Tot op heden slaagt de chronische zorg er onvoldoende in de patiënt te
stimuleren zelf de regie te nemen. De urgentie van zelfmanagementondersteuning en het –op
een doelgerichte manier- werken met een individueel zorgplan is groot. Enkele van onze
activiteiten in 2013 op dit terrein:



Werkconferentie ‘Zelfmanagement vooruit!’
Welke stappen zijn nodig om tot optimale en effectieve zelfmanagementondersteuning te
komen? Die vraag stond centraal op de werkconferentie ‘Zelfmanagement vooruit!’ die Vilans
op 10 december 2013 organiseerde. Aan de conferentie namen veertig professionals deel.
Ontwikkeling Zelfmanagementkompas
Vilans ontwikkelde het Zelfmanagementkompas, een gevalideerd instrument dat eerstelijns
zorgverleners, teams en organisaties inzicht geeft in de mate waarin zij zelfmanagement nu al
ondersteunen en in de aspecten waarop nog ontwikkeling mogelijk is.
Ondersteuning zorggroepen
Vilans ondersteunde verschillende zorggroepen op het thema persoonsgerichte zorg. Zo
begeleidden wij zorggroep Synchroon bij het optimaliseren van zelfmanagementondersteuning
en het zorgvuldig implementeren van het individueel zorgplan. En hielpen wij Rijncoepel een
heldere visie op persoonsgerichte zorg te formuleren.
Kennisplein Chronische Zorg
In de zorg voor chronisch zieken is veel kennis en ervaring beschikbaar. Deze is echter
versnipperd en komt niet altijd terecht bij de professionals die de kennis kunnen gebruiken om
de zorg aan chronisch zieken te verbeteren. In 2013 heeft Vilans daarom het initiatief genomen
tot het Kennisplein Chronische Zorg. Daarmee willen we de beschikbare kennis rond de zorg voor
chronisch zieken verzamelen en ontsluiten, en nieuwe kennis ontwikkelen. Op het Kennisplein
Chronische Zorg vinden zorgprofessionals praktijkgerichte kennis en praktische tools over actuele
thema’s als wijkgericht werken, e-health, ketenzorg, zorg voor mensen met beperkte
gezondheidsvaardigheden, zorg voor mensen met multimorbiditeit, zelfmanagement en werken
met een individueel zorgplan. Eind 2013 had dit kennisplein circa 3.500 bezoeken per maand;
relatief veel voor een nieuwe website. Vilans werkt eraan verschillende partners uit het veld als
mede-eigenaar aan het kennisplein te verbinden, zoals InEen, V&VN en de NVvPO.
Diabetesketens in beeld
Op uitnodiging van Achmea brachten 36 zorggroepen onder begeleiding van Vilans hun
diabetesketens en ontwikkelpunten in kaart. Dit gebeurde met de Zelfevaluatie Ketenzorg van
Vilans. Vilans ging met alle zorggroepen in gesprek over de resultaten en presenteerde op 24
september de benchmark-resultaten. Belangrijke bevindingen: diabetesketens besteden veel
aandacht aan een duidelijke taakverdeling en samenwerking. Het multidisciplinair leren van
resultaten van ketensamenwerking gebeurt nog weinig.
Informele zorg
Mantelzorgers en vrijwilligers krijgen een steeds grotere rol, ook in de chronische zorg. Een goed
samenspel tussen beroepskrachten en informele zorg is nodig om samen goede zorg en
ondersteuning te leveren. Samen met MOVISIE heeft Vilans in 2013 vanuit het Expertisecentrum
Mantelzorg op dit thema een breed scala aan activiteiten uitgevoerd. Zoals een update van de
Toolkit Mantelzorg in de huisartsenpraktijk. In een online community hebben we met
honderdzeventig professionals, patiënten en mantelzorgers gewerkt aan het vraagstuk: Hoe
verbeteren we het samenspel tussen formele en informele zorgverleners, nu meer zorg en
ondersteuning vanuit de informele zorg gewenst is? Op 12 november presenteerden we een deel
van de resultaten in een webinar: een online seminar. De resultaten hebben de vorm van
concrete handvatten waarmee beroepskrachten én mantelzorgers/vrijwilligers het samenspel
kunnen verbeteren. Honderd mensen namen deel aan het webinar. Mede vanuit dit project is het
nieuwe thema Mantelzorg op het kennisplein tot stand gekomen en ingevuld.
Pilots Wijkgericht werken
In 2013 is Vilans in drie gemeenten gestart met pilots wijkgericht werken. Samen met de
gemeenten en zorg- en welzijnsorganisaties geven we hier vorm aan de transitie naar
wijkgerichte samenwerking en een andere manier van werken, waarbij de mogelijkheden en
eigen verantwoordelijkheid van mensen centraal staan, en het sociale netwerk van cliënten en
de buurt worden ingezet. In de wijkpilots creëren we ruimte om nieuwe werkwijzen uit te testen
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
15
en er samen van te leren. Na de pilots kunnen de partners de ervaringen verder ‘uitrollen’ en
kan Vilans de opgedane kennis en ervaring verspreiden en inzetten bij het ondersteunen van
andere gemeenten en zorgorganisaties.
In voor zorg!
In voor zorg! is in 2009 gestart met de opdracht AWBZ gefinancierde organisaties in de
langdurige zorg te ondersteunen in hun transitie naar de toekomst met het doel
toekomstbestendige zorg te kunnen inrichten. Het programma bundelt en verspreidt bestaande
kennis en biedt organisaties praktische ondersteuning in een eigen veranderingstraject. De
website is gevuld met ervaringen, kennis en instrumenten en er zijn vele bijeenkomsten en
congressen georganiseerd om kennis en resultaten te verspreiden.
Een korte weergaven van de behaalde resultaten:

134 zorgaanbieders hebben het In voor zorg!-traject afgerond. De trajecten laten
aansprekende resultaten zien (arbeidsvreugde, lagere kosten, cliëntgerichtheid, minder
management, slimmere organisatievormen, betere inzet van technologie). Sinds 2013
verschijnt van elk traject een factsheet waarin o.a. de aanpak en de resultaten worden
beschreven. Bij een viertal afgeronde trajecten is een retrospectieve analyse uitgevoerd om
de resultaten beter te kunnen duiden.

Bij 211 organisaties loopt het traject nog of moet het traject nog starten. In 2013 hebben 72
organisaties besloten deel te nemen aan In voor zorg!

Een belangrijk onderdeel van In voor zorg! is het verzamelen, verrijken en verspreiden van
kennis. Dit gebeurt via het (digitale) kennisplatform / de website en via bijeenkomsten en
congressen. In 2013 zijn ruim 1200 items aan het kennisplatform toegevoegd. Dat het
kennisplatform in een behoefte voorziet blijkt uit de bezoekersaantallen. Niet minder dan
296.756 unieke personen bezochten in 2013 de website.

In 2013 is IVZO.net (een webtool) ontwikkeld. Dit is een digitaal instrument dat door
organisaties gebruikt kan worden bij veranderingstrajecten. Daarnaast is de handleiding
‘zelfsturende teams’ met een business case en de meta-analyse Zorg op Afstand gepubliceerd.

In 2013 organiseerde In voor zorg! drie landelijke congressen (gem. 1000 bezoekers) en 20
kleinere bijeenkomsten (bestuurdersbijeenkomsten, masterclasses, kennisexpedities,
verdiepingssessies etc.). Aan deze kleinere bijeenkomsten namen gemiddeld 125 personen
deel.

Om nog meer bekendheid te geven aan (de resultaten van) In voor zorg! verschijnt er
wekelijks een nieuwsbrief (ruim 6.000 abonnees) en wordt gebruik gemaakt van social media
(bijna 5.000 volgers op Twitter en bijna 4.000 leden op Linkedin.

