Onderzoekscompetenties (OC) in de 1e graad

Onderzoekscompetenties (OC)
in de 1e graad
Wat zijn OC's?
•Een eenvoudige definitie van OC is niet voorhanden. Op
het internet vind je maar liefst 16 betekenissen voor
'onderzoek' en 31 voor 'competentie'! Bv:
Onderzoeken = middel tot vergaren en verruimen van
kennis en inzicht; verschijnselen systematisch bestuderen
en deze zorgvuldig en opmerkzaam gadeslaan.

Competentie = een verzameling van gedragingen,
vaardigheden en kennis wat een persoon in staat stelt om
een taak succesvol uit te voeren.

Wat zijn OC's?
Het begrip onderzoekscompetentie (OC) staat voor
een samenspel van kennis, inzichten, vaardigheden en
attitudes nodig om een concreet thema (liefst) in
teamverband op een adequate manier te onderzoeken,
te analyseren, te interpreteren en erover te
rapporteren.
Dit kadert ook in de voorbereidende rol van het ASO,
op het hoger onderwijs, waar onderzoekscompetentie
meer en meer centraal staat.
Wat is het doel van OC's?
•Dit kadert in een voorbereidende rol van het ASO op het
hoger onderwijs, waar OC meer en meer centraal staat.
Het doel is zelfstandig wetenschappelijk onderzoek door
de leerlingen te bevorderen en hen te stimuleren om op een
logische wijze gegevens te verzamelen en te verwerken.

De didactiek voor OC's is gebaseerd op begeleid
zelfstandig leren. Het kadert in de zogenaamde 'ontstoffing'
van het 'leren' en de overgang → via 'leren leren' → naar
'zelfstandig leren'.

OC in de 3e graad
•Wat van leerlingen aan OC wordt verwacht op het einde van
de 3e graad, wordt omschreven met 3 EINDTERMEN.
•De leerlingen kunnen:
Zich oriënteren op een onderzoeksprobleem door gericht
informatie te verzamelen, te ordenen en te bewerken.

Een onderzoeksopdracht voorbereiden, uitvoeren en
reflecteren.

De onderzoeksresultaten en conclusies rapporteren en ze
confronteren met andere standpunten.

OC in de 2e graad
•De OC maakt deel uit van de 6 CESUURDOELEN voor de 2e
graad. Deze cesuurdoelen vormen samen met de specifieke
eindtermen de basis voor de leerplannen. Ze worden dus
automatisch gerealiseerd bij het volgen van de leerplannen.
Ze staat omschreven als:
Onder begeleiding voor een gegeven onderzoeksprobleem
onderzoeksvragen formuleren.

Op basis van geselecteerde bronnen voor een gegeven
onderzoeksvraag, op een sytematische wijze informatie
verzamelen en ordenen.

OC in de 2e graad
Onder begeleiding een gegeven probleem met een
aangereikte methode onderzoeken.

Onder begeleiding onderzoeksresultaten verwerken,
interpreteren en conclusies formuleren.

Volgens een gegeven stramien over de resultaten van de
eigen onderzoeksactiviteit rapporteren.

Onder begeleiding reflecteren over de bekomen
onderzoeksresultaten en over de aangewende methode.

OC in de 1e graad
•De opbouw van de OC loopt samen met het ontwikkelen
van een aantal algemene competenties 'LEREN LEREN'.
•Al van in de 1e graad en het lager onderwijs, wordt gewerkt
aan DEELVAARDIGHEIDEN van OC. Bv:

Onderzoekend leren.

Informatie verwerken en probleemoplossend denken.
De ontwikkeling van leervaardigheden, zowel binnen de
vakcontext als vakoverschrijdend. Veel scholen hebben
hiervoor een eigen strategie en aanpak ontwikkeld.

OC in de 1e graad NW
•De EINDTERMEN betreffende wetenschappelijke
vaardigheiden zijn voor NATUURWETENSCHAPPEN:
ET20: onder begeleiding, een natuurwetenschappelijk probleem
herleiden tot een onderzoeksvraag en een hypothese of
verwachting over deze vraag formuleren.

ET21: onder begeleiding, bij een onderzoeksvraag gegevens
verzamelen en volgens een voorgeschreven werkwijze een
experiment, een meting of een terreinwaarneming uitvoeren.

ET22: onder begeleiding, bij een eenvoudig onderzoek, de
essentiële stappen van de natuurwetenschappelijke methode
onderscheiden.

OC in de 1e graad NW
ET23: onder begeleiding, verzamelde en beschikbare data
hanteren, om te classificeren of om te determineren of om een
besluit te formuleren.

ET24: onder begeleiding resultaten uit een experiment, een
meting of een terreinstudie weergeven. Dit kan gebeuren in
woorden, in tabel of grafiek, door aan te duiden op een figuur of
door te schetsen. De leerlingen gebruiken daarbij de correcte
namen en symbolen.

ET25: van de grootheden massa, lengte, oppervlakte, volume,
temperatuur, tijd, snelheid, kracht en energie de eenheden en
hun symbolen in contexten en opdrachten toepassen.

De LEERLIJN NATUURWETENSCHAPPEN:
Leerlingenpracticum: massa en volume
pg. 98
pg. 100
De LEERLIJN NATUURWETENSCHAPPEN:
Leerlingenpracticum: mengsels en zuivere stoffen
pg. 105
pg. 106
De LEERLIJN NATUURWETENSCHAPPEN:
Leerlingenpracticum microscopie: vergelijkende studie
Synthese pg. 92
De LEERLIJN NATUURWETENSCHAPPEN:
Biotoopstudie:

Wat is een biotoop?

Energie is alomtegenwoordig

Observeren is leren

Leren correct meten

Leren determineren

Leren door te vergelijken

Leren via experimenten
OVUR-methode
De LEERLIJN NATUURWETENSCHAPPEN:
OC in de 1ste graad aardrijkskunde
De EINDTERMEN betreffende onderzoekscompetenties in de
AARDRIJKSKUNDE zijn:
ET21: onder begeleiding, bij een onderzoeksvraag gegevens
verzamelen en volgens een voorgeschreven werkwijze een
experiment, een meting of een terreinwaarneming uitvoeren.
ET23: onder begeleiding, verzamelde en beschikbare data
hanteren, om te classificeren of om te determineren of om een
besluit te formuleren.
ET24: onder begeleiding resultaten uit een experiment, een
meting of een terreinstudie weergeven. Dit kan gebeuren in
woorden, in tabel of grafiek, door aan te duiden op een figuur of
door te schetsen. De leerlingen gebruiken daarbij de correcte
namen en symbolen.
OC in de leerlijn aardrijkskunde
+- wetenschappelijke methode
OC in de leerlijn aardrijkskunde
OC in de leerlijn aardrijkskunde
Gesloten instructies
Abiotische factoren uit natuurwetenschappen
OC in de leerlijn aardrijkskunde
OC in de leerlijn aardrijkskunde
OC in de leerlijn aardrijkskunde
Determineertabellen uit natuurwetenschappen
OC in de 1ste graad aardrijkskunde
natuurwetenschappen
Bedankt!
https://www.youtube.com/watch?feature=pl
ayer_detailpage&v=ghIoTW10qwc