Vidomes jaarverslag 2013
Voorbereid op de toekomst
Inhoud
Voorwoord ................................................................................................................................ 4
Deel I Volkshuisvestingsverslag 2013 .................................................................................. 6
1.
Strategische Visie 2011-2015 .................................................................................... 7
2.
Betaalbare woningen ................................................................................................. 8
2.1 Wij wijzen onze woningen toe aan de doelgroep ......................................................... 8
2.2 Wij houden onze voorraad betaalbare woningen op peil ........................................... 11
2.3 Wij houden de woonlasten betaalbaar ....................................................................... 12
2.4 Wij stimuleren doorstroming vanuit schaarse woningen ............................................ 14
3.
Kwetsbare mensen ................................................................................................... 15
3.1 Bijzondere huisvesting voor kwetsbare mensen ........................................................ 15
3.2 We realiseren met onze partners een sluitend vangnet ............................................. 16
4.
Duurzaamheid ........................................................................................................... 18
4.1 Onze woningen hebben een laag energieverbruik ..................................................... 18
4.2 Onze woningen hebben een gezond binnenmilieu .................................................... 19
5.
Vitale buurten ............................................................................................................ 20
5.1 Wijkaanpak Delft ......................................................................................................... 20
5.2 Wijkaanpak Rijswijk .................................................................................................... 21
5.3 Wijkaanpak Leidschendam-Voorburg ........................................................................ 21
5.4 Wijkaanpak Zoetermeer ............................................................................................. 22
6.
Senioren .................................................................................................................... 23
6.1 Senioren kunnen in onze woningen zelfstandig blijven wonen .................................. 23
6.2 We realiseren woon-zorgconcepten met onze partners ............................................. 25
7.
Tevreden klanten ...................................................................................................... 26
7.1 Ontwikkelingen klantdienstverlening Vidomes ........................................................... 26
7.2 Klanttevredenheid dienstverlening ............................................................................. 26
8.
Dialoog en samenwerking ....................................................................................... 28
8.1 Bewonersparticipatie op centraal niveau: het CBO .................................................... 28
8.2 Klachten en geschillen ................................................................................................ 29
8.3 Participatie Delft ......................................................................................................... 29
8.4 Participatie Leidschendam-Voorburg ......................................................................... 30
8.5 Participatie Rijswijk ..................................................................................................... 31
8.6 Participatie Zoetermeer .............................................................................................. 32
9.
Sober en doelmatig .................................................................................................. 33
9.1 Financiën .................................................................................................................... 33
9.2 Financieel resultaat 2013 ........................................................................................... 34
9.3 Ons vermogen in 2013 ............................................................................................... 34
9.4 Beoordeling sectorinstituten ....................................................................................... 35
9.5 Ontwikkeling financiële positie.................................................................................... 35
9.6 Derivaten en beleggingen ........................................................................................... 36
9.7 Onderhoud algemeen ................................................................................................. 37
9.8 Onderhoudsprojecten ................................................................................................. 37
9.9 Niet planmatig onderhoud .......................................................................................... 38
10.
Goed georganiseerd ................................................................................................. 39
10.1
Onze organisatie is vitaal en in balans .................................................................. 39
10.2
Programma Vidomes 2.0 ....................................................................................... 40
10.3
De Ondernemingsraad in 2013 .............................................................................. 41
10.4
Sponsoractiviteiten Vidomes 2013 ......................................................................... 43
11.
Adequate vastgoedstrategie ................................................................................... 44
11.1
Ons vastgoed rendeert op lange termijn ................................................................ 44
11.2
We realiseren onze wensportefeuille in een beheerst tempo ................................ 44
Deel II Governance ............................................................................................................... 47
12.
Governance ............................................................................................................... 48
12.1
Governancestructuur .............................................................................................. 48
12.2
Bestuursverslag...................................................................................................... 51
12.3
Verslag raad van commissarissen ......................................................................... 56
2
Deel III Jaarrekening ............................................................................................................. 64
Bijlage 1: totaaloverzicht verhuringen BBSH-E ................................................................. 65
Bijlage 2: totaaloverzicht reacties en weigeringen ............................................................ 71
Bijlage 3: verbindingen ......................................................................................................... 73
Bijlage 4: begrippenlijst ........................................................................................................ 76
Leeswijzer
Dit jaarverslag bestaat uit drie onderdelen.
Het eerste onderdeel, het volkshuisvestingsverslag, gaat over de activiteiten van Vidomes
op het gebied van de volkshuisvesting. Deze activiteiten leggen we langs de lat van onze
zes strategische keuzes en onze vier gestelde randvoorwaarden. Zie hoofdstukken 2 tot en
met 11.
Het tweede onderdeel, Governance, licht toe hoe Vidomes als organisatie functioneert,
bekeken zowel vanuit het oogpunt van het bestuur als vanuit de raad van commissarissen.
Zie hoofdstuk 12.
Voor het derde onderdeel, de Jaarrekening, verwijzen we naar een separaat document.
Definities zijn terug te vinden in de begrippenlijst in bijlage 4.
3
Voorwoord
2013: voorbereid op de toekomst
Voor u ligt het jaarverslag 2013. Opnieuw een veelbewogen jaar waarin van corporaties
alertheid, schakelkracht en focus werd verwacht. Voor Vidomes was 2013 het jaar waarin
fundamenteel is gekeken naar de strategie. Voor wie en van wie zijn we? Wat zijn onze
(financiële) mogelijkheden? En hoe passen onze ambities hierin? Het antwoord geven we in
het visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’. De herijking van onze strategie
betekende een nog nadrukkelijkere focus op de speerpunten betaalbaarheid, kwetsbare
mensen en duurzaamheid. Tegelijkertijd hebben we voorbereidingen getroffen om de
verhuurdersheffing, die vanaf 2014 nadrukkelijk in beeld komt, adequaat op te vangen.
Betaalbaarheid nadrukkelijk in beeld
Vidomes blijft inzetten op betaalbaarheid. In 2013 leverden we ruimschoots onze bijdrage aan
de regionale prestatieafspraken: ruim 80% van de vrijgekomen huurwoningen wezen wij toe
aan de primaire doelgroep. Ook verhuurden wij 96% van de vrijgekomen woningen aan de
EU-doelgroep. Daarmee voldeed Vidomes ruim aan de gestelde toewijzingseis van 90%.
Toch staan onze betaalbaarheidsambities onder druk. De gewenste omvang van onze
betaalbare woningvoorraad wordt nog maar nipt gehaald (ruim 15.000 woningen).
De doelstellingen voor de bereikbare voorraad staan nog niet onder druk. Vidomes kiest
ervoor om gebruik te maken van de mogelijkheid om de inkomensafhankelijke huurverhoging
door te voeren. Dit doen wij omdat we vinden dat mensen met een hoger inkomen geen
huurmatiging meer hoeven te krijgen. Van onze huurders heeft 17% een inkomen boven de €
43.000. Het inkomensafhankelijke deel van de jaarlijkse huurverhoging heeft een toename
van de jaarlijkse huursom van € 226.000 opgeleverd. Met dat geld kan Vidomes 194
woningen betaalbaar houden voor de lage inkomens.
Mijlpalen
In 2013 hebben wij samen met onze samenwerkingspartners 281 kwetsbare mensen
gehuisvest. Rekening houdend met de decentralisaties in het sociale domein, neemt deze
groep naar verwachting de komende jaren toe. Tegen alle trends in heeft Vidomes kans
gezien om het aantal ontruimingen voor het vierde opeenvolgende jaar te verlagen: in 2013
waren er 49 ontruimingen. Het is nog maar zeer de vraag of deze daling verder doorzet,
omdat de economische vooruitzichten niet goed zijn. In het kader van duurzaamheid bleef
onze prestatie op het gebied van CO2-reductie achter. In plaats van 2,0% realiseerden we
een CO2-reductie van 1,6%. Dit heeft te maken met de halvering van de projectenportefeuille
in 2012.
Dienstverlening blijft onveranderd een belangrijk thema voor Vidomes. Het
KlantContactCentrum draaide in 2013 haar eerste volledige jaar. We handelden ruim 102.000
telefoontjes af, gemiddeld zo’n 440 per dag. Ook bereikbaarheid blijft een aandachtspunt: een
servicelevel van 78% (onze ambitie is 80%) is nog net niet goed genoeg, maar is een goede
basis om dit in 2014 wel te halen. Met name op het gebied van klachtenafhandeling hebben
we nog een verbeterslag te maken. Het uitvoeren van reparaties werd daarentegen wel goed
gewaardeerd. Ondanks de zwaardere financieel-economische tijden heeft Vidomes de nodige
vastgoedprestaties neergezet. Zo werden er in 2013 124 woningen toegevoegd aan de
woningvoorraad, vooral door nieuwbouw. En is in 2013 bijna € 13 miljoen besteed aan
planmatig onderhoud. De verkoop van woningen verliep – ondanks een slechte
vastgoedmarkt – beter dan verwacht: we verkochten 97 woningen.
Financieel resultaat
Het resultaat uit overige normale activiteiten was positief in 2013: € 22,7 miljoen (€ 26,6
miljoen in 2012). Het totale financiële resultaat over 2013 is € 38,4 miljoen negatief. De
belangrijkste reden voor dit negatieve resultaat zijn de waardeveranderingen in onze
vastgoedportefeuille. Dit zijn externe invloeden op ons bezit. Omdat Vidomes op marktwaarde
4
waardeert, en niet op historische kostprijs, is de impact van dergelijke waardeschommelingen
direct zichtbaar in de resultaatscijfers.
De Vidomes-organisatie
Voor de interne organisatie betekende 2013 de opmaat
naar de uitvoering van de reorganisatie. Als
maatschappelijke organisatie zijn wij intrinsiek gemotiveerd
om onze bedrijfsvoering zo efficiënt en effectief mogelijk in
te richten. Concreet betekent dit dat we in 2014 de
Vidomes-organisatie centraliseren, een procesoptimalisatie
doorvoeren en de formatie verder terugbrengen. Dit
gebeurt in combinatie met de introductie van Het Nieuwe
Werken en de digitalisering. Het jaar 2013 is dus het jaar
van de voorbereidingen geweest. In 2014 voeren we deze
maatregelen uit.
Vidomes heeft zich in 2013 bewust en vasthoudend gericht
op haar koers en de bijbehorende noodzakelijke
maatregelen. Financiële sturing en vastgoedsturing blijven
hierin van groot belang. De onzekere en onvoorspelbare
omgeving is een gegeven voor ons. Deze context daagt
ons uit om wendbaar te zijn. Zoals Darwin ooit zei: “Het is
niet de sterkste, de slimste of de snelste, maar degene die
zich het beste kan aanpassen aan veranderende
omstandigheden die overleeft.”
De resultaten van 2013 geven vertrouwen dat we, ondanks
financieel onzekere tijden, onze taak als sociale huisvester
vol overtuiging kunnen blijven vervullen.
Carla van de Wiel
algemeen directeur
5
Deel I
Volkshuisvestingsverslag 2013
6
1. Strategische Visie 2011-2015
Onze visie en ambities
In 2011 hebben we onze Strategische Visie 2011-2015 vastgesteld en deze vormt de basis
voor al onze activiteiten. De strategische visie draagt de titel ‘Het maatschappelijk resultaat
telt’. Daarmee benadrukken we ons bestaansrecht: wij zijn er voor mensen die het niet op
eigen kracht redden op de woningmarkt. Voor hen zetten wij ons in. Dat doen we niet alleen,
maar in dialoog en samenwerking met onze omgeving.
Missie
In onze missie benadrukken we onze positie als sociale huisvester.
Onze missie:
Vidomes is een ondernemende woningcorporatie in de rand van Haaglanden. Wij richten
ons op mensen met onvoldoende kansen op de woningmarkt. Samen met onze klanten en
belanghebbenden nemen wij onze verantwoordelijkheid voor een goede directe woon- en
leefomgeving. Nu en in de toekomst.
De toenemende onzekerheid in de sector, de financiële risico’s en de aanhoudende crisis
waren voor Vidomes aanleiding om de strategische visie aan te passen. Deze herijking is
verwerkt tot het Visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’. Zo is onze missie
aangescherpt en hebben we binnen de zes strategische keuzes die we eerder maakten,
nadrukkelijker gekozen voor de volgende strategische doelstellingen:
 betaalbare woningen
 kwetsbare mensen
 duurzaamheid
Het eerste halfjaar van 2013 is er hard
gewerkt aan de herijking van onze
strategische visie en de gevolgen
hiervan voor onze organisatie.
De andere drie strategische keuzes –
vitale buurten, senioren en tevreden
klanten – vullen we vanaf nu anders in.
Zo kunnen we ons volledig richten op
datgene wat we moeten doen: het goed
en betaalbaar huisvesten van onze
huurders.
Bij het realiseren van onze strategische
keuzes voldoen we aan de volgende
randvoorwaarden:

dialoog en samenwerking

sober en doelmatig

goed georganiseerd

een adequate vastgoedstrategie
De inhoud van het jaarverslag 2013 is
gebaseerd op de thema’s van onze
Strategische Visie 2011-2015. In dit
jaarverslag leest u welke resultaten er in
2013 zijn behaald.
Figuur 1. Schema strategische keuzes
7
2. Betaalbare woningen
Ons ideaal: iedereen kan zijn woonwens waarmaken
Als corporatie maakt Vidomes zich sterk voor mensen met onvoldoende kansen op de
woningmarkt. De primaire doelgroep is gedefinieerd in wetgeving en vormt de legitimering
van ons handelen. De verdere afbakening van deze doelgroep doen we op basis van de
lokale woningmarkt. We zoeken hierbij de grenzen op die de wetgeving ons biedt.
2.1 Wij wijzen onze woningen toe aan de doelgroep
Verhuringen aan de primaire en secundaire doelgroep
Binnen de regio Haaglanden zijn regionale prestatieafspraken gemaakt tussen de Vereniging
Sociale Verhuurders Haaglanden (SVH) en het Stadsgewest Haaglanden. In Haaglanden is
de prestatieafspraak om per gemeente 70% van de leegkomende, bestaande huurwoningen
tot de huurprijsgrens (€ 681,02) te verhuren aan de primaire doelgroep: de huishoudens die
voor huurtoeslag in aanmerking komen. De tijdelijke regeling Diensten van aanmerkelijk
Economisch belang (DAEB, bekend als Europa-regeling) vereist dat we 90% van deze
woningen toewijzen aan huurders met een inkomen tot € 34.229.
Sturing op afspraken én voldoende betaalbare slaagkans
De huurinkomenstabel die de corporaties in Haaglanden hanteren, is zo ingericht dat in
principe woningen met een huur tussen de aftoppingsgrenzen (€ 535 / € 575) bij de primaire
doelgroep terechtkomen. Maar omdat we als corporaties in Haaglanden onderkennen dat
huurders die net niet voor huurtoeslag in aanmerking komen, minder te besteden hebben dan
de meeste huurders mét huurtoeslag, hebben we de inkomensgrens ten opzichte van de
1
huurtoeslagdoelgroep met ongeveer € 5.000 verhoogd. Woningen tot de huurprijsgrens (€
681) gaan in principe naar eenpersoonshuishoudens tot de Europa-grens (€ 34.229) en naar
meerpersoonshuishoudens met een inkomen tot € 44.800. Aan die laatste categorie mag niet
meer dan 10% worden verhuurd.
Resultaat aantal verhuringen en prestatieafspraken
Vidomes heeft op bedrijfsniveau ruim voldaan aan de belangrijkste prestatieafspraak door
80,8% van de vrijgekomen woningen te verhuren aan de primaire doelgroep. Opvallend is dat
we voor het eerst ook in Den Haag meer dan 70% hebben gerealiseerd, terwijl het daar
relatief nieuwe, duurdere woningen in de wijk Leidschenveen betreft. Eerdere jaren lag dat
percentage fors lager. De drie grote Haagse corporaties maakten dat echter ruimschoots
goed: voor de gemeente Den Haag werd als geheel wel de 70% gehaald.
Tabel 1. Resultaat aantal verhuringen 2013 van vrijgekomen woningen aan doelgroep
Verhuringen
Aandeel
Primaire doelgroep
961
80,8%
Secundaire doelgroep
199
16,7%
29
2,5%
1.189
100%
Buiten de doelgroep
Totaal
1 De corporaties in Haaglanden verhuren woningen tot de aftoppingsgrens aan woningzoekenden met een inkomen tot € 25.900 (één
persoon) en € 34.229 (meer personen). Deze hogere grens is gebaseerd op een woonlastenanalyse: bij één euro boven de
inkomensgrens valt € 90 aan huurtoeslag per maand weg. Hierdoor heeft de groep tot zo’n € 5.000 boven de inkomensgrens van de
huurtoeslag minder te besteden dan de groep eronder en erboven.
8
Tabel 2. Verhuringen van vrijgekomen woningen aan de primaire doelgroep per gemeente in 2013
LeidschendamDelft
Rijswijk
Voorburg
Den Haag
Zoetermeer
Totaal
Totaal
verhuringen
227
152
185
15
610
1189
Primaire
doelgroep
194
128
142
11
486
961
Aandeel
85%
84%
77%
73%
80%
81%
Verhuringen aan de Europa-doelgroep (sociale huurwoningen)
De 90% toewijzingen voor Europa hebben we met 96% ruimschoots gehaald. In 2012 hadden
we nog veel problemen met de inkomensregistratie volgens de – toen nog niet-eenduidige –
richtlijnen van het ministerie. In 2013 hebben we dat onder controle gekregen.
Tabel 3. Verhuringen van vrijgekomen woningen aan EU-doelgroep per gemeente in 2013
LeidschendamDelft
Rijswijk
Voorburg
Den Haag
Zoetermeer
Totaal
Totaal
1285
verhuringen
283
166
185
15
636
EU1231
doelgroep
273
152
175
15
616
Aandeel
96%
92%
95%
100%
97%
96%
Verhuringen op basis van aantal personen (alle verhuringen)
Het aandeel verhuringen van vrijgekomen woningen aan kleine huishoudens neemt
geleidelijk toe. In 2013 is voor het eerst het merendeel van al onze verhuringen naar een
eenpersoonshuishouden gegaan. Huishoudens van drie en meer personen nemen nog
slechts 25% van de verhuringen voor hun rekening.
Tabel 4. Verhuringen van vrijgekomen woningen naar huishoudensomvang (inclusief vrije sector)
Aantal personen
Verhuringen
Aandeel
1
681
50.6%
2
331
24.6%
3
169
12.6%
4
109
8%
5
46
3.4%
6
8
0.6%
7
2
0.2%
1346
100%
Totaal
Toewijzing aan grote gezinnen
Voor grote gezinnen is er weinig vrijkomend aanbod in de regio. Dat probleem wordt
versterkt, doordat corporaties – vooral Vestia – veel grote woningen verkopen of naar hoge
huren optrekken. Daarbij komt dat in buurten met relatief veel grote woningen
overlastproblemen voorkomen. De overlast komt vaak voort uit een samenloop van te veel
jongeren. Daarom laten de corporaties in deze buurten beperkt grote gezinnen instromen.
Vidomes heeft, op een enkele buurt na, de weinige vrijkomende grotere woningen gelabeld
voor grotere gezinnen (vanaf 6 personen). Dit om hun slaagkans zo groot mogelijk te maken.
9
Verhuringen naar leeftijd
Van alle verhuringen van vrijgekomen woningen gaat 20% naar ouderen vanaf 65 jaar. Dat is
iets meer dan de 18% van vorig jaar. Vidomes spant hiermee de kroon. Gemiddeld verhuren
corporaties in de regio 12,5% aan senioren. Vidomes verhuurt 12% aan jongeren onder de 23
jaar. Vorig jaar was dat nog 14%.
Tabel 5. Verhuringen van vrijgekomen woningen naar leeftijd, alle verhuringen
Leeftijd
18-22 jaar
23-26 jaar
27-54 jaar
55-64 jaar
hoofdbewoner
vanaf 65
jaar
Totaal
Delft
66
23%
50
17%
118
41%
18
6%
34
12%
286
LeidschendamVoorburg
11
5%
22
11%
101
50%
26
13%
43
21%
203
Rijswijk
10
6%
28
17%
91
54%
18
11%
20
12%
167
Zoetermeer
72
10%
73
11%
274
40%
97
14%
174
25%
690
159
12%
173
13%
584
43%
159
12%
271
20%
1.346
Totaal
Woonruimteverdeling: hoe loopt het verhuurproces?
De woningzoekende lijkt jaar na jaar kieskeuriger te worden. Het gemiddeld aantal reacties is
afgenomen van 115 in 2012 naar 99 in 2013. Was de gemiddelde weigeringsgraad in 2010
nog 3,8 per woning, in 2013 zitten we op 5,8. In 2012 was dat 5,1. De laatste stijging lijkt niet
te liggen aan de prijs, want Vidomes heeft haar huurbeleid in 2013 niet aangepast.
Tabel 6. Reacties advertenties en weigeringen 2013
Vestiging
Gemiddeld aantal
Gemiddeld aantal
Vidomes
reacties per
weigeringen
advertentie
Delft
60,4
4,7
LeidschendamVoorburg
107,7
6,5
Rijswijk
158,1
8,1
Zoetermeer
97,1
5,4
Gemiddelde
99,1
5,8
Opvallend is dat eengezinswoningen, maisonnettes en grote woningen in de regio
Haaglanden vaak worden geweigerd (10,3 weigeringen bij 5 kamers en 23,3 bij 6 kamers).
De woningzoekenden die bij deze populaire woningen bovenaan eindigen, hebben een
dusdanig goede positie dat zij zeer kritisch kunnen zijn. Ook grote gezinnen blijken vaak te
weigeren. Als weigeringsgrond bij eengezinswoningen scoort Vidomes meer dan gemiddeld
op de punten ‘te duur’ (17% versus 13%) en ‘toestand van de woning’ (8% versus 5%)
In de bijlagen vindt u een totaaloverzicht van de verhuringen en reacties/weigeringen in 2013:
 bijlage 1: totaaloverzicht verhuringen BBSH-E
 bijlage 2: totaaloverzicht reacties en weigeringen
10
2.2 Wij houden onze voorraad betaalbare woningen op peil
Onze ambities voor 2013:
 83% betaalbare woningen. Vidomes wil minimaal 83%, ongeveer 15.250 woningen,
onder de tweede aftoppingsgrens houden.
 95% bereikbare woningen. Vidomes wil minimaal 95%, ongeveer 17.500 woningen,
onder de huurtoeslaggrens houden.
Resultaten
Betaalbare woningen - Het betaalbaar houden van woningen is voor Vidomes de
belangrijkste maatschappelijke ambitie. Doelstelling op dit gebied is om ten minste 15.250
woningen, 83% van onze voorraad, te behouden met een huurprijs onder de aftoppingsgrens
(€ 597, prijspeil 1-1-2014). Op dit moment is de omvang van deze voorraad 15.306 woningen.
Dit voldoet in absolute aantallen nog net aan ons strategisch uitgangpunt.
Bereikbare woningen - Voegen we aan deze woningen de woningen tot aan de
huurtoeslaggrens toe (met een huurprijs onder € 681,02), dan voldoet 97% aan onze
strategische uitgangspunten. Deze doelstelling staat niet onder druk.
Verwachte ontwikkeling
In ons woningmarktgebied zien we dat veel collega-corporaties woningen verkopen of de
huurprijs van woningen verhogen. De verwachting is dan ook dat de voorraad goedkope en
betaalbare woningen afneemt. Ook bij Vidomes kunnen we niet al onze betaalbare woningen
handhaven. Om onze financiën duurzaam op orde te krijgen, moeten we een deel van de
sociale huurwoningen verkopen of liberaliseren. Het aantal goedkope woningen willen we in
2014 verminderen.
Woningtype
Als we kijken naar de onderverdeling van de sociale voorraad in grote en kleine woningen,
valt op dat we voor gezinnen uit de primaire doelgroep nog een fors aandeel potentieel
aanbod hebben. Daar zijn we zuinig op, omdat we zien dat collega-corporaties – met name
Vestia – grote woningen verkopen of liberaliseren.
Tabel 7. Opbouw sociale voorraad naar prijssegment
Prijssegment
Klein
Goedkoop: tot € 375
1107
Betaalbaar: tot € 575 (+ energiecorrectie)
6815
7375
Sociaal-duur: tot € 681
1230
1155
KoopGarant
Woonwagens
Sociale voorraad totaal
Groot
2
355
9
18046
Voorraadontwikkeling in 2013
Onze voorraad is in 2013 toegenomen. De toevoeging komt vooral door nieuwbouw: in totaal
124 woningen. Ook hebben er enkele ‘administratieve’ correcties plaatsgevonden. Daarbij
gaat het vooral om de splitsing van zelfstandig te bewonen woon-zorgunits. Verder zijn er
woningen aan de voorraad onttrokken door vrije verkoop.
2 Definitie groot: minimaal 65 m2 aan vertrekken en vier kamers.
11
Tabel 8. Opbouw woningvoorraad op 1-1-2014
Woningtype
Stand op 1-1-2013
Stand op 1-1-2014
Eengezinswoning
4.264
4.358
Benedenwoning
1.601
1.536
Appartement met lift < 1990
5.892
5.726
Appartement met lift > 1990
1.379
1.414
Zorg-/serviceflat
1.736
1.780
Appartement zonder lift
3.585
3.775
24
9
18.481
18.598
Woonwagens
Eindtotaal
Huur op Maat: laatste jaar
In januari 2012 heeft minister Spies besloten om het experiment Huur op Maat, ondanks de
positieve landelijke evaluatie, niet te verlengen. Naar aanleiding hiervan heeft Vidomes het
verhuren met Huur op Maat in april 2012 gestaakt. De reeds afgesloten contracten zijn de
afgelopen twee jaar wel voortgezet. In 2013 heeft de jaarlijkse aanpassing van de
huurkorting, op basis van inkomen en huishoudensgrootte, een neutraal resultaat opgeleverd.
Eerdere jaren nam de huurkorting steeds met ongeveer 2% punt af, wat fors is gezien de
gemiddelde huurkorting van 12% bij aanvang van het contract.
In 2014 staken we het experiment definitief. Dit in navolging van de andere twaalf corporaties
die aan het experiment deelnamen. We beëindigen de Huur op Maat-contracten en zetten
deze om naar reguliere contracten. Huurders behouden daarbij de huidige huurkorting.
Vidomes betreurt het einde van het experiment, vooral ook omdat het zeer succesvol is
geweest. Het zorgde ervoor dat de maatschappelijke middelen terechtkwamen bij de mensen
die het nodig hadden. Ook leidde het tot een grote keuzevrijheid in de woonruimteverdeling.
Woningzoekenden mochten zelf weten waar ze hun huurkorting inzetten. Daarnaast waren er
geen toewijzingseisen aan inkomen of aantal personen nodig.
2.3 Wij houden de woonlasten betaalbaar
Huurbeleid
Vidomes vraagt 90% van de maximaal toegestane huur, maar we toppen de prijzen wel af in
drie sociale prijssegmenten.