Daarnaast faciliteert In voor zorg! de dialoog tussen het ministerie van VWS en het veld.
Hiertoe organiseerde In voor zorg! zes bestuurdersnetwerken en werkbezoeken. Het contact
tussen het ministerie van VWS en het veld is tijdens deze bijeenkomsten en door In voor zorg!
georganiseerde bestuurdersnetwerken en werkbezoeken geïntensiveerd.
In voor zorg! heeft de afgelopen jaren bewezen dat het als programma goed in staat is om de
transitie in de langdurige zorg te begeleiden. De uitvoeringsorganisatie staat en functioneert
goed. Het bereik van In voor zorg! is groot. Het programma In voor zorg! zelf heeft de afgelopen
jaren continu verbeterslagen doorgevoerd waardoor het (zowel in aanbod als in de
uitvoeringsorganisatie) invulling geeft aan het adagium ‘meer met minder’. In voor zorg! is
inmiddels zo flexibel dat de focus van het bestaande aanbod snel en goed aan te passen is aan
een veranderende vraag in een andere context.
Kenmerkend voor de aanpak van In voor Zorg!:

Verandering is van de zorgorganisatie

Systematische werkwijze, repeterende aanpak

Door middel van verbinding tussen veel partijen

Met gebruik van en nadruk op kennis uitwisseling

Overstijgend aan het individuele niveau

Neutraal en onafhankelijk platform

Bewezen effectief, blijvende verbetering
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
16
In voor zorg! bereikt de doelstellingen van het programma door middel van activiteiten in drie
pijlers:

In voor zorg!-trajecten

Ophalen en verspreiden van kennis en leren om veranderingen te implementeren

Communicatie over veranderingen in beleid en maatschappij.
Deze activiteiten vinden in samenhang plaats. Op alle thema’s van In voor zorg! worden
individuele In voor zorg!-trajecten uitgevoerd in het kader van de transitie langdurige zorg,
wordt kennis opgehaald en vindt communicatie plaats. In 2014 worden een aantal onderwerpen
meer belicht. Deze onderwerpen zijn door de fase van de transitie actueel, zodat we mogen
verwachten dat er onder onze doelgroepen in de sector langdurige zorg meer behoefte zal zijn
aan ondersteuning en informatieoverdracht.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
17
3. Feiten en cijfers
Resultaat
Het jaar 2013 is afgesloten met een positief resultaat van € 665.428.
De opbrengsten van Vilans bedroegen in 2014 bijna € 32,7 miljoen. De opbrengsten zijn € 1,0
miljoen lager dan de begrote opbrengsten. Dit verschil is als volgt te verklaren:

Stijging van de instellingssubsidie van het ministerie van VWS met ruim € 0,1 miljoen. Dit
bedrag heeft betrekking op de jaarlijkse indexering van de instellingssubsidie in verband met
gestegen salariskosten.

De projectsubsidies (niet-structurele subsidies) zijn bijna € 1,7 miljoen lager dan waar bij de
begroting vanuit is gegaan. De lagere projectsubsidies hebben hoofdzakelijk te maken met de
lagere materiële projectkosten met betrekking tot de uitvoering van het programma In voor
zorg!. In 2013 zijn minder activiteiten uitgevoerd dan was voorzien.

De opdrachten van derden zijn bijna € 0,3 miljoen hoger dan begroot. Er zijn meer
activiteiten gefinancierd met opdrachten dan in de begroting was voorzien.

De overige opbrengsten zijn € 0,1 miljoen hoger dan begroot. Deze toename heeft met name
betrekking op meer opbrengsten van de Vilans protocollen.

De niet-projectgebonden opbrengsten zijn ruim € 0,1 miljoen hoger dan begroot. Dit betreft
voornamelijk de vrijval van de voorziening huurverplichtingen vanuit de transitie uit 2007.
De kosten van Vilans bedroegen in 2013 bijna € 32,1 miljoen. De kosten zijn € 1,2 miljoen lager
dan begroot. Dit verschil is als volgt te verklaren:

De personele kosten zijn bijna € 0,7 miljoen hoger dan begroot. De hogere kosten hangen
voornamelijk samen met toename van de formatie.

De projectkosten zijn ruim € 2,2 miljoen lager uitgevallen. De lagere kosten zijn voornamelijk
het gevolg van het uitvoeren van minder activiteiten voor het programma In voor zorg!.

De materiële kosten zijn ruim € 0,3 miljoen hoger uitgevallen. De hogere kosten hebben
hoofdzakelijk betrekking op de reorganisatiekosten van Sekondant en de hogere
wervingskosten voor het aantrekken van nieuwe medewerkers.
Het financieel resultaat van € 91.768 zorgt ervoor dat het resultaat uitkomt op € 665.428
positief.
Vermogen
Het vermogen van Vilans bedraagt ultimo 2013 ruim € 2,5 miljoen. Conform de subsidieregeling
van het ministerie van VWS wordt een deel van het resultaat op de activiteiten die zijn
gefinancierd met instellingssubsidie toegevoegd aan de egalisatiereserve van het ministerie van
VWS. Het overige deel wordt toegevoegd aan het eigen vermogen van Vilans.
Het eigen vermogen vormt samen met de egalisatiereserve van VWS een noodzakelijke buffer om
algemene bedrijfsrisico’s te kunnen opvangen.
Gezien de bedrijfsrisico’s en op grond van de kostenstructuur van Vilans is het wenselijk dat het
vermogen, op basis van de huidige financiering van de activiteiten, tussen de 20% en 25% van de
omzet bedraagt.
Het vermogen is vanwege het resultaat van 2013 met bijna € 0,7 miljoen toegenomen. De
omvang van het vermogen komt hiermee eind 2013 neer op bijna 8% van de werkelijke omzet van
2013.
Indien de opbrengsten die betrekking hebben op de projectkosten buiten beschouwing worden
gelaten (dit deel van de opbrengsten is beperkt risicovol omdat deze kosten zich alleen voordoen
indien er financiering is) dan bedraagt het vermogen bijna 20%.
De omvang van het vermogen ligt, uitgaande van beide berekeningen, nog onder de gewenste
omvang. Een groter vermogen is dus noodzakelijk. Om dit te realiseren laat de begroting van
2014 een positief resultaat zien van vier ton.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
18
Hybride organisatie
Vilans is door de publieke en private financiering van zijn activiteiten een hybride organisatie.
We zijn een stichting zonder winstoogmerk en ons resultaat wordt volledig toegevoegd aan het
vermogen. Dit vermogen is nodig om onze organisatierisico’s op te vangen.
We kijken jaarlijks kritisch naar de omvang en samenstelling van onze organisatiekosten.
De medewerkers worden beloond conform de CAO Welzijn en Maatschappelijke Dienstverlening.
Daarnaast voldoen we aan de Wet Normering Topinkomens.
Personeelsbestand
Lichte groei
Het personeelsbestand van Vilans is in 2013 licht gegroeid van 143 medewerkers (111,9 fte) op 1
januari 2013 naar 156 medewerkers (120,9 fte) op 31 december 2013.
Ook is een aantal medewerkers op basis van een 0-uren contract ingezet. Op 31 december 2013
waren 14 medewerkers op basis van een oproepovereenkomst in dienst; zij maken deel uit van
de groep met een tijdelijk dienstverband.
In- en uitstroom
In 2013 zijn in totaal 63 medewerkers in dienst getreden, allen met een tijdelijk contract. De
uitstroom in 2013 bedroeg 50 medewerkers van wie 28 met een tijdelijk contract en 22 met een
vast contract. In de zomer is er vanuit HRM een pool opgezet met hierin zo’n vijftig junioren die
ingezet kunnen worden op tijdelijke werkzaamheden. HRM bewaakt de actualiteit van de pool.
In 2013 zijn er vanuit deze pool zeven medewerkers tijdelijk ingezet binnen Vilans.
Personeelssamenstelling
Vilans streeft naar een bezetting waarmee we flexibel kunnen inspelen op ontwikkelingen in de
omgeving. Daarnaast willen wij ook kwaliteit en continuïteit borgen. Dit komt tot uitdrukking in
onze verhouding tussen vaste en tijdelijke dienstverbanden. Op 31 december 2013 was de
situatie als volgt:

vast dienstverband: 90 medewerkers (76,6 fte, 57,7%)

tijdelijk dienstverband: 66 (44,4 fte, 42,3%)
Van de bezetting is bijna 80% vrouw. Op 31 december 2013 was de verdeling als volgt:

