FACTSHEET ARBEIDSMARKT Zuid LIMBURG 1

1
FACTSHEET ARBEIDSMARKT Zuid LIMBURG
1. Kerngegevens beroepsbevolking
Figuur 1.1 Samenstelling bevolking naar leeftijd en geslacht, Zuid Limburg, 2013-2025
Bron: Regioportret Zuid Limburg
Ontgroening en vergrijzing Noord en Midden Limburg en Zuid Limburg
Figuur 1.2 Groene en grijze druk 2013-2025
Bron: Regioportret Zuid Limburg (bewerking Etil)
De druk op de arbeidsmarkt zal toenemen als gevolg van de daling van het aantal
jongeren en de stijging van de mensen die met pensioen gaan.
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
2
Figuur 1.3 Ontwikkeling potentiële beroepsbevolking, beroepsbevolking en arbeidsparticipatie,
Zuid-Limburg, 1998-2020
Bron: Regioportret Zuid Limburg

Door de stijging van de arbeidsparticipatie laat de beroepsbevolking nog een
beperkte stijging zien (figuur 1.3). Hierdoor is het effect op de beroepsbevolking
tot 2025 neutraal.
2. Kerngegevens per sector zorg en WJK
Figuur 2.1; Werknemers in de sector zorg en WJK naar branche Zuid Limburg
Aantal
werknemers
2012
Aandeel in de sector
13.150
27%
GGZ
3.090
6%
Gehandicaptenzorg
4.730
10%
17.230
35%
5.560
11%
780
2%
Kinderopvang
3.040
6%
WMD
1.920
4%
49.490
100%
253.350
19,5%
1.267.210
17,3%
Branches
Ziekenhuizen
VVT
Zorg overig
Jeugdzorg
Totaal zorg en WJK Zuid-Limburg
Totaal alle sectoren Zuid-Limburg/aandeel Zorg en WJK
Totaal zorg en WJK Nederland/aandeel Zorg en WJK
Bron: Regioportret Zuid Limburg. (bewerking Zorg aan Zet)
In Zuid Limburg vormen de sectoren ziekenhuizen en VVT 62% van de werkgelegenheid
in zorg en welzijn.
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
3
Figuur 2.2. Contractomvang in uren per week naar branche, 2012, Nederland
Bron: Regioportret Zuid Limburg.
Over het algemeen kent de zorg veel kleine contracten (18% heeft een contract < 20 uur
per week). De sector als geheel kent daarmee naar verhouding veel kleine banen. Per
sector zijn de verschillen groot.
Figuur 2.3 Aantal werknemers (VOV-kwalificatie) in zorg en WJK naar kwalificatie 2012
Kwalificatie
aantal aandeel
werkne in de
mers VOV
2012
Zorghulp (1)
2.310
Helpende zorg en welzijn (2)
1.110
Verzorgende (3)
8.370
Verpleegkundige (4)
7.260
Verpleegkundige (5)
2.510
Sociaal cultureel werk (4)
90
SAW (4)
3.010
SAW (3)
Sociaal maatschappelijke dienstverlening
(4)
Pedagogiek (5)
1.200
Sociaal pedagogische hulpverlening (5)
Maatschappelijk werk en dienstverlening
(5)
sociaal cultureel werker (5)
2.730
130
690
1.030
300
Totaal VOV-personeel
30.730
Totaal Zorg en WJK
49.500
7,5%
3,6%
27,2%
23,6%
8,2%
0,3%
9,8%
3,9%
0,4%
2,3%
8,9%
3,4%
1,0%
100,0%
62,1%
Functieniveau
niveau 1 -2
niveau 3
Totaal
aandeel
in VOV
aantal functies
3.420
10,8%
9.570
31,1%
12.990
42,3%
Bron: Regioportret Zuid Limburg. (bewerking Zorg aan Zet)
In Zuid-Limburg werkt 62% binnen de sector Zorg en WJK in VOV-functies. Verdeeld
naar branche, is het aandeel VOV-personeel het grootst in de gehandicaptenzorg (79%),
gevolgd door VVT (75%). In de branche ziekenhuizen en jeugdzorg ligt het aandeel VOVpersoneel relatief laag met 47% en 61%.
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
4
Figuur 2.4 Ontwikkeling instroom in VOV-opleidingen zorg en WJK naar leerweg, Zuid-Limburg, 20062012
Bron: Regioportret Zuid Limburg.
