Milieunotitie 2013-2016 Jaarverslag 2013 en Meerjarenprogramma 2014-2016 Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling/WG 25 maart 2014 VOORWOORD ======================================================================= De voorliggende Milieunotitie 2013-2016 heeft betrekking op de jaren 2013 (jaarverslag) en 2014 tot en met 2016 (meerjarenprogramma). In de Milieunotitie treft u een vertaling aan van het landelijke milieubeleid naar de Diemense situatie en eigen gemeentelijk milieubeleid, ondermeer voortkomend uit het collegeprogramma. In het coalitieakkoord Gemeente Diemen 2010-2014 is opgenomen dat de gemeente een voorbeeldfunctie op het gebied van duurzaamheid vervult. De brede focus op duurzaamheid wordt ook wel samengevat in de drie P’s: People, Planet en Profit. Het gaat bij duurzame ontwikkeling om een ontwikkeling met aandacht voor het welzijn van mensen, de draagkracht van de planeet en ook om het economisch profijt. In het collegeprogramma 2010-2014 staan ondermeer de volgende milieudoelstellingen en activiteiten op het gebied van leefomgeving en duurzaamheid: - verduurzamen eigen wagenpark, waaronder onderzoek naar de haalbaarheid van een volledig elektrisch wagenpark; - energie besparen en duurzame energie opwekken, zo mogelijk in regionaal verband ‘Amstelland & Meerlanden energieneutraal 2040’; - terugdringen van de geluidshinder door het uitvoeren van de beleidsnota, het actieplan en het saneren van treinlawaai in Diemen-Centrum; - het meten van stikstofdioxide en het verbeteren van de luchtkwaliteit door het uitvoeren van het actieplan. In de afgelopen jaren is een groot deel van de milieutaakstelling, zoals opgenomen in de Milieunotities ook daadwerkelijk gerealiseerd. Wij zijn tevreden met de ontwikkeling en uitvoering van het milieubeleid. Bij de intensivering van het milieubeleid gaat het niet alleen om het vaststellen van (beleids)notities, maar met name ook om de daadwerkelijke inzet van ambtelijke capaciteit en financiële middelen voor de uitvoering van het milieubeleid. In het afgelopen jaar waren de belangrijkste ontwikkelingen waaraan veel tijd is besteed: de voorbereiding van de sanering railverkeerslawaai in Diemen-Centrum; het actualiseren van het energiebeleid en de intensivering van de uitvoering daarvan (zoals: koploperkring duurzaam MKB en MKB award; groepsaankopen PV en isolatie voor eigenaren/bewoners; windmolens in het buitengebied; energiezorg gemeentelijke gebouwen en openbare verlichting); het actualiseren van het beleid voor de luchtkwaliteit. Het toegangspad naar milieu-informatie op de gemeentelijke website ziet er als volgt uit: www.diemen.nl/inwoners/wonen-in-diemen/afval-en-milieu/milieu-en-duurzaamheid. De rubriek ‘milieu en duurzaamheid’ is onderverdeeld in: beleid (algemeen), duurzaamheid, energie en klimaat, geluid, lucht, bodem, milieuklachten en overige milieu-informatie. Burgemeester en wethouders van Diemen, de secretaris, J.D. de Kort de burgemeester, mw. drs. A.E. Koopmanschap --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 2 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 INHOUDSOPGAVE ======================================================================= VOORWOORD 2 INHOUDSOPGAVE 3 LIJST VAN AFKORTINGEN 4 MEERJARENPROGRAMMA BELEIDSWERKZAAMHEDEN 5 SAMENVATTING UITVOERING ACTIVITEITEN IN 2013 6 HOOFDSTUKKEN EN PARAGRAFEN 1. Bodem 1.1 Opstellen en uitvoeren van bodembeleid 1.2 Financiën bodem 2. Geluid 2.1 Geluidsbelastingkaarten omgevingslawaai 2.2 Uitvoeren Wet geluidhinder 2.3 Uitvoeren Actieplan omgevingslawaai 2.4 Saneren railverkeerslawaai 2.5 Uitvoeren beleidsnota geluid 2.6 Melden klachten over vliegtuiglawaai 2.7 Financiën geluid 3. Lucht 3.1 Monitoren luchtkwaliteit 3.2 Uitvoeren luchtkwaliteiteisen Wet milieubeheer 3.3 Uitvoeren Actieplan luchtkwaliteit 4. Externe Veiligheid (EV) 4.1 Organisatie en beleid externe veiligheid 4.2 Uitvoeren activiteiten externe veiligheid 5. Energie 5.1 Intensiveren energiebeleid 5.2 Uitvoeren energiebeleid: beleid en management 5.3 Uitvoeren energiebeleid: gemeentelijke interne milieuzorg 5.4 Uitvoeren energiebeleid: doelgroep bedrijven 5.5 Uitvoeren energiebeleid: doelgroep woningen en inwoners 5.6 Uitvoeren energiebeleid: thema duurzame energie 5.7 Uitvoeren energiebeleid: thema verkeer en vervoer 5.8 Financiën energie 6. Duurzaamheid 6.1 Borgen beleid voor duurzaamheid 6.2 Actielijst duurzaamheid 2014 6.3 Duurzaam inkopen 6.4 Natuur- en milieueducatie (NME) 6.5 Regionale samenwerking in A&M-verband BIJLAGEN 1 Geluidsbelasting 2 Luchtkwaliteit 3 Energieverbruik gemeentelijke gebouwen/verlichting 4 Energieverbruik en energiebesparing in Diemen 8 8 8 9 9 9 9 10 10 11 11 13 13 13 14 16 16 16 17 17 18 19 21 23 25 27 29 31 31 31 33 33 34 35 37 38 41 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 3 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 LIJST VAN AFKORTINGEN ======================================================================= A&M : Amstelland & Meerlanden, regio bestaande uit de gemeenten: Aalsmeer, Amstelveen, Diemen, Haarlemmermeer (neemt in beperkte mate deel aan de milieusamenwerking), Ouder-Amstel en Uithoorn. BAS : Bewoners Aanspreekpunt Schiphol. B&W : Burgemeester en Wethouders. CO2 : koolstofdioxide. dB : decibel (eenheid voor het weergeven van een geluidsniveau). EN2040 : Energieneutraal in het jaar 2040. EPC : Energie Prestatie Coëfficiënt (van gebouwen). EU : Europese Unie. EV : Externe Veiligheid. GGD : Geneeskundige en Gezondheidsdienst. GJ : Gigajoule (eenheid voor het weergeven van het energieverbruik). I&M : Infrastructuur en Milieu (ministerie van). ISV : Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing. kWh : kilowattuur (de hoeveelheid elektrische arbeid, door een vermogen van één kilowatt, staat gelijk aan 1,36 paardenkracht, gedurende één uur geleverd). Lden : Lday-evening-night: de dosismaat voor het gewogen aantal decibels voor een etmaal. Lnight : de dosismaat voor het gewogen aantal decibels voor de nachtperiode. MKB : Midden- en kleinbedrijf. MRA : Metropoolregio Amsterdam. NME : Natuur- en Milieueducatie. PV : photovoltaïsch: elektriciteit opwekkend (zonnepanelen). RMO : Regionaal Milieuoverleg (toevoeging A = ambtelijk en B = bestuurlijk). RUD : Regionale uitvoeringsdienst (vergunningverlening, toezicht en handhaving). SLOK : Stimulering van Locale Klimaatactiviteiten (uitkering van het rijk in 2009-2012). --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 4 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 MEERJARENPROGRAMMA BELEIDSWERKZAAMHEDEN ======================================================================= Ten opzichte van de Milieunotitie 2012-2015 (vastgesteld door B&W op 5 maart 2013) zijn in de Milieunotitie 2013-2016 de volgende wijzigingen aangebracht in het meerjarenprogramma beleidswerkzaamheden. De nummering verwijst naar de paragrafen. Acties zijn uitgevoerd: zijn uit het programma verwijderd 2.3 3.3 Vaststellen Actieplan Omgevingslawaai 2013-2017 (B&W-besluit 8 januari 2013). Er wordt geen raadsvoorstel opgesteld voor het instellen van een milieuzone voor verontreinigende vrachtauto’s omdat het instellen van een milieuzone niet past in het landelijke convenant, veel geld kost en weinig verbetering van de luchtkwaliteit oplevert (B&W-besluit 5 februari 2013). Vaststellen Actieplan luchtkwaliteit 2013-2017 (B&W-besluit 17 december 2013). Vaststellen Actieplan energiebeleid 2013-2017 (raadsbesluit 25 april 2013). Vaststellen Verordening duurzaamheidsleningen (raadsbesluit 17 oktober 2013). Nagegaan is of de Beleidsnota duurzaam bouwen moet worden geactualiseerd. Dit bleek niet nodig en de beleidsnota is ingetrokken, omdat duurzaam bouwen inmiddels al in voldoende mate in andere stukken is geregeld (raadsbesluit 25 april 2013). 3.3 5.1 5.1 6.1 Actie is toegevoegd aan het programma Opstellen notitie over uitbreiding van het aantal (openbare) oplaadpalen (2e helft 2014). 5.7.4 Andere nieuwe acties kunnen voortkomen uit het collegeprogramma 2014-2018. Acties zijn of komen in uitvoering in de periode 2014-2016 Door middel van een ‘emoticon’ (kolom E) is aangegeven of de uitvoering ten opzichte van de planning uit de Milieunotitie 2013-2015 op koers ligt of (wederom) is vertraagd: : : : E (veel) vertraging door bijvoorbeeld een tekort aan capaciteit of andere prioriteitsstelling; (enige) vertraging door bijvoorbeeld het nog niet beschikbaar zijn van nieuw rijksbeleid; uitvoering ligt (grotendeels) op schema. Nr. 5.3 5.6 Omschrijving Nadere besluitvorming over het project ‘regio A&M energieneutraal 2040’ (1e helft 2014). Nagaan of beleid voor warmte/koudeopslag in de bodem moet worden opgesteld voor Bergwijkpark Noord (1e helft 2014). 5.7.4 Oplaadpalen (2e helft 2014). Stand van zaken Gelet op de beperkte ambtelijke capaciteit en financiële middelen heeft de regio A&M ook in de jaren 2013 en 2014 gekozen voor het uitvoeren van enkele concrete projecten. Medio 2014 zal duidelijk worden hoe de samenwerking in A&M-verband vanaf 2015 wordt georganiseerd. Dit is mogelijk op grond van het Besluit Bodemenergiesystemen dat op 1 juli 2013 in werking is getreden. Over de gewenste energie-infrastructuur in Bergwijkpark Noord vindt overleg plaats. Opstellen notitie over uitbreiding van het aantal (openbare) oplaadpalen. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 5 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 SAMENVATTING UITVOERING ACTIVITEITEN IN 2013 ======================================================================= Onderstaand een beknopt overzicht van de belangrijkste (nieuwe) activiteiten die in 2013 zijn opgepakt en/of uitgevoerd, alsmede van belangrijke ontwikkelingen. Geluidsanering spoorlijn Diemen Centrum De voorbereiding is afgerond. Eind 2013 zijn de raildempers geplaatst. Medio 2014 volgen de geluidsschermen. Aan één woning worden aanvullende gevelmaatregelen aangebracht. Vervolg onderzoek innovatieve technieken luchtkwaliteit bij rijkswegen TNO heeft het fijn stof (dust) reductie systeem (FDRS) beproefd langs de rijksweg A9. Het verzoek van Ouder-Amstel en Diemen aan de Stadsregio Amsterdam om een langdurige proef op een weg in de Stadsregio is niet gehonoreerd omdat de Stadsregio geen budget beschikbaar heeft. In 2014 wordt nog nagaan of de provincie bereid is een langdurige proef te financieren. Energie: Gemeentelijk beleid en management In 2014 krijgt de gemeente voor monitoring gratis de beschikking over de webapplicaties ‘zonatlas’ en ‘energie in beeld’. Energie: Gemeentelijke interne milieuzorg De brede school in Diemen Noord wordt gebouwd met een 16% lagere EPC dan wettelijk is vereist. Voor energiezorg in gemeentelijke gebouwen is energiebesparingsonderzoek uitgevoerd. Op basis van de rapportages wordt een meerjarenprogramma voor energiebesparing opgesteld. Vanaf oktober is de administratieve verwerking, controle en betaling van de energienota’s van de gemeente uitbesteed. Ook de monitoring van het energieverbruik wordt hieraan gekoppeld. In 2014 worden vrijwel alle gas- en elektrameters vervangen door slimme meters die dagelijks op afstand afleesbaar zijn. De voorbereidingen zijn getroffen om te komen tot een energiezorgsysteem voor de grote gemeentelijke gebouwen en een gedragscampagne in het gemeentehuis. Vanaf 2013 worden bij reconstructies van de openbare verlichting dimmers geplaatst bij nieuwe armaturen. Op basis van een in A&M-verband opgesteld beleidsplan wordt in 2014 het ambitieniveau voor de openbare verlichting opnieuw bekeken en door B&W vastgesteld. Het gemeentelijke elektriciteits- en gasverbruik is in 2013 door certificering CO2-neutraal gemaakt (gecompenseerd). CO2-neutraal is een eerste stap. Het doel is om uiterlijk in 2040 energieneutraal te zijn: dat alle energie duurzaam in de regio A&M is opgewekt. Bij de gemeente (gebouwen en openbare verlichting) is in 2013 ten opzichte van 2010 sprake van 8,5% minder energieverbruik en 15% minder CO2-uitstoot (waarvan 6% door verminderd energieverbruik en 9% door het opwekken van elektriciteit). Dit komt vrijwel overeen met de doelstelling om gemiddeld 3% energie te besparen per jaar en gemiddeld 2% duurzame energie op te wekken per jaar. Energie: Doelgroep bedrijven De regionale duurzaam MKB Award is uitgereikt. Twee bedrijven uit Diemen hebben deelgenomen aan de Diemense voorronde. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 6 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Gestart is met een koploperkring duurzaam MKB. Doel is dat de vijf deelnemende bedrijven binnen een jaar tijd zichtbare resultaten gaan boeken. De start van de koploperkring is kleinschalig. In de loop der tijd moet de omvang toenemen. Energie: Doelgroep woningen en inwoners De twee collectieve inkoopacties voor zonnepanelen hebben tot 119 kopers geleid. Hierdoor is de hoeveelheid zonnepanelen bij particulieren verviervoudigd. Het gehele subsidiebudget duurzame energiepakket (DE) is besteed: aan 39 bewoners is voor 43 maatregelen subsidie (15% van de kosten) toegezegd. Het gaat meestal om spouwmuur- of vloerisolatie of HR++-glas. De collectieve inkoopactie voor spouwmuur- en vloerisolatie heeft tot 177 aanmeldingen geleid. Inmiddels zijn 46 offertes uitgebracht (de actie loopt nog door). Energie: Thema duurzame energie Onderzocht wordt of de daken van de gebouwen op de gemeentewerf vol gelegd kunnen worden met zonnepanelen en, waar dit constructietechnisch niet kan, met zonnefolie. Er is € 111.375 landelijke subsidie SDE+ toegezegd. Staatsbosbeheer, Duurzaam Dorp Diemen, Vrienden van het Diemerbos en de gemeente hebben op 11 november een gezamenlijke intentieverklaring afgegeven over het realiseren van windturbines in het buitengebied van Diemen. Partijen hebben samen geconcludeerd dat, eerst nadat het provinciale verbod is opgeheven, er nadere processtappen zullen worden gezet, waaronder het opstellen van een milieueffectrapport. Vijf windwethouders in het zuidelijk deel van de provincie, waaronder Diemen, hebben aan de provincie een aanbod gedaan voor een bijdrage aan de herstructurering van windmolens in Noord-Holland. Hierover heeft in 2014 nog overleg plaatsgevonden. De provincie gaat eerst een planMER opstellen voor het selecteren van nieuwe windlocaties. Het buitengebied van Diemen wordt in dit onderzoek meegenomen. Drie schoolbesturen hebben van de gemeente een voorziening toegekend gekregen voor de aanschaf van zonnepanelen op hun schoolgebouwen. Energie: Thema verkeer en vervoer De drie gratis oplaadpalen van E-laad voor elektrisch aangedreven auto’s zijn op 12 november in gebruik genomen. Ze staan bij: Gruttoplein 22, Vlasdonk 11 en Diemerhof 12. Hiernaast zijn er twee oplaadpunten in de parkeergarage Diemerplein. In 2014 komt er een oplaadpaal bij ‘De Brede Hoed’. Vier Diemense scholen hebben in september deelgenomen aan de landelijke actieweek ‘groene voetstappen’: lopend of per fiets naar school. De gemeente gaat dit in 2014 weer organiseren. Duurzaamheid De gemeente heeft de locale duurzaamheidsmeter 2013 ingevuld met een 6,5 als resultaat (goed voor een positie in de middenmoot). Dit is een vierjaarlijkse landelijke benchmark. Op basis hiervan is de Actielijst duurzaamheid 2014 vastgesteld (B&Wbesluit 3 december 2013) die moet leiden tot het eindcijfer 7. Voor Bergwijkpark Noord is op 20 februari 2014 een workshop duurzaamheid georganiseerd en vindt onderzoek plaats naar de optimale energie-infrastructuur (warmtelevering of WKO?). --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 7 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 HOOFDSTUK 1 : BODEM ======================================================================= DOELSTELLING Uitvoeren van het landelijke Besluit Bodemkwaliteit voor het toepassen van bouwstoffen, grond en baggerspecie op landbodems, waarbij primair als doel geldt: het tegengaan van verontreiniging van de bodem. Uitvoeren van de Nota bodembeheer met bijbehorende bodemkwaliteitskaart, waardoor, in afwijking van het landelijke Besluit Bodemkwaliteit, gebiedsspecifiek beleid kan worden uitgevoerd voor het nuttig en doelmatig hergebruik van grond binnen de A&M regio (raadsbesluit 20 december 2012). VERSLAG 1.1 Opstellen en uitvoeren van bodembeleid Trekker: TVG (vergunningverlening). a. Ter voldoening aan het bepaalde in het Besluit Bodemkwaliteit is een gemeentelijke bodemfunctieklassenkaart beschikbaar. b. De in A&M-verband opgestelde regionale bodemkwaliteitskaart met bijbehorende nota bodembeheer wordt gebruikt voor het uitvoeren van gebiedsspecifiek beleid. Deze stukken staan op de gemeentelijke website, digitaal loket, product bodembeheer/bodemkwaliteitskaart. Het gaat daarbij om het makkelijker en mogelijk goedkoper hergebruiken van ‘licht’ verontreinigde grond. Uitgangspunt is dat de kwaliteit van de grond moet aansluiten bij de functieklasse (bijvoorbeeld klasse Wonen). c. Zie voor bodemenergie, waaronder warmte/koudeopslag, punt 4 in paragraaf 5.6. 