downloaden. - Gemeente Diemen

Opladen elektrische auto’s
in Diemen
Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling/WG
11 september 2014
Samenvatting
Elektrisch aangedreven rijden (e-rijden) zorgt voor minder luchtverontreiniging, geluidsoverlast
en uitstoot van koolstofdioxide (CO2). E-rijden is dus zeer goed voor het milieu.
Tezamen met andere gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) wil Diemen e-rijden
stimuleren door het plaatsen van openbare oplaadpalen in de openbare ruimte. Naast fiscale
maatregelen is het plaatsen van voldoende oplaadinfrastructuur nodig om e-rijden goed van
de grond te krijgen. Anders blijft er een kip/ei situatie bestaan. Er bestaat geen wettelijk recht
op een openbare oplaadpaal: de gemeente realiseert de oplaadpalen vrijwillig.
De toekomstige ontwikkelingen met betrekking tot elektrisch aangedreven rijden (e-rijden) en
de behoefte aan openbare oplaadpalen zijn onduidelijk. Het thans opstellen van beleid voor de
gehele periode 2014-2020 is daarom niet wenselijk/mogelijk.
Voorgesteld wordt om thans het beleid vast te stellen voor de periode 2014-2016 en in de
tweede helft van 2016 tot een actualisatie over te gaan.
De gemeente vervult geen rol indien op eigen terrein (bij woningen, instellingen en bedrijven
en in parkeergarages) de mogelijkheid bestaat om te parkeren. Indien parkeren op eigen
terrein mogelijk is, wordt geen medewerking verleend aan een verzoek om een openbare
oplaadpaal te realiseren.
Er wordt geen uitzondering gemaakt op de regel, dat het realiseren van een uitweg alleen
wordt toegestaan indien dit op grond van de regelgeving mogelijk is (bijvoorbeeld niet ten
koste gaat van een openbare parkeerplaats en/of openbaar groen).
Het realiseren van openbare oplaadpalen vindt plaats door oplaadpalen af te nemen uit de
aanbestedingen van de Metropoolregio Amsterdam (MRA).
Komen er geen MRA-aanbestedingen meer, dan mogen exploitanten van openbare
oplaadpalen, conform de MRA-regels, een verzoek doen tot het op eigen kosten plaatsen van
een openbare oplaadpaal in Diemen.
Dit kan in de toekomst, op basis van cirkels met een straal van 300 meter zoals weergegeven
in bijlage 1, leiden tot een volledig dekkend netwerk van zestien tot twintig openbare
oplaadpalen in Diemen.
Voor de periode 2014-2016 kan worden gedacht aan het realiseren van vier tot acht openbare
oplaadpalen. Voor drie van deze oplaadpalen is door B&W al budget beschikbaar gesteld.
De gemeente gaat geen overeenkomst tot plaatsing van een openbare oplaadpaal aan met
particulieren, instellingen en andere bedrijven dan voornoemde exploitanten.
Het is particulieren, instellingen en bedrijven niet toegestaan om een eigen oplaadvoorziening
(paal of kast) te plaatsen in de openbare ruimte.
Zolang er onvoldoende openbare oplaadpalen beschikbaar zijn, is het particulieren,
instellingen en bedrijven onder bepaalde voorwaarden toegestaan om vanaf eigen terrein met
een oplaadkabel over de openbare ruimte op te laden.
Het is niet toegestaan om met een oplaadvoorziening op eigen terrein op te laden, indien de
oplaadkabel zich daarbij boven of onder de openbare ruimte bevindt.
Uitgangspunt is dat het parkeerregiem ter plaatse van de openbare oplaadpaal onverminderd
van kracht blijft. Thans is geregeld, dat bij het opladen van een elektrisch aangedreven auto
(e-auto) geen parkeergeld is verschuldigd (geldt voor de oplaadlocatie Prinses Beatrixlaan 7).
Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld om dit besluit terug te draaien en wel parkeergeld te
gaan heffen.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 2
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Relevante achtergrondinformatie
Nadere achtergrondinformatie is opgenomen in bijlage 2.
Inleiding
Elektrisch aangedreven rijden (e-rijden) zorgt voor minder luchtverontreiniging en
geluidsoverlast. Bij de oplaadpalen uit de aanbesteding van de Metropoolregio Amsterdam
(MRA) is sprake van groene stroom uit hernieuwbare energiebronnen. Bij een volledig
elektrisch aangedreven auto (e-auto) worden geen fossiele brandstoffen gebruikt en is er dus
geen sprake van uitstoot van koolstofdioxide (CO2). E-rijden is dus zeer goed voor het milieu.
Tezamen met andere gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) wil Diemen e-rijden
stimuleren door het plaatsen van openbare oplaadpalen in de openbare ruimte. Deze
oplaadpalen zijn in de komende jaren financieel nog niet rendabel. Naast fiscale maatregelen
is het plaatsen van voldoende oplaadinfrastructuur nodig om e-rijden goed van de grond te
krijgen. Anders blijft er een kip/ei situatie bestaan. Er bestaat geen wettelijk recht op een
openbare oplaadpaal: de gemeente realiseert de oplaadpalen vrijwillig.
Met ingang van 1 januari 2014 zijn fiscale maatregelen versoberd (zie bijlage 2). Dit heeft eind
2013 geleid tot een extra aankoop van e-auto’s. Of dit in 2014 leidt tot een stagnatie in de
sterke groei van het aantal e-auto’s is nog niet bekend.
Op 1 januari 2014 waren in Diemen 21 e-auto’s geregistreerd. Hiernaast beschikken een
onbekend aantal werknemers van bedrijven en bezoekers over e-auto’s.
Op 1 juli 2014 waren vier openbare oplaadpalen (tussen haakjes het aantal oplaadpunten) in
Diemen aanwezig : Gruttoplein 22 (1), Vlasdonk 11 (1), Prinses Beatrixlaan 7 (2) en
Diemerhof 10 (1). De oplaadpalen met één oplaadpunt zijn van E-laad en de oplaadpaal met
twee oplaadpunten is van de gemeente (afkomstig uit een MRA-aanbesteding). Zie de groene
cirkels in bijlage 1.
In de komende jaren zijn oplaadpalen financieel nog niet rendabel. Als de oplaadpalen
goedkoper worden, intensiever worden gebruikt en de elektriciteitsprijs stijgt zal er ergens in
de toekomst een omslagpunt kunnen ontstaan.