126 vrouwen (80,8 %)

30 mannen (19,2 %)
Het percentage mannen is licht gestegen met 0,4 % in verhouding tot 2012.
Leeftijd
De gemiddelde leeftijd van de Vilansmedewerkers per 31 december 2013 was 43,1 jaar. De
verdeling over de verschillende leeftijdscategorieën was als volgt:

15 – 25 jaar: 5%

25 – 35 jaar: 21%

35 – 45 jaar: 26%

45 – 55 jaar: 27%

55+: 21%
Verzuim
Het ziekteverzuim over 2013 bedraagt 3,98% exclusief zwangerschap. Hiermee houden wij de lijn
vast die in 2012 is ingezet; in dat jaar bedroeg het gemiddelde verzuim 3,94%. Het onderwerp
verzuim komt structureel terug in het managementoverleg. Daarnaast wordt gestuurd op het
verzuim door het genereren van managementinformatie en het naleven van het verzuimprotocol.
Door deze voortdurende aandacht blijft het verzuim betrekkelijk laag.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
19
4. Governance
Raad van Bestuur
Vilans had in het verslagjaar een eenhoofdige Raad van Bestuur die werd gevormd door:

dhr. prof. dr. H.L.G.R. Nies (voorzitter)
Raad van Toezicht
In 2013 was de samenstelling van de Raad van Toezicht als volgt:






dhr. drs. J.J.A.H. Klein Breteler (voorzitter)
dhr. drs. J.S. Hesp
dhr. dr. E.P. de Jong
dhr. prof. dr. G.G. van Merode
mw. drs. J.E.A.M. Nooren
mw. mr. J.G.J.M. de Zwaan
De Raad van Toezicht vergaderde in het verslagjaar zeven keer.
Veel aandacht is uitgegaan naar de strategieontwikkeling, met als belangrijke component daarin
een kanteling naar meer marktgericht werken. De Raad van Toezicht heeft met de Raad van
Bestuur en de interim-verandermanager regelmatig gesproken over diverse vraagstukken die
daarbij aan de orde kwamen: Hoe realiseren we de noodzakelijke cultuurverandering? Hoe
dichten we de gap tussen de bij Vilans aanwezige competenties en de benodigde competenties?
Hoe waarborgen we de onafhankelijke positie en het publieke profiel van Vilans als we betaalde
opdrachten verrichten voor marktpartijen? Wat is een realistische opgave als het gaat om
marktontwikkeling? De Raad van Toezicht stemde in met de herstructurering van de organisatie
nadat de Ondernemingsraad hierover een positief advies had uitgebracht. De Raad van Toezicht
heeft in het verslagjaar met voldoening kunnen volgen dat dit proces door velen bij Vilans met
enthousiasme is opgepakt. Ook de grote inzet voor het project ‘In voor Zorg!’ wil de Raad in dit
verslag niet onvermeld laten. De leden van de Raad van Toezicht zijn er van overtuigd dat Vilans
in het veld van de langdurende zorg nu en ook in de toekomst er toe doet. Dat is goed voor onze
samenleving.
De werving van een tweede bestuurder voor Vilans was een ander belangrijk onderwerp voor de
Raad van Toezicht. In het voorjaar is een profielschets opgesteld, waarna een searchopdracht is
verstrekt aan een extern bureau. Dit traject is succesvol afgerond met de benoeming van
mevrouw drs. A.C.H. Versteegden MBA per 1 januari 2014.
De Raad van Toezicht kent drie reguliere commissies:

Auditcommissie

Remuneratiecommissie

Commissie Strategie en Beleid
Deze commissies hebben een voorbereidende functie voor de vergaderingen van de Raad van
Toezicht.
De Auditcommissie voert regelmatig overleg met de controller over de begroting, de
trimesterrapportages, prognose en jaarrekening.
Met de Raad van Bestuur heeft de remuneratiecommissie resultaat- en ontwikkelgesprekken
gevoerd. De uitkomsten daarvan zijn in de Raad van Toezicht besproken.
In het verslagjaar heeft de Commissie Strategie en Beleid slechts een maal vergaderd, omdat er
een ad-hoc commissie was ingesteld voor de begeleiding van de werkzaamheden van de interimverandermanager, waarin ook strategievraagstukken aan de orde kwamen.
Een overzicht van (neven)functies van de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht
is opgenomen in de bijlagen bij dit jaarverslag.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
20
Programmaraad
Vilansbreed is er een Programmaraad en daarnaast heeft elk inhoudelijk team een eigen
programmaraad (‘programma-adviesgroep’). Binnen de programmaraden worden activiteitenoverstijgende kennis en ideeën uitgewisseld. De leden van de programmaraden komen uit het
veld.
De Programmaraad is het jaar begonnen met een gezamenlijke gedachtewisseling met de Raad
van Toezicht van Vilans over trends in de samenleving en in het werkveld van de verschillende
deelnemers en de kansen die hieruit voortvloeien voor Vilans.
De tweede bijeenkomst van de Programmaraad concentreerde zich op de ontsluiting van nieuwe
markten, de ontwikkeling van nieuwe producten en diensten en de werkwijze en organisatie van
Vilans.
In het najaar overlegde de Programmaraad met de heren dr. ir. C. Vos, Senior Adviseur
Kennisbeleid, drs. J. Janse, Hoofd Afdeling Sturing, Financiering, Informatiebeleid en ir. J.
Ulenkate, Senior Beleidsmedewerker van het Ministerie van VWS, over actuele
beleidsontwikkelingen in de langdurende zorg en de rol van Vilans daarin.
De leden van de Programmaraad zijn:

mw. drs. D.M.J.J. Monissen, Voorzitter Raad van Bestuur De Friesland Zorgverzekeraar
(voorzitter)

dhr. drs. A.J.J. Antonisse, Manager Economic Affairs, AstraZeneca BV

dhr. mr. L. Geluk, Voorzitter Raad van Bestuur ROC Midden-Nederland

mw. drs. Y. van Gilse, Directeur/bestuurder LOC Zeggenschap in zorg

dhr. ir. M. Joachimstahl, Algemeen Directeur van GlaxoSmithKline BV

dhr. prof. dr. K. Putters, hoogleraar Beleid & Management Gezondheidszorg Erasmus
Universiteit en Directeur Sociaal Cultureel Planbureau

dhr. drs. M.C.M. van Schaik, Directeur Gezondheidszorg Rabobank Nederland

dhr. dr. G.J.C. Schulpen, Medisch Directeur ZIO, Zorg In Ontwikkeling

dhr. drs. P. Quaedvlieg, Voorzitter Raad van Bestuur Esdégé Reigersdaal

mw. drs. P. van Veen, Raad van Bestuur Vitalis WoonZorg Groep
Ondernemingsraad
De ondernemingsraad heeft in 2013 gemiddeld eens in de zes weken overleg gevoerd in de
volgende samenstellingen:
interne OR-vergaderingen (voltallige OR);
agenda-overleggen (bestuurder, voorzitter OR en vicevoorzitter OR);
overlegvergaderingen (bestuurder en voltallige OR);
halfjaarlijks artikel 24-overleg (bestuurder, voltallige OR, voorzitter RvT).
Daarnaast heeft de raad in 2013 enkele malen contact gehad met de voorzitter van de Raad van
Toezicht, onder andere in verband met de benoeming van een tweede lid van de Raad van
Bestuur.
De OR heeft zich in 2013 beziggehouden met uiteenlopende onderwerpen, onder andere:

Adviesaanvragen
– plan van aanpak verandermanager
– herstructurering organisatie
– werving tweede lid/ beoogd voorzitter Raad van Bestuur
– kaderbrief en begroting 2014

Instemmingsaanvragen
– definitief HRM Beleid
– stagebeleid

Overige onderwerpen
– competentiemanagement
– vernieuwing website
– reorganisatie Sekondant
De OR hecht veel waarde aan een goed contact met de achterban. Op verschillende manieren
wordt hieraan gewerkt:
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
21



In maart heeft de OR via de mail bij de medewerkers geïnventariseerd wat zij ervan vinden
dat er geen bedrijfsrestaurant meer is en hoe zij dit ervaren.
De OR heeft besloten om de achterban in het vervolg met name via Yammer en intranet op de
hoogte te houden van de belangrijkste issues die binnen de OR spelen. Ook wordt Yammer
ingezet om de achterban te raadplegen over kleine en grotere vraagstukken (bijvoorbeeld: de
toenemende drukte op de maandag en dinsdag).
Eind van het jaar heeft de OR bij 17 medewerkers navraag gedaan over hun ervaringen met
het R&O-gesprek in 2013.
Verder is de OR na de verkiezingen (zie hieronder) in vernieuwde samenstelling op cursus
geweest. Deze stond onder meer in het teken van onderlinge kennismaking en taakverdeling.
Halverwege het verslagjaar zijn er verkiezingen uitgeschreven voor de OR. Hoewel de OR na de
krimp van de organisatie in 2012 recht hield op zeven zetels, is de OR meegegaan in de wens van
de Raad van Bestuur om te krimpen naar zes zetels. Voor deze zes zetels bleken er zes
kandidaten te zijn, waardoor het daadwerkelijk houden van verkiezingen onnodig was.
De samenstelling van de OR was in 2013 als volgt:

Mw. drs. Petra Crombag (tot 20 juni 2013)

Mw. drs. Béatrice Dijcks

Dhr. mr. drs. Paul van der Kooij

Dhr. ing. Maarten Kruit (vanaf 20 juni 2013)

Mw. drs. Lana Pattiapon (tot 20 juni 2013)

Dhr. drs. Marco van Putten

Mw. Hilda Sanders (vanaf 20 juni 2013)

Mw. dr. Marjolein van Vliet (vanaf 20 juni 2013)

vacature (tot 20 juni 2013)
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
22
Bijlage 1 Overzicht nevenfuncties
Overzicht (neven)functies Raad van Toezicht per 31 december 2013
De heer drs. J.J.A.H. Klein Breteler (voorzitter)

Voorzitter Raad van Toezicht Osira Amstelring, Amsterdam

Voorzitter Raad van Commissarissen Woningcorporatie Mooiland, Ede

Voorzitter Raad van Toezicht Zorg Binnen Bereik, Amersfoort

Voorzitter Raad van Commissarissen DSW Zorgverzekeraars OWM, Schiedam

Lid Raad van Commissarissen Valstar Simonis B.V., Rijswijk

Lid Raad van Toezicht Stichting Lijn 1, Voorburg

Bestuurslid Stichting Wateringse Molen, Wateringen

Lid Raad voor Economische Aangelegenheden Bisdom Rotterdam

Voorzitter Geschillencommissie Arbodiensten, Tilburg

Vice-voorzitter Bestuur PGGM Coöperatie, Zeist

Lid Raad van Commissarissen Weboma B.V.

Lid Adviesraad M.V.G.M., Rijswijk

Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Studentengezondheidszorg, Delft

Voorzitter Bestuur Kogar, Wateringen

Arbiter Scheidsgerecht voor de Gezondheidszorg, Utrecht
Mevrouw drs. J.E.A.M. Nooren

Voorzitter Raad van Bestuur Bartiméus (hoofdfunctie)

Vice-voorzitter Raad van Toezicht Wilhelmina Ziekenhuis Assen

Bestuurslid Progressief Akkoord Montfoort

Voorzitter Raad van Toezicht Nederlands Gebaren Centrum te Bunnik

Lid van het bestuur van de NVZD te Zeist

Lid Raad van Toezicht Onbeperkt Sportief
Mevrouw mr. J.G.J.M. de Zwaan

Arbiter Stichting Scheidsgerecht voor de Gezondheidszorg

Lid van de Commissie Governance van het Scheidsgerecht voor de Gezondheidszorg

Lid Raad van Toezicht Hogeschool Leiden

Lid Raad van Toezicht Raphaelstichting

Voorzitter van de Stichting Administratiekantoor Aandelen Triodos Bank

Bestuurslid Bureau Promotie Podiumkunsten

Lid Raad van Toezicht Stichting CITO
De heer dr. E.P. de Jong

Voorzitter Raad van Toezicht GGz Centraal

Voorzitter Raad van Commissarissen Habion vastgoed zorgsector

Voorzitter Raad van Toezicht NCRV

Voorzitter Bestuur Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving

Voorzitter Bestuur Stichting Franciscaans Studiecentrum aan de Universiteit van Tilburg

Voorzitter Bestuur CDA Nunspeet

Vice-voorzitter Bestuur Stichting Instituut Gak

Lid raad van advies Vereniging Reliëf

Plaatsvervangend voorzitter Klachtencommissie Stichting Zorggroep Almere
De heer drs. J.S. Hesp

Lid Raad van Commissarissen Stichting Gerrit Theeuwes Trust

Lid Raad van Commissarissen Habion

Lid Raad van Commissarissen Zorgbalans

Voorzitter Ondernemersplatform Zandvoort
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
23
De heer prof. dr. G.G. van Merode

Hoogleraar Logistiek en operations management in de zorg

CIO, lid Raad van Bestuur, MUMC+ (hoofdfunctie)

Lid bestuur CHILL (Chemelot Innovation and Learning Labs), Geleen

Lid Advisory Board Warwick Medical School, Warwick, UK

Lid Advisory Board Forus Health, Bangalore, India
Overzicht nevenfuncties Raad van Bestuur per 31 december 2013
De heer prof. dr. H.L.G.R. Nies (voorzitter)

