subsidie bibliotheek Theek 5 - Gemeente Alphen

RAADSINFORMATIE
Raadsvergadering: 13 november 2014
Behandelend medewerker: H. Spit
Afdeling: Beleid en Beheer
Datum Informatie: 14 oktober 2014
Nummer: Bijlage bij 04-12-15
Portefeuillehouder: mevr. C. JanssenJanssen
Onderwerp: subsidie bibliotheek Theek 5
1. Inleiding
Met het oog op het komen tot een sluitende meerjarenbegroting is in de u aangeboden
begroting een bezuiniging op het bibliotheekwerk voorgesteld. Ter onderbouwing hiervan en
als toelichting daarop, bieden wij u bijgaande informatie aan.
2. Inhoudelijk
Bij de behandeling van de perspectiefnota bestond draagvlak bij uw raad voor een uitwerking
van een stopzetting van de subsidie voor het bibliotheekwerk, in casu Theek 5, dit met ingang
van 1 januari 2016. Wij hebben Theek 5 een bezuiniging aangekondigd eind juli jl.; een
aankondiging die op basis van de Algemene wet bestuursrecht van belang is.
Op 10 juli jl. is voor de eerste maal met Theek 5 overlegd over de consequenties van een
ingrijpende bezuiniging in het bibliotheekwerk. In verschillende overleggen zijn scenario's
benoemd en beoordeeld. Daarnaast zijn gesprekken gevoerd met de vier basisscholen. Daarbij
werd duidelijk dat de scholen groot belang hechten aan het beschikbaar hebben van de
bibliotheekvoorziening. Dit aan de ene kant vanwege de invulling van het onderwijs en aan de
andere kant vanwege de beschikbaarheid van boeken voor de verdere ontwikkeling van het
lezen en het leesplezier. De scholen werken allen met het concept "De Bibliotheek op
School". In Alphen en in Galder impliceert dat een collectie boeken ín de school; in Chaam is
er de wisselwerking met de vestiging in Cultureel Centrum Taxandria.
Op basis van de gevoerde gesprekken kiest het college voor het vanaf 1 januari 2016 wél
beschikbaar hebben van een bibliotheekvoorziening voor de kinderen op de basisscholen
evenals de kinderen die gebruik maken van de Voor- en Vroegschoolse instellingen
(kinderopvang en peuterspeelzaalwerk). Theek 5 geeft aan dat hiervoor € 30.307 op jaarbasis
benodigd is. In een bijlage bij deze notitie is inzichtelijk hetgeen Theek 5 aanbiedt in het
kader van “De Bibliotheek op School”. De gevraagde subsidie veronderstelt een bijdrage van
de scholen voor een aantal producten; die bijdrage wordt momenteel ook reeds betaald.
“De Bibliotheek op School” in Chaam zal inhouden dat, bij het wegvallen van de vestiging in
Cultureel Centrum Taxandria, in de school een collectie boeken opgenomen moet worden. In
De Driesprong komt vanwege de terugloop van het aantal leerlingen een lokaal vrij en zal de
inrichting van een bibliotheek in school mogelijk zijn. De locatie moet dan ook voor de
kinderen uit Het Beekdal toegankelijk zijn. E.e.a. vraagt een eenmalige investering met
betrekking waartoe u t.z.t. een voorstel wordt gedaan. Uitgangspunt is dat boeken ook
beschikbaar zijn voor het lezen door kinderen thuis; o.a. hiervoor zal de inzet van vrijwilligers
nodig zijn. Nadere afspraken met de scholen over e.e.a. moeten nog worden gemaakt.
Overwogen is om ter compensatie van het verdwijnen van de vestiging in Chaam te kiezen
voor het inrichten van een uitleenpunt in Chaam, en het (voorbeeld)punt in Galder te
handhaven. In dat scenario blijft de situatie voor Alphen gelijk. Deze voorzieningen vragen
een extra jaarlijkse subsidie van € 35.000. In de begroting is er omwille van de noodzakelijke
keuzen geen rekening mee gehouden.
1
Met ingang van 2015 zal (bij instemming door de Eerste Kamer) een nieuwe bibliotheekwet,
de “Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen”, van kracht zijn. Op basis van de deze
wet wordt het rijk verantwoordelijk voor de digitale bibliotheek. Hiertoe vindt een uitname uit
het gemeentefonds plaats met ingang van 2015.
Deze wet gaat uit van het bestaan van een stelsel van bibliotheken waardoor de inwoners van
het land een bibliotheekvoorziening in hun omgeving beschikbaar hebben. De wet legt
gemeenten echter geen verplichting op om een lokale bibliotheek in stand te houden.
Indien een gemeenbestuur kiest voor sluiting van een vestiging, dan verlangt de wet dat er
kortsluiting plaatsvindt met de buurgemeenten en dat inwoners worden gehoord. Zij krijgen
het recht om tot een maatschappelijk initiatief te komen met het oog op het op een of andere
wijze behouden van de bibliotheekfunctie.
Ons college betreurt het dat voorzieningen in de kernen onder druk staan vanwege de
financiële positie van de gemeente. Helder is dat er keuzes gemaakt moeten worden.
Het belang van leren lezen, taalontwikkeling e.d. is evident. De beschikbaarheid van
materialen daartoe is van belang; om die reden wordt ervoor gekozen om een aanbod ten
behoeve van de jeugd te handhaven. De wereld van het boek is erg in beweging. Boeken,
leesmaterialen, informatie e.d. komen meer en meer digitaal beschikbaar. Digitaal lenen is
inmiddels mogelijk en verlangt geen gemeentelijke subsidie. De beschikbaarheid van boeken
e.d. voor volwassenen is niet een kerntaak van de gemeente, zo is onze opvatting.
In het land zijn meer en meer initiatieven waarin bewoners met elkaar, met of zonder enige
subsidie, vorm geven aan de behoefte aan een bibliotheekvoorziening in het dorp of in de
wijk. Onze overtuiging is dat in Chaam en Galder dit ook vorm krijgen kan. Ons voorstel is
om de inwoners te vragen de handschoen op te pakken en met elkaar te beoordelen welk
draagvlak er is om tot initiatieven te komen en op welke wijze deze vorm kunnen krijgen.
Theek 5 heeft laten weten dat zij bezwaar maakt tegen de aangekondigde bezuiniging. Zij is
daarbij van mening dat er frictiekosten bestaan die de gemeente moet dragen. Op dit punt
vindt een nadere beoordeling plaats.
Voor een goed zicht op het totaal aan activiteiten van Theek 5 is het Jaarverslag 2013 als
bijlage toegevoegd.
3. Procedureel
Na uw raadsbesluit wordt het besluit in overleg met de betrokken partijen uitgevoerd.
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN ALPHEN-CHAAM
mr. M.M. Hendrickx
secretaris
drs. H.W.S.M. Nuijten
burgemeester
Bijlage(n):
- Notitie “Theek 5 met de basisscholen en VVI in Alphen-Chaam”;
- Jaarverslag 2013 van Theek 5;
- Resultaat 2013 voor de gemeente Alphen-Chaam van Theek 5.
2/2