Voorgeschiedenis
De gezamenlijke netbeheerders, verenigt in e-laad (thans Stichting EVnetNL) zouden zorgen
voor een landelijk netwerk van oplaadpunten. In 2012 moesten op tenminste tien duizend
openbare plaatsen zuilen staan waar e-auto’s kunnen worden opgeladen. Vanaf oktober 2012
is e-laad gestopt met deze activiteiten. Van het ministerie moet de markt de plaatsing van
oplaadpalen overnemen. Overheden kunnen hiervoor aanbestedingen organiseren. Probleem
is dat oplaadpalen in de openbare ruimte het duurst zijn en nog niet rendabel zijn. EVnetNL
heeft in Diemen drie openbare oplaadpalen met één oplaadpunt in eigendom.
De Metropoolregio Amsterdam (MRA) heeft in 2013 voor de MRA-gemeenten een
aanbesteding gehouden voor het realiseren van honderd oplaadpalen met twee oplaadpunten
per oplaadpaal. Gunning heeft plaatsgevonden aan Nuon/Heijmans. Voor de financiering is
publiek en privaat geld gevonden (rijk, provincies Noord-Holland en Flevoland, Stadsregio en
marktpartijen betalen tezamen de eenmalige kosten). De gemeente dient een jaarlijkse
bijdrage te betalen van circa € 345 per oplaadpaal en moet zorgen voor de inrichting van de
twee parkeerplaatsen (circa € 750 per oplaadpaal).
Burgers en bedrijven die een elektrisch aangedreven auto gaan aanschaffen (e-rijder) en niet
op eigen terrein kunnen parkeren, kunnen een aanvraag voor een openbare oplaadpaal in de
buurt van de woning of het bedrijf indienen. De oplaadpaal moet zijn gekoppeld aan een
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 3
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
nieuwe e-rijder, omdat in de praktijk is gebleken dat strategisch geplaatste oplaadpalen nog
zeer weinig worden gebruikt.
In overleg met Nuon/Heijmans en de e-rijder zal, conform de in de overeenkomst vastgelegde
criteria, voor de oplaadpalen worden gezocht naar een centrale locatie in de buurt waar ook
bezoekers en toekomstige e-rijders kunnen opladen.
Op basis van deze aanbesteding is in maart 2014 één oplaadpaal met twee oplaadpunten
geplaatst: Prinses Beatrixlaan 7 (bij de Brede Hoed).
Er was door B&W budget beschikbaar gesteld voor vier oplaadpalen zodat er nog budget
beschikbaar is voor drie oplaadpalen.
De MRA heeft inmiddels voor alle gemeenten in de provincies Noord-Holland, Flevoland en
Utrecht een aanbesteding gehouden voor het realiseren van zeshonderd oplaadpalen met
twee oplaadpunten per oplaadpaal. Deze oplaadpalen komen eind 2014 beschikbaar.
De koppeling van de oplaadpaal aan een nieuwe e-rijder blijft onverminderd van kracht.
Thans staan vier aanvragers op de Diemense wachtlijst (gewenste oplaadpalen: Klipperweg,
Kruidenhof, Houtbosch en Schoolstraat). Zie de gele cirkels op bijlage 1.
De gemeente moet eenmalig € 1.000 per oplaadpaal betalen. De oplaadpaal wordt eigendom
van de gemeente. De gemeente mag gedurende de contractperiode (zonder overleg met de
MRA) geen oplaadpalen van derden afnemen.
Strategisch geplaatste openbare oplaadpalen zijn in Diemen gewenst, indien in Diemen edeelauto’s gaan rijden. Het in Amsterdam actieve bedrijf car2go heeft op 25 juli 2014 opnieuw
(een herhaling van 27 juni 2013) meegedeeld geen plannen te hebben om haar werkgebied
met Diemen uit te breiden. Over een jaar wordt hierover opnieuw contact opgenomen met
car2go.
Behoefte en wensen in Diemen
De toekomstige behoefte aan openbare oplaadpalen in Diemen is niet bekend. Het aantal in
Diemen geregistreerde e-auto’s neemt langzaam toe: 21 stuks op 1 januari 2014 (bron: VNG).
Deze toename blijft achter bij het landelijk gemiddelde.
Elektrisch rijden en het realiseren van openbare oplaadpalen is op 1 juli 2014 kort aan de orde
geweest in het overleg van B&W met het bestuur van de Vereniging Ondernemend Diemen. In
dat overleg zijn vanuit het bedrijfsleven geen wensen naar voren gebracht.
Op 31 augustus 2014 stonden vier aanvragers op de Diemense wachtlijst (gewenste
oplaadpalen: Klipperweg, Kruidenhof, Houtbosch en Schoolstraat). Zie de gele cirkels op
bijlage 1.
Op 1 september 2014 is het verzoek van een bewoner van de Botterweg ingekomen om de
capaciteit bij de oplaadlocatie Gruttoplein uit te breiden. Bij de exploitant van de oplaadpaal
zijn gebruiksgegevens opgevraagd.
Op 4 september 2014 is het verzoek van een bedrijf aan de Treubweg ingekomen om aldaar
meerdere oplaadpalen te plaatsen. Dit verzoek is afgewezen omdat parkeren op eigen terrein
mogelijk is.
Concrete aanleiding
In het Actieplan energiebeleid 2013-2017 (raadsbesluit 25 april 2013) is als actie 6.4
opgenomen: oplaadpalen elektrisch vervoer. De gemeente realiseert de gratis oplaadpalen
van e-laad en zoekt aansluiting bij de MRA-aanbesteding. Aan car2go wordt gevraagd het
werkgebied uit te breiden met Diemen.
Op 7 november 2013 heeft de gemeenteraad unaniem de volgende motie aangenomen:
- te onderzoeken of de gemeente een zodanig aantal elektrische laadpalen in Diemen kan
laten plaatsen opdat er in 2020 in ieder geval één per wijk beschikbaar is;
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 4
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
-
daarnaast een inspanningsverplichting op zich te nemen om te onderzoeken of initiatieven
voor bedrijven of andere instellingen bevorderd kunnen worden om speciale plaatsen voor
elektrische auto’s te stimuleren, alsmede voor het delen van elektrische auto’s (parkeren)
ook in Diemen.
In de informatieve raadsvergadering op 8 mei 2014 is de Milieunotitie 2013-2016 besproken.
Toen is meegedeeld dat in de tweede helft van 2014 een notitie over oplaadpalen wordt
opgesteld en ter bespreking aan de gemeenteraad wordt aangeboden.
In dezelfde vergadering heeft het CDA aangegeven dat de inzichten van de fractie zijn
veranderd: het is niet rendabel om zoveel oplaadpunten in Diemen te plaatsen als in de motie
wordt gevraagd.
Toelichting
In de paragraaf ‘Gevolgen en risico’s’ staat onder ‘Juridisch (waaronder handhaving)’ vermeld
welke regelgeving van toepassing is.