Bijzonder hoogleraar Organisatie en beleid van Zorg, Vrije Universiteit

Bestuurslid Stichting Effectieve Zorg

Bestuurslid Amsterdam Centre on Ageing

Voorzitter bestuur Sekondant

Voorzitter Stagg
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
24
Deel 2: Jaarrekening
Balans per 31 december 2013
(na resultaatbestemming)
31 december 2013
in euro
31 december 2012
in euro
75.904
75.904
18.965
18.965
Vlottende activa
Vorderingen op korte termijn
Liquide middelen
Totaal vlottende activa
7.593.101
4.216.371
11.809.472
5.962.368
9.669.140
15.631.508
Totaal activa
11.885.376
15.650.473
2.326.605
212.770
2.539.374
1.732.780
141.167
1.873.947
352.974
1.379.881
8.993.028
12.396.645
11.885.376
15.650.473
ACTIVA
Vaste activa
Materiële vaste activa
Totaal vaste activa
PASSIVA
Eigen vermogen
Algemene reserve
Egalisatiereserve VWS
Totaal eigen vermogen
Voorzieningen
Kortlopende schulden
Totaal passiva
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
25
Winst- en verliesrekening 2013
Realisatie
2013
in euro
Begroting
2013
in euro
Realisatie
2012
in euro
OPBRENGSTEN
Instellingssubsidie
Projectsubsidies
Opdrachten van derden
Overige projectopbrengsten
Opbrengsten (niet-projectgebonden)
Totaal opbrengsten
5.252.825
23.537.430
2.335.290
1.419.508
128.159
5.116.085
25.214.740
2.045.089
1.305.000
0
6.251.080
24.017.295
2.211.340
1.542.720
100.686
32.673.212
33.680.914
34.123.121
9.590.366
19.721.634
2.787.552
8.894.719
21.956.861
2.454.731
11.738.606
20.108.962
2.524.924
32.099.552
33.306.311
34.372.492
573.660
374.603
-249.371
91.768
100.000
194.375
665.428
474.603
-54.996
KOSTEN
Personele kosten
Projectkosten
Materiële kosten
Totaal kosten
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
Financieel resultaat
Bedrijfsresultaat
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
26
Kasstroomoverzicht 2013
(volgens de indirecte methode)
2013
euro
2012
euro
Resultaat exclusief rente
573.660
-249.371
Vaste activa
-56.939
-18.964
-1.026.908
672.271
Mutatie voorzieningen
Mutatie werkkapitaal:
Afname vordering op korte termijn
Afname kortlopende schulden
Kasstroom uit operationele
activiteiten
Kasstroom uit
investeringsactiviteiten
Kaststroom uit
financieringsactiviteiten
Netto kasstroom
Liquide middelen
Stand per 1 januari
Stand per 31 december
Mutatie liquide middelen
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
-1.630.733
-3.403.617
-1.138.031
-4.098.863
-5.034.350
-5.236.894
-5.544.537
-4.832.957
0
0
91.768
194.375
-5.452.769
-4.638.582
9.669.140
4.216.371
14.307.722
9.669.140
-5.452.769
-4.638.582
27
Toelichting jaarrekening
Algemene toelichting
1. Activiteiten
De activiteiten van de Stichting Vilans bestaan voornamelijk uit het ontwikkelen van
vernieuwingen en verbeteringen die de kwaliteit van de langdurende zorg verhogen, deze
overdraagbaar te maken en te helpen invoeren. Hiertoe ondersteunt Vilans de ontwikkeling
van integrale zorg- en ondersteuningsprocessen van goed kwaliteitsniveau, met een basis in
objectiviteit.
De activiteiten worden hoofdzakelijk in Nederland uitgeoefend.
Vilans is statutair en feitelijk gevestigd op de Catharijnesingel 47 te Utrecht.
2. Toelichting op het kasstroomoverzicht
Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het
kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen.
3. Schattingen
Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is
het nodig dat de directie van de stichting zich over verschillende zaken een oordeel vormt, en
dat de directie schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening
opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het vereiste inzicht noodzakelijk is, is de
aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen
opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten.
4. Verbonden Partijen
Als verbonden partij worden aangemerkt alle rechtspersonen waarover overheersende
zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend.
Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als
verbonden partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het
management van de stichting Vilans en nauwe verwanten zijn verbonden partijen. Stichting
Sekondant is een verbonden partij.
Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet
onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de
omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het
inzicht.
Grondslagen voor waardering van activa en passiva
1. Algemeen
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de bepalingen van het ministerie van
VWS en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, die uitgegeven
zijn door de Raad voor de Jaarverslaggeving, specifiek RJ 640 Organisaties zonder
winststreven.
Activa en passiva (met uitzondering van het vermogen) worden in het algemeen gewaardeerd
tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien er geen specifieke waarderingsgrondslag
is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. De jaarrekening is opgesteld in
euro’s.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
28
2. Continuïteitsveronderstelling
Mogelijk wordt de instellingssubsidie van het ministerie van VWS de komende jaren gekort.
Op dit moment is de omvang en het moment echter nog niet bekend.
De inkomsten vanuit het programma In voor zorg! lopen in ieder geval door tot het jaar 2017.
Daarnaast zijn er meerdere meerjarige grote subsidieprojecten en wordt een groei verwacht
van de activiteiten die vanuit het veld worden gefinancierd.
Met de reorganisatie in 2012 en de kanteling van de organisatie in 2013 is stichting Vilans
toekomstbestendig. Deze jaarrekening is dan ook opgesteld uitgaande van de
continuïteitsveronderstelling.
3. Vergelijking met voorgaand jaar
De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten
opzichte van het voorgaande jaar.
4. Materiële vaste activa
Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs inclusief
direct toerekenbare kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de verwachte
toekomstige gebruiksduur en bijzondere waardeverminderingen. De vervaardigingsprijs
bestaat uit de aanschaffingskosten van grond- en hulpstoffen en kosten die rechtstreeks
toerekenbaar zijn aan de vervaardiging inclusief installatiekosten.
Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa
De stichting beoordeelt op iedere balansdatum of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan
een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties
aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet
mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de
realiseerbare waarde bepaald van de kasstroom genererende eenheid waartoe het actief
behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief
hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de
opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde.
5. Vorderingen
Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen de reële waarde van de
tegenprestatie. Vorderingen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen de
geamortiseerde kostprijs. Voorzieningen wegens oninbaarheid worden in mindering gebracht
op de boekwaarde van de vordering.
6. Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct opeisbare deposito’s met een
looptijd korter dan twaalf maanden. Rekeningcourantschulden bij banken zijn opgenomen
onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen worden
gewaardeerd tegen de nominale waarde.
7. Eigen vermogen
In overeenstemming met de subsidieregeling VWS-subsidies artikel 30 wordt een deel van het
resultaat op de activiteiten die gefinancierd zijn met instellingssubsidie toegevoegd of
onttrokken aan de egalisatiereserve VWS. Het overige deel wordt toegevoegd of onttrokken
