De Nuclear Security Summit 2014
in meer dan 100 vragen
INLEIDING
Nederland staat bekend als land dat zich wereldwijd inzet voor vrede, recht en veiligheid. Het voorkomen
van nucleair terrorisme vinden we belangrijk. Want door de doorvoer van veel goederen en mensen in de
Rotterdamse haven en op Schiphol, is het risico van smokkel van nucleair materiaal groter. We lopen dan
ook voorop als het gaat om de opsporing hiervan, en willen dat blijven doen. Ook hebben we nucleaire
bedrijven in ons land, die goed moeten worden beveiligd.
Nucleair materiaal heeft een belangrijke functie. Het geneest onze zieken, verlicht onze huizen. De kans
dat terroristen dit materiaal gebruiken om een aanslag te plegen, is gelukkig klein. Maar als het gebeurt,
dan zijn de gevolgen voor de hele wereld groot. Overheden, bedrijven, wetenschappers en organisaties
uit vele landen werken daarom samen om de hoeveelheid nucleair materiaal te verminderen. Om het
materiaal dat er is, nog beter te beveiligen. En om internationaal betere afspraken te maken.
De Nuclear Security Summit (NSS) is nodig om de wereldwijde samenwerking goed te laten verlopen. En
zo nucleair terrorisme te voorkomen. De NSS is een wereldtop die vanaf 2010 iedere twee jaar wordt
georganiseerd en waar de leiders van meer dan vijftig landen aan deelnemen. Initiatiefnemer is president
Obama, op zijn verzoek organiseert Nederland de NSS in 2014. Zo werkt ons land actief mee aan een
veilige wereld. Voor iedereen. Voor nu. Voor de toekomst.
De NSS draagt daarnaast bij aan de profilering van Nederland als land van vrede, recht en veiligheid. De
NSS 2014 geeft een economische impuls en creëert werkgelegenheid, en bevestigt bovendien de positie
van Den Haag als (congres)stad van vrede en recht.
ALGEMENE
INFORMATIE
NSS 2014
1. Wanneer en waar vindt de NSS 2014 plaats?
De NSS 2014 vindt plaats op maandag 24 en dinsdag 25 maart 2014 in het World Forum in Den Haag.
Sommige delegaties komen al eerder aan en/of vertrekken op een later moment.
2. Wat is het doel van de NSS?
Het doel van de NSS is het voorkomen van nucleair terrorisme door:
1. Het verminderen van gevaarlijk nucleair materiaal in de wereld.
2. Het materiaal dat er is nog beter beveiligen.
3. Het versterken van de internationale samenwerking.
3. Wie komen er?
De leiders van 53 landen en vier internationale organisaties (EU, IAEA, Interpol en VN) zijn uitgenodigd
voor de top. De Europese Unie komt met twee voorzitters dus dat brengt het totaal op 58. Met deze
wereldleiders reizen naar verwachting 5.000 delegatieleden mee. Ook worden er circa 3.000 journalisten
verwacht van over de hele wereld.
4. Waarom doen er 53 landen mee aan de NSS? En niet meer?
1
Voor de eerste NSS in 2010 werden 47 landen en 3 internationale organisaties uitgenodigd. Hierbij is
onder andere gekeken naar regionale spreiding en naar de aanwezigheid en toepassing van nucleair
materiaal in een land (zodat ook hier spreiding was). Voor de tweede NSS in 2012 zijn 53 landen en 4
internationale organisaties uitgenodigd. Nederland heeft besloten aan deze aantallen vast te houden. De
overwegingen hierbij zijn dat a) hoe meer deelnemers, hoe moeilijker het is tot overeenstemming te
komen en b) hoe meer deelnemers, hoe ingewikkelder en omvangrijker de organisatie.
5. Waarom doen landen als Noord-Korea en Iran niet mee aan de NSS?
Via andere gremia worden de landen wel betrokken bij en aangesproken op hun rol en activiteiten ten
aanzien van nucleaire beveiliging. In de huidige context is de NSS daar niet het juiste forum voor.
6. Hoe ziet het programma er uit?
De delegaties komen naar verwachting zondag 23 en maandag 24 maart aan in Nederland. De top begint
op maandag 24 maart om 13.30 uur. Delegaties worden ontvangen door minister-president Rutte in het
World Forum. Na een officiële opening begint de plenaire vergadering. ’s Avonds is er een receptie en
diner met koning Willem-Alexander op paleis Huis ten Bosch. Dinsdag 25 maart gaat om 09.00 uur de
plenaire vergadering weer verder. Daarnaast zijn er mogelijkheden voor bilaterale ontmoetingen. Na de
traditionele leidersfoto en de aanvaarding van de slotverklaring wordt het programma aan het einde van
de middag afgesloten met een persconferentie. Dinsdagavond 25 en woensdag 26 maart vertrekken de
meeste delegaties weer.