De instroom van leerlingen en studenten in de VOV-opleidingen zorg en WJK is in de
periode 2008-2010 afgenomen. In 2011 en 2012 is er weer een lichte groei zichtbaar.
Het aandeel BOL leerlingen schommel tussen de 38 en 54%. Het aantal leerlingen dat
een HBO-opleiding volgt is, met uitzondering van 2008, redelijk stabiel.
Jaarlijks komen in Zuid Limburg circa 950 gediplomeerden op de arbeidsmarkt (hierbij is
rekening gehouden met het opleidingsrendement en sectorrendement.
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
5
3. Arbeidsmarktperspectief
Voor het arbeidsmarktperspectief is in deze factsheet gebruik gemaakt van de gegevens
uit de HCA-enquête (gegevens zijn recenter). Achtereenvolgens zijn de economische
ontwikkelingen, en kabinetsmaatregelen (financieel) verwerkt; uitbreidingsvraag de
vervangingsvraag en de uitstroom uit het onderwijs geduid per sector en per
kwalificatieniveau.
Figuur 3.1 Totale werkgelegenheidsontwikkeling Zuid Limburg indexcijfers (2012=100%) 2013 – 2017
(VOV en niet VOV personeel)
Bron: Regioportret Zuid Limburg. (bewerking Etil)
Ziekenhuizen
GGZ
Overige zorg
Gehandicaptenzorg
VVT
Kinderopvang
Jeugdzorg
WMD
Totaal
2012
100
100
100
100
100
100
100
100
100
2013
102
101
102
100
100
90
97
96
100
Bron: Regioportret Zuid Limburg. (bewerking Etil)
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
2014
102
101
102
102
101
88
97
92
100
2015
102
99
103
97
91
87
93
88
96
2016
102
99
102
99
92
87
88
85
96
2017
101
99
102
99
93
86
79
81
96
6
Figuur 3.2 Werkgelegenheidsontwikkeling in de branches in zorg en welzijn, in Nederland en ZuidLimburg 2012-2017
Nederland
Zuid-Limburg
Ziekenhuizen
0,00%
0,70%
GGZ
1,50%
-1,00%
Overige zorg
3,00%
2,10%
Gehandicaptenzorg
1,20%
-1,40%
VVT
-5,10%
-7,00%
Kinderopvang
-13,70%
-14,20%
Jeugdzorg
-17,30%
-20,60%
WMD
-18,50%
-19,10%
-3,40%
-4,30%
Totaal Zorg en WJK
Bron: AZW, personeelsbestanden HCA (bewerking Etil).
De uitbreidingsvraag in Zuid Limburg in VOV-functies is negatief over de periode 20122017.Vooral in de eerste periode van voornoemd tijdvak zijn de werkgelegenheidseffecten fors.
Figuur 3.3 Uitbreidingsvraag VOV-personeel naar branche voor Zuid-Limburg (absoluut), 2012-2017
Bron: AZW, personeelsbestanden HCA (bewerking Etil).
Als totaal zien we dat er voor VOV personeel, in alle branches, sprake is van een
uitstroom (uitbreidingsvraag plus vervangingsvraag) die kleiner is dan de totale instroom
(uit onderwijs en overig).
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
7
Figuur 3.4: Uitstroom vs. instroom VOV personeel Zuid Limburg 2012 - 2017
Bron: Regioportret Zuid Limburg (bewerking Etil)
Op functieniveau uitgesplitst betekent dit dat er vooral sprake is van overschotten.
Figuur 3.5: Tekorten/overschotten werknemers 2017 t.o.v. werknemers 2012 naar kwalificatie (bron:
HCA)
Bron: AZW, personeelsbestanden HCA (bewerking Etil).
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
8
Tabel 3.6: Indicatie kans op een baan voor instroom van werknemers met een VOV-kwalificatie in
2017, naar branches zorg en WJK, Zuid-Limburg
VOV-kwalificaties
Verpleegkundige (niveau 5)
Verpleegkundige (niveau 4)
Verzorgende (niveau 3)
Helpende zorg en welzijn (niveau 2)
Zorghulp (niveau 1)
Sociaal pedagogische hulpverlening (niveau 5)
Sociaal cultureel werker (niveau 5)
Sociaal cultureel werker (niveau 4)
Maatschappelijk werk en dienstverlening (niveau 5)
Sociaal maatschappelijke dienstverlening (niveau 4)
Pedagogiek (niveau 5)
SAW (niveau 4)
SAW (niveau 3)
Totaal VOV-personeel
Indicatie kans op
een baan
=
=
=/=/=
=/+
=
=
=
-
Bron: Regioportret Zuid Limburg (bewerking Zorg aan Zet).
Knelpunten volgens zorgorganisaties
 Boventalligheid in alle branches voor overheadpersoneel (o.a. facilitair, (zorg)staf
en leidinggevend personeel)
 Boventalligheid niveau 1 en 2 (VVT)
 Boventalligheid begeleidend personeel nivo 3 (GHZ)
 Tekorten GHZ: begeleidend personeel voor de Specialistische Langdurige Zorg
 Tekorten VVT aan zorgmedewerkers niveau 3, 4 en 5, met name
(wijk)verpleegkundigen
 Tekorten in de 1e lijnszorg, met name praktijkondersteuners en
doktersassistenten
 Onvoldoende instroom personeel vanaf niveau 3 vanuit initiële onderwijs en met
werkervaring (VVT)
 Huidige medewerkers zijn niet toegerust op de nieuwe manier van werken /
nieuwe functies zogenaamde transitiescholing (bv wijkcoach)
Conclusie
1. In de WJK en in de Zorg wordt een negatieve uitbreidingsvraag en overschotten
verwacht. Omvang van tekorten / overschotten verschilt per kwalificatie en
branche.
2. M.n. de eerste jaren van de transitie 2014/2015 zijn de effecten op de
arbeidsmarkt voor zorg en WJK groot. DSe gevolgen zijn het grootst in de
kinderopvang en jeugdzorg %, in absolute aantallen in de VVT.
3. De zorgvraag / werkwijze van zorg verandert en vraagt andere kwalificaties.
4. Door vergrijzing verdwijnen op termijn goede vakkrachten.
5. Het zal extra inspanning vragen om instroom vanuit het onderwijs (BOL, BBL en
Duaal) op goed niveau te houden.
6. Door ontgroening zal de instroom van leerlingen, zonder extra inspanning, dalen
(zonder rekening te houden met de effecten van de toename instroom
zorgopleidingen in 2013).
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017
9
Kansrijke oplossingen:
1. Begeleiding van werk naar werk zal zich voor de medewerkers in de laagste
functieniveau’s (niveau 1 en 2) moet zich richten op het vinden van werk buiten de
sector zorg en WJK;
2. Opscholen van niveau 3 naar niveau 4 biedt mogelijkheden om medewerkers voor de
sector zorg en WJK te behouden;
3. ‘Transitiescholing’ is nodig om medewerkers voor een andere manier van werken toe
te rusten (vanaf niveau 3) Ook biedt specialistische (bij)scholing mogelijkheden om
aan de nieuwe eisen te voldoen (waaronder zorg&techniek);
4. De ontgroening (afname ‘groene druk’) en de vergrijzing (toename ‘grijze druk’) legt
een probleem in de nabije toekomst bloot. Behoud van voldoende instroom,
praktijkervaringsplaa-tsen en stages is om die reden aangewezen. Vanuit regionale
samenwerking creëren van (extra) stageplaatsen en leerwerkbanen;
5. Mobiliteitsbewegingen stimuleren tussen branches en sectoren in regionale
samenwerking
6. Vergroten van de duurzame inzetbaarheid, arbeidsfitheid en arbeidsmobiliteit van
medewerkers zijn belangrijk om, gezond en met plezier, mee te kunnen bewegen met
de veranderingen, mede van belang tegen de achtergrond van langer doorwerken en
stijging gemiddelde leeftijd werknemers.
Geraadpleegde bronnen:
- Arbeidsmarktprognoses van VOV personeel in Zorg en Welzijn 2013 - 2017
- Regioportret Noord- en Midden- Limburg
- Regioportret Zuid Limburg
- Regionaal tabellenboek 2013
- Beleidsneutrale prognose HCA Zorg en Welzijn
Voor de volledige achterliggende rapporten en bronnen verwijzen wij u graag naar onze
website:
www.zorgaanzet.org/strategisch-arbeidsmarktbeleid/arbeidsmarktonderzoeken
Factsheet arbeidsmarkt Zuid Limburg 2012-2017

Download Report