aan het eigen vermogen.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
29
8.
Voorzieningen
Algemeen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op
de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen
noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.
De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die
noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen
worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting
noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld.
Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt, en wanneer het
waarschijnlijk is dat deze vergoeding wordt ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting,
dan wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen.
Voorziening jubilea
De voorziening jubilea wordt opgenomen voor verwachte lasten gedurende het dienstverband.
Reorganisatievoorziening en overige voorzieningen
De reorganisatievoorziening en de overige voorzieningen worden opgenomen tegen nominale
waarde.
Grondslagen voor bepaling van het resultaat
1. Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde
prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar.
2. Subsidies
Subsidies worden als baten verantwoord in de winst-en-verliesrekening in het jaar waarin de
gesubsidieerde kosten zijn gemaakt of opbrengsten zijn gederfd, of wanneer een
gesubsidieerd exploitatietekort zich heeft voorgedaan. De baten worden verantwoord als het
waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en Vilans de condities voor ontvangst kan
aantonen.
3. Kosten
De door medewerkers aan de projecten bestede uren worden tegen integrale
kostprijstarieven ten laste van de projecten gebracht. De kostprijstarieven worden
stelselmatig berekend en dienen ter dekking van alle kosten en niet-projectgebonden tijd.
De projectkosten betreffen de direct aan projecten toe te rekenen kosten.
4.
Personeelsbeloningen
Periodiek betaalbare beloningen
Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in
de winst-en-verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.
Pensioenen
Stichting Vilans heeft voor haar werknemers een toegezegde pensioenregeling. Hiervoor in
aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een
pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de
werknemer pensioen heeft opgebouwd bij PFZW. De verplichtingen, welke voortvloeien uit
deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en
Welzijn. Vilans betaalt hiervoor premies waarvan de helft door de werkgever wordt betaald
en de helft door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
30
voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het pensioenfonds
gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat. Ultimo maart 2014 lag de
dekkingsgraad van het pensioenfonds op 109%. De dekkingsnorm is ten minste 105%. Vilans
heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij
het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Vilans heeft
daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de
jaarrekening verantwoord.
5.
Financiële baten en lasten
Rentebaten en rentelasten
Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de
effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de
rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen
leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente worden meegenomen.
Toelichting op de balans
Vaste activa
Verbouwing
Balans per 1 januari 2013
Aanschafwaarde
Cumulatieve afschrijving
Boekwaarde
Inventaris
Totaal
18.965
27.898
- 8.933
18.965
18.965
27.898
-8.933
Mutaties in 2013
Investering
Afschrijving
Desinvestering
76.609
-19.373
0
9.647
-9.944
0
86.256
-29.317
0
Balans per 31 december 2013
Aanschafwaarde
Cumulatieve afschrijvingen
Boekwaarde
57.236
76.609
-19.373
57.236
18.668
37.545
-18.877
18.668
75.904
114.154
-38.250
75.904
Vlottende activa
Vorderingen op korte termijn
Debiteuren
Rekening-courant Sekondant
Overige vorderingen
Overlopende activa
Totaal vorderingen op korte
termijn
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
31-12-2013
31-12-2012
1.803.691
1.206.986
4.326.683
255.741
1.750.986
1.179.780
2.902.063
129.539
7.593.101
5.962.368
31
Debiteuren
Openstaande debiteuren
Voorziening dubieuze
debiteuren
Totaal debiteuren
31-12-2013
31-12-2012
1.870.041
1.818.881
-66.350
1.803.691
-67.895
1.750.986
2013
2012
67.895
-43.357
41.812
66.350
63.963
-39.969
43.901
67.895
Het verloop van de voorziening oninbaarheid is als volgt:
Stand per 1 januari
Vrijval
Dotatie ten laste van resultaat
Stand per 31 december
Rekening-couranten
De rekening-courant heeft betrekking op de rekening-courant verhouding met Sekondant.
Overige vorderingen
31-12-2013
31-12-2012
Te ontvangen subsidies
Te ontvangen van opdrachten derden
Te ontvangen rente
Te ontvangen Belastingdienst
Te ontvangen van Sekondant
Overig
Totaal overige vorderingen
3.474.146
718.397
31.902
37.028
22.708
42.501
4.326.683
2.118.311
682.794
9.480
0
80.973
10.505
2.902.063
Overlopende activa
31-12-2013
31-12-2012
149.008
51.406
25.344
10.204
19.778
255.741
0
47.735
27.697
21.936
32.171
129.539
31-12-2013
31-12-2012
577.730
3.638.641
4.216.371
105.981
9.563.159
9.669.140
Vooruitbetaald Sekondant
Vooruitbetaald NS OV/NS-jaarkaarten
Vooruitbetaalde licenties
Vooruitbetaalde WGA-premie
Overig
Totaal overlopende activa
Liquide middelen
Kas en bankrekeningen
Deposito’s
Totaal liquide middelen
De deposito’s zijn direct opeisbaar.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
32
Eigen vermogen
Algemene reserve
Stand 1 januari
Correctie vaststelling instellingssubsidie 2011
Correctie vaststelling instellingssubsidie 2012
Mutatie huidig boekjaar (zie Bestemming
resultaat)
Algemene reserve 31 december
2013
2012
1.732.780
0
-5.680
1.748.478
-895
0
599.505
2.326.605
-14.803
1.732.780
2013
2012
141.167
0
5.680
180.465
895
0
65.923
212.770
-40.193
141.167
Egalisatiereserve VWS
Stand 1 januari
Reclassificatie vaststelling instellingssubsidie 2011
Reclassificatie vaststelling instellingssubsidie 2012
Mutatie huidig boekjaar (zie Bestemming
resultaat)
Egalisatiereserve VWS 31 december
Egalisatiereserve VWS
De egalisatiereserve heeft betrekking op de instellingssubsidie van het ministerie van VWS.
Deze dient ter dekking van verliezen op met instellingssubsidie gefinancierde activiteiten. In
overeenstemming met de subsidieregeling VWS-subsidies artikel 30 wordt een gerealiseerd
overschot of tekort op de activiteiten gefinancierd met instellingssubsidie toegevoegd dan
wel onttrokken aan de egalisatiereserve, waarbij het overschot/tekort wordt toegerekend
naar rato van de instellingssubsidie en de begrote overige baten.
Voorzieningen
Totaal voorzieningen
Stand per 1 januari
Ontrekking cq vrijval
Toevoegingen ten laste van het resultaat
Voorzieningen 31 december
Voorziening leerstoel
Stand per 1 januari
Onttrekking
Toevoegingen ten laste van het resultaat
Voorzieningen 31 december
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
2013
2012
1.379.881
-1.039.372
12.465
352.974
707.609
-498.510
1.170.782
1.379.881
2013
2012
127.545
-30.486
5.654
102.713
155.307
-27.762
0
127.545
33
Voorziening huurverplichtingen transitie
Stand per 1 januari
Vrijval
Toevoegingen ten laste van het resultaat
Voorzieningen 31 december
Voorziening reorganisatie
Stand per 1 januari
Ontrekking
Toevoegingen ten laste van het resultaat
Voorzieningen 31 december
2013
2012
89.384
-89.384
0
0
81.553
0
7.831
89.384
2013
2012
1.162.951
-919.501
6.811
250.261
0
0
1.162.951
1.162.951
De voorziening bestaat uit twee componenten. Eén component van bijna € 0,1 miljoen heeft
betrekking op de verplichting voor de leerstoel Organisatie en Beleid van Zorg bij de Vrije