7. Is de NSS openbaar?
Nee. De NSS is een top die alleen toegankelijk is voor de wereldleiders en hun delegaties. Een ‘host
broadcaster’ maakt op specifieke momenten en plaatsen tv-opnames die voor alle media beschikbaar
worden gesteld. Daarnaast wordt er een mediacentrum ingericht zodat journalisten uit binnen- en
buitenland verslag kunnen doen van de top.
8. Waarom is Nederland gevraagd om de NSS 2014 te organiseren?
Tijdens de NSS 2012 in Seoul is aan Nederland gevraagd de NSS 2014 te organiseren. Daarvoor is een
aantal redenen:
a. Nederland staat wereldwijd bekend als land dat zich inzet voor vrede, recht en veiligheid. Denk
aan het Internationaal Strafhof, het Internationaal Gerechtshof, het Joegoslavië-tribunaal. Maar
ook aan internationale bijeenkomsten die we de laatste jaren organiseerden, zoals Freedom
Online en de Afghanistan-conferentie. Het verzoek om de NSS 2014 te organiseren is een
bevestiging van onze internationale rol.
b. Nederland is een belangrijke speler in de nucleaire industrie. Denk aan de productie van
radiofarmaceutische producten en isotopen bij NRG in Petten en de verrijking van uranium bij
Urenco Nederland in Almelo.
c. Door de doorvoer van veel goederen en mensen in de Rotterdamse haven en op Schiphol is het
risico van smokkel van nucleair materiaal groter.
d. Nederland heeft - via het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) - het voortouw genomen bij het
verder ontwikkelen van nuclear forensics en de internationale samenwerking op dit terrein.
9. Waarom organiseert een internationale organisatie als het IAEA of de VN deze top niet? Dat
ligt toch veel meer voor de hand?
De IAEA heeft 159 lidstaten en de NSS bestaat uit 53 landen en 4 organisaties. Door de kleinere groep
en de tijdelijkheid van het NSS-proces kunnen sneller mondiale afspraken worden gemaakt over het
voorkomen van nucleair terrorisme. De NSS is een initiatief van president Obama, die een extra impuls
wilde geven aan nucleaire beveiliging. Juist door de directe aanwezigheid en betrokkenheid van
wereldleiders worden resultaten geboekt die anders niet - of pas na lange tijd - zouden zijn bereikt.
VRAGEN
OVER DELEGATIES
2
10. Komt president Obama (of een willekeurige andere wereldleider) ook echt zelf?
Het is aan de uitgenodigde regeringsleiders zelf om hun komst te bevestigen. Inmiddels hebben president
Obama, de Franse president Hollande en de Noorse minister-president Solberg bekend gemaakt dat zij
komen.
11. Komt Michelle Obama ook mee? Is er een programma voor de partners van de wereldleiders?
Er is geen programma voor de partners van de wereldleiders. De top is een zakelijk evenement.
12. Waar verblijft / slaapt president Obama (of een willekeurige andere wereldleider)?
Over de verblijfplaats van de wereldleiders worden om veiligheidsredenen geen mededelingen gedaan.
Eén hardnekkig misverstand kan wel weggenomen worden: president Obama overnacht NIET op een
schip of boorplatform op de Noordzee, maar ‘ergens op land’.
13. Wanneer komt / gaat president Obama (of een willekeurige andere wereldleider)?
Over het reisschema van de wereldleiders worden om veiligheidsredenen geen mededelingen gedaan.
14. Hoeveel mensen reizen er mee in een delegatie?
Dat is sterk wisselend en hangt van de landen zelf af. Totaal verwachten we circa 5000 delegatieleden
die met hun leider meereizen naar Nederland. We doen om veiligheidsredenen geen uitspraken over de
omvang van de delegaties per land.
15. Wie reizen er in maart mee met de wereldleiders?
In de delegaties van wereldleiders reizen de hoofdonderhandelaars (‘sherpa’s’) en ondersteunende
ambtenaren mee. Deze ambtenaren adviseren hen niet alleen over nucleaire beveiliging maar zijn er ook
voor woordvoering, protocol en persoonlijke beveiliging.
16. Waar verblijven al die wereldleiders, delegatieleden, journalisten?
In een straal van 60 km rondom Den Haag zijn voor de verwachte 5000 delegatieleden en 3000
journalisten circa 8000 bedden gereserveerd in ongeveer 55 hotels (delegaties en journalisten betalen
zelf). Om veiligheidsredenen zeggen we niet in welk hotel delegaties exact verblijven.
17. Hoe worden de wereldleiders als Obama beveiligd?
De politie-inzet tijdens de top is fors. Over specifieke vragen rondom de beveiliging geven we geen
antwoord.
18. Kan Nederland hun veiligheid wel garanderen?
De overheid doet er alles aan deze top zo goed mogelijk te laten verlopen. Een veilig en ongestoord
verloop van de NSS vraagt om goede en specifieke veiligheidsmaatregelen. Die maatregelen hebben
impact op de mobiliteit. Daarbij zoekt de overheid continu naar de balans tussen de noodzakelijke
veiligheidsmaatregelen en het laten doorgaan van het maatschappelijke leven.