Inhoud van het voorstel
De toekomstige ontwikkelingen met betrekking tot e-rijden en de behoefte aan openbare
oplaadpalen zijn onduidelijk. Het thans opstellen van beleid voor de gehele periode 2014-2020
is daarom niet wenselijk/mogelijk. Voorgesteld wordt om thans het beleid vast te stellen voor
de periode 2014-2016 en in de tweede helft van 2016 tot een actualisatie over te gaan.
De gemeente vervult geen rol indien op eigen terrein (bij woningen, instellingen, bedrijven en
in parkeergarages) de mogelijkheid bestaat om te parkeren en daardoor de mogelijkheid
bestaat om aldaar een eigen privé of semiopenbare oplaadvoorziening te realiseren. Indien
parkeren op eigen terrein mogelijk is, wordt geen medewerking verleend aan een verzoek om
een openbare oplaadpaal te realiseren.
Er wordt geen uitzondering gemaakt op de regel, dat het realiseren van een uitweg alleen
wordt toegestaan indien dit op grond van de regelgeving mogelijk is (bijvoorbeeld niet ten
koste gaat van een openbare parkeerplaats en/of openbaar groen).
Het realiseren van openbare oplaadpalen
vindt plaats door oplaadpalen af te nemen uit
de aanbestedingen van de Metropoolregio
Amsterdam (MRA).
Bij een MRA-aanbesteding gelden de volgende voorwaarden voor het plaatsen van
oplaadpalen:
1. er mag binnen een straal van 300 meter van de woning of het bedrijf niet al een openbare
oplaadpaal met voldoende capaciteit beschikbaar zijn;
2. de oplaadpaal wordt geplaatst binnen 300 meter loopafstand (straal van circa 220 meter)
van de woning of het bedrijf op een plek met sociale controle;
3. de oplaadpaal moet herkenbaar, zichtbaar en bruikbaar zijn voor een grote doelgroep door
een plaatsing zo mogelijk (in volgorde van prioriteit):
- bij een kruising van of met doorgaande wegen;
- de eerste twee parkeerplaatsen in de rijrichting;
- nabij voorzieningen met een publieksfunctie (zoals: winkels, scholen en wijkcentra).
De gemeente streeft naar een uniforme vormgeving van de oplaadlocaties. Naast plaatsing
van het verkeersbord vindt ook een markering met een tegel (P met e-stekker) in het wegdek
plaats.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 5
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Bij de keuze van de locatie is ook de parkeerdruk relevant.
Het reserveren van twee parkeerplaatsen voor e-rijders zal weerstand kunnen oproepen als
de plekken (bij een hoge parkeerdruk) vaak onbenut blijven. Indien noodzakelijk zal eerst één
parkeerplaats worden gereserveerd en bij gebleken behoefte in een later stadium de tweede
parkeerplaats (fasering leidt wel tot hogere inrichtingskosten voor de gemeente).
Omgekeerd is het ook niet gewenst dat de parkeerplaatsen voortdurend alleen door forenzen
van elders (parkeer & reis) worden gebruikt. Dan kan de aanvrager de oplaadpaal niet of
nauwelijks gebruiken. Als hierop op bepaalde locaties grote kans bestaat, is het gewenst de
oplaadpaal niet te dicht in de buurt van stations/haltes van openbaar vervoer te realiseren.
Uitgangspunt is dat het parkeerregiem (zoals blauwe zone, zone vergunninghouders en zone
betaald parkeren) ter plaatse van de openbare oplaadpaal onverminderd van kracht blijft.
Thans is in de tarieventabel bij de Verordening parkeerbelastingen 2014 geregeld, dat bij het
opladen van de e-auto geen parkeergeld is verschuldigd (dit geldt voor de oplaadlocatie
Prinses Beatrixlaan 7). Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld dit besluit terug te draaien en
wel parkeergeld te gaan heffen.
Gelet op het tijdsverloop tussen de eerste en de tweede MRA-aanbesteding en de wachtlijsten
bij de MRA-gemeenten mag worden verwacht, dat de zeshonderd oplaadpalen uit de tweede
MRA-aanbesteding binnen korte termijn (al begin 2015) vergeven zullen zijn.
Of er nog een derde MRA-aanbesteding komt is niet bekend. Komt die er wel, dan wordt
daarvan in beginsel gebruik gemaakt.
Komt er geen MRA-aanbesteding meer, dan mogen exploitanten van openbare oplaadpalen,
conform de MRA-regels, een verzoek doen tot het op eigen kosten plaatsen van een
openbare oplaadpaal in Diemen. De exploitant kan de kosten bij de aanvrager in rekening
brengen, zonder dat de aanvrager een alleenrecht krijgt. Voor het daadwerkelijk plaatsen van
zo’n oplaadpaal heeft de gemeente in beginsel toestemming nodig van de MRA.
Net als bij de oplaadpalen van EVnetNL en de MRA zal de gemeente de kosten voor het
inrichten van de twee parkeerplaatsen voor haar rekening nemen (€ 750 per oplaadpaal).
Een en ander kan, op basis van de cirkels met een straal van 300 meter zoals weergegeven in
bijlage 1, in de toekomst leiden tot een volledig dekkend netwerk van zestien tot twintig
openbare oplaadpalen in Diemen. Voor de periode 2014-2016 kan worden gedacht aan het
realiseren van vier tot acht openbare oplaadpalen. Voor drie van deze oplaadpalen is door
B&W al budget beschikbaar gesteld.
De gemeente gaat geen overeenkomst tot plaatsing van een openbare oplaadpaal aan met
particulieren, instellingen en andere bedrijven dan voornoemde exploitanten. Dan kan,
volgens advies van de MRA, een bedrijfsmatige exploitatie niet goed worden geregeld.
Het is particulieren, instellingen en bedrijven niet toegestaan om een eigen oplaadvoorziening
(paal of kast) te plaatsen in de openbare ruimte.
Zolang er onvoldoende openbare oplaadpalen beschikbaar zijn, is het particulieren,
instellingen en bedrijven onder bepaalde voorwaarden toegestaan om vanaf eigen terrein met
een oplaadkabel over de openbare ruimte op te laden.
Hierbij gelden de volgende selectievoorwaarden:
1. op eigen terrein (bij woningen, instellingen, bedrijven en in parkeergarages) bestaat niet
de mogelijkheid om te parkeren;
2. binnen een straal van 300 meter van de woning, instelling of het bedrijf is geen openbare
oplaadpaal met voldoende capaciteit beschikbaar;
3. de mogelijkheid om een openbare oplaadpaal vanuit de MRA-aanbesteding aan te vragen
is niet (meer) aanwezig.