Universiteit te Amsterdam. Deze voorziening heeft een looptijd van drie jaar. Daarnaast is
een voorziening opgenomen van € 0,25 miljoen in het kader van het sociaal plan in verband
met een reorganisatie. Deze voorziening heeft een looptijd van twee jaar. De voorzieningen
zijn, met uitzondering van de reorganisatievoorziening, geheel gevormd ten laste van de
algemene reserve. De reorganisatievoorziening is voor de helft gefinancierd vanuit de
algemene reserve en voor de helft vanuit de egalisatiereserve. Het ministerie van VWS heeft
hier toestemming voor gegeven. De voorziening in verband met doorlopende
huurverplichtingen vanuit de transitie in 2007 is volledig vrijgevallen.
Kortlopende schulden
Vooruit ontvangen (project)subsidies
Vooruit ontvangen opdrachten derden
Crediteuren
Contractuele projectverplichtingen
Belastingen en sociale verzekeringen
Overige schulden en overlopende passiva
Totaal kortlopende schulden
31-12-2013
31-12-2012
731.295
1.706.371
1.966.291
2.448.264
579.716
1.561.091
8.993.028
758.160
1.688.534
3.893.113
4.174.726
583.473
1.298.639
12.396.645
Vooruit ontvangen (project)subsidies
De vooruit ontvangen (project)subsidies betreffen bedragen die in 2013 zijn ontvangen, maar
bestemd zijn voor 2014.
Het bedrag is als volgt te specificeren:
31-12-2013
31-12-2012
ZonMw
Ministerie van VWS
Overig
Totaal vooruit ontvangen (project)subsidies
117.619
393.330
220.346
731.295
359.106
188.151
210.903
758.160
Vooruit ontvangen opdrachten derden
De vooruit ontvangen opdrachten derden hebben betrekking op bedragen die in 2013 zijn
ontvangen, maar bestemd zijn voor werkzaamheden in 2014.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
34
Contractuele projectverplichtingen
De contractuele projectverplichtingen zijn de verplichtingen die betrekking hebben op 2013
en voor lopende projecten zijn aangegaan. De afwikkeling van deze verplichtingen vindt
plaats in 2014. Een bedrag van bijna € 1,8 miljoen (2012: € 3,7 miljoen) heeft betrekking op
aangegane verplichtingen voor het project In voor zorg!.
Crediteuren
In de post crediteuren is een schuld van € 18.257 (2012: € 55.800) opgenomen met betrekking
tot geleverde diensten door Sekondant.
Belastingen en sociale verzekeringen
31-12-2013
31-12-2012
496.681
76.063
6.972
579.716
542.451
24.174
16.848
583.473
Overige schulden en overlopende passiva
31-12-2013
31-12-2012
Opgebouwde vakantietoeslag
Opgebouwde vakantiedagen
Te betalen diensten derden
Te betalen personele kosten
Te betalen Sekondant
Overige te betalen kosten
Totaal overige schulden en overlopende passiva
287.547
284.806
169.483
638.856
136.694
36.598
1.561.091
303.249
255.507
210.249
326.614
0
203.020
1.298.639
Afdracht loonheffing en sociale lasten
Afdracht pensioenen
Afdracht BTW
Totaal belastingen en sociale verzekeringen
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen
Vilans is meerjarige financiële verplichtingen aangegaan met betrekking tot inhuur van
diensten van derden voor een bedrag van € 9.025.214 (2012: € 10.303.423). Hiervan heeft
€ 8.939.294 betrekking op aangegane verplichtingen voor het programma In voor zorg!. Van
het totaalbedrag heeft € 6,45 miljoen euro betrekking op aangegane verplichtingen met een
looptijd gelijk aan of korter dan één jaar. En € 2,57 miljoen heeft betrekking op aangegane
verplichtingen met een looptijd langer dan één jaar maar korter dan vijf jaar.
Vilans heeft een overeenkomst met Sekondant afgesloten voor de administratieve
dienstverlening, ICT dienstverlening, huisvesting en facilitaire dienstverlening. De begrote
kosten voor 2014 voor de basisdienstverlening bedragen bijna € 1,7 miljoen. Vilans draagt
samen met de kennisinstituten MOVISIE en het NJI het risico voor het resultaat van
Sekondant.
Toelichting op de winst- en verliesrekening
Algemeen
De financiële systematiek, met name de wijze waarop opbrengsten en kosten worden
toegerekend naar de afdelingen en projecten, sluit aan op de aard van de organisatie en de
wijze waarop het financieel beheer binnen Vilans is georganiseerd. De indirecte kosten
(personele kosten en de niet-projectgebonden materiële kosten) worden toegerekend naar de
productieve clusters en afdelingen en worden vervolgens doorbelast naar de projecten. De
direct aan de projecten toe te wijzen kosten en de projectopbrengsten worden rechtstreeks
geregistreerd op de projecten.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
35
Volgens deze systematiek worden alle kosten integraal toegerekend aan de projecten en
verantwoord naar subsidiegevers of in rekening gebracht aan de overige opdrachtgevers.
Hierna worden de verschillende posten in de winst- en verliesrekening toegelicht. De
realisatie wordt afgezet tegen de begroting. Indien een vergelijking met de realisatie van
2011 zinvol is, wordt ook dit aspect toegelicht.
Opbrengsten
Instellingssubsidie
De instellingssubsidie wordt jaarlijks door het ministerie van VWS toegekend ten behoeve van
de uitvoering van activiteiten. De subsidie 2013 is als volgt samengesteld:
Realisatie
2013
Toekenning
Tijdelijke ophoging instellingssubsidie
Loonbijstelling (OVA)
Totaal
5.144.180
0
108.645
5.252.825
Begroting
2013
Realisatie
2012
5.166.085
5.569.637
550.000
131.443
6.251.080
De instellingssubsidie is afgenomen in vergelijking met 2012 door een korting van het
ministerie van VWS.
Projectsubsidies
De projectsubsidies van € 23,5 miljoen hebben betrekking op niet-structurele, specifiek aan
bepaalde projecten toegekende subsidiegelden.
De realisatie is bijna € 1,7 miljoen lager dan begroot. De oorzaak van dit verschil is
voornamelijk dat minder activiteiten van In voor zorg! zijn gerealiseerd dan op het moment
van begroten was voorzien.
In verband met de uitvoering van het programma In voor zorg! zijn € 20,9 miljoen (2012:
€ 21,7 miljoen) opbrengsten gerealiseerd.
Opdrachten derden
Deze post betreft de opbrengsten met betrekking tot projecten die in opdracht van nietsubsidiegevers zijn uitgevoerd. Deze opbrengsten zijn bijna € 0,3 miljoen hoger dan begroot.
Overige projectopbrengsten
De overige projectopbrengsten zijn als volgt te specificeren:
Opbrengst producten
Abonnementen
Overige opbrengsten
Totaal
Realisatie
2013
Begroting
2013
Realisatie
2012
261.008
1.141.285
17.215
1.419.508
0
0
0
1.305.000
546.130
982.014
14.576
1.542.720
Opbrengst producten
De productopbrengsten bestaan uit de opbrengsten voor publicaties, workshops, congressen
en cursussen. Omdat in 2013 nagenoeg geen cursussen zijn georganiseerd zijn de opbrengsten
lager dan in 2012.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
36
Abonnementen
De opbrengsten van abonnementen hebben voornamelijk betrekking op de Vilans protocollen.
Deze opbrengsten zijn toegenomen.
Overige opbrengsten
De overige opbrengsten bestaan uit opbrengsten voor lezingen en overige projectbijdragen.
Dit type opbrengsten is niet opgenomen in de begroting.
Opbrengsten (niet-projectgebonden)
Overige opbrengsten
Incidentele baten
Totaal
Realisatie
2013
Begroting
2013
Realisatie
2012
13.360
114.799
128.159
0
0
0
69.586
31.100
100.686
Overige opbrengsten
De overige opbrengsten hebben betrekking op opbrengsten van de Thesaurus Zorg en Welzijn.
De Thesaurus Zorg en Welzijn is begin 2013 overgenomen door Stimulansz.
Incidentele baten
De incidentele baten bestaat uit verschillende incidentele posten. De grootste post van € 0,1
miljoen heeft betrekking op de vrijval van de voorziening voor huurverplichtingen vanuit de
transitie in 2007.
Kosten
Personele kosten
Medewerkers in vaste dienst
Medewerkers in tijdelijke dienst
Medewerkers niet in loondienst
Reorganisatiekosten
Opleidingskosten
Overige personele kosten