Zie verder de vragen en antwoorden over veiligheid en beveiliging.
VLIEGVELDEN
19. Welke vliegvelden worden er gebruikt?
De meeste gasten komen aan met lijnvluchten of regeringsvliegtuigen op Schiphol. Ook op Rotterdam The Hague Airport zullen vliegtuigen van delegaties landen en geparkeerd blijven staan. Hoewel in
kleinere aantallen dan op Schiphol.
20. Klopt het dat vliegveld Valkenburg gebruikt gaat worden?
Het voormalige vliegveld Valkenburg wordt niet gebruikt voor aankomst of vertrek van delegaties. De
start- en landingsbanen zouden daar inmiddels ook totaal ongeschikt voor zijn.
Wel zal het terrein gebruikt worden als basis voor helikopters van Defensie en de politie die rond de top
worden ingezet voor zaken als beveiliging en verkeersbegeleiding.
3
ORGANISATIE
VAN DE
NSS
De NSS 2014 is de grootste top die ooit in Nederland is gehouden. 58 wereldleiders, 5000 delegatieleden
en 3000 journalisten komen naar Den Haag. De voorbereidingen zijn bij diverse ministeries en tientallen
partners in volle gang. Minister-president Rutte is voorzitter van de top. Minister Timmermans van
Buitenlandse Zaken coördineert de organisatorische en inhoudelijke voorbereidingen.
ORGANISATIE
21. Wie organiseert de NSS 2014?
Voorzitter van de NSS 2014 is minister-president Rutte. Minister Timmermans van Buitenlandse Zaken is
verantwoordelijk voor de inhoudelijk en organisatorische voorbereidingen.
22. Hoe wordt de NSS voorbereid?
Een projectteam is sinds medio 2012 bezig met de organisatorische voorbereidingen.
Een ‘sherpa’-team is verantwoordelijk voor de inhoudelijke, diplomatieke en voorbereidende
onderhandelingen (6 mensen). Daarnaast werken er vele verschillende organisaties en ministeries mee
om de top tot een succes te maken.
LOCATIE
23. Waar vindt de NSS plaats?
De NSS vindt plaats in het World Forum in Den Haag. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een aantal
omliggende gebouwen (OPCW, Omniversum, Gemeentemuseum), waarin onder meer een internationaal
mediacentrum wordt ondergebracht.
24. Blijven de omliggende gebouwen van de het World Forum beschikbaar voor de daarin
gevestigde bedrijven en organisatie?
Het World Forum bevindt zich in de internationale zone. Dat betekent dat er een veiligheidsring rondom
de locatie is, waarbinnen de gebouwen volledig ter beschikking staan van de NSS.
25. Door te kiezen voor Den Haag/het World Forum gaan heel veel mensen hinder ondervinden.
Waarom is er niet voor een andere, toegankelijker locatie gekozen?
Den Haag heeft als internationale stad van vrede en recht veel ervaring met grote internationale
evenementen. De locatiekeuze is tot stand gekomen op basis van een aanbestedingsprocedure waarin
een aantal factoren is beoordeeld, waaronder de ligging. Den Haag met het World Forum is hierbij als
winnaar uit de bus gekomen.
26. Is het World Forum wel groot genoeg?
Ja, het World Forum is groot genoeg voor de top zelf. Daar ontvangen we de leiders en ongeveer 1500
delegatieleden. Het perscentrum voor naar schatting 3000 journalisten zal naast het World Forum,
verderop in de internationale zone, worden gehuisvest.
27. Wie verzorgt de inrichting van het World Forum?
Thema van de inrichting van het World Forum tijdens de top is “A modern twist to Dutch classics’.
2
Fraai Projecten en Wolterinck Event Decoration zullen in totaal ruim 12.000 m van het World Forum
inrichten. Iedere zaal heeft een eigen functie. De inrichting zal voornamelijk bestaan uit meubels van
Nederlandse ontwerpers. Voor de bloemdecoraties kiest Wolterinck Event Decoration voor diverse
Nederlandse bloemen. Hoe de inrichting en bloemdecoraties er precies uit gaan zien, wordt vlak voor het
begin van de Nuclear Security Summit bekend gemaakt.
4
Fraai en Wolterinck zijn uitgekozen na een aanbesteding waaraan vier partijen hebben meegedaan. In de
aanbestedingsprocedure is getoetst op prijs, kwaliteit en duurzaamheid.
Mogelijk leent het Gemeentemuseum Den Haag kunstwerken uit die in de vergaderzalen worden
opgehangen. Ook kijkt het ministerie van Buitenlandse Zaken naar werken uit de eigen collectie.
Het inrichten van het World Forum start op 16 maart en gaat dan 24 uur per dag door.