goedkoop
betaalbaar
sociaal-duur
: € 375 (kwaliteitskortingsgrens)
: € 575 (tweede aftoppingsgrens)
: € 681 (huurprijsgrens)
Omdat woningen met een goede energieprestatie lagere stookkosten opleveren, corrigeren
we de aftoppingsgrens met het gemiddelde voordeel. Dit kan niet bij de andere grenzen,
Deze grenzen staan vast in verband met het toekennen van huurtoeslag en vanwege de
scheiding tussen sociaal en commercieel bezit (DAEB-regeling). Elk jaar per 1 juli indexeren
we de aftoppingsgrens, corresponderend met de jaarlijkse huurverhoging en de maximale
huur. We lopen daarmee vooruit op de Rijksoverheid die dat om technische redenen pas op 1
januari doet.
12
Tabel 9. Correctie/aanvulling op huur voor energieprestatie, in € naar type woning in 2013
Energielabel
Eengezinswoning
Appartement
A++
70
55
A+
60
45
A
45
35
B
30
20
C
15
10
D
0
0
In 2013 was aanvankelijk de inzet om waar mogelijk de huur van 90% naar 100% te
verhogen, met behoud van het aftoppingsbeleid. Dit hebben we niet doorgezet. Naast het
aantasten van de betaalbaarheid – ons belangrijkste strategische thema – levert het
toepassen van 100% van de toegestane huur ook bedrijfsrisico’s op. Meer woningen zouden
langer leegstaan.
Inkomensafhankelijke huurverhoging
In 2013 kon uiteindelijk de inkomensafhankelijke huurverhoging worden doorgevoerd.
Vidomes maakt gebruik van deze mogelijkheid , omdat we vinden dat mensen met een hoger
3
inkomen geen huurmatiging meer hoeven te krijgen . Van onze huurders heeft 17% een
inkomen boven de € 43.000. Zij kregen een huurverhoging van 6,5%. 11% van onze huurders
verdient meer dan € 33.614 (peildatum 2011). Voor deze groep gold een verhoging van 4,5%.
De rest van de huurders heeft 4% huurverhoging gekregen. Met een paar uitzonderingen:
Huur op Maat-contracten kregen de maatwerkaanpassing, voor te slopen woningen en
woningen met een maximale huur boven de vraaghuur hanteerden we de nullijn. In 2014 gaat
Vidomes de te hoge huren verlagen, zoals in de overgangsregeling bij het nieuwe
Woningwaarderingsstelsel is bepaald.
Vidomes heeft 351 bezwaarschriften ontvangen, waarvan 222 betrekking hadden op het
inkomen. De meeste bezwaarschriften betroffen huurders die in 2012 een lager inkomen
hadden. Op basis daarvan zijn 179 bezwaren toegekend. Vidomes heeft bij 9 huurders de
inkomensafhankelijke huurverhoging ingetrokken op basis van een coulanceregeling. Hun
inkomen was recentelijk gedaald.
Het inkomensafhankelijke deel van de jaarlijkse huurverhoging heeft een toename van de
jaarlijkse huursom van € 226.000 opgeleverd. Met dat geld kan Vidomes 194 woningen
betaalbaar houden voor de lage inkomens. De uitvoeringskosten, inclusief uurlonen,
bedroegen ongeveer € 60.000.
3 Voor eenpersoonshuishoudens en, tijdelijk, tweepersoonshuishoudens houdt de doelgroep voor Vidomes op bij € 34.229. voor
gezinnen bij € 44.800. Gezinnen tussen de € 34.229 en € 44.800 kunnen wel een huur van € 681 betalen (huurprijsgrens). De
wettelijke inkomensgrenzen voor de huurverhoging van € 33.000 en € 43.000 liggen hier net naast, omdat de inkomensafhankelijke
huurverhoging gecontroleerd wordt op het inkomen van het jaar 2011.
13
2.4 Wij stimuleren doorstroming vanuit schaarse woningen
Om de sociale woningvoorraad zo doelmatig mogelijk in te zetten, spant Vidomes zich in voor
extra doorstroming vanuit schaarse huurwoningen. Onder schaarse woningen verstaan we
woningen met minimaal vier kamers. Appartementen met vier kamers tellen alleen als
2
schaarse woning mee, wanneer ze een woonoppervlak van 80 m of meer hebben.
Voor 2013 was onze ambitie om 30 senioren in schaarse woningen te verleiden tot verhuizen.
Deze doelstelling is niet behaald. In totaal zijn er 49 senioren doorgestroomd, waarvan 24 uit
schaarse woningen. Het aantal huisbezoeken is toegenomen, meer dan 100 in 2013. Hieruit
blijkt dat steeds meer senioren met een verhuiswens hulp inroepen. Daaronder minder vaak
senioren die een schaarse woning achterlaten. (Meer over de seniorenmakelaar vindt u in
hoofdstuk 6 Senioren.)
Naast de inzet van de seniorenmakelaar stimuleren we de doorstroming door in de regio
voorrang te geven aan woningzoekenden die een eengezinswoning achterlaten. Verder moet
ook de inkomensafhankelijke huurverhoging bijdragen aan een betere doorstroming.
14
3. Kwetsbare mensen
3.1 Bijzondere huisvesting voor kwetsbare mensen
Vidomes zet zich in voor kwetsbare mensen, omdat het hier gaat om een doelgroep met
veelal beperkte middelen, die op de vrije woningmarkt niet aan bod komt. Onder kwetsbare
mensen verstaan wij onder meer mensen met een fysieke of verstandelijke beperking,
mensen met een psychiatrische stoornis en/of daklozen en ex-verslaafden. In samenwerking
met onze partners hebben we in 2013 in totaal 281 kwetsbare mensen gehuisvest.
Tabel 10. Partners kwetsbare mensen 2013 per gemeente
Partner
Delft
LeidschendamRijswijk
Voorburg
Middin
30 woningen
Dillenburgh,
Prinsenhof
Ipse de Bruggen
6
woningen
Limor
3
woningen
8 woningen
Stichting
Jeugdformaat
1 woning
2 woningen
Stichting
PerspeKtief
begeleid
wonen,
22
woningen
27 woningen
Paulinesymfonie,
Muziekbuurt
Zoetermeer
Den Haag
25 woningen
complex
Haagsebos,
Meerzicht-Oost
3 woningen
Stichting
Philadelphia
8 woningen
Westboschlaan;
2 woningen, De
Rietvink
Reclassering
2 woningen
(max. 5
woningen per
jaar)
27 woningen
kleinschalige
woonvoorziening (19
eenheden)
en 5 woningen
Stichting GGMD
voor Doven en
Slechthorenden
15 woningen
Zwerfjongeren
(Impegno)
3 woningen
Stichting
Hospice Groep
Zoetermeer
2 woningen
Stichting
Familieverblijf
Langeland
1 woning
Opvang jonge
moeders
incidenteel
Stichting Fokus
12
‘fokuswoningen’
Rokkeveen
27 eenheden
Vinkensteynstraat
15
Partner
Delft
LeidschendamVoorburg
Rijswijk
Zoetermeer
Stichting MEE
12 (2x6)
kangoeroewoningen
Leidschenveen
Stichting Wende
COA
Den Haag
2 woningen op
jaarbasis
3 statushouders
in 3
woningen
8 statushouders
6
statushouders
in 4 woningen
22
statushouders in
11 woningen
3.2 We realiseren met onze partners een sluitend vangnet
Ontruimingen gedaald
Het aantal ontruimingen is in 2013 verder gedaald naar 49. De dalende trend blijft in 2013
doorzetten door het herijkte incassobeleid in 2012. Wij werken in het incassoproces onder
meer intensief samen met Rots (budgetbegeleiding) en Limor (begeleiden van mensen met
woonproblemen).
Vidomes geeft huurders met forse problemen, zoals dreigende ontruiming vanwege
betaalachterstanden en/of overlast, in bepaalde gevallen een ‘laatste kans’. Huurders krijgen
een nieuw contract van een jaar met daarin specifiek op de situatie afgestemde afspraken
over bijvoorbeeld begeleiding. Na een vooraf bepaalde periode kan het contract, bij nakomen
van de afspraken, weer worden omgezet in een regulier huurcontract. Houdt de huurder zich
niet aan de afspraken dan volgt alsnog ontruiming.
De afdeling Huurincasso heeft Limor in 2013 14 keer ingezet waarbij 6 keer gebruik is
gemaakt van de Laatste Kans-optie. Hiervan zijn er 2 dossiers succesvol afgerond. Rots is in
2013 45 keer ingezet.
Tabel 11. Aantal ontruimingen per jaar per vestiging 2010-2013 door huurachterstand
Vestiging
2013
2012
2011
2010
Delft
10
11
8
9
Leidschendam-Voorburg
6
13
12
9
Rijswijk
9
10
5
6
Zoetermeer
24
26
40
44
Vidomes totaal
49
60
65
68
16
Huurachterstanden
De huurachterstanden van zittende huurders zijn in 2013 gestegen: van 0,81% naar 0,92%
van de jaarhuur – dit is exclusief bijzonder vastgoed. Ondanks de verbeterde werkwijze –
meer bellen, huisbezoeken afleggen, budgetbeheer inschakelen, inschakelen van
complexbeheerders en hulpinstanties – zijn de huurachterstanden gestegen. Dit komt
voornamelijk door de financiële situatie van onze huurders en ons incassobeleid dat onder
andere gericht is op het verminderen van het aantal ontruimingen. Hierdoor is ook het aantal
oninbare vorderingen toegenomen.
Het bedrag (en het percentage) van de afgeboekte vorderingen is in 2013 een stuk hoger dan
in 2012: een toename van € 864.000 (0,71% van de jaarhuur). Dit heeft te maken met de
nasleep van oude vorderingen in Zoetermeer die in 2013 als oninbaar zijn afgeboekt
(€ 300.000).
Tabel 12. Herkomst toename afgeboekte vorderingen Vidomes 2013
Post
Bedrag in €
Huurschuld
345.000
Mutatiekosten
267.000
Deurwaarders en
incassokosten
Overige kosten
Vidomes totaal
233.000
19.000
864.000
17
4. Duurzaamheid
Voor een goed woon- en leefklimaat in de toekomst is het belangrijk dat we vandaag
duurzaam handelen. Dat vraagt onze constante aandacht en zorg voor duurzame woningen
en een duurzame woonomgeving. Omdat woonlasten voor een groot deel uit energielasten
bestaan, blijven we voor zover mogelijk investeren in duurzame maatregelen. Onze doelen
zijn: lagere woonlasten voor onze huurders en minder milieubelasting.
In 2012 hebben we voorstellen gedaan voor de toekomstige inzet op het gebied van
duurzaamheid. In 2013 hebben wij ze omgezet in de volgende acties:
 We koppelen het doorvoeren van energiemaatregelen meer aan planmatig
onderhoud. Concrete voorbeelden zijn het vervangen van enkel glas door isolatieglas
en het plaatsen van ventilatievoorzieningen bij schilderwerkzaamheden van drie
complexen.
 In 2012 is een lijst samengesteld van complexen met een slecht energielabel (E, F of
G). Energiebesparende maatregelen hebben juist bij deze complexen een groot
effect op de woonlasten en het milieu. In 2013 zijn we voor de eerste complexen van
deze ‘EFG-lijst’ gestart met de voorbereidingen van een (grootschalige) renovatie.
4.1 Onze woningen hebben een laag energieverbruik
In 2013 hebben we een besparing in onze woningen weten te realiseren van 1,6%. Door de
reductie van onze projectenportefeuille hebben we minder energiemaatregelen kunnen
uitvoeren. Daarom hebben we onze doelstelling van 2,0% helaas niet gehaald.
Verbeteren energielabels
Hoewel we minder projecten met energiemaatregelen konden uitvoeren, hebben we wel een
verbetering in de energielabeling van de woningen gerealiseerd. Dit komt met name door het
vervangen van HR-ketels en open verbrandingstoestellen.
Tabel 13. Overzicht energielabels
Eind 2013
Aantal gelabelde woningen
Eind 2012
17462
17345
Aantal A++ labels
2
0
Aantal A+ labels
35
0
Aantal A labels
971
839
Aantal B labels
1548
1552
Aantal C labels
4955
4636
Aantal D labels
5758
5925
Aantal E labels
2374
2425
Aantal F labels
1351
1343
Aantal G labels
468
625
Onderhoudsprojecten in combinatie met energiemaatregelen
In 2013 hebben we een aantal reguliere onderhoudsprojecten uitgevoerd met extra
energiemaatregelen. Meer hierover bij ‘9.8 Onderhoudsprojecten’.
18
4.2 Onze woningen hebben een gezond binnenmilieu
Een gezond binnenmilieu vereist een goede ventilatie en het gebruik van milieuvriendelijke
materialen. In 2013 hebben we de volgende resultaten behaald:



We hebben 140 open verbrandingstoestellen door een individuele cv-ketel
vervangen. Hiermee liggen we op schema met onze doelstelling om eind 2014 40%
van de nog resterende open verbrandingstoestellen te hebben vervangen.
De nieuwbouw van 40 eengezinswoningen aan de Telderslaan in Delft is opgeleverd.
De eengezinswoningen zijn energiezuinig door onder andere een hoogwaardige
thermische schil, zonnecollectoren en een vraaggestuurd ventilatiesysteem. Verder
kenmerkt de nieuwbouw zich door de toepassing van milieuvriendelijke materialen
(onder andere 100% FSC-hout en een ‘groen dak’ (dak met sedumbegroeiing).
Eind 2013 zijn we begonnen met een intern onderzoek naar de ventilatiekwaliteit in
onze woningen. Doel van het onderzoek is om de huidige kwaliteit van de
ventilatievoorzieningen in kaart te brengen, problemen te signaleren en oplossingen
te realiseren waarmee de kwaliteit kan worden verbeterd. De resultaten van het
onderzoek worden in 2014 gepresenteerd en er wordt gestart met de uitvoering.
19
5. Vitale buurten
Voor al onze werkgebieden geldt dat een
buurt vitaal is als ook bewoners er zelf
verantwoordelijkheid voor nemen. In veel
buurten waar Vidomes woningen verhuurt,
is de basisleefkwaliteit in orde. Wij werken
er samen met bewoners aan om dat zo te
houden. In een aantal buurten is het
woonklimaat niet goed genoeg. We
pakken deze problemen samen met onze
huurders en samenwerkingspartners aan.
Vidomes neemt graag het initiatief en
schept mogelijkheden om mensen in een
buurt met elkaar te verbinden. In de
aanpak onderscheidt Vidomes rode prioriteitswijken, oranje aandachtswijken en groene
wijken met weinig overlastproblemen.
Iedere buurt een aanpak op maat
Iedere buurt is uniek en vraagt een aanpak op maat. In de wijken of buurten waar we
substantieel bezit hebben, weten we wat er speelt. We monitoren de leefkwaliteit. Dit doen we
door de ervaringen van onze medewerkers in de wijken en buurten te koppelen aan
objectieve onderzoeksgegevens en de mening van onze huurders. Deze analyse vormt de
basis voor de buurtvisies. Hierin leggen we de ontwikkelrichting van de wijk of buurt vast en
bepalen we onze inzet. In onze rode en oranje wijken maken we een uitgebreide buurtvisie
samen met partners en bewoners, gecombineerd met een uitvoeringsprogramma. Dit
uitvoeringsprogramma bevat concrete afspraken: wie neemt welk gedeelte van het
programma op zich en waarop kan welke partij worden aangesproken?
In dit jaarverslag beschrijven we per werkgebied kort een aantal voorbeelden van onze
wijkaanpak.
5.1 Wijkaanpak Delft
Aanpak overlast hangjongeren
Veel bewoners in verschillende buurten en complexen storen zich aan overlast door
hangjongeren. Vooral de complexen aan de Isaac da Costalaan, Debussyflat, Sterflats,
Bizetstraat en Kopkas hebben veel hinder van jongeren die overlast veroorzaken. Ze hangen
in hallen, portieken en (nood)trappenhuizen, richten daar vernielingen aan, vervuilen het
complex en vallen soms bewoners lastig.
Er is afgesproken dat de bewoners(commissies) of complexbeheerders de jongerenoverlast
melden. Deze melding wordt besproken binnen het wijkcoördinatieteam. Door de betrokken
partners – politie, bewoners(commissie), gemeente, welzijnswerk – wordt een plan van
aanpak opgesteld en uitgevoerd.
Buitenhof
+
In het kader van de 40 -gelden werken we samen met de gemeente Delft, Woonbron en
Vestia aan de leefbaarheid in de wijk Buitenhof. Dit onder het motto ‘Buitengewoon Buitenhof,
dáár is het goed wonen’. Veel activiteiten worden gezamenlijk opgezet en door Vidomes
ondersteund. Met onder meer welzijnsactiviteiten, bewonersparticipatie en fysieke
aanpassingen in stenen en groen willen we het verschil maken. Deze inspanningen dragen
volgens de bewoners op een positieve wijze bij aan een prettigere buurt. De Buitenhof is voor
Vidomes een ‘rode’ wijk.
20
5.2 Wijkaanpak Rijswijk
Muziekbuurt
De Muziekbuurt vormt een zogenaamde ‘kantelbuurt’. De leefbaarheid is er niet slecht, maar
wel kwetsbaar. De sociale cohesie neemt af, er is sprake van een groeiende ontevredenheid
bij bewoners over vervuiling en de verhuurbaarheid van de portieketagewoningen zonder lift
verslechtert. Daarentegen is het een groene, ruim opgezette wijk met een gevarieerd aanbod
aan woningen en een goed voorzieningenniveau. In de Muziekbuurt hebben we nieuwe
bewonerscommissies opgezet voor de nieuwbouwwoningen aan de Citerstraat en
Paulinesymfonie. Verder hebben we een schoonmaakactie samen met schoolkinderen
gedaan in de Week van Nederland.
Te Werve
In de wijk Te Werve denken bewoners mee met het sloopproces van de dertig
eengezinswoningen aan de Van Vollenhovenlaan. Zo vergroten we het draagvlak en hebben
de bewoners een stem in de planning. Verder hebben we met de wijkagent gekeken naar de
inbraakveiligheid in de wijk. De uitkomsten van dit onderzoek hebben we verwerkt in onze
onderhoudsbegroting voor de komende jaren.
5.3 Wijkaanpak Leidschendam-Voorburg
De Heuvel
De Heuvel is een aandachtsgebied in het programma Stedelijke Vernieuwing 2010/2014. Op
basis hiervan is met de gemeente Leidschendam-Voorburg, de wijkbewoners en
woningcorporatie WoonInvest een buurtvisie opgesteld om de leefbaarheid in de buurt te
verbeteren. Vidomes heeft het initiatief genomen om te onderzoeken hoe de corporaties en
gemeente kunnen samenwerken met de particuliere Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) in
De Heuvel. De samenwerking heeft tot doel de toekomstbestendigheid van de woningen te
verbeteren en de woonlasten te verlagen.
Inmiddels hebben de VvE’s de meerjarenbegrotingen voor onderhoud naast elkaar gelegd om
te kijken of onderhoudswerkzaamheden en verbeteringen met elkaar kunnen worden
gecombineerd. Vidomes en WoonInvest begeleiden de VvE’s hierbij en brengen hun kennis
en ervaring in voor de vervolgstap: het bepalen welke klus samen kan worden aangepakt.
Hotspotaanpak
Een ander succesvol projectvoorbeeld is de ‘hotspotaanpak
woninginbraken’, waarbij gemeente, politie en corporatie
nauw samenwerken. Dit project is in 2012 gestart en in 2013
verder doorgevoerd.
In Leidschendam-Voorburg waren de inbraakcijfers de
afgelopen jaren ronduit alarmerend. Tussen 2009 en 2011
steeg het aantal woninginbraken met bijna 60% tot 825
woningbraken – ver boven de landelijke toename. Reden
voor gemeente, politie, OM en woningcorporaties om in actie
te komen. Samen ontwikkelden zij de hotspot-aanpak
woninginbraken’. Een aanpak die lijkt te werken: in november
2013 werd er 29 keer ingebroken, tegen 74 keer het jaar
ervoor. Voor heel 2013 daalde het aantal woninginbraken
met 25% naar 456 inbraken.
21
5.4 Wijkaanpak Zoetermeer
Buytenwegh
De wijk Buytenwegh is een rode buurt en krijgt extra aandacht. Door de clustering van sociale
problemen, overlastsituaties en vervuiling staat de leefbaarheid er onder druk. Met de
partners en bewoners zijn we volop aan de slag gegaan om gezamenlijk het tij te keren.
Inmiddels zijn we in Buytenwegh met een pilot wijkbeheer gestart. Onze wijkbeheerder loopt
dagelijks rond in de wijk en is het aanspreekpunt voor bewoners en wijkpartners. We kenden
eigenlijk alleen complexbeheerders, maar deze functionaris heeft een wijkfunctie. Haar
belangrijkste taken zijn gericht op het schoon, heel en veilig houden van de buurt. Ze ziet toe
op zwerfvuil, graffiti en overlast, spreekt bewoners aan op ongewenst gedrag en let op de
netheid van de algemene ruimten en de directe woonomgeving. Door de aanwezigheid van
de wijkbeheerder zijn er kortere lijnen met wijkpartners, wat de samenwerking ten goede
komt.
Buurtfora
Stichting Mooi heeft in complexen van Vidomes een oproep gedaan onder de bewoners voor
het oprichten van een buurtforum. In het complex Haagsebos in Meerzicht heeft dit gezorgd
voor een mooie samenwerking tussen het buurtforum en de bewonerscommissie.
Gezamenlijk zijn activiteiten georganiseerd, waarbij ook die bewoners zijn betrokken die via
Middin in het complex wonen. Door ieders inzet is een veel betere samenwerking tussen
bewoners, bewonerscommissie en Middin tot stand gekomen.
22
6. Senioren
Vidomes is een grote huisvester van senioren. In 40% van onze woningen wonen 65plussers. In 2030 is dat naar verwachting 60%. Velen van hen houden bij hun woonwensen
graag rekening met een verminderde (toekomstige) mobiliteit. We bieden hen dan ook de
mogelijkheid van een woonarrangement op maat. Vidomes wil de schaarse woningen die de
verhuizende senioren achterlaten, daarna toewijzen aan die huishoudens die ze nodig
hebben. Om dit te ondersteunen zet Vidomes de seniorenmakelaar in.
Belangrijkste doelstelling voor 2013: de seniorenmakelaar realiseert doorstroming vanuit 30
schaarse woningen (= eengezinswoningen en
2
appartementen met 4 kamers en minimaal 80 m aan
oppervlakte). Deze doelstelling is niet behaald. In
totaal zijn er 49 senioren doorgestroomd, waarvan 24
uit schaarse woningen. Het aantal huisbezoeken is
toegenomen en er is zelfs het honderdste bezoek
afgelegd. Hieruit blijkt dat steeds meer senioren met
een verhuiswens de hulp van de seniorenmakelaar
inroepen, maar minder vaak een ‘schaarse woning’
achterlaten.
In opdracht van Vidomes heeft Rigo Research en Advies een eindevaluatie uitgevoerd. Dit
rapport is eind januari 2014 ontvangen.
Tabel 14. Resultaten seniorenmakelaar Vidomes per gemeente in 2013
Gemeente
Aantal
Aantal verhuisde
Aantal vrijgekomen
huisbezoeken
senioren
schaarse woningen hierbij
Delft
20
7
2
Leidschendam-Voorburg
21
7
5
Rijswijk
12
5
2
Zoetermeer
54
30
15
107
49
24
Totaal
6.1 Senioren kunnen in onze woningen zelfstandig blijven wonen
Voldoende woningaanbod voor senioren
In onze herijkte visie ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’ geven
we aan dat zorgbehoevende mensen vaker in gewoon bestaand
bezit blijven wonen of gaan wonen. Wij zetten met onze partners
in op slimme arrangementen. Nieuwbouw is lastig vanwege
onze beperkte financieringsruimte. We streven ook bij bestaand
bezit naar flexibiliteit in de toepassingsmogelijkheden om zo het
exploitatierisico te beperken.
In 2013 is een eerste inventarisatie gemaakt wat positionering
van het bezit betreft. De algemeen ingezette lijn daarbij is:
 Gelijkvloerse woningen: dit zijn woningen die wel
geschikt zijn, maar niet specifiek worden toegewezen
aan 55+’ers. Ze maken deel uit van onze reguliere
voorraad. Een senior kan voor deze woningen kiezen,
maar ook overige huishoudens zijn welkom.
23



