Mfa: Kloppend hart van het dorp van het dorp

02 oktober 2014 , pag. 26
ACHTERGROND MULTIFUNCTIONELE RUIMTE
Mfa: Kloppend hart van het dorp
Alleen de naam al! Multifunctionele
accommodatie. Om spontaan uitslag
van te krijgen. Maar achter deze
benaming schuilt iets moois, een
reddingslijn voor krimpende dorpen.
Jaap van Brummelen
BORGER ‘Mister mfa’. Zo’n tweede
geuzennaam misstaat Jacob Bruintjes niet. Want wie anders dan Koning Krimp ging voorop in de strijd
door als een van de eerste wethouders de multifunctionele accommodatie (mfa) in te zetten als medicijn
tegen krimp in Borger-Odoorn?
Waar zouden Borger en NieuwBuinen zijn als ze niet hun prachtige,
centraal gelegen dorpspaleis hadden
gekregen? ,,Dan had het er dik ingezeten dat functies die we nu in stand
hebben kunnen houden, één voor
één waren omgevallen. En dan heb je
niks meer’’, denkt de oud-wethouder.
Dorpspaleizen met scholen, biebs,
kinderopvang, medische voorzieningen - je kunt het zo gek niet bedenken. Als paddenstoelen zijn ze
het laatste decennium in de middelgrote Drentse dorpen uit de grond
geschoten. Met bouw van alles in
één dorpshuizen anticiperen gemeentes op demografische ontwikkelingen. Qua efficiency is er nog
een tweede voordeel: ze kunnen in
één klap het probleem oplossen van
een versnipperd park van onroerend
goed.
Een voordeel dat telt. Want in een
krimpgemeente als Borger-Odoorn
met 25.627 inwoners zijn er veel
meer vierkante meters overheidsgebouw per hoofd van de bevolking
dan in dichtbevolkte gebieden. Drie
hectare omvatte de totale oppervlakte onroerend goed voor in BorgerOdoorn het roer omging. Ruim vier
voetbalvelden aan scholen, dorpshuizen, biebs en andere ontmoetingscentra. Ze hingen de gemeente
als een molensteen om de nek vanwege een astronomisch bedrag van
10 miljoen euro aan achterstallig on-
derhoud. In de periode 1998-2002
bereidde het college het beleid voor
dat in 2003-2004 resulteerde in de
nota Kern en kader.
Bruintjes: ,,We zijn gaan rekenen:
Wat kost een gebouw per vierkante
meter aan gebruik en onderhoud?
We kwamen uit op gemiddeld 100
euro. Maar dat geld was er dus niet.
Minder, maar beter. Dat was ons uitgangspunt voor de bouw van de grote mfa’s. De waarde waarvoor vrijkomende gebouwen in de boeken stonden, werd niet doorgesluisd naar de
pot algemene middelen, maar kwam
ten goede aan de gebouwen. Dat gebeurde ook met de overige bedragen
die jaarlijks voor de gebouwen beschikbaar waren. Daarnaast voegden we aan het gebouwenbudget
nog extra geld toe. En dat verschafte
ons weer de mogelijkheid om de
operatie door te voeren bij de kleinere dorpshuizen. In plaats van te bezuinigen op instandhouding van
dorpshuizen, konden we de jaarlijkse bijdrage verhogen.’’
Dat laatste was onder andere mogelijk omdat de grote mfa’s niet op
de lange lijst van onroerend goed
van de gemeente staan. Zowel Brughuus in Valthermond (Woonservice)
als Noorderbreedte in Nieuw-Buinen (Lefier) en het Hunzehuys in
Borger (Lefier) zijn eigendom van
een wooncorporatie. De gemeente
huurt per vierkante meter. Bruintjes: ,,Corporaties die meer dan vijfduizend woningen verhuren, hebben meer verstand van het bouwen
van dit soort accommodaties dan
een gemeente. Als huurder hoeft die
geen geld opzij te leggen voor onderhoud en renovatie. De huisarts, logopedist en de bank die een pinautomaat plaatst, doen rechtstreeks zaken met de verhuurder.’’
Een ideale constructie wat Bruin-
¬ Een potje biljarten in mfa Noorderbreedte in Nieuw-Buinen.
¬ Jacob Bruintjes: Mister mfa.
Foto Archief Hilbrand Dijkhuizen
tjes betreft. Met de grote centra in
Borger-Odoorn was hij er op tijd bij
en dat is maar goed ook. Want inmiddels wordt de wet zo aangepast
dat constructies als met de Grote
Drie van Borger-Odoorn niet meer
mogelijk zijn. ,,In de nieuwe wetgeving is het alleen toegestaan in combinatie met woningbouw.’’ De nek-
Foto Boudewijn Benting
slag voor krimpgemeentes, vindt
Bruintjes het. ,,Voor een stad is het
geen probleem om gehoor te geven
aan die eis van woningbouw, maar
voor het platteland is dit de doodsteek. Het laatste dat ze in een
krimpgebied immers willen, is nog
meer woningen toevoegen.’’ De situatie gaat Bruintjes aan het hart. Een
van zijn nieuwe functies na zijn aftreden als wethouder is het voorzitterschap van de werkgroep Leefbaar-
¬ Het interieur van dse mfa Borger.
heid en Voorzieningen van het Nationale Netwerk Bevolkingsdaling.
Bruintjes wil vanuit die functie politiek Den Haag waarschuwen voor de
belemmering die de wet opwerpt
voor de bouw van mfa’s.
Bruintjes ziet voor de mfa een rol
weggelegd als kloppend hart van het
grotere dorp. ,,Door mensen van diverse pluimage samen te brengen in
één gebouw, krijg je een goede ondersteuning van het dorpsleven. Je
Foto Harry Tielman
zorgt voor een warme overdracht
van kind van peuterspeelzaal of kinderopvang naar de basisschool. In
een mfa kun je voorzieningen in
stand houden die anders zouden
wegvallen. De jeugdsoos die vroeger
één avond in de week in een boerderij van 4,5 ton bijeen was, maakt nu
onderdeel uit van het grote geheel
en houdt daarmee bestaansrecht.’’
@
[email protected]