here - Univers

Jubileumnummer
Onafhankelijk magazine van Tilburg University
no. 07
16 januari 2014
02. En passant
Scherp zijn is goed
Eijlander
50 jaar Univers en verder?
Univers bestaat 50 jaar. De redactie vroeg mij om een gastcolumn te schrijven voor het jubileumnummer. Ik doe dat graag.
Mijn centrale vraag is: wat is de toegevoegde waarde van
universiteitsjournalistiek? Het uitgangspunt dat ik kies is dat
Univers, en breder de universiteitsmedia, deel uitmaken van
de universitaire gemeenschap. Als het goed is weerspiegelen
dergelijke media wat er leeft en speelt binnen die universitaire
gemeenschap. Zij staan daar niet los van, maar vormen een
onderdeel daarvan. Dat betekent meer concreet dat de leden
van de academische staf, van de ondersteunende diensten en
studenten zich zouden moeten herkennen in wat Univers doet
en publiceert. Univers is in feite van hen en voor hen.
Univers gaat er zelf prat op dat ze onafhankelijk en scherp
zijn. Kort iets over deze beide karakteristieken. Wat behelst
de onafhankelijkheid precies? Uiteraard kan Univers nooit een
spreekbuis zijn van het universiteitsbestuur. De spelregels zijn
neergelegd in een redactiestatuut. “So far, so good”. Maar ook
Univers is uiteraard vatbaar voor kritiek en tegenspraak en
Tips?
Mail de redactie:
[email protected].
Tweeten kan
ook: twitter.com/
universtweet.
Visionair & pretpark
Etiketten plakken is makkelijk. En helemaal als het ging om S. Lloyd Trumpstein, de tekenaar van onze wekelijkse
strip in 2000. Absurdist, luidde zijn etiket, in
hele grote koeienletters. Pas nu, veertien/vijftien jaar later, zien we dat het absurdisme van
toen de werkelijkheid van nu (aan het worden)
is. We rectificeren bij deze: S. Lloyd Trumpstein,
visionair.
Clichés & borsten
Vroeger kon alles, zo
blijkt uit een paar oude
clichés die uit de la van
onze ontwerper Adrian
komen. Een cliché is
een loden drukvorm
voor een illustratie.
Studenten werden
door een medestudent
aangemoedigd om
te roken en om hun
borsten te ontbloten
om zo de verworpenen
der aarde te laten ontwaken. Femen avant le
lettre.
Univers
16 januari 2014
onderworpen aan de mores van de journalistiek. Onafhankelijkheid is geen vrijbrief.
Scherp zijn is goed. Vooral ook in de feitelijkheid en de analyse. En als daar reden voor is ook in de oordeelsvorming. Ik zou
de noodzaak van precisie nog afzonderlijk willen benoemen.
Zeker in een academische omgeving mogen de hoogste eisen
worden gesteld op dat vlak. Zo kan een universiteitsmedium
ook het verschil maken met de “reguliere journalistiek”. Door
precies te zijn in wat er is gebeurd en door scherp te zijn in
wat er aan de hand is.
Ik ben altijd een trouwe en kritische volger geweest van Univers, zowel op papier als op het web. Soms met bewondering,
zo nu en dan met verbazing en af en toe met ergernis.
Ik wens de redactie geluk met het 50-jarig bestaan. Er is
toekomst voor een Univers dat hoogwaardige journalistiek
bedrijft in verbondenheid met de universitaire gemeenschap.
Prof. Philip Eijlander
Rector Magnificus
Inhoudsopgave .03
Colofon
We bestaan vijftig jaar!
Adres
Postbus 90153
5000 LE Tilburg
[email protected]
www.universonline.nl
Reden voor een groot feest dachten wij.
We vieren ons jubileum op dinsdag 11
februari in het Klasse Theater (Tilburg)
met een feestelijke bijeenkomst met
journalistieke presentaties, cabaret,
eten, drinken, dansen.
Basisontwerp
Unit20: Yoe San Liem en Maud van Velthoven
Cover
Pascal Tieman
Productie
PrismaPrint
Advertenties
[email protected]
Uitgave
Univers is het driewekelijks onafhankelijk
magazine van Tilburg University
Inschrijven via universonline of facebook.
Volgende editie
Univers 8 verschijnt op 30 januari 2014
Redactieraad
Irene Claessens, Jasper Haenen, Annemarie
Hinten, Hille van der Kaa, Antony Pemberton
(voorzitter a.i.), Lisa Reizevoort, Jos Straathof,
Marcel Zeelenberg
Dit nummer is gemaakt door
Francine Bardoel, Maurice van den Bosch,
Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Clemens van
Diek, Dick Drayer, Gerrie van Dooren, Adrian
van den Eerenbeemt, Evelyn Jacq, Luuk
Koelman, Sonia Kolasinska, Sylvia Kuijsten,
Celine Maessen, Jane Peijen, Charles Peter, Iris
Scherphof, Bas van der Schot, Marina Smits,
Bart Smout, Mathijs Sukel, Pascal Tieman, Ton
Toemen, Rik Wassens, Marten van de Wier,
Jozien Wijkhuijs, Malini Witlox, Zoë-Amber
Wolters
15.
22.
Van de redactie
Al vijftig jaar heeft onze universiteit een onafhankelijk blad. Toch staan de redacteuren vaak in
de vuurlinie. We steken onszelf bij dit jubileum daarom uitgebreid veren in de reet. Navelstaren, borstklopperij, nostalgisch terugblikken, we doen het schaamteloos in dit nummer.
Univers is trots op haar geschiedenis. Wat moet je anders als je vijftig jaar bestaat?
Maar wees gerust, we doen dit maar één keer in de vijftig jaar.
Francine Bardoel, hoofdredacteur
04.
Oud nieuws
15.
[email protected]
De mediatop
Hygiënische gummiwaren in seksadvertenties,
Welke hoogleraar bracht het er het beste af op TV?
Lubbers en andere verworpenen der aarde. Het
Waarom doen de vrouwen het zo slecht in de media.
verdwijnen van de laatste rookvrije ruimte. Allemaal
Check de lijst.
oud nieuws.
08.
Beste rubrieken.
Kot en kast, Huisstelletjes en de Bijbaan. Legendarische rubrieken op herhaling.
24.
De lezer
Wie leest de Univers eigenlijk? Wat is hun favoriete
cover en wat missen ze?
04.Oud nieuws
06.Pics: De redactie
08.Beste rubrieken & Koelman
10. Oud-hoofdredacteuren
15. Mediatop
18. 50 jaar studentenmode
20.Kraamkamer voor journalisten
22.Twee generaties
24.De lezer & Zoë-Amber
26.Other university magazines
Univers
16 januari 2014
04. Oud & nieuws
tekst Bart Smout
Van globlabla tot sex-shops
met hygiënische gummiwaren
Als oma op haar verjaardag het fotoboek erbij pakt weet je dat het een lange dag
gaat worden. Maar wij zijn je oma niet en ons archief smaakt wel naar meer.
Daarom: vijftig jaar Univers gevangen in artikelen en advertenties.
Ontwaakt verworpenen der aarde
“Wanneer iemand iets te zeggen had kon hij
het in het hogeschoolblad kwijt. Wanneer
iemand niets te zeggen had eveneens.” Nieuwe
hoofdredacteur Gerard van den Heuvel windt
er geen doekjes om in zijn openingsartikel van
17 oktober 1969. Een heel andere tijd. Mensen
aten LSD-zegels als ontbijt, de soulbroek werd
algemeen beschouwd als de beste uitvinding
sinds het vuur, en de Univers heette het Tilburgs
Hogeschoolblad. En dat hogeschoolblad, vond
Van den Heuvel, was sinds de oprichting niks
meer dan een “veredeld mededelingenblad.” Tijd
voor verandering dus, geheel in lijn met de massale studentenprotesten uit die tijd.
Van den Heuvel geeft het hogeschoolblad tanden. Hij werkt veel met ingezonden stukken, zoals het artikel geschreven door de Protestgroep
Tilburg. Zij openen als volgt: “De maatschappij is
gebaseerd op één grote tegenstelling, namelijk
die tussen de kapitalisten en het proletariaat.”
De proletariër verkoopt zijn arbeid volgens de
protestgroep aan de kapitalisten, en daarvoor
krijgen de kapitalisten een dikke foei. “Deze
afhankelijke positie is zo sterk, dat van grove
uitbuiting sprake is.” Via hun artikel in het
hogeschoolblad hoopt de groep “mensen te mobiliseren tegen de huidige strukturen, normen
en waarden.” Je leest het al, dit zijn de tijden
waarin het nog dringen was in de linkse kerk en
Karl Marx nog niet bij het grof huisvuil stond.
Proletariërs aller landen, verenigt u!
Bommen en bezetters
“Carrière maken. Voordat de bom valt! Werken aan mijn toekomst. Voordat de bom valt!” Doe Maar schreef
de soundtrack voor de jaren ’80. De atoombomkoorts greep wild om zich heen en het Tilburgs Hogeschoolblad liep vrolijk mee in de doomsdaypolonaise. Journalist Hans Opbroek dook in de atoomaffaire-Kahn
en schreef een artikel over de betrokkenheid van het Tilburgse bedrijf Van Doorne’s Transmissie. Spion
Abdul Qadir Kahn bleek atoomgeheimen te jatten van Nederland, om zo de productie van een Pakistaanse
atoombom te versnellen. Er waren geruchten dat Nederlandse bedrijven hierbij waren betrokken. Opbroek
bevestigde dat Van Doorne’s Transmissie contact had met Kahn en materialen voor de productie van een
atoombom had geleverd. Zo bracht Tilburg de ondergang van de wereld eigenhandig een stukje dichterbij.
Geprotesteerd wordt er ook nog in de jaren ’80, maar dan wel een tandje laffer dan in het hippietijdperk.
“Enkele tientallen Tilburgse studenten bezetten op maandag 20 januari een dag en een nacht een groot
gedeelte van het hoofdgebouw van de Katholieke Hogeschool Tilburg”, schrijft het hogeschoolblad in 1986. De
bezetters eisen steun van het College van Bestuur in hun strijd tegen de studiefinancieringsplannen van minister
Deetman. Die krijgen ze niet. En als ’s ochtends de politie arriveert, lopen de bezetters zonder verzet mee naar
buiten. “Eén groep kan het opbrengen een strijdlied aan te heffen. Buiten valt hen een bescheiden applaus ten deel.”
Treurnis troef, kortom.
Univers
16 januari 2014
Oud & nieuws .05
Zei iemand daar KU in T?
Het grootste nieuws van de afgelopen tijd is natuurlijk
de fraude van Diederik Stapel. Maar dit is ook een
opvallend stukje tekst. In 2012 schrijft Univers dat bachelorstudent Henk Bovekerk een tien heeft gekregen
voor zijn scriptie Prototypical Fascism in Contemporary Dutch Politics: An Analysis. Volgens Bovekerk is de
PVV een moderne fascistische partij. Binnen no time
wordt het nieuws opgepikt door de landelijke kranten.
Een rel is geboren. “Op de KU in T zijn ze allemaal
Stapel”, twittert Geert Wilders.
En het was nog lang onrustig op de redactie.
Belubberd
In de jaren ’90 worden er geen protestliederen meer gezongen, maar de Univers (sinds 1986) durft nog altijd kritisch te
zijn. Univers besluit het hoogleraarschap van Ruud Lubbers
na vier jaar eens tegen het licht te houden. Wat blijkt: Lubbers geeft leuk college, maar deskundigen betwijfelen zijn
expertise als wetenschapper. Of zoals hoogleraar Alfred
Kleinknecht het zegt: “Lubbers’ theorie van de globalisering
is heel populair, maar heeft één groot nadeel: hij klopt niet.”
Au. Wanneer het artikel wordt overgenomen door nationale
en internationale media wordt de pijn alleen maar groter.
Twee prijswinnende covers die voor
veel reuring zorgden.
Nu ondenkbaar: de laatste
rookvrije ruimte verdwijnt.
Bij deze verkozen tot beste
advertentie ooit.