Geschikt wonen met leeftijdslabel 55+: een afname is ingezet. Verschuiving naar
‘gelijkvloers’ of ‘verzorgd wonen’ is de lijn.
Verzorgd wonen, zelfstandig wonen met (zorg)voorzieningen nabij: het is onze visie
om het aandeel verzorgd wonen te laten toenemen. De eerste inventarisatie geeft
aan waar hier kansen liggen. Vervolgstap is samenwerking met een zorgpartner
zoeken en bepalen of er aanpassingen (investeringen) nodig zijn in het vastgoed.
Beschermd wonen: onzelfstandige woningen geschikt voor ZZP 4 en hoger. Hier gaat
het om zeer specifiek zorgvastgoed met een hoog risicoprofiel. Het is de ambitie ons
aandeel woningen met dit type woonmilieu te laten krimpen.
Tabel 15. Positionering woningbezit 2013
Woningtype
Huidig
Beschermd wonen
Verzorgd wonen
Geschikt wonen
Gelijkvloers wonen
Ongelijkvloers wonen
Totaal
Toekomst
3%
6%
14%
31%
46%
100%
Verschuiving
1%
11%
12%
30%
46%
100%
-2%
5%
-2%
-1%
-1%
Kenmerken verhuurde woningen
Van alle vrijgekomen woningen die we aan senioren hebben verhuurd, bevindt zich het
grootste deel net als voorgaande jaren in een flat met lift. Ook hebben we weer relatief veel
seniorenwoningen verhuurd: in totaal 17% van de nieuw verhuurde woningen was een
seniorenwoning.
Tabel 16. Woningtype nieuw verhuurde woningen 2013
Woningtype
Aantal 2012
Flat met lift
Seniorenwoning
Portiekwoning
Eengezinswoning
HAT-woning
Flat zonder lift
Benedenwoning
Bovenwoning
Maisonnette
Onzelfstandige HAT-woning
MIVA-woning
Aanleunwoning
Zorgwoning
Totaal
%
Aantal 2013
%
480
227
143
161
92
87
61
51
47
33
5
34%
16%
10%
12%
7%
6%
5%
4%
3%
2%
0,4%
5
4
1396
0,4%
0,3%
100%
423
227
148
217
69
70
58
60
32
32
3
4
3
1346
31%
17%
11%
16%
5%
5%
4%
4%
2%
2%
0,2%
0,3%
0,2%
100%
24
6.2 We realiseren woon-zorgconcepten met onze partners
Verzorgd wonen
Met het scheiden van wonen en zorg en de decentralisatie van de AWBZ naar de WMO, gaat
de wereld van wonen, welzijn en zorg er radicaal anders uitzien.
Middin is een organisatie die mensen met een verstandelijke, lichamelijke of meervoudige
beperking ondersteunt. Middin en Vidomes hebben samen het initiatief genomen tot het
ontwikkelen van een gemeenschappelijke aanpak in het sociale domein. Dit moet leiden tot
gezamenlijke arrangementen, bedoeld om kwetsbare mensen, met name zij die vanaf 2015
onder de WMO-financiering vallen, een adequaat ondersteuningsaanbod aan te bieden.
Vidomes zoekt daarbij in de huidige woningvoorraad de woningen die passen in dit
arrangement, en zorgt dat hier de betreffende groepen aan bod komen.
Vidomes en Middin hebben eind 2013 gesprekken gevoerd met de vier gemeenten (Delft,
Rijswijk, Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer) om de gezamenlijke aanpak te presenteren
en de gemeentes uit te nodigen om hierin mee te denken. Alle gemeentes hebben positief
gereageerd. De komende tijd zullen we deze arrangementen verder ontwikkelen en uittesten.
25
7. Tevreden klanten
Ons ideaal: een tevreden klant in iedere woning
De verwachting en de behoefte van onze klanten vormen het
vertrekpunt van ons handelen. Onze drijfveer is dat huurders
tevreden zijn over onze dienstverlening.
7.1
Ontwikkelingen klantdienstverlening
Vidomes
In 2013 is er veel aandacht geweest voor enerzijds realisatie
van het servicelevel aan onze huurders en anderzijds
investeren in de kwaliteit van het team dat onze huurders
dagelijks te woord staat.
Ons KlantContactCentrum (KCC)
Het KCC is medio mei 2012 live gegaan. Het jaar 2013 was het eerste volledige jaar dat we
onze (telefonische) dienstverlening via het KCC lieten afhandelen. Het servicelevel, het aantal
binnenkomende telefoongesprekken dat tijdig en inhoudelijk juist wordt afgehandeld, ligt voor
2013 gemiddeld op 78%. Helaas zitten we daarmee nog net niet op het gewenste niveau van
80%. De belangrijkste oorzaak is een aantal onverwachte piekmomenten die we niet konden
opvangen. Er zijn inmiddels maatregelen getroffen om dit tijdig te signaleren. Denk aan de
optimalisering van werkwijzen, het inschakelen van informatiebandjes bij pieken of het
aanvullen van de website met actuele berichtgeving, bijvoorbeeld bij grotere thema’s zoals de
inkomensafhankelijke huurverhoging. Buiten deze piekmomenten hebben we gelukkig wel de
80% score behaald. In totaal heeft het KCC in 2013 102.250 telefoontjes afgehandeld,
gemiddeld zo’n 440 per dag.
Kwaliteitsmonitoring KCC
In 2013 zijn we in het KCC gestart met kwaliteitsmonitoring. Hiermee willen we de kwaliteit
van onze dienstverlening aan de klanten borgen en verbeteren. We kijken en luisteren mee
hoe medewerkers onze huurders te woord staan. Ook beoordelen we of ze de juiste
antwoorden geven. De uitkomsten vormen de basis voor verbeterprogramma’s van onze
medewerkers. Nieuwe medewerkers moeten voor zij in dienst komen een aantal tests
afleggen. Vanaf 2014 meten we de ervaring van de dienstverlening ook extern: we vragen
huurders naar hun ervaringen met het KCC.
7.2 Klanttevredenheid dienstverlening
Klantmonitor
Tot eind 2012 verzorgde het KWH het klanttevredenheidsonderzoek voor ons. Deze meting deden we
gedurende drie maanden per jaar. Daarnaast hadden we ook nog de eigen Vidomes-enquêtes.
We willen echter het hele jaar door, iedere dag weer opnieuw, de tevredenheid van onze huurders
meten.
26
Op basis van de resultaten uit de klantpanels, enquêtes en klachten die we hebben ontvangen over
onze dienstverlening, is bepaald wat onze huurders het meest belangrijk vinden. Het gaat om de
volgende onderdelen:
 telefonische dienstverlening (afhandeling van vragen door het KCC); meting van dit
onderdeel start in januari 2014
 uitvoeren reparaties
 klachtenafhandeling
We willen daarbij niet alleen weten of huurders tevreden zijn over het resultaat, maar ook of ze
tevreden zijn over de manier waarop ze door Vidomes zijn geholpen. Op 31 mei 2013 zijn we
overgegaan op de nieuwe manier van meten met de ingebruikname van de Klantmonitor.
Scores
Onze huurders geven de volgende cijfers voor onze dienstverlening:
 uitvoeren reparaties
: 7,4
 afhandelen klachten
:5
Bij het proces ‘uitvoeren reparaties’ hebben we extra ingezet op de borging van afspraken
intern en extern. Dit is terug te zien in de gemiddelde tevredenheid over dit proces.
Een analyse van de monitor geeft het volgende beeld:
 Belangrijk aspect in de waardering is dat de klant niet het gevoel heeft dat de medewerkers
zich inzetten om het probleem op te lossen.
 35% geeft aan dat gemaakte afspraken niet worden nagekomen.
 De klacht moet sneller worden opgelost.
 De communicatie moet beter.
Bovenstaande punten vormen de basis voor een verbeterprogramma dat we in 2014
uitvoeren.
27
8. Dialoog en samenwerking
Ons ideaal: met alle betrokkenen een ingespeeld team
Vidomes heeft te maken met veel
belanghebbenden: huurders en kopers,
gemeenten, huurdersorganisaties, zorg- en
welzijnsinstellingen, leveranciers en
landelijke belanghebbenden. Deze partijen
verwachten terecht veel van ons.
Tegelijkertijd neemt onze financiële ruimte
af en moeten wij prioriteiten stellen. Daarbij
hebben we onze belanghebbenden hard
nodig. We bereiken onze doelen alleen
wanneer we samenwerken. Dus betrekken
wij onze omgeving actief bij het maken én
uitvoeren van de juiste keuzes. Dat begint
met aandachtig luisteren.
8.1 Bewonersparticipatie op centraal niveau: het CBO
De huurdersorganisaties in ons werkgebied bespreken lokale kwesties decentraal per
gemeente. Daarbij zorgen zij zelf voor terugkoppeling naar hun achterban: de lokale, actieve
bewonerscommissies. De algemeen directeur van Vidomes en een afvaardiging van de
huurdersorganisaties overleggen op centraal niveau over Vidomes-brede zaken en Vidomesbreed beleid. Dit gebeurt in het Centraal Bewoners Overleg (CBO).
In 2013 namen de volgende organisaties deel aan het CBO:
 Stichting Orgaan Bewonerscommissies Vidomes Zoetermeer (OBC) (de heer Roos en de
heer Cornelissen)
 Huurdersraad Rijswijk (de heer Zwijnenburg en mevrouw Zwijnenburg)
 Bewonersraad Delft (de heer Elmendorp en mevrouw van Arum)
Belangrijkste onderwerpen overlegvergaderingen
In 2013 vonden zes overlegvergaderingen plaats. Daarbij kwamen onder meer de volgende
Vidomes-brede zaken aan de orde:
 beleidsagenda en jaaragenda
 brainstormsessies over lokale verankering, verkoop, dialoog en samenwerking
 visie op dialoog en samenwerking (adviesronde)
 jaarstukken 2012
 uitvoering antennebeleid door externe beheerder
 huurbeleid 2013/2014 (adviesronde)
 voortgang duurzaamheid (milieubeleidsplan)
 wijziging verkoopbeleid, uitbreiding verkoopprogramma
 evaluatie van de samenwerking(sovereenkomst)
Daarnaast heeft de algemeen directeur het CBO in een aparte bijeenkomst geïnformeerd
over het Visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’. In alle vergaderingen is aandacht
besteed aan de actuele ontwikkelingen en de mogelijke gevolgen daarvan voor onze
bedrijfsvoering. Ook werd er uitvoerig ingegaan op de manier waarop Vidomes de
inkomensafhankelijke huurverhoging toepast. De deelnemers aan het CBO toonden ook in
2013 een grote inhoudelijke betrokkenheid bij de besproken onderwerpen en thema’s.
28
8.2 Klachten en geschillen
Bij Vidomes zetten we ons in voor kwaliteit. Wat beter kan, verbeteren we. Wat goed is,
proberen we vast te houden. Toch kunnen we klachten niet altijd voorkomen. De ene keer
verwacht een huurder meer of iets anders dan mogelijk is. Een andere keer gaat er bij ons
iets niet goed. Doorgaans komen we er met de huurder wel uit. Zo niet, dan kan deze zich
wenden tot de onafhankelijke Geschillencommissie Huursector, waarbij Vidomes is
aangesloten.
Klachten in 2013
In 2013 zijn 15 zaken bij de Geschillencommissie gemeld. 3 klachten zijn ingetrokken. 5
zaken zijn onderling opgelost zonder verdere tussenkomst van de Geschillencommissie. 7
zaken zijn door de Geschillencommissie behandeld.
Tabel 17. Overzicht klachten en geschillen in 2013
Categorie
Advies
4
Aantal
Onderling
opgelost/
ingetrokken
Hoorzitting
Opmerking
Technisch van
aard
4
1 is
ingetrokken
2
b.a. klacht uit
2010 is
ongegrond
verklaard
1 loopt nog, 1
zitting in 2014,
b.a. volgt in 2014
Overlast
6
2
ingetrokken,
2 onderling
opgelost
1
b.a. klacht is
ongegrond
verklaard
1 loopt nog
Handelen van de
corporatie (ook in
communicatiemiddelen en
voorlichting)
4
2 onderling
opgelost
1
b.a. ene deel
klacht gegrond,
andere deel klacht
ongegrond
verklaard
1 x schriftelijk
advies: klacht is
gegrond verklaard
Geschil over
doorberekening
kosten/
eindafrekening/
mutatiekosten
1
1
8.3 Participatie Delft
Prestatieafspraken met gemeente Delft
In 2013 zijn de gesprekken gestart voor nieuwe prestatieafspraken met de gemeente Delft. In
december is een conceptvoorstel door de werkgroep vastgesteld. Dit voorstel komt op 4
maart 2014 ter vaststelling in het college.
Convenant
De Delftse corporaties (Woonbron, Vestia, Duwo en Vidomes), de gemeente Delft en Avalex
hebben het grofvuilconvenant geëvalueerd. Aanpassingen die uit deze evaluatie naar voren
komen, worden in 2014 geïmplementeerd.
Participatievormen
Een aantal voorbeelden van participatievormen die we in Delft hebben toegepast:
 Bewoners van de Debussyflat zijn betrokken bij mogelijke aanpassingen op het
gebied van energiemaatregelen en uitstraling van gebouw en omgeving. Hiervoor is
4 b.a.= bindend advies, n.b.a.= niet-bindend advies
29


een aantal bewoners ‘op excursie’ geweest naar de bewonerscommissie van de Van
Leeuwenhoeksingel in Zoetermeer.
In de Sterflat Sirius, waar in 2013 keukens, badkamers en toiletten zijn vernieuwd, is
de bewonerscommissie actief betrokken geweest bij de planvorming en uitvoering
van het groot onderhoud.
De bewoners van de maisonnettewoningen aan de Kopkas hebben het initiatief
genomen tot overleg over het vandalisme in de algemene ruimtes van het complex.
Het overleg heeft geleid tot een aantal onderlinge afspraken (leefregels) en tot een
aantal fysieke aanpassingen in het complex.
In Delft heeft Vidomes gemiddeld twee keer per jaar contact met de vijftien
bewonerscommissies.
8.4 Participatie Leidschendam-Voorburg
Prestatieafspraken Leidschendam-Voorburg
In maart zijn de prestatieafspraken met de
gemeente Leidschendam-Voorburg en collegacorporatie WoonInvest ondertekend. Centraal in
de afspraken staat dat er voldoende woningen
voor verschillende doelgroepen zijn.
Samenwerking maatschappelijke partners
We namen in 2012 deel aan de werkgroep
Jeugd Op Het Rechte Pad (JORP). In de
werkgroep zijn drie casemanagers toegewezen
aan de jongeren. Eind 2013 is het aantal
probleemjongeren gedaald van115 naar 85.
JORP wordt in Nederland nu al een schoolvoorbeeld genoemd in de succesvolle aanpak van
overlast gevende en criminele jongeren. De werkgroep is dan ook voortgezet. In 2013 is het
werkterrein daarbij vergroot van de Prinsenhof naar de hele gemeente.
Participatievormen
Omdat in Leidschendam-Voorburg geen huurdersorganisatie actief is, is in 2013 een actie
gestart om geïnteresseerde bewoners te werven voor een nieuwe huurdersorganisatie.
Diverse enthousiaste bewoners hebben zich hiervoor aangemeld. Het doel is dat deze
bewoners zich daadwerkelijk gaan organiseren en dat in 2014 de huurdersorganisatie
officieel wordt opgericht.
Hieronder een greep uit de ontwikkelingen en behaalde resultaten op het gebied van
participatie in Leidschendam-Voorburg:

In Leidschenveen participeren we in het leefomgevingsoverleg. Binnen dit overleg
ontmoeten we onze partners zoals politie, gemeente, welzijnswerk en andere
corporaties. Doel van het overleg is het op peil houden en bevorderen van de
leefkwaliteit in de wijk. Op deze manier lukt het ons om gezamenlijk bijvoorbeeld
overlast door hangjongeren en vervuiling van de omgeving te voorkomen of op te
lossen.

Wij nemen maximaal twee keer per jaar deel aan de diverse wijkplatforms. Dit is
afhankelijk of de wijk groen, oranje of rood is. Ook kijken we welke onderwerpen er in
de wijken spelen. De wijkplatforms worden georganiseerd door de gemeente. Diverse
organisaties, zoals collega-corporatie WoonInvest, stichting platform gehandicapten
en bewonerscommissies, nemen deel aan de wijkplatforms
Een evaluatie eind 2013 heeft uitgewezen dat er onvoldoende opbrengst is voor
Vidomes. De deelname in 2014 zal zich beperken tot een maal per jaar op het thema
wonen.
30