Deze selectievoorwaarden zijn noodzakelijk om te kunnen voldoen aan de voorwaarden van
de MRA: uitgangspunt is dat bestaande openbare oplaadpalen intensiever gebruikt gaan
worden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 6
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Indien aan de selectievoorwaarden wordt voldaan, mag vanaf eigen terrein worden opgeladen
op een openbare parkeerplaats onder de volgende voorwaarden:
1. de oplaadvoorziening (paal of kast) bevindt zich op eigen terrein;
2. de openbare parkeerplaats grenst direct aan een voetpad;
3. de openbare parkeerplaats wordt op geen enkele wijze voor alleengebruik geclaimd;
4. de oplaadkabel verkeert in deugdelijke staat;
5. de oplaadkabel mag alleen over een voetpad (niet over een fietspad, rijweg, parkeerterrein
of groenvoorziening) worden gelegd;
6. de oplaadkabel mag geen hinder of gevaar opleveren voor andere weggebruikers (is
bijvoorbeeld voorzien van een deugdelijke, voor dit doel bestemde kabelmat); indien
sprake is van een woonerf, dan mogen de oplaadkabel en de kabelmat alleen direct langs
de grens tussen eigen en openbaar terrein worden gelegd;
7. de lengte van de oplaadkabel over de openbare ruimte bedraagt maximaal tien meter;
8. het opladen mag derden niet belemmeren in het gebruik van de openbare ruimte;
9. het op deze wijze opladen van de e-auto gebeurt geheel voor eigen kosten en risico van
de e-rijder;
10. de e-rijder is aansprakelijk voor eventuele schade van derden die voortvloeit uit het
gebruik maken van deze algemene toestemming;
11. de gemeente is niet aansprakelijk voor schade voortvloeiend uit de aanwezigheid van de
oplaadkabel als gevolg van de uitvoering van haar taak als wegbeheerder (zoals
straatvegen, herstraten en gladheidbestrijding).
De kans dat de gemeente in tweede instantie wegens onvoldoende toezicht aansprakelijkheid
is voor eventuele schade is erg klein. Zie verder onder ‘aansprakelijkheid’ in bijlage 2.
Het is niet toegestaan om met een oplaadvoorziening op eigen terrein op te laden, indien de
oplaadkabel zich daarbij boven of onder de openbare ruimte bevindt (de oplaadkabel mag
bijvoorbeeld niet worden ingegraven).
Keuzemogelijkheden
1. Subsidie verlenen voor privé en/of semiopenbare oplaadvoorzieningen
De gemeente Amsterdam verstrekt subsidie aan particulieren en bedrijven voor het realiseren
van oplaadpunten op eigen terrein en in parkeergarages. De subsidie bedraagt € 500 voor
een niet openbaar oplaadpunt en € 1.300 voor een semiopenbaar oplaadpunt.
Ook andere (grote) gemeenten investeren zelf forse bedragen om te komen tot een gemeente
dekkende voorziening aan openbare oplaadlocaties.
Het in Diemen verstrekken van subsidie wordt uit budgettaire overwegingen niet voorgesteld.
2. Openbare oplaadpalen volledig op kosten van de gemeente plaatsen
De gemeente Amsterdam wil - als onderdeel van het beleid voor de luchtkwaliteit - tot het jaar
2015 zo’n twee duizend oplaadpunten realiseren, zodat vanaf elke woning binnen 300 meter
loopafstand een oplaadpaal beschikbaar is. De kosten hiervan draagt de gemeente zelf.
Ook andere (grote) gemeenten investeren zelf forse bedragen om te komen tot een gemeente
dekkende voorziening aan openbare oplaadlocaties.
Veel (kleine en middelgrote) gemeenten investeren zelf niet en willen ook geen eigenaar
worden van openbare oplaadpalen. In die gemeenten heeft e-laad openbare oplaadpalen
geplaatst en kunnen particulieren en bedrijven, indien parkeren en opladen op eigen terrein
niet tot de mogelijkheden behoort, wel of niet op eigen kosten (en onder diverse voorwaarden)
een openbare oplaadpaal plaatsen.
Uitgaande van de straal van 300 meter zijn in Diemen vooralsnog circa zestien tot twintig
openbare oplaadpalen nodig om te komen tot een gemeente dekkende voorziening, waarvan
er vier zijn gerealiseerd en vier zijn aangevraagd. In bijlage 1 zijn de locaties voorzien van
respectievelijk groene en gele cirkels met een straal van 300 meter.
Eerst nadat een oplaadpaal zeer intensief wordt gebruikt, kan het nodig om in de buurt
daarvan het aantal openbare oplaadpalen verder uit te breiden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 7
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Naar verwachting beschikt Diemen in de loop van 2015 over acht openbare oplaadpalen (vier
bestaande en vier aangevraagde).
Het (op verzoek van een nieuwe e-rijder) op kosten van de gemeente plaatsen van de
resterend benodigde acht tot twaalf openbare oplaadpalen om te komen tot een gemeente
dekkende voorziening kost € 960 per oplaadpaal per jaar, totaal € 7.680 tot € 11.520 per jaar
(zie voor de prijsberekening bijlage 2). Vanwege de hoge kosten wordt dit niet voorgesteld.
Mocht er in de komende jaren veel behoefte ontstaan aan nieuwe openbare oplaadpalen
(zonder dat uitbreiding plaatsvindt via de MRA en/of markt), dan kan worden nagegaan of het
mogelijk en wenselijk is om in samenwerking met een exploitant van openbare oplaadpalen op
strategische plaatsen enkele (goedkopere) openbare oplaadvoorzieningen te realiseren vanuit
gemeentelijke gebouwen.
3. Beperken van de doelgroep
Het is mogelijk om de doelgroep te beperken tot inwoners van Diemen die beschikken over
een volledig elektrisch aangedreven auto. Dan worden werknemers van elders en plug-in
hybride auto’s uitgesloten. Dit wordt niet voorgesteld, omdat het daardoor veel langer gaat
duren voordat er een gemeente dekkende voorziening aan openbare oplaadpalen
beschikbaar komt.
4. Eigen oplaadpalen in de openbare ruimte toestaan
In het voorstel is opgenomen, dat het particulieren, instellingen en andere bedrijven niet is
toegestaan om een eigen oplaadvoorziening (paal of kast) te plaatsen op of boven
gemeentegrond. Dit wel toestaan wordt ondermeer door de MRA afgeraden, omdat: a. de
eigendomssituatie en aansprakelijkheid onduidelijk zijn; b. het een privé oplaadpunt wordt in
plaats van een openbaar oplaadpunt met een claim op privégebruik van de parkeerplaats; c.
een particuliere aansluiting vaak onvoldoende capaciteit heeft en het kabeltracé onduidelijk is;
d. de veiligheidseisen van (goedkope) oplaadpalen niet voldoen voor plaatsing in de openbare
ruimte; e. er een wildgroei aan (verschillende) palen ontstaat.