1.2 Financiën bodem Trekker: TVG (vergunningverlening). De provincie Noord-Holland heeft een bijdrage Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) 2010-2014 toegekend van € 28.000. Dit bedrag is bestemd voor: - actualiseren van het bodem informatiesysteem Squit € 5.000 - oriënterend onderzoek en juridische toets op provinciale spoedlocaties € 8.000 - nader/saneringsonderzoek en sanering weg Kriekenoord/Muiderstraatweg € 10.000 - onderzoek en mogelijk sanering tankstation Bergwijkdreef € 5.000 Het is niet nodig geweest om bovenstaande activiteiten uit te voeren. Het hele bedrag is daarom door de provincie toegekend voor de bodemsanering Schelpenhoek.. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 8 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 HOOFDSTUK 2 : GELUID ======================================================================= DOELSTELLING Uitvoeren van de Wet geluidhinder en het Milieubeleidsplan Diemen 2009-2020 (raadsbesluit 25 juni 2009), waarin ondermeer de volgende doelstelling is opgenomen: de gemeente zet in op een duurzame en toekomstbestendige inpassing van de rijkswegen A1 en A10-oost. Uitvoeren van het vastgestelde beleid in: 1. de Beleidsnota geluid 2010-2015 (raadsbesluit 25 maart 2010); 2. de beleidsnota hogere grenswaarde geluid bij herontwikkeling en nieuwbouw (B&W-besluit 22 november 2011); 3. het Actieplan Omgevingslawaai 20132017 (B&W-besluit 8 januari 2013). VERSLAG 2.1 Geluidsbelastingkaarten omgevingslawaai Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Op basis van de Wet geluidhinder zijn door B&W op 3 juli 2012 acht geluidsbelastingkaarten vastgesteld. Deze staan op de gemeentelijke website onder ‘geluid’. Om de vijf jaar, opnieuw in 2017, moeten de kaarten worden geactualiseerd. Zie voor informatie over de geluidsbelasting in Diemen bijlage 1. 2.2 Uitvoeren Wet geluidhinder Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De uitvoering van de Wet geluidhinder vindt plaats bij een ruimtelijk besluit zoals een bestemmingsplan of een omgevingsvergunning in afwijking van het bestemmingsplan. In 2013 is de Wet geluidhinder toets uitgevoerd voor de bestemmingsplannen Buitengebied en Centrum. 2.3 Uitvoeren Actieplan omgevingslawaai Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu) (a,b), TIF (Infra) (c). a. Medio 2011 is de Boven Rijkersloot in de buurt Schelpenhoek bij wijze van proef voorzien van stille betonstraatstenen. De geluidsreductie is in april 2012 gemeten en vastgesteld op 2 dB ten opzichte van gewone betonstraatstenen. De meting wordt begin 2014 herhaald. b. Op 8 januari 2013 is het Actieplan Omgevingslawaai 2013-2017 door B&W vastgesteld. Het plan staat op de gemeentelijke website onder ‘geluid’. Om de vijf jaar, opnieuw in 2018 op basis van de nieuwe geluidsbelastingkaarten 2017, moet een geactualiseerd actieplan omgevingslawaai vanwege gemeentelijke wegen worden opgesteld. c. Het saneringsprogramma voor de planperiode 2013-2017 en de stand van zaken daarvan zien er als volgt uit: --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 9 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 situering gemeentelijke weg straat wegvak Buytenweg, Oude Waelweg, Zeezigt Martin Luther Kinglaan Tobias Asserlaan geheel Hartveldseweg, Muiderstraatweg Weteringweg Arent Krijtsstraat geheel Diemerpolderweg Ouddiemerlaan Ouddiemerlaan Vogelweg, Tureluurweg Meerkoet geheel geheel geheel Hartveldseweg tot Wilhelminaplantsoen nabij Oud-Diemen Muiderstraatweg tot Prinses Beatrixlaan Rode Kruislaan tot spoorlijn geheel geheel maatregel gemeentelijke weg mogelijke jaar uitmaatregel voering herinrichting 30 km 2013 gebied herinrichting 30 km 2013 gebied herinrichting 30 km 2013 gebied opstellen ontwerp 2013/14 ‘oost-west-as’ SMA i.p.v. DAB 2013/14 30 i.p.v. 50 km 2013/15 SMA i.p.v. DAB stille bss i.p.v. bss? en 30 i.p.v. 50 km SMA i.p.v. DAB 2014 2014/15 herinrichting 30 km gebied en stille bss i.p.v. bss? herinrichting 30 km gebied 2015 stand van zaken wordt 2014 wordt 2013/2014 wordt 2014 wordt 2015 2014/17 2015 bss= betonstraatstenen (klinkers) DAB= dicht asfalt beton (standaard asfalt) SMA= steen mastiek asfalt 2.4 Saneren railverkeerslawaai Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). a. In Diemen-Centrum (traject Amsterdam/Diemen/Weesp) is sprake van een wettelijke saneringsplicht, waarvan de kosten voor rekening van de rijksoverheid komen. Eind november 2013 zijn de raildempers geplaatst en is begonnen met de werkzaamheden voor het plaatsen van geluidsschermen (gereed medio 2014). Uit onderzoek is gebleken dat het treffen van aanvullende gevelmaatregelen alleen nodig is bij de woning Ouddiemerlaan 146 (uitvoering in de 1e helft van 2015). b. In Diemen-Zuid (traject Duivendrecht/Diemen-Zuid/Weesp) is geen sprake van een saneringssituatie. Voor de nieuwbouw Plantage de Sniep zorgt de gemeente, samen met ProRail, voor schermmaatregelen. Vanwege de OV-SAAL komen hier vóór 2016 ook betonnen dwarsliggers met raildempers. Voor Bergwijkpark Noord zullen binnen het gemeentelijke beleid hogere grenswaarde ook maatregelen worden getroffen. 2.5 Uitvoeren beleidsnota geluid Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De beleidsnota geluid staat op de gemeentelijke website onder ‘geluid’. Acties zijn: a. Voertuigen en machines Opstellen beleidsregels voor ontheffing op grond van artikel 8.4 van het Bouwbesluit voor bouwmachines, derden opdrachtgever bij wegwerkzaamheden en bouwwerkzaamheden. In het Bouwbesluit is als wettelijke eis opgenomen, dat bouw- en sloopwerkzaamheden die een geluidsniveau veroorzaken in een woning vanaf 60 dB(A) moeten plaatsvinden op werkdagen tussen 7 en 19 uur. Er worden ook maximale blootstellingtermijnen gesteld voor bepaalde geluidsklassen. Hiervan kan ontheffing worden verleend indien de best beschikbare technieken worden gebruikt om de overlast te beperken. Er zijn nog geen beleidsregels opgesteld voor het verlenen van ontheffing. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 10 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 b. Beleid hogere grenswaarde Op 22 november 2011 hebben B&W de nota hogere grenswaarde geluid vastgesteld. De nota geeft regels over de te nemen maatregelen om de geluidsbelasting zoveel mogelijk te beperken. Daarbij gaat het om de bouw van geluidsgevoelige bestemmingen op locaties voor herontwikkeling en nieuwbouw in de zone van een (spoor)weg of industrieterrein. In 2013 zijn geen hogere grenswaarden vastgesteld. 2.6 Melden klachten over vliegtuiglawaai Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Op hoofdlijnen worden de ontwikkelingen rond het vliegverkeer gevolgd. Het doorgeven van meldingen vindt plaats bij het Bewoners Aanspreekpunt Schiphol (BAS) via tel. 6015555 of www.bezoekbas.nl. BAS gaat uit van een gebruiksjaar dat loopt van 1 november t/m 31 oktober. Hiernaast maakt BAS onderscheid tussen veelmelders (vanaf 500 meldingen) en overige melders. In 2013 waren de veelmelders (0,6% van alle melders) goed voor 67,8 % van alle meldingen. De overige melders worden beschouwd als focusgroep. Het aantal melders bedroeg in het aangegeven jaar: jaar 2011 2012 2013 Landelijke cijfers totaal waarvan waarvan melders veelmelders focusgroep 5.419 25 5.394 5.286 33 5.253 4.624 27 4.597 Diemense cijfers totaal % landelijk melders focusgroep 29 0,54 29 0,55 21 0,46 Het aantal meldingen bedroeg in het aangegeven jaar: jaar 2011 2012 2013 Landelijke cijfers totaal waarvan waarvan meldingen meldingen meldingen veelmelders focusgroep 132.866 76.141 56.725 130.604 77.385 53.219 121.771 82.511 39.260 Diemense cijfers totaal % landelijk meldingen focusgroep 262 290 342 0,46 0,54 0,87 In 2013 is er ten opzichte van 2011 en 2012 landelijk een afname van het aantal melders en meldingen uit de focusgroep, terwijl er in Diemen een stijging bij de meldingen is. Dit komt waarschijnlijk omdat de Buitenveldertbaan in 2012 en 2013 meer in gebruik was dan normaal. Het aantal melders en meldingen in Diemen is sinds 2005 vrij constant. Alleen in 2008 waren er in Diemen veel meer melders vanwege de experimentele uitvliegroute over het sportpark Watergraafsmeer. 2.7 Financiën geluid Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu) Voor de kosten verbonden aan het uitvoeren van activiteiten omgevingslawaai is een Bestemmingsreserve Omgevingslawaai beschikbaar. In het overzicht van de reserve zijn de (te verwachten) inkomsten en uitgaven opgenomen, met na het overzicht een verklaring van de noten. In de reserve is € 400.000 beschikbaar voor het afdekken van risico’s behorende bij het project sanering railverkeerslawaai Diemen Centrum. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 11 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 omschrijving Stand per 1 januari *1 Inkomsten Subsidie voorbereiden rail deel A *2 Subsidie voorbereiden rail deel B *2 Subsidie voorbereiden gevelsanering rail *4 Subsidie uitvoeren sanering rail *3 Subsidie uitvoeren gevelsanering rail *3 Totaal inkomsten Uitgaven Voorbereiden sanering rail Haskoning *2 Voorbereiden sanering rail ProRail *2 Voorbereiden gevelsanering rail *4 Uitvoeren sanering rail *3 Uitvoeren gevelsanering rail *3 Reservering meerkosten sanering rail *5 Monitoren stille betonstraatstenen Geluidsniveaukaart onderhouden Geluidsbelastingkaarten 2012 Totaal uitgaven 2012 634.098 2013 1.342.125 45.664 292.336 17.015 528.025 10.775 751.975 866.025 779.765 32.319 110.889 7.256 210.164 13.300 1.051.254 2.000 12.790 157.998 1.281.974 2014 839.916 2015 92.074 481.490 p.m. 481.490 901 31.362 10.775 92.710 p.m. 135.748 200.786 13.300 802.946 p.m. 200.000 2.300 10.000 1.229.332 p.m. 200.000 10.000 210.000 Verklaring van de noten *1 In de stand per 1 januari is het saldo van inkomsten en uitgaven over het voorafgaande jaar verwerkt. De reserve is voldoende om alle kosten te dekken. *2 De subsidie voor voorbereidingkosten is door het ministerie van I&M gesplitst in twee delen. Deel A heeft betrekking op de kosten van Royal Haskoning DHV. Het tekort op deel A is verwerkt in het overzicht. Deel B heeft betrekking op de kosten van ProRail voor projectmanagement, engineering, administratie en toezicht. Voor deel B zijn de inkomsten en uitgaven gelijk. *3 De te verkrijgen subsidie en de uitgaven voor de uitvoering van de (gevel)sanering zijn aan elkaar gelijk. De raildempers kosten € 299.000 en de geluidsschermen kosten € 1.555.200. De kosten van de gevelsanering zijn nog niet bekend. *4 Voor de gevelsanering is een apart budget voor voorbereidingskosten beschikbaar gesteld. Dit is een percentage van de nog niet bekende uitvoeringskosten. Omdat de uitvoeringskosten erg laag zullen zijn (alleen de woning Ouddiemerlaan 146 komt in aanmerking) wordt slechts een klein gedeelte van de door Haskoning gemaakte kosten afgedekt door de subsidie. *5 Het betreft hier de (meer)kosten van: overschrijding subsidie voorbereidingskosten; legeskosten ad. € 103.588; extra wensen, niet sober en doelmatig, bijvoorbeeld in het kader van de bestrijding van graffiti; kosten die toch niet door het ministerie van I&M worden vergoed. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 12 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 HOOFDSTUK 3 : LUCHT ======================================================================= DOELSTELLING Uitvoeren van de luchtkwaliteitseisen van de Wet milieubeheer: mogelijke overschrijding van emissietaakstellingen voor luchtverontreiniging signaleren en meten en berekenen voor gemeentelijke wegen. Uitvoeren van het Milieubeleidsplan Diemen 2009-2020 (raadsbesluit 25 juni 2009), waarin de volgende doelstellingen zijn opgenomen: 1. de gemeente zet in op een duurzame en toekomstbestendige inpassing van de rijkswegen A1 en A10-oost; 2. als prioriteit dient in woongebieden met de hoogste concentraties luchtverontreiniging de luchtkwaliteit te worden verbeterd. concentratie stikstofdioxide in West Europa Uitvoeren van het Actieplan luchtkwaliteit 2013-2017 (B&W-besluit 17 december 2013). VERSLAG 3.1 Monitoren luchtkwaliteit Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). a. Hoe is de luchtkwaliteit in Diemen? Welke onderzoeken (metingen en berekeningen) zijn en worden uitgevoerd? Wat gaat de gemeente doen en wat kunt u doen? Op al deze vragen geeft de gemeente een antwoord in een notitie die steeds wordt geactualiseerd en is geplaatst op de gemeentelijke website onder ‘lucht’. b. Medio 2013 heeft de gemeente van de GGD (als resultaat van een pilot) de beschikking gekregen over een roetkaart die mogelijk als gezondheidsindicator kan worden gebruikt. Aan de roetkaart wordt aandacht besteed in het Actieplan luchtkwaliteit 2013-2017. c. Zie voor nadere informatie over de luchtkwaliteit in Diemen bijlage 2. 3.2 Uitvoeren luchtkwaliteitseisen Wet milieubeheer Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). a. Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit: de eerder door de gemeente aangereikte verkeersgegevens zijn bij de actualisatie 2013 niet volledig meegenomen. Dit wordt bij de actualisatie 2014 hersteld. b. De uitvoering van de luchtkwaliteitseisen vindt verder plaats bij een ruimtelijk besluit zoals een bestemmingsplan of een omgevingsvergunning in afwijking van het bestemmingsplan. In 2013 zijn de bestemmingsplannen Buitengebied en Centrum vastgesteld. Met deze plannen is geen nieuw verkeersaantrekkend object of een gevoelige bestemming nabij een drukke weg toegelaten. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 13 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 3.3 Uitvoeren Actieplan luchtkwaliteit Het actieplan voor de periode 2013-2017 staat op de gemeentelijke website onder ‘lucht’. Van onderstaande negentien activiteiten staan er zes ook vermeld in het Actieplan energiebeleid 2013-2017. Bij deze zes activiteiten wordt hierna voor de voortgang verwezen naar de betreffende paragrafen in hoofdstuk 5. 1 Lobby verlagen maximum snelheid op rijkswegen – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Op relevante, natuurlijke momenten wordt het verzoek om de maximum snelheid op de rijkswegen te verlagen herhaald. Daarnaast wordt samenwerking gezocht met andere gemeenten indien die al aan de lobby meedoen. 2 Vervolg onderzoek innovatieve technieken rijksweg – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). In opdracht van BAM Infratechniek BV (met subsidie van de Stadsregio) heeft TNO het fijn stof (dust) reductie systeem (FDRS) van BAM Infratechniek BV en de TU Delft beproefd langs de rijksweg A9 bij Amstelveen. Het verzoek van Ouder-Amstel en Diemen aan de Stadsregio Amsterdam om een langdurige proef op een weg in de Stadsregio is niet gehonoreerd omdat de Stadsregio geen budget beschikbaar heeft. In 2014 wordt nog nagegaan of de provincie bereid is een langdurige proef te financieren. 3 Voorlichting over de luchtkwaliteit – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Op de gemeentelijke website staat een notitie met informatie over de luchtkwaliteit in Diemen die actueel wordt gehouden. Jaarlijks wordt in de Diemen Info voorlichting gegeven over het stoken van open haarden en goed ventileren. Waar mogelijk zal aanvullend de informatievoorziening worden gericht op bepaalde doelgroepen. Zo hebben op initiatief van de gemeente in de week van 23 t/m 27 september 2013 vier basisscholen (De Octopus, De Nieuwe Kring, De Duif en ’t Palet) meegedaan aan de landelijke actie ‘groene voetstappen’ (te voet of per fiets naar school gaan). Deze actieweek stond in 2013 in het teken van de luchtkwaliteit. 4 Overleg met bedrijven over maatregelen verbetering luchtkwaliteit – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Wordt vanaf 2013 opgepakt als onderdeel van de koploperkring duurzaam MKB. Zie verder punt 3 in paragraaf 5.4. 5 Verkeersmaatregelen, tellingen en verkeersmodel – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Het periodiek uitvoeren van verkeerstellingen en het actueel houden van het verkeersmodel wordt voortgezet. Mede vanwege de opening van de nieuwe verbinding met IJburg zijn eind 2013 verkeerstellingen uitgevoerd om te zijner tijd de verkeerseffecten te kunnen vergelijken. Bij de vervanging en aanschaf van nieuwe verkeersregelinstallaties wordt rekening gehouden met de mogelijkheid om tellingen te kunnen uitvoeren. 