Matsertjes waren kleine oproepen
en advertenties. Iemand enig idee
wat deze betekent?
Mail het antwoord naar Univers:
[email protected].
Dit kon gewoon in de jaren’ 70: ongegeneerd advertenties plaatsen van
sex-shops. Deze heeft de ‘mooiste en
meest recente kollektie films, eventueel te huur met projektor.” Ook is er
een uitgebreide collectie “hygiënische
gummiwaren.” Kijk, zo kom je wel aan
je trekken.
Univers
16 januari 2014
06. Pics
fotografie Ton Toemen
Univers
16 januari 2014
Pics .07
Feestvarkens
De huidige makers van Univers. Met van rechts naar links: studentredacteur Rik Wassens, international editor Jozien Wijkhuijs, studentredacteur
Sylvia Kuijsten, wetenschapsredacteur Bart Smout, opmaakredacteur
Adrian van den Eerenbeemt, web en social media coördinator Malini
Witlox, redactieassistent Gerrie van Dooren en hoofdredacteur Francine
Bardoel. Afwezig: magazinecoördinator Mathijs Sukel.
Univers
16 januari 2014
08. Best of Univers
tekst Rik Wassens fotografie Marina Smits en Rik Wassens (Huisstel)
Spraakmakende rubrieken uit het verleden in een modern jasje. Zoals Student & Bijbaan, over een student/begrafenisondernemer. In Kot & Kast
gaan we 25 jaar later weer langs bij
Verbernelaan 32 en in Huisstelletjes
verbazen we ons nog steeds over romances tussen huisgenoten.
Kot & Kast
Univers gaat graag op bezoek bij studentenhuizen: kijken wat er leeft onder
studenten. Dit keer gaan we langs Verbernelaan 32. Een internationaal kippenhok met nationaliteiten uiteenlopend van
Canadees tot Turks en alles daartussenin.
We worden binnengelaten door een
bebaard persoon die geen woord Nederlands spreekt. De deur gaat op een
kier en het ruikt er gezellig naar wiet: hier
wonen internationale studenten.
Een voor een druppelen de zestien
bewoners de huiskamer binnen. Aurelio
Yrigoyen, een 23-jarige Peruviaan, leidt
ons rond. Onze fotograaf gaat op een ge-
havende bank zitten en iedereen begint
te gniffelen: “Daar heeft gisteravond iemand overheen gekotst, maar we hebben
het schoongemaakt hoor!”
“Dit is de beste verdieping!”, schreeuwt
de bonte bende. “Op andere verdiepingen haten ze elkaar en vormen ze allerlei
kleine groepjes,” voegt Michelle, een
Canadese, toe. De heftigste crisis was het
mysterie van het verloren brood, vertelt
ze. De dader is nooit gevonden: de Peruvianen zijn verdacht stil.
Het geheim van dit hechte huis? Anarchie. Aurelio: “Het is de enige verdieping
zonder regels. Er is één regel, en dat is
eigenlijk niet eens een regel te noemen:
doe je afwas.” Een Spaanse vertelt: “Het is
meer een dreigement: als ik vieze borden
vind, laat ik een briefje achter met ‘Als ik
erachter kom wie dit heeft laten staan,
vermoord ik je’.’’
Na de Kerst beginnen de eerste bewoners te vertrekken. Er volgt nog een Kerstdiner en een Secret Santa (“Vanavond!?”,
klinkt het verbaasd uit de hoek). Wat ze
gaan missen? “De mensen”, is steevast het
antwoord - niet het gebrek aan toiletpapier. Michelle ziet het wat somberder in:
“Ik ben blij met mijn schone bed thuis,
maar zal wel een jaar depressief zijn.”
Huisstelletjes
Het is één van de ongeschreven regels
van studentenhuizen: relaties tussen
huisgenoten kunnen niet. Studenten
Marnix Plouvier (24) en Femke Vugts (20)
lappen deze regel aan hun laars. Univers
ging verhaal halen.
Marnix vertelt: “In 2011 waren we op zoek
naar een nieuwe dame voor in het huis. Er
waren veel mensen en in eerste instantie
had Femke niet mijn voorkeur.” Femke
trekt een wenkbrauw op. “Waarom niet?”
“Dat weet ik echt niet meer”, zegt Marnix
snel. Toch was Femke met meerderheid
van stemmen door. Marnix en Femke
werden huisgenoten.
Drie maanden daarna, op Femke’s verjaardag, volgde de eerste zoen. Marnix’ geweten begon hem parten te spelen: “’Dit
kan écht niet’, zei ik toen nog. Tegenover
onze huisgenoten deden we alsof het bij
deze kus bleef.”
“Er volgde een lange periode waarin ik op
mijn hoogste tenen naar Femke’s kamer
Univers
16 januari 2014
sloop, om mijn buurvrouw maar te vermijden. De buurvrouw had ook altijd haar
deur open.” Femke zag Marnix wel zitten:
“Ik wilde direct een relatie. Ik deed ook
mijn best: ik kwam nooit meer onopgemaakt naar beneden.” Marnix hield voet
bij stuk: “Het stevende af op een relatie,
dat kon ik niet blijven ontkennen. Maar
als het fout gaat, is het huis verneukt: de
handrem ging er op.”
Femke ging twee maanden werken in
Albufeira, zuipoord-aan-zee in Portugal.
Marnix: “Ik kon haar toen niet verbieden
om los te gaan, maar ik vond het wel
verschrikkelijk toen ze wegging.” En ging
Femke los? “Ik heb me heel netjes gedragen. We skypten en belden elke dag.”
Na thuiskomst werden de vonken vuur.
Hun huisgenoten waren de relatie al op het
spoor: de balende Marnix sprak boekdelen.
“En juist mijn buurvrouw bleek niets door te
hebben.” Plannen om écht te gaan samenwonen heeft het stel nog niet: “Dat is het
definitieve einde van je studententijd.”
Best of Univers .09
Ben je lid van De Trekstoot,
ontvang je gegarandeerd
mail
Column
Een gelukkig huwelijk
Bijbaan
Skip Koers, 23 en student theologie, heeft een aparte bijbaan.
Hij is assistent-begrafenisondernemer. “Ik heb een fascinatie
voor de dood en rouwprocessen. Het is mooi om dicht bij het
proces te zitten. En de waardering is fijn: daar doe ik het voor.”
Skip werkt bij een particuliere begrafenisondernemer. Hij heeft
niets met grote uitvaartmaatschappijen: “Die mensen doen soms
vijf-zes begrafenissen per dag. Bij een particulier zit je dichter
op het rouwproces.” Het werk is flexibel – Skip wordt soms eens
per week opgeroepen, soms eens per maand – en betaalt goed.
“Aan de dood kun je goed verdienen.”
Een begrafenis duurt soms vijf tot zes uur vertelt Skip. Een
crematie is veel sneller afgehandeld: langer dan drie uur duurt
het niet. Omdat Skips bazin theologe is, doet hij voornamelijk
kerkelijke begrafenissen. Van te voren maakt hij de kerk netjes
op orde, steekt kaarsjes aan en regelt hij parkeerplaatsen voor
de nabestaanden. Tijdens de dienst houdt Skip een oogje in het
zeil, let hij op mensen die onwel worden of naar de wc moeten,
doet hij de collecte en deelt prentjes uit. “En achteraf ruim je
alles netjes op. Da’s het idee.”
Skip gaat fluitend naar zijn werk. Hij wil zelfs voor zichzelf
beginnen: “Ik vind het werk fantastisch. De eerste keer was wel
wat lastig, maar je went er aan. Vlak voor een begrafenis pep ik
mezelf op: als buffer voor het verdriet.”
Vijftig jaar Univers. Ik raak daarvan in de war. Bij het getal vijftig
denk ik vooral aan gouden bruiloften. Zinnen doemen op als:
“biljartvereniging De Trekstoot feliciteert Henk van Driel en
zijn vrouw Ans met hun vijftigjarig huwelijksfeest.” De sociale
conventies die schuilgaan achter zulk een zin, ik gruw daarvan.
Ben je lid van De Trekstoot, ontvang je gegarandeerd mail. Clubleden komen bij elkaar om een gouden jubileumboek in elkaar
te flansen, want “dit heuglijke feit willen we niet onopgemerkt
voorbij laten gaan.” Of je maar even voor die en die datum een
gedicht, raadsel of verhaaltje wilt aanleveren. Oh, de gruwel! Ja,
Henk ken je wel. Dat is die oude norse man die gebogen over
het groene laken nooit ophoudt met klagen over zijn vrouw Ans,
die hij steevast aanduidt als ‘dat secreet’. Maar dat kun je niet
opschrijven. Na twee uur mijmeren en tientallen aanzetten tot
iets van een tekst, geef je het op. Dit is ijzer met handen breken.
Dus begin je aan een moeizaam geformuleerde mail terug; waarom je wegens drukke verplichtingen helaas niet in de gelegenheid bent een bijdrage te leveren aan het gouden jubileumboek.
Tot je plots, in een helder moment, beseft dat een goede smoes
zoveel méér inspanning vergt dan even een rijmpje van internet
plukken. Dus copy-paste je voor Henk en Ans...
Al vijftig jaar stralen jullie als een ster
Al vijftig jaar wordt liefde gegeven
Al vijftig jaar gelukkig getrouwd
Al vijftig jaar meer zonneschijn dan regen.
... en neemt jezelf heilig voor dat áls je ooit trouwt, je in ieder
geval ook weer op tijd scheidt. De belangrijkste voorwaarde
voor een gelukkig huwelijk.
Luuk Koelman
is columnist
voor Univers
Univers
16 januari 2014
10. Univers 50
Hoofd & redacteur
tekst Francine Bardoel fotografie Dolph Cantrijn
Als hoofdredacteur van Univers sta je
vaak in de vuurlinie: ze maakten van
alles mee. IJzig genegeerd door het
college, stalking door communicatie,
botte censuur, een hele afdeling die
niet met je mag spreken van hun
obersturmbannführer. In tijden dat
de poep de propeller raakt is dat het
ergst. Daarom vroegen we aan exhoofdredacteuren van Univers hoe zij
het hoofdredacteurschap in roerige
tijden ervaren hebben.
Gerard van den Heuvel
Hoofdredacteur van 1969 tot 1973
Onvoorbereid op
kritische artikelen
Roerige tijden? Zeker! In 69 brak de revolutie uit en werd
de voorloper van de Univers, het Tilburgs Hogeschoolblad,
gedemocratiseerd. Het werd onafhankelijk. We waren met
twee mensen, Cees Brinkhuizen en ik. Er kwam een redactiestatuut en een Redactieraad met vertegenwoordiging uit alle
geledingen van de universiteit, want we moesten passen bij
de slogan: ‘Inspraak op alle geledingen op alle niveaus’.
Onafhankelijkheid? Mijnheer Loevendie, lid van het College
van Bestuur, was eerst nog degene die het blad censureerde
en hij moest daarna met lede ogen aanzien dat er onafhankelijke artikelen in het blad kwamen. Artikelen die behoorlijk
kritisch waren. Daar was eigenlijk niemand op voorbereid, en
hij zeker niet. We omschreven het zelf als ‘Onafhankelijkheid
in loyaliteit’.
Scoop? Wij waren het eerste onafhankelijke blad omdat de
studentenopstand ook het eerst in Tilburg plaatsvond. En in
het land der blinden is éénoog koning. Onze redactieformule
werd gekopieerd, we werden landelijk gevolgd. Ik herinner
me bijvoorbeeld dat het Ministerie van Onderwijs ons complimenteerde met ons kritische artikel over het vertrek van
Loevendie.
Uitglijder? Ik weet het echt niet meer, een grappige anekdote
dan: Voor het afscheid van dezelfde Loevendie hadden we
vijf exemplaren laten drukken met de kop “Afscheid Loevendie: Opgeruimd staat netjes.” Ik gaf hem een fles sherry die
verpakt was in een krant met die kop, hij gaf een fles jenever
terug in een krant. Hoe de mensen om hem heen dat vonden
weet ik niet, maar het gaf wel wat reuring. De rest van de
kranten had een keurige kop boven het artikel over Loevendie.