Er is contact met de gemeente om het gebruik van de voortuinen van de complexen
Jan Mulderstraat/Hartzstraat (gemeentegrond waar bewoners zelf tuinieren) te
legaliseren. Het idee is dat bewoners van een portiek hun voortuin adopteren. De
uitwerking vindt plaats in 2014.
In Leidschendam-Voorburg heeft Vidomes gemiddeld twee keer per jaar contact met de 22
bewonerscommissies.
8.5 Participatie Rijswijk
Prestatieafspraken met gemeente Rijswijk
De prestatieafspraken in Rijswijk lopen nog tot en met 2014. In 2014 zullen de huidige
prestatieafspraken opnieuw worden bekeken en zullen er nieuwe afspraken worden gemaakt.
Samenwerking maatschappelijke partners/convenanten
Samen met Rijswijk Wonen hebben we in 2013 een Convenant
Reclassering opgesteld en uitgevoerd. Vidomes en Rijswijk
Wonen stellen jaarlijks maximaal vijf woningen beschikbaar voor
Rijswijkers die met justitie in aanraking zijn gekomen en worden
begeleid door Reclassering Nederland.
Participatievormen
In Rijswijk hebben we ons gericht op het ontwikkelen van nieuwe manieren van participatie,
waarbij we inzetten op actief burgerschap. We maken bewoners die dit willen en kunnen, veel
meer zelf verantwoordelijk voor hun leefomgeving.
De volgende participatievormen zijn toegepast:
 Bewoners in complex de Risantwick zijn actief betrokken bij de planvorming en
uitvoering van het groot onderhoud.
 In complexen met een VvE (Vereniging van Eigenaren) willen we de inbreng van
huurders vergroten. In de Drie Torens heeft de bewonerscommissie deelgenomen
aan de algemene ledenvergaderingen in 2013. Om tot een goede stemming te
komen, werd de commissie van tevoren naar haar mening gevraagd.
 In de Constantijnflat is een comité van huurders en kopers actief dat samen de
burendag heeft voorbereid en ook andere zaken samen organiseert. In de flat zijn alle
bewoners eveneens bevraagd over het uitbreiden van het cameratoezicht op de
verdiepingen. Het resultaat is positief: meer dan 80% van de huurders en meer dan
80% van de kopers stemde voor. Vidomes gaat het plan uitvoeren.
 Op aanvraag van de bewonerscommissie Artiestenbuurt is een voetbalgoaltje
verplaatst naar een ander binnenterrein. Rond dit terrein organiseren bewoners
activiteiten voor en met kinderen.
 Op verzoek van de bewonerscommissie Jolandaflat is een groot aantal zaken in en
rond het complex aangepast.
Er zijn negen bewonerscommissies actief in Rijswijk.
31
8.6 Participatie Zoetermeer
Prestatieafspraken
In 2013 zijn de nieuwe prestatieafspraken met de gemeente Zoetermeer en de corporaties De
Goede Woning, Vestia en Vidomes vastgesteld en ondertekend. We hebben met elkaar de
volgende doelen benoemd:
 het gepast huisvesten van huishoudens met een laag inkomen of een (laag)
middeninkomen
 het realiseren en behouden van kwalitatief hoogwaardige woonmilieus, met
voldoende woningen voor de lage inkomens en (lage) middeninkomens, met
bijzondere aandacht voor de doelgroepen jongeren, senioren en mensen met een
zorgbehoefte
 het realiseren en behouden van een goede leefbaarheid in alle wijken en buurten van
Zoetermeer
Samenwerking maatschappelijke partners/convenanten
In het complex Olmenhout in Zoetermeer leren jongeren onder begeleiding zelfstandig te
wonen. Voorheen had ISHJ hier een belangrijke rol in. Zij hebben hun taken overgedragen
aan Impegno. Met Impegno hebben we samenwerkingsafspraken gemaakt.
We bieden daarnaast onder andere huisvestiging aan doven en slechthorenden (door
samenwerkingsafspraken met de stichting GGMD). Verder hebben we twee woningen
beschikbaar gesteld aan St. Wende. Deze stichting biedt tijdelijke huisvesting en begeleiding
aan vrouwen, mannen en kinderen die betrokken zijn bij situaties van huiselijk of geestelijk
geweld.
Participatievormen
Hieronder een greep uit de participatievormen die Vidomes heeft toegepast in Zoetermeer:
 Palenstein
Er zijn in de wijk Palenstein drie bijeenkomsten
georganiseerd met een bewonersgroep
bestaande uit ongeveer zestien deelnemers.
Tijdens de bijeenkomsten is gesproken over de
projecten die in de wijk worden opgezet of op dat
moment worden gerealiseerd. Aan de bewoners is
gevraagd welke projecten belangrijk zijn voor de
wijk Palenstein. Uiteindelijk is samen met de
bewonersgroep het jaarplan 2014 vastgesteld.
 Buurtforum Hove Zonder Grenzen
Vidomes heeft samen met Stichting Piëzo buurtavonden gehouden voor nieuwkomers in
de buurt Buytenwegh. Met de nieuwe bewoners is gesproken over het buurtforum Hove
Zonder Grenzen en de initiatieven in de wijk. De aanwezigen hebben aangegeven graag
mee te willen doen aan buurtdagen en andere activiteiten. In 2013 zijn twee activiteiten in
Buytenwegh georganiseerd: de Burendag en een wijkschouw met bewoners en partners.
Het buurtforum heeft inmiddels een eigen website waar verslagen en activiteiten worden
geplaatst. Ook hebben de bewoners een nieuwsbrief uitgegeven en een oproep gedaan
tot deelname aan het forum. Dit heeft helaas nog niet tot extra aanmeldingen geleid.
32
9. Sober en doelmatig
Ons ideaal: ons maatschappelijk vermogen duurzaam op peil
De economische situatie verkleint onze verdiencapaciteit en de druk op onze
maatschappelijke opgave neemt toe. Vidomes moet bijdragen aan de macro-economische
bezuinigingen en neemt haar verantwoordelijkheid door de kosten van de bedrijfsvoering
terug te brengen. Daarnaast maken Europese besluiten een deel van onze commerciële en
sommige maatschappelijke activiteiten duurder.
Het is een uitdaging om binnen deze veranderende omstandigheden inhoud te blijven geven
aan onze ambities: het duurzaam waarborgen van onze maatschappelijke inzet en het op peil
houden van onze voorraad én van ons vermogen. Dat dwingt ons om scherp te werken.
Iedere euro die wij uitgeven, moet financieel of maatschappelijk renderen.
Onze doelen voor 2011-2015:
▪
Ons vermogen blijft op peil.
▪
Onze bedrijfsvoering is gezond.
9.1 Financiën
Het regeringsbeleid en de incidenten die in de sector hebben plaatsgevonden hebben een
grote invloed op de financiën van Vidomes. De corporaties moeten gezamenlijk opdraaien
voor de financiële problemen die zijn ontstaan bij onder andere Vestia en WSG. In 2014 moet
Vidomes circa € 3,6 miljoen storten aan het CFV. Voor de jaren erna houden we rekening met
een bijdrage van 4% van de huursom. Tegelijkertijd moeten de corporaties gezamenlijk een
bijdrage leveren aan het op orde brengen van de rijksbegroting door middel van een jaarlijkse
heffing die oploopt tot € 1,8 miljard in 2017.
De verhuurderheffing is in 2013 voor alle toekomstige jaren in de wet vastgelegd.
Verhuurders van sociale huurwoningen zullen deze heffing ieder jaar moeten betalen. De
corporaties krijgen daarnaast ruimte om de huren boven inflatie te verhogen. De hogere
inkomens krij-gen daarbovenop nog een inkomensafhankelijke huurverhoging. Het parlement
heeft die vooralsnog alleen voor 2014 goedgekeurd. Met ingang van 2015 is het voornemen
een huur-sombenadering in te voeren. De gevolgen daarvan zijn nog onduidelijk.
Vidomes heeft al in 2012 de investeringsportefeuille grofweg gehalveerd. Dit deden we zodat
de leningenportefeuille vanaf 2015 kan afnemen. Voorts zijn in 2013 maatregelen
geformuleerd om de kosten van de bedrijfsvoering terug te brengen. Zo wordt in 2014 de
formatie terug gebracht naar maximaal 165 FTE mede door het beter inrichten van onze
processen. We realiseren een aanzienlijke besparing op de huisvestingslasten door de
huisvesting te centraliseren.
Het effect van deze maatregelen is dat we een deel van de gevolgen van de heffingen
kunnen opvangen en onze financiële ratio’s gaan voldoen aan minimaal de eisen van de
sector-instituten.
33
9.2 Financieel resultaat 2013
Het financieel resultaat over 2013 is € 38,4 miljoen negatief. De waardeveranderingen in onze
vastgoedportefeuille hebben de grootste negatieve invloed op dat resultaat gehad. De
waardeverandering wordt vooral veroorzaakt door externe invloeden op ons bezit. De daling
van de leegwaarde (de opbrengst als we een woning verkopen zonder huurcontract) heeft
een groot effect. Ook is de verhuurderheffing in 2013 wettelijk vastgelegd en door ons
verwerkt in de waardering van het vastgoed. Het resultaat uit de overige normale
bedrijfsactiviteiten is positief geweest in 2013. Het resultaat uit overige normale
bedrijfsactiviteiten is in 2013 € 22,7 miljoen en was in 2012 € 26,6 miljoen. In deel lll, de
Jaarrekening, vindt u een volledig verslag van alle financiële resultaten.
9.3 Ons vermogen in 2013
Eind 2013 heeft Vidomes een eigen vermogen van € 968 miljoen. Door het negatieve
resultaat is het eigen vermogen afgenomen in 2013. De verhouding tussen ons eigen
vermogen en het totaal ingezette vermogen geeft een indicatie van de mate waarin we op
lange termijn aan onze verplichtingen kunnen voldoen. Dit verhoudingsgetal (de solvabiliteit)
drukken we uit in een percentage. De solvabiliteit van Vidomes was eind 2012 55,5% en is
eind 2013 gedaald tot 54,3%. Deze daling geeft niet direct aanleiding tot bijstelling van onze
strategie, maar is een aanvullend signaal dat de voorgenomen maatregelen, zoals het
beperken van de projectenportefeuille en het terugbrengen van de kosten van de
bedrijfsvoering, noodzakelijk zijn om ook op langere termijn onze maatschappelijke opgave
waar te kunnen maken.
Naast de solvabiliteit kijken we ook naar ons vermogen op korte termijn of we aan onze
verplichtingen te kunnen voldoen. Hierbij kijken we naar de verhouding tussen de op korte
termijn te betalen schulden en de middelen die we op korte termijn te gelde kunnen brengen.
De verhouding tussen de kortlopende vorderingen (‘vlottende activa’) en de kortlopende
schulden noemen we ‘liquiditeitsratio’. Deze liquiditeitsratio was eind 2012 circa 0,21 en is in
2013 gestegen tot 0,75. We zijn eind 2013 nog beter in staat om op korte termijn onze
schulden te betalen.
Dat de liquiditeitsratio onder een waarde van 1 ligt betekent niet dat we onze schulden op
korte termijn niet voldoende kunnen betalen. We proberen niet onnodig geld op de bank te
laten staan en trekken onze langlopende leningen pas aan als de oude langlopende leningen
afgelost moeten worden. In de kortlopende schulden zijn ook aflossingen van langlopende
leningen opgenomen die we binnen 1 jaar moeten betalen, maar die we gaan betalen door
middel van het aantrekken van nieuwe leningen. In principe stelt het WSW dat zo’n
herfinanciering altijd met WSW-borging kan plaatsvinden. Voor de herfinanciering van € 25
miljoen zijn al overeenkomsten met banken getekend. Als die al overeengekomen bedragen
worden beschouwd als beschikbare middelen op korte termijn, dan zou de liquiditeitsratio
eind 2013 toenemen tot 1,1. We zijn dus volledig in staat om onze verplichtingen op korte
termijn na te komen.
Het vermogen zoals dat is opgenomen in de jaarrekening is gebaseerd op de zogenoemde
´marktwaarde in verhuurde staat van het vastgoed´. Deze waarde weerspiegelt de prijs die
we zouden kunnen ontvangen op een markt waarbij de koper gaat voor het maximale
rendement. Vidomes richt zich ook op rendementsoptimalisatie, maar kiest tegelijkertijd voor
het betaalbaar houden van huren. In onze bedrijfswaardeberekening is de potentiele waarde
van ons bezit weergegeven waarbij we rekening houden met onder andere lagere huren. Het
verschil tussen de marktwaarde in verhuurde staat (€ 1,67 miljard) en de bedrijfswaarde (€
961 miljoen) geeft een indicatie van onze maatschappelijke inzet.
Een indicatie van de maximale waarde van ons bezit is de WOZ-waarde. Eind 2013 was de
WOZ waarde € 2,6 miljard.
34
9.4 Beoordeling sectorinstituten
In 2013 zijn wij beoordeeld door het Centraal Fonds voor de Volkshuisvesting (CFV) en het
Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Het CFV heeft ons beoordeeld op liquiditeit en
solvabiliteit en tevens beoordeeld of we onze voorgenomen volkshuisvestelijke inspanningen
kunnen leveren gezien onze financiële positie. Op alle beoordeelde terreinen voldoen we aan
de normen en ziet het CFV geen aanleiding tot opmerkingen, interventie of nader onderzoek.
Het WSW heeft ons beoordeeld op liquiditeit en solvabiliteit. Daarbij heeft zij geconstateerd
dat onze financiële positie volgens de normering van het WSW onder druk staat. Dit wordt
volledig veroorzaakt door de verhuurderheffing die het Rijk oplegt voor sociale huurwoningen
en de saneringsheffing die het CFV oplegt in het kader van financiële problemen die ontstaan
bij andere corporaties. De voorgenomen maatregelen op het gebied van personeelsreductie,
reductie van onderhoudslasten en temporisering van projecten moeten gerealiseerd worden
om aan de WSW-normering te blijven voldoen. In haar beoordeling heeft het WSW ook
geconstateerd dat wij nog projecten hadden voorzien die financiering zonder WSW-borging
vereisen. Inmiddels hebben wij besloten een groot project, dat een dergelijke financiering
nodig zou hebben, niet in deze vorm uit te voeren. De overige voorziene investeringen in
projecten kunnen naar verwachting allemaal binnen de geldende WSW-regels gefinancierd
worden.
De beoordelingssystematiek van de sectorinstituten is aangepast, vooral die van het WSW.
Voor 2014 verwachten we wat betreft het CFV geen bijzonderheden in de beoordeling. Met
het WSW zijn afspraken gemaakt voor een vervroegde beoordeling. Die is van belang voor
de financiering van de projecten en om tijdig te kunnen acteren op de aanstaande
herfinancieringen in 2015. Ook zijn afspraken gemaakt met het WSW om tussentijds de
realisatie van de voorgenomen maatregelen rondom kostenbeperking goed te kunnen
beoordelen.
9.5 Ontwikkeling financiële positie
Vidomes stuurt voor wat betreft kasstromen op de Interest Coverage Ratio (ICR) en de Debt
Service Coverage Ratio (DSCR). Beide kengetallen geven een indicatie van de mate waarin
Vidomes in staat is de rente respectievelijk de rente en aflossing te kunnen betalen uit de
exploitatiekasstroom. Beide kengetallen worden ook door het WSW betrokken in de
beoordeling omtrent nieuw af te geven faciliteringsvolume. Het faciliteringsvolume is het
bedrag aan nieuw af te sluiten leningen waarover het WSW zich vooraf verklaart borg te
willen staan in de aankomende jaren.
De norm van het WSW voor de ICR is 1,4 en voor de DSCR is die 1,0. Bij een ICR van 1,4
zijn we in staat om uit de exploitatiekasstroom 1,4 maal de rente uitgaven te betalen. Bij een
DSCR van 1,0 zijn we constant in staat om uit de exploitatiekasstromen de rente en aflossing
te betalen. Het WSW bepaalt de ICR en DSCR gemiddeld over de afgelopen drie jaar en over
de aankomende vijf jaar. Bij Vidomes is de gemiddelde ICR over de afgelopen drie jaar 1,42
en de gemiddelde ICR de aankomende vijf jaar 1,62. De ICR laat een stijgende lijn zien in de
periode 2010-2018. Vooral de ingrepen die al hebben plaatsgevonden hebben hierop invloed.
De ICR was in 2010 nog 1,27, terwijl deze in 2013 toegenomen is tot 1,51. De DSCR was
gemiddeld de afgelopen drie jaar 1,03 en neemt toe tot 1,11 over de aankomende 5 jaar. Ook
de DSCR laat een positieve ontwikkeling zien van 0,99 in 2010 tot 1,05 in 2013. In 2018 zal
de DSCR naar verwachting zijn toegenomen tot 1,16.
De eigen doelstellingen van Vidomes liggen hoger dan de normen van het WSW namelijk 1,6
(ICR) en 1,1 (DSCR). Gemiddeld voldoen we hier aan. In een individueel jaar zal dit mogelijk
niet het geval zijn. Hier stuurt Vidomes, indien dit zich dreigt voor te doen, bewust op bij.
35
Naast kasstromen wordt Vidomes ook beoordeeld op vermogen. Het WSW beoordeelt het
vermogen bij Vidomes op basis van de kengetallen dekkingsgraad, solvabiliteit en Loan to
Value (LTV). Daarbij gaat het WSW uit van een waardering van het vastgoed op basis van de
bedrijfswaarde. Voor wat betreft solvabiliteit en dekkingsgraad voldoet Vidomes ruim aan de
door het WSW gestelde normen. De LTV beoordeelt het WSW op basis van de balans eind
vorig en eind dit boekjaar. Eind 2012 voldeed Vidomes ruim aan de norm van 75%. Eind 2013
voldoet Vidomes met een realisatie van bijna 76% formeel niet aan de norm. Vidomes heeft in
2013 geanticipeerd op de benodigde financiering in 2014. Rekening houdende met de
bedrijfswaarde van woningen die in 2014 en 2015 worden opgeleverd voldoet Vidomes wel
aan de norm van maximaal 75%. De aankomende jaren daalt de LTV naar verwachting
gestaag naar 66%.
Vidomes gaat voor haar eigen doelstellingen met betrekking tot het vermogen uit van
waardering van het vastgoed tegen marktwaarde in verhuurde staat. De Loan to Value ligt
boven de doelstelling van 40%. De komende jaren ontwikkelt de Loan to Value zich in
positieve zin en voldoet dan wel aan de interne doelstelling. Vidomes streeft naar een
minimale solvabiliteit van 60%. Ook hiervoor geldt dat op dit moment niet aan de doelstelling
is voldaan, maar op basis van de prognoses wel gaat voldoen aan de doelstelling.
9.6 Derivaten en beleggingen
Vidomes heeft voor € 110 miljoen aan zogenaamde payer swaps. Deze zijn aangetrokken om
de renterisico’s af te dekken. Tegenover alle swap contracten is een roll over lening
aangetrokken waardoor de derivaten volledig zijn afgedekt door leningen (effectieve hedgerelatie). De derivatencontracten zijn aangegaan bij de ING (€ 70 miljoen) en de BNG (€ 40
miljoen). De negatieve marktwaarde van de derivaten bedraagt ultimo 2013 € 34,7 miljoen. In
de contracten zijn geen afstortverplichtingen of mogelijkheden om de contracten voortijdig te
beëindigen opgenomen (behalve als een van de partijen in verzuim is). Om die reden hoeft
Vidomes ook geen liquiditeitsbuffers aan te houden zoals is voorgeschreven in de
beleidsregels die sinds eind 2012 van kracht zijn (in overeenstemming met de uitkomst van
de stresstest van het CFV).
De beleidsregels voor derivaten beperken het gebruik van derivaten bij woningcorporaties
aanzienlijk en stellen strikte regels aan het gebruik ervan. Vidomes heeft niet het voornemen
om nieuwe derivatencontracten af te sluiten. Volgens de beleidsregels mogen de derivatencontracten geen bepalingen bevatten die de uitoefening van het toezicht door de minister
kunnen belemmeren. De derivatencontracten van Vidomes bevatten bij één van de partijen
wel enkele bepalingen die het ministerie als toezicht belemmerend heeft benoemd. Vidomes
heeft een Plan van Aanpak opgesteld om deze bepalingen te elimineren en dit plan wordt
voor 1 maart 2014 naar het CFV gezonden.
Vidomes heeft in 2013 tijdelijk overtollige middelen conform het treasury-statuut op een
prudente wijze beheerd en heeft geen beleggingen gehad, anders dan die in het WIF of in
kortlopende deposito’s.
36
9.7 Onderhoud algemeen
Onderhoudsbeleid
Met het in 2012 vastgestelde onderhoudsbeleid als basis, waren wij in 2013 genoodzaakt om
de uitgaande kasstromen voor het onderhoud meer in lijn te brengen met de inkomende
kasstromen (o.a. huren). In de meerjarenonderhoudsbegroting zaten tot nu toe behoorlijke
pieken en dalen. Deze budgetten zijn in 2013 gelijkmatiger over de jaren verdeeld. Deze
aanpassing was nodig om aan de eisen die onder andere het WSW aan ons stelt te blijven
voldoen. Vidomes reserveert nog altijd 16 miljoen per jaar voor het planmatig onderhoud.
Verder hebben we besloten om bij de jaarlijkse uitvoering meer werkzaamheden te bundelen
waardoor besparingen mogelijk bleken, niet alleen in de voorbereidingskosten, maar ook in
de uitvoeringskosten.
Planmatig onderhoud
Afgelopen jaar besteedde Vidomes € 12,9 miljoen aan planmatig onderhoud. Dat is wat
minder dan gepland omdat de voorbereiding bij een aantal grote projecten meer tijd in beslag
nam. De realisatie loopt nu door in 2014. Zoals elk jaar worden de grootste uitgaveposten
gevormd door schilderwerk, badkamer/ keukens en toiletten renoveren, en het vervangen van
installaties zoals liften, cv-ketels en mechanische ventilatie.
Bijzondere kosten
Door een aantal incidenten zijn alle corporaties aangeschreven om onderzoek te doen naar
de veiligheid van spouwankers in de gevel en galerijen. Deze onderzoeken hebben we in
2013 laten doen door gespecialiseerde bedrijven. De (o.a. met röntgen) onderzochte balkons
van Vidomes bleken allen te voldoen. Uit het onderzoek van de spouwankers kwam naar
voren dat deze in een aantal gevallen behoorlijk door roest waren aangetast. In die gevallen
zijn er onmiddellijk ankers bijgeplaatst. Deze kosten (ruim € 0,5 miljoen) waren niet begroot
maar zijn omwille van de veiligheid natuurlijk wel uitgevoerd.
9.8 Onderhoudsprojecten
Bijzondere onderhoudsprojecten in 2013
Binnen het planmatig onderhoud zijn er enkele projecten die afwijken van het reguliere
onderhoud door de omvang of intensiteit van de ingreep.
Delft
In de Pijperring is de riolering van 322 woningen gerenoveerd door de bestaande gietijzeren
riolering van een kunststof binnenmantel ter voorzien. Deze nieuwe innovatie op het gebied
van onderhoud voorkomt veel sloop en breekwerk en dus ook schade in de woningen die wel
zou ontstaan bij het vervangen van de riolering. In Zoetermeer is ons complex
Leeuwenhoeklaan (1 flat met 308 woningen) op dezelfde wijze aangepakt.
Rijswijk
In de Tamboerijnlaan zijn bij 5 blokken portiekwoningen de kopgevels volledig vervangen
omdat het metselwerk onvoldoende stabiel was. Tegelijkertijd zijn er in die kopgevels
schoorsteenkanalen opgenomen voor een eigen ketelhuisje per blok. Daardoor kan de
wijkverwarming vanuit ons complex Risantwick vervallen wat een energiebesparing zal
opleveren.
Het complex Risantwick is grootschalig aangepakt. Naast de reguliere vervanging van
keukens, badkamers en toiletten zijn o.a ook de kozijnen vervangen. De nieuwe kozijnen zijn
voorzien van HR++ glas. De geisers zijn vervangen voor een collectief warmwater systeem,
de cv-ketels zijn vervangen voor HR-ketels, de galerijen zijn opgehoogd en de
toegangsdeuren voorzien van elektrische deurdrangers. De entree wordt nog verder
aangepakt in 2014
37
9.9 Niet planmatig onderhoud
Tabel 18. Uitgaven NPO 2013, bedragen in duizenden euro’s
Onderhoudskosten
2013
Reparatieverzoeken
Vandalisme
Mutatieonderhoud (incl. verhuur
bevorderend)
Contractonderhoud
Overige NPO kosten
Totaal
2012
Verschil in €
Verschil in %
3.141
3.552
411-
-12%
201
227
26-
-11%
1.687
2.348
661-
-28%
2.432
2.466
34-
-1%
198
365
167-
-46%
7.659
8.958
1.299-
-15%
Begin 2013 is een analyse gemaakt van de overschrijding in 2012 van de uitgaven Niet
Planmatig Onderhoud (NPO). Dit heeft geleid tot een set van afspraken met als resultaat een
aanzienlijke daling van de kosten voor het NPO. We zien over 2013 een afname van de
uitgaven op de twee belangrijkste onderdelen van het NPO: reparatieonderhoud en
mutatieonderhoud. Dit is het gevolg van extra sturing, zowel intern als extern, op de
afspraken die Vidomes heeft met partijen voor de uitvoering van het NPO. Deze maatregelen
hebben geen negatief effect heeft gehad op de tevredenheid van onze huurders. Zij zijn niet
minder tevreden zijn over de uitvoering van het NPO dan in 2012.
38
10. Goed georganiseerd
Ons ideaal: bij Vidomes halen we het beste uit onszelf
Vidomes is zo sterk als haar medewerkers. Het zijn de mensen die Vidomes maken, zowel
binnen als buiten de organisatie. Wij zijn trots op onze cultuur, die iedereen uitnodigt tot een
eigen invulling van onze kernwaarden: betrokken, daadkrachtig, ondernemend en in
samenspel met de ander. Vidomes is een organisatie in transformatie. Van een regionaal,
traditioneel ingerichte organisatie transformeren wij ons naar een centraal georganiseerd
bedrijf dat zakelijk en betrokken vanuit LEAN-principes zijn doelgroep optimaal bedient.
Waarbij lokale verankering, vastgoedsturing en het behalen van voldoende financieel en
maatschappelijk rendement essentieel zijn.
10.1 Onze organisatie is vitaal en in balans
Organisatieverandering
In mei 2013 is de herijkte strategische visie vastgesteld. Daarin zijn uitgangspunten benoemd
voor hoe we in contact staan met onze huurders en stakeholders, en hoe we intern zijn
georganiseerd. Belangrijke organisatieprincipes die van invloed zijn geweest op de
detailinrichting, zijn vastgoedsturing en het proces gestuurd werken.
Opbouw van het personeelsbestand in 2013
Aantal medewerkers
De organisatieveranderingen zullen niet alleen invloed hebben op onze ambities en doelen,
maar ook op de grootte van ons personeelsbestand. Op basis van het
inventarisatieonderzoek over onze processen is aangetoond dat een organisatie van 165 fte
haalbaar is. Dit alles heeft gevolgen voor de formatie, omvang en opbouw van het
personeelsbestand. Op 31 december 2013 was de totale formatie van Vidomes 194 fte.
In-, door- en uitstroom
In totaal zijn er in 2013 17 nieuwe medewerkers in dienst getreden. 33 medewerkers hebben
Vidomes in 2013 verlaten. Belangrijkste redenen zijn de formatiereductie bij de afdelingen
Projectontwikkeling, Gebied en Techniek en de overstap naar een nieuwe werkkring.
Leeftijd
De gemiddelde leeftijd binnen Vidomes in 2013 is 46 jaar. De verdeling is als volgt:
Tabel 19. Leeftijdsverdeling Vidomes 2013
Leeftijdsverdeling
Aantal medewerkers
20-29 jaar
12
30-39 jaar
44
40-49 jaar
72
50-59 jaar
59
60+ jaar
18
39
Dienstjaren
Ten opzichte van voorgaande jaren is het gemiddeld aantal dienstjaren bij Vidomes gestegen
van 7,6 naar 10 jaar. Hieronder een overzicht van de verdeling 2012 en 2013. Een van de
oorzaken van de verschuiving van het gemiddeld aantal dienstjaren komt voort uit de afname
van het aantal kortdurende dienstverbanden. Tijdelijke contracten worden bijvoorbeeld niet
verlengd.
Tabel 20. Opbouw dienstjaren medewerkers 2012-2013
Dienstjaren
Totaalaantal in 2012
Totaalaantal in 2013
0-4
89
55
5-9
67
69
10-14
36
37
15-19
9
12
30
32
20 en langer
Ziekteverzuim
In 2013 was het ziekteverzuimbeleid een van de belangrijke pijlers van HRM. In goed
samenspel met de langdurig zieke medewerkers, de Arboarts, de betrokken leidinggevenden
en de afdeling HRM zijn de re-integratietrajecten ingevuld. Deze samenwerking heeft zijn
vruchten afgeworpen: in 2013 is het gemiddelde ziekteverzuimpercentage gedaald naar
4,9%.
Tabel 21. Ziekteverzuim 2012-2013
Type verzuim
2012
2013
Kort verzuim
1,1%
1,1%
Middellang verzuim
0,7%
0,7%
Langdurig verzuim
4,9%
3,1%
Totaal ziekteverzuim
6,6%
4,9%
10.2 Programma Vidomes 2.0
Op 30 mei 2013 heeft de raad van commissarissen goedkeuring gegeven aan het
visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’. Met het visiedocument laten we zien dat
we onze verantwoordelijkheid nemen en vol inzetten op een duurzaam Vidomes. Daarbij
horen de maatregelen die zowel op korte als op lange termijn bijdragen aan een solide,
gezonde (financiële) organisatie. De uitwerking van deze maatregelen gebeurt in het
programma Vidomes 2.0 op basis van programmaplan, begroting en planning.
Doelstellingen Vidomes 2.0
De belangrijkste doelen zijn:
 waarborgen van een (financieel) solide maatschappelijke organisatie in een sterk
veranderende omgeving
 kanteling van de bedrijfsvoering door het invoeren van waardesturing en een
organisatie op basis van procesgestuurd werken
 verlagen van de kosten van de bedrijfsvoering door vanuit één centrale vestiging te
werken en tegelijk de formatieve organisatie omlaag te brengen naar 165 fte
 klanten tevreden blijven stellen door goede dienstverlening te combineren met
kostenefficiëntie
40