5. Verbieden of beperken oplaadkabel over de openbare ruimte
In het voorstel is opgenomen, dat zolang er onvoldoende openbare oplaadpalen beschikbaar
zijn, het particulieren, instellingen en bedrijven onder bepaalde voorwaarden is toegestaan om
vanaf eigen terrein met een oplaadkabel over de openbare ruimte op te laden.
De selectievoorwaarden zijn noodzakelijk om te kunnen voldoen aan de voorwaarden van de
MRA: uitgangspunt is dat bestaande openbare oplaadpalen intensiever gebruikt gaan worden.
In diverse gemeenten is de verlengde huisaansluiting officieel toegestaan.
Er kan ook worden gekozen voor een verbod of beperkingen:
a. niet toestaan ter voorkoming van ongevallen;
b. alleen bij daglicht toestaan;
c. voorschrijven dat verplicht gebruik moet worden gemaakt van een deugdelijke kabelmat;
d. beperken van de locaties waar het mag (bijvoorbeeld niet over een voetpad dat intensief
wordt gebruikt, maar welke zijn dat?);
e. de verplichting opnemen, dat zodra de auto is opgeladen de oplaadkabel uit de openbare
ruimte moeten worden verwijderd (dat kan bij laat thuiskomen nachtwerk worden); dit is
nauwelijks handhaafbaar;
f. wordt later een openbare oplaadpaal geplaatst binnen 300 meter van de woning, instelling
of het bedrijf dan moet daarvan gebruik worden gemaakt en dient het opladen met een
oplaadkabel over de openbare ruimte te worden gestaakt (dan heeft de e-rijder wellicht
maar voor een korte periode een investering gedaan in een oplaadvoorziening op eigen
terrein); mocht de capaciteit van de openbare oplaadpaal in de toekomst onvoldoende
worden, dan mag de oplaadkabel over de openbare weg weer wel; dit is nauwelijks
handhaafbaar.
Nadeel van een verbod of beperking is dat dan veel minder mensen zelf in hun
stroomvoorziening voor het opladen kunnen voorzien (en daarbij eventueel gebruik kunnen
maken van zelf opgewekte zonnestroom). De druk op het realiseren van veel duurdere
openbare oplaadpalen neemt daardoor toe.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 8
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
6. Vereenvoudiging oplaadkabel over de openbare ruimte
In het voorstel is opgenomen dat de oplaadkabel alleen over een voetpad mag worden
gelegd en geen hinder of gevaar mag
opleveren voor andere weggebruikers. De
.
oplaadkabel is bijvoorbeeld voorzien van een
deugdelijke, voor dit doel bestemde kabelmat
(ontbreekt op de foto hiernaast). Een
ondeugdelijke mat kan omkrullen en
daardoor gevaarlijker zijn dan alleen een
oplaadkabel. Vereenvoudigen is mogelijk
door:
a. de kabelmat niet als voorbeeld te noemen
(een middelvoorschrift) omdat zo’n mat een
obstakel kan zijn voor gebruikers van
bijvoorbeeld een loopstok (ook een obstakel bij kinderwagen, rollator of scootmobiel?);
b. als voorbeeld afplakken met tape noemen (maar is dat wenselijk?);
c. de oplaadkabel eveneens toe te staan over groenstroken al dan niet beperkt tot een
bepaalde breedte.
Gevolgen en risico’s
Financieel
De kosten van het aanleggen van de twee parkeerplaatsen per oplaadpaal (circa € 750)
worden ten laste gebracht van de begrotingspost verkeersmaatregelen.
Aan de drie oplaadpalen van EVnetNL zijn voor de gemeente geen kosten verbonden.
De kosten voor het in stand houden van een oplaadpaal uit een aanbesteding van de MRA ad.
circa € 335 per jaar worden ten laste gebracht van de begrotingspost energiebeleid. Bij vijf
(één bestaand en vier aangevraagd) openbare oplaadpalen bedragen de kosten voor de
gemeente circa € 1.675 per jaar.
Over een jaar of tien zullen de oplaadpalen moeten worden vervangen (einde te verwachten
levensduur). Daarna bedragen de jaarlijkse kosten per oplaadpaal zo’n € 960. Het is ook
mogelijk om de oplaadpalen dan te verwijderen. Misschien is tegen die tijd een andere wijze
van opladen beschikbaar die de voorkeur verdient.
Juridisch (waaronder handhaving)
Er bestaat geen wettelijk recht op een openbare oplaadpaal: de gemeente realiseert de
oplaadpalen vrijwillig. De aanvrager die aan de gemeente een algemeen verzoek doet tot
plaatsing van een openbare oplaadpaal wordt schriftelijk meegedeeld of de aanvraag voor
honorering in aanmerking komt. Zo niet, dan is dit geen beschikking waartegen bezwaar kan
worden gemaakt, omdat geen sprake is van een gemeentelijke rechtshandeling: het betreft
een afwijzing van een op een besluit van algemene strekking gerichte aanvraag.
Op vergelijkbare wijze wordt omgegaan met verzoeken aan de gemeente om een extra
lantaarnpaal te plaatsen of een voetgangersoversteekplaats aan te leggen.
Zolang er onvoldoende openbare oplaadpalen beschikbaar zijn, is het particulieren,
instellingen en andere bedrijven binnen bepaalde voorwaarden (als bedoeld in artikel 2:10, lid 4a van
de Algemene Plaatselijke Verordening) toegestaan om met een oplaadkabel over de openbare
ruimte op te laden.
Wordt niet aan de voorwaarden voldaan, dan kan worden gehandhaafd op grond van het
verbod om een voorwerp aan te brengen of te hebben op zodanige wijze dat dit voor het
wegverkeer hinder of gevaar oplevert (artikel 2:15 Algemene Plaatselijke Verordening).
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 9
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Het is niet toegestaan om met een oplaadvoorziening op eigen terrein op te laden, indien de
oplaadkabel zich daarbij boven of onder de openbare ruimte bevindt.
Handhaven is mogelijk op grond van het verbod tot het hebben van voorwerpen of stoffen op,
aan of boven de weg dan wel het verbod om de verharding van een weg op te breken en/of in
een weg te graven (respectievelijk artikel 2:10 en 2:11 Algemene Plaatselijke Verordening).
Voor het realiseren van een openbare oplaadpaal is geen omgevingsvergunning voor het
bouwen van een bouwwerk vereist (artikel 18, lid b van bijlage II Besluit omgevingsrecht).
Het is particulieren, instellingen en andere bedrijven niet toegestaan om een eigen
oplaadvoorziening (paal of kast) te plaatsen in of boven de openbare ruimte. Handhaven is,
afhankelijk van de situatie en geplaatste oplaadvoorziening, mogelijk op grond van de Wet
algemene bepalingen omgevingsrecht of de Algemene Plaatselijke Verordening.