Sfeer? De samenwerking met het college was goed, ik ben
daarna voorzitter geworden van de universiteitsraad en later
het gekozen lid van het College van Bestuur.
Univers
16 januari 2014
Univers 50 .11
Frans Godfroy
Redacteur vanaf 1971 en vanaf
1975 tot 1978 hoofdredacteur
Roerige tijden? Ik werd in 1971 aangenomen
als redacteur door Cees Brinkhuizen, omdat
ik actief was bij de bezetting en hij wilde
ervoor zorgen dat ook onze stem, die van de
linkse bezetters, gehoord werd. Later werd ik
hoofdredacteur.
Het waren zeker roerige tijden, het bestuur
was totaal ontredderd en hoogleraren vochten onderling vetes uit. Niemand had een
sterke positie in die dagen. Men was bang
voor escalatie. Het bestuur was nog helemaal
niet gewend aan tegenspraak en daarom was
het onvermijdelijk dat we er als blad er hard
tegenin gingen. Dat hoort ook bij een periode waarin de tegenstellingen scherp zijn.
Scoop? Ik heb mezelf altijd vastgebeten in
het machtsbolwerk van de katholieken. Ik
kwam van het seminarie, dus ik kende die
wereld al, en het interesseerde me mateloos. In een serie hebben we alle meningen
gepeild over de katholieke signatuur. Van
rechtse KVP-ers tot linkse activisten. Dat
had tot gevolg dat er een enquête werd
gehouden waaruit kwam dat de katholieke
identiteit van de universiteit wel afgeschaft
kon worden. Het is toen nog even afgeschaft, maar al heel snel herroepen door het
curatorium (Stichtingsbestuur). Tot op de dag
van vandaag weten ze met die RK-identiteit
geen raad.
Uitglijder? De benoeming van een hoofd
personele zaken was nog niet helemaal rond.
We wisten de naam nog niet en hadden
puntjes gezet. Bij de drukkerij hadden ze de
puntjes ingevuld met de naam Mien Vlugop-de-Emmer. In de drukproef hadden we er
volkomen overheen gelezen, waardoor het
bericht zo in de krant kwam te staan. Dat gaf
wel wat reuring ja!
Onafhankelijkheid? We hebben een culturele aardverschuiving veroorzaakt, het was
onvermijdelijk dat we er hard ingingen, op
een manier die je nu ongepast zou kunnen
vinden. Ik ben nooit bedreigd met ontslag of
zo, maar er waren wel hoogleraren die niet
met mij wilden praten vanwege mijn actieverleden.
Wat is Univers volgens jou? Univers moet
zorgen voor het academische debat en niet
alleen voor het wetenschappelijk debat. Blijf
zo onafhankelijk mogelijk en bij tegenwind
blijven proberen, uiteindelijk lukt het toch.
Als je academisch wil zijn zonder tegenspraak, dan word je een schooltje net zoals
de Fontys. Dat is precies hoe het niet moet.
We gingen er hard in
Univers
16 januari 2014
12. Univers 50
Men was slaaf van het
productieproces
Pieter Siebers
Hoofdredacteur van 1992 tot 1999
Roerige tijden? Dat viel wel mee. Wel veel op moeten bouwen. De voorzitter van de Redactieraad had
me gevraagd te solliciteren als tijdelijk hoofdredacteur, maar na mijn aanstelling bleek onmiddellijk
dat de redactie vond dat ze eigenlijk geen hoofdredacteur nodig had. Eddy Vaes, de vorige hoofdredacteur, was net weg, de verhouding tussen het
bestuur en Univers was niet goed, de relatie met
de Redactieraad was slecht, en men was slaaf van
het productieproces. De floppies met de krant erop
moesten op maandagavond bij de drukker ingeleverd zijn, terwijl de krant op donderdag uitkwam.
Ik heb langzaam een goed netwerk van informanten om de krant gebouwd, vertrouwen trachten
te winnen binnen de universiteit met betrouwbare
journalistiek en een efficiën­ter productieproces. De
gratis verzending is geschrapt, en van twee mensen
heb ik afscheid moeten nemen.
Scoop? De fusie met de universiteit Nijmegen
hebben we boven tafel gekregen. Die was in het
geheim voorbereid en bijna rond, de champagne
stond in Nijmegen, in de Vereeniging, al in de koelkast. Bijna niemand wist ervan, zelfs de dienstdirecteuren niet. Dat zou een goed bewaard geheim
zijn gebleven, als wij niet grondig vorswerk hadden
verricht. Wij wisten bijvoorbeeld dat het bestuur al
twee keer naar Nijmegen was geweest. Maar de fusie is op het laatste moment door Tilburg afgeblazen, toen de protesten binnen de organisatie - met
name bij Rechten - losbarstten.
Uitglijder? Nou geen echte. Ik heb wel ergens spijt
van: Collegelid Jan van Berkom moest stante pede
vertrekken omdat iemand hem beschuldigd had
van seksuele intimidatie tijdens een Ruslandreis. Wij
kregen niet goed boven water wat er precies gebeurd was, volgens ingewijden ging het slechts om
een hand op een knie. Om valse beschuldigingen te
vermijden schreef ik dat er een ‘importuniteit’ had
plaatsgevonden. Maar dat woord kent niemand, en
ik vond het niet erg journalistiek om een woord te
gebruiken dat iedereen moest opzoeken.
Sfeer waarin gewerkt werd? ‘Cohabitation’, het
bestaan naast elkaar. We hebben kwesties niet
gespaard, maar wel geprobeerd om persoonlijke
conflicten uit de krant te houden. Als het persoonlijke toch belangrijk werd dan hebben we het
geserreerd gebracht.
Het college was het niet altijd met ons eens, maar
we bleven in gesprek. Ik heb ingevoerd dat de
hoofdredacteur één keer in de maand bijpraatte
met de voorzitter van het College van Bestuur. De
voorlichter in die tijd, Maurice Ackermans, was
mede verantwoordelijk voor de goede sfeer. Later
ben ik zelf adjunct-hoofd voorlichting geworden.
Wat is Univers volgens jou? Een krant die een podium biedt aan alle gedachten binnen de gemeenschap die de universiteit is, dat is de opinie-kant.
Maar Univers mag ook studenten opvoeden tot
verantwoordelijk handelende burgers. Zo heb ik de
twee culturele pagina’s geïntroduceerd, want een
brede culturele vorming hoort bij een academicus.
Univers moet ook echt een binding hebben met de
politiek-culturele omgeving van de stad.
Univers
16 januari 2014
Univers 50 .13
Ries Agterberg
Hoofdredacteur van 1999 tot 2010
Roerige tijden? Ja, vanwege twee redenen was het
een roerige tijd bij Univers. Toen Hein van Oorschot
collegevoorzitter werd, probeerde hij Univers af te
schaffen. Daarnaast de opkomst van internet en de
sociale media, waarop Univers moest reageren. Dat gaf
veel gedoe op de redactie. Het mooiste wat wij in deze
periode hebben bereikt is dat we in 2009 tot beste
universiteits- en hogeschoolblad zijn bekroond.
Onafhankelijkheid? Collegevoorzitter Yvonne van Rooy
kon heel kritisch zijn, maar zag het belang van een onafhankelijk universiteitsblad en kon er trots op zijn. Als
Yvonne het ergens niet mee eens was, belde ze direct.
Op donderdagmiddag als de krant uit was, zat ik bij
de telefoon. We waren het niet altijd eens, maar nadat
het conflict uitgesproken was, kwam de rust terug. Dat
werd anders na 2002 toen Hein van Oorschot collegevoorzitter werd. Hij vond dat er geen onafhankelijke
krant op de universiteit hoorde. Een PR-blad à la, maar
onafhankelijk? De decanen en de rector vonden dat
een universiteit wel haar eigen tegenspraak moest organiseren, dus het is Hein van Oorschot niet gelukt om
Univers af te schaffen. Hein heeft wel altijd keurig en
open zijn beleidsgesprekken met mij gehouden maar ik
heb wel gevoeld dat er een verborgen agenda bestond.
Sfeer waarin gewerkt werd? De redacteuren waren
heel sterk betrokken bij de krant, Univers was echt
een deel van hun leven. Dag en nacht. Typerend voor
de tijdsgeest is dat Univers veel contacten had in de
cultuurwereld van Tilburg. We waren eigenlijk hét culturele magazine van de stad.
Scoop? Eén artikel is echt de hele wereld over gegaan.
Toen Ruud Lubbers benoemd werd op de leerstoel
Globalisering heeft Stijn Dunk een artikel geschreven
met de kop: “Lubbers laveert tussen globalisering en
globlabla.” Een vette ankeiler die ook op de voorpagina
terecht kwam. We toonden in het stuk aan dat het
wetenschappelijk gehalte van de leerstoel niet zo groot
was. Maar door Lubbers pikte zelfs de Times het op.
Verder heeft Univers in mijn tijd regelmatig zelf onderzoek gedaan via enquêtes, onder meer naar drankgebruik onder studenten. Dat leverde goed eigen nieuws
op. Kleine scoops waren het hotel dat op de bovenste
verdieping van Montesquieu zou komen en het feit dat
eredoctor en kardinaal Daneels de fusie van de theologie faculteit met de universiteit maar niets vond.
Uitglijder? Mariska de Haas schreef in haar Univers-tijd
een stuk over een boek van Ad Vingerhoets met als
kop: “Niet te moeilijk doen over polygamie”. De media
dook erop, televisieprogramma Pauw en Witteman
belde meteen en de telefoon stond de rest van de dag
niet stil. Vingerhoets vond dat daardoor zijn boek: De
ondraaglijke lichtheid van de liefde verkeerd belicht
werd, de polygamie kreeg teveel aandacht. De zaak
is voor de Raad van de Journalistiek geweest, en die
gaven ons wel gelijk. Het was misschien scherp geformuleerd, maar niet eens een echte canard.
Wat is Univers volgens jou? Univers is voor mij de brug
tussen het centraal bestuur van de uni en de praktijk
waar de student iedere dag mee te maken heeft. Het
is hét medium voor studenten en medewerkers op de
universiteit, en het moet genoeg items bevatten waar
de mensen over praten bij de koffieautomaat. Ik heb
zeker geprobeerd om Univers wat minder bestuurlijk te
maken en wat meer voor de studenten.
Ik heb wel gevoeld dat er
een verborgen agenda
bestond
Univers
16 januari 2014
14. Univers 50
tekst Marten van de Wier
Francine Bardoel
Francine Bardoel, huidig hoofdredacteur van
Univers, interviewde haar voorgangers voor
dit jubileumnummer. Nu moet ze ook zelf
met de billen bloot. Ze begint met een statement. “Er wordt gezegd dat onafhankelijke
universiteitsjournalistiek niet bestaat, maar
het bestaat wél.”
Probeert de universiteit dan geen invloed uit
te oefenen?
“Zeker. Toen de affaire Diederik Stapel
uitkwam, heeft het hoofd communicatie me
gevraagd om het 24 uur stil te houden. Ik
wist toen nog niet waarom het ging, alleen
dat het iets ‘heel ernstigs’ was. Ik dacht dat
het ging om een student die overleden was,
of iets dergelijks. Ik ben akkoord gegaan maar ik zou er nu niet meer intrappen. De
volgende dag werden we bij communicatie
uitgenodigd en vroegen ze ons om er nog
steeds niet over te schrijven. Maar wij hebben gewoon onze rol genomen. We hebben die 24 uur gebruikt om stukken voor te
bereiden en zijn daarna losgegaan.”
Ben je wel onafhankelijk, als je zo’n afspraak
maakt?
“Als ‘vrije’ journalist moet je ook deals sluiten,
en je aan embargo’s houden. Wij moeten
alleen iets meer laveren. We checken meer
en moeten meer terug laten lezen door geïnterviewden. Soms levert dat lange onderhandelingen op, als ze dingen willen afzwakken.
Maar we weten ook meer, dat is de grap. Van
deze kleine biotoop weten we alles.”