randvoorwaardelijk: het inzetten van innovatieve digitalisering
heldere doelstellingen combineren met medewerkers die kwaliteit leveren (de juiste
mens op de juiste plek)
De belangrijkste succesfactor – en tevens de belangrijkste risicofactor in het realiseren van
de doelstellingen – zijn wij zelf als organisatie. Er is een verandering nodig in houding en
gedrag naar een organisatie waarin management en medewerkers vakvolwassen zijn, hun
verantwoordelijkheid nemen en dit ook naar elkaar uitdragen. Hierbij hoort elkaar aanspreken,
maar ook afspraak is afspraak.
Opzet programma Vidomes 2.0
Het programma Vidomes 2.0 bestaat uit vier projecten
die onderling met elkaar samenhangen: Processen 2.0,
Medewerker 2.0, ICT 2.0, Werkplaats 2.0. Daarnaast zijn
Communicatie en Verandermanagement onderdelen van
dit programma. Ieder project levert een projectresultaat op dat uiteindelijk leidt tot de
hierboven beschreven doelstellingen. Kernwoorden van Vidomes 2.0 zijn:
procesoptimalisatie, centralisatie op de Kleveringweg, digitalisering, introductie van Het
Nieuwe Werken, formatiereductie en focus op vakmanschap en houding & gedrag.
10.3 De Ondernemingsraad in 2013
De missie van de Ondernemingsraad (OR):
De OR maakt zich sterk voor een gezond Vidomes met een veilig en stimulerend
werkklimaat. Als gelijkwaardige partner werken we met de bestuurder in harmonie aan de
best haalbare resultaten. Door onze contacten met de achterban en de raad van
commissarissen (RvC) weten wij wat er speelt, waardoor wij proactief kunnen handelen.
Terugblik op 2013
Het jaar 2013 stond in het teken van veranderingen. Sinds 2011 is duidelijk dat een andere
manier van werken noodzakelijk is. De OR onderschrijft de noodzaak hiervan. In het voorjaar
werd in het visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’ de beoogde verandering
uitgewerkt.
Algemeen directeur en OR kozen voor een intensievere manier van samenwerken. Hierdoor
waren de lijnen kort en kon de OR snel reageren op ontwikkelingen. Voor de OR lagen de
grootste uitdagingen in het geven van deeladviezen en het bewaren van de onafhankelijke
positie.
Programma Vidomes 2.0 is de verdere uitwerking van de visie en bestaat uit de onderdelen
HRM, Het Nieuwe Werken bij Vidomes, Processen en ICT. De projectleiders van de
verschillende projecten en de OR-commissies die de OR heeft laten aansluiten op deze
onderdelen, werken nauw samen. Door de themabijeenkomsten die de algemeen directeur
organiseerde, werd de OR geïnformeerd over de kaders en de uitwerking van de
reorganisatie. Ook in 2014 zullen we op deze manier werken.
Waar nodig gaven algemeen directeur en OR prioriteit aan extra overlegvergaderingen. Door
de nieuwe werkwijze werden de adviesperiodes korter dan voorheen. De OR werd bij zijn
adviezen over Vidomes 2.0 ondersteund door Frits van Heusden van SBI.
Begin 2013 werd het 3H4U-traject afgerond met een financiële evaluatie. Leerpunten uit de
eerdere evaluaties van dit traject worden meegenomen in het Vidomes 2.0-traject.
41
Adviezen over Vidomes 2.0
Advies organisatiemodel en visiestuk
Met inloopspreekuren heeft de OR de medewerkers en de MT-leden geraadpleegd. In zijn
advies geeft de OR zijn visie weer dat de medewerkers bepalend zijn voor het succesvol
realiseren van de bedrijfsdoelstellingen. De beoogde verandering in houding en gedrag, en
de professionalisering ziet de OR als een absolute voorwaarde voor het slagen van de
reorganisatie. De OR adviseerde om hieraan prioriteit te geven.
Het Vidomes Nieuwe Werken
De OR vond het HVW 2.0-concept een goed doordacht plan, dat past bij Vidomes en bij de
uitgangspunten sober en doelmatig.
Herinrichting, fase 1 sleutelfunctionarissen
De OR adviseerde onder meer objectieve selectiecriteria te hanteren bij de selectie van de
sleutelfunctionarissen. Ook handhaafde de OR zijn advies om prioriteit te geven aan het
verandermanagement en om het ontwikkelprogramma SMART uit te werken. Algemeen
directeur en OR spraken af het reorganisatietraject gezamenlijk te monitoren en daarvoor
criteria te benoemen.
Overige adviezen en instemming
Arbeidsvoorwaarden 2013; benoeming 2 leden RvC; inhuur externe deskundigen; protocol
ongewenste omgangsvormen.
Overige gespreksthema’s
Algemene gang van zaken; integriteit; jaarrekening en jaarverslag 2012; interne
personeelsregelingen; managementletter; arbozaken; begroting 2014.
Contact met raad van commissarissen
Twee keer per jaar overlegt de OR in de overlegvergadering met een delegatie van de RvC.
In 2013 werden deze overlegmomenten ingevuld met een open dialoog over de
ontwikkelingen. Twee keer per jaar is er daarnaast een informeel overleg over de algemene
gang van zaken tussen een delegatie van de RvC en een delegatie van de OR. De algemeen
directeur is hierbij niet aanwezig. In 2013 ging het informeel overleg vooral over het visiestuk
en de uitwerking ervan.
Samenstelling, werkwijze en ontwikkeling OR
Samenstelling
De OR bestond uit negen leden, de wettelijke norm. Medio 2013 nam een van de OR-leden
om gezondheidsredenen afscheid. Aan de verkiezingen in 2011 namen twee lijsten deel. Op
de lijst van het vertrekkende OR-lid stonden geen kandidaten meer. Om die reden is besloten
om de resterende termijn tot april 2014 in te vullen met acht OR-leden. Een ambtelijk
secretaris (0,5 fte) ondersteunde de OR.
Werkwijze
Maandelijks is zowel de OR-vergadering als de overlegvergadering met de algemeen
directeur ingepland. In het agendaoverleg bereiden algemeen directeur en het DB van de OR
de overlegvergadering voor.
De OR heeft een aantal OR-commissies. Ook niet OR-leden kunnen hieraan deelnemen.
Voor Programma 2.0 waren vier extra OR-commissies actief (zie eerder genoemd), waaraan
alleen OR-leden deelnamen.
42
Ontwikkeling
De OR heeft zich in 2013 vooral gericht op de nieuwe manier van samenwerken met de
algemeen directeur. Blooming Trainingsbureau coachte de OR bij dit traject en begeleidde
ook de themadag van OR en algemeen directeur. Resultaat van deze trainingen is dat de OR
op een constructievere manier het overleg voert met de algemeen directeur, wat de
samenwerking op een positieve manier heeft beïnvloed. Ook de besluitvorming en wijze van
advisering van de OR verloopt hierdoor professioneler.
Communicatie en contact
De OR vindt het contact met de achterban erg belangrijk. De OR stelde daarom actief vragen
en nodigde de collega’s uit ook zelf zaken aan te dragen. De OR-Nieuwsbrief werd op
intranet gepubliceerd en op de informatieborden gehangen. Agenda’s en vastgestelde
verslagen stonden op de OR-pagina op intranet.
Algemeen directeur en OR communiceerden gezamenlijk over de adviestrajecten. De
adviesaanvragen en het advies werden op intranet gepubliceerd.
Vooruitblik 2014
Belangrijke thema’s in 2014 zijn: de detailinrichting van de organisatie, het
verandermanagement/ontwikkelprogramma, de beoordelingssystematiek en de
werkkostenregeling.
10.4 Sponsoractiviteiten Vidomes 2013
Sponsorbeleid
Vanuit de taakstelling die we tijdens de managementreview in juni 2012 hebben geformuleerd
voor de begroting 2013 en verder, is ook het sponsorbeleid tegen het licht gehouden. Daarbij
is besloten het totale sponsorbudget vanaf 2013 successievelijk omlaag te brengen. Dat
betekende voor 2013 nog maar een beperkt budget en na 2013 helemaal geen sponsoring
meer.
Sponsoring in 2013
Eind 2012 hebben we de doelen SOS Kinderdorpen en Mappa Mondo, die we jaren
achtereen sponsorden, laten weten dat de bijdrage in 2012 de laatste bijdrage van enige
omvang zou zijn. Zij kregen toen nog elk € 5.000.
Via het Corporatiefonds is Vidomes nog donor van ‘The Borneo Initiative’. Van 2010 tot en
met 2014 maken we jaarlijks € 1.000 over aan deze organisatie die zich sterk maakt voor het
tegengaan van ontbossing in Indonesië. Dat doet ze onder meer door de financiering van
grootschalige duurzame bosbouw volgens FSC-richtlijnen.
Financiële ondersteuning buitenlandse instellingen
Vidomes heeft in 2013 geen financiële ondersteuning geboden aan buitenlandse instellingen.
43
11. Adequate vastgoedstrategie
Ons ideaal: een toekomstbestendige vastgoedportefeuille
11.1 Ons vastgoed rendeert op lange termijn
Vidomes neemt deel aan de corporatievastgoedindex IPD/aeDex. Daarmee volgen we hoe
ons vastgoed financieel presteert en kunnen we deze prestaties optimaliseren.
Direct rendement
Voor een gezonde bedrijfsvoering is het nodig om rendementen uit ons vastgoed te behalen.
Het direct rendement is het saldo van de (huur)opbrengsten en kosten van ons vastgoed en
wordt uitgedrukt in een percentage van de marktwaarde in verhuurde staat van het vastgoed.
De kosten bestaan hoofdzakelijk uit beheer en onderhoud.
In de loop van 2013 hebben wij onze gegevens ontvangen over het jaar 2012. In 2012
hebben we een direct rendement op ons totale vastgoed gehaald van 3,3%. Dat is iets hoger
dan het regionale en landelijke cijfer met 3,2 en 3,1%. Het 3-jaars gemiddelde van Vidomes
(3,3%) ligt 0,3% hoger ten opzichte van de benchmark, een mooi resultaat.
Indirect rendement
Het indirect rendement is de waardeverandering van het vastgoed. Ook weer uitgedrukt in
percentage van de waarde van datzelfde vastgoed. Ook voor Vidomes was er in 2012 en de
afgelopen jaren een daling te zien in waarde (-3,3%). Ten opzichte van de benchmark is de
waarde van ons vastgoed echter minder gedaald. Er zijn lokaal en regionaal grote verschillen
in waardedalingen. Regionaal is er een daling van -4,6% en landelijk zelfs -6,0%. De
afgelopen 3 jaar daalde de waarde van het Vidomes-bezit met gemiddeld -3,2%; een iets
grotere waardedaling ten opzichte van de benchmark.
11.2 We realiseren onze wensportefeuille in een beheerst tempo
Onze ambitie: we realiseren onze wensportefeuille in een beheerst tempo
Portfoliobeleid
Enkele jaren geleden is ons portfoliobeleid geformuleerd. Daarin staat onze wensportefeuille
omschreven. Beoordeling van onze financiële positie en aanpassing van toekomstverwachtingen heeft, vooruitlopend op de aanscherping van de strategische doelen, in de
loop van 2012 geleid tot het neerwaarts bijstellen van de projectenportefeuille en een
besparing op de onderhoudsuitgaven.
In het visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’ hebben we in 2013 de strategische
doelstellingen aangescherpt. Voor onze vastgoedportefeuille betekent dit:
 We handhaven de doelstelling om 15.250 woningen betaalbaar te houden. De
doelstelling is om de goedkope en betaalbare voorraad (onder de aftoppingsgrens) op
peil te houden en nieuw te bouwen voor de doorstroming. Deze doelstelling staat onder
druk onder andere door uitbreiding van de verkoopvijver en huurprijsstijgingen. Een van
de redenen om toch voor verkoop te kiezen is om op de langere termijn weer
investeringsruimte te genereren.
 We bouwen minder nieuwe woningen en het accent verschuift naar de bestaande
voorraad.
44








Onze doelstellingen op het gebied van kwetsbare mensen, duurzaamheid en senioren
moeten we vooral in de bestaande woningvoorraad realiseren.
De uitbreiding van zorg-/seniorenwoningen is onvoldoende. Waar we uitbreiden, gaat het
om appartementen met lift of eengezinswoningen. Echter, de gewenste transformatie is
onvoldoende de komende tien jaar.
Qua woninggrootte en bouwperiode breiden we onze voorraad uit in de gewenste
richting, maar niet in het gewenst tempo.
Bij nieuwe investeringen ligt de prioriteit op het bestaand bezit.
We hebben geen ambities in het niet-DAEB segment. We onderzoeken of we niet-DAEB
bezit kunnen afstoten.
Het huidige investeringsprogramma is te laag om het gewenste transformatietempo
volgens het portfoliobeleid te realiseren. Voor de korte termijn accepteren we dat.
Onze nieuwbouw concentreert zich in Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer. In
Zoetermeer verkopen en slopen we woningen, waardoor de voorraad hier op termijn
afneemt. We realiseren echter niet de gewenste groei in Delft en Rijswijk.
Inmiddels is in 2014 besloten om de verkoopportefeuille uit de breiden. Met de
opbrengsten scheppen we ruimte om de investeringen en het transformatietempo te
verhogen.
Op dit moment onderschrijven we de geformuleerde ambities in het portfoliobeleid; op de
korte termijn zijn ze haalbaar. Wat de portefeuille betreft blijven we goed nadenken over
risicospreiding, waardesturing en aansluiting op de marktvraag. Zo zullen we binnen één of
twee jaar moeten bezien of de verkoopmarkt voldoende aantrekt, zodat er weer nieuwe
investeringsruimte ontstaat. Zo niet, dan moeten we onze ambities bijstellen. Daarbij gaan we
de effecten voor de kwaliteit van ons vastgoed en de aansluiting op de markt in kaart
brengen. We realiseren ons namelijk goed dat we onze ambities met de huidige beschikbare
middelen niet halen.
Tabel 22. Opgeleverde projecten in 2013
Project
Gemeente
Schoutenhoek
Aankoop woningen Palenstein
Van Vollenhovenlaan
Telderslaan
Zoetermeer
Zoetermeer
Rijswijk
Delft
Sociale
huur
34
8
14
40
Vrije
sector
huur
28
Voorzieningen
Totaal
bijzonder
woningen vastgoed
62 1270 m
8
14
40
2
Nieuwbouwprojecten in ontwikkeling in 2013
In 2013 hadden we zes verschillende
projecten voor in totaal 226 sociale
huurwoningen in uitvoering. 120
sociale huurwoningen waren in
ontwikkeling. Op de langere termijn
gaan nog enkele andere projecten in
uitvoering: voornamelijk in de wijk
Palenstein in Zoetermeer.
45
Tabel 23. Nieuwbouwprojecten in ontwikkeling in 2013
Bereikbare
huur
Sociale huur
Vrije sector
Totaal
huur/verkoop woningen
Leidschendam
15
41*
56
Zaagmolenstraat
Leidschendam
10
19
De Gilden
Leidschendam
29
59
Molenhof
Rijswijk
21
Idenburglaan
Rijswijk
42
42
Schoutenhoek, vlek
A
Zoetermeer
64
64
Project
Gemeente
Mariënhove
Totaal
2
31
88
3
75
225
5
24
305
*Het gaat hierbij om 13 sociale huurwoningen en 28 sociale zorgwoningen. Daarnaast is nog 405m 2
commercieel vastgoed in ontwikkeling in plan Mariënhove.
De ontwikkeling van het plan Mariënhove omvat seniorenappartementen, zorgwoningen en
diverse voorzieningen voor ouderen met behoefte aan zorg of verpleging aan huis. In
november 2013 is de bouwvergunning onherroepelijk geworden. De planning was dan ook
om begin 2014 te starten met de uitvoering van het project.
De ontwikkelingen op het domein van wonen en zorg hebben gevolgen voor zorginstellingen,
zo ook voor Florence. Met Florence zijn we in gesprek over het huurcontract. Ook staan de
mogelijkheden van commerciële financiering van het niet-DEAB deel onder druk. Reden om
alternatieve scenario’s te ontwikkelen die in de eerste helft van 2014 worden getoetst.
Realisatie verkoopaantallen 2013
In 2013 heeft Vidomes 97 woningen verkocht, 46 via KoopGarant en 51 in de vrije verkoop.
Daarnaast zijn er 12 garageboxen en 1 bedrijfspand verkocht.
Tabel 24. Verkoopaantallen 2013
Type woning
Delft
Appartement