Voordat daadwerkelijk wordt gesanctioneerd, dient de gemeente te onderzoeken of legalisatie
mogelijk is. Indien legalisatie op gemeentegrond mogelijk is, zal - naast een
bestuursrechtelijke regeling - ook een privaatrechtelijke regeling (recht van opstal of
gebruiksovereenkomst) nodig zijn om te voorkomen dat de gemeente door natrekking
eigenaar wordt van de oplaadpaal en daardoor aansprakelijk is voor eventuele schade.
Andere risico’s
Geen.
Duurzaamheid
E-rijden zorgt voor minder luchtverontreiniging (alleen fijn stof gerelateerd aan slijtage van
banden en remmen) en geluidsoverlast. Er dient bij MRA-oplaadpalen (gecertificeerde) groene
stroom uit hernieuwbare energiebronnen te worden geleverd. Bij een volledig elektrisch
aangedreven auto worden geen fossiele brandstoffen gebruikt en is er dus geen sprake van
uitstoot van koolstofdioxide (CO2). Bij een plug-in hybride auto is sprake van minder CO2uitstoot dan bij een gewone auto.
E-rijden is dus zeer goed voor het milieu.
Wat merkt de burger, een bedrijf of instelling van de te nemen beslissing?
Burgers, bedrijven en instellingen worden beperkt in de mogelijkheden om zelf te zorgen voor
het opladen van hun e-auto in de openbare ruimte. Alleen robuuste (duurdere) oplaadpalen in
eigendom en beheer bij exploitanten van openbare oplaadpalen worden in de openbare ruimte
toegestaan. Het opladen met een oplaadkabel over de openbare ruimte is alleen onder
bepaalde voorwaarden toegestaan.
Opmerkingen over de aanpak / het vervolgproces na de genomen
beslissing
Rolverdeling binnen de gemeente
De inhoud van deze notitie is door Team Ruimtelijk Beleid afgestemd met de teams Infra,
Bestuurlijke en Juridische Zaken, Gebouwen en Facilitaire Zaken, Handhaving en Financiën.
1. Aanvraag openbare oplaadpaal
Team Ruimtelijk Beleid (Willem Groeneveld) zorgt voor het beleid (inclusief beschikbaarheid
van overeenkomsten en financiële afwikkeling) en de algemene voorlichting (waaronder
website) en is het eerste aanspreekpunt voor aanvragers van een openbare oplaadpaal
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 10
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
(inclusief bijhouden wachtlijst) en toetst de aanvraag aan de voorwaarden. De aanvrager
wordt schriftelijk meegedeeld of de aanvraag voor honorering in aanmerking komt.
Indien de aanvraag is goedgekeurd neemt Team Infra (Bas van der Laan en Loek Verhoef) de
uitvoering ter hand (locatiekeuze in overleg met exploitant en aanvrager, maken
locatietekening, verzoek doen tot het nemen van een verkeersbesluit, opdracht verlenen tot
inrichten parkeerplaatsen, afstemmen gelijktijdige aanleg van oplaadpaal en inrichten
parkeerplaatsen, oplevering en gereedmelding).
Team Ruimtelijk Beleid (Jeroen van Drie) zorgt voor het nemen en bekend maken van het
verkeersbesluit en (Eveline van de Emden) zorgt voor het opnemen van de locatie in het
parkeerbeleid en daarvan afgeleide stukken.
2. Onderzoek legalisatie illegale oplaadvoorziening
Degene die de aanwezigheid van een illegale oplaadvoorziening heeft geconstateerd, geeft dit
door aan Team Handhaving. Team Handhaving onderzoekt of legalisatie mogelijk is. Zo nee,
dan wordt handhavend opgetreden. Zo ja, dan wordt Team Bestuurlijke en Juridische Zaken
ingeschakeld voor het opstellen van een privaatrechtelijke regeling (recht van opstal of
gebruiksovereenkomst) voor het gebruik van de grond.
Overeenkomst met eisenpakket
Zodra duidelijk is dat er geen derde MRA-aanbesteding komt, zal een overeenkomst met
eisenpakket worden opgesteld ten behoeve van toekomstige exploitanten van openbare
oplaadpalen. Daarbij wordt in beginsel gebruik gemaakt van een voorbeeldovereenkomst.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 11
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Bijlage 1
Bestaande (groen) en aangevraagde (geel) oplaadpalen in Diemen,
voorzien van een straal van 300 meter
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 12
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
Bijlage 2
Nadere achtergrondinformatie
Relevante websites
Bedrijven die elektrisch willen gaan rijden treffen nadere informatie aan op de website
www.metropoolregioamsterdam.nl/duurzaamheid/mra-elektrisch. Ondermeer kan de startgids
voor bedrijven ‘Elektrisch vervoer in 20 vragen’ worden gedownload.
Op de website www.anwb.nl/auto/themas/elektrisch-rijden staat algemene informatie over
elektrisch rijden en specifieke informatie over elektrisch aangedreven auto’s (modellen met
prijs en technische informatie).
Verklaring van begrippen
Openbare ruimte: de ruimte die bij de overheid in beheer is.
Oplaadlocatie: de locatie in de openbare ruimte waar een oplaadobject en een of twee
parkeerplaatsen met belijning en bebording uitsluitend ten behoeve van het opladen van
elektrisch aangedreven voertuigen aanwezig zijn.
Oplaadobject (paal of kast): openbare voorziening met een of twee oplaadpunten waar een
elektrisch aangedreven voertuig kan worden opgeladen.
Oplaadpunt: fysieke stekkeraansluiting op het oplaadobject waaraan een gebruiker een
elektrisch voertuig kan opladen door deze aan te sluiten met een oplaadkabel.
Opladen: het met behulp van een oplaadpas gedurende een aaneengesloten periode opladen
van een elektrisch aangedreven voertuig door dit voertuig met een oplaadkabel aan te sluiten
op het oplaadpunt.
Oplaadpas: een pas, benodigd voor het gebruik van het oplaadpunt, gebaseerd op de
landelijke afspraken op het gebied van interoperabiliteit.
Aantal auto’s en oplaadpalen
Er bestaan drie soorten elektrisch aangedreven auto’s (e-auto’s):
- volledig elektrisch (BEV = Battery Electric Vehicle) met alleen een elektromotor;
- Range extender met elektromotor en brandstofmotor voor het zo nodig tijdens het rijden
opladen van de accu;
- Plug-in hybride met elektromotor en brandstofmotor voor aandrijving van de auto.