6 Duurzame aanschaf en inhuur van (bouw)machines – voortzetten Trekker: TWB (wijkbeheer), TIF (infra). Bij het aanschaffen en inhuren van (bouw)machines moet worden voldaan aan de criteria die staan vermeld op www.pianoo.nl/duurzaaminkopen. In 2014 wordt nagegaan of de criteria van duurzaam inkopen voor schone bouwmachines toereikend zijn. Zie voor duurzame inhuur van vervoersdiensten en duurzaam eigen gemeentelijk wagenpark punt 6 in paragraaf 5.3. 7 Concessieverlening buslijnen op basis van schone voertuigen – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Voor de concessie Amsterdam (waarin ook Diemen valt) heeft de Stadsregio Amsterdam met het GVB een contract afgesloten tot en met 2024. Onderdeel van dit contract is dat het GVB fors investeert in de aanschaf van moderne, schone, Euro-6 bussen. 8 Tanklocatie schone brandstoffen en laadpunten elektrisch vervoer – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Zie de punten 4 en 5 in paragraaf 5.7. 9 Onderzoek elektrisch rijden deelauto’s – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 14 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Zie punt 4 in paragraaf 5.7. 10 Promoten elektrisch aangedreven brommers/scooters – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Zie punt 6 in paragraaf 5.7. 11 Stimuleren gebruik openbaar vervoer door burgers – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Zie punt 2 in paragraaf 5.7. 12 Stimuleren fietsgebruik door burgers – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid) en TIF (infra). Zie punt 1 in paragraaf 5.7. 13 Onderzoek en integrale afweging bouwen nabij de rijkswegen – uitvoeren Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). De gemeente heeft geen behoefte aan algemene bouwverboden in zones langs snelwegen. Voor bouwen in de zones van snelwegen is al regelgeving beschikbaar en dan gaat het niet alleen om luchtkwaliteit maar ook om geluid en externe veiligheid. Binnen die kaders zullen plannen worden opgesteld en (als dat nodig is) om advies worden toegezonden aan de GGD. Vervolgens vindt bij het nemen van een besluit een integrale belangenafweging plaats. 14 Meten concentraties luchtverontreiniging – nader uitwerken Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De GGD heeft in opdracht van de gemeente in de jaren 2011 en 2012 stikstofdioxide gemeten door middel van Palmesbuisjes op 25 locaties in Diemen. De totale kosten daarvan bedroegen € 25.970. Op 10 april 2012 is de gemeenteraad geïnformeerd over de meetresultaten 2011 en op 28 maart 2013 over de meetresultaten 2012. Na aanpassing van de snelwegen is het in 2015/2016 weer nuttig om te gaan meten. In 2014 wordt een besluit genomen over het beschikbaar stellen van een budget om gedurende één of twee jaar weer stikstofdioxide te gaan meten op 25 locaties in Diemen. 15 Lobby schone brandstof/roetfilter binnenvaartschepen – nader uitwerken Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Vanaf april 2012 vindt landelijk onderzoek ‘Roet en ultrafijn stof van dieseltreinen en binnenscheepvaart’ plaats, waarin ondermeer de lange termijn concentratie wordt onderzocht. Het resultaat van het onderzoek kan worden gebruikt (bijvoorbeeld door fracties in de Tweede Kamer) als onderbouwing voor een aanscherping van de regelgeving. In het Europese Parlement is al een motie aangenomen waarin wordt aangedrongen op aanscherping van de regelgeving. De ontwikkelingen worden gevolgd. Eerst nadat de lange termijn concentratie bekend is, kan worden nagegaan of het starten met of aanhaken bij een lobby zinvol is. 16 Tussentijdse aanpassing van het actieplan – nader uitwerken Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De GGD is bezig met het inventariseren en evalueren van maatregelen binnen een EU-project. In 2014 komt een lijst beschikbaar van te treffen maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren met een bewezen effect. De lijst van de GGD wordt gedeeld met de raad en bezien zal worden of er aanleiding is voor (tussentijdse) aanpassing van het actieplan. 17 Aanleggen en verbeteren specifieke vegetatie – niet doen Trekker: TIF (Infra). Uit verschillende (internationale) onderzoeken blijkt dat het aanleggen en verbeteren van specifieke vegetatie geen positieve invloed heeft op de lokale luchtkwaliteit. In afwachting van eventuele nieuwe ontwikkelingen vindt geen actie plaats. 18 Instellen milieuzone voor vrachtverkeer – niet doen Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Op 5 februari 2013 hebben B&W besloten niet over te gaan tot het uitvoeren van voorbereidende werkzaamheden om te komen tot een milieuzone. Mocht in de Wet milieubeheer het hoofdstuk milieuzones worden ingevuld of op andere wijze soepeler regelgeving ontstaan, dan wordt opnieuw nagegaan of het instellen van een milieuzone zinvol is. De ontwikkelingen in de Stadsregio worden gevolgd en zo nodig wordt aangehaakt bij regionale acties (ketens en zones). 19 Op grote schaal betaald parkeren invoeren – niet doen Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Conform bestaand beleid stelt de gemeente waar nodig blauwe zones en/of andere parkeerregulering in. De gemeente wil het aantal te verrijden kilometers beperken. Niet door (financiële) beperkingen op te leggen aan autobezit en/of autoverkeer, maar door alternatief vervoer (lopen, fietsen en openbaar vervoer) te stimuleren. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 15 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 HOOFDSTUK 4 : EXTERNE VEILIGHEID (EV) ======================================================================= DOELSTELLING Uitvoeren van de landelijke Besluiten (en Regelingen externe veiligheid: inrichtingen, buisleidingen en transportroutes: a. de risico´s van gevaarlijke situaties inventariseren; b. de (grens)waarden naleven en een saneringsbeleid voor bestaande situaties opstellen; c. het vervoer van gevaarlijke stoffen over gemeentelijke wegen regelen. Uitvoeren van de beleidslijn externe veiligheid regio Amstelland & Meerlanden (B&W-besluit 4 december 2012). VERSLAG 4.1 Organisatie en beleid externe veiligheid Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). a. Diemense bedrijven en risicobronnen waaraan een gevaaraspect is verbonden, zijn opgenomen op de landelijke kaart die via www.risicokaart.nl voor iedereen toegankelijk is. b. De beleidslijn externe veiligheid regio Amstelland & Meerlanden staat op de gemeentelijke website onder ‘veiligheid en leefbaarheid’. Van het in de beleidslijn opgenomen ‘stand still beginsel’ kan indien nodig gemotiveerd worden afgeweken. c. In regionaal verband (Stadsregio Amsterdam, A&M en Veiligheidsregio AmsterdamAmstelland) worden activiteiten uitgevoerd op het gebied van EV. De regio ontvangt hiervoor een subsidie (programmafinanciering) van het Rijk. Voor de periode 2011-2014 is een programma opgesteld. Vanaf 1 juni 2011 beschikken de A&M-gemeenten over een fulltime specialist EV, die de regionale projecten coördineert en de gemeenten adviseert bij complexe gevallen. 4.2 Uitvoeren activiteiten externe veiligheid Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu) In 2013 zijn ondermeer de volgende activiteiten uitgevoerd. a. Participeren in de klankbordgroep routering gevaarlijke stoffen rijksweg A10-zuid. Het streven is om het groepsrisico op de A10 terug te brengen van 2,4 naar 1 keer de oriëntatiewaarde. In verband met de geplande tunnel voor de A10-zuid (project ZuidasDoc) zal er wellicht een verbod komen op het transport van brandbare gassen, zoals LPG, door die tunnel. Hierdoor zal ook de transportintensiteit op de A10 en A1 sterk afnemen en daarmee het groepsrisico. b. De beleidslijn is toegepast bij de wettelijk verplichte EV toets bij een ruimtelijk besluit zoals een bestemmingsplan of een omgevingsvergunning in afwijking van een bestemmingsplan. In 2013 is de EV toets uitgevoerd voor de bestemmingsplannen Buitengebied en Centrum. c. In 2013 is gestart met het actualiseren van de risicokaart. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 16 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 HOOFDSTUK 5 : ENERGIE ======================================================================= DOELSTELLING Uitvoeren van het Actieplan energiebeleid 2013-2017 (raadsbesluit 25 april 2013) met als hoofddoelstellingen voor deze periode, conform de routekaart A&M EN2040: 1. 15% energie besparen (gemeentelijke organisatie, woningen, bedrijven en instellingen); 2. 15% energie besparen en/of duurzame brandstof gebruiken (verkeer en vervoer); 3. 10% van de behoefte aan energie duurzaam opwekken (gemeente en derden). Op 23 juli 2012 is de gemeenteraad geïnformeerd over de voorgenomen proefboringen naar schaliegas. Zodra het onderzoek van het ministerie van EL&I is afgerond (te verwachten eind 2014 of begin 2015) zullen B&W een standpunt innemen over de (on)wenselijkheid van proefboringen naar schaliegas in Diemen. De gemeente Diemen wil in regionaal verband in het jaar 2040 energieneutraal zijn. Dit wil zeggen dat alle energie die in de gemeente/regio wordt verbruikt, in de gemeente/regio duurzaam moet zijn opgewekt. Het winnen van fossiele brandstoffen (waaronder schaliegas) is niet duurzaam en derhalve met EN2040 in strijd. In het Actieplan energiebeleid 2013-2017 staat vermeld, dat de prioriteiten bij de energiewerkzaamheden zijn verlegd. De gemeente wil in de eerste plaats zelf het goede voorbeeld geven: als gemeente zelf voldoende energie besparen en duurzame energie opwekken en daarover communiceren. Daarnaast is het accent bij de uitvoering van energiebeleid verschoven van informeren en kennisuitwisseling naar het opzetten van samenwerking met burgers, bedrijven en organisaties met als doel concrete resultaten te bereiken. De gemeente heeft een belangrijke rol in het verbinden van partijen met elkaar en in het faciliteren bij het versnellen van de uitvoering (waaronder waar nodig regelgeving proberen aan te passen en het aanvragen van subsidies bij derden). Uiteraard wordt ook in de komende jaren nog aandacht besteed aan voorlichting en communicatie. Tijdrovende activiteiten, zoals het organiseren van bijeenkomsten, zullen in beginsel alleen als onderdeel van een energieproject worden geïnitieerd. VERSLAG 5.1 Intensiveren energiebeleid Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). a. De gemeente is lid van de Vereniging Klimaatverbond Nederland. b. In het collegeakkoord 2010-2014 is 0,5 formatieplaats beschikbaar gesteld gedurende vier jaren voor het intensiveren van het energiebeleid, zo mogelijk in A&M-verband. Het aantal beschikbare uren voor coördinatie en uitvoering van projecten energiebeleid neemt hierdoor tijdelijk toe van 6 tot 24 uur per week. c. De gemeente heeft begin 2012 een klimaatafspraak gemaakt met de provincie NoordHolland en ontvangt daarom van de provincie in de jaren 2013-2016 een subsidiebudget --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 17 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 ten behoeve van energiemaatregelen van eigenaren/bewoners. d. Het Servicepunt duurzame energie (voorheen CO2-servicepunt) van de provincie NoordHolland ondersteunt gemeenten bij het uitvoeren van energiebeleid, door middel van provinciale projecten en bijeenkomsten. Zie: www.servicepuntduurzameenergie.nl. e. Vanaf 15 november 2013 kunnen eigenaren/bewoners in aanmerking komen voor een duurzaamheidslening voor het treffen van bepaalde energiebesparende maatregelen en voor het plaatsen van een PV-systeem. De gemeenteraad heeft hiertoe op 17 oktober 2013 de Verordening duurzaamheidsleningen vastgesteld. Begin 2014 wordt onderzocht of het gewenst is om ook duurzaamheidsleningen te gaan verstrekken aan huurders. 5.2 Uitvoeren energiebeleid: beleid en management Voor het uitvoeren van het energiebeleid dienen de middelen (ambtelijke capaciteit en financiën) beschikbaar te zijn. Deze middelen moeten zo effectief en efficiënt mogelijk worden ingezet. Daarom werkt de gemeente samen in regionaal verband als daaraan een meerwaarde is verbonden. Samenwerken met burgers, bedrijven en instellingen die in Diemen een belang hebben, is een absolute voorwaarde voor het bereiken van resultaten. Het meten (monitoren) van de bereikte resultaten is erg belangrijk, maar vaak niet eenvoudig te realiseren. Onderstaande zes activiteiten zijn in het Actieplan energiebeleid 2013-2017 opgenomen. 1 Borging energiebeleid in de gemeentelijke organisatie – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Zie paragraaf 6.1. 2 Monitoring (ook A&M) – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De gemeente verstrekt al enkele jaren informatie aan de CO2-monitor van het Servicepunt duurzame energie Noord-Holland. Deze monitor is verre van volledig. Hiernaast wordt gebruik gemaakt van gegevens van Rijkswaterstaat Leefomgeving en het CBS. Vanaf 2013 zal van geval tot geval worden afgewogen of de kosten van het monitoren acceptabel zijn in relatie tot het doel: het zichtbaar maken van energieverbruik of energiebesparing. Vanaf 2014 ontvangt de gemeente van Liander de webapplicatie ‘energie in beeld’ (gegevens energieverbruik per kleinst mogelijke postcode) en van de provincie de ‘zonatlas’ gratis. In A&M-verband is in 2013 een project voor monitoring uitgevoerd op basis van de CO2-monitor van het Servicepunt duurzame energie Noord-Holland. Conclusie van het Servicepunt: de regio realiseert daadwerkelijk energiebesparing, maar tot nu toe minder dan de doelstelling van 3% per jaar. Bij de gemeente Diemen (gebouwen en openbare verlichting) is in 2013 ten opzichte van 2010 sprake van 8,5% minder energieverbruik en 15% minder CO2-uitstoot (waarvan 6% door verminderd energieverbruik en 9% door het opwekken van elektriciteit). Dit komt vrijwel overeen met de doelstelling om gemiddeld 3% energie te besparen per jaar en gemiddeld 2% duurzame energie op te wekken per jaar. 3 Communicatie – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). In de hal van het gemeentehuis zijn diverse folders beschikbaar. Voorlichting en communicatie vindt plaats via de gebruikelijke media en heeft betrekking op concrete activiteiten. Waar mogelijk wordt aangesloten bij landelijke themadagen en weken. Er vindt periodiek overleg plaats met het netwerk Duurzaam Dorp Diemen, Vereniging Ondernemend Diemen en Staatsbosbeheer --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 18 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 (onderzoek naar windmolens in het buitengebied). 4 Regio energieneutraal in het jaar 2040 (A&M) – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). In A&M-verband is een routekaart opgesteld om energieneutraal te worden in het jaar 2040 (EN2040). Om dit doel te bereiken moet uiteindelijk 60% op het energieverbruik worden bespaard en moet de resterende 40% van de energiebehoefte in de regio duurzaam worden opgewekt. De gemeenteraad van Diemen heeft op 25 juni 2009 besloten om te starten met de uitvoering van EN2040. Over deelname op de middellange en lange termijn wordt eerst een besluit genomen op basis van een voortgangsrapportage, planning en financiële onderbouwing. Omdat in alle A&Mgemeenten sprake is van onvoldoende middelen is in het jaar 2011 besloten om vanaf 2011 voorlopig alleen aan de slag te gaan met een beperkt aantal concrete activiteiten (zie punt 5). 5 Regionale activiteiten A&M – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De milieusamenwerking in de regio A&M is geformaliseerd in een gemeenschappelijke regeling. Afstemming vindt plaats in het Regionaal Milieu Overleg (RMO). Bestuurlijk is de gemeente vertegenwoordigd door de portefeuillehouder milieu en ambtelijk door de manager van de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling. Voor de energieactiviteiten is er een werkgroep energie, waaraan wordt deelgenomen door de coördinator energieprojecten. Vanaf 2011 gaat het om de volgende activiteiten: biomassa (2011), openbare verlichting (2011), beleidsregels voor WKO in de bodem (2012), koploperkringen duurzaam MKB (2013), energiebesparing particuliere woningbouw (2013), energieafspraken met woningcorporaties (2013), monitoring (2013) en regionale duurzaamheidprijs (2013). Per activiteit is een gemeente als trekker aangewezen. Diemen is regionaal trekker voor de activiteit koploperkringen duurzaam MKB. De A&M-activiteiten staan elders uitgebreider nogmaals vermeld. 