Vrije verkoop

KoopGarant
Garagebox/parkeerplaats
Bedrijfsruimte
Totaal
5
24
6
1
36
LeidschendamVoorburg
Rijswijk
Zoetermeer
Totaal
19
10
1
16
9
17
11
3
4
30
42
18
51
46
28
1
126
46
Deel II
Governance
47
12. Governance
Algemeen directeur en raad van commissarissen van Vidomes zetten zich in voor goed en
evenwichtig bestuur en toezicht, gekenmerkt door integriteit en transparantie. Zij
onderschrijven daarbij de uitgangspunten van de Governancecode Woningcorporaties. In
paragraaf 12.1 wordt verantwoording afgelegd over de inrichting van de governancestructuur,
waarbij we aangeven op welke punten wij van de code afwijken en waarom we dat doen.
De hoofdlijnen van de governancestructuur zijn mede aan de hand van de principes van de
code in het jaarverslag van de RvC uiteengezet. De actuele governancestructuur is te vinden
op de website van Vidomes.
In het bestuursverslag (paragraaf 12.2) wordt verslag gedaan van de organisatieontwikkeling
en legt het bestuur van Vidomes verantwoording af over de governance. In het jaarverslag
van de raad van commissarissen (paragraaf 0) is te lezen hoe de raad invulling geeft aan het
toezicht en aan de code.
12.1 Governancestructuur
Vidomes is georganiseerd in een stichting. Het besturings- en organisatiemodel van Vidomes
zijn gebaseerd op onze missie, ambitie, onze identiteit als maatschappelijk ondernemer en
onze visie op de eigen organisatie. Tegelijkertijd moeten we ook nadrukkelijk rekening
houden met de externe ontwikkelingen, die vragen om een steeds efficiëntere bedrijfsvoering:
de macro-economische ontwikkelingen, nieuwe regelgeving en scherper toezicht van de
sectorinstituten.
De vier kernwaarden van Vidomes – daadkracht, betrokken, ondernemend en samenspel –
zijn vertaald in uitgangspunten voor het besturen van de organisatie.
Het organisatiemodel van Vidomes
Vidomes’ organisatiemodel kent drie divisies, elk geleid door een directeur: Klant
(klantprocessen en centrale dienstverlening), Interne bedrijfsvoering (financiën, ICT en
facilitaire zaken) en Gebiedsontwikkeling (gebied, projectontwikkeling, techniek, bijzonder
vastgoed). Daarnaast is er een concernstaf met Control, Strategie en Beleid,
Portfoliomanagement, Communicatie, HRM en Directiesecretariaat. De positie van de
controller valt rechtstreeks onder de algemeen directeur.
De divisies Klant en Gebied richten zich op drie gebieden: Delft-Rijswijk, LeidschendamVoorburg en Zoetermeer. Centrale dienstverlening omvat het KlantContactCentrum (KCC) en
de huuradministratie. De baliefunctie op de woonpunten wordt ingevuld door onze
medewerkers woonpunt.
48
Raad van
Commissarissen
Algemeen directeur
Control
Portfoliomanagement
HRM
Facilitaire zaken
Directiesecretariaat
Interne
bedrijfsvoering
Concernstaf
Financiën
Strategie en beleid
ICT
Communicatie
Gebiedsontwikkeling
Klant
Gebied
Techniek/Planmatig
Projectontwikkeling
Verkoop
Bijzonder vastgoed
Woonpunten
Bedrijfsbureau
Dagelijks onderhoud/
NPO
Centrale
huuradministratie
KCC
Control
gebiedsontwikkeling
Figuur 2. Organisatiemodel
Het bestuur en de raad van commissarissen
Vidomes is een stichting met een eenhoofdig bestuur (de algemeen directeur) en een raad
van commissarissen (RvC). De RvC bestaat uit zeven leden. Twee leden zijn benoemd op
voordracht van de huurdersorganisaties, één lid is benoemd op voordracht van de
ondernemingsraad.
De leden van de RvC worden benoemd voor een periode van vier jaar. De zittingsduur is
beperkt tot twee periodes die niet aansluitend hoeven te zijn. In 2012 is bij de
statutenwijziging op dat punt besloten om de laatste zittingsperiode van de voorzitter (in 2010
nog herbenoemd voor een derde periode van drie jaar) te handhaven, mede om de beoogde
nieuwe voorzitter naar behoren te kunnen inwerken. Voornaamste reden voor afwijking van
de Governancecode is het feit dat in korte tijd (2010/2011) vier nieuwe leden zijn toegetreden
tot de raad. Vidomes vindt dat de continuïteit van het toezicht minder goed gewaarborgd is,
als op korte termijn ook een nieuwe voorzitter zou aantreden.
49
De RvC hanteert een kwaliteitsprofiel voor zijn leden dat regelmatig wordt geactualiseerd. De
RvC is pluriform samengesteld en er is in elk geval voldoende deskundigheid aanwezig op
bestuurlijk, financieel, volkshuisvestelijk en maatschappelijk terrein, en op het gebied van
vastgoed. Het profiel voor RvC-leden is aangepast op het principe van de Governancecode.
De werkwijze van de RvC is geregeld in een reglement, dat te vinden is op www.vidomes.nl.
Samenstelling en rooster van aftreden van de RvC en de honorerings- en
vergoedingenregeling worden jaarlijks opgenomen in het jaarverslag van de RvC en staan
ook op de website van Vidomes.
Benoeming bestuurder
Volgens de Governancecode (artikel II.2.1) geschiedt benoeming van een bestuurder voor
een periode van maximaal vier jaar. De strekking van deze bepaling is dat de interne
toezichthouder ten minste eenmaal in de vier jaar beoordeelt of de bestuurder ook voor de
komende bestuursperiode de juiste persoon is om de corporatie te besturen. Naast de
jaarlijkse beoordelingen van de bestuurder spelen daarbij ook de toekomstige positie van de
corporatie en het daarvoor wenselijke beleid een rol.
Vidomes heeft haar bedrijfsvoering ingericht aan de hand van het 7S-model van McKinsey.
Dit beheersingssysteem met bijbehorende instrumenten biedt goede mogelijkheden voor
zorgvuldig toezicht op de kwaliteit van bestuur en organisatie. Via de in 2011 vastgestelde
strategische visie 2011-2015 (herijkt in 2013), de daarop geënte jaarplannen en de jaarlijkse
managementreviews is het toekomstige beleid met vaste regelmaat in de RvC aan de orde.
De ontwikkelingen en de match tussen toekomstige positie en bestuur maken daar
logischerwijs deel van uit. Vidomes ziet vooralsnog geen verbetering in de toepassing van het
bepaalde in artikel II.2.1 en past deze richtlijn niet toe. De algemeen directeur van Vidomes
heeft een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd.
Onafhankelijkheid leden van de raad van commissarissen
De RvC voldoet aan de bepaling in III.2.2 waarin staat dat zijn leden in formele zin
onafhankelijk zijn. Een van zijn leden is sinds half maart 2011 lid van Provinciale Staten ZuidHolland. Met haar zijn afspraken gemaakt ter voorkoming van mogelijke
belangenverstrengeling waar het gaat om de behandeling van onderwerpen in relatie tot de
volkshuisvesting. Als zich een mogelijke belangenverstrengeling voordoet, neemt het lid niet
deel aan de beraadslagingen en de besluitvorming ter zake.
Voorzitter RvC, auditcommissie en remuneratie- en selectiecommissie
De heer Korthout, tot september 2013 voorzitter van de RvC, is in de periode 1992 tot 1998
voorzitter geweest van het bestuur van een van Vidomes’ rechtsvoorgangers. In de jaren
daarna tot zijn aantreden is de heer Korthout een aantal jaren in het buitenland werkzaam
geweest. In die periode heeft de organisatie door fusies forse veranderingen ondergaan. De
heer Van Sonderen heeft de heer Korthout na zijn aftreden opgevolgd als voorzitter.
Auditcommissie
De Governancecode bepaalt (artikel III.5.5) dat de auditcommissie het eerste aanspreekpunt
moet zijn van de externe onafhankelijke accountant als deze onregelmatigheden constateert.
Algemeen directeur en RvC zijn van mening dat – in geval van onregelmatigheden – de
algemeen directeur als eerste aanspreekpunt dient. Als de mogelijkheid bestaat dat de
algemeen directeur directe betrokkenheid heeft bij de geconstateerde onregelmatigheid of in
het geval dat de algemeen directeur naar de mening van de accountant niet adequaat
reageert, moet de externe onafhankelijke accountant zich onverwijld rechtstreeks wenden tot
de voorzitter van de auditcommissie. In aanvulling hierop heeft ook de controller – op het
moment waarop hij dat nodig acht – een rechtstreekse lijn met de voorzitter van de
auditcommissie. Daarnaast vindt conform het bestuursreglement in elk geval één keer per
jaar een gesprek plaats tussen controller en RvC, buiten aanwezigheid van de algemeen
directeur.
50
Communicatie en dialoog met stakeholders
Op basis van de strategische visie van Vidomes wordt jaarlijks een concernjaarplan
opgesteld. De lijn- en stafafdelingen baseren het jaarplan daarop en de betreffende
jaarplannen worden besproken met de lokale stakeholders. Tot onze stakeholders hebben we
in samenspraak met de RvC benoemd: bewoners, relevante overheden/overheidsinstanties,
relevante maatschappelijke organisaties en relevante collega-corporaties. In de dialoog met
stakeholders gaat het om het maken van de nodige maatschappelijke verbinding bij het
opstellen en uitvoeren van strategie en beleid.
De stakeholdersbijeenkomst in oktober 2013 stond in het teken van de ontwikkelingen rond
de scheiding van wonen en zorg. Tijdens een goed bezochte bijeenkomst hebben we ideeën
uitgewisseld en input gekregen van samenwerkingspartners in de zorg en de politiek.
De op voordracht benoemde leden van de RvC
onderhouden contact met de lokale huurdersorganisaties.
Daarnaast is twee keer per jaar een lid van de RvC
aanwezig bij een centraal bewonersoverleg. Een delegatie
van de RvC woont twee keer per jaar een reguliere
overlegvergadering van de ondernemingsraad (OR) met
de algemeen directeur bij. Tot slot zijn er jaarlijks twee
informele bijeenkomsten tussen delegaties van de RvC en
de OR, buiten aanwezigheid van de algemeen directeur.
12.2 Bestuursverslag
Inleiding
De economische en politieke ontwikkelingen leidden in 2012 al tot beleidsherziening en
concreet tot inperking van onze projectenportefeuille. De economische situatie en de door de
overheid opgelegde (extra) financiële bijdragen maakten dat we in 2012 startten met de
herijking van de Strategische Visie 2011-2015.
Het eerste halfjaar van 2013 is er hard gewerkt aan deze herijking en de gevolgen hiervan
voor onze organisatie. Dit resulteerde in het Visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar
2015’. Behalve het directieteam hebben ook de managementteamleden hieraan een actieve
bijdrage geleverd. Ook het dagelijks bestuur van de ondernemingsraad is aanwezig geweest
bij de bijeenkomsten die in februari en maart zijn georganiseerd. Daarnaast hebben we –
waar nodig – experts gevraagd om met ons mee te denken. Op deze manier zijn we er zeker
van dat we ons beeld van wat er nodig is de komende jaren, zorgvuldig hebben opgebouwd.
Visiedocument ‘Vol overtuiging op weg naar 2015’
In het Visiedocument staat wat er allemaal op ons afkomt en wat we moeten doen om ons
huishoudboekje op orde te houden. Ons belangrijkste uitgangspunt was dat we een
financieel gezonde organisatie willen zijn, die ook op de lange termijn kan doen waar we goed
in zijn: het huisvesten van mensen met een smalle beurs. We hebben geen grote
koerswijziging doorgevoerd, wel leggen we de accenten de komende jaren anders.
Dit heeft ook gevolgen voor de structuur van onze organisatie. We hebben gekeken naar wat
er goed gaat en wat echt beter moet. We zetten nadrukkelijk in op het verder ontwikkelen van
onze vakkennis en onze houding en gedrag om het werk goed te kunnen doen. Het
Visiedocument gaat ook in op de formatieve consequenties. We gaan het werk met minder
mensen doen in 2014. In juni is het Visiedocument met het Centraal Bewonersoverleg
besproken.
51
Organisatie
Vidomes 2.0
Na de besluitvorming over het Visiedocument is met de OR een adviestraject gevolgd over de
nieuwe opzet van het organisatiemodel en de topstructuur met één bestuurder, twee
directeuren en een sterk ingekrompen lijnmanagement.
De OR heeft in zijn advies verwoord dat de algemeen directeur verder kan gaan met de
voorgenomen plannen. In dit advies geeft de OR ook zijn visie op het organisatiemodel en de
topstructuur, aangevuld met aanbevelingen en suggesties. In paragraaf 10.2 wordt verder
ingegaan op de wijze waarop de reorganisatie Vidomes 2.0 is vormgegeven en uitgevoerd.
Going concern
Managementreview 2013
Tijdens de managementreview in de zomer discussieerden we samen met de betrokken
stafleden en managers over de strategische doelstellingen en de voortgang ervan. Dit alles in
het licht van verschillende scenario’s voor de meerjarenprognose en met het besef dat we op
een beperkt aantal onderwerpen daadwerkelijk en substantieel invloed kunnen uitoefenen om
de financiële continuïteit te behouden. Dat betekent een voortdurende confrontatie met te
stellen prioriteiten en te maken keuzes. De uitkomsten vormden de basis voor het kader van
de begroting 2014.
Integriteit
Vidomes kent een korte integriteitscode, gebaseerd op onze vier kernwaarden, met
uitgangspunten en een aantal tips. Het gaat immers om de eigen verantwoordelijkheid, het
herkennen van dilemma’s en het bewust en vooral transparant daarmee omgaan. In 2013 is
de code uitgebreid. We onderscheiden voortaan ‘zakelijke’ en ‘sociale’ integriteit. De laatste
betreft de omgangsvormen. Er is een Protocol Ongewenste Omgangsvormen opgesteld en
met instemming van de OR vastgesteld.
Vermoedens van integriteitsschending worden besproken in de (interne)
integriteitscommissie. Deze commissie bepaalt de wijze van afhandeling: in de lijn of
anderszins, intern of extern onderzoek, maatregelen enzovoort. Daarbij worden ook
afspraken gemaakt over de communicatie. De werkwijze van de integriteitscommissie is
vastgelegd.
Wat speelde in 2013?
Het vermoeden van niet-integer handelen bij de aanbesteding van een langdurig contract
heeft eind 2012 geleid tot opdracht aan een extern bureau. Dit bureau heeft onderzoek
verricht naar het verloop van de aanbestedingsprocedure. De feiten in de rapportage hebben
Vidomes doen besluiten om afscheid te nemen van de betrokken werknemers en hebben
geleid tot interne maatregelen voor andere betrokkenen in het proces. Ook tegen de
betrokken leverancier zijn maatregelen getroffen. Het dienstverband met een andere
medewerker is beëindigd als gevolg van een onbevoegd verrichte handeling, volgend op
eerdere schendingen van afspraken.
In mei heeft een integriteitsissue gespeeld over woningtoewijzing conform de EU-regels.
Daarbij zijn passende maatregelen genomen naar een aantal medewerkers. Een melding bij
het Meldpunt Integriteit leidde tot een aantal specifieke vragen. Na onze beantwoording van
die vragen zag het Meldpunt geen reden tot nader onderzoek. De RvC is, evenals de
accountant, geïnformeerd over deze kwesties.
Er zijn geen meldingen gedaan bij het meldpunt klokkenluider. De vertrouwenspersonen
hebben ieder voor zich zelfstandig en onafhankelijk een aantal zaken behandeld. Eén vraag
werd gemeld bij de integriteitscommissie, die de vraag richting de vertrouwenspersoon heeft
beantwoord. Melder kon zich vinden in de reactie.
52
Governance-compliance: toets aan de WNT
Met ondersteuning van een externe adviseur hebben we vastgesteld dat de algemeen
directeur en de drie directeuren alle onder het overgangsrecht van de Wet Normering
bezoldiging Topfunctionarissen (WNT) vallen. Hetzelfde geldt voor zittende leden van de raad
van commissarissen tot aan het moment van herbenoeming. De in 2013 nieuw benoemde
RvC-leden hebben honorering ontvangen conform de eerste, inmiddels vervallen verklaarde
WNT-staffel van minister Blok. De benoeming van de heer Van Sonderen tot voorzitter ging
eveneens gepaard met toepassing van deze staffel. Voor 2014 is de honorering van de RvC
opnieuw bepaald in het licht van de nieuwe WNT-staffel.
Risicomanagement
Risicomanagement is niet alleen een vast onderdeel van de interne voortgangsrapportages
en van de voortgangsrapportages aan de RvC, maar is ook onderdeel van alle belangrijke
besluiten. Hierbij rapporteren we over het risico en over de oorzaken en gevolgen van het
risico. Per risico bepalen we de beheersingsmaatregelen. De hoogte van de risico’s zijn een
bepalende factor in het besluitvormingsproces.
Risicobeheersing en controlesystemen
De algemeen directeur is verantwoordelijk voor de opzet en werking van de interne
risicobeheers- en controlesystemen. Belangrijk onderdeel van dit systeem is het interne
controleplan. Dit plan is mede gebaseerd op de jaarlijkse evaluatie van risico’s. Het plan
beschrijft de noodzakelijke beheersmaatregelen en de interne controlemaatregelen. Jaarlijks
is er een controleplan voor dat jaar.
Control voert de audits uit op basis van de planning uit het interne controleplan. In 2013 zijn
onder andere de volgende audits uitgevoerd:
 klantgericht werken
 inkomenstoets in het kader van de Europa-richtlijn
 planmatig onderhoud
Met behulp van externe deskundigen op de betreffende onderwerpen heeft de afdeling
Control audits uitgevoerd op de ICT processen en het proces rondom treasury. Daarnaast
heeft een extern bureau onderzoek gedaan naar het betalingsproces. Daar waar nodig, is
vervolgens actie ondernomen om het proces goed uit te voeren en de beheersmaatregelen te
verbeteren.
De afdeling Control heeft alle rapportages die de afdeling Financiën in 2013 heeft opgesteld,
getoetst aan wet en regelgeving en inhoudelijke juistheid. Na deze toets worden de
rapportages definitief aangeboden.
Naast de interne controles vindt jaarlijks een interim-controle plaats door de externe
onafhankelijke accountant. Onze accountant PwC bracht dit keer een stevige
managementletter uit. De belangrijkste bevindingen betreffen de financiële sturing en
beheersing, verankering vastgoedsturing, projectbeheersing, dynamisering van het
afsluitproces en de inbedding van de interne controlefunctie. Verder is in termen van houding
en gedrag meer scherpte vereist.
Awareness en externe oriëntatie wordt bij Vidomes in voldoende mate aanwezig geacht.
De managementletter is integraal besproken met het directieteam en daarna – in bijzijn van
de externe accountant – met de auditcommissie en met de RvC. Een aantal punten kon in
samenspraak worden toegelicht en weerlegd. Op de overblijvende punten zijn de nodige
acties uitgezet. De acties moeten voor de zomer van 2014 gerealiseerd zijn.
53
De controller toetst alle bestuursbesluiten in brede zin. Dit gebeurt binnen het kader van de
strategische visie, het beleid, de begroting, wet- en regelgeving en de processen. Op basis
van het vergaderdossier levert Control voorts voor elke directieteamvergadering een control
statement aan met daarin een aantal kritische vragen, leidend tot bespreking, discussie en/of
actie. De punten worden door het betrokken DT-lid besproken met Control. Eventueel wordt
de nodige actie uitgezet.
In 2013 is geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen met betrekking tot de algemeen
directeur zoals bedoeld in principe II.3 van de Governancecode Woningcorporaties. Er zijn
geen transacties aan de orde geweest met tegenstrijdige belangen.
(Des)investeringen
Ook dit jaar is een aantal bestuursbesluiten genomen voor (des)investeringen. De
voorgenomen investeringsbesluiten boven € 1 miljoen (conform het bestuursreglement en
uitgezonderd verplichtingen in het kader van planmatig onderhoud) zijn besproken met de
vastgoedcommissie van de RvC. Deze besluiten zijn voorzien van het advies van de
investeringscommissie van Vidomes, bestaande uit de directeur interne bedrijfsvoering
(voorzitter), de portfoliomanager en de manager techniek.
De investeringscommissie toetst de besluiten aan de uitgangspunten van de portfoliostrategie
en de strategische visie op volkshuisvestelijke en maatschappelijke aspecten en op
financieel-juridische en fiscale risico’s. De commissie weegt de besluiten af tegen het
uitgangspunt van financiële continuïteit en tegen het totaal van de projecten- en
investeringsportefeuille zoals in de meerjarenbegroting vertaald. Het advies van de
investeringscommissie maakt voor de algemeen directeur onderdeel uit van het
besluitvormingsproces.
In januari 2013 is definitief besloten tot overdracht van onze participatie in de Stichting
Woonformatie Ypenburg (en alles wat daarmee samenhangt) aan Staedion. Transport heeft
in januari plaatsgevonden. Verder is besloten onze prioriteitsaandelen in Warmtebedrijf
Eneco Delft voor de aankoopprijs van € 8.000 te verkopen aan Eneco. Dit vindt zijn beslag in
2014.
Beleidsontwikkeling en -actualisering
In 2013 is beleid (verder) ontwikkeld op de volgende onderwerpen:
 visie op vitale buurten
 visie op dialoog en samenwerking
 visie op communicatiestrategie
 (streef)huurbeleid
 acquisitiebeleid (geactualiseerd)
Dialoog en samenwerking
In 2013 heeft op centraal niveau regulier overleg plaatsgevonden met het Centraal Bewoners
Overleg. Naast de actualiteit zijn besproken: uitvoering antennebeleid door de externe
beheerder, beleidsagenda en jaaragenda, huurbeleid 2013/2014 (adviesronde), voortgang
duurzaamheid (milieubeleidsplan), visie op dialoog en samenwerking (adviesronde), de
jaarstukken, evaluatie van de samenwerkingsovereenkomst en van de samenwerking,
aanpassing verkoopbeleid (adviesronde) en voorgenomen uitbreiding verkoopprogramma
(lokaal advies).
In oktober 2013 hebben we weer een regionale stakeholderbijeenkomst georganiseerd. Deze
stond in het teken van de samenwerking met gemeenten en zorg- en welzijnsinstellingen.
Vidomes gaat actief op zoek naar nieuwe samenwerkingsverbanden om de impact van
bijvoorbeeld de decentralisatie van de WMO en AWBZ goed te laten landen in de dagelijkse
praktijk. Het gaat ons om de kwetsbare burger die ongeacht gewijzigde wet- en regelgeving
zijn vraag beantwoord moet zien. Alleen gebeurt dit in een totaal andere context. Dit vraagt
van organisaties in het sociale domein lef om over eigen grenzen te stappen, de inhoud
voorop te zetten en samen nieuwe oplossingen te bedenken. De wethouders Wonen en Zorg
54
onderstrepen dit, in reactie op de inventarisatieronde over de veranderende context wonen &
zorg, die Vidomes in 2013 samen met Middin maakte.
Voortgangsoverleg
Conform de planning- en controlcyclus voert de algemeen directeur structureel bilateraal
overleg met de leden van het directieteam en daarnaast met de controller, met de manager
strategie en beleid, met de manager HRM en met de portfoliomanager. Daarnaast wordt
maandelijks een voortgangsgesprek gevoerd aan de hand van het dashboard en het
managementcontract. Bij dit overleg is ook de controller aanwezig.
Op basis van de door ons verstrekte verantwoordingsinformatie meldt het Centraal Fonds
Volkshuisvesting (CFV) in de toezichtsbrief 2013 dat het bij Vidomes uitgevoerde
bureauonderzoek geen aanleiding heeft gegeven tot opmerkingen of nader onderzoek. De
oordeelsbrief 2013 (verslagjaar 2012) van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties (BZK) was positief.
Verklaring van het bestuur
Het bestuur van Vidomes verklaart:
1. dat de stichting haar middelen (batige saldi daarin begrepen) uitsluitend bestemt voor
werkzaamheden op het gebied van de volkshuisvesting;
2. dat de onafhankelijke accountant na controle, een goedkeurende verklaring heeft
afgegeven voor de jaarrekening 2013 en dat de onafhankelijke accountant in zijn
onderzoek de cijfers in het volkshuisvestingsverslag heeft getoetst;
3. dat de raad van commissarissen op 24 april 2014, gehoord de onafhankelijke
accountant, de jaarstukken 2013, inclusief het volkshuisvestingsverslag 2013, heeft
goedgekeurd.
Delft, 24 april 2014
drs. C.H.G.M. van de Wiel, Mmc
algemeen directeur
55
12.3 Verslag raad van commissarissen
Inleiding
Met dit jaarverslag legt de raad van commissarissen (RvC) verantwoording af over de wijze
waarop invulling is gegeven aan de uitvoering van zijn taken en bevoegdheden als
toezichthouder en als werkgever.
Toezichtkader
Behoudens enkele, eerder toegelichte uitzonderingen onderschrijft de RvC de
Governancecode Woningcorporaties.
De RvC hanteert de portfoliostrategie 2011-2021 van Vidomes samen met de herijkte
strategische visie en de begroting als toezichtkader en als inhoudelijke leidraad bij het
beoordelen van beleid en van voornemens en prestaties van Vidomes. Daarnaast toetst de
RvC het beleid van de algemeen directeur aan de wettelijke, statutaire en andere interne
voorschriften en toetst hij de zorgvuldigheid van de besluitvorming. Financieel is de begroting
leidend en voor de financiële continuïteit gelden concrete (kwalitatieve) normen en
rendementseisen als toezichtkader. Het risicomanagement (integraal en specifiek bij
projectontwikkeling alsmede frauderisico) wordt nauwlettend gevolgd.
De RvC bekijkt op verschillende manieren of de strategische visie wordt uitgevoerd zoals dat
is bedoeld. Behalve bij de beoordeling van investeringsbesluiten gebeurt dat in ieder geval
ook bij de begroting. Over de belangrijkste te realiseren (volkshuisvestelijke) prestaties maakt
de RvC elk jaar afspraken met de algemeen directeur in de vorm van een prestatiecontract.
Jaarlijks toetst het directieteam tijdens de managementreview in juni de doelen opnieuw aan
de regionale visies, de eigen portfoliostrategie 2011-2021 en aan de financiële stand van
zaken; dit alles in het kader van de verwachte toekomstige ontwikkelingen. De uitkomsten en
daarop gebaseerde keuzes vormden onder meer de basis voor het begrotingskader 2013. De
raad is als altijd geïnformeerd over de uitkomsten en het begrotingskader.
Eind 2013 heeft de RvC besloten het mandaat voor de algemeen directeur, tot dan toe
beperkt tot € 1,0 miljoen, te verruimen tot € 3,0 miljoen. Dit is conform de (komende)
Herzieningswet.
Informatievoorziening
De algemeen directeur informeert de RvC over de voortgang door middel van periodieke
managementinformatie. Via de toelichting op de doelen en randvoorwaarden van de
strategische visie, op de financiën, de treasury-activiteit, de rapportage projectontwikkeling en
risicomanagement volgt de RvC de voortgang op belangrijke onderdelen. De bespreking van
de prestatievoortgang is standaard onderdeel van het overleg tussen de RvC en de algemeen
directeur. Tijdens dat overleg worden ook nieuwe plannen en projecten besproken. De raad
beoordeelt de kwaliteit van nieuwe plannen en projecten, zonder er een inhoudelijk oordeel
over te vellen. De inhoudelijke verantwoordelijkheid ligt bij de algemeen directeur.
Naast de managementinformatie ontvangt de RvC ook de bestuursbesluiten. Op gezette
tijden wordt in de RvC aandacht besteed aan specifieke thema’s of bedrijfsonderdelen.
In januari komen RvC en directieteam informeel bij elkaar en jaarlijks bezoekt de raad, samen
met leden van het directieteam en deelnemers aan het centraal bewonersoverleg, een of
meer projecten. Leden of delegaties van de RvC wonen structureel enkele keren per jaar een
overlegvergadering met de ondernemingsraad en een lokaal of centraal overleg met
huurdersorganisaties bij. Op uitnodiging van de OR ontmoeten delegaties van OR en RvC
elkaar tweemaal per jaar buiten aanwezigheid van de algemeen directeur.
Ten slotte wordt de RvC geïnformeerd via brancheperiodieken en ontvangt hij kopieën van
relevante correspondentie met de externe toezichthouders, het Ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijkrelaties (BZK), het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) en het
56
Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW), en van relevante rapportages. Het
accountantsverslag en de managementletter worden in de auditcommissie en in de RvCvergadering geagendeerd en daar ook met de accountant besproken.
De leden van de RvC zijn lid van de Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties (VTW).
De samenstelling van de raad in 2013: benoemingen
Per juni is de heer Van der Luijt (voorzitter auditcommissie) afgetreden, gevolgd door de heer
Korthout (voorzitter RvC) per 1 september. Vidomes is hen beiden zeer erkentelijk voor hun
waardevolle bijdragen gedurende hun raadslidmaatschap. Als resultaat van een werving- en
selectietraject zijn vervolgens twee nieuwe leden in de raad benoemd: de heren P. Rutte (per
1 oktober) en H.F.M. Gertsen (per 1 december).
De RvC voldoet aan het principe van de Governancecode inzake onafhankelijkheid (zie ook
paragraaf 13.1). De samenstelling van de RvC is zodanig dat de leden ten opzichte van
elkaar, de algemeen directeur en welk deelbelang dan ook onafhankelijk en kritisch kunnen
opereren, zonder last of ruggespraak.
Samenstelling commissies
De auditcommissie is in 2013 gevormd door de heren Van der Luijt (voorzitter) en Korthout.
Na hun vertrek opgevolgd door de heer Van Sonderen (interim-voorzitter), per oktober
respectievelijk december aangevuld met de heren Rutte en Gertsen (voorzitter vanaf
december). De remuneratie- en selectiecommissie bestond uit de heer Van Sonderen
(voorzitter) en mevrouw Oude Veldhuis. De vastgoedcommissie werd gevormd door mevrouw
Oude Veldhuis (voorzitter) en de heer Van Sonderen (gezien de professionaliteit van de
organisatie en de afgeslankte projectenportefeuille is deze commissie per september
opgeheven).
Zelfevaluatie
In november 2013 heeft de RvC ruim een dagdeel besteed aan de jaarlijkse zelfevaluatie,
waarbij zijn eigen functioneren centraal stond. De zelfevaluatie is dit jaar niet extern begeleid.
Voorbereid door themavragen is een aantal specifieke zaken besproken. Daarbij is input
vooraf van de algemeen directeur meegenomen.
De raad is in algemene termen positief over de invulling van de toezichtrol, de samenwerking
met de algemeen directeur en de wijze waarop de raad geïnformeerd wordt. Raad en
algemeen directeur hebben enkele voornemens geformuleerd voor een verdere
optimalisering van de onderlinge relatie en het benutten van de aanwezige expertise. Daartoe
behoren een steviger inzet van de klankbordrol en het creëren van meer ruimte in de eigen
vergaderingen voor onderlinge discussie.
De raad voelt zich voldoende geïnformeerd en toegerust voor de eigen rol en taak. Waar
bijscholing gewenst is, is er voorkeur voor (beknopte) eigen informatiebijeenkomsten over
actuele thema’s, boven algemene cursussen. Op basis van deze bevindingen wordt in
overleg met de algemeen directeur in 2014 een aantal afspraken uitgewerkt.
Functioneren algemeen directeur
Van eind februari tot en met april 2013 is de algemeen directeur afwezig geweest in verband
met een ziekenhuisopname en een herstelperiode. Voor die periode heeft de algemeen
directeur – na overleg met de voorzitter van de RvC – afspraken gemaakt met de directeuren
voor waarneming op bepaalde dossiers. De gevolmachtigd waarnemer van de algemeen
directeur heeft de bestuurstaken waargenomen en uit dien hoofde contact onderhouden met
de (voorzitter van de) RvC.
In een besloten vergadering in november heeft de RvC gesproken over het functioneren van
de algemeen directeur. Ter voorbereiding van de formele beoordeling over 2013 is input
gevraagd van de leden van het directieteam en de controller. Begin 2014 heeft het jaarlijkse
beoordelingsgesprek met de algemeen directeur plaatsgevonden.
57
De RvC is tevreden over de prestaties die Vidomes in 2013 onder leiding van mevrouw Van
de Wiel heeft geleverd. De prestaties zijn nagenoeg geheel conform de afspraken
uitgevoerd. De alertheid van Vidomes om te reageren op sterk veranderende externe
omstandigheden is in de afgelopen jaren toegenomen. Daarvan getuigt onder meer de
geactualiseerde strategische visie, zoals neergelegd in het Visiedocument ‘Vol overtuiging op
weg naar 2015’, dat in 2013 is vastgesteld. Vidomes blijft zich onveranderd inzetten als
sociale huisvester, maar acteert scherper op eigen presteren, efficiëntie en inzet van
middelen. Zowel in de organisatie als naar buiten toe – naar de belanghouders, in diverse
netwerken en in de media – zet mevrouw Van de Wiel dit profiel overtuigend neer.
Stakeholdersbijeenkomst
De leden van de RvC zijn uitgenodigd voor de in het najaar gehouden bijeenkomst met
stakeholders. Een lid van de RvC was hierbij aanwezig. Centraal stond de noodzakelijke
verandering en vernieuwing van de samenwerking met gemeenten en zorg- en
welzijnsinstellingen. In een geanimeerde discussie werd van alle kanten input gegeven over
de noodzaak om anders te denken en het ook anders te doen.
Bijeenkomsten raad van commissarissen
In 2013 heeft de RvC zeven keer vergaderd met de algemeen directeur, in januari in de vorm
van een conference call. In oktober was er een themabijeenkomst met het voltallige
directieteam over het Programma Vidomes 2.0. De voorzitter van de RvC pleegde regelmatig
bilateraal overleg met de algemeen directeur over verschillende thema’s. Een delegatie van
de RvC woonde een overlegvergadering met de ondernemingsraad bij, waar respectievelijk
de jaarstukken en begroting aan de orde waren. Ook is buiten aanwezigheid van de
algemeen directeur de gang van zaken binnen Vidomes met de OR besproken. Mevrouw
Kleijweg en de heer Buijs onderhielden door het jaar heen contacten met de
huurdersorganisaties.
De auditcommissie vergaderde vier keer met de algemeen directeur, in bijzijn van de
directeur interne bedrijfsvoering en de controller. Dit was in het kader van de jaarstukken
2012 en de managementletter 2013 in het bijzijn van de externe accountant. De
vastgoedcommissie vergaderde twee keer in bijzijn van ofwel de algemeen directeur en/of de
directeur Gebiedsontwikkeling.
Tijdens het (jaarlijks) projectenbezoek, samen met directieteam en deelnemers aan het
centrale bewonersoverleg, is met begeleiding van de betrokken collega’s vanuit Gebied,
Projectontwikkeling en Techniek een aantal nieuwbouwprojecten bezocht in Leidschendam.
Daarnaast werd de raad geïnformeerd over een aantal voorbereidende bewegingen op de
komende scheiding van wonen en zorg.
Onderwerpen van gesprek, besluiten
Naast de reguliere onderwerpen, zoals (des)investeringsbesluiten, voortgang van grote
projecten, kwartaalrapportages, opvolging managementletter 2012, jaarrekening en
jaarverslag 2012 (in bijzijn van de accountant), begroting 2014 en (geactualiseerde)
meerjarenprognoses en de managementletter 2013 (met de accountant) was er opnieuw veel
aandacht voor de actuele ontwikkelingen. In de jaarrekening van 2012 is de overstap
gemaakt naar een andere waarderingswijze van het vastgoed in de jaarstukken. Werd
voorheen gewaardeerd op de historische kostprijs, voortaan wordt gewaardeerd op
marktwaarde in verhuurde staat. Dit geeft een ander beeld van het vastgoed en dat vroeg om
extra toelichting.
Het Visiedocument, met daarin de herijking van de strategische visie, een doorkijk naar een
duurzaam businessmodel en een daarop gebaseerd nieuw organisatiemodel, is ter
goedkeuring voorgelegd en uitvoerig besproken. In dat kader was ook het gedachtegoed van
het DrieKamerModel onderwerp van bespreking.
58
Met betrekking tot de governance is de RvC op de hoogte gehouden van het verloop van
enkele integriteitsissues (zie het bestuursverslag) en was de toets aan de WNT aan de orde.
Een melding bij het Meldpunt Integriteit leidde tot een aantal vragen van het ministerie. Bij de
beantwoording van de vragen is openheid gegeven. Het ministerie zag geen aanleiding tot
verder onderzoek.
In juli zijn de uitkomsten van de managementreview besproken.
In een themavergadering stond de bespreking van het Programma Vidomes 2.0 centraal. In
de laatste vergadering in november is, in bijzijn van de accountant, uitvoerig aandacht
besteed aan de managementletter 2013.Verder is de RvC via updates geïnformeerd over de
projecten Mariënpark en Palenstein.
De managementletter is integraal besproken met het directieteam en daarna – in bijzijn van
PWC – met de auditcommissie en met de RvC. Een aantal punten kon in samenspraak
worden toegelicht en weerlegd. Op de overblijvende punten zijn de nodige acties uitgezet. De
acties moeten voor de zomer van 2014 gerealiseerd zijn.
Governance-compliance: toets aan de WNT
Met ondersteuning van een externe adviseur is vastgesteld dat de algemeen directeur en de
drie directeuren alle onder het overgangsrecht van de WNT vallen. Hetzelfde geldt voor
zittende leden van de raad van commissarissen, tot aan het moment van herbenoeming. De
in 2013 nieuw benoemde RvC-leden hebben honorering ontvangen conform de oude,
inmiddels vervallen verklaarde WNT-staffel van minister Blok. De benoeming van de heer
Van Sonderen tot voorzitter ging eveneens gepaard met toepassing van deze (oude) staffel.
Voor 2014 is de honorering van de RvC opnieuw bepaald in het licht van de nieuwe WNTstaffel.
Besluiten
In 2013 verleende de raad van commissarissen goedkeuring dan wel instemming aan:
 de vaststellingsovereenkomst overdracht participatie SWY aan Staedion
 het MJP-scenario dat uitgangspunt was voor de dPi
 de jaarstukken 2012
 een aantal (des)investeringsbesluiten
 verkoop prioriteitsaandelen in Warmtebedrijf Eneco Delft
 het verbindingenstatuut
 de overeenkomst tot lastgeving met het WSW
 de begroting 2014
 jaarplan Treasury 2014
In september is besloten de vastgoedcommissie op te heffen ingaande 1 september.
Eind 2013 is besloten het mandaat van de algemeen directeur te verhogen tot € 3,0 miljoen.
Auditcommissie
De auditcommissie had in 2013 vier keer overleg met de algemeen directeur, in aanwezigheid
van de directeur interne bedrijfsvoering en de controller.
In de auditcommissie besproken onderwerpen/thema’s:
 jaarstukken 2012, met de accountant
 treasury jaarplan 2013 (voortgang) en 2014 (nieuw)
 opvolging managementletter 2012
 evaluatie jaarrekening 2012, planning jaarrekening 2013
 aangepaste begroting 2013 na stelselwijziging
 voortgang intern controleplan
 toezichtbeperkende bepalingen in derivatencontracten
 financiële sturing, ratio’s en rendementseisen
 inzicht in vastgoedwaardering
 toets aan WNT
 update project Mariënpark
59