“Je onafhankelijkheid is pas weg als je je
rug niet recht houdt op de echt essentiële
punten. Wij zijn bij Stapel onze eigen gang
gegaan, ook al probeerden de afdeling communicatie en het College van Bestuur ons te
beïnvloeden. Soms word ik telefonisch flink
gestalkt.”
Hoe gaat het nu?
“Het is voor ons moeilijk om de vinger achter
de reorganisatie te krijgen. De collegevoorzitter heeft mijn maandelijkse overleggen
met hem uit de agenda geschrapt omdat hij
die ‘niet nodig’ vindt. Dat getuigt van weinig
openheid. En sommige afdelingen verbieden
hun medewerkers met ons te praten. Een
spreekverbod! Dat past toch helemaal niet
binnen de universitaire sfeer.”
Soms krijgen medewerkers
een spreekverbod
Univers
16 januari 2014
Waar ben je trots op?
“Ehm, mijn grootste misser weet ik wel. Ik
heb afgelopen augustus de enige heilige van
Tilburg - Gerrit Poels, die brood rondbrengt
– onterecht doodverklaard. Dat stond in ons
magazine. Ik ben hem een bos bloemen gaan
brengen. Zelf lag hij helemaal dubbel. Hij
heeft in die tijd vergaderingen afgezegd met
als reden dat ‘ie dood was.”
“Trots ben ik toch wel op de Stapel-serie.
Daar zaten we bovenop, beter dan andere
media. We zijn toen ook vaak geciteerd, of
zonder bronvermelding overgeschreven.”
Wat is Univers?
“De luis in de pels. Lastig, vasthoudend en
met humor.”
Mediatop .15
tekst Clemens van Diek illustratie Bas van der Schot
Het was weer een
(be)duidend
mediajaartje
Tilburg University stond in 2013 via haar deskundologen gemiddeld meer dan 12 keer per dag in de populaire picture! Wie
zijn die mediagenieke medewerkers en waar scoorden ze mee,
thematisch gezien? Hoe doen ze het op de speerpuntthema’s
uit het Strategisch Plan? Sinds juli vorig jaar is de Mediametertool aangepast om op thema te kunnen ranken. Het aardige is
dat zo meer duidende geesten in beeld komen. Hoe meer zielen, hoe meer vreugd!
O
nze Understanding Society-universiteit blijft het prima doen op het
financieel-economische crisisfront
dankzij onze veel gevraagde mannen
(ja, hoofdzakelijk heren), over Europees geldcrisisgedoe, bankengedoe, maar ook arbeidsmarkt-, huizen- en pensioengedoe. Sylvester
Eijffinger was wat minder in beeld (wat heet) maar
hij kan wat hebben en strijkt voor de negende
maal met de eer van TiU-mediatopper. Proficiat!
Bankentoezichtexpert Harald Beninks rol in de
media groeide, maar hij wist zijn tweede stek net
niet te handhaven. De staatskascriticasters Lans
Bovenberg en Harrie Verbon deden hun gebruikelijke stabiele duit in de zak. Edin Mujagic, die nog
altijd als buitenpromovendus te boek staat, moest
wat inflatoire veren laten. Harry Huizinga (op 25)
en Marco Folpmers (op 26) verschijnen nieuw aan
het crisisfirmament. Kortom, een beduidend jaar
voor onze trouwe crisiswatchers. Daar kijken we
niet echt van op. Hoewel, je moet er maar staan,
voor de microfoon van BNR, Radio 1 en Standpunt.
nl of voor de camera’s van RTL, Nieuwsuur of
Omroep Brabant.
Dames rukken niet op
We spotten dit jaar zes dames in de top 40,
maar echt in de eerste gelederen zien we hen
niet meer de laatste jaren. Henriette Prast stond
ooit prominent in de voorhoede (8e in 2009, nu
op 36). Als winnaar kwam in 1997 en 1998 de
toenmalige CvB-voorzitter Yvonne van Rooy nog
uit de bus. Dit jaar is Esmah Lahlah (Intervict) de
hoogst genoteerde vrouw op 21 met haar proefschrift Invisible Victims? Ethnic differences in the
risk of juvenile violent delinquency of Dutch and
Moroccan-Dutch adolescent boys. Haar bevinding
dat Marokkaans-Nederlandse geweldplegers vaak
zelf als kind mishandeld zijn, werd breed uitgemeten. Corien Prins (decaan TLS, op 24 over NSA,
drones, internetprivacy), Mijntje ‘Female Board
Index’ Lückerath (TiasNimbas, op 34, “Topvrouw
rukt op”), Mirjam van Reisen (TSH, Klompe-leerstoel, op 39, over vluchtelingen in Eritrea, Sinaï en
Soedan) en neuropsychologe Margriet Sitskoorn
(TSB, op 40) tekenden voor de andere vrouwelijke
inbreng.
Wilthagen gewild
In het oog sprongen Ton Wilthagen, Jan Jaap de
Ruiter en Paul van Geest, maar ook nieuwkomers
als misdaadeconoom Ben Vollaard (op 12) en
matchfixingexpert Toine Spapens (op 13). Oudgediende Ad Vingerhoets is helemaal ‘back’ na
een jaartje kalm aan. Hij komt binnen op zeven o.a.
door internationale aandacht voor zijn Oxfordboek
Why only humans weep? Verder zien we een paar
aardige comebacks in de law corner: Paul Frissen,
Ernst Hirsch Ballin en Corien Prins.
Zeg ‘Wilthagen 2013’ dan zeg je: Startersbeurs,
Werkbezoekdag, Pretpark Arbeid Spoorzone,
Jeugdwerkloosheid en Flexibilisering. Met 334 hits
was hij praktisch iedere dag wel een keer in het
nieuws. Daarmee werd Ton Wilthagen de runner
up van de mediatop, en niet alleen hier, maar ook
bij de uitverkiezing tot Nieuwsmaker 2013 van het
Brabants Dagblad, regio Tilburg. Ton werd de vanzelfsprekende winnaar in de rubriek Arbeid, waarin
ook Ronald Dekker floreert die doorgroeide naar
stek 5 overall. →
2013
(2012)
Naam
School
2013
2012
1
(1)
Eijffinger, Sylvester
TiSEM
1218
1406
2
(3)
Wilthagen, Ton
TLS
923
683
3
(2)
Benink, Harald
TiSEM
891
716
4
(4)
Bovenberg, Lans
TiSEM
407
504
5
(9)
Dekker, Ronald
TLS
284
241
6
(7)
Ruiter, Jan Jaap de
TSH
274
286
7
-
Vingerhoets, Ad
TSB
261
55
8
(24)
Geest, Paul van
TST
233
95
9
(8)
Bosman, Frank
TST
210
265
10
(6)
Canoy, Marcel
TiSEM
196
313
11
(13)
Seters, Paul van
TiasN
163
193
12
-
Vollaard, Ben
TiSEM
143
31
13
-
Spapens, Toine
TLS
140
-
14
(18)
Bouwens, Jan
TiSEM
137
120
15
(5)
Mujagic, Edin
TiSEM
137
402
16
(10)
Verbon, Harrie
TiSEM
116
215
17
(11)
Scheffer, Paul
TSH
104
208
18
(17)
Graafland, Johan
TiSEM
98
122
19
(19)
Borgman, Erik
TSH
97
120
20
-
Frissen, Paul
TLS
93
57
21
-
Lahlah, Esmah
TLS
91
-
22
(22)
Dijk, Jan van
TLS
90
100
23
-
Hirsch Ballin, Ernst
TLS
89
75
24
-
Prins, Corien
TLS
88
38
25
-
Huizinga, Harry
TiSEM
86
-
26
-
Folpmers, Marco
TiasN
84
-
27
(16)
Blommaert, Jan
TSH
83
122
28
-
Muffels, Ruud
TSB
77
56
29
-
Roos, Theo de
TLS
77
63
30
(15)
Brink, Gabriël
van den
TLS
74
123
31
(23)
Polder, Johan
TSB
70
99
32
(12)
Brounen, Dirk
TiasN
68
202
33
-
Renkema, Jan
TSH
66
-
34
-
Lückerath, Mijntje
TiasN
58
-
35
(14)
Eijlander, Philip
CvB
57
131
36
(25)
Prast, Henriëtte
TiSEM
57
91
37
-
Baudet, Thierry
TSH
56
-
38
-
Dalen, Harry van
TiSEM
56
25
39
-
Reisen Mirjam van
TSH
54
50
40
-
Sitskoorn, Margriet
TSB
52
64
Totaal score top 40
7558
Univers
16 januari 2014
16. Mediatop
Steeds minder vrouwen in de mediatop
Zwarte Piet
Arabist Jan Jaap de Ruiter (TSH) is inmiddels een landelijk veel
gevraagd expert op het terrein van islam, populisme, de Arabische lente in Noord-Afrika en het Midden-Oosten – maar ‘winter’ is nu wellicht een toepasselijker term. Op het blog Nieuwwij
werd de tiendelige serie De ideologie van de PVV tot beste
publicatie uitgeroepen. En zijn stuk De anti-zwartepietlobby is
definitief door het ijs gezakt bereikte De Volkskrant Top-10 van
meest gelezen opiniestukken. JJ werd winnaar in twee themacategorieën: Religie & identiteit (islam) en Politiek & Bestuur (PVV,
Wilders, Syrië).
Tilburg bracht elders de
gemoederen in beweging
Paus
De theologen konden bouwen op Paul van Geest die zich ontpopt als de grote vaderlandse Vaticaanwatcher. Niet vreemd,
want hij is uitverkoren tot adviseur van de Congregatie voor de
Geloofsleer in Rome. Deze congregatie waakt over de zuiverheid
van de katholieke geloofsleer en is het belangrijkste Vaticaanse
‘ministerie’. Van Geest toonde dat hij over bijzondere communicatieve talenten beschikt toen hij bij de inauguratie van
Franciscus van de NOS het begeleidende studiocommentaar
mocht leveren.
Spraakmakende cultuurtheoloog Frank Bosman blijkt een alleskunner (van humor, conclaaf, misbruik, gamen tot apocalyps)
die ook wel raad wist met Franciscus. Zie zijn weblog frankbosman.nl. In 2014 blijft Frank scoren want hij is vaste commentator
geworden bij Radio 1 Dit is de Dag. En 29 januari wordt de op
twitter zeer actieve drs. doctor!
Tilburg trendsetter
Kijken we naar de eerste Mediatop in 1990 (Tilburg was trendsetter in universitair Nederland), dan is er heel wat gebeurd
Univers
16 januari 2014
sindsdien. De performance is enorm opgeschroefd, wat deze
universiteit de afgelopen jaren twee keer bracht tot de Best
Communicerende Universiteit onder de Nederlandse universiteiten (op basis van mediaoogst). Tilburg bracht daarmee elders
de gemoederen in beweging. Zo zijn er soortgelijke metingen in
Nijmegen, Twente, Utrecht en Amsterdam (VU).
Tilburg University werd in 2013 nog honderden keren genoemd
in relatie tot Stapel, die alleen werden opgenomen als er een
medewerker in figureerde (rector Philip Eijlander of woordvoerder Walther Verhoeven). Jelte Wicherts pakte door op dit thema,
en haalde het nieuws met voorstellen ter voorkoming van sloppy
science.
Opkomst TiasNimbas
Opvallend is de opkomst van TiasNimbassers: voorheen was
Paul van Seters alleenhouder, nu komen er drie representanten
van de Tilburgse business school bij (Folpmers, Brounen en
Lückerath).
Enkele experts zien we in 2014 niet meer terug. Zorgeconoom
Marcel Canoy (op 10) kreeg zijn leerstoel niet meer gesponsord.
Victimoloog Jan van Dijk (op 22) naar wie zowaar een prijs is genoemd, de Jan van Dijk Victimology and Victims’ Rights Award,
ging net als Theo de Roos (strafrecht, op 29) met emeritaat. De
met veel egards en een lintje afscheidnemende taalman Jan
Renkema (op 33) zien we ook niet meer terug.
Thema’s & data
Er werden dit jaar 4547 bijdragen verwerkt, minder dan vorig jaar
(4979) omdat uw spotters weer wat strenger werden. In 2014
moeten wij de mediabuikriem verder aantrekken. Zo vervalt de
categorie naamsvermeldingen (zo’n 10%) en worden in de categorie quotes bijdragen zonder affiliatiemelding Tilburg University
niet meer verwerkt. Er werden 404 radio- en 231 tv-optredens
geteld. Kranten tekenden voor 2951 hits. Krantentopper qua
aandacht voor Tilburg University werd (logisch) het Brabants
Dagblad met 507 hits.
Vanaf juli 2013 zijn we gestart met het thematisch rubriceren van
de mediaoogst. Dit is in het kader van het Strategisch Plan. We
geven bij wijze van nulmeting een hafjaarscore.
Meer feitjes, mediaditjes en -datjes op universonline.nl.
Mediatop .17
tekst Mathijs Sukel fotografie Eveline Jacq
Halfjaarscore op speerpunten
1. Economie / Bankencrisis (score 1789)
1. Eijffinger, Sylvester (TiSEM) – Europese
crisis, ECB
2. Benink, Harald (TiSEM) – bankentoezicht
3. Bovenberg, Lans (TiSEM) – begrotings­ beleid, pensioen
2. Arbeid (746)
1. Wilthagen, Ton (TLS/Reflect) – flexibilisering,
jeugdwerkloosheid
2. Dekker, Ronald (TLS/Reflect) – idem
3.Lückerath, Mijntje (TiasNimbas) – Female
Board Index
3. Religie & Identiteit (476)
1. Ruiter, Jan Jaap de (TSH) – islam
2. Geest, Paul van (TST) – paus, Vaticaan
3. Bosman, Frank (TST) – spiritualiteit, films,
games, RK-kerk
4.
Cultuur & Digitale wereld (341)
1. Scheffer, Paul (TSH) – Rubriek in Buitenhof
2. Renkema, Jan (TSH) – afscheid, tekstkwaliteit
3.Welten, Ruud (TSH) - cultuurfilosofie
5. Gedrag & Emoties (302)
1. Vingerhoets, Ad (TSB) – Engels boek Crying
2.Sitskoorn, Margriet (TSB) – Psyche & Brein
3.Ven, Niels van de (TSB) – jaloezie, tijdgevoel
6. Politiek & Bestuur (400)
1. Ruiter, Jan Jaap de (TSH) – PVV, MiddenOosten
2.Frissen, Paul (TLS) – boek De Fatale Staat
3.Seters, Paul van (TiasNimbas) – Europese
politiek
7. Veiligheid (218)
1. Reisen, Mirjam van (TSH/Klompe Leerstoel)
– vluchtelingen
2.Lahlah, Esmah (TLS/Intervict/PhD) – huiselijk
geweld
3.Vollaard, Ben (TiSEM) – misdaad, politie
8. Zorg & Gezondheid (210)
1. Marcel Canoy (TiSEM, uit dienst 1-9) – zorg beleid, houdbaarheid
2.Peter Kooreman (TiSEM) – vleestaks
3.Johan Polder (Tranzo/TSB) – leefstijl
9. Pensioen & Vergrijzing (188)
1. Lans Bovenberg (TiSEM/Netspar) –
pensioen, begroting
2.Theo Nijman (TiSEM/Netspar) – pensioen
3.Michael Visser (TLS/Competence Centre for
Pension research)
10. Recht (divers, 185)
1. Barendrecht, Maurits (TLS) – rechtspraak
2.Hirsch Ballin, Ernst (TLS) – monarchie,
grondwet
3.Dijk, Jan van (TLS) – recht slachtoffers
11. Duurzaamheid (175)
1. Seters, Paul van (TiasNimbas) – Groen
Europa
2.Aart de Zeeuw (TiSEM/TSC) – o.a.
schaliegas
3.Spapens, Toine (TLS) – rapport vuile olie/
dumping drugsafval
12. Wetenschap & Onderwijs (152)
1. Wicherts, Jelte (TSB) – integriteit, data
2.Eijlander, Philip (CvB) – universiteit
3.Becking, Koen (CvB) – universiteit
13. Sport (106)
1. Spapens, Toine (TLS) – matchfixing
2.Ours, Jan van (TiSEM) – boek PSV 100
3.Tuijl, Martin van (TiSEM) – boek PSV 100
‘Ik denk altijd goed na over wat ik níet wil zeggen’
Sinds september in dienst bij Tilburg University, maar geenszins nieuw in de media: hoogleraar Corporate Governance
Mijntje Lückerath. Zij debuteert dit jaar met een top-3 notering in de vrouwelijke mediatop van TiU.
Lückerath verschijnt relatief vaak in de media en haar jaarlijkse onderzoeken, het Nationaal Commissarissen Onderzoek
en de Female Board Index, halen steevast het nieuws. De
hoogleraar bij TiasNiambas begrijpt steeds beter hoe de media
werken. “Aan één kant is dat onderzoek beschikbaar maken
voor het grote publiek en helpen jouw vakgebied verder
te brengen. Anderzijds bieden media ook de kans om je als
wetenschapper met feiten en onderbouwing te mengen in
een maatschappelijk veld. Neem de discussie over vrouwen
op topposities in het bedrijfsleven. Dat was zo’n verhit debat
geworden, met een hoog welles nietes-gehalte, dat ik dacht
‘waar hebben we het nu eigenlijk over?’ De Female Board Index is daarom bewust een heel feitelijk en zakelijk onderzoek.”
Scherpe uitspraken
Als wetenschapper optreden in de media is een rol waarin je
moet groeien, weet Lückerath. In de regel zoeken wetenschap-
pers immers de nuance en jagen nieuwsmakers op scherpe
uitspraken. “Ik ben dan ook nooit zo bezig met wat ik gezegd
wil hebben, maar denk vooraf wel altijd goed na over wat ik
níet wil zeggen.”
Dat verschilt per medium natuurlijk, iets wat Lückerath incalculeert. “Als je op de radio bent, is de kans groter dat je iets
zegt wat niet helemaal zo bedoeld is, maar daar maak ik me
niet zo druk om. Bij interviews vraag ik wel altijd om inzage
vooraf en eigenlijk gaat dat altijd goed.” Lückerath heeft ook
zeker begrip voor bladenmakers. “Ik schrijf columns voor
Management Scope en daar heb ik geleerd dat je niet alleen
feitelijk kunt zijn, soms moet je ook iets stevig neerzetten.”
Netwerk verrijkt
Haar netwerk heeft ze de afgelopen jaren verrijkt met journalisten. “In de praktijk betekent het dat je bijvoorbeeld een
onderzoek onder embargo stuurt, in ruil voor exclusiviteit.
Zo’n afspraak werkt goed, mijn vertrouwen is daarin nooit
echt beschaamd. En een relatie met een redactie kan mogelijk
helpen bij het plaatsen van een opiniestuk, maar als diezelfde
mensen mijn stuk niet interessant genoeg vinden dan is dat
ook prima. Even goede vrienden.”
Univers
16 januari 2014
18. Lifestyle
tekst Céline Maessen fotografie archief Univers en Erasmus Magazine en Kris Krug
Vijftig jaar studentenmode
Het vijftig jarig bestaan van de universiteit betekent
ook vijftig jaar studentenlifestyle. Wat droegen studenten naar een college in de jaren zestig? De redactie van Univers neemt je mee op reis door vijftig jaar
studentenmode. Over de opkomst van de minirok, de
tuinbroek en de skinny jeans.
W
anneer we kijken naar studentenmode van
de afgelopen honderd jaar zijn vooral de
afgelopen zestig jaar interessant. Tot de jaren
vijftig bestond er geen jongerenmode, er was
kinderkleding en kleding voor volwassenen.
Studenten droegen dan ook kleding voor volwassenen en de
mode was door de nasleep van de oorlog zeer bescheiden. De
mannen droegen een pak en altijd een stropdas. Van vrijetijdskleding was nog geen sprake, het jasje werd hooguit vervangen
voor een trui. Vrouwen waren er nog weinig op de universiteit
maar als ze er waren droegen ze een jurk of een plooirok tot ver
over de knie. Daarnaast gold de regel: hoed en handschoenen in
dezelfde kleur en tas en schoenen in dezelfde kleur. Daar kwam
verandering in halverwege de jaren vijftig toen de rock-‘n-roll
de wereld veroverde. In grote steden in Nederland ontstonden
groepen jongeren ook wel nozems genoemd, die zich anders
gingen kleden om zich te verzetten tegen de nette burgerij.
De mannen droegen spijkerbroeken en leren jasjes naar het
voorbeeld van Elvis. Hun haar droegen ze in een verkuif die door
potten brillantine in model gebracht werd. Door de invloed van
het modehuis Dior werden de rokken steeds korter. Eind jaren
vijftig raakte dan ook voor het eerst in de geschiedenis een korte
rok boven de knie in de mode.
driekwart mouwen
handschoenen. Halverwege de jaren zestig
ontstond er in de
Verenigde Staten de
flowerpowerbeweging. Deze stijl, die zeer
populair werd onder studenten
in Nederland, kenmerkt zich
door de kleurige en zwierige
stoffen geïnspireerd op kleding
uit India en het Verre Oosten.
Kenmerkend waren de bloemen
en psychedelische prints die
volgens sommigen voortkwamen uit het gebruik van drugs
op festivals als Woodstock.
Zowel mannen als vrouwen
hadden lange haren, de mannen een baard en de vrouwen
nog gewoon okselhaar.
Op de barricade
Door de babyboom was het aantal jongeren verhoudingsgewijs
gestegen en in de jaren zestig gingen zij massaal op zoek naar
vrijheid. Ze verzetten zich tegen de kerk, de staat en de burgermaatschappij om zo op zoek te gaan naar een eigen identiteit.
Studenten luisterden in die tijd naar de Beatles, de Stones en de
Who. De kledingstijl van de muziekkanten werd gekopieerd zoals
bijvoorbeeld het Beatlejasje, een jasje zonder kraag in ribfluweel.
De overhemden kregen kleurige prints en de stropdas ging af.
Bij vrouwen was Jacky Kennedy een geliefd stijlicoon. Haar
stijl was open en eenvoudig met een korte rok, een jasje met
De jaren zeventig waren jaren van welvaart en protest. De Dolle
Mina’s gingen de straat op voor de rechten van de vrouw en
studenten protesteerden massaal tegen de Vietnamoorlog.
Dit zorgde voor een opmerkelijke trend: camouflagekleding.
Jongeren droegen tweedehands legerjasjes om een statement
te maken tegen de oorlog. Daarnaast had de opkomst van de
discomuziek grote invloed op de mode. Strakke pakken met
broeken met wijde pijpen, polyester hemden, plateauzolen,
schreeuwende kleuren en veel glitter. Maar deze Saturday Night
Fever outfits waren vooral bedoeld voor het uitgaan. Naar de
universiteit droegen de mannen pakken van ribfluweel of spijkerstof. Voor de vrouwen werd de hotpants uitgevonden waarbij de
Jaren ’70: Snorren, baarden en okselhaar
Jaren ’90: Bandplooibroeken en oversized blouses
Flower Power
Univers
16 januari 2014
Lifestyle .19
Hipsters anno 2014
vraag rees of deze wel toegelaten kon worden op
de universiteit. Het decennium eindigde overigens
met een totaal tegenovergestelde trend: de tuinbroek. Doordat de vrouw gelijk werd aan de man
paste het niet in het beeld dat zij zich vrouwelijk
en sexy kleedde.
God save the Queen
De crisis in de jaren tachtig zorgde voor een
nieuwe tegenbeweging onder de studenten:
punk. De jeugdwerkloosheid was hoog en deze
uitzichtloosheid zorgde voor een agressieve stijl
die er alles aan deed om de burger af te schrikken: hanenkammen, spikes, gescheurde kleding,
veiligheidspelden en piercings. Naast punkbands als
de Sex Pistols luisterden studenten naar Madonna.
Een belangrijke trend in de jaren tachtig was de
rugzak. Door het comfort van deze tas verdwenen
de leren boekentassen achterin de kast. Protesteren deden studenten nog steeds door met
bebloede slagersschorten de straat op te gaan
en vrouwen met bontmantels aan te spreken.
Maar halverwege de jaren tachtig herstelde
de economie langzaam en was veel geld
verdienen niet langer een schande. Merken als
Calvin Klein en Ralph Lauren werden gezien als
statussymbool. Daarnaast drong de sportkleding door tot het
dagelijkse straatbeeld. Leggings met beenwarmers en natuurlijk
sportschoenen van Nike, Adidas en Reebok. Studenten gingen
hun sportkleding zoals hockeypolo’s en zeilschoenen ook dragen naar de universiteit. Voor studentes kwam het mantelpak in
de mode. Dit pak viel ruim en werd vooral gekenmerkt door de
enorme schoudervullingen.
Punkers bij Prisma in de jaren ’80
Globalisering
‘Less is more’ werd de trend van de jaren negentig. Tijdloze
basic-mode met stoffen van een hoge kwaliteit. Vrouwen
droegen een spijkerbroek met een wit overhemd. Er werd geld
verdiend in Nederland en merken mochten gezien worden. Maar
gelukkig kende deze jaren ook vele subculturen die ieder eigen
trends voortbrachten zoals de skaters, alto’s, gothics, kakkers
en gabbers. Het was de tijd van 2unlimited, Spice Girlschoenen,
trainingspakken, Nike Air Max, speentjes aan een ketting, klaparmbanden en naveltruitjes. Trends volgde elkaar in hoog tempo
op en met de komst van het internet werd de wereld steeds
kleiner. Het modebeeld was niet langer eenduidig, je moest
kiezen waar je bij wilde horen. Kleding werd een verlengstuk van
je persoonlijkheid en dat zag je ook terug op de universiteit. Een
grote trend binnen de modewereld werd de grungemode, aangewakkerd door de band Nirvana. De look bestond uit: slonzige
kleding en houthakkershemden.
Hipsters
Wat hebben we de afgelopen tien jaar gedragen? Is er nog wel
sprake van vernieuwing of recyclen we alle trends uit de afgelopen vijftig jaar? In de zomer dragen studentes lange hippiejurken
onder het mom van de ‘Ibizalook’. De hotpants is weer terug.
Brillenmerk Ray-Ban lanceert met trots oude modellen en de
spijkerbroek is nooit meer verdwenen. Het afgelopen decennium
combineren jongeren zonder moeite allerlei stijlen. Doordat
De yup in de jaren ’90
winkelketens als H&M en Zara catwalktrends razendsnel opnemen in
hun eigen betaalbare collecties is
het voor elke student mogelijk er
modebewust uit te zien. Maar er
zijn een aantal trends die we ons
over twintig jaar zeker nog kunnen
herinneren: de skinny jeans zowel
voor mannen als vrouwen, Uggs,
de smartphone en de hipster. Deze
laatste groep is ondanks dat zij gebruik maken van oude trends nieuw
in het straatbeeld. De vrouwen
dragen tweedehands omavesten,
een hoornen bril, rode lippenstift
en Vans maar hebben wel de
nieuwste IMac. De mannen hebben
weer lang haar, snorren en baarden
maar dit keer netjes getrimd. Best
of both worlds, maar wat zullen we
lachen als we over dertig jaar de
foto’s terugzien.
Strakke broeken en hoge pumps
zijn terug in de naughties
Univers
16 januari 2014
20. Univers 50
tekst Mathijs Sukel fotografie Dolph Cantrijn, Dick Drayer (Oscar van Dam)
Het was
erg donker
in het café
Kraamkamer voor
journalisten
Best of Broers
Ouderdommigheid
Mijn verjaardag komt in zicht. Zoals de meeste mensen word
ik dan weer een jaar ouder. Dat brengt het totaal op vijfenvijftig. Nog niet zo lang geleden schatten enkele studenten mijn
leeftijd op veertig à vijfenveertig. Maar die studenten hadden
behoorlijk veel gedronken en het was erg donker in het café.
Om de slijtage tegen te gaan, het verval te verbergen en een zo
jeugdig mogelijk uiterlijk te creëren, sta ik al jarenlang elke dag
zeer vroeg op en ga meteen naar de badkamer. Daar was ik
mijn gezicht met een speciale scrubzeep (verrijkt met zeezoutmineralen) die de dode huidcellen verwijdert en de huid revitaliseert. Mijn wangen en hals behandel ik met een pH-neutrale pre-shave-lotion en daarna breng ik een romige scheergel
voor de extra-gevoelige huid aan. Na het scheren gebruik ik
een aftershave-balsem met een voedend plantenextract en vervolgens masseer ik mijn voorhoofd met een vochtinbrengende
anti-rimpelcrème. Ten slotte verzorg ik mijn gezicht met een
frisse lotion die vermoeidheidsverschijnselen tegengaat.
Dan zijn mijn haren aan de beurt. Wassen met een shampoo
die meer volume belooft en daarna het handdoekdroge haar
met een verstevigende mousse in model brengen. Een beetje
wax aanbrengen om het kapsel een nonchalant aanzien te geven, en nog wat gel om het te beschermen tegen alle weersomstandigheden. En klaar ben ik. Ik kijk in de spiegel en zie een
man van bijna vijfenvijftig. Een man is zo jong als hij zich voelt,
zeggen ze. Ik doe het licht uit en trek de deur van de badkamer
achter me dicht. Ik voel me vierenvijftig, bijna vijfenvijftig.
(Eerder gepubliceerd op 17 maart 2010)­
Oscar van Dam (42)
Erik-Jan Broers
is docent aan de
rechtenfaculteit. Lees zijn
blogs op Univers­Online.
Leerschool of kweekvijver; noem het hoe je wilt,
maar vanaf de burelen van Univers komt behoorlijk
wat journalistiek talent, van hoofdredacteur van het
Katholiek Nieuwsblad tot reisboekenschrijver. Hier
drie sprekende voorbeelden.
Het politieke circus
draait hier altijd door
Het lijkt een klassiek verhaal. Het verhaal waarbij de liefde overwint en
ervoor zorgt dat je emigreert. Bijvoorbeeld van Tilburg naar Curaçao. OudUnivers verslaggever en redacteur Oscar van Dam verloor op het eiland
zijn hart aan de Caraïben.
Het leven is goed op de Antillen. Elke dag een graad of 27, de zon die
eeuwig schijnt en voor journalisten is het een goudmijn. “Je hebt hier acht
kranten, drie televisiezenders en talloze radiostations. Er is genoeg te doen
hoor”, lacht Van Dam door de telefoon. Hij werkt als nieuwsreporter voor
de televisiezender CBA en als radiopresentator bij Paradise FM. Dat zijn
vaste klussen. “Daarnaast werk ik ook als correspondent voor het ANP en
De Persdienst.”
Van Dam heeft een lange geschiedenis bij Univers. Hij werkte er ruim zeven jaar, van midden jaren negentig tot 2003. “Ik schreef voor de kunstpagina en over onderwijs en cultuur. Ook deelde ik een jaar het hoofdredacteurschap met Wieneke Gunneweg-Kok.”
Hij stelt dat bij Univers de basis is gelegd voor zijn verdere loopbaan.
“Vooral van het hoofdredacteurschap heb ik veel geleerd. Het plannen en
Univers
16 januari 2014
indelen van de krant; dat kwam mooi van pas toen ik op Curaçao bij het
Antilliaans Dagblad ging werken. Zij gingen op dat moment net over op
tabloid.”
Cocktail op het strand
Hier in Nederland romantiseren we het eiland­leven graag. De hele dag
in korte broek, een cocktail op het strand. Maar wie denkt dat het leven
er nieuwsluw is, heeft het mis, vertelt Van Dam. “Vooral de politiek, die
ik voor mijn werk intensief volg, levert veel nieuws op. De staatkundige
veranderingen en turbulente verhouding met Nederland, het aftreden van
de regering Schotte en de recente moord op Helmin Wiels: het politieke
circus draait hier altijd door.” Van Dam zou niet anders willen. Hij heeft zijn
hart verpand aan het vak en de Antillen. “Ik weet dat de verhouding tussen
Nederland en de Antillen altijd een beetje een vreemde is geweest. Een
soort haatliefde verhouding. Maar dat heeft vooral te maken met te weinig
kennis over elkaar. Maar ik denk ook wel eens dat er weinig liefde is voor
Curaçao in de Nederlandse politiek.” Dat is bij hem wel anders. “Ik heb
geen moment spijt gehad van mijn overstap. Voorlopig blijf ik lekker hier.”
Univers 50 .21
Onze eindredacteur
was enorm streng
Marten van de Wier (31)
Zeeland, Brabant en Limburg: dat is het terrein van Marten van de
Wier (30). Of het nu gaat om de herdenking van de overstroming van
de Maas in Limburg in 1993, of het corruptieschandaal rondom politicus Jos van Rey, hij is er bij. Als correspondent voor dagblad Trouw
verslaat de oud-UvT’er het nieuws uit Zuid Nederland.
Hoe oud zou hij zijn geweest? Tien of elf jaar? Een jochie in ieder
geval toen hij zijn eerste schreden op het journalistieke pad zette
en een paar keer per jaar een familiekrantje maakte. “Met reportages over feestjes enzo. Familieleden konden dat krantje vervolgens
kopen”, glimlacht Van de Wier. Taal vond hij al vroeg interessant en
ook de ambitie om journalist te worden leefde in hem. Toch koos hij in
2001 voor een studie Taalwetenschappen aan de Tilburgse universiteit en niet voor de School van Journalistiek. “Ik wilde graag mijn
opties openhouden.” Maar al in zijn studenttijd belandde Van de Wier
‘in het vak’, op de redactie van Univers. “Eerst voor een halve ochtend
in de week, om nieuwsberichtjes te maken. Univers was toen nog een
krant.”
Niet lang daarna schreef Marten over proefschriften en deed hij
interviews. Hij stelt ‘heel veel’ geleerd te hebben bij Univers. “Er
werd echt een journalistiek product gemaakt. De redactie stelde
eisen vergelijkbaar met die bij een dagblad als Trouw. Wie me vooral
bijstaat is Ingrid Ramaan. Zij was onze eindredacteur en altijd enorm
streng, maar ook heel goed. Ik kreeg geregeld mijn stukken terug met
opmerkingen als ‘heb je die en die vraag ook gesteld’? Soms baalde
ik daarvan, maar ik werd daardoor wel veel kritischer op mijn eigen
stukken, en ook beter als schrijver en journalist.”
Het werk bij Univers bevestigde dat zijn keuze voor de journalistiek
de juiste was. Trouw is zijn trouwste opdrachtgever, maar Van de Wier
schrijft ook voor het Brabants Dagblad en de Groene Amsterdammer. Voor laatstgenoemde maakte hij een groot stuk over in opspraak
geraakte, maar populaire politici. De Jos van Rey’s en Ton Hooijmaijers
van deze wereld. “Mannetjesputters noem ik ze”, zegt hij geamuseerd.
Hoewel het freelancen hem uitstekend bevalt, lijkt werken onder de
Haagse kaasstolp op een politieke redactie, Van de Wier een mooie
volgende stap. “Ik ben nu een generalist, schrijf over van alles. Het lijkt
me ook leuk om je één specifiek onderwerp eigen te kunnen maken.
In de politiek gaan volgens mij nog wel idealen schuil, zelfs als er spelletjes gespeeld worden. Althans, dat hoop ik.”
Annemieke van Dongen (30)
Waar even binnenlopen op de redactie al niet toe kan leiden. Of ze misschien wat voor Univers kon betekenen, vroeg Annemieke van Dongen –
destijds studente Communicatie- en informatiewetenschappen – zich in
2005 af. Het bleek de aanzet tot een journalistieke carrière die leidde tot
haar huidige job als verslaggever bij De Persdienst.
Het Hoger Onderwijs Persbureau, Dagblad De Pers en BN De Stem:
ze staan allemaal op het cv van Annemieke. Net als Univers. Wat haar
daarvan het meest is bijgebleven? Een reportage in de jeugdgevangenis
van Vught. “Ik was daar met een groep studenten van Tilburg Law School,
voornamelijk meiden. En in Vught zaten vooral langgestraften, geen
kruimeldieven in ieder geval. Toch was de sfeer heel los. Er werd getafeltennist met elkaar en er stonden bankstellen door heel de ruimte. Er werd
zelfs geflirt met elkaar, leek het. Tot de jongens hun cel op moesten en de
deuren op slot gingen. Dat maakte indruk. Iedereen werd er stil van. Het is
mij ieder geval altijd bijgebleven en de studentes, die werden opgeleid tot
advocaat of rechter, ook volgens mij.”
Scherpe oefening
In haar tijd als freelancer bij Univers bedacht ze Meesterproef, een rubriek
die nog steeds te vinden is het blad (als Masterpiece op de wetenschapspagina’s red.). “Tijdens mijn afstuderen vielen me ineens allerlei bijzondere
onderzoeken op. Zonde als niet meer mensen daarover horen of lezen,
dacht ik toen.” Ze leerde bij Univers ook dat schrijven schrappen is. “De
kroegrecensies voor de jaarlijkse uitgids zijn altijd heel kort. Dan moet
je in 60 woorden (de ziel van) een café blootleggen, dat is een scherpe
oefening hoor.”
Het heeft haar gebracht tot wat ze nu is: verslaggever bij de Persdienst.
Dat is de landelijke redactie van veertien regionale dagbladen. “Zoals op
veel redacties is het bij ons ook spannend hoe het verder gaat, maar ik
ben erg gelukkig hier en hoop de komende jaren deel uit te maken van De
Persdienst. Niet alleen om mooie verhalen te schrijven, maar ook verhalen
met impact. We hebben net zo goed een maatschappelijke taak. Die combinatie maakt deze job voor mij tot de mooiste baan van de wereld.”
Univers
16 januari 2014
22. Twee generaties
tekst Malini Witlox fotografie Maurice van den Bosch
Bij mijn eerste bezoek
aan de campus heb ik
liggen slapen
Toen ze elf was bezocht Maaike van Santvoort
(23, masterstudente ondernemingsrecht en
rechtsgeleerdheid), de campus al eens, vanwege
het afstuderen van haar vader. “Van dat bezoek
weet ik eigenlijk niets meer van, behalve dat ik
heb liggen slapen, want het duurde veel te lang.
Als klein meisje vond ik de snoepautomaat in
het restaurant van Cobbenhagen geweldig. Mijn
vader heeft me nooit gepushed om in Tilburg te
gaan studeren. Ik heb me ook niet laten beïnvloeden door zijn verhalen, al was dat misschien
anders geweest als deze negatief waren. Ik heb
meerdere universiteiten bezocht, maar Tilburg
was voor mij het meest praktisch. Rechten
stond goed aangeschreven en verder kon ik het
goed combineren met mijn topsporttrainingen
Acrobatiek in Veldhoven. Ook sprak het me aan
dat het een kleine campus is, terwijl je in andere
steden de hele stad door moet fietsen.”
Maaike woont in een huis met zeven andere studenten en is actief bij Magister JFT. “In Tilburg
worden voor studenten leuke dingen georganiseerd zoals de TUC-cantus en de TOP-week.
Het is een gezellige stad waar je elkaar in de
kroeg gemakkelijk tegenkomt. Als je van klein en
gezellig houdt, is het een goede keuze. Toch zou
ik hier niet snel gaan wonen, ik vind het visueel
geen aantrekkelijke stad en er is hier waarschijnlijk ook niet genoeg werk.”
Gerard van Santvoort (59) volgde een hbo-opleiding in Utrecht en had eigenlijk niet verwacht
ooit nog eens in Tilburg te gaan studeren. Toch
rondde hij in 2002 een master Fiscaal recht
aan de UvT af. “Het was onderdeel van een
samenwerkingsproject van de universiteit met
de belastingdienst. Er werden 35 belastingcontroleurs aangenomen die 4 dagen per week bij
de Belastingdienst werkten en een dag college
kregen, van twee uur ’s middags tot tien uur ‘s
avonds. We kregen bijna alleen hoorcolleges,
geen werkcolleges. En we hadden het recht om
alle tentamens mondeling te doen. We hadden
les in een gebouw tegenover de mensa, Montesquieu was er toen nog niet.”
Toen hij met zijn studie startte was Gerard
43 jaar. “Wij waren een beetje de oudjes die
daar rondliepen. We aten iedere cursusdag in
de mensa, er kwam dan echt een groep grijze
mannen binnen. Ongetwijfeld hebben mensen
gedacht dat we docent waren. We voelden ons
een beetje het buitenbeetje, niet alleen bij de
studenten maar ook bij de docenten. In het
begin waren de docenten namelijk niet enthousiast over onze komst. Ze waren heel kritisch
op de afspraken tussen onze werkgever en de
universiteit, maar dat veranderde snel. Bij mijn
afstuderen hoorde ik dat ze nog nooit zulke
gemotiveerde studenten hadden gehad.”
Univers
16 januari 2014
Twee generaties.23
fotografie Dolph Cantrijn
Drie gebouwen (A, B, C) en wat houten barakken waar de psychologen zaten. Dat vormde de
campus in de tijd dat Ad Janssens (54) in Tilburg studeerde. In ’78 begon hij met Econometrie, later stapte hij over naar Bedrijfseconomie.
“Toen ik hier begon, zag de campus er anders
uit. Er zat een cafetaria op de eerste verdieping van de hoogbouw. Later werd gebouw
H geopend, de mensa. Dat noemden we het
Hongerige Hert. Ook de bieb is pas later gebouwd, in mijn tijd waren de boeken verspreid
over verschillende kamers en gebouwen. Van
computers was nog geen sprake.”
Ad was bestuurslid van de TEV (Tilburgse Econometristen Vereniging). Activiteiten vonden
vooral plaats buiten de campus. Er was hier
geen ruimte. “Je had best een strikte scheiding
tussen groepen studenten. Je ging als je daar
niet bij hoorde niet zomaar naar Olof. Nu is
dat gemengder. En er waren minder verenigingen, ik heb de oprichting van Plato nog
meegemaakt.’ Met regelmaat las Ad Univers.
“We lazen het vooral vanwege de mededelingen. Tentamenwijzigingen, roosterwijzigingen,
namen van gastdocenten of omschrijving van
activiteiten. Ik heb nog meegedaan aan een
prijsvraag welke naam het universiteitsblad
moest krijgen nadat de universiteit werd omgedoopt tot KUB. Ik ben tweede geworden met de
naam InKUBatie.”
Ik deed nog mee aan een
prijsvraag welke naam
het universiteitsblad
moest krijgen
Ze groeide op in Tilburg en Udenhout. Toch
keek Dionne Janssens (23), masterstudente
Rechtsgeleerdheid (accent Strafrecht) rond op
andere universiteiten, voordat ze hier in 2008
aan haar bachelor begon. “De compacte campus
sprak me aan. De verhalen van mijn vader
waren niet doorslaggevend, maar de rechtenopleiding bleek één van de beste in Nederland
te zijn. Ik vind het wel leuk om alle verhalen
over vroeger te horen.”
Tilburg is meer een studentendorp dan een
studentenstad, waar je overal bekenden tegenkomt, meent Dionne. “En er is hier in Tilburg
een heel actief studentenleven. Zelf heb ik voor
Fractie SAM in de Universiteitsraad gezeten
en ik ben al jaren actief bij Magister JFT. Als
ik het vergelijk met de verhalen van mijn
vader, wordt er nu meer samengewerkt tussen
studie-en studentenverenigingen. Je hebt nog
wel stereotypes, van oudsher zijn er natuurlijk
altijd wat verschillen. Maar op feesten komen
studenten van verschillende opleidingen en
verenigingen af. Besturen zitten ook grotendeels allemaal in hetzelfde gebouw, dat draagt
ertoe bij dat ze elkaar kennen en op goede voet
leven. We zijn geen aartsrivalen.” “Als ik een
Univers zie liggen, neem ik hem altijd mee. Via
de website houden jullie studenten goed op
de hoogte van wat er speelt op de universiteit,
dat is heel fijn. Ook vind ik jullie koppeling met
social media goed.”
Univers
16 januari 2014
24. De lezer
tekst Sylvia Kuijsten fotografie Jane Peijen
Verbouwing
geen obstakel
Mooi, die verhalen over Univers en universiteitsjournalistiek, maar zonder onze
lezers zouden we nergens zijn. Dus wat
vinden jullie van Univers?
Marijn de Kleijn (23), Organisatiewetenschappen (master)
Bekend met Univers? Ik moet eerlijk bekennen dat ik niet heel bekend ben met het
blad. Ik zie ze wel in de rode bakken liggen,
maar uit de naam kan ik niet echt afleiden
waar het nu over gaat, dan moet je er toch
al wel echt in kijken. Ik heb overigens deze
cover gekozen omdat hij zakelijk is, maar
toch ook fleurig.
Fijn om naar
te kijken bij
koude dagen
Favoriete plek op de campus? De kantine
van het Prisma gebouw, een gezellige
ruimte om gemakkelijk sociale contacten te
onderhouden. Ik zit hier vaak met vrienden,
ik heb straks ook weer hier met hen afgesproken.
Kelly Raadschelders (20), Bedrijfseconomie
(bachelor)
Waarom deze cover? Hij is lekker zomers.
Fijn om naar te kijken tijdens deze koude
temperaturen.
Wat zou je graag terug willen zien in Univers? Meer nieuws over evenementen voor
studenten in Tilburg. Zowel aankondigingen
als verslagen of recensies.
Waarom Tilburg University? Ik kom uit
Maastricht, maar daar sprak de onderwijsvorm me niet zo aan, omdat deze is gericht
op probleemgericht studeren. Ik wilde niet
alleen in groepen werken en in Tilburg heb
je ook wat meer de vrijheid om opdrachten
zelf te doen.
Heb je een beeld van de redactiesamenstelling? Nee, ik heb eigenlijk geen idee wie er
in de redactie zitten, maar dat vind ik ook
niet erg. Ook kom ik de rode Univers bakken
maar weinig tegen, maar ik let er eerlijk
gezegd ook niet zo op.
Plannen na studie? Solliciteren voor
traineeships en dan kijken waar het schip
strandt. Ik heb nog geen specifiek beroep in
gedachten.
Geen
typische
Marokkaan
Jan Visser (74), surveillant
Waarom deze cover? Vanwege de uitspraak
op de cover: ‘De typische Marokkaan bestaat
niet’. Daar ben ik het helemaal eens. Ze
worden toch vaak over een kam geschoren
en dat vind ik niet terecht.
Lees je Univers magazine? Ik neem hem
altijd mee als ik moet surveilleren, het
is een mooi tijdverdrijf. Ik heb ook geen
favoriete rubriek of een specifiek artikel dat
me is bijgebleven, ik lees hem van voor tot
achter. Zo blijf ik een beetje op de hoogte
van wat er op de campus gebeurt. Algemeen
campusnieuws vind ik dus belangrijk.
Waarom ben je surveillant geworden? Inmiddels doe ik dit werk acht of negen jaar.
Ik werd hier destijds op gewezen door een
vriendin van me. Ik kom uit het onderwijs,
dus dat maakt het extra leuk. Je krijgt zo
nieuwe sociale contacten en hebt tegelijkertijd wat andere aanspraak.
Is Univers genoeg aanwezig op de campus?
Jazeker, je ziet ze overal liggen!
Heb je een beeld van de redactiesamenstelling? Nee, eigenlijk niet. De namen in de
colofon zijn me ook niet bekend. Ik vind dit
echter niet zo belangrijk, ik lees het magazine toch wel.
Univers
16 januari 2014
Nevenactiviteiten? Ik werk bij een groothandel in motoronderdelen. Daarnaast
fitness ik in het sportcentrum van de
universiteit. De verbouwingen die daar
momenteel plaatsvinden zijn geen obstakel,
al is het er nu met de beperktere ruimte wel
aanzienlijk drukker dan normaal.
Waarom Tilburg University? Ik heb eerst op
het HBO in Den Bosch gestudeerd. Daarna
wilde ik eigenlijk naar Amsterdam, maar het
is daar erg duur. Tilburg bood dezelfde studie aan, maar dan voor minder collegegeld
en goedkopere huisvesting. Toen was de
keuze snel gemaakt.
De lezer .25
Scene
schoppen in
de gordijnensectie
Stiekem
dromen
van fotoworkshops
Elles Vennix (41), print operator (Prisma
gebouw)
Best of Zoë
Waarom deze cover? Vanwege de titel: ‘Eigen baas’. Dat is vooral om een persoonlijke
reden, het is stiekem een droom om ooit
eens voor mezelf beginnen. Ik ben naast
print operator op de universiteit namelijk
ook fotografe en ik zou graag fotoworkshops voor kinderen willen gaan verzorgen.
Kinderen hebben een heel andere kijk op
hun omgeving en de wereld, ze kunnen je
echt verrassen. Tijdens de workshops zou
ik ze graag de technische aspecten zoals
belichting bij willen brengen. Dan krijg
je een mooie combinatie van techniek en
creativiteit.
Lees je het Univers magazine? Jazeker, maar
ik heb geen favoriete rubriek. Ik kijk graag
naar de foto’s en vind de styling van het
blad ook prettig.
Bevalt het werk als print operator? Ik werk
hier sinds 1985 parttime drie dagen in de
week. De combinatie van mijn collega’s en
de werkzaamheden maken dat het werk
leuk blijft om te doen. Het bevalt me hier
dus nog steeds prima.
Wat mis je nog aan het blad? Ik zou het wel
leuk vinden om een artikel over jullie freelance fotografen terug te zien in het blad.
Verder mag de redactie zelf wel iets meer
uitgelicht worden in het magazine.
Verhuisgeweld
Prettige onskent-ons sfeer
Michelle Mol (18), Organisatiewetenschappen (bachelor)
Eerste indruk? Haha, het blad bevat vooral
veel tekst, er mogen nog wel wat meer
afbeeldingen in. Wel geeft het blad een
informatieve indruk.
Ideeën voor inhoud? Artikelen over leuke
plekken in Tilburg, instanties waar je als
student goedkope spullen kunt halen en
budgetproof activiteiten. Verder interessante informatie en leuke weetjes over Tilburg
zelf als stad.
‘Trigger’ om het blad te lezen? Ik vind
humor belangrijk. Daarnaast houd ik niet
van drukke covers. Een magazine met een
rustig voorkant of in zwartwit neem ik
sneller mee.
“Wat denk je van dit patroon?” - “ Weet ik niet.” “En deze dan,
dit is wel leuk, toch?” -“Weet ik niet.” “Wat vind je van deze
kleur?” - “Weet ik niet”
De ontploffing liet, niet geheel onverwachts, niet lang op zich
wachten. Het scheelde niet veel of een van de vele gordijnroedes zou zijn gebruikt als dodelijk wapen. Heerlijk, scene
schoppen in de gordijnensectie van Kwantum. Een afdeling
gevuld met lieve dametjes die ontzettend veel verstand van
gordijnen hebben. Helaas konden ze me niet vertellen hoe je
het best gordijnen uit kunt zoeken met een kleurenblind monster. Samen wonen is niet moeilijk. Samen GAAN wonen echter
wel. Probeer maar eens om samen meubels uit te zoeken
wanneer de een het liefst het huis veranderd in een steriele
ziekenhuiskamer; terwijl je zelf het liefst alle kleuren van de
regenboog verwerkt in een psychedelisch interieur. Beter nog:
probeer maar eens vloerbedekking en gordijnen uit te kiezen
met iemand die dat EN niet interesseert EN die compleet kleurenblind is.
Ik heb respect voor koppeltjes die de IKEA doorkruisen in gelukzalige stilte omdat ze nou eenmaal precies dezelfde smaak
hebben. Helaas eindigt een tripje IKEA steevast met mij in de
ene voorbeeldkamer en vriendlief in de andere. En de stilte
tijdens het doorkruisen van het gigantische gebouw is er alleen
omdat we allebei al snel te boos zijn om nog tegen de ander te
willen praten.
Gelukkig zijn er tot nu toe nog geen gewonden gevallen. En
gelukkig is het grootste deel van de meubels inmiddels wel
geregeld. De kleuren zijn misschien niet zo over the top als ik
zou hebben gewild, maar ze bevallen toch wel prima. Uiteindelijk komt echter het punt dat meneer nietsvermoedend het
appartement verlaat en dan zal ik toeslaan. Kussentjes, kaarsjes
en misschien zelfs wel een kroonluchter. De slag om de kleuren heb ik misschien niet helemaal gewonnen... maar de slag
om de prullaria is al beslist!
(Eerder gepubliceerd op 21 maart 2013)
Favo campusplek? De kamer van studievereniging Polis! Hier zit ik in de activiteitencommissie. Ik ben er ongeveer vier uur per
week mee bezig.
Waar eet je het liefst? Gewoon thuis of in
de mensa. Daar mis ik nog wel eens een
gewone gezonde salade.
Zoë-Amber Wolters (23)
is student Communicatie. Haar blogs zijn te
lezen op UniversOnline.
Waarom Tilburg University? Ik voelde me
tijdens de meeloopdag gelijk thuis. Er hangt
een prettige sfeer, een soort ons-kent-ons
gevoel. Alle gebouwen zijn ook verenigd op
een campus in plaats van verspreid over de
stad. Dat draagt daar denk ik wel aan bij.
Toekomstplannen? Ik wil graag mijn studie
afronden en dan een kleine wereldreis
maken. Ook studeren in het buitenland lijkt
me wel wat. Voor een langere periode zou ik
dan naar Amerika of Australië willen, voor
een kortere het liefst naar Engeland.
Univers
16 januari 2014
26. International
tekst Jozien Wijkhuijs
Lap dog or watchdog
From PR tool to critical watchdog: university journalism is approached in many
different ways around the world. Many universities founded a paper that reports about the goings-on within the university when it was established. More
often than not, these papers don’t shy away from confrontation with their own
alma mater. Univers goes abroad and finds some interesting examples.
Veto: students on the lies in Leuven
The titles of Dutch university publications are rather pious
compared to their Flemish counterparts. Combative titles such
as the Antwerp Dwars (Contrarian) and De Moeial (The Meddler) in Brussels are not uncommon in Belgium. Veto magazine
is published in Leuven and is entirely put together by students.
Its editorial staff consists of seven people, each of whom is responsible for their own section, such as Culture, Education and
Student. The editorial staff manages a group of twenty to thirty
students that contribute to Veto on a freelance basis.
This weekly magazine is, in a roundabout way, subsidized by KU
Leuven university. The university gives money to the student
council, which in turn hands it to Veto. This system allows the
magazine to be critical, like when the university organized a
running competition that was marred by technical issues. In such
cases, the university doesn’t exercise any influence on what is
reported and how it is reported.
Veto has the look and feel of a newspaper, complete with massive headlines and large photos. Editor in chief Jens Cardinaels
and editorial secretary Frank Pietermaat explain that whatever they decide to report on needs to qualify as ‘news that is
relevant to students’. This rather expansive category is weekly
revisited by the staff, all of whom can contribute possible subjects. One of the magazine’s regular
features is KU Leugen (or: Lie) Cardinaels
says: “I’m not sure why all Flemish
magazines include such an article.
They are popular pieces though,
especially when written by
someone as talented as the
writer we currently have.”
KU Leugen is characterized by its acerbic
tone and provides an
excellent vehicle for
expressing criticism.
Veto has another very
studenty aspect: all its
editors are officially still
students, although they
have very little time for
actual studying. “We rather
spend time at the editorial office. Or in a bar, of course”.
Univers
16 januari 2014
Oxford: one medal, two sides
Oxford has a unique position in the UK, since it boasts two
completely different magazines, both riddled with tradition. First
of all, The Oxford University Gazette still appears in print. This
newsletter 1.0 has traditionally been the university’s official medium. Dawn Hoover, editor of The Gazette says: “Our paper has
been published since 1870, first by the Oxford University Press,
while it is now integrated in the publicity department.” Hoover is
one of the two staff members that put the magazine together.
The Gazette publishes changes to regulations, and reports on
doctoral dissertations and other academic matters. The printed
version is delivered weekly to 6,500 staff members and to the
students of the University of Oxford. The Gazette is also available online.
Then there’s also The Oxford Magazine, a magazine that is currently enthusiastically lead by Tim Horder. He immediately sends
International .27
some back issues upon our request and explains: “The Oxford
Magazine is formally independent and certainly not a means of
communication for the university. However, the university does
subsidize the magazine indirectly.” Horder is the only permanent staff member of this magazine and merely receives ‘pocket
money’, as he calls it, for his efforts. Apart from this job, he does
research and teaches. “The idea behind The Oxford Magazine is
to take a critical stance and use it to influence university politics,
and that does happen from time to time.” The magazine is usually delivered together with The Gazette, but other than that,
the two have very little in common. The articles published in The
Oxford Magazine are written by the university staff, who choose
their own subjects. A large section of the magazine is devoted to
literature, which has been part of the magazine since its foundation in 1883 and still is today. The layout doesn’t seem to have
changed since its foundation; the bigger articles are well-crafted
and published without much flourish.
Yale Daily News: amateurs on a global level
Yale Daily News is the daily newspaper of Yale University, in the
American town New Haven. Its website includes a feature called
‘A day at the news’. It shows the daily schedule according to
which the Yale Daily News (YDN) is made. At 3am it says: “Final
deadline (but it never takes this long). The paper must be final
copied and sent to our printer in Waterbury by this time in order
for the paper to be delivered before breakfast that morning.” The
people working on this paper are mainly undergraduates, since
Yale graduate students are simultaneously enrolled in a PhD
programme, and therefore have little time for extra activities.
YDN is extra special because it is a quality paper and has a high
production level, something global media might even learn from.
YDN is entirely independent of the university and has been since
its establishment in 1878. It has a distinctly old-fashioned look:
lots of text and big headlines. Yale Daily News includes a large
sports section on Mondays and also puts together an arts section, a science section and a weekend supplement.
The newspaper plays a large role in the Yale community. The
governor declared 16 October 2010 Yale Daily News Day, and
prominent journalists and politicians often start out at this paper.
Many of its alumni find their way to renowned papers such as
the The New York Times and The Wall Street Journal. It is not
uncommon for a YDN veteran to snap up a Pulitzer Prize.
Kicking Cologne
Cologne has a student population of 80,000. These students
take classes at several schools and universities in this German
city. That’s partly why there are many media outlets. The official
university magazine is the Kölner Universitätszeitung, which is
financed in its entirety by the university.
The Kölner Studierendenzeitung occupies a unique position in
Cologne’s university life. In order to close the gap between the
students attending different universities, a group of students
decided to start a printed medium two years ago, one that was
not attached to any of those universities. Editor Ivona Coric says:
“Anyone who enjoys contributing to the printing process is welcome to participate. Our layout is for instance done by students
of the University for Design.”
The Kölner Studierendenzeitung is notable for its distinctly
nonhierarchical structure. Everyone who participates has a say
about the subjects that are covered. Coric says there are only a
few rules: “Our articles must be relevant to Cologne’s student
life and they should be slightly provocative. Sometimes we fail,
but we generally succeed in our attempts.” A nice example is
an article by a student who tries to make ends meet at the end
of the month when his money has already run out. He dives
into dumpsters, collects bottles from garbage cans and tries to
supplement his income by posing nude for a live drawing class.
The costs that come with making a paper are completely covered by advertising revenue, which allows the contributors to
write whatever they want. The
Kölner Studierendenzeitung
student journalists are
keen watchers of the
university and try to
maintain a high quality
of journalism in their
publication. Coric says:
“We have fun, but we are
also critical observers.
Not only do we take a
critical stance towards
the university, but also
towards ourselves.”
Univers
16 januari 2014
International starts here
Fifty years of
independence
Anniversary edition
no. 07
Januari 16, 2014
Independent magazine of Tilburg University