28. Speelt koning Willem-Alexander een rol tijdens de NSS, en zo ja, welke?
Ja, op maandagavond geeft koning Willem-Alexander een receptie en een diner op paleis Huis ten
Bosch.
29. Stel dat er een ramp gebeurt, waar gaan alle wereldleiders dan heen?
Bij een evenement van een dergelijke omvang worden uiteraard ook calamiteitenplannen uitgewerkt
waarin met uiteenlopende scenario’s rekening wordt gehouden. Waar de wereldleiders precies heen
gaan bij een ramp, kan vanwege de veiligheidsmaatregelen niet bekend worden gemaakt.
In de calamiteitenplannen wordt uiteraard ook rekening gehouden met de bevolking en met routes voor
de hulpverleningsdiensten.
KOSTEN
EN BATEN VAN DE
NSS
Het organiseren van een wereldtop kost geld.
Tijdens de NSS 2014 zijn er 58 wereldleiders te gast in ons land. Hun verblijf moet veilig, waardig en
ongestoord verlopen.
Tegelijkertijd wordt de top zo sober mogelijk georganiseerd. Zo betalen delegaties en media zelf voor hun
reis- en verblijfskosten.
30. Wat kost de NSS 2014?
Voor de organisatie van de NSS 2014 is 24 miljoen euro begroot. Dit is exclusief de kosten voor de
beveiliging. Daar doen we geen uitspraken over vanwege de veiligheid van de wereldleiders. Omdat het
de eerste keer is dat Nederland een top van een dergelijke omvang organiseert, is de begroting
gedeeltelijk gebaseerd op de organisatorische opzet van de twee voorgaande Nuclear Security Summits
in Seoul en Washington en de toppen van de G8 en de G20.
Het bedrag van 24 miljoen is nodig voor de locatie, de inrichting, catering, techniek, ICT en vervoer van
delegaties. De kosten worden betaald uit de Rijksbegroting. Om precies te zijn uit de Homogene Groep
Internationale Samenwerking, HGIS (een potje binnen de rijksbegroting voor uitgaven van verschillende
departementen op het gebied van buitenlands beleid, om onderlinge samenwerking en afstemming te
bevorderen). Daarnaast is een aantal bedrijven als sponsor bereid gevonden een bijdrage in natura te leveren.
31. Wat levert de NSS 2014 op?
Die vraag kan op verschillende niveaus beantwoord worden:
- een veiligere wereld en daarmee een veiliger Nederland;
- bevestiging van de rol die we internationaal vervullen;
- profilering van Nederland in het algemeen en als land van vrede, recht en veiligheid in het
bijzonder;
- profilering van Den Haag als internationale stad van vrede en recht.
32. Waarom moet dit in crisistijd?
De top wordt zo sober mogelijk georganiseerd. Daarbij geldt dat de gemaakte kosten waar dat redelijk is
en niet conflicteert met goed gastheerschap, worden betaald door de delegaties en media zelf. Ze
betalen bijvoorbeeld zelf de vluchten, hotelkosten en (op enkele uitzonderingen na) de reiskosten van
luchthaven naar World Forum en hotel. Ook de kosten voor ontbijt, lunch en diner buiten het World Forum
worden door de delegaties en media zelf betaald.
5
33. Is er een schadevergoedingsregeling voor bedrijven die omzet derven of kosten moeten
maken?
Nee, er is geen algemene schadevergoedingsregeling. Iedereen draagt in principe zijn of haar eigen
kosten. De NSS is zeer tijdig van tevoren aangekondigd, o.a. via de media, via gemeenten en
brancheorganisaties en met speciale bijeenkomsten. Hierdoor kan iedereen zich goed voorbereiden. Bij
grote evenementen (grote kermissen, sportwedstrijden, marathons) is er ook geen schadevergoeding als
bedrijven tijdelijk niet of minder goed bereikbaar zijn.
Wie na afloop van de NSS toch een poging wil doen een schadeclaim in te dienen omdat er zeer
uitzonderlijke omstandigheden aan de orde zijn geweest, moet zich wenden tot de overheid (‘het gezag’)
die de beslissing nam die de schade heeft veroorzaakt. Bij het gedeeltelijk afsluiten van gemeentelijke
wegen is dat de burgemeester. De provincie is de wegbeheerder van provinciale wegen, Rijkswaterstaat
van auto- en snelwegen.
MOBILITEIT
EN BEREIKBAARHEID
Nederland verwelkomt op 24 en 25 maart 58 wereldleiders en 5000 delegatieleden in Den Haag tijdens
de Nuclear Security Summit (NSS). Voor een goed verloop van deze conferentie (de grootste ooit in
Nederland georganiseerd) worden veiligheids- en verkeersmaatregelengetroffen die van invloed zijn op
de bereikbaarheid.
Weggebruikers tussen Amsterdam, Den Haag en Rotterdam moeten rekening houden met zeer ernstige
hinder. Door afsluiting van wegen ontstaat grote kans op lange files op snelwegen. Datzelfde geldt ook
voor het onderliggend wegennet in Wassenaar, Katwijk, Noordwijk, de Bollenstreek en Haarlemmermeer.