managementletter 2013 met de accountant
Vastgoedcommissie
De vastgoedcommissie adviseert de RvC over investeringsbeslissingen en fungeert tevens
als klankbord voor de algemeen directeur en de directeur Gebiedsontwikkeling.
Beslisdocumenten worden voorafgaand aan de vergadering van de RvC besproken in de
vastgoedcommissie. De vastgoedcommissie bereidt met haar advies de besluitvorming in de
RvC voor. De vastgoedcommissie is met ingang van september 2013 opgeheven.
Besproken onderwerpen
De vastgoedcommissie kwam in 2013 twee keer bijeen. Besproken werd de verkoop van
losstaande garages en parkeerplaatsen, de renovatie van complex Ameland Tankenberg in
Zoetermeer en de aankoop van acht eengezinswoningen in Schoutenhoek (Palenstein,
Zoetermeer).
De vastgoedcommissie adviseerde hierover positief en de RvC verleende goedkeuring.
Tegen het einde van het jaar (na opheffing van deze commissie) hebben twee leden van de
raad in een klankbordrol met de algemeen directeur gesproken over project Mariënpark.
Verbindingen
Vidomes participeert voor twee zevende deel in de Stichting Woonwagenzaken Zoetermeer.
Deze stichting heeft ten doel het verhuren, beheren en exploiteren van woonwagens en
standplaatsen conform de beginselen van verhuur en beheer van de sociale
verhuureenheden van partijen. Directeur Gebiedsontwikkeling mevrouw Y.L. van der Brugge
is bestuurder van deze stichting.
Besloten is de acht prioriteitsaandelen (t.w.v. € 8.000) in Warmtebedrijf Eneco Delft BV te
verkopen aan Eneco. Dit wordt begin 2014 gerealiseerd.
In complexen waar niet meer dan 49% van de woningen verkocht is, neemt Vidomes in
principe deel in het bestuur van de Vereniging van Eigenaren. Nadere (financiële) informatie
over deze verbindingen is opgenomen in bijlage 3.
Honorering en beoordeling algemeen directeur
Sinds 1 juni 2009 is mevrouw drs. C.H.G.M. van de Wiel algemeen directeur. Mevrouw Van
de Wiel is geboren in 1967. Zij heeft een arbeidsovereenkomst en een benoeming voor
onbepaalde tijd. Op de situatie van mevrouw Van de Wiel is het WNT-overgangsrecht van
toepassing. Dat betekent dat bestaande bezoldigingsafspraken gedurende vier jaar na
inwerkingtreding van de WNT worden gerespecteerd. In de arbeidsovereenkomst zijn geen
specifieke afspraken opgenomen over afvloeiingsregelingen behoudens een regeling bij
beëindiging van de arbeidsovereenkomst door de raad in geval van bijvoorbeeld ontbinding
van de corporatie, fusie, overname, reorganisatie of fundamentele wijziging van het te voeren
beleid. In een dergelijk geval wordt ontbinding aangevraagd bij de kantonrechter, die tevens
een uitspraak zal doen over een eventuele schadeloosstelling.
Mevrouw Van de Wiel bekleedde in 2013 de volgende nevenfuncties:
 lid van de raad van toezicht van de zorg- en dienstverleningsorganisatie Thebe te
Breda
 lid van de raad van toezicht van het Waterland Ziekenhuis in Purmerend
De salariëring van de algemeen directeur is (destijds) gebaseerd op de Izeboud
salarisregeling. Het secundair arbeidsvoorwaardenpakket is in lijn met de CAO voor
Woningcorporaties. Het belastbaar loon van januari tot en met december 2013 2013 bedroeg
€ 153.214 en daarbij het werkgeversdeel van de voorziening betaalbaar op termijn (pensioen)
van € 34.981.
De remuneratiecommissie heeft voor 2013 een aantal prestatieafspraken met mevrouw Van
de Wiel gemaakt. Via het structureel bilateraal overleg van de algemeen directeur met de
60
voorzitter van de raad en de aan de raad verstrekte (management)informatie is de voortgang
gevolgd. Medio 2013 heeft de commissie een plannings- en functioneringsgesprek gevoerd
met mevrouw Van de Wiel en begin 2014 een beoordelingsgesprek. Dit laatste op basis van
input van de leden van de RvC, van het directieteam en van de controller.
De RvC is tevreden over het functioneren van mevrouw Van de Wiel (zie ook eerder
Functioneren algemeen directeur). De remuneratiecommissie heeft het positieve oordeel van
de raad in het beoordelingsgesprek met haar gedeeld en toegelicht.
Budget van de raad van commissarissen
Het budget van de RvC bedroeg voor 2013 € 123.000. Dit bedrag is opgebouwd uit de
volgende elementen: vergoedingen, (externe) begeleiding van de zelfevaluatie, workshops,
conferenties, contributie VTW en werving en selectie. In dit budget is de werving en selectie
voorzien voor de vervulling van twee vacatures in 2013. Besteed is in totaal € 122.000,
namelijk (afgerond): € 78.000 aan vergoedingen, € 39.300 aan werving en selectie met
externe begeleiding en € 4.700 aan contributie VTW.
Samenstelling en honorering van de raad
Leden van de raad van commissarissen treden statutair uiterlijk vier jaar na hun benoeming af
volgens het vastgestelde rooster van aftreden. Afgetreden leden zijn herbenoembaar, tenzij
het hun laatste zittingstermijn betreft. De zittingsduur is beperkt tot twee periodes van vier
jaar.
Per 1 oktober 2010 is de honorering van leden van de raad vastgesteld conform de VTWbeloningscode:
Basishonorering
€ 9.000 per jaar
Toeslag voorzitter +30%
€ 11.700 per jaar
Deze bedragen zijn in 2013 op basis van de WNT aangepast in een percentage (5% resp.
7%) van de door minister Blok vastgestelde WNT-staffel en wel voor nieuwe commissarissen
en herbenoemingen. Inmiddels is deze staffel door een rechterlijk vonnis niet meer van
toepassing en heeft de minister een nieuwe staffel vastgesteld. De RvC heeft besloten de
nieuwe staffel toe te passen vanaf 2014. Een viertal leden van de RvC valt tot aan een
herbenoeming onder het overgangsrecht van de WNT. Conform de indeling in de tabel bij de
regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen woningcorporaties 2014 valt Vidomes met
18.000 woningen en het grootste deel van haar bezit in Zoetermeer in categorie G met een
maximum van € 167.000,-. Dat bedrag is de basis voor de nieuwe honorering.
Per 1 januari 2014 is de honorering van de leden van de RvC als volgt vastgesteld:
Basishonorering
5% van € 167.000 is € 8.350 per jaar
Honorering voorzitter
7,5% van € 167.000 is € 12.525 per jaar
De kosten van (openbaar) vervoer kunnen tegen de werkelijke kosten en/of gemaakte
kilometers worden gedeclareerd, conform de netto kilometervergoeding voor medewerkers
van Vidomes. De kilometervergoeding wordt elk jaar in januari en juli geïndexeerd. Naast de
kosten van gemaakte kilometers kunnen de kosten van opleidingen en bezoek aan symposia
eventueel worden gedeclareerd na overleg met de voorzitter.
61
De raad van commissarissen ultimo 2013
e
drs. C.T.L. Korthout, voorzitter, 3 termijn / afgetreden per 1 september 2013
specifiek aandachtsgebied: bedrijfseconomie
voorzitter remuneratie- en selectiecommissie en lid auditcommissie
lid raad van bestuur, CFO en CRO F. van Lanschot Bankiers, Den Bosch
voorzitter raad van toezicht Sint Franciscus Gasthuis, Rotterdam
lid raad van toezicht Stichting HCO, Den Haag
e
C.H.J. van der Luijt RA, 2 termijn / afgetreden per 1 juni 2013
specifiek aandachtsgebied: bedrijfseconomie
voorzitter auditcommissie
managing partner fin. jur. management- en adviesbureau NexyZ BV, Ermelo
Vorstand Your Drinks AG, Berlijn (D)
adviseur van de directie van TENict, Leusden
adviseur van de directie van Arendshorst Opleidingen, Veenendaal
lid raad van toezicht Deventer Ziekenhuis, Deventer
lid raad van toezicht Woonbedrijf Eindhoven
e
mw. drs. M.C. Oude Veldhuis MRE, 1 termijn
specifiek aandachtsgebied: vastgoed
per 1 september 2013 vicevoorzitter RvC
lid remuneratiecommissie
voorzitter vastgoedcommissie (tot 1 september)
directeur Leye Nansen BV
associate partner ECORYS
gastonderzoeker Amsterdam School of Real Estate
e
prof.dr. J.C.M. van Sonderen, 1 termijn
Geboorte
jaar
1962
Aangetreden Aftredend
2004
2013
1964
2006
2013
1959
2010
2014
1955
2012
2016
1955
2010
2014
specifiek aandachtsgebied: financieel-economisch: financiën, financiële
vastlegging en risicomanagement, bestuurlijke ervaring
vicevoorzitter, per 1 september 2013 voorzitter RvC
voorzitter remuneratiecommissie RvC
lid (1 september tot 1 december interim-voorzitter) auditcommissie en
vastgoedcommissie (het laatste tot 1 september)
belastingadviseur, verbonden aan maatschap PKF Wallast
hoogleraar en onderwijsdirecteur van de juridische faculteit Erasmus
Universiteit Rotterdam
raadsheer-plaatsvervanger bij het Gerechtshof Amsterdam
bestuurder van de Stichting Fiscaal Recht Erasmus Universiteit Rotterdam
bestuurder en docent van de stichting Europees Fiscale Studies
bestuurder van Post Academisch Onderwijs Belastingwetenschap
bestuurder van de stichting Ondernemersbelangen Rotterdam
lid raad van toezicht en voorzitter auditcommissie Financiën & Vastgoed van
stichting Careyn
redacteur van Ondernemingsrecht (Uitgeverij Kluwer B.V.)
redacteur van Rechtspersonen (Uitgeverij Kluwer B.V.)
op voordracht van huurders:
e
mw. drs. M.G.T. Kleijweg, 1 termijn
specifiek aandachtsgebied: relevant netwerk in publieke sector regio
Haaglanden
directeur-eigenaar van adviesbureau Kleijweg, Voorschoten
lid Provinciale Staten Zuid-Holland
voorzitter scoutinggroep Leif Erikson Voorschoten
lid bestuur stichting Scouting Voorschoten
62
Geboorte
jaar
Aangetreden Aftredend
op voordracht van huurders:
e
drs. G. Buijs, 1 termijn
1958
2010
2014
1959
2011
2015
1957
2013
2017
1952
2013
2017
specifiek aandachtsgebied: sociaal-maatschappelijk, wonen en zorg
associé Boer & Croon Executive Managers B.V., Amsterdam
lid raad van toezicht Deventer ziekenhuis, Deventer
voorzitter bestuur De Werkplaats, scholengemeenschap Bilthoven
hoofddocent Sioo, Besturen en vernieuwen in de langdurige zorg
voorzitter Raad van Bestuur Eleos, GGZ
op voordracht van de Ondernemingsraad:
e
mw. drs.mr. C.M. Sjerps, 1 termijn
specifiek aandachtsgebied: HRM
gemeentesecretaris gemeente Apeldoorn
lid raad van toezicht Pameijer
voorzitter commissie Sociaal Protocol van Flynth
e
drs. P. Rutte MRE, 1 termijn
specifiek aandachtsgebied: breed bestuurlijke ervaring; professional vastgoed
directeur NS Stations Ontwikkeling
lid RvT en lid auditcommissie Woonkracht 10
lid stuurgroep Opdrachtgeversforum
lid redactie grondzaken in de praktijk (BIM-media)
lid RvT en lid auditcommissie Vivium
e
dr. H.F.M. Gertsen RA, MPA, 1 termijn
specifiek aandachtsgebied: financieel-economisch: financiën, financiële
vastlegging en risicomanagement; treasury
voorzitter auditcommissie RvC per 1 december 2013
assistent-professor Erasmus Universiteit Rotterdam, corporate communication
centre
63
Deel III
Jaarrekening
Het volledig verslag van alle financiële resultaten is in een separaat document – Jaarrekening
2013 Vidomes – opgenomen.
64
Bijlage 1: totaaloverzicht verhuringen BBSH-E
Vidomes totaal
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
Eenpersoons
Eenpersoons
ouderen
Tweepersoons
Tweepersoons
ouderen
Meerpersoons
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV
<= inkomensgrens HSW
103
23,41%
164
37,27%
63
14,32%
> inkomensgrens HSW
2
0,45%
57
12,95%
51
11,59%
<= inkomensgrens HSW
72
38,10%
65
34,39%
> inkomensgrens HSW
21
11,11%
31
16,40%
<= inkomensgrens HSW
17
6,94%
78
31,84%
98
40,00%
> inkomensgrens HSW
1
0,41%
5
2,04%
46
18,78%
<= inkomensgrens HSW
16
20,78%
28
36,36%
> inkomensgrens HSW
3
3,90%
30
38,96%
93
29,25%
150
47,17%
10
3,14%
63
19,81%
<= inkomensgrens HSW
3
75,00%
> inkomensgrens HSW
1
25,00%
629
NaN
<= inkomensgrens HSW
2
0,63%
> inkomensgrens HSW
Meerpersoons
ouderen
Totaal
125
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
<= inkomensgrens HSW
> inkomensgrens HSW
Totaal
> AftoppingsGrens
HSW
NaN
519
NaN
> Kwaliteits > AftoppingsGrens
KortingsGrens HSV
HSW
Alle
154
447
423
1.024 76,13%
3
96
222
321 23,87%
157
543
645
1.345
NaN
65
VST091 - Vidomes Delft BBSH-E
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
Eenpersoons
Eenpersoons
ouderen
Tweepersoons
<= inkomensgrens HSW
51
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV
26
26,53%
4
4,08%
> inkomensgrens HSW
7
7,14%
10
10,20%
<= inkomensgrens HSW
7
28,00%
9
36,00%
> inkomensgrens HSW
1
4,00%
8
32,00%
19
42,22%
16
35,56%
1
2,22%
5
55,56%
1
11,11%
<= inkomensgrens HSW
9
52,04%
> AftoppingsGrens
HSW
20,00%
> inkomensgrens HSW
Tweepersoons
ouderen
Meerpersoons
<= inkomensgrens HSW
3
> inkomensgrens HSW
<= inkomensgrens HSW
1
1,35%
> inkomensgrens HSW
61
Totaal
<= inkomensgrens
HSW
NaN
15
20,27%
37
50,00%
1
1,35%
20
27,03%
79
NaN
111
NaN
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> AftoppingsGrens
HSW
Alle
92
75
74
241 83,10%
9
40
49 16,90%
84
114
> inkomensgrens HSW
Totaal
33,33%
92
290
NaN
66
VST094 - Vidomes Leidschendam-Voorburg BBSH-E
Eenpersoons
Eenpersoons
ouderen
Tweepersoons
Tweepersoons
ouderen
Meerpersoons
<= inkomensgrens
HSW
<= Kwaliteits
> Kwaliteits
> AftoppingsGrens
KortingsGrens HSV
KortingsGrens HSV HSW
7,25
5
31
44,93%
12 17,39%
%
> inkomensgrens HSW
14
20,29%
7 10,14%
<= inkomensgrens
HSW
11
31,43%
16 45,71%
6
17,14%
13
31,58%
19 50,00%
> inkomensgrens HSW
2
5,26%
4 10,53%
<= inkomensgrens
HSW
1
20,00%
2 40,00%
> inkomensgrens HSW
<= inkomensgrens
HSW
1
2,63
%
> inkomensgrens HSW
<= inkomensgrens
HSW
Totaal
<= inkomensgrens HSW
5,71%
2 40,00%
> inkomensgrens HSW
6
NaN
10
32,26%
13 41,94%
1
3,23%
7 22,58%
89
NaN
84
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> AftoppingsGrens
HSW
6
66
68
140
23
22
45
89
90
185
> inkomensgrens HSW
Totaal
2
6
NaN
Alle
75,68
%
24,32
%
NaN
67
VST094 - Vidomes Den Haag BBSH-E
> AftoppingsGrens HSW
<= inkomensgrens HSW
4
50,00%
> inkomensgrens HSW
4
50,00%
<= inkomensgrens HSW
1
100,00%
<= inkomensgrens HSW
1
33,33%
> inkomensgrens HSW
2
66,67%
<= inkomensgrens HSW
1
100,00%
<= inkomensgrens HSW
4
80,00%
> inkomensgrens HSW
1
20,00%
18
NaN
Eenpersoons
Eenpersoons
ouderen
Tweepersoons
Tweepersoons
ouderen
Meerpersoons
Totaal
> AftoppingsGrens
HSW
Alle
<= inkomensgrens HSW
11
11
61,11%
> inkomensgrens HSW
7
7
38,89%
18
18
NaN
Totaal
68
VST093 - Vidomes Rijswijk BBSH-E
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
<= inkomensgrens HSW
1
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV
1,82%
> AftoppingsGrens
HSW
32
58,18%
7
12,73%
> inkomensgrens HSW
7
12,73%
8
14,55%
<= inkomensgrens HSW
9
81,82%
1
9,09%
> inkomensgrens HSW
1
9,09%
25
59,52%
13
28,57%
> inkomensgrens HSW
1
2,38%
3
7,14%
<= inkomensgrens HSW
3
33,33%
3
33,33%
3
33,33%
Eenpersoons
Eenpersoons
ouderen
<= inkomensgrens HSW
1
2,38%
Tweepersoons
Tweepersoons
ouderen
> inkomensgrens HSW
<= inkomensgrens HSW
16
42,11%
7
18,42%
> inkomensgrens HSW
2
5,26%
13
34,21%
96
NaN
58
NaN
Meerpersoons
Totaal
2
NaN
<= Kwaliteits
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV KortingsGrens HSV
<= inkomensgrens HSW
2
> inkomensgrens HSW
Totaal
2
> AftoppingsGrens
HSW
Alle
91
33
126
11
27
38
102
60
164
76,83
%
23,17
%
NaN
69
VST092 - Vidomes Zoetermeer BBSH-E
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> AftoppingsGrens
HSW
<= inkomensgrens HSW
46
21,70%
76
35,85%
36 16,98%
> inkomensgrens HSW
2
0,94%
30
14,15%
22 10,38%
Eenpersoons
Eenpersoons
ouderen
<= inkomensgrens HSW
45
38,46%
38 32,48%
> inkomensgrens HSW
13
11,11%
21 17,95%
Tweepersoons
<= inkomensgrens HSW
6
5,08%
22
18,64%
52 43,22%
> inkomensgrens HSW
1
0,85%
2
1,69%
36 30,51%
Tweepersoons
ouderen
<= inkomensgrens HSW
9
16,98%
17 32,08%
> inkomensgrens HSW
3
5,66%
24 45,28%
Meerpersoons
<= inkomensgrens HSW
51
30,00%
90 52,94%
6
3,53%
22 12,94%
1
0,59%
> inkomensgrens HSW
Meerpersoons
ouderen
<= inkomensgrens HSW
3 75,00%
> inkomensgrens HSW
1 25,00%
Totaal
56
NaN
257
NaN
362
<= Kwaliteits
KortingsGrens HSV
> Kwaliteits
KortingsGrens
HSV
> AftoppingsGrens
HSW
<= inkomensgrens HSW
54
215
239
508
> inkomensgrens HSW
3
54
126
183
57
269
365
691
Totaal
NaN
Alle
73,52
%
26,48
%
NaN
70
Bijlage 2: totaaloverzicht reacties en weigeringen
Gemeente
Weigeringen
Gem. aantal
weigeringen
62,4
1.252
4,7
4.686
234,3
381
19,1
209
19.970
95,6
1.103
5,3
165
163
25.406
155,9
1.336
8,2
693
709
68.833
97,1
3.862
5,4
1.360
1.369
135.630
99,1
7.934
5,8
Verhuringen
Alle
advertenties
Weigeringen
Gem. aantal
weigeringen
291
266
16.057
60,4
1.251
4,7
207
229
24.656
107,7
1.484
6,5
169
165
26.084
158,1
1.337
8,1
693
709
68.833
97,1
3.862
5,4
1.360
1.369
135.630
99,1
7.934
5,8
Verhuringen
Alle
advertenties
Weigeringen
Gem. aantal
weigeringen
Aanleunwoning
4
4
30
7,5
12
3,0
Benedenwoning
58
59
5.205
88,2
302
5,1
Bovenwoning
Eengezinswoni
ng
Flat met lift
60
56
10.278
183,5
505
9,0
217
164
45.042
274,6
1.559
9,5
428
453
35.152
77,6
2.559
5,6
Flat zonder lift
71
66
7.736
117,2
311
4,7
HAT-woning
74
65
4.262
65,6
407
6,3
Maisonnette
32
32
3.954
123,6
175
5,5
3
1
15
15,0
13
13,0
Delft
Den Haag
LeidschendamVoorburg
Rijswijk
Zoetermeer
Totaal /
gemiddelde
Vestiging
Vidomes Delft
Vidomes
LeidschendamVoorburg
Vidomes
Rijswijk
Vidomes
Zoetermeer
Totaal /
gemiddelde
Woningtype
Verhuringen
Alle
advertenties
Aantal
reacties
295
268
16.735
18
20
189
Aantal
reacties
Aantal
reacties
Gem. aantal
reacties per
advertentie
Gem. aantal
reacties per
advertentie
Gem. aantal
reacties per
advertentie
MIVA-woning
Onzelfstandige
HAT-woning
Portiekwoning
32
3
52
17,3
27
9,0
151
143
20.285
141,9
1.330
9,3
Seniorenwoning
227
321
3.595
11,2
730
2,3
3
2
24
12,0
4
2,0
1.360
1.369
135.630
99,1
7.934
5,8
Zorgwoning
Totaal /
gemiddelde
71
Hoofdwoningtype
Verhuringen
Alle
Aantal
advertenties reacties
Gem. aantal
reacties per
advertentie
Weigeringen
Gem. aantal
weigeringen
SEN
351
515
5.085
9,9
1.415
2,7
EGW
208
155
44.896
289,7
1.527
9,9
HGB
192
192
21.348
111,2
1.323
6,9
OV
609
507
64.301
126,8
3.669
7,2
1.360
1.369
135.630
99,1
7.934
5,8
Weigeringen
Gem. aantal
weigeringen
Totaal/gemiddelde
Aantal Kamers
Verhuringen
Alle
Aantal
advertenties reacties
Gem. aantal
reacties per
advertentie
1
71
30
663
22,1
242
8,1
2
415
498
27.381
55,0
1.891
3,8
3
422
441
33.209
75,3
2.422
5,5
4
316
291
51.497
177,0
2.122
7,3
5
129
102
20.261
198,6
1.237
12,1
7
7
2.619
374,1
20
2,9
1.360
1.369
135.630
99,1
7.934
5,8
Weigeringen
Gem. aantal
weigeringen
6
Totaal /
gemiddelde
Inschrijving
Huishoudgrootte
Rechtspersonen
Verhuringen
Alle
Aantal
advertenties reacties
Gem. aantal
reacties per
advertentie
14
1
4
4,0
4
4,0
1
681
754
43.413
57,6
3.477
4,6
2
331
337
34.025
101,0
1.912
5,7
3
169
150
31.787
211,9
1.200
8,0
4
109
84
16.104
191,7
956
11,4
5
46
36
8.670
240,8
316
8,8
6
8
6
1.471
245,2
66
11,0
7
Totaal /
gemiddelde
2
1
156
156,0
3
3,0
1.360
1.369
135.630
99,1
7.934
5,8
72
Bijlage 3: verbindingen
Informatie over verbindingen aan rechtspersonen en/of vennootschappen in 2013.
(Overzicht is opgesteld op basis van de meest recente cijfers)
Toelichting op tabel:
VvE = Vereniging van Eigenaren
Partij
Aard van de
verbinding
Inzet p&b = Inzet personeel en bedrijfsmiddelen
Vermogen van
de verbinding
Aard van de
inbreng
Wijze van
balanswaardering
Aandeel Vidomes
(stem)
Aandeel
Vidomes in €
Bestuurlijke
betrokkenheid
1/9
8.000
B.V.
Ja
25.232
Geen
Ja
Deelname
Warmtebedrijf Eneco Delft B.V.
Stichting Woonwagenzaken Zoetermeer
Deelname
0,33%
Deelname
2/7e deel
2.400.000
Aandeelhouder
Verstrekte lening
Vereniging van Eigenaren
Bestuurder en eigenaar
VVE Zalkerbos
VvE
1.200.814
Inzet p&b
334/628
638.649
Geen
Ja
VVE Juweellaan 500 t/m 538
VvE
55.909
Inzet p&b
1230/2510
27.398
Geen
Ja
VVE Juweellaan 542 t/m 580
VvE
56.551
Inzet p&b
1355/2510
30.528
Geen
Ja
VVE Juweellaan 584 t/m 622
VvE
58.574
Inzet p&b
1425/2510
33.254
Geen
Ja
VVE Crommelinlaan Hoofdsplitsing
VvE
58.312
Inzet p&b
56/70
46.650
Geen
Ja
VVE Crommelinlaan OS
VvE
59.373
Inzet p&b
2/14
8.482
Geen
Ja
VVE Prinses Annalaan
VvE
607.961
Inzet p&b
713/1217
356.184
Geen
Ja
VVE Gravin Juliana van Stolberglaan 523 t/m
953 (oneven)
VvE
717.975
Inzet p&b
1923/3560
387.744
Geen
Ja
VVE Willem Alexanderflat
VvE
465.643
Inzet p&b
1207/1638
343.120
Geen
Ja
VVE Constantijnflat
VvE
403.297
Inzet p&b
1591/2292
279.950
Geen
Ja
VVE Johan Frisoflat
VvE
397.141
Inzet p&b
1601/2317
274.416
Geen
Ja
VVE Engelsestraat blok 1 (23 t/m 61)
VvE
74.458
Inzet p&b
36/220
12.228
Geen
Ja
VVE Engelsestraat blok 2 (63 t/m 141)
VvE
142.653
Inzet p&b
147/410
51.210
Geen
Ja
Partij
Aard van de
verbinding
VVE Bijdorplaan Hoofdsplitsing
VvE
VVE Bijdorplaan parkeren
VVE Bijdorplaan F 51 t/m 131
Vermogen van
de verbinding
Aard van de
inbreng
Aandeel Vidomes
(stem)
Aandeel
Vidomes in €
270/2436
2.515
Wijze van
balanswaardering
Geen
Bestuurlijke
betrokkenheid
22.653
Inzet p&b
Ja
VvE
22.653
Inzet p&b
383/2900
2.994
Geen
Ja
VvE
159.135
Inzet p&b
3398 / 4125
131.089
Geen
Ja
VVE Bijdorplaan G 151 t/m 261
VvE
181.315
Inzet p&b
4852/5727
153.605
Geen
Ja
VvE Bikolaan/Mandelastraat (vanaf 2011)
VvE
8.768
Inzet p&b
13202/18860
6.137
Geen
Ja
VvE Dasstraat (vanaf 2011)
VvE
-5.792
Inzet p&b
6950 / 12975
-3.103
Geen
Ja
VvE Paulinesymfonie HS (vanaf 2011)
VvE Paulinesymfonie OS De Toren (vanaf
2011)
VvE Paulinesymfonie OS Het Lint (vanaf 2011)
VvE
-53.155
Inzet p&b
9744 / 21942
-23.605
Geen
Ja
VvE
42.019
Inzet p&b
1437/1801
33.527
Geen
Ja
VvE
62.560
Inzet p&b
520/1638
19.860
Geen
Ja
VvE Paulinesymfonie Parkeren (vanaf 2011)
VvE
-2.297
Inzet p&b
0/82
0
Geen
Ja
VvE De Drie Torens (vanaf 2011)
VvE
128.416
Inzet p&b
7046/16050
56.377
Geen
Ja
VvE Bellamyhove (vanaf 2011)
VvE
60.981
Inzet p&b
789/1397
34.453
Geen
Ja
VVE Frisolaan 21 t/m 235 (vanaf 2011)
VvE
115.711
Inzet p&b
1448/1822
91.949
Geen
Ja
VVE Frisolaan 237 t/m 571 (vanaf 2011)
VvE
165.022
Inzet p&b
2490/418
140.766
Geen
Ja
VVE Belvederebos
VvE
969.436
Inzet p&b
87/247
341.461
Geen
Ja
VVE Bergermeestraat 55 t/m 137 (oneven)
(vanaf 2012)
VvE
17.640
Inzet p&b
378/418
15.960
Geen
Ja
VVE Mandolinestraat/Citerstraat (vanaf 2012)
VvE
0
Inzet p&b
0
Geen
Ja
VVE Pijperring 57 - 110
VvE
0
Inzet p&b
0
Geen
Ja
VVE Pijperring 116 -169
VvE
0
Inzet p&b
0
Geen
Ja
VVE Pijperring 172 - 211
VvE
0
Inzet p&b
0
Geen
Ja
VVE Pijperring 228 - 266
VvE
0
Inzet p&b
0
Geen
Ja
VVE Pijperring 283 - 322
VvE
0
Inzet p&b
0
Geen
Ja
VVE R. Holstlaan
VvE
373.236
Inzet p&b
280/2160
48.382
Geen
Nee
VVE Dock van Delft
VvE
516.736
Bijdrage VVE
62 / 129 woningen
248.354
Geen
Nee
Eigenaar
74
Partij
Aard van de
verbinding
CVE Leidsenhage U.A.
VvE
VVE Oude Haven I
VVE Corbulokade 12/46, 60 en 61
Wijze van
balanswaardering
Geen
Vermogen van
de verbinding
Aard van de
inbreng
Aandeel Vidomes
(stem)
Aandeel
Vidomes in €
Bestuurlijke
betrokkenheid
708.289
Bijdrage VVE
40 / 4565e deel
6.206
VvE
0
Bijdrage VVE
41 / 100 woningen
0
Geen
Nee
VvE
290.223
Bijdrage VVE
2 / 37 woningen
15.688
Geen
Nee
VVE Populierendreef
VvE
294.537
Bijdrage VVE
129/135 woningen
281.446
Geen
Nee
VVE Hoge Veen Blok B, F1 en F2
VvE
95.197
Bijdrage VVE
5/21
23.824
Geen
Nee
VVE Hoge Veen Blok C, F3 en F4
VvE
98.106
Bijdrage VVE
3/12
24.026
Geen
Nee
VVE Hoge Veen Hoofdsplitsing
VvE
30.848
Bijdrage VVE
3.100
Geen
Nee
VVE Hoge Veen Parkeergarage
VvE
14.983
Bijdrage VVE
672
Geen
Nee
Vereniging Promotie Stadshart
VvE
221.558
Bijdrage VVE
42/418e deel
10/223
parkeerplaatsen
3 / 5e deel
132.935
Geen
Nee
VVE Bios/ Horeca / Garage P IX
VvE
83.956
Bijdrage VVE
103/376
23.021
Geen
Nee
VVE Petuniatuin Hoofdsplitsing
VvE
473.084
Bijdrage VVE
42/65
307.504
Geen
Nee
VVE Pavane
VvE
96.483
Bijdrage VVE
21 / 3979e deel
509
Geen
Nee
VVE Pavane PP
VvE
0
Bijdrage VVE
0
0
Geen
Nee
Nee
4.642.698
75
Bijlage 4: begrippenlijst