De landelijke doelstelling uit het ‘Plan van aanpak 2011-2015 Elektrisch rijden in de
versnelling’ bedraagt 20.000 e-auto’s in 2015, 200.000 in 2020 en een miljoen in 2025.
De doelstelling voor 2015 is al gehaald. Het aantal e-auto’s bedroeg: 1.579 per 31 december
2011, 6.775 per 31 december 2012, 29.381 per 31 december 2013 en 38.093 (waarvan 85%
plug-in hybride) per 30 juni 2014 (bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland).
In 2014 is sprake van een minder snelle toename dan in 2013. Dit komt zeer waarschijnlijk
door het versoberen/afschaffen van voor e-auto’s gunstige fiscale regelingen.
Het fiscale regiem voor auto’s die minder dan 50 gram koolstofdioxide (CO2) uitstoten ziet er
per 1 januari 2014 als volgt uit (bron: www.elektrischeautokopen.nl):
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 13
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
-
geen Belasting op Personenauto’s en Motorvoertuigen (BMP) verschuldigd;
in ieder geval tot en met 2015 geen motorrijtuigenbelasting verschuldigd;
vanaf 2014 geldt 4% bijtelling voor volledig elektrisch aangedreven auto’s en 7% bijtelling
voor plug-in hybride (was 0%);
een ondernemer kan de volledige BTW terugvorderen;
milieu-investeringsaftrek (MIA) van 36% voor volledig elektrisch aangedreven auto’s en
27% (bij 0-30 gram CO2) of 13,5% (bij 30-50 gram CO2) voor plug-in hybride;
vanaf 2014 is de 28% investeringsaftrek (KIA) afgeschaft;
vanaf 2014 is de Willekeurig afschrijven milieu-investeringen (VAMIL) afgeschaft.
Het aantal in Diemen geregistreerde e-auto’s neemt langzaam toe: op 1 januari 2012 nog
geen, 8 stuks op 1 januari 2013 en 21 stuks op 1 januari 2014 (bron: VNG). Het aantal per 1
januari 2014 en de toename in 2013 bedragen minder dan de helft van het landelijk
gemiddelde per inwoner (het totale autobezit in Diemen is 80% van het landelijk gemiddelde).
Hiernaast beschikken een onbekend aantal werknemers van bedrijven en bezoekers over eauto’s.
De meerkosten bij aanschaf van een deels (plug-in hybride) of volledig elektrisch aangedreven
auto kunnen volgens fabrikanten - als jaarlijks voldoende kilometers worden gemaakt - worden
terugverdiend door lagere exploitatiekosten (onderhoud en brandstof). Omdat er nog geen
jarenlange ervaring is met e-auto’s kan hierover geen zekerheid worden geboden.
De snelheid van opladen is afhankelijk van de capaciteit van de accu in de auto en hoe leeg
deze is en afhankelijk van de capaciteit van het laadpunt. De capaciteit wordt uitgedrukt in
kilowatt (watt = voltage x ampère). De eerste 80% opladen vindt veel sneller plaats dan de
laatste 20%.
Elektrische aangedreven auto’s kunnen van stroom worden voorzien door (tussen haakjes de
eenmalige kosten voor de aanschaf en installatie van de voorziening exclusief BTW):
a. oplaadvoorzieningen op eigen terrein, 3-8 uur laden (circa € 1.000 tot € 1.500);
b. oplaadpalen in de openbare buitenruimte, 2-4 uur laden (circa € 4.000 tot € 5.000);
c. snellaadpalen op strategische plaatsen, 15-30 minuten laden (circa € 40.000 tot € 80.000);
d. verwisselen van accu’s, nog in ontwikkeling;
e. inductieladen (via een lus in het wegdek), nog in ontwikkeling.
De nieuwste modellen e-auto’s kunnen drie keer sneller opladen dan tot nu toe gebruikelijk is
en hierboven is aangegeven.
Op 1 juli 2014 waren in Nederland 10.595 (semi)publieke oplaadpalen aanwezig, waarvan 186
snellaadpunten (bron: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland).
Op 1 juli 2014 waren vier openbare oplaadpalen (tussen haakjes het aantal oplaadpunten) in
Diemen aanwezig : Gruttoplein 22 (1), Vlasdonk 11 (1), Prinses Beatrixlaan 7 (2) en
Diemerhof 10 (1). Zie de groene cirkels op bijlage 1.
Blijkens de website www.oplaadpalen.nl zijn er ook oplaadpunten bij: Diemerhof 22 (1) en 46
(2) op eigen terrein achter een slagboom en Verrijn Stuartweg 12 (1) parkeerstrook voor het
pand.
De twee oplaadpunten in de parkeergarage Diemerplein ontbreken op die website.
Overeenkomsten voor openbare oplaadpalen
E-laad (thans EVnetNL) heeft in september 2013 drie oplaadpalen met elk één oplaadpunt in
Diemen geplaatst: Vlasdonk 11 (particuliere aanvraag), Gruttoplein 22 (strategische paal bij
winkelcentrum Diemen Noord) en Diemerhof 12 (strategische paal in Bergwijkpark Zuid).
Deze drie oplaadpalen zijn eigendom van EVnetNL. In de met EVnetNL gesloten
overeenkomst (B&W-besluit van 2 oktober 2012) staat dat de overeenkomst geldt tot 31
december 2014 met stilzwijgende verlenging van telkens een jaar. Beide partijen kunnen elk
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 14
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
jaar vóór 1 oktober de overeenkomst eenzijdig opzeggen. Het verwijderen van de oplaadpaal
komt voor rekening van EVnetNL. Ook is het mogelijk dat de gemeente eigenaar wordt van de
oplaadpaal tegen betaling van de restwaarde.
Op basis van de eerste aanbesteding van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) is in maart
2014 één oplaadpaal met twee oplaadpunten geplaatst: Prinses Beatrixlaan 7 (bij de Brede
Hoed). Deze oplaadpaal is eigendom van de gemeente. Nuon/Heijmans zorgt voor de levering
en plaatsing van de oplaadpaal, exploitatie, beheer en onderhoud, stroomlevering en
bijbehorende dienstverlening waaronder monitoring van het gebruik.
In het B&W-besluit van 27 augustus 2013 is uitgegaan van het door Nuon/Heijmans in de
periode 2013-2014 plaatsen van maximaal vier oplaadpalen in Diemen. Door de grote vraag
uit andere gemeenten is het in Diemen bij één oplaadpaal gebleven. In de met Nuon/Heijmans
gesloten overeenkomst staat dat de overeenkomst geldt tot 31 december 2016 en kan worden
verlengd met drie jaar. De eenmalige kosten ad. € 4.637,23 kan de gemeente declareren bij
de provincie Noord-Holland. De gemeente moet aan Nuon/Heijmans een maandelijkse,
jaarlijks te indexeren vergoeding betalen (in 2013 € 28,47 en in 2014 € 28,80). De e-rijder
betaalt voor de elektriciteit € 0,30 per kWh.