Opbrengst detachering/ziekengeld
Totaal
Realisatie
2013
Begroting
2013
Realisatie
2012
5.332.613
3.303.064
333.125
-6.811
237.821
456.921
-66.367
9.590.366
6.132.896
2.155.663
210.000
0
251.500
200.000
-55.340
8.894.719
6.312.296
3.557.932
201.233
1.205.944
258.643
330.259
-127.701
11.738.606
Medewerkers in vaste en tijdelijke dienst
De kosten van de medewerkers in vaste dienst en tijdelijke dienst zijn ruim € 0,3 miljoen
hoger dan begroot. De kosten zijn hoger doordat de formatie is toegenomen.
De gemiddelde formatie bedraagt 111,65 fte (2012: 124,02 fte). Begroot was 105,71 fte.
De sociale lasten die zijn begrepen in de salariskosten bedragen bijna € 1,0 miljoen (in 2012:
€ 0,65 miljoen). De pensioenlasten die zijn begrepen in de salariskosten bedragen ruim
€ 0,7 miljoen (2012: € 0,8 miljoen).
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
37
Bezoldiging Raad van Bestuur en Raad van Toezicht conform WNT
Raad van Bestuur
H.L.G.R. Nies / 1 FTE / dienstverband gedurende heel 2013
Beloning
Belastbare vaste en variabele onkostenvergoeding
Beloning betaalbaar op termijn (werkgeversdeel pensioen)
Totaal bezoldiging
Raad van Toezicht
J.J.A.H. Klein Breteler, voorzitter
G.G. van Merode
J.G.J.M. de Zwaan
J.E.A.M. Nooren
E.P. de Jong
J.S. Hesp
Totaal bezoldiging
2013
WNT-norm
129.815
222
13.927
143.964
228.599
2013
9.814
6.516
6.516
6.516
6.516
6.516
42.394
WNT-norm
17.145
11.430
11.430
11.430
11.430
11.430
74.295
In 2013 zijn voor stichting Vilans niet van toepassing:
 Bezoldiging topfunctionarissen en gewezen topfunctionarissen zonder
dienstbetrekking
 Bezoldiging overige functionarissen met dienstbetrekking
 Uitkeringen bij einde dienstverband topfunctionarissen en gewezen
topfunctionarissen
 Uitkeringen bij einde dienstverband overige functionarissen.
Stichting Vilans herkent de door de Minister van BZK in zijn kamerbrief d.d. 27 februari 2014
onderkende uitvoeringsproblemen met betrekking tot externe niet-topfunctionarissen. In lijn
met paragraaf 6 van de (gewijzigde) Beleidsregels toepassing WNT legt Vilans geen
verantwoording af over externe niet-topfunctionarissen.
Medewerkers niet in loondienst
In 2013 is voor € 0,3 miljoen gebruik gemaakt van gedetacheerde medewerkers. De realisatie
is ruim € 0,1 hoger dan op het moment van begroten was voorzien. Dit komt doordat de
langer gebruik is gemaakt van de tijdelijk aangetrokken verandermanager (€ 64.000) en
doordat vanwege ziekte van medewerkers uitzendkrachten zijn aangetrokken (€ 46.000).
Reorganisatiekosten
De reorganisatiekosten vallen € 6.811 lager uit dan eind 2012 was voorzien. Dit bedrag valt
daarom in 2013 vrij.
Opleidingskosten
De opleidingskosten zijn nagenoeg gelijk aan de begrote kosten.
Overige personele kosten
Deze kosten hebben betrekking individuele outplacementtrajecten met individuele
medewerkers. De kosten zijn ruim € 0,25 miljoen euro hoger dan begroot.
Opbrengst detacheringen & ziekengelden
De opbrengsten hebben betrekking op ontvangen ziekengelden als gevolg van
zwangerschappen.
Projectkosten
De projectkosten hebben betrekking op projectgebonden verblijfkosten, kosten voor huur van
accommodaties, catering, repro- en portokosten en materiaalkosten. Daarnaast is specifieke
expertise ingehuurd voor de uitvoering van de activiteiten binnen de projecten. De kosten
hebben tenslotte betrekking op kosten voor publicaties, websites, congressen en cursussen.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
38
De hoogte van deze kosten hangt samen met de aard van de projecten die in dit jaar zijn
uitgevoerd.
De projectkosten zijn € 2,2 miljoen lager dan begroot. Dit wordt met name verklaard door
lagere kosten voor het realiseren van het programma In voor zorg!.
Van de projectkosten heeft € 17,0 miljoen betrekking op het programma In voor zorg!.
Materiële kosten
Huisvesting, ICT, administratie en facilitair
Diensten derden
Afschrijvingen, licenties en onderhoud
Public relations en marketing
Algemene kosten
Overige materiële kosten
Totaal
Realisatie
2013
Begroting
2013
Realisatie
2012
1.790.841
106.321
167.323
65.684
618.476
38.907
2.787.552
1.699.832
70.000
93.720
85.000
506.179
0
2.454.731
1.621.294
108.318
122.079
56.339
440.411
176.483
2.524.924
Huisvesting, ICT, administratie en facilitair
Deze kosten worden via Sekondant aan Vilans doorbelast en hebben betrekking op
huisvesting, ICT, facilitaire zaken en de financiële administratie. De kosten zijn bijna € 0,1
miljoen hoger dan begroot. Deze hogere kosten zijn het gevolg van de reorganisatie van
Sekondant.
Diensten derden
De diensten derden hebben betrekking op de inhuur van diverse expertise waaronder juridisch
advies. Deze kosten zijn € 36.321 hoger uitgevallen dan begroot.
Afschrijvingen, licenties en onderhoud
De kosten hebben voor € 29.318 betrekking op afschrijvingen. Het resterende bedrag heeft
betrekking op licenties en onderhoud voor diverse systemen.
Public relations en marketing
Doordat de organisatie is geherstructureerd zijn niet alle geplande activiteiten op het gebied
van public relations en marketing uitgevoerd. De kosten zijn hierdoor € 19.316 lager
uitgevallen dan begroot.
Algemene kosten
De algemene kosten bestaan onder meer uit bureaukosten, telefoon, repro, wervingskosten,
reis- en verblijfkosten, zaalhuur, abonnementen, accountant en kosten van de
Ondernemingsraad. De realisatie is ruim € 0,1 miljoen hoger dan waar in de begroting vanuit
is gegaan. De hogere kosten hebben deels betrekking op hogere wervingskosten.
Overige materiële kosten
De overige materiële kosten bestaan uit diverse incidentele kosten waaronder dubieuze
debiteuren en kosten vanwege het afstoten van werkplekken.
Financieel resultaat
Het financieel resultaat heeft betrekking op de ontvangen rente vanwege vooruit ontvangen
baten.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
39
Overige gegevens
Gebeurtenissen na balansdatum
Er zijn geen bijzondere gebeurtenissen na balansdatum te vermelden.
Bestemming resultaat
Het positieve resultaat ad € 665.428 is als volgt toegevoegd aan het eigen vermogen:
Algemene reserve
Egalisatiereserve VWS
Totaal
€
€
€
599.505
65.923
665.428
In overeenstemming met de subsidieregeling VWS-subsidies artikel 30 wordt een deel van het
resultaat dat samenhangt met de instellingssubsidie toegerekend aan de egalisatiereserve
VWS. De egalisatiereserve VWS dient ter dekking van verliezen op met instellingssubsidie
gefinancierde projecten. Conform de subsidieregeling wordt een gerealiseerd overschot of
tekort op de projecten gefinancierd met instellingssubsidie toegevoegd dan wel onttrokken
aan de egalisatiereserve VWS, waarbij het overschot/tekort wordt toegerekend naar rato van
de instellingssubsidie en de begrote overige baten (in 2013 99% - 1%).
Berekening 2013:
Resultaat projecten gefinancierd met
instellingssubsidie
Waarvan aandeel instellingssubsidie 99%
Vrijval reorganisatiekosten
Mutatie egalisatiereserve VWS
€
€
€
€
63.149
62.518
3.405
65.923
Vaststelling en goedkeuring
De jaarrekening is op 28 april 2014 vastgesteld door de Raad van Bestuur.
De jaarrekening is op 14 mei 2014 goedgekeurd door de Raad van Toezicht.
Controleverklaring
De controleverklaring is op te vragen.
© VILANS mei 2014 / Vilans Jaarverslag 2013
40

Lancering HiSense app - Kennisplein gehandicaptensector

Programma Begeleidersconferentie Exit Vrijheidsbeperking VG

Download pdf-bestand

Zelfmanagement is - Symposium VHP

Vergadering Cliëntenraad regio Goeree-Overflakkee

Tips familiebijeenkomst organiseren (pdf)

Bekijk hier de powersessies (pdf)

Persoonsgerichte zorg is een geheel van initiatieven

Van AWBZ naar Wmo, van verzorgingsstaat naar

Starterskit voor ketens en netwerken