Aedex/IPD: benchmark (ijkpunt) voor woningcorporaties die zowel de
bedrijfseconomische als maatschappelijke prestaties van het door de deelnemers
geëxploiteerde vastgoed inzichtelijk maakt.

Afstortverplichtingen: het storten van liquide middelen.

Aftoppingsgrenzen: markeren dat deel van de huurvoorraad waarboven men geen
huurtoeslag meer ontvangt. Een uitzondering geldt voor 65-plussers, alleenstaanden en
gehandicapten in een aangepaste woning. Zij ontvangen nog 50% subsidie boven deze
aftoppingsgrenzen.

Anterieure overeenkomst: overeenkomst die een gemeente met één of meerdere
particuliere eigenaren sluit op het moment dat er (nog) geen exploitatieplan is.

BBSH: Besluit beheer sociale huursector.

Bereikbare voorraad: een woning noemen wij bereikbaar als deze een huur heeft onder
de aftoppingsgrenzen (voor een- en tweepersoonshuishoudens onder de € 517,64 en
voor een huishouden met drie of meer personen onder de € 554,76). Vidomes noemt een
woning sociaal als deze een huur heeft tussen de aftoppingsgrenzen en de
huurtoeslaggrens.

Buurtforum: bestaat uit verschillende bewoners uit een buurt. Dit zijn niet alleen onze
huurders, dit kunnen ook woningeigenaren of huurders van andere corporaties zijn. Deze
groep zet zich in voor een betere buurt. De bewoners maken samen plannen en
organiseren activiteiten om de buurt leuker, veiliger, kindvriendelijker of groener te maken.

DAEB: Diensten van Algemeen Economisch Belang. Er zijn activiteiten die economisch
van aard zijn en waar een publiek belang mee is gemoeid, omdat daarin door de markt
niet of in onvoldoende mate wordt voorzien. Als de overheid een organisatie die een
dergelijke dienst aanbiedt specifieke verplichtingen oplegt en daartegenover financieel
ondersteunt zodat de dienst op de door de overheid gewenste wijze wordt uitgevoerd, is
sprake van een Dienst van Algemeen Economisch belang oftewel een DAEB.

DCF-methode: Discounted Cash Flow-methode (DCF-methode) gaat uit van de
verwachte cashflows die de onderneming in de toekomst zal genereren.

Decharge: ontheffing van verantwoordelijkheid.

Derivaat of rente-instrument: financieel contract waarmee het renterisico over een lening
of belegging kan worden veranderd of beïnvloed. Onderscheid wordt gemaakt naar
instrumenten met een fixerende werking (het tarief wordt vastgelegd) en instrumenten
met een beschermende werking (het tarief wordt gelimiteerd). Een rente-instrument kan
het (her)financieringsrisico niet beïnvloeden.

Eerstelijnshulpverleners: vorm van hulpverlening waar men zonder verwijzing gebruik van
kan maken (huisarts, maatschappelijk werk, eerstelijns psycholoog).

Energielabel: geeft met klassen (A++ tot en met G) en kleuren (donkergroen tot en met
rood) aan hoe energiezuinig een huis is, in vergelijking met soortgelijke huizen.
Energielabel A++ (donkergroen) is zeer zuinig, energielabel G (rood) is zeer onzuinig.

Europa-richtlijn: verwijst naar het besluit dat sociale huurwoningen voor 90% moeten
worden verhuurd aan huishoudens met een jaarinkomen onder de € 34.229.

Fokuswoning: volledig aangepaste woningen voor mensen met een lichamelijke
handicap, zodat zij ook ‘gewoon’ kunnen wonen.

Governance: waarborgen van samenhang en transparantie in het bestuur en toezicht van
een organisatie, met het oog op een efficiënte en effectieve realisatie van
beleidsdoelstellingen.

Hedge accounting: hiermee wordt bedoeld dat alle derivaten een onderliggende roll-over
kennen die volledig zijn gematcht. De looptijd, het volume en de variabele renteperiode
zijn volledig gelijk aan elkaar.

Huurtoeslaggrens: maximale huurgrens voor het verkrijgen van huurtoeslag. In 2013 was
dit € 681,02.

KoopGarant: vorm van verkoop waarbij korting wordt gegeven op de marktwaarde van de
woning. De verstrekte korting heeft een directe relatie met het aandeel van de eigenaarbewoner in de waardeontwikkeling van de woning. Hoe hoger de korting, hoe lager het
aandeel in de waardeontwikkeling voor de bewoner.

KWH: landelijke organisatie die corporaties begeleidt naar een klantgerichte organisatie.

Loan to value: geeft de verhouding aan tussen het totale leenbedrag en de zekerheden
die daartegenover staan.

Labeling: bij de verhuur van woningen wordt soms gebruikgemaakt van labeling. Dan
worden bijvoorbeeld voorwaarden gesteld aan het inkomen, het aantal personen dat
verhuist, of de leeftijd van de nieuwe huurder.

Mutatiegraad: aandeel woningen dat opnieuw wordt verhuurd in een periode. Een hoge
mutatiegraad betekent dat er veel wordt verhuisd.

Mutatieonderhoud: onderhoud dat wordt uitgevoerd op het moment dat een woning aan
een nieuwe huurder wordt verhuurd.

Niet planmatig onderhoud: onderhoud dat niet van tevoren is ingepland. Niet planmatig
onderhoud wordt vaak uitgevoerd naar aanleiding van een reparatieverzoek of klacht die
direct maatregelen noodzakelijk maakt. Denk aan een lekkend dak of een kapotte ruit.

Ongedeelde regio: regio waarin gelijke type woningzoekenden gelijke kansen hebben.

PG-capaciteit: aantal woningen dat beschikbaar is voor mensen met een
psychogeriatrische (PG) aandoening (dementie).

Planmatig onderhoud: onderhoud dat van tevoren is ingepland en dat we periodiek bij alle
woningen doen. Denk aan buitenschilderwerk, de vervanging van kozijnen of het volledig
of gedeeltelijk vernieuwen van keuken of badkamer.

Planteam: bij groot onderhoud- of renovatieprojecten aan een complex stellen we vaak
een planteam samen, waarin ook de bewoners vertegenwoordigd zijn.

Portfoliostrategie: strategie die de ambities van Vidomes vertaalt naar ons vastgoed, onze
portfolio. De portfolio moet toekomstbestendig zijn en aansluiten bij de woonwensen van
huidige en toekomstige klanten. Ook moet de portefeuille voldoende kwaliteit en financieel
rendement waarborgen.
77

Primaire doelgroep: de doelgroep waarop we ons in eerste instantie richten, zijn mensen
met een bescheiden beurs die zonder financiële hulp geen zelfstandige woning kunnen
betalen.

Roll-over lening: overeenkomst tussen twee partijen om gedurende een langere periode
(meestal tussen de twee en tien jaar) geld te lenen waarbij de rente periodiek wordt
herzien. De rente is meestal gekoppeld aan het Euribor-tarief.

Subsidiabele maandhuur: kale huur vermeerderd met de servicekosten. Dit is de huur die
wordt gebruikt voor het bepalen van de hoogte van de huurtoeslag.

Sociale huur: alle huurwoningen tot de huurprijsgrens met een huur onder de € 681,02.

Solvabiliteit: verhouding tussen het eigen vermogen en het vreemd vermogen. Met
solvabiliteit wordt aangegeven in hoeverre een onderneming de financiële verplichtingen
(betalingen) aan verschaffers van vreemd vermogen (leningen) kan nakomen.

Secundaire doelgroep: huishoudens die meer verdienen dan de doelgroep die voor
huurtoeslag in aanmerking komt, maar minder dan voldoende is om zelf op de koopmarkt
of vrije sector huurmarkt een geschikte woning te vinden.

Statushouders: vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen en daarmee
recht hebben op een woning.

Swap: bij een Swap (ook wel Renteswap) komen twee partijen overeen
renteverplichtingen met elkaar te ruilen. De ene partij betaalt gedurende de looptijd van
de swap een vaste rente aan de tegenpartij waarbij de tegenpartij als tegenprestatie een
variabele rente betaalt (meestal Euribor). De onderliggende hoofdsom waarover de
renteberekening plaatsvindt, wordt niet uitgewisseld. Bij een Payer Swap betaalt de koper
van zo’n swap een lange rente (swaptarief) in ruil voor de ontvangst van een korte rente
(Euribor).

Taakstelling: gemeenten krijgen elk halfjaar een taakstelling voor het aantal
statushouders dat zij in die periode moeten helpen aan een woning.

VvE: Vereniging van Eigenaren. De VvE heeft als doel de gemeenschappelijke belangen
van de appartementseigenaren (de leden) te behartigen.

Weigeringsgraad: geeft aan hoeveel kandidaten de woning weigeren, voordat er een
kandidaat is die haar accepteert.

ZZP: zorgzwaartepakket. In de gezondheidszorg in Nederland is het zorgzwaartepakket
een door het Centrum Indicatiestelling Zorg afgegeven pakket waarmee een patiënt recht
krijgt op bepaalde hoeveelheid zorg.
78

MACHTIGING AUTOMATISCHE INCASSO

Hoek van Holland, 26-03-2015 Betreft

27 MEI A.S. START VERKOOP!

Twee seniorenwoningen in Rhoon

Verkort Memorandum Vegelinssteyn

N ie u w s b rie f 1 M a a rt 2 0 1 4

Factsheet Nieuwbouw SPACE-S

Zijn sociale woningen te luxueus? (pdf - 180 kB

Bijeenkomst 1

SV Constructiefouten Flat "Escamp" .docx - Den Haag