De tweede MRA-aanbesteding leidt tot een andere rechtsverhouding. De gemeente sluit geen
overeenkomst met de exploitant doch met de provincie Noord-Holland.
In de met de provincie Noord-Holland te sluiten overeenkomst staat dat de overeenkomst
geldt tot 31 december 2017 en kan worden verlengd met drie jaar. Alle betalingen gaan - in
tegenstelling tot de vorige aanbesteding - via de provincie Noord-Holland lopen. De gemeente
moet eenmalig € 1.000 per oplaadpaal aan de provincie betalen. De oplaadpaal wordt
eigendom van de gemeente. De gemeente mag gedurende de contractperiode (zonder
overleg met de MRA) geen oplaadpalen van derden afnemen.
Keuzemogelijkheden
Bij het opstellen van deze notitie is gebruik gemaakt van de in het Voorstel richtlijn
oplaadpunten elektrische auto’s voor de regio Amstelland& Meerlanden van Het Energie
Bureau d.d. 21 mei 2013 opgenomen keuzemogelijkheden.
Aansprakelijkheid
Waar het gaat om voorwerpen die niet tot de weg behoren en tijdelijk aanwezig zijn, is niet
artikel 6:174 van het Burgerlijk Wetboek (aansprakelijkheid wegbeheerder) doch artikel 6:162
Burgerlijk Wetboek (algemene aansprakelijkheid) van toepassing
Op grond van artikel 6:162 Burgerlijk Wetboek kan sprake zijn van aansprakelijkheid wegens
onrechtmatige daad. Jurisprudentie in verband met een oplaadkabel over een voetpad is (nog)
niet beschikbaar. Als de mate van waarschijnlijkheid van een ongeval groot is en de dader
zich - naar maatstaven van zorgvuldigheid - van het gevaarscheppend gedrag had moeten
onthouden, is in beginsel sprake van een onrechtmatige daad. Bij gevaarzetting (het
scheppen of laten voortduren van een gevaarlijke situatie) zijn vier aspecten van belang:
- de mate van waarschijnlijkheid van onoplettendheid en onvoorzichtigheid van de gebruiker
van het voetpad;
- de ernst van de gevolgen (aard van de schade);
- de grootte van de kans dat uit de gevaarzetting ongevallen ontstaan;
- de bezwaarlijkheid van het nemen van voorzorgsmaatregelen.
Bij evenementen in Diemen geldt het voorschrift: ‘Kabels, draden, leidingen, en dergelijke
moeten zodanig zijn bevestigd dat zij geen aanleiding kunnen geven tot struikelen en vallen.
Losse kabels en snoeren zijn niet toegestaan. Elektriciteitskabels moeten zodanig zijn
bevestigd dat niemand ermee in aanraking kan komen.’. De organisator van het evenement is
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 15
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014
aansprakelijk voor eventuele schade. Door de gemeente wordt toezicht gehouden op het
naleven van deze regels.
Bij het op onbekende plaatsen en tijden opladen van een e-auto met een oplaadkabel over het
voetpad is geen sprake van (regelmatig) toezicht door de gemeente.
Zonder formele regeling van de mogelijkheid om een e-auto met een oplaadkabel over het
voetpad op te laden, handelt de e-rijder in strijd met een wettelijk voorschrift (artikel 2:10
Algemene Plaatselijke Verordening) zodat bij schade in beginsel sprake is van een onrechtmatige
daad van de e-rijder.
Is de mogelijkheid om een e-auto met een oplaadkabel over het voetpad op te laden wel
formeel geregeld - met de voorwaarde dat de e-rijder struikelen en vallen moet voorkomen
(afdekken van de kabel met een kabelmat) - dan zal door het slachtoffer in beginsel de e-rijder
aansprakelijk moeten worden gesteld voor de schade en kan sprake zijn van onrechtmatige
daad door de e-rijder (afhankelijk van de interpretatie van de eerdergenoemde vier aspecten).
De vraag is of de gemeente in tweede instantie toch nog op enigerlei wijze aansprakelijk kan
zijn wegens onvoldoende toezicht. De kans hierop is erg klein.
Van de gemeente mag niet verlangd worden dat continu de wegen worden gecontroleerd op
gevaarlijke situaties, maar na een melding van een gevaarlijke situatie moet de gemeente wel
optreden (Rechtbank Assen, zaak 75839 - HA ZA 09-777).
Technische specificatie
Bij de eerste MRA-aanbesteding golden ondermeer de volgende eisen (programma van eisen
d.d. 21 maart 2013):
1. het oplaadobject dient geschikt te zijn voor zowel enkelfase laden als voor drie fasen laden
(drie fasen gaat drie keer sneller; de nieuwste modellen e-auto’s kunnen dit);
2. het oplaadobject dient voorzien te zijn van twee stekkeraansluitingen (met specificatie);
3. het oplaadobject voldoet aan de veiligheidsnormen IEC 61851-1 (editie 2.0) en IEC 6185122;
4. het oplaadobject voldoet aan de eisen van de netbeheerder (met specificatie);
5. het oplaadobject is hoogwaardig afgewerkt en corrosiebestendig;
6. het oplaadobject dient gedurende tien jaar onderhoudsarm te zijn bij gebruik in de
buitenruimte.
Kostenraming
De drie gratis e-laadpalen brengen vooralsnog geen kosten voor de gemeente met zich mee.
De MRA-oplaadpaal (uit de eerste aanbesteding) kost de gemeente circa € 345 per jaar aan
beheerkosten tot en met 31 december 2016. Daarna kan de overeenkomst worden verlengd
met drie jaar met voortzetting van de betalingsverplichting.
Een toekomstige MRA-oplaadpaal (uit de tweede aanbesteding) kost de gemeente € 1.000
aan beheerkosten voor de periode tot en met 31 december 2017, dus circa € 333 per jaar.
Daarna kan de overeenkomst worden verlengd met drie jaar. In de overeenkomst staat niets
over een nieuwe betalingsverplichting, maar die kan er wel komen.
Bij de eerste MRA-aanbesteding bedroegen de kosten van de oplaadpaal en de plaatsing
daarvan € 4.637. Uitgaande van een afschrijvingstermijn van tien jaar en 3,5% rente bedragen
de jaarlijkse kosten dan circa € 626.
De kosten van een door de gemeente te financieren openbare oplaadpaal bedragen derhalve
circa € 960 per jaar (€ 626 oplaadpaal + € 333 beheerkosten).
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 16
Oplaadpalen elektrisch aangedreven auto’s in Diemen
11 september 2014