6 Regionale activiteiten MRA – extensief voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De energiesamenwerking in MRA-verband is niet geformaliseerd. Voor de jaren 2012-2013 zijn vijf activiteiten opgesteld waaraan gemeenten intensief (deelname bij de voorbereiding) of extensief (alleen deelname bij de uitvoering) kunnen deelnemen: energieneutraal bouwen mogelijk maken vanaf het jaar 2015, MKB plaatst PV op daken derden, derden plaatsen PV op gemeentelijke daken, oplaadpunten elektrisch vervoer en realiseren vulpunten groen gas en waterstof. Diemen doet vooralsnog extensief mee aan de activiteiten. De MRA-activiteiten staan elders uitgebreider nogmaals vermeld. 5.3 Uitvoeren energiebeleid: gemeentelijke interne milieuzorg De gemeente heeft een voorbeeldfunctie voor anderen. Door als gemeente zelf het goede voorbeeld te geven en daarover te communiceren, kunnen anderen worden gestimuleerd om ook over te gaan tot energie besparen en het opwekken van duurzame energie. De gemeente heeft al belangrijke stappen gezet, maar er valt nog veel te verduurzamen, zowel door gedragsverandering als door het treffen van fysieke maatregelen. Werken conform de beleidscyclus is hierbij een hulpmiddel. Doelstelling: in de periode 2013-2017 15% energie besparen. Onderstaande zeven activiteiten zijn in het Actieplan energiebeleid 2013-2017opgenomen. 1 Verbeteren energiezorg in gemeentelijke gebouwen – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Vanaf 2013 wordt meer aandacht besteed aan energiezorg (het geheel aan afspraken, werkprocessen en maatregelen) met een focus op het gemeentehuis, sportcentrum wethouder --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 19 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 F.B. Duran en de openbare verlichting. Hierover heeft de directie op 19 december 2012 een energiebeleidsverklaring afgegeven. Bij het verbeteren van de energiezorg wordt met name aandacht besteed aan: - het regelmatig monitoren van het energieverbruik; - het treffen van besparingsmaatregelen met een korte terugverdientermijn; - mogelijkheden om gedragsverandering te beïnvloeden. In 2013 is voor het opzetten van een energiezorgsysteem in de gemeentelijke organisatie: een plan van aanpak opgesteld; de nulsituatie in beeld gebracht; een benchmark gehouden; energiebesparingonderzoek uitgevoerd. 2 Energiebesparing in gemeentelijke gebouwen – voortzetten Trekker: TGF (gebouwen en facilitaire zaken). Conform bestaand beleid, gegeven de voorbeeldfunctie van de gemeente, moet(en): 1. bij nieuwbouw worden uitgegaan van een met gemiddeld 20% verscherpte EPC (gerealiseerd 40% bij de gemeentewerf, 50% bij De Meridiaan en 16% bij de brede school Diemen Noord); 2. bij renovatie en vervanging in bestaande gebouwen alle energetische maatregelen in beeld worden gebracht en op basis van het milieurendement een besluit worden genomen; 3. de grotere gebouwen zijn voorzien van een permanent energieprestatiecertificaat en actueel energiebesparingadvies; 4. de hoeveelheid reclame- en sierverlichting buiten de bedrijfsuren zoveel mogelijk worden beperkt; 5. jaarlijks gemiddeld 3% energie worden bespaard (in bestaande gebouwen en/of door nieuwbouw). Zie voor het energieverbruik in gemeentelijke gebouwen bijlage 3. In 2013 is in dertien gebouwen onderzoek gedaan naar het energieverbruik. De betreffende gebouwen zijn voorzien van de wettelijk verplichte energielabels. In 2013 zijn in gemeentelijke gebouwen de volgende maatregelen getroffen met bijbehorende energiebesparing: luchtbehandelingkast met warmteterugwinning in De Omval (7.000 mᶟ gas); HR ketels en boiler in het Noorderlicht (2.000 mᶟ gas); dakisolatie verenigingsgebouw Survivors (3.000 mᶟ gas). Vanaf oktober 2013 is de registratie, controle en uitbetaling van de energienota’s en de monitoring van het energieverbruik uitbesteed. Vrijwel alle gas- en elektrameters worden/zijn vervangen door zogenaamde slimme meters die daardoor dagelijks op afstand uitleesbaar zijn. In 2014 wordt een meerjarenprogramma voor energiebesparing in de gemeentelijke gebouwen opgesteld. Opgemerkt zij dat de dagelijkse exploitatie van diverse gebouwen is overgedragen aan diverse beheerders. De gemeente is verantwoordelijk voor het grootonderhoud aan de buitenschil van de gebouwen en voor de werktuigbouwkundige installaties. De beheerders zijn ondermeer verantwoordelijk voor het energieverbruik in deze gebouwen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het stookgedrag en het investeren in energiezuinige verlichting. 3 Energiebesparing in de openbare verlichting (ook A&M) – voortzetten Trekker: TIF (infra). Zie voor het energieverbruik van de openbare verlichting bijlage 3. Vanaf 2013 worden bij reconstructies dimmers geplaatst bij nieuwe armaturen. Op basis van een in A&M-verband opgesteld beleidsplan, wordt door B&W in 2014 het ambitieniveau voor de openbare verlichting vastgesteld en de gemeenteraad daarover geïnformeerd. Ondermeer wordt onderzocht of het mogelijk is om meer te investeren en energie te besparen door verlaging van de interne rekenrente die wordt berekend bij gemeentelijke investeringen. 4 Energiebesparing in VRI’s, pompen en gemalen – voortzetten Trekker: TIF (infra). Bij de aanschaf van nieuwe installaties worden alle energie-eisen van duurzaam inkopen gesteld. Energiebesparing in verkeersregelinstallaties is ondermeer mogelijk door LED-verlichting toe te passen. Bij de renovatie van gemalen is energiebesparing mogelijk door het toepassen van moderne elektronica. 5 Energiebesparing verkeer&vervoer gemeentepersoneel – onderzoeken Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Binnen de gemeente is het project ‘het nieuwe werken’ in uitvoering. Daarvoor in aanmerking komende medewerkers kunnen een deel van hun werkzaamheden thuis uitvoeren, zodat het aantal verplaatsingen verminderd. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 20 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Voor verplaatsingen binnen de gemeente zijn dienstfietsen beschikbaar. Gelet op de arbeidsvoorwaarden (reiskostenregeling 2011) is er geen financiële prikkel beschikbaar om het gebruik van het openbaar vervoer te stimuleren. In 2014 wordt nagegaan welke mogelijkheden er zijn om het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer door gemeentepersoneel te verhogen. 6 Duurzaam (eigen gemeentelijk) wagenpark – voortzetten Trekker: TWB (wijkbeheer). Conform bestaand beleid moet het leerlingenvervoer en het vervoer Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) duurzaam worden ingekocht conform de landelijk opgestelde criteria. Conform bestaand beleid, gegeven de voorbeeldfunctie van de gemeente, moet(en): 1. bij iedere (vervangings)aanschaf van voertuigen worden nagegaan of het in eigen beheer beschikken over het voertuig echt nodig is; 2. bij het vaststellen van werkplanningen en onderhouds- en serviceniveaus rekening worden gehouden met de logistiek: het beperken van te verrijden kilometers; 3. de mogelijkheden van het verduurzamen van het eigen wagenpark (zoals: roetfilters, omschakeling op aardgas en elektrisch rijden) worden onderzocht; 4. in een bestek ook offerte worden gevraagd voor een elektrisch aangedreven voertuig. De gemeente streeft naar 100% duurzaam in het jaar 2020. De gemeente kiest waar mogelijk voor elektrisch aangedreven voertuigen (inmiddels zijn vier scooters en een personenauto aanwezig). Elektrisch aangedreven bestelauto’s die aan alle gemeentelijke eisen voldoen zijn op de markt nog niet beschikbaar. Doelstelling: in de periode 2013-2017 15% besparen op fossiele brandstoffen en/of inkoop van duurzame brandstoffen. In 2014 wordt verdere invulling gegeven aan het duurzaam vervangen van voertuigen en machines. In 2015 en 2016 zijn veel gemeentelijke voertuigen en machines aan vervanging toe. 7 Inkoop groene stroom en groen gas (A&M) – voortzetten Trekker: TGF (gebouwen en facilitaire zaken). De inkoop van elektriciteit en gas vindt in A&M-verband plaats. Voor de periode 2011-2014 neemt de gemeente weer voor 100% van haar behoefte groene stroom af. Het gemeentelijke elektraverbruik valt onder NUON Groen Garant: een garantie dat de energie duurzaam is opgewekt. Het gemeentelijke gasverbruik is in 2013 CO2-neutraal gemaakt door de aankoop van een certificaat van groenbalans (investering in een windpark in Taiwan). Al vanaf 2013 (de doelstelling was 2017) is daardoor sprake van 100% groene inkoop van energie. CO2-neutraal is een eerste stap. Het doel is om uiterlijk in 2040 energieneutraal te zijn: dat de energie duurzaam in de energie is opgewekt. 5.4 Uitvoeren energiebeleid: doelgroep bedrijven Bij duurzaamheid gaat het om produceren en consumeren waarbij niet mateloos met grondstoffen wordt omgegaan en waarbij ook aandacht bestaat voor een verantwoorde verwerking van het ontstane afval. Hiernaast spelen sociale aspecten een rol, zoals het tegengaan van kinderarbeid, goede arbeidsvoorwaarden en een eerlijke prijs. Een goede energiehuishouding maakt onderdeel uit van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Doelstelling: in de periode 2013-2017 15% energie besparen. Onderstaande zes activiteiten zijn in het Actieplan energiebeleid 2013-2017 opgenomen. 1 Verstrekken van informatie – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 21 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Besloten is om geen aparte bijeenkomsten meer te organiseren voor bedrijven, doch om het onderwerp energie waar mogelijk aan de orde te stellen tijdens bestaande, periodieke activiteiten (bijvoorbeeld: bijeenkomsten van de Kamer van Koophandel, ondernemersontbijten en netwerkbijeenkomsten). Het verstrekken van informatie in de bijlage ‘Ondernemend Diemen’ van de Diemer Nieuws, met name gerelateerd aan uit te voeren activiteiten/projecten, wordt voorgezet. Individuele bedrijven kunnen voor informatie terecht bij de coördinator energieprojecten. Deze zal de ondernemer zo goed mogelijk doorverwijzen. Naast de gemeente verstrekken ook brancheorganisaties en adviesbureaus informatie. Bedrijven kunnen voor uitgebreide informatie ook terecht op www.energiecentrum.nl. Het is belangrijk dat bedrijven ook elkaar informeren en netwerken vormen om de duurzaamheid te verbeteren. 2 Handhaving Wet milieubeheer – voortzetten Trekker: THH (handhaving). Bij de handhaving Wet milieubeheer wordt veel aandacht besteed aan energiebesparing. Projectmatig wordt gecontroleerd of de vierjaarlijkse keuring van grote stookinstallaties in bedrijven en woongebouwen is uitgevoerd. Dergelijke keuringen zijn gericht op: veiligheid, beperking van de milieubelasting en beperking van het energieverbruik. Tijdens bedrijfsbezoeken in kader van de Wet milieubeheer wordt altijd het onderwerp ‘energie’ aan de orde gesteld. Afhankelijk van de hoogte van het energieverbruik moeten bedrijven een energiebesparingplan opstellen en maatregelen uitvoeren. Maar niet alle bedrijven worden periodiek gecontroleerd. Zie in dit verband punt 4. Ook bij het vooroverleg bij bedrijfsvestiging wordt altijd het onderwerp ‘energie’ aan de orde gesteld. Door de automatisering rond het aanvragen van omgevingsvergunningen vindt dit vooroverleg echter steeds minder plaats, waardoor het (in een vroegtijdig stadium) aan de orde stellen van het treffen van bovenwettelijke maatregelen vrijwel niet meer mogelijk is. 3 Koploperkringen duurzaam MKB (A&M) – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Dit is een A&M-project waarvoor Diemen de regionale trekker is. Uitgegaan wordt van het vormen van koploperkringen bestaande uit bedrijven met duurzame ambities. Bedrijven die aan de kring willen deelnemen committeren zich aan het opstellen en uitvoeren van een actielijst van maatregelen om hun duurzame ambities, ondermeer op het gebied van energie(besparing, in praktijk te brengen. Op de agenda van de kringen wordt ook het onderwerp ‘milieuvriendelijker verkeer en (goederen)vervoer’ geplaatst. De startbijeenkomst van de Diemense koploperkring duurzaam MKB vond plaats op 18 november 2013. De vijf deelnemende bedrijven zijn: Prezco Printing Media, Monarch, Oostenrijk Touringcars, Jumbo Diemen-Zuid en Scholte & de Vries Estoppey. Deze bedrijven gaan gedurende een jaar concreet aan de slag met het verder verduurzamen van hun bedrijf. De bedrijven brengen onder begeleiding van adviesbureau DGMR in kaart waar kansen liggen, stellen een actieplan op en voeren dit plan uit. Tussentijds wisselen ze hierover informatie met elkaar uit in terugkoppelbijeenkomsten. De opzet van de kring is bewust nog klein, zodat meer diepgang bereikt kan worden. De bedoeling is dat de kring later zal uitgroeien tot een groter netwerk van duurzame ondernemers. 4 Extra voorlichting Diemense bedrijven – onderzoeken Trekker: THH (handhaving). Het is denkbaar om als project eenmalig alle Diemense bedrijven te bezoeken om informatie te verstrekken over energiebesparing. Dit zou dan kunnen plaatsvinden in 2014. Aan deze activiteit zullen extra kosten (inhuur medewerker of stageplaats) zijn verbonden die kunnen worden gedekt uit de bestemmingsreserve SLOK. Het uitvoeren van deze activiteit wordt nagegaan door team Handhaving. 5 Verdieping samenwerking met bedrijven – nader bezien Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). In de Landelijke klimaatagenda zijn drie nieuwe activiteiten opgenomen: 1. structurele samenwerking met bedrijven en kennisinstellingen opzetten, gericht op versterken, verduurzamen en meer groene stages en banen; 2. stimuleren dat bedrijven Green deals afsluiten met de overheid; 3. optreden als launching customer voor duurzame innovaties. Voor deze activiteiten geldt dat eerst moet blijken of de Diemense bedrijven hieraan behoefte hebben. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 22 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 6 Regionale duurzaamheidprijs (A&M) – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). In A&M verband is in 2013 een regionale duurzaamheidprijs uitgereikt: de duurzaam MKB Award. Aan de Diemense voorronde hebben twee bedrijven deelgenomen. Scholte & de Vries Estoppey heeft in Diemen de duurzaamheidprijs gewonnen en meegedaan met de regionale verkiezing. 5.5 Uitvoeren energiebeleid: doelgroep woningen en inwoners De kosten van elektriciteit en gas zijn in de afgelopen tien jaar verdubbeld. De verwachting bestaat dat de energieprijzen ook in de komende jaren boven het inflatieniveau blijven stijgen. Huishoudens kunnen heel gemakkelijk energie besparen, door gedragsverandering en door het treffen van fysieke maatregelen. Doelstelling: in de periode 2013-2017 15% energie besparen. Bij de herstructurering van Bergwijkpark Noord wordt extra aandacht besteed aan duurzaamheid, waaronder energie. De interne stuurgroep heeft besloten om begin 2014 een interactieve workshop over duurzaamheid te organiseren met alle betrokkenen. Hiermee wil de gemeente de dialoog op gang brengen over de duurzame speerpunten van het gebied. Zie ook punt 4 in paragraaf 5.6. Onderstaande acht activiteiten zijn in het Actieplan energiebeleid 2013-2017 opgenomen. 1 Verstrekken van informatie – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Het verstrekken van informatie, met name gerelateerd aan uit te voeren activiteiten/projecten, via de Diemen Info, gemeentelijke website en door middel van brochures wordt voortgezet. In A&M-verband worden de scholen voorzien van lesmateriaal (zoals leskisten) over duurzaamheid en energie. Omdat voorlichting en communicatie van wezenlijk belang zijn, zullen ook andere instrumenten moeten worden ingezet. Te denken aan: het vieren van bereikte resultaten; een forum op internet; burgers als ambassadeurs in de wijk; voorbeeldige burgers in het zonnetje zetten; burgers voorlichting laten geven over eigen ervaringen (bijvoorbeeld gedaan bij de collectieve inkoop PV). 2 Verlenen van DE-subsidie aan eigenaren/bewoners – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Vanaf 2008 is er voor eigenaren/bewoners subsidie duurzame energiepakket beschikbaar voor energiebesparende maatregelen en het benutten van duurzame energiebronnen. Het betreft een provinciale subsidie die via de gemeente wordt verleend. Hiertoe heeft de gemeenteraad op 11 september 2008 een subsidieverordening vastgesteld en stellen B&W een aanvullende subsidieregeling op. Een totaal overzicht van alle landelijke, provinciale en gemeentelijke subsidies, groene leningen en fiscale voordelen staat op www.energiesubsidiewijzer.nl. In de periode 2013-2016 bedraagt het jaarlijkse budget circa € 11.000. Subsidiabele maatregelen zijn: isolatie, HR++-glas, douchewarmte terugwinning en zonneboiler. Zie bijlage 4 voor de verleende subsidies, energiebesparing en de vermindering van de CO 2uitstoot. 3 Maken van afspraken met woningcorporaties (ook A&M) – voortzetten TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). In 2013 zijn gesprekken gevoerd met de in Diemen werkzame woningcorporaties over energiebesparing en het opwekken van duurzame energie. De corporaties hebben weinig --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 23 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 investeringsruimte en verbeteren hun woningen op natuurlijke momenten (planmatig onderhoud en mutaties). Stadgenoot heeft aangegeven mee te willen werken aan een pilotproject energiebesparing door huurders in een complex huurwoningen. Hiervoor wordt een plan van aanpak opgesteld. Op basis van dit plan van aanpak zal ook Rochdale overwegen om deel te nemen. De Key stelt haar bewonersblad beschikbaar voor het geven van informatie. Het kabinet heeft aangekondigd met de woningcorporaties (en energiebedrijven) een Green deal te willen sluiten over energiebesparing. Over enkele jaren moet dit voor woningcorporaties leiden tot meer investeringsruimte. In 2013 zijn in A&M-verband de afspraken van de gemeenten Amstelveen, Aalsmeer en Uithoorn met woningcorporatie Eigen Haard op elkaar afgestemd. 4 Handhaven EPC bij nieuwbouw (ook A&M) – voortzetten Trekker: THH (handhaving). Conform bestaand beleid moet handhaving van de EPC bij nieuwbouw plaatsvinden bij 40% van de woningen en 70% van de utiliteitsgebouwen. De handhaving is opgenomen in het handhavingprogramma en begin 2012 van start gegaan. In A&M-verband worden ervaringen met de handhaving van de EPC uitgewisseld. 5 Project isolatie bestaande koopwoningen (A&M) – uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Eigenaren/bewoners kunnen zelf besluiten tot het isoleren van hun woning en gebruik maken van subsidie DE en de hulp via de websites www.servicepuntduurzameenergie.nl/bespaardaar en www.meermetminder.nl. In november 2013 is (samen met Haarlemmermeer en Amstelveen) gestart met een collectieve inkoopactie voor spouwmuur- en vloerisolatie bij laagbouwwoningen van eigenaren/bewoners (ook VVE’s met maximaal drie leden) met een bouwjaar t/m 1978. Vanuit Diemen zijn er 171 aanmeldingen. De veiling vond plaats op 31 januari 2014. Daarna wordt bekend hoeveel inwoners de offerte accepteren. Huishoudens ontvangen 15% subsidie DE en kunnen (maar dat zullen er niet veel zijn gelet op de ondergrens van € 2.500) in aanmerking komen voor een duurzaamheidslening. 6 Project energiebesparing Verenigingen van Eigenaren – nader bezien Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Bij Verenigingen van Eigenaren speelt vaak als belemmering dat er geen voorziening of reserve beschikbaar is waaruit energiebesparende maatregelen kunnen worden betaald. De leden zullen/kunnen al snel besluiten om geen extra kosten te maken ook al staan daar besparingen tegenover. Dit project vereist nogal wat ambtelijke capaciteit die thans niet beschikbaar is. De behoefte aan dit project is nog niet aangetoond. In 2014 zal de gemeente de Verenigingen van Eigenaren actief benaderen (informeren en ondersteuning aanbieden) over energie besparen. 7 Project individueel besparingsadvies aan huishoudens – onderzoeken Trekker: punt 1. TSB (beleid afdeling samenleving); punt 2. TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Begin 2013 zijn de mogelijkheden onderzocht. Daarbij gaat het om twee sporen: 1. het integreren van energiebesparing in het armoedebeleid, waaronder schuldhulpverlening en bijzondere bijstand, is vanaf begin 2013 ingevoerd; 2. het stimuleren van voorlichting aan bewoners, waarbij wordt aangesloten op (bestaande) activiteiten van bijvoorbeeld woningcorporaties, huurders- en bewonersverenigingen en energiebedrijven. In 2013 is hierover met de woningcorporaties gesproken, maar nog geen besluit genomen. 8 Energieneutraal bouwen vanaf 2015 (MRA) – extensief uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Dit is een project van de MRA. Deelname kost € 1.000 en de inzet van 40 uur ambtelijke capaciteit. De werkgroep gaat op basis van enkele nieuwe woningbouwlocaties (vanaf 1.200 woningen) onderzoeken of en hoe energieneutraal bouwen of energieleverend bouwen al vanaf het jaar 2015 kan worden gerealiseerd. Naar verwachting wordt in het jaar 2020 de EPC verlaagd tot 0 en bestaat dan landelijk de verplichting om energieneutraal te bouwen. Diemen doet niet mee aan de werkgroep (dus geen kosten), maar volgt wel de ontwikkelingen. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 24 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 5.6 Uitvoeren energiebeleid: thema duurzame energie Eigenaren/bewoners van woningen met een geschikt dak (eengezinswoningen met een goede zonoriëntatie) en kleine bedrijven kunnen al rendabel zelf energie opwekken met zonnepanelen. Zelflevering door het benutten van andere daken is toegestaan en vanaf 2014 geldt bij gebruik van andere daken een korting van negen cent op de te betalen energiebelasting. Op basis van de tijdelijke aanvulling op de Verordening materiële en financiële gelijkstelling onderwijs gemeente Diemen 2009, hebben drie schoolbesturen een voorziening toegekend gekregen voor de aanschaf van zonnepanelen op hun schoolgebouwen. Naast individuele voorzieningen zijn er ook grote installaties en voorzieningen nodig om de doelstelling A&M EN2040 te kunnen halen, zoals: zonnepanelen op gemeenschappelijke daken, warmtenet, WKO, windturbines en biogasinstallaties. Doelstelling: in de periode 2013-2017 10% van de energiebehoefte duurzaam opwekken. De in juli gehouden tweede collectieve inkoopactie voor zonnepanelen heeft ervoor gezorgd dat 67 huishoudens tot aanschaf van een PV-systeem zijn overgegaan. Het overgrote deel van deze huishoudens heeft 15% landelijke subsidie ontvangen. In november vond de derde collectieve inkoopactie plaats waarbij 52 huishoudens tot aanschaf van een PV-systeem zijn overgegaan. Daarbij konden huishoudens in aanmerking komen voor een gemeentelijke duurzaamheidslening. Van deze mogelijkheid is door één huishouden gebruik gemaakt. Onderstaande acht activiteiten zijn in het Actieplan energiebeleid 2013-2017 opgenomen. 1 Gemeente realiseert voorbeeldmaatregelen – voortzetten Trekker: TGF (gebouwen en facilitaire zaken) en TSB (beleid afdeling samenleving). Conform bestaand beleid realiseert de gemeente voorbeeldmaatregelen voor het benutten van duurzame energie, waarbij de terugverdientermijn heel lang mag zijn. Zie voor de gerealiseerde voorzieningen bijlage 4. In november 2013 is maximaal € 111.375 landelijke subsidie Stimulering duurzame energie (SDE+) verkregen voor een PV-systeem op de daken van de gebouwen op de gemeentewerf. De daadwerkelijke subsidie is afhankelijk van het op te stellen vermogen. In de aanvraag is uitgegaan van 100.000 Wattpiek. Onderzocht wordt welke daken geschikt zijn voor PV-panelen en, waar dit constructietechnisch niet kan, welke daken voor PV-folie. De gemeente zal op verzoek van derden waar mogelijk initiatieven ondersteunen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om bedrijven (ideeën ‘pimp mijn dak’) en burgers (‘zon op Diemen’ van Duurzaam Dorp Diemen). Zie ook de activiteiten 6 en 7. 2 Onderzoek haalbaarheid windturbines buitengebied – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De gemeenteraad heeft op 28 juni 2012 de beleidsnota windmolens vastgesteld. In de beleidsnota is ondermeer aangegeven welk onderzoek moet plaatsvinden ten behoeve van het opstellen van een milieueffectrapport. Voor de gemeente is het belangrijk dat de Diemense samenleving financieel kan participeren bij het realiseren en exploiteren van de windturbines. Na een aankondiging in het coalitieakkoord heeft de provincie op 17 december 2012 haar beleid voor Wind op land gewijzigd. Op grond van het nieuwe beleid mogen in het overgrote deel van de provincie, waaronder Diemen, geen grote windmolens worden gerealiseerd. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Blz. 25 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 De gemeenteraad is in notities van 14 maart en 24 september 2013 geïnformeerd over de voortgang van het project windmolens. Staatsbosbeheer, Duurzaam Dorp Diemen, Vrienden van het Diemerbos en de gemeente hebben op 11 november 2013 een gezamenlijke intentieverklaring afgegeven over het realiseren van windturbines in het buitengebied van Diemen. Partijen hebben samen geconcludeerd dat, eerst nadat het provinciale verbod is opgeheven, er nadere processtappen zullen worden gezet, waaronder het opstellen van een milieueffectrapport. Totdat het provinciale verbod is opgeheven zullen partijen lobbyen, elkaar informeren en zo nodig met elkaar in overleg treden. Overleg met de klankbordgroep windmolens heeft plaatsgevonden op 12 februari en 19 juni 2013. De deelnemers zijn toen door de gemeente en Staatsbosbeheer bijgepraat over de ontwikkelingen en hebben aangegeven welke criteria van belang zijn bij het kiezen van opstellingsvarianten die in een milieueffectrapport nader moeten worden onderzocht. Op 8 november 2013 is er overleg geweest tussen vijf windwethouders, waaronder Diemen, in het zuidelijk deel van de provincie en is aan de gedeputeerden een aanbod gedaan voor een bijdrage aan de herstructurering van windmolens in Noord-Holland. Hierover heeft in 2014 nog overleg plaatsgevonden met de provincie. De provincie gaat eerst een planMER opstellen voor het selecteren van nieuwe windlocaties. Het buitengebied van Diemen wordt in dit onderzoek meegenomen. Op 17 december 2013 is een zienswijze naar voren gebracht tegen het ontwerp tot wijziging van het Luchthavenindelingbesluit Schiphol. Op grond van dit ontwerp worden de hoogtebeperkingen uitgebreid en zijn geen hoge windmolens toegestaan in het buitengebied van Diemen. 3 Kleine windmolens planologisch mogelijk maken – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). In nieuwe bestemmingsplannen is de plaatsing van kleine windmolens toegestaan tot een totale hoogte op het dak van 4,5 meter. Hierboven vindt van geval tot geval een afweging plaats. Op grond van de nieuwe provinciale regels zijn alleen kleine windmolens toegestaan met een rotordiameter tot en met 5 meter en een ashoogte tot en met 7 meter. In het bestemmingsplan voor de bedrijventerreinen in Diemen (Verrijn Stuart, De Sniep en Stammerdijk) is de plaatsing van windmolens op hoofdgebouwen toegestaan. In woonwijken zijn de mogelijkheden beperkt tot met name de hogere (woon)gebouwen. De meeste kleine windmolens geven al vele jaren erg weinig rendement, zo blijkt uit de resultaten op het testveld in Schoondijke. Zie voor de resultaten www.zeeland.nl. Gelet op het lage rendement (zeker in vergelijking met PV-panelen) is in 2013 besloten om geen kleine windmolen te plaatsen op het dak van het gemeentehuis of de gemeentewerf (dit was een mogelijke voorbeeldmaatregel). De gemeente blijft de ontwikkelingen volgen. 4 Opstellen beleidsregels voor WKO in de bodem (A&M) – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid,milieu). In 2012 zijn in A&M-verband de kansen en eventuele belemmeringen voor warmte/koude opslag (WKO) in de bodem onderzocht. In Diemen is en wordt de woonwijk Plantage de Sniep hiervan voorzien. In 2014 zal worden nagegaan of er behoefte is om in Diemen beleidsregels op te stellen om WKO te reguleren in Bergwijkpark Noord. In 2014 wordt nagegaan welke energie-infrastructuur gewenst is in Bergwijkpark Noord. Dit kan leiden tot het opstellen van een warmteplan, waardoor gebouwen moeten worden aangesloten op het bestaande warmtenet, tenzij een alternatief systeem (bijvoorbeeld WKO) tot een betere energieprestatie leidt. Indien wordt gekozen voor WKO, kan het gebied worden aangewezen als interferentiegebied, zodat door middel van beleidsregels kan worden voorkomen dat de WKOsystemen elkaar in de weg zitten en negatief beïnvloeden. 5 Benutten biomassa voor groen gas (A&M) – extensief uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Vanaf 2011 wordt in A&M-verband onderzoek gedaan naar het benutten van biomassa voor het opwekken van groen gas. Doel is om een biomassacentrale te realiseren. Een locatie in de buurt van de kassen komt daarvoor het meest in aanmerking. De gemeente Haarlemmermeer is trekker. Vanaf 2012 worden de mogelijkheden van biomassa voor groen gas ook onderzocht in MRAverband. In A&M-verband wordt hieraan deelgenomen. 6 MKB plaatst PV op daken derden (MRA) – extensief uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Dit is een project van de MRA. Deelname kost € 5.000 en de inzet van 50 uur ambtelijke capaciteit. In 2012-2013 wordt onderzocht op welke wijze bedrijven PV-panelen kunnen plaatsen -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 26 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 op daken van klanten, werknemers of bewoners in de buurt. Diemen doet niet mee aan de werkgroep omdat niet wordt verwacht dat voldoende bedrijven uit Diemen aan deze pilot willen/kunnen deelnemen. Mocht de pilot een succes worden, dan kan Diemen in een tweede ronde alsnog deelnemen. 7 Derden plaatsen PV op daken gemeente (MRA) – extensief uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Dit is een project van de MRA. Deelname kost € 5.000 tot € 15.000 en de inzet van 50 tot 100 uur ambtelijke capaciteit. In 2012-2013 wordt onderzocht onder welke voorwaarden burgers zonder eigen geschikt dak, bedrijven en instellingen PV-panelen kunnen plaatsen op daken van de gemeente en wordt een tender uitgevoerd. Een soortgelijk pilotproject vindt plaats in de gemeente Nijmegen. Diemen doet niet mee aan de werkgroep omdat de gemeente over onvoldoende grote daken beschikt voor het uitvoeren van de tender. Mocht de tender een succes worden, dan kan de gemeente in een tweede ronde met de beschikbare daken deelnemen. 8 Zelflevering bij DE-projecten – nu niet Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Zelflevering en onbeperkt salderen is toegestaan indien de opbrengst van de energiebron (zonnepanelen of kleine windmolen) direct is aangesloten op de meterkast in de eigen woning. In andere gevallen (zie de activiteiten 2, 6 en 7) is zelflevering en saldering nog niet toegestaan. Er zijn al voldoende pilotprojecten van start gegaan om de mogelijkheden te onderzoeken (onder andere van Anode en De Windvogel die in augustus 2013 een proefproces bij de rechtbank hebben verloren en in hoger beroep gaan). In 2013 heeft het Rijk onderzocht of het uitbreiden van de mogelijkheden voor zelflevering past binnen de overheidsfinanciën. Dit heeft geleid tot het besluit om voor natuurlijke personen bij gebruik van een ander dak de energiebelasting te verlagen met negen cent indien sprake is van een coöperatie of Vereniging van eigenaren binnen een postcoderoos (een viercijferige postcode met omringende viercijferige postcodes). De verlaging geldt dus niet voor situaties waarin een bedrijf als tussenpersoon fungeert (voor huur of lease). In 2014 vindt uitbreiding van deze regeling plaats voor huurders die een PV-systeem huren van de verhuurder, mits het PV-systeem op het dak van de eigen woning is geplaatst. In 2014 zal de gemeente de Verenigingen van Eigenaren actief benaderen (informeren en ondersteuning aanbieden) over het opwekken van duurzame energie. 5.7 Uitvoeren energiebeleid: thema verkeer en vervoer Verkeer en vervoer is verantwoordelijk voor ongeveer een kwart van de broeikasgas emissies in Nederland. Daarvan komt tweederde deel voor rekening van personenauto’s. Het verminderen van het personenautogebruik heeft daarom een hoge prioriteit, evenals het omschakelen op milieuvriendelijkere brandstoffen. Het is van belang om zeker voor korte verplaatsingen in de bebouwde kom de auto wat vaker te laten staan. In Diemen is een goed en veilig netwerk van voet- en fietspaden aanwezig. Doelstelling: in de periode 2013-2017 15% energie besparen en/of duurzame brandstof gebruiken. Onderstaande zeven activiteiten zijn in het Actieplan energiebeleid 2013-2017 opgenomen. 1 Verbeteren voorzieningen voor langzaam verkeer – voortzetten Trekker: TIF (infra). Conform bestaand beleid: 1. worden verkeersonveilige situaties tijdens lopende projecten verbeterd; -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 27 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 2. zijn fiets- en voetpaden in voldoende mate aanwezig en in goede staat van onderhoud; 3. wordt bij herstratingen rekening gehouden met de functie van de weg, bijvoorbeeld het zijn van een fietsroute naar een school; 4. zijn er voldoende en goed bruikbare fietsenstallingen bij belangrijke verkeersaantrekkende functies. In de structuurvisie en het Natuurbeleidsplan is aandacht besteed aan de verbetering van de fietsroutes tussen de bebouwde kom en het buitengebied. Verbetering van fiets- en wandelroutes maakt ook onderdeel uit van het project oost-west-as (Hartveldseweg en Muiderstraatweg) en de reconstructie van bedrijventerrein Stammerdijk en de entree De Sniep. De verbetering van de fietsverbinding langs de zuidoever van de Weespertrekvaart is opgenomen in de actualisatie van het regionale fietsnetwerk van de Stadsregio. De Stadsregio gaat een investeringsagenda fiets opstellen. Het tracébesluit voor de planstudie Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA) bevat nieuwe fietsverbindingen onder de rijksweg A9 door en langs de A9 over de Gaasp in het Diemerbos. Bij de aanleg van de oostelijke ontsluitingsweg IJburg komt er een rechtstreekse fietsverbinding tussen IJburg en Zuidoost via het Diemerbos. Tussen rijksweg A10 (Radioweg) en het centrumgebied is een nieuwe fietsverbinding aangelegd. De bezetting van de fietsenstallingen bij de drie winkelcentra in Diemen is gemeten. Op diverse plekken zijn extra fietsklemmen en fietsrekjes geplaatst. Op 9 juli 2013 hebben B&W de notitie fietsparkeren vastgesteld en toegezonden aan de gemeenteraad. Er is een proefopstelling geweest voor inwoners om diverse stallingmogelijkheden voor fietsen te testen met het ‘nietje’ als winnaar. Bij de NS-stations Diemen en Diemen Zuid kunnen OV-fietsen worden gehuurd. Er is een onderzoek gestart met het verbeteren van de fietsenstalling aan de zuidkant (Campuskant) van station Diemen Zuid. Stadsregio en ProRail willen onderzoek doen naar uitbreiding van de bestaande fietsenstalling bij station Diemen Zuid. 2 Verbeteren van het collectief vervoer – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Conform bestaand beleid: 1. levert de gemeente (voortdurend) een actieve inbreng in het kader van de concessieverlening door de Stadsregio Amsterdam aan vervoersbedrijven, gericht op voldoende openbaar vervoer aanbod in Diemen; 2. worden initiatieven van derden waar mogelijk ondersteund; 3. wordt in het kader van de herontwikkeling van Bergwijkpark Noord ingezet op een goed openbaar vervoer aanbod en goede fiets/voetgangersvoorzieningen. In opdracht van de Stadsregio is onderzocht hoe de doorstroming van bussen op de Provincialeweg en Muiderstraatweg kan worden verbeterd. In 2014 worden doorstromingsmaatregelen getroffen en een extra bushalte aangelegd. Voor de Daalwijkdreef wordt nu ook een vergelijkbaar maatregelpakket voorbereid, maar met minder bushaltes. In de komende jaren zullen doorstromingsmaatregelen op het hele tracé van tramlijn 9 worden getroffen waardoor de reistijd wordt bekort (is onderdeel van het project oost-west as in Diemen). Na 2015 wordt het doortrekken van tramlijn 9 opnieuw bezien. Elf bushaltes in Diemen zijn beter bereikbaar gemaakt voor mindervaliden. In 2014 wordt gestart met de voorbereiding van de tweede ronde. In 2013 zijn zes DRIS-panelen met reizigersinformatie geplaatst. Eind 2013 is buslijn 46 naar NS-station Amsterdam Amstel komen te vervallen. 3 Verminderen van het autogebruik – voortzetten Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). Conform bestaand beleid: 1. zijn in elke wijk van Diemen parkeerplaatsen gereserveerd voor auto’s van een aanbieder van autodelen; 2. wordt Diemen minder gebruikt als P&R-voorziening door mensen van buiten de gemeente door het waar nodig instellen van blauwe zones en/of andere parkeerregulering. Vier Diemense scholen hebben in september 2013 deelgenomen aan de landelijke actieweek ‘groene voetstappen’: lopend of per fiets naar school. De gemeente gaat dit volgend jaar weer organiseren. 4 Oplaadpalen elektrisch vervoer (MRA) – voortzetten Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid,milieu). -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 28 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 In het najaar van 2013 zijn de drie gratis oplaadpalen van E-laad geplaatst bij Gruttoplein 22, Diemerhof 12 en Vlasdonk 11 (particuliere aanvraag). E-laad is gestopt met deze dienstverlening. Ook in de parkeergarage Diemerplein zijn twee oplaadpunten beschikbaar. De MRA heeft medio 2013 voor de gemeenten een aanbesteding georganiseerd voor het realiseren van honderd oplaadpalen. Deze is gewonnen door Nuon/Heijmans. Op 27 augustus 2013 hebben B&W besloten een overeenkomst aan te gaan met Nuon/Heijmans voor het realiseren van maximaal vier oplaadpalen in de periode 2013-2014 (kost de gemeente € 1.750 per oplaadpaal). De honderd palen zijn al vergeven, waarvan er één in Diemen komt bij ‘De Brede Hoed’. Medio 2014 zal de MRA een aanbesteding voor zeshonderd oplaadpalen afronden. Tot die tijd kunnen in Diemen geen oplaadpalen worden aangevraagd. De gemeenteraad heeft op 7 november 2013 unaniem een motie aangenomen waarin onderzoek wordt gevraagd naar het realiseren van oplaadpalen in elke wijk van Diemen en het stimuleren van elektrisch aangedreven vervoer. Het onderzoek zal in 2014 worden uitgevoerd. Op 27 juni 2013 heeft Car2Go (elektrische deelauto’s) meegedeeld interesse te hebben in uitbreiding van haar werkgebied met Diemen, maar dat in ieder geval niet binnen een jaar te kunnen realiseren. Uiteraard zullen er dan voldoende oplaadpalen in Diemen beschikbaar moeten zijn. 5 Realiseren vulpunten groen gas & waterstof (MRA) – extensief uitvoeren Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Jaren geleden is aan het tankstation aan de Diemerpolderweg een vergunning op grond van de Wet milieubeheer verleend voor CNG (aardgas). Daarvan is geen gebruik gemaakt. Het gebruik van waterstof als brandstof vindt nog maar op zeer bescheiden schaal plaats. De mogelijkheden van het realiseren van vulpunten voor groen gas worden in beginsel in regionaal verband onderzocht. De gemeente Haarlemmermeer is trekker. 6 Promotie elektrische brommers en scooters – onderzoeken Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Daarbij dient primair aandacht te worden besteed aan bezorgdiensten. De actie is ook van belang in het kader van het verbeteren van de luchtkwaliteit en het verminderen van de geluidsoverlast. In 2013 is nagegaan welke mogelijkheden de gemeente heeft. In 2014 zal de gemeente aan bedrijven met een bezorgdienst voorlichting geven over de milieu-investeringsaftrek (MIA) en Vrije afschrijvingsregeling milieu-investeringen (Vamil). Indien Diemense detailhandel elektrische scooters uit voorraad verkoopt of wil gaan verkopen, dan zal daarover voorlichting worden gegeven (op dit moment vindt verkoop alleen op bestelling plaats). 7 Goederenvervoer en milieuzones (Stadsregio) – nader bezien Trekker: TRB (ruimtelijk beleid). De stadsregio stelt een beleidskader op voor milieuzones/bevoorradingsprofielen en venstertijden (7-12 uur) om regionale afstemming te bevorderen. Van deze activiteiten wordt indien nodig en mogelijk gebruik gemaakt. Zie ook paragraaf 3.3 punt 18. 5.8 Financiën energie Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Jaarlijks budget Er is een jaarlijks budget van € 15.000 beschikbaar voor het uitvoeren van klimaatbeleid. Dit budget wordt jaarlijks (vrijwel) geheel besteed. Ten laste van dit budget komen ondermeer de kosten van energieprojecten en informatiemateriaal. SLOK-uitkering De gemeenteraad heeft op 25 juni 2009 besloten om de uitkering van het Rijk in het kader van de Stimulering van Locale Klimaatactiviteiten (SLOK) van € 61.232 te oormerken voor klimaatbeleid en de middelen toe te voegen aan de in te stellen bestemmingsreserve SLOK. Ten laste van deze bestemmingsreserve zijn nog geen uitgaven gedaan. Subsidie duurzame energiepakket De gemeente heeft subsidie verkregen van de provincie Noord-Holland ten behoeve van eigenaren/bewoners voor het treffen van duurzame energiemaatregelen. Voor de periode 2013-2016 gaat het om totaal € 43.239, gemiddeld per jaar € 10.810. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 29 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Vanaf 2013 kan subsidie worden verkregen voor: woningisolatie, HR++-glas, douchewater warmteterugwinning en zonneboiler. Duurzaamheidslening Eigenaren/bewoners kunnen vanaf 15 november 2013 een duurzaamheidslening krijgen van de gemeente (via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting) van minimaal € 2.500 en maximaal € 5.000 voor het treffen van energiebesparende maatregelen en/of het aanschaffen van zonnepanelen. In 2013 is één duurzaamheidslening aangevraagd en verstrekt ad. € 4.902. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 30 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 HOOFDSTUK 6 : DUURZAAMHEID ======================================================================= DOELSTELLING Borgen van het beleid voor duurzaamheid (gemeentelijke interne milieuzorg, duurzaam inkopen en energie). Duurzaam inkopen conform de landelijk opgestelde criteria. Het gebruiken van milieuvriendelijke materialen bij (ver)bouwwerkzaamheden en het nuttig toepassen van bouw- en sloopafval en secundaire grondstoffen. De volgende materialen worden door de gemeente niet toegepast: lood, ongecoat zink, teerhoudende dakbedekking, koperen waterleidingen, koperen dakbedekking, (hard)hout zonder FSC-keurmerk. bron: Binnenlands Bestuur Uitvoeren van de Actielijst duurzaamheid 2014 (B&W-besluit 3 december 2013). De scholen voorzien van lesmateriaal Natuur- en milieueducatie (NME) en begeleiden bij het uitvoeren van NME-activiteiten. Regionaal samenwerken indien dat leidt tot meerwaarde (effectiviteit en efficiency). VERSLAG 6.1 Borgen beleid voor duurzaamheid Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). a. Op 28 juni 2011 hebben B&W een ambtelijke werkgroep duurzaamheid ingesteld voor het borgen van het beleid voor: gemeentelijke interne milieuzorg, duurzaam inkopen en energie (energiebesparing en het opwekken van duurzame energie). De coördinatie van de werkgroep wordt verzorgd door de beleidsmedewerker milieu en de vaste deelnemers zijn: de coördinator energieprojecten en de coördinatoren van de teams: Gebouwen en Facilitaire Zaken, Wijkbeheer, Infra en Sportbedrijf. De afdelingsmanager Ruimtelijke Ontwikkeling en de portefeuillehouder milieu hebben een coördinerende rol voor management respectievelijk bestuur. In de afgelopen periode lag de nadruk nog op het delen van kennis en ervaring. Het is de bedoeling om vanaf 2014 meer toe te werken naar het stellen van afdelingsoverschrijdende prioriteiten. b. In 2013 is de landelijke benchmark duurzaamheidsmeter geactualiseerd. De gegevens staan op www.duurzaamheidsmeter.nl. Ten opzichte van andere gemeenten die de vragenlijsten hebben ingevuld waren we eind 2013 een middenmoter met rapportcijfer 6,5. 6.2 Actielijst duurzaamheid 2014 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). De Actielijst duurzaamheid 2014, resultaat benchmark 2013 en extra acties in 2014, staat op -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 31 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 de gemeentelijke website onder ‘duurzaamheid’. Onderstaande elf acties zijn in de actielijst opgenomen. Na het uitvoeren daarvan wordt het rapportcijfer in de landelijke benchmark duurzaamheidsmeter verhoogd van 6,5 naar 7,0. In bestuursvoorstellen ook expliciet aandacht besteden aan duurzaamheid. 1 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). e Wordt in het 1 kwartaal 2014 opgepakt. Zorgen dat via de website eenvoudig en snel informatie te vinden is over de visie en inspanning van de gemeente gericht op duurzame ontwikkeling. 2 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Is in december 2013 gerealiseerd door aparte vermelding van ‘duurzaamheid’ bij ‘milieu’. Het indienen van ideeën en initiatieven door het personeel voor het verduurzamen van de organisatie stimuleren. 3 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). e Wordt in het 2 kwartaal 2014 opgepakt in het kader van energiezorg in gemeentelijke gebouwen. Jaarlijks meewerken aan meer dan één landelijke actie om duurzaam gedrag bij de inwoners te bevorderen. 4 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Of dit wordt opgepakt hangt af van de behoefte uit de Diemense samenleving, bijvoorbeeld van Duurzaam Dorp Diemen. De gemeente faciliteert, maar neemt in beginsel niet het initiatief. De gemeente berekent jaarlijks de CO2-productie door de eigen (gemeentelijke) organisaties en maakt de resultaten publiekelijk toegankelijk. 5 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Is in februari 2014 uitgevoerd. Het resultaat is toegevoegd in bijlage 3. Het potentieel aan lokale duurzame energieproductie door de zon in kaart brengen. 6 Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). e De gemeente ontvangt in het 2 kwartaal 2014 van de provincie gratis de beschikking over de webapplicatie ‘zonatlas’. Opstellen van een duurzaam afvalbeleid waarin het bevorderen van kringlopen (hergebruik/recycling van grondstoffen) voorop staat. 7 Trekker: TIF (Infra) en TWB (wijkbeheer). Via De Meerlanden worden de afvalstoffen waar mogelijk en voor het grootste deel gescheiden en via de eindverwerking voor hergebruik of opwekking van energie ingezet. Dit proces kan nog verder worden verbeterd. In een dialoog met De Meerlanden wordt hieraan momenteel invulling gegeven. Met de gemeenteraad is een notitie besproken waarin deze verbeteringen (inzamelmiddelen, communicatie) met betrekking tot de afvalscheiding door de bewoners zichtbaar en bruikbaar worden. Formuleren van meetbare doelstellingen m.b.t. vermindering, scheiding en recycling van huishoudelijk afval. 8 Trekker: TIF (Infra) en TWB (wijkbeheer). De invoering van verbeteringen (zie punt 7) vormt de basis voor het meetbaar maken van doelstellingen. In het najaar 2014 wordt een notitie opgesteld. Om mee te denken wordt er een klankbordgroep in het leven geroepen. Vaststellen van vervolgactiviteiten voor het bevorderen van het gebruik van kraanwater i.p.v. (plastic) flessen. 9 Trekker: TIF (Infra). In 2014 wordt een tapwaterkraan geplaatst bij de speelplaats Van Markenplantsoen. 10 De mogelijkheid onderzoeken om aan te sluiten bij het bovenregionale duurzaam bouwen loket. Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). Is in december 2013 onderzocht in A&M-verband. Gelet op de hoge kosten wordt hiertoe niet overgegaan. 11 Nagaan of bij (publieks)evenementen één soort drankbeker en/of statiegeld voor plastic bekers kan worden ingevoerd. Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu). -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 32 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 e Wordt in de 1 helft 2014 opgepakt bij het opstellen van evenementenbeleid. In aanvulling op de actielijst is op 20 februari 2014 een workshop wordt georganiseerd over het verduurzamen van de herstructureringslocatie Bergwijkpark Noord. 6.3 Duurzaam inkopen Trekker: TRB-MIL (ruimtelijk beleid, milieu) (a), TGF (gebouwen en facilitaire zaken) (b). a. In het coalitieakkoord gemeente Diemen 2010-2014 staat ondermeer, dat de gemeente een voorbeeldfunctie vervult op het gebied van duurzaamheid en deze invult door een inkoopbeleid dat duurzaam is en aandacht geeft aan Fairtrade. B&W hebben op 26 juli 2011 de beleidsnota Duurzaam inkopen in Diemen vastgesteld. Deze staat op de gemeentelijke website onder ‘overige milieu-informatie’. In de nota wordt uitgegaan van landelijk vastgestelde criteria, vertaald in eisen en wensen, die staan vermeld op www.pianoo.nl/duurzaaminkopen. Voor het voldoen aan de eisen zijn in de nota doelstellingen geformuleerd in vervolg op de nulmeting die heeft plaatsgevonden in mei 2011. Diemen kocht in mei 2011 voor 35% van de relevante productgroepen en circa 74% van het inkoopvolume al duurzaam in. De gemeente scoorde derhalve al hoog ten opzichte van de landelijke wens om in 2010 voor 75% van het inkoopvolume duurzaam in te kopen (de landelijke doelstelling voor 2015 is 100%). De hoge score in Diemen komt met name omdat bij enkele productgroepen met een hoog inkoopvolume alleen bestaande wettelijke eisen gelden. Er valt in Diemen nog een hoop te verduurzamen. We voldoen eind 2013 maar aan 48% van alle eisen in een productgroep (58% van de afzonderlijke eisen) en 20% van alle wensen in een productgroep (31% van de afzonderlijke wensen). De gemeentelijke doelstellingen en realisatie zien er voor de periode 2011-2015 als volgt uit: bij het inkopen voldoen aan eisen of wensen van relevante productgroepen conform de landelijk vastgestelde criteria doelstelling voor alle eisen per productgroep in % voldoen aan alle eisen per productgroep in % aantal afzonderlijke eisen aanwezig, absoluut voldoen aan aantal afzonderlijke eisen, absoluut voldoen aan aantal afzonderlijke eisen, in % doelstelling voor afzonderlijke wensen voldoen aan alle wensen per productgroep in % aantal afzonderlijke wensen aanwezig, absoluut voldoen aan afzonderlijke wensen, absoluut voldoen aan afzonderlijke wensen, in % doelstelling of realisatie mei eind eind eind eind 2011 2011 2012 2013 2014 n.v.t. 50 75 90 95 35 39 48 48 96 92 92 112 39 39 44 65 41 42 48 58 n.v.t. geen geen geen geen 12 20 19 20 52 50 49 72 13 14 12 22 25 28 24 31 eind 2015 100 geen Dat de doelstelling voor de eisen niet is gehaald komt met name omdat er maar weinig nieuwe inkooptrajecten waren. Door het actualiseren van criteriadocumenten wijzigt ook het aantal eisen en wensen. Aan nieuwe eisen en wensen (er zijn 20 eisen en 23 wensen toegevoegd in 2013) kan uiteraard niet in alle gevallen meteen worden voldaan. Toch is bij het voldoen aan de eisen en wensen een stijgende tendens te zien. b. De gemeente is vanaf 2009 steeds meer overgestapt op Fairtrade producten. Het beschikbaar komen van nieuwe Fairtrade producten wordt nauwlettend gevolgd. 6.4 Natuur- en milieueducatie (NME) Trekker: TSB (beleid afdeling Samenleving). -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 33 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 De activiteiten op het gebied van NME, extra ten opzichte van wat in het kader van schoolplannen al wettelijk verplicht is, vinden in A&M-verband plaats. De scholen worden voorzien van lesmateriaal en leraren wordt na- en bijscholing aangeboden. Hiernaast wordt een cursus aangeboden voor natuurouders en vinden netwerkbijeenkomsten voor natuurouders plaats. Er wordt boerderijeducatie aangeboden (natuurbehoud en voedselproductie) en scholen kunnen het schip de Watervlo bezoeken (waterbesparing). Scholen die weinig of niet van het lesaanbod gebruik maken worden in 2013 bezocht. Zie voor nadere informatie www.natuurmilieuweb.nl. 6.5 Regionale samenwerking in A&M-verband Trekker: RO (manager ruimtelijke ontwikkeling). De regio A&M heeft als missie: het realiseren van een duurzame, gezonde en veilige regio. De milieusamenwerking in de regio A&M is als volgt georganiseerd: Het Regionaal Milieu Overleg Bestuurlijk (RMO-B), deelname door de portefeuillehouder Milieu, neemt de beslissingen over de begroting, het werkplan en de nieuwe activiteiten. In het Regionaal Milieu Overleg Ambtelijk (RMO-A), deelname door de afdelingsmanager Ruimtelijke Ontwikkeling, wordt de uitvoering van het werkplan bewaakt en worden voorstellen voorbereid voor besluitvorming in het RMO-B. Omdat een deel van het takenpakket is overgegaan naar de regionale uitvoeringsdienst (RUD) vindt begin 2014 in het RMO discussie plaats over de wijze waarop vanaf 2015 de samenwerking wordt georganiseerd. Het RMO-A organiseert jaarlijks een regionale duurzaamheidconferentie voor ambtenaren en bestuurders voor uitwisseling van ervaringen en opstarten van projectvoorstellen. In 2013 was de conferentie gericht op de doelgroep ‘bedrijven’ en is de regionale duurzaamheidprijs uitgereikt. Eens in de vier jaar wordt een bijeenkomst voor gemeenteraadsleden georganiseerd. Naast de RMO’s zijn er werkgroepen met een coördinator en afstemmingsnetwerken met een trekker. Het A&M-werkprogramma staat op de gemeentelijke website onder ‘beleid (algemeen)’. De onderwerpen waarop wordt samengewerkt zijn: Bodem (zie ook paragraaf 1.1) - Opstellen regionaal uitvoeringsbeleid bodemadvisering. Geluid - Opstellen geluidsbelastingkaarten en actieplan. Geen deelname Diemen: wij laten gedetailleerder onderzoek uitvoeren. Externe veiligheid (zie ook hoofdstuk 4) Waar nodig worden de activiteiten in regionaal verband opgepakt. Energie (zie ook hoofdstuk 5) - Opstellen beleidsplan en uitvoeringsplan voor verduurzamen van de openbare verlichting. - Opstellen regionaal uitvoeringsplan bodemenergie. - Faciliteren koploperkringen duurzaam MKB. Diemen is regionaal trekker. - Energiebesparing particuliere woningbouw. - Energieafspraken met woningcorporaties. - Instellen regionale duurzaamheidprijs. - Handhaven regelgeving EPC. - Regionale monitoring. Natuur- en milieueducatie (zie ook paragraaf 6.3) - Cursus natuurouders. - Inhuur motorschip Watervlo en organisatie lessen. - Aanschaf leskisten energie en voor buitenschoolse opvang. - Boerderijeducatie. - Onderzoek naar gebruik leskisten (herhaling van onderzoek uit 2009). Bedrijven Wet milieubeheer - Indirecte lozingen. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 34 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 BIJLAGE 1 GELUIDSBELASTING ======================================================================= 1. Geluidsniveau in Diemen vanwege weg- en railverkeerslawaai in 2006 en 2011 Vanaf het jaar 2006 moet de gemeente elke vijf jaar geluidsbelastingkaarten en -tabellen opstellen voor woningen met een geluidsbelasting van 55 dB Lden of hoger alsmede een actieplan ter vermindering van de geluidsbelasting vanwege gemeentelijke wegen. De Diemense geluidsbelastingkaarten 2011 staan op de gemeentelijke website onder ‘geluid’. Voor industrielawaai en vliegverkeerslawaai geldt dat er in Diemen geen woningen zijn met een geluidsbelasting van 55 dB Lden of hoger. Aan deze geluidsbronnen wordt daarom in deze bijlage geen aandacht besteed. Hierna zijn daarom alleen tabellen voor wegverkeerslawaai en voor railverkeerslawaai opgenomen voor woningen met een geluidsbelasting van 55 dB Lden of hoger. De berekende geluidsbelasting vanwege wegverkeerslawaai in 2011 is, door een afwijkende berekeningsmethodiek, fors hoger dan in 2006. In 2011 is uitgegaan van de werkelijke geluidsbelasting per bouwlaag, terwijl in 2006 voor alle woningen een rekenhoogte is aangehouden van vier meter. De toegepaste methodiek voor 2011 is gedetailleerder, waardoor de uitkomst nauwkeuriger is dan in 2006. Door het verhogen van de geluidsschermen langs de rijkswegen zal de geluidsbelasting vanwege wegverkeerslawaai in de komende jaren gaan afnemen. De berekende geluidsbelasting vanwege railverkeerslawaai ligt in 2011 lager dan in 2006. Hiervoor is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen. In tabel 1 staan de aantallen geluidsbelaste woningen in 2006 en 2011 vanwege weg- en railverkeer. Op grond van de regelgeving zijn de resultaten op honderdtallen afgerond. Lden staat voor het gehele etmaal en Lnight voor de nachtperiode. tabel 1 aantal geluidsbelaste woningen in 2006 en 2011, verdeeld naar etmaal/nacht en bron Lden 55-59 60-64 65-69 70-74 v.a. 75 totaal wegverkeer 2006 2011 2.200 5.200 800 1.700 200 300 0 0 0 0 3.200 7.200 railverkeer 2006 2011 800 1.000 700 500 300 0 0 0 0 0 1.800 1.500 Lnight 50-54 55-59 60-64 65-69 v.a. 70 totaal wegverkeer 2006 2011 1.000 2.300 200 400 0 0 0 0 0 0 1.200 2.700 railverkeer 2006 2011 700 800 500 100 0 0 0 0 0 0 1.200 900 De berekende geluidsbelasting in Diemen vanwege gemeentelijke wegen is in 2011 ook hoger dan in 2006, zoals in tabel 2 is aangegeven. Hier is sprake van een echte toename, omdat in 2006 ook al sprake was van een gedetailleerde berekening per bouwlaag. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 35 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 tabel 2 aantal geluidsbelaste woningen in 2006 en 2011 vanwege gemeentelijke wegen jaar 2006 2011 geluidsbelasting vanaf 55 dB Lden gecumuleerd vanwege gemeentelijke wegen totaal 55 + 56 57 + 58 59 + 60 61 + 62 63 + 64 65 + 66 67 + 68 2.752 986 544 500 383 219 104 16 3.577 976 970 652 471 231 164 113 Opvallende verschillen (groter dan tien woningen) tussen de jaren 2006 en 2011 zijn: Afname geluidsbelasting 36 woningen: Boven Rijkersloot in de buurt Bomenrijk (SMA i.p.v. bss) 18 woningen: Arent Krijtsstraat boven 65 dB (geen verklaring) 15 woningen: Boven Rijkersloot bij de Anne Frankbuurt (SMA i.p.v. DAB en 30 i.p.v. 50 km) Toename geluidsbelasting 348 woningen: buurtontsluitingswegen in Diemen-Noord (zie verklaring hieronder) 168 woningen: Hartveldseweg en Muiderstraatweg boven 65 dB 81 woningen: Diemerdreef, Gooiseweg en Laagland/Akkerland/Roggekamp 78 woningen: Boven Rijkersloot in de buurt Kruidenhof 49 woningen: Martin Luther Kinglaan en Tobias Asserlaan 43 woningen: Van der Madeweg en Biesbosch 16 woningen: Ouddiemerlaan tussen Muiderstraatweg en Prinses Beatrixlaan boven 58 dB Bij de buurtontsluitingswegen in Diemen-Noord behoeft geen sprake te zijn van een werkelijke toename van de geluidsbelasting. In 2011 waren gegevens uit verkeerstellingen beschikbaar. In 2006 waren die gegevens nog niet beschikbaar en toen is een aanname opgesteld van de verkeersintensiteiten. 2. Geluidsniveau in Diemen vanwege gemeentelijke wegen in 2011 In tabel 3 staan de aantallen woningen die in het jaar 2011 een gecumuleerde geluidsbelasting hebben vanaf 53 dB veroorzaakt door gemeentelijke wegen. tabel 3 aantal woningen in geluidsklasse in dB vanwege gemeentelijke wegen locatie van de woning Diemen-Noord * Diemen-Centrum * Diemen-Zuid * totaal totaal vanaf 53 1104 1540 1897 4541 specificatie vanaf 53 dB 5355575961636567v.a. 54 56 58 60 62 64 66 68 69 197 261 348 260 32 6 0 0 0 184 158 268 136 348 170 164 112 0 583 557 354 256 91 55 0 1 0 964 976 970 652 471 231 164 113 0 * Diemen-Noord is inclusief Spoorzicht en Buitenlust. Diemen-Centrum is inclusief Plantage de Sniep. Diemen-Zuid is inclusief het bedrijventerrein Verrijn Stuart en de Stammerdijk. In het Actieplan Omgevingslawaai 2013-2017 staat een overzicht van: 1. de in de periode 2008-2012 uitgevoerde maatregelen; 2. de in de periode 2013-2017 uit te voeren maatregelen. Het actieplan staat op de gemeentelijke website onder ‘geluid’. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 36 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 BIJLAGE 2 LUCHTKWALITEIT ======================================================================= In opdracht van de gemeente heeft de GGD in 2011 en 2012 stikstofdioxide gemeten op 25 locaties. Op 16 van deze locaties (behalve waar in het overzicht de N van Nieuw achter het nummer is geplaatst) is ook al in de periode april 2005 t/m maart 2006 door TNO gemeten. In de tabel staat een overzicht van de meetresultaten. De verschillen tussen 2011/2012 en 2005 zijn aangegeven in groen (lagere concentratie) en rood (hogere concentratie) waarbij een ondergrens is gehanteerd van 2 µg.m-3. gemeten jaargemiddelde concentratie stikstofdioxide in µg.m-3 num- meetpunt nadere omschrijving locatie meetpunt mer 1 Heivlinderweg kruising met Agaatvlinder 2 Kanaaldijk tussen Meerkoet 371-477 3N Kanaaldijk bij Zeezigt 4 Hofstedenweg bij nummers 44-46 5 Hofstedenweg kruising met Oude Waelweg 6 Diemerpolderweg bij inrit benzinestation 7 Karekiet bij elektriciteitshuisje langs de vijver 8N Ouddiemerlaan kruising met Harmonielaan 9 Van Dijkstraat bij nummer 16 10 N Ouddiemerlaan bij De Omval 11 Muiderstraatweg bij nummers 35-36 12 N Arent Krijtsstraat kruising met J. van Soesdijkstraat 13 J. v. Soesdijkstraat bij nummer 53 14 Diemerkade bij nummer 59 15 Oosterringdijk bij fietsbrug over A10 16 Tobias Asserlaan bij nummers 200-247 17 N Muiderstraatweg tussen Sportlaan en Provincialeweg 18 Weesperstraat kruising met Treubweg 19 Weesperstraat bij nummer 92 20 Dalsteindreef bij kruising Bergwijkdreef 21 N Bergwijkdreef bij kruising Daalwijkdreef 22 Laagland bij kruising Diemerdreef 23 N Van der Madeweg tussen Griend en oprit S112 24 N Esstede bij A10 25 N P.J. ter Beekstraat bij kruising met Boven Rijkersloot gemiddelde gemeten waarde over 16 locaties in 2005, 2011 en 2012 gemiddelde gemeten waarde over 25 locaties in 2011 en 2012 gemeten waarde 2005 2011 2012 29,9 26,5 26,9 34,2 31,9 32,6 n.v.t. 28,8 27,5 30,3 29,5 31,8 36,9 31,6 32,4 38,8 41,1 40,4 29,5 30,5 31,1 n.v.t. 32,3 32,5 26,6 24,9 25,3 n.v.t. 29,9 28,6 32,9 27,4 27,6 n.v.t. 36,2 35,6 39,8 31,4 31,3 32,5 35,2 34,8 39,5 37,3 39,2 34,9 28,9 29,4 n.v.t. 31,6 33,3 35,6 33,1 35,2 33,9 25,7 26,0 27,2 28,5 27,8 n.v.t. 33,6 33,4 32,6 31,4 28,4 n.v.t. 25,9 25,6 n.v.t. 29,3 30,0 n.v.t. 30,8 29,1 33,4 30,9 31,3 n.v.t. 30,9 31,0 Voor de metingen geldt per locatie een onzekerheidsmarge van 20%. Dit betekent dat bij een gemeten concentratie van 35 µg.m-3 de werkelijke waarde ligt tussen 28 en 42 µg.m-3. Dat in 2011 het gemiddelde over 16 en 25 locaties gelijk is, is puur toeval. In 2011 is er sprake van een geringe overschrijding van de in het jaar 2015 maximaal toegestane jaargemiddelde concentratie van 40,5 µg.m-3 op meetlocatie 6. In 2012 is er geen overschrijding meer. De verschillen tussen 2011 en 2012 zijn over het algemeen gering. Alleen bij de locaties 4, 18 en 22 is het verschil groter dan 2 µg.m-3. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 37 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 BIJLAGE 3 ENERGIEVERBRUIK GEMEENTELIJKE GEBOUWEN/VERLICHTING ======================================================================= De dagelijkse exploitatie van diverse gemeentelijke gebouwen is overgedragen aan diverse beheerders: - ASV: De Schakel; - Stichting Welzijn Diemen: ’t Kruidvat, Noorderlicht en Diemer Factory; - Stichting De Omval: De Omval. De gemeente is verantwoordelijk voor het grootonderhoud aan de buitenschil van de gebouwen en voor de werktuigbouwkundige installaties. De beheerders zijn ondermeer verantwoordelijk voor het energieverbruik in deze gebouwen. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het stookgedrag en het investeren in energiezuinige verlichting. Van een aantal gebouwen is daarom het energieverbruik niet meer bij de gemeente bekend. Het verbruik in de verschillende kalenderjaren kan niet eenvoudig worden vergeleken. Van belang zijn ondermeer wijzigingen in: de omvang van gebouwen, de openingstijden, de eventuele vervanging van verwarmingstoestellen en het doorvoeren van energiebesparende maatregelen. Hiernaast is voor het gasverbruik de gemiddelde temperatuur van belang. Onderstaand een overzicht van het energieverbruik in de gemeentelijke gebouwen en de openbare verlichting. 1. Energieverbruik in de vijf grootste gemeentelijke gebouwen In het sportcentrum wethouder F.B. Duran is sprake van het verbruik exclusief restaurant, sauna en schietbaan. Het elektriciteitsverbruik bedroeg in de afgelopen jaren in 1.000 kWh (# = niet bekend): elektriciteitsverbruik per gebouw gemeentehuis gemeentewerf sporthal Prins Bernhardlaan sportcentrum wethouder F.B. Duran totaal verbruik vier gebouwen De Omval 2010 591 137 119 579 1.426 117 2011 603 132 123 580 1.438 # 2012 576 137 117 531 1.361 # 2013 578 137 126 524 1.365 # Het gasverbruik bedroeg in de afgelopen jaren in 1.000 m³ (# = niet bekend): gasverbruik per gebouw gemeentehuis gemeentewerf sporthal Prins Bernhardlaan sportcentrum wethouder F.B. Duran totaal verbruik vier gebouwen De Omval graaddagen gasverbruik gewogen aantal graaddagen (bron: KWA bedrijfsadviseurs, www.kwa.nl.) totaal gasverbruik per graaddag 2010 66 29 42 268 405 39 2011 71 23 32 234 360 31 2012 65 27 27 245 364 34 2013 52 32 22 232 338 # 3.331 2.620 2.890 3.050 133 149 138 122 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 38 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Het gewogen aantal graaddagen betreft: het voorkomen van temperaturen onder de 18 graden Celsius, die zwaarder meetellen in de koude maanden dan in de warmere maanden (gebruik wordt gemaakt van de gegevens van het meetstation Schiphol). In 2010 was sprake van een koud jaar en in 2011 van een warm jaar. Opvallend is het hoge gasverbruik in het gemeentehuis in 2011 en het stijgende gasverbruik op de gemeentewerf (tegen de dalende trend in). 2. Energieverbruik in drie kleinere gemeentelijke gebouwen en de opblaashal Het elektriciteitsverbruik bedroeg in de afgelopen jaren in 1.000 kWh (# = niet bekend): gebouw brandweergebouw Wijkcentrum Noorderlicht+gymgebouw Gymgebouw Schoolstraat Opblaashal ‘Voor de wind’ 2010 31 31 22 n.v.t. 2011 32 31 22 17 2012 31 30 29 17 2013 37 29 22 16 Het gasverbruik bedroeg in de afgelopen jaren in 1.000 m³ ( # = niet bekend): gebouw brandweergebouw Wijkcentrum Noorderlicht+ gymgebouw Gymgebouw Schoolstraat Opblaashal ‘Voor de wind’ 2010 21 17 11 n.v.t. 2011 13 16 9 11 2012 16 18 10 19 2013 18 16 11 11 Uitzonderingen daargelaten is al jarenlang sprake van een vrij constant energieverbruik. De jaarlijkse verschillen zijn over het algemeen gering. 3. Elektriciteitsverbruik openbare verlichting Het elektriciteitsverbruik bedroeg in de afgelopen jaren in 1.000 kWh: omschrijving aantal lichtmasten/objecten aantal lichtbronnen totaal verbruik in 1.000 kWh verbruik per lichtmast in kWh verbruik per lichtbron in kWh 2010 4.890 5.393 1.143 234 212 2011 4.890 5.383 1.202 246 223 2012 4.890 5.425 1.185 242 218 2013 4.974 5.167 # # # Het brandpatroon varieert per jaar en is normaal circa 4.000 uren per jaar. Soms is sprake van een ‘donker’ jaar met een veel hoger aantal branduren. Waarschijnlijk was 2011 een ‘donker’ jaar met meer branduren. Over 2013 is het verbruik nog niet opgenomen. Dit vindt later plaats wanneer de meters worden uitgewisseld. 4. Totale verbruik gemeentelijke gebouwen/verlichting en omrekening naar Gigajoule Indien in een bepaald jaar geen verbruiksgegevens van een gebouw of de openbare verlichting bekend zijn, is het gemiddelde verbruik van de daaraan voorafgaande jaren meegenomen. Opblaashal ‘Voor de wind’ is niet meegenomen in onderstaande overzichten. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 39 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Het totale energieverbruik van de gemeente Diemen ziet er als volgt uit (in 1.000 kWh elektriciteit en 1.000 m3 gas): energieverbruik gebouwen en verlichting elektriciteit alle acht gebouwen elektriciteit openbare verlichting gas alle acht gebouwen 2010 1.627 1.143 493 2011 2012 2013 1.640 1.202 429 1.568 1.185 442 1.570 1.177 418 Hierna is het gas- en elektriciteitsverbruik gezamenlijk weergegeven in de energie eenheid Gigajoule (GJ). Giga betekent miljard en joule is een eenheid voor het weergeven van energie. Eén GJ komt afgerond overeen met 278 kWh elektriciteit of 43 m³ gas. Het totale energieverbruik van de gemeente Diemen ziet er in gigajoule als volgt uit: energieverbruik alle gebouwen en verlichting (GJ) elektriciteit alle acht gebouwen elektriciteit openbare verlichting gas alle acht gebouwen totaal energieverbruik in GJ 2010 2011 5.853 5.899 4.112 4.324 11.465 9.977 21.430 20.200 2012 2013 5.640 5.647 4.263 4.234 10.279 9.721 20.182 19.602 Het energieverbruik in gigajoule heeft voor ongeveer de helft betrekking op elektriciteit en voor ongeveer de helft betrekking op gas. In 2013 was ten opzichte van 2010 sprake van een daling van het energieverbruik in gigajoule met 8,5 %. 5. Totale CO2-uitstoot gemeentelijke gebouwen/verlichting Het verbruik van 1 m3 aardgas levert afgerond 1,78 kg CO2-uitstoot op. Het verbruik van 1 kWh elektriciteit levert afgerond 0,58 kg CO2-uitstoot op. De totale CO2-uitstoot van de gemeente Diemen ziet er als volgt uit (in 1.000 kg): CO2-uitstoot alle gebouwen en verlichting in 1.000 kg elektriciteit alle acht gebouwen elektriciteit openbare verlichting gas alle acht gebouwen subtotaal CO2-uitstoot af: zelf opgewekte elektriciteit totaal CO2-uitstoot 2010 944 663 878 2.485 1 2.484 2011 951 697 764 2.412 1 2.411 2012 2013 909 911 687 683 786 744 2.382 2.338 1 233 2.381 2.105 In 2013 is ten opzichte van 2010 sprake van een daling van de door de gemeente veroorzaakte CO2-uitstoot met 15% (6% door verminderd energieverbruik en 9% door het zelf opwekken van elektriciteit). Het gemeentelijke elektriciteits- en gasverbruik is in 2013 door certificering CO2-neutraal gemaakt (gecompenseerd door waterkracht en wind in het buitenland). CO2-neutraal is een eerste stap. Het doel is om uiterlijk in 2040 energieneutraal te zijn: dat alle energie duurzaam in de regio A&M is opgewekt. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 40 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 BIJLAGE 4 ENERGIEVERBRUIK EN ENERGIEBESPARING IN DIEMEN ======================================================================= 1. CO2-uitstoot in Diemen Onderstaande informatie over de CO2-uitstoot in Diemen is afkomstig uit de klimaatmonitor van Rijkswaterstaat Leefomgeving. Een # betekent: nog geen gegevens bekend. CO2–uitstoot in Diemen is afkomstig van woningen commerciële dienstverlening publieke dienstverlening industrie en bouwnijverheid wegverkeer exclusief autosnelwegen railverkeer binnen- en recreatievaart mobiele werktuigen huishoudelijk afval energieproductie en -transport totaal jaarlijkse CO2–uitstoot in 1.000 kg 2009 2010 2011 2012 41.806 46.341 39.935 39.552 50.054 47.846 49.615 50.358 11.163 11.392 10.911 11.390 10.693 9.937 9.812 9.905 20.621 21.080 13.181 # 1.615 1.697 1.633 # 2.789 3.016 3.419 # 3.149 2.902 2.757 # 6.977 6.956 7.197 6.912 5.654 5.372 5.662 3.983 154.521 156.539 144.122 # In 2010 was sprake van een koud jaar en in 2011 van een warm jaar, hetgeen van grote invloed is op het gasverbruik van woningen. Bij bedrijven speelt de economische recessie een rol bij het energieverbruik en de daardoor veroorzaakte CO2-uitstoot. Er is geen verklaring voor de grote verschillen bij wegverkeer. Verschillen kunnen ontstaan doordat de verzamelde data in de loop der jaren nauwkeurig wordt. 2. Landelijk en Diemens energieverbruik van huishoudens Onderstaande informatie over het energieverbruik van Diemense huishoudens is afkomstig uit de klimaatmonitor van Rijkswaterstaat Leefomgeving. Recentere informatie is nog niet beschikbaar. Soort energieverbruik van Diemense huishoudens gasverbruik in m3 elektriciteitsverbruik in kWh totaal energieverbruik in GJ 2009 14.682.700 32.403.200 458.016 jaarlijkse energieverbruik 2010 2011 17.201.250 13.032.500 33.881.250 33.363.200 521.904 423.093 2012 14.104.800 33.433.600 448.284 Eén GJ (gigajoule) komt overeen met 278 kWh elektriciteit of 43 m3 gas. Uitgedrukt in GJ maakt het gasverbruik van huishoudens 72-77% uit van het totale energieverbruik. In 2010 was sprake van een koud jaar en in 2011 van een warm jaar, hetgeen van grote invloed is op het gasverbruik. Onderstaande informatie over het gemiddelde elektriciteits- en gasverbruik per huishouden is afkomstig van het CBS (door het CBS afgerond op 50-tallen). Recentere informatie is nog niet beschikbaar. Een # betekent: geen gegevens bekend. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 41 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 gebied Nederland Diemen totaal Diemen-Centrum Diemen-Zuid Diemen-Noord gemiddeld energieverbruik per huishouden elektriciteit in kWh gas in m3 2000 2008 2009 2010 2011 2000 2008 3230 3250 3300 3300 3312 1919 1650 # 3250 3200 3250 3200 # 1450 # 2850 2850 2900 3250 # 1500 # 3300 3300 3250 2900 # 1550 # 3600 3600 3600 3550 # 1400 2009 1600 1450 1500 1600 1400 2010 1850 1650 1650 1800 1600 2011 1484 1250 1400 1250 1250 In 2010 was sprake van een koud jaar en in 2011 van een warm jaar. Bij onderstaand gemiddeld elektriciteit- en gasverbruik per huishouden per woningtype gaat het om het gemiddelde in de periode 2009-2011. De grootste verschillen in de Diemense wijken ten opzichte van het landelijk gemiddelde zijn met rood gemarkeerd. woningtype appartement tussenwoning hoekwoning 2/1-kapwoning vrijstaande woning totaal gemiddeld NL = Nederland gemiddeld energieverbruik per huishouden per woningtype in 2009-2011 elektriciteit in kWh gas in m3 NL Die D-C D-Z D-N NL Die D-C D-Z D-N 2250 2600 2550 2700 2600 1100 1300 1250 1350 1050 3350 3650 3450 3550 3950 1500 1550 1800 1450 1450 3500 4000 3800 3700 4350 1750 1850 2250 1750 1800 3950 4550 4250 4000 4950 2100 2000 1950 1700 2100 4550 4700 4450 4650 4850 2700 3100 2950 3150 3100 3300 3200 2900 3250 3600 1650 1450 1450 1600 1400 Die = Diemen totaal D-C = Diemen-Centrum D-Z = Diemen-Zuid D-N = Diemen-Noord In Diemen ligt het gemiddelde elektriciteitsverbruik en gasverbruik lager dan in Nederland. Dit komt omdat er in Diemen veel appartementen zijn. Kijken we naar het energieverbruik per woningtype, dan scoort Diemen in de regel op of ruim boven het landelijke gemiddelde. 3. Energiebesparing in Diemen Het monitoren van energiebesparing is lastig, maar wel erg belangrijk. Van te voren kan een berekening worden gemaakt van de te verwachten energiebesparing, de kosten van de maatregelen en de terugverdientermijn. Nadat de maatregelen zijn getroffen is het moeilijk om inzicht te krijgen in de daadwerkelijk gerealiseerde energiebesparing. Dit komt omdat er veel variabelen zijn bij het gebruik van een gebouw. Het monitoren van energieverbruik en/of gerealiseerde energiebesparingdoelstellingen kan geschieden op een aantal meetniveaus. Hierbij wordt gedacht aan gebruik van de volgende mogelijkheden en tools. o Op dorpsniveau: de Klimaatmonitor van Rijkswaterstaat Leefomgeving, CBS Statline en de provinciale CO2-monitor. o Op buurtniveau: Energie in beeld van Liander. o Op gebouwniveau: voor gemeentelijke gebouwen is een systeem voor monitoring beschikbaar gekomen. o Op woningniveau kan worden geïnformeerd bij bewoners na toepassing van maatregelen. Van geval tot geval zal worden afgewogen of de kosten van het monitoren acceptabel zijn in relatie tot het doel ‘het zichtbaar maken van energieverbruik of energiebesparing’. Van belang zijnde gegevens zullen worden opgenomen in de Milieunotitie. Aan eigenaren/bewoners zijn in de periode 2008 t/m 2013 de volgende aantallen subsidies duurzame energiepakket toegekend voor energiebesparende maatregelen. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 42 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 verleende subsidie per maatregel uit het duurzame energiepakket in de afgelopen jaren dakisolatie vloerisolatie spouwmuurisolatie isolatie massieve muur paneelisolatie doe-het-zelf isolatie leidingisolatie HR++-glas douche warmteterugwinning programmeerbare thermosstatische radiatorkranen gelijkstroomventilator totaal aantal gesubsidieerde maatregelen 2008 2010 2011 2013 2 4 6 24 3 17 0 3 0 1 1 2 1 1 20 n.v.t. 1 0 1 2 0 0 35 54 4 8 4 0 0 0 1 7 0 0 1 25 1 19 6 0 1 n.v.t. n.v.t. 21 0 n.v.t. n.v.t. 48 In 2009 was het gehele budget gereserveerd voor zonnepanelen in het kader van de gemeentelijke actie ‘Benut de zon’. In 2009 en 2010 was subsidie voor HR+-glas verkrijgbaar via MeerMetMinder en niet via de gemeente Diemen. In 2012 was geen subsidiebudget beschikbaar. Vanaf 2013 wordt geen subsidie meer gegeven voor: doe-het-zelf isolatie; leidingisolatie; programmeerbare thermosstatische radiatorkranen; gelijkstroomventilator. De energiebesparing in gemeentelijke gebouwen, mede conform het advies van EnerDeCo, had in de periode 2010-2013 betrekking op (gas in m3 en elektriciteit in kWh): energie besparende maatregelen in gemeentelijke gebouwen Gemeentehuis: warmteterugwinning ventilatielucht De Omval: nieuwe cv-ketels, vraaggestuurde ventilatie grote zaal, luchtbehandelingkast met warmteterugwinning Sportcentrum wethouder F.B. Duran: HF-verlichting omkleedruimtes Sporthal Prins Bernhardlaan: isoleren buitengevel en dak, nieuwe cvketels en thermostaatkranen ‘t Noorderlicht: Hr-ketels en boiler Gebouw Survivors: dakisolatie totaal gerealiseerde energiebesparing besparing per jaar gas elektra 6.261 542 12.838 1.260 149 10.105 2.304 0 2.000 3.000 34.353 0 0 4.106 De gemeente beschikt niet over een volledig overzicht van de in Diemen gerealiseerde energiebesparing. De volgende Diemense energiebesparing is door de gemeente zelf gerealiseerd of bekend van derden (bovenstaande overzichten) en opgenomen in de provinciale CO2-monitor. Eén gigajoule komt overeen met 278 kWh elektriciteit of 43 m 3 gas. energie besparende maatregelen Warmte/koudeopslag Plantage de Sniep (gehele wijk) Warmte/koudeopslag particulieren en bedrijven Woningisolatie e.d. via subsidie duurzame energiepakket 2008, 2010 en 2011 Woningisolatie e.d. via subsidie duurzame energiepakket 2013 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen 2010-2012 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen 2013 Rochdale 30 woningen met 2 labelsprongen in 2012 totaal gerealiseerde energiebesparing (voor zover bekend) gigajoule 11.846 9.398 1.161 302 800 443 840 24.790 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 43 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 Eind 2013 is voor eigenaren/bewoners een collectieve inkoopactie ‘winst uit je woning’ gestart voor spouwmuur- en vloerisolatie in samenwerking met het Centrum voor Duurzaamheid in Haarlemmermeer. Uit Diemen zijn 171 aanmeldingen ingekomen. Na ontvangst van een offerte besluiten deze huishoudens in 2014 of ze daadwerkelijk tot de woningisolatie zullen overgaan. De deelnemers komen in aanmerking voor 15% subsidie duurzame energiepakket. 4. Opwekken duurzame energie in Diemen Het opwekken van duurzame energie op het grondgebied van de gemeente Diemen vindt plaats door benutting van de zon en bodemwarmte. In de toekomst hopelijk ook door benutting van de wind. Aan eigenaren/bewoners zijn in de periode 2008 t/m 2013 de volgende aantallen subsidies toegekend voor het opwekken van duurzame energie. Deze aantallen vallen in het niet bij de zonder gemeentelijke subsidie gerealiseerde zonnepanelen (# = niet bekend). verleende subsidie per maatregel uit het duurzame energiepakket in de afgelopen jaren zonneboiler met subsidie zonnepanelen (PV-systeem) met subsidie zonnepanelen (PV-systeem) zonder subsidie 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1 6 # 0 8 # 0 5 # 1 n.v.t. 0 6 n.v.t. n.v.t. # 12 119 In 2012 was geen subsidiebudget beschikbaar. Vanaf 2013 wordt geen gemeentelijke subsidie meer gegeven voor zonnepanelen. De in 2012 gehouden collectieve inkoop actie samen zonne-energie in Noord-Holland in samenwerking met ICHoosr heeft vanuit Diemen 12 kopers van een PV-systeem opgeleverd. De twee acties in 2013, met veel meer publiciteit, hebben tot 67 en 52 kopers geleid. De door de gemeente gerealiseerde voorzieningen voor opwekking van duurzame energie in de periode 2008 t/m 2013 zijn (gas in m3 en elektriciteit in kWh): maatregelen opwekken duurzame energie in gemeentelijke gebouwen Gemeentehuis: 10 kleine zonnepanelen Ambtswoning burgemeester: 3 zonnepanelen en zonneboiler Sporthal Prins Bernhardlaan: zonneboiler en PV-folie totaal gerealiseerde energiebesparing besparing per jaar gas elektra 0 1.000 155 510 1.000 40.000 1.155 41.510 De PV-folie op het dak van de sporthal Prins Bernhardlaan heeft in 2013 meer dan de geraamde 40.000 kWh elektriciteit opgeleverd, namelijk 43.726 kWh. De gemeente beschikt niet over een volledig overzicht van de gerealiseerde opwekking van duurzame energie. De volgende Diemense maatregelen zijn door de gemeente zelf gerealiseerd of bekend van derden (bovenstaande overzichten) en opgenomen in de provinciale CO2-monitor. Eén Gigajoule komt overeen met 278 kWh elektriciteit of 43 m3 gas. maatregelen opwekken duurzame energie PV en zonneboiler particulieren 2008 t/m 2012 PV particulieren via samen zonne-energie in Noord-Holland 2013 PV en zonneboiler gemeente 2008 t/m 2012 (gemeentehuis, ambtswoning) PV en zonneboiler gemeente 2013 (sporthal Prins Bernhardlaan) totaal gerealiseerde opwekking duurzame energie (voor zover bekend) gigajoule 259 1.465 19 339 2.082 -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 44 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014 5. Verminderen CO2-uitstoot in Diemen Het verbruik van 1 m3 aardgas levert afgerond 1,78 kg CO2-uitstoot op. Het verbruik van 1 kWh elektriciteit levert afgerond 0,58 kg CO2-uitstoot op. De volgende Diemense maatregelen en jaarlijkse CO2-besparing zijn opgenomen in de provinciale CO2-monitor. energie besparende maatregelen Warmte/koude opslag Plantage de Sniep Warmte/koudeopslag particulieren en bedrijven Maatregelen duurzame energiepakket en PV particulieren 2008 t/m 2012 Maatregelen duurzame energiepakket en PV particulieren 2013 PV en zonneboiler gemeentelijke gebouwen 2008 t/m 2012 PV en zonneboiler gemeentelijke gebouwen 2013 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen 2010 t/m 2012 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen 2013 Rochdale 30 woningen met 2 labelsprongen in 2012 subtotaal van energiebesparing en opwekken duurzame energie Gecertificeerde inkoop groene stroom en gas door de gemeente in 2013 totaal te realiseren besparing CO2-uitstoot (voor zover bekend) kg CO2 381.000 302.000 84.000 110.000 1.000 22.000 42.000 22.000 43.000 1.007.000 2.598.000 3.605.000 Het gemeentelijke elektriciteits- en gasverbruik is in 2013 door certificering CO2-neutraal gemaakt (gecompenseerd door waterkracht en wind in het buitenland). CO2-neutraal is een eerste stap. Het doel is om uiterlijk in 2040 energieneutraal te zijn: dat alle energie duurzaam in de regio A&M is opgewekt. -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- -------Blz. 45 Gemeente Diemen, Milieunotitie 2013-2016, Jaarverslag en meerjarenprogramma 25 maart 2014
© Copyright 2024 ExpyDoc