Uitbuiting ook in Twente

TWENTE EXTRA 19
DE TWENTSCHE COURANT TUBANTIA WOENSDAG 26 MAART 2014
MENSENHANDEL
Uitbuiting ook in Twente
Officier Els
Martens:
„Twente weet
nu dat hier
vrouwen worden
uitgebuit.”
door Frank Timmers
ENSCHEDE – Vorig jaar rondde de
politie in Twente vier onderzoeken af naar mensenhandel, waarin
het Openbaar Ministerie voldoende bewijs zag om aan de rechter
voor te leggen. Het jaar ervoor waren het er acht.
„Doen we het dan slecht?”, vraagt
officier van justitie Els Martens
zich af, om zelf te antwoorden:
„Nee. De zaken van 2013 hebben
samen veertien jaar gevangenisstraf opgeleverd. Twentenaren weten nu: hier worden mensen uitgebuit in de prostitutie.”
Dat gebeurt niet alleen in de grote
steden. De zwaarste straffen werden opgelegd aan mannen uit
Den Ham en Vroomshoop, die
vrouwen uit Roemenië naar klanten reden en onderbrachten op
een camping in de gemeente Hof
van Twente. Een van de vrouwen
was minderjarig, een ander zwakbegaafd.
Officier Els Martens houdt zich
bij het Openbaar Ministerie bezig
met de aanpak van mensenhandel
in Noord- en Oost-Nederland. Deze week sprak zij met Twentse
burgemeesters die vergunningen
verlenen aan seksclubs, sauna’s,
privéhuizen, erotheken en escortbureaus, waarvan er in deze regio
25 legaal zijn.
Prostitutie is in Nederland toegestaan, maar er zijn wel vergunningen voor nodig. De burgemeesters
kunnen die verlenen. Zo houden
ze er toch nog een beetje grip op.
Burgemeesters zijn ook verantwoordelijk voor het opsporen van
illegale prostitutie. Dat werk dragen ze over aan de politie. Niet elke gemeente heeft daar evenveel
voor over.
In de strijd tegen de mensenhandel hebben politie en Openbaar
Ministerie echter juist op dit punt
de medewerking van de burgemeesters nodig. De meeste gevallen van uitbuiting in de prostitutie komen namelijk bij dit bestuursrechtelijke toezicht aan het
licht. Maar officier Martens zal
niet zeggen dat gemeenten er
meer aan moeten doen. „Ik bemoei me niet met het beleid van
de gemeente”, zegt ze.
De officier vertelt dat het beeld
dat de meesten bij mensenhandel
hebben, niet klopt. „Dat is het
beeld van buitenlandse mensen in
de prostitutie of uitbuiting in de
land- en tuinbouw, maar het is natuurlijk veel breder. De meeste
slachtoffers zijn Nederlander, de
meeste verdachten ook.”
Jaarlijks zijn er in Oost-Nederland
ongeveer 365 signalen van mensenhandel. De meeste betreffen
seksuele uitbuiting. Maar er was
䡵 In
opdracht van de Twentse burgemeesters speurt de politie naar illegale prostitutie. Dat kan alleen in de gemeenten die een prostitutiebeleid hebben. foto
Olivier Middendorp/HH
in 2010 ook een Chinees die door
een Enschedees restaurant werd
verkocht aan een restaurant in
Amsterdam en daar zo werd uitgebuit dat hij met een hartaanval in
het ziekenhuis terechtkwam. Daar
vertelde hij ook over zijn lot en
daar begon dus ook het strafrechtelijk onderzoek.
Ook werkte er in 2012 een zwakbegaafd meisje in een kapsalon in
Hengelo voor een hongerloontje
en op onmenselijke tijden. Het onderzoek in deze zaak is afgerond,
maar moet nog voor de rechter komen. Het aantal zaken dat wordt
ontdekt is het topje van de ijsberg.
De meeste uitbuiting blijft verborgen.
Dat het aantal strafzaken vorig
jaar klein was, heeft diverse oorzaken. De angst om aangifte te doen
is groot en soms voelen mensen
zich ook helemaal geen slachtof-
“
De meeste
slachtoffers zijn
Nederlander,
de meeste
verdachten ook
Officier Els Martens
fer. Voor een succesvolle strafzaak
zijn twee bewijsmiddelen nodig.
In mensenhandelzaken staat echter dikwijls enkel de aangifte van
het slachtoffer tegenover de ontkenning van de verdachte.
Een strafzaak is zeker ook niet altijd de beste oplossing. Volgens
Martens zijn uitgebuite vrouwen
vaak getraumatiseerd en wordt
het te zwaar als ze ook nog eens
een strafproces moeten doorstaan.
In veel gevallen is het beter om
vrouwen uit de situatie te halen,
uit handen van de pooier in veiligheid te brengen en te begeleiden.
„Een strafzaak vinden we het laatste redmiddel”, zegt Martens. Tenslotte speelt ook de beperkte capaciteit bij politie en Openbaar Ministerie een rol. „We moeten selecteren. We geven prioriteit aan grote zaken, waarbij er internationaal
wordt geronseld, en aan zaken
“
Die mannen
blijven maar
volhouden dat
de vrouwen het
zelf wilden
Officier Els Martens
met minderjarigen.”
Het grootste onderzoek van de afgelopen jaren kwam aan het rollen na een telefoontje van een
Roemeense - die dat wel durfde en die onder meer op een camping in Hof van Twente gedwongen werd tot prostitutie. „Zonder
dat telefoontje hadden we het
waarschijnlijk niet gezien”, zegt
Martens.
In januari werden de hoofdverdachten - een man uit Vroomshoop en een uit Den Ham - veroordeeld tot gevangenisstraffen
van vijf en vier jaar. Een van de
Roemeense vrouwen was zwakbegaafd, een ander minderjarig.
„Die mannen blijven maar volhouden dat de vrouwen het zelf wilden”, zegt Martens. „De waarheid
zal wel ergens in het midden liggen. De omstandigheden waarin
zij in Roemenië woonden, waren
erbarmelijk. Hier zaten ze in een
caravan. Het was naar Nederlandse maatstaven ook erbarmelijk.
Onze maatstaven tellen in dit geval. En minderjarigen mogen niet
in de prostitutie werken, ook als
ze het zelf willen.”
De officier mensenhandel hoopt
dat gemeenten iets doen met de
informatie die uit dit soort onderzoeken naar boven komt. Het
moet niet blijven bij het oppakken en bestraffen van de daders.
Gemeenten moeten zich afvragen
hoe het komt dat de vrouwen op
deze camping werden ondergebracht. Wie zitten er nu op deze
camping? Welke inlichtingen kan
de eigenaar of beheerder geven?
Niet alleen de medewerking van
gemeenten, maar ook die van ondernemers is nodig. Martens zegt
dat hotels al meer dan vroeger bereid zijn tips te geven.
Ze prijst de inzet van de politie in
Twente. Er lopen momenteel vier
onderzoeken, waarover Martens
nog niet meer kan zeggen.
De officier vertelt dat de politie
ook neust in seksadvertenties op
internet. „Het is openbaar en interessant, omdat uit recensies soms
is op te maken dat het echt niet
fris is. Klanten waarschuwen elkaar: dat iemand alles doet, de hele dag door, zonder condoom. Dat
zijn signalen dat iets niet in de
haak is, dat iemand het onvrijwillig doet”, zegt Martens. Daar kan
de politie iets mee.
Soms huurt de politie een hotelkamer om prostituees van advertenties uit te nodigen en met hen te
praten. Maar als pooiers die werkwijze doorhebben, moeten ze iets
nieuws verzinnen. „Het wordt
steeds moeilijker om bij de vrouwen te komen. Daarom is het ook
goed dat er nieuwe wetgeving
komt, de Wet regulering prostitutie, waarin de leeftijd omhoog
gaat naar 21 jaar. We moeten zo
veel mogelijk doen om de dames
te beschermen.”

Download Report