34. Wat zijn de gevolgen voor mij als Hagenaar/buurtbewoner of als ik in/rond Den Haag werk?
De organisatoren van de NSS 2014 doen er alles aan om hinder voor stads- en buurtbewoners te
beperken. Het is vanwege noodzakelijke veiligheidsmaatregelen echter niet te voorkomen dat delen van
de stad - met name rondom het World Forum en de aanvoerroutes daar naartoe - gedurende een of
meerdere dagen beperkt bereikbaar zijn voor autoverkeer.
In de omgeving van het World Forum zijn een aantal straten van zaterdag 22 maart tot en met dinsdag
25 maart afgesloten:
•
de Johan de Wittlaan
•
de Eisenhowerlaan
•
een deel van de Stadhouderslaan
•
een deel van de Scheveningseweg
•
de Professor B.M. Teldersweg tot Madurodam
U kunt het gebied niet in- of uitrijden. Er gelden parkeerverboden op:
•
de Catsheuvel
•
de Eisenhowerlaan
•
de Stadhouderslaan
•
de omgeving van de Jan Willem Frisohof
N14 (Sijtwendetracé) – Landscheidingsweg - Hubertustunnel - Hubertusviaduct
•
Dit traject wordt in beide richtingen afgesloten van zondagmiddag 23 maart tot en met
dinsdagavond 25 maart. Kruisend verkeer is toegestaan.
6
Schiphol – Den Haag (A5, A4, A44 en N44)
Automobilisten die tussen Den Haag en Schiphol rijden via de A5, A4, A44 en N44 moeten rekening
houden met afsluitingen:
•
van zondagmiddag 23 maart tot maandagmiddag 24 maart
•
op dinsdagmiddag en -avond op 25 maart
De omleidingen staan aangegeven op de omleidingsborden. Van maandagmiddag 24 tot
dinsdagmiddag 25 maart is deze route wel open voor het verkeer.
Bezuidenhoutseweg
De Bezuidenhoutseweg, tussen de Laan van Nieuw Oost-Indië en de Landscheidingsweg, is op
maandag 24 maart afgesloten. Exacte tijden volgen nog.
Javastraat en Koninginnegracht
De Javastraat en de Koninginnegracht, tussen Madurodam en de Javastraat, zijn afgesloten op
dinsdag 25 maart, tussen 7.00 en 11.00 uur.
Openbaar Vervoer in Den Haag
De HTM zet in Den Haag extra trams en eventueel ook bussen in om een groot aantal reizigers te
kunnen vervoeren. Op 24 en 25 maart zijn er enkele aanpassingen.
•
Tramlijn 1 rijdt op maandag 24 en dinsdag 25 maart niet via de Parkstraat, Scheveningseweg
en Jurriaan Kokstraat. Tram 1 wordt omgeleid via de Koninginnegracht en Nieuwe Parklaan (traject
tramlijn 9).
•
Buslijnen 21 en 24 rijden in de omgeving van het World Forum een aangepaste route, waarbij
enkele haltes komen te vervallen.
•
Tramlijnen 1 en 9 moeten op de Nieuwe Parklaan incidenteel op bevel van de politie enkele
haltes voorbij rijden zonder te stoppen.
Overige tram- en buslijnen rijden hun normale route en worden een enkele keer gehinderd door een
voorbijrijdende delegatie.
Automobilisten moeten tijdens de top rekening houden met wegafsluitingen op het Hubertustracé. Ook
geldt in enkele straten een parkeerverbod. Het dringende advies is dan ook om niet met de auto naar
Den Haag te komen. Indien mogelijk kunt u het beste de auto laten staan en gebruikmaken van tram
of bus. HTM zet hiervoor extra trams en bussen in. Ook de NS zet extra materieel in. Voor Hagenaars
is ook de fiets een uitstekend alternatief. Thuis- en flexwerken zijn eveneens te overwegen
mogelijkheden. Actuele informatie over maatregelen rond de NSS is te vinden op
www.denhaag.nl/NSS 2014.
35. Wat zijn de gevolgen voor mij als weggebruiker?
De organisatoren van de NSS 2014 doen er alles aan om hinder voor weggebruikers te beperken. Het is
vanwege noodzakelijke veiligheidsmaatregelen echter niet te voorkomen dat rijstroken en/of
weggedeelten gedurende dagdelen worden afgesloten voor het verkeer.
Weggebruikers tussen Amsterdam, Den Haag en Rotterdam moeten rekening houden met zeer ernstige
hinder. Door afsluiting van wegen ontstaat grote kans op lange files op snelwegen. Datzelfde geldt ook
voor het onderliggend wegennet in Wassenaar, Katwijk, Noordwijk, de Bollenstreek en Haarlemmermeer.
Alle informatie hierover is verkrijgbaar op www.vanAnaarBeter.nl/voorbereidopweg/nss/.
