Welzijn Voor Iedereen

Raadsvergadering 13 november 2014
5.
begroting 2015
Beste raadsleden, college, mensen in de raadzaal en luisteraars van
PeelstarFM.
Aan de orde is de begroting van 2015.
We staan voor de grootste financiële ombuiging in de geschiedenis van
onze gemeente. Een ombuiging waarvan we de pijn zoveel als mogelijk
evenredig willen verdelen. Hierbij willen we de kwetsbare groepen in
onze gemeente zoveel mogelijk ontzien. Verder willen we een
aantrekkelijke gemeente blijven. Zeker voor jonge gezinnen.
Deze ombuiging is grotendeels het gevolg van een fikse korting vanuit
het gemeentefonds, de verliesneming op bouwgrondprojecten en in het
verleden niet waargemaakte bezuinigingsvoorstellen zoals bij lastig te
realiseren ombuigingen op personeel. De vermogenspositie van onze
gemeente is in orde. De exploitatie echter niet. Er gaat jaarlijks nog
steeds meer geld uit dan dat er binnen komt.
De overheveling van taken door het rijk aan gemeenten, waarbij minder
middelen voor de uitvoering beschikbaar komen, leiden er ook in onze
gemeente toe dat we steeds meer verantwoordelijkheid dragen en dus
financiële risico’s lopen.
Als Sint Anthonis Nu zijn we ervan overtuigd dat we samen met onze
inwoners dit ombuigingsproces tot een goed einde kunnen brengen.
Hierbij is eigen verantwoordelijkheid van inwoners voor de leefbaarheid
van de dorpen en het welzijn van de bewoners onontbeerlijk. Zonder
deze vitaliteit en kracht redden we het niet. Hier staat tegenover dat de
gemeente, zowel het bestuur als ook het ambtelijk apparaat, een open
en flexibele houding moet blijven aannemen die gericht is op het zoeken
naar oplossingen en die ruimte geeft aan wensen van inwoners,
1
bedrijven en verenigingen. Uiteraard binnen de gestelde bestuurlijke
kaders.
Op die wijze kunnen we elkaar blijven stimuleren en wordt de kracht die
bij onze inwoners, bestuur en ambtelijke organisatie zit, beter benut.
Deze kracht moet uiteraard niet ontaarden in grote maatschappelijke
tegenstellingen. Zo gaat uitbreiding van intensieve landbouw op
verschillende plekken in onze gemeente gepaard met maatschappelijke
onrust en zorg op het gebied van volksgezondheid. Als de ondernemers
in de intensieve landbouw hun toekomst willen behouden in onze
gemeente, zullen ze zich moeten aanpassen.
Ze moeten meeparticiperen en hun verantwoordelijkheid voor de
maatschappij en het milieu nemen. Iedere inwoner heeft tenslotte recht
om op schone lucht, schone grond, schoon water en een prettige
leefomgeving. Laten we elkaar hierop blijven aanspreken en serieus
nemen zonder elkaar af te vallen.
Het mag niet zo zijn dat we afspraken maken over bijvoorbeeld
luchtwassers en de gemeente dit bij sommige ondernemers via
dwangsommen moet afdwingen.
De intensivering van de huidige samenwerking met Boxmeer is van de
baan. Als Sint Anthonis Nu blijven we nog steeds van mening dat onze
toekomst in het Land van Cuijk ligt. Daarom hebben we het principe
omarmd dat we alleen met Boxmeer samenwerken als opmaat naar één
gemeente Land van Cuijk. Dit is ons inziens alleen mogelijk door op
gelijkwaardige basis samen te werken net zoals in de noordelijke
gemeenten, Cuijk, Grave, Mill & Sint Hubert.
Dorpsraad Sint Anthonis heeft de raad onlangs een brief gestuurd waarin
verzocht wordt om met voortgang het VAB-beleid te ontwikkelen en te
wachten met de ontwikkeling van bedrijventerrein Peelkant Oost. Deze
brief is naast de dorpsraad ondertekend door de voorzitter van ZLTO en
SWO. Als Sint Anthonis Nu ondersteunen we dit verzoek en zijn dus
voorstander van een ruimhartig VAB-beleid. Wat overigens in het
coalitieprogramma is opgenomen. De provincie is hiermee al vanaf 2004
mee bezig. Ontwikkeling van Peelkant-Oost hangt wat ons betreft af van
de verzoeken tot bouw van bedrijfspanden en de haalbaarheid hiervan.
Het college stelt voor om vanaf het jaar 2016 flink te bezuinigen op de
bibliotheek. We vragen ons af of de hoogte van de bezuiniging wel
realistisch is. Voordat we hier definitief ja tegen zeggen willen we dat het
2
college dit nader uitwerkt en er ruim voor de begroting van 2016 op
terugkomt.
We maken dus een voorbehoud op de begroting vanaf 2016 tot en met
2018. Op voorhand willen we zowel in Wanroij als in Sint Anthonis een
bibliotheek overeind houden. Expertise op dit gebied is ruimschoots
voorhanden bij het bestuur van de bibliotheek in Wanroij. Zij draaien
sinds kort volledig op vrijwilligers.
Hiervoor dienen we samen met het CDA een amendement in.
Zo vragen wij het college ook de mogelijkheden voor de ombuiging op de
exploitatie en beheer van gemeenschapshuizen goed te onderzoeken en
dit terug te koppelen met de raad. Er staat hier weliswaar een PM post.
Maar de aanzet van het beleid in deze en zeker richting de verre
toekomst is van cruciaal belang voor de leefbaarheid van onze dorpen.
Het bestuur van het Wapen van Wanroij heeft ons aangegeven hierin
mee te willen denken.
Van voetbalvereniging DSV hebben wij via een brief het verzoek
gekregen geld op te nemen voor de renovatie van de kleedlokalen. We
hebben inmiddels van het college begrepen dat dit betrokken wordt bij
de privatisering. De hiervoor benodigde middelen kunnen worden
betaald uit de hiervoor bedoelde reserve of voorziening.
Wel zouden we op korte termijn duidelijkheid van het college willen
hebben over de kaders waarbinnen deze privatisering dienen plaats te
vinden. Het is ons niet duidelijk waarom dit proces zo lang moet duren.
We hebben gezonde sportverenigingen die prima in staat zijn om hun
eigen broek op te houden. Laten we ze die kans dan ook geven.
Ook willen we de huidige samenwerkingsverbanden aan de orde stellen.
Bij een groot gedeelte is het vanuit wetgeving verplicht om samen te
werken. Verder is het wenselijk samen te werken. Vaak alleen al om de
financiële risico’s onderling te spreiden. De samenwerkingsverbanden
zorgen voor nogal wat bestuurlijke drukte. Hier tegenover staat dat ons
college hiermee in staat is om een goed netwerk te onderhouden en uit
te breiden.
We vragen ons af hoe dit in verhouding staat tot op de Euregio,
Noordelijke Maasvallei en Agri-Food Capital? De Euregio maakt zich
sterk voor een regio waarin de landsgrens geen scheidende en
belemmerende effecten meer heeft. Het gaat erom, de economische
3
kracht en de levenskwaliteit in de regio te verhogen en de integratie van
het gebied verder te verbeteren.
Het samenwerkingsverband Noordelijke Maasvallei hecht veel waarde
aan de samenwerking met de 3 O’s Onderwijs, Ondernemers en
Overheid. Er is vanuit het verleden veel werk verzet via het project
Beeldenstorm en daarmee is gezorgd voor versterking van de identiteit
binnen het Land van Cuijk en Noord-Limburg.
Sinds kort hebben we ook het samenwerkingsverband van de Agri-Food
Capital. Hierin wordt gestreefd naar een excellente agri-food regio met
internationale allure, nationale aantrekkingskracht en lokale
samenwerking.
Drie samenwerkingsvormen dus die elk een andere focus hebben. Wat
Sint Anthonis Nu betreft moeten we meer inzetten op Agri-Food Capital.
We verwachten hier van het college meer daadkracht. We hebben als
raad hierop niet voor niets flink ingezet en financiële middelen
beschikbaar gesteld.
Voor behoud van de Euregio hebben we samen met het CDA een
amendement voorbereid.
Hoe gaan we om met de samenwerking binnen de Veiligheidsregio, met
name de brandweer? Wij zijn er van overtuigd dat hierop verder
bezuinigd kan worden. Maar als we dit doen bestaat er een reële kans
dat dit alleen ten koste gaat van onze vrijwilligers.
Kan het college ons helpen hier richting aan te geven? Het is natuurlijk
wel vreemd dat wanneer je bezuinigd, de vrijwilligers de klos zijn.
Noord-Brabant wacht de komende jaren nog een behoorlijke
woningbouwopgave. Tot 2025 zal de woningvoorraad met 10.000
woningen per jaar moeten groeien om aan de behoefte te kunnen
voldoen. Dat blijkt uit de geactualiseerde bevolkings- en
woningbehoefteprognose van de provincie Noord-Brabant. Dus ook in
onze gemeente. We hebben wat dat betreft al flinke slagen gemaakt.
Inmiddels kan er in ieder dorp kan worden gebouwd. De volgende stap
is het verder bebouwen van een aantal lege plekken in het dorp Sint
Anthonis.
Een begin hiertoe is al gemaakt maar hoe denkt het college dit verder
aan te pakken?
4
In juni hebben we de voorjaarnota vastgesteld. Hieruit bleek reeds dat
we flink moesten bezuinigen. We zijn hiermee geen uitzondering. Ook
veel andere gemeenten in ons land staan voor deze klus. De omvang
van onze opgave is zodanig groot dat het zorgvuldig uitwerken van de
voorgestelde ombuigingsvoorstellen de nodige tijd heeft gevergd. De
hierbij te maken keuzes vragen dan ook om een gedegen bestuurlijke
afweging. We zijn als raad samen met het college dan ook een traject
ingegaan die, vanuit het college, tot voorliggend voorstel heeft geleid.
De voorliggende begroting is sluitend met zelfs een klein overschot van
€ 40.000 in 2015. In de daarop volgend jaren is het overschot groter.
Toch willen we samen met de andere partijen bekijken of er nog
aanpassingen mogelijk zijn. Ook willen we bespreken hoe we met de
eenmalige verkoop van landbouwgrond omgaan en hebben we nog
enkele opdrachten richting het college.
In het coalitieprogramma hebben wij (Sint Anthonis NU en CDA)
afgesproken dat we niet in het sociale domein willen bezuinigen.
Op voorhand hierop bezuinigingen is niet wenselijk maar ook niet
verstandig. De meeste regelingen die hier over gaan hebben een open
einde. Dus je kunt niet bij een hulpaanvraag zeggen, we hebben geen
geld meer dus wordt je aanvraag niet gehonoreerd. Het is dus bittere
noodzaak om deze gelden volledig vrij te houden voor de
hulpbehoevenden.
Volgens het coalitieprogramma beginnen we in 2015 met de
voorbereiding van de reconstructie van de voormalige N206. We vragen
ons oprecht af of dit realiseerbaar is. Vanwege de kosten zouden we
graag zien dat onze eigen ambtelijke organisatie dit zoveel als mogelijk
zelf voorbereid. Is dit mogelijk?
Ook vragen wij het college op tijd aan te geven wie de overdekte
sportaccommodaties schoonmaakt als de inzet van het IBN wordt
beperkt. Zijn hierover al afspraken met de gebruikers? Dit is nu wel een
gedeelte van de invulling van de Participatiewet die 1 januari 2015
ingaat. Of wordt op een andere wijze gehoor gegeven aan deze Wet?
We zijn op weg naar een participatiemaatschappij. Een mooi woord voor
veel zelfredzaamheid en zelforganisatie. Dit is alleen mogelijk als
mensen met elkaar willen samenwerken en elkaar willen helpen en
ondersteunen. Je hebt daarvoor een krachtig collectief nodig. Het is
5
daarom wel van belang dat de overheid dit collectief blijft stimuleren. Dat
kun je vaak met relatief weinig geld doen. Neem bijvoorbeeld het
subsidiebeleid. Wat betreft eventuele toekomstige bezuinigen hebben we
hiervoor beleid afgesproken. Dat neemt niet weg dat we dit beleid niet
opnieuw kunnen overwegen. Wij stellen voor om de voorgestelde
ombuiging op subsidie en plaatselijke verenigingen/stichtingen niet te
realiseren.
Hiervoor hebben we samen met het CDA een amendement voorbereid.
In het verlengde hiervan zouden we graag van het college de toezegging
krijgen dat voor het houden van evenementen in 2015 de huidige APV
wordt aangepast. Door het opnemen van de benodigde beleidsregels, is
een vergunning voor een groot deel van niet commerciële evenementen
overbodig en zijn hiervoor dus geen leges verschuldigd. Hoe denken de
overige fracties van dit idee?
Verder is het nog maar de vraag of we grond willen verkopen om de
exploitatie rond te krijgen. Via het coalitieprogramma hebben we
namelijk afgesproken om dit niet te doen. We kunnen een eenmalig
tekort in 2015 accepteren. Dit is voor alle gemeenten een lastig jaar. De
meerjarenraming ziet er vanaf 2016 een stuk rooskleuriger uit. We
houden zelfs geld over. Wij zijn benieuwd hoe de andere fractie hierin
staan.
Als dekking willen de opbrengst uit de verkoop van de boerderij met 12
ha grond gelegen aan de Radioweg 14 inzetten. Hiervoor hebben we
samen amen met het CDA een amendement voorbereid.
En als allerlaatste willen we verhoging van de OZB aan de orde stellen.
Ook hier hebben we via het coalitieakkoord afgesproken dat de totale
opbrengst gelijk dient te blijven, uitgezonderd de inflatiecorrectie en het
effect van areaalvergroting. In het voorstel is een stijging van 2%
aangehouden. Volgens het CBS is de inflatie in 2015 naar verwachting
1,1%. Ook hiervoor hebben we samen met het CDA een amendement
voorbereid.
De aandachtspunten in deze beschouwing willen we vanavond aan de
orde stellen en we zouden graag een aantal opdrachten aan het college
willen meegeven, uiteraard met goedvinden van een raadsmeerderheid.
Tot zover voorzitter.
6