36. Hoe berekenen we effecten van de NSS op de mobiliteit?
7
Uit de verkeersmodellen blijkt dat rekening moet worden gehouden met een verdubbeling van de files
die normaal in een spits in Nederland ontstaan (‘spits bovenop de spits’). Dat betekent dat als er
normaal 150 kilometer file op de snelwegen in de Randstad staat, dat nu 300 kilometer zal zijn.
37. Wat is het advies aan forenzen e.a. weggebruikers?




Het kabinet heeft een oproep aan alle rijksambtenaren die niet in Den Haag wonen gedaan om zo
veel mogelijk thuis te werken of ergens anders buiten Den Haag. Uiteraard als dat kan, en in
overleg met de directe leidinggevende. Hiermee geeft het kabinet ook het goede voorbeeld aan
andere werkgevers en organisaties.
Het belangrijkste advies is om op maandag 24 en dinsdag 25 maart niet naar dit deel van de
Randstad te komen, als u er niet per se hoeft te zijn. Werk thuis of ergens anders.
In de tweede plaats: wie tóch in Den Haag, de Bollenstreek of Schiphol en omgeving moet zijn,
krijgt het advies het openbaar vervoer te nemen en buiten de spits te reizen.
Wie in de spits richting Den Haag wil reizen kan gebruik maken van extra capaciteit op het spoor.
De Nederlandse Spoorwegen zet maandag 24 en dinsdag 25 maart in de spits extra capaciteit in
tussen Amsterdam, Schiphol, Leiden en Den Haag (vv). De intercity-treinen worden verlengd,
waardoor ’s ochtends tussen 07.00 en 09.00 en ’s avonds tussen 17.00 en 19.00 uur capaciteit
beschikbaar kan zijn voor 22.000 reizigers per uur. Dat is 10.000 meer dan normaal. De komende
tijd wordt dat verder uitgewerkt. Ook zet NS 600 extra mensen in op de stations en in de treinen
om reizigers te helpen. De langere treinen rijden ook door naar Rotterdam.
Wie tóch tijdens de spits met de auto op weg gaat, moet rekening houden met zeer ernstige
hinder en dus langere reistijden. Een goede voorbereiding is belangrijk. Raadpleeg daarom de
website www.vanAnaarBeter.nl voordat u vertrekt. Houd de actuele verkeersinformatie in de
gaten en volg de omleidingsroutes die zijn aangegeven op de informatieborden boven de weg en
langs de weg. Houd hoe dan ook rekening met langere reistijden.
MAATREGELEN WEGENNET
Op welke wegen zal er directe hinder zijn?
Het vervoer van de wereldleiders van Schiphol naar Den Haag zal plaatsvinden via een afgezette route, de
zogenaamde corridor, over de A5, A4, A44, N44 en N14, waarbij één of meerdere rijstroken tijdens in
lange tijdsvensters zijn afgesloten
Wanneer is sprake van deze afgezette route?
Voor zover we nu kunnen overzien is dit van zondagmiddag 23 maart 16.00 tot maandagmiddag 24 maart
16.00 en dinsdagmiddag 25 maart 13.00 tot woensdagochtend 26 maart 05.00 uur. We verwachten dan
zeer ernstige hinder voor het verkeer.
Dat is in totaal dus 40 uur. Dat is erg lang. Kunt u uitleggen waarom dat nodig is?
Voordat de regeringsleiders van de corridor gebruik kunnen maken worden er verkeersmaatregelen
opgebouwd/ingesteld en moet er een grondige veiligheidscheck plaatsvinden. Dit kost tijd. Bij de tweede
afsluiting – op dinsdag - kost dat minder tijd omdat de route tijdens de hele NSS nadrukkelijk onder
controle wordt gehouden. Vanwege deze veiligheidscheck is het onmogelijk de afzettingen steeds weer
op te ruimen en terug te plaatsen. Ook speelt mee dat we de aankomsttijden van de wereldleiders op
Schiphol pas op het laatste moment weten.
De conclusie luidt dus dat zowel het (recreatieve) zondagmiddagverkeer als het verkeer in de
maandagochtendspits en de dinsdagmiddag- en avondspits er hinder van ondervindt?
Ja, dat klopt. Vanaf zondagmiddag 23 maart 16.00 uur wordt de route voor de wereldleiders vrijgemaakt.
Dat betekent dat de (gedeeltelijke) afsluitingen van kracht zijn en het verkeer ernstige hinder ondervindt.
Waarom is voor deze route gekozen?
8
Er is gekeken naar de veiligheid en de impact op het verkeer. Er is door diverse partijen geconcludeerd dat
beter voor de A44/N44 kan worden gekozen voor het vervoer dan over de A4 naar Den Haag te rijden.
Welke maatregelen worden op de A5 genomen?
De A5 wordt tussen knooppunt Raasdorp (A9) en knooppunt De Hoek (A4) tijdelijk in beide richtingen
afgesloten in de eerder genoemde tijdsvensters. Dit is van zondagmiddag 16.00 uur tot maandagmiddag
16.00 uur en van dinsdagmiddag 13.00 uur tot woensdagochtend 05.00 uur.
Welke maatregelen worden op de A4 genomen?
Op de A4 zijn tussen knooppunt De Hoek en knooppunt Burgerveen in de richting van Den Haag drie
rijstroken dicht in genoemde tijdsvensters. De rijstroken worden afgezet met een mobiele barrier, die in
vergelijking met een barrier die normaal wordt gebruikt, veel sneller kan worden geplaatst en
weggehaald. Er zijn dus slechts twee rijstroken beschikbaar voor het verkeer.
Vanuit veiligheidsoverwegingen is de verzorgingsplaats Den Ruygen Hoek aan de A4 in de richting van Den
Haag is van zondagmiddag tot woensdagochtend dicht. Dit betekent ook dat er geen voertuigen op de
parkeerplaats mogen staan.
Welke maatregelen worden op de A44/N44 genomen?
De A44 wordt tussen knooppunt Burgerveen en Wassenaar in de richting van Den Haag afgesloten in de
eerder genoemde tijdsvensters. (Dit is van zondagmiddag 16.00 uur tot maandagmiddag 16.00 uur en van
dinsdagmiddag 13.00 uur tot woensdagochtend 05.00 uur).
Welke maatregelen worden genomen op de N14/N440?
De N14/N440 (Sytwendetracé, via de Hubertustunnel naar het World Forum) wordt in beide richtingen
afgesloten van zondagmiddag 23 maart tot woensdagochtend 26 maart. De afsluiting geldt vanaf de A4.
Leidschendam is overigens wél bereikbaar.
Waarom wordt er gesproken over de rijrichting naar Den Haag? De delegaties moeten toch ook terug
naar Schiphol op dinsdagmiddag?
Om gebruik te maken van de al ingezette veiligheids- en verkeersmaatregelen op de maandagochtend is
er voor gekozen gebruik te maken van dezelfde route. Dit betekent dat de delegaties op de
dinsdagmiddag in de tegengestelde richting rijden: dus tegen de gebruikelijke rijrichting in over de
westelijke baan in noordelijke richting.
Welke op- en afritten op de route zijn afgesloten?
De op- en afritten Hoofddorp (3) en Hoofddorp-Zuid (3a) zijn afgesloten. Evenals de afrit Nieuw-Vennep.
Hoe worden de op- en afritten afgesloten?
Deze worden met hekken en barriers afgezet.
Hoe goed is Schiphol die dagen bereikbaar?
De bereikbaarheid van Schiphol staat in genoemde tijdsvensters onder zware druk. Het advies is daarom
ook om met de trein naar de luchthaven te reizen.
Voor het vervoer van de wereldleiders van de luchthaven naar Den Haag wordt de A4 in zuidelijke richting
teruggebracht van vijf naar twee rijstroken. De eerste rijstrook wordt pas ten zuiden van de
Schipholtunnel afgesloten, zodat het verkeer zo lang mogelijk via de A4 parallelrijbaan richting Schiphol
kan afslaan (ten noorden van de tunnel).
9
Bij dreigende filevorming op de A4 tussen knooppunt Badhoevedorp en de Schipholtunnel worden
omleidingroutes naar Schiphol ingezet:
- Vanaf de A2 wordt het verkeer bij de afrit Vinkeveen via de N201 naar de A4 omgeleid. Vanaf Hoofddorp
wordt het verkeer via de oostbaan naar Schiphol geleid;
- Vanaf de A9 afrit Aalsmeer (6) via de N232 (Fokkerweg) en N201 eveneens naar de A4;
- Vanaf de A9 afrit Ouderkerk a/d Amstel / Amstelveen-Oost (4) via de Beneluxbaan.
Wie communiceert over de gevolgen voor de luchtreizigers?
Schiphol zal aandacht besteden aan de NSS via onder meer persberichten, op de website en via Schiphol
TV. Indien nodig zal Schiphol gericht communiceren met omwonenden, gebruikers en bedrijven.
Worden er ook maatregelen genomen op de A13?
Ten behoeve van het vervoer van delegaties vanaf Rotterdam (vliegveld en stad) kan het noodzakelijk zijn
een rijstrook van de A13 af te sluiten. Dat hangt af van de drukte. Als een delegatie door het verkeer heen
kan worden geleid, zonder tot stilstand te komen, is dit niet nodig. Als er file dreigt te ontstaan, wordt er
een rijstrook gesloten en wordt de delegatie er snel langs geleid, waarna de strook weer open gaat.
De route is van maandagmiddag 16.00 uur tot dinsdagmiddag 13.00 uur niet afgezet. Zijn er dan geen
problemen?
De wereldleiders gaan maandag pas ver na de avondspits naar hun hotels. We verwachten daarom weinig
problemen voor het overig verkeer.
De dinsdagochtendspits zal wel weer druk zijn. Een aantal wereldleiders dat buiten Den Haag overnacht,
zal dan door het verkeer naar Den Haag worden geleid, maar daarvoor worden geen routes voor langere
tijd afgezet. Er zijn kortdurende afsluitingen, van snelwegen en bijvoorbeeld ook van de N206 (vanaf
Noordwijk), die wél voor oponthoud voor het verkeer gaan zorgen.
ALTERNATIEVE MOGELIJKHEDEN




Het belangrijkste advies is om op maandag 24 en dinsdag 25 maart niet naar dit deel van de Randstad te
komen, als u er niet per se hoeft te zijn. Het is aan te raden elders of thuis te werken. Het kabinet heeft
daarom dan ook besloten een oproep aan alle Rijksambtenaren in Den Haag te doen om, in overleg met
de leidinggevende, zoveel mogelijk thuis te werken of ergens anders buiten Den Haag.
In de tweede plaats: wie tóch in Den Haag, Schiphol en omgeving moet zijn, krijgt het advies buiten de
spits reizen.
Wie in de spits richting Den Haag wil reizen kan gebruik maken van extra capaciteit op het spoor. De
Nederlandse Spoorwegen zetten maandag 24 en dinsdag 25 maart in de spits extra capaciteit in tussen
Amsterdam, Schiphol, Leiden en Den Haag (vv). De intercity-treinen worden verlengd, waardoor ’s
ochtends tussen 07.00 en 09.00 en ’s avonds tussen 17.00 en 19.00 uur capaciteit beschikbaar kan zijn
voor 22.000 reizigers per uur. Dat is 10.000 meer dan normaal. De komende tijd wordt dat verder
uitgewerkt en gecommuniceerd. Ook zet NS 600 extra mensen in op de stations en in de treinen om
reizigers te helpen. De langere treinen rijden ook door naar Rotterdam.
Wie tóch tijdens de spits met de auto op weg gaat, moet rekening houden met zeer ernstige hinder en
dus langere reistijden. Een goede voorbereiding is belangrijk. Raadpleeg daarom de website
www.vanAnaarBeter.nl voordat u vertrekt; houd de actuele verkeersinformatie in de gaten en volg de
omleidingroutes die zijn aangegeven op de informatieborden boven de weg en langs de weg. Houd hoe
dan ook rekening met langere reistijden.
Om hoeveel extra treinen gaat het precies?
10
De extra capaciteit wordt gecreëerd door treinen te verlengen en meer staanplaatsen te bieden. Extra
treinen zijn niet mogelijk op het traject Amsterdam, Schiphol, Leiden en Den Haag. Het wordt al maximaal
benut.
Kan NS geen extra treinen laten rijden in plaats van alleen treinen langer te maken?
Er is op alle trajecten rondom Den Haag gekeken naar de capaciteit. Met name op het traject tussen
Amsterdam en Den Haag worden extra reizigers verwacht. Door treinen te verlengen is er meer plaats in
de trein. Het rijden van extra treinen is niet mogelijk op dit toch al druk bereden spoor in de Randstad.
Kan NS niet altijd treinen verlengen op deze trajecten?
Mobiliteit tijdens de NSS is van zeer groot belang. De treinstellen die gebruikt worden om treinen te
verlengen zijn niet ‘over’, maar moeten hiervoor op andere trajecten van treinen af worden gehaald. Dat
wil dus zeggen dat het op andere trajecten drukker kan zijn dan normaal om de mobiliteit rondom Den
Haag te vergroten. In dit uitzonderlijke geval is er dus aanleiding hiervoor te kiezen, maar dit is normaliter
niet het geval.
Wat gebeurt er als treinen niet meer kunnen rijden? Kan NS bereikbaarheid garanderen?
Voor het geval zich verstoringen voordoen heeft ProRail extra personeel en middelen achter de hand. Ook
NS heeft extra mensen in dienst om hulp bij verstoringen zo goed mogelijk te laten verlopen en reizigers
weer snel op weg te helpen.
Wat is de inzet van de NS?
De NS zet 600 extra mensen in op de stations en in de treinen om reizigers te helpen. Ook zijn er extra
mensen in dienst om hulp bij verstoringen zo goed mogelijk te laten verlopen en reizigers weer snel op
weg te helpen.
Waar komt de extra capaciteit vandaan?
De extra capaciteit wordt uit overige delen van Nederland gehaald. Dit kan ervoor zorgen dat er op
andere trajecten in het land minder capaciteit beschikbaar is. De extra capaciteit wordt gecreëerd door
treinen te verlengen en meer staanplaatsen te bieden.
Wat zal het effect zijn van extra treinen?
We hopen dat mensen de auto laten staan en de trein nemen of overwegen thuis te werken. Dat kan tot
maximaal 30% minder verkeer op de weg leiden, zo is de verwachting. Dat is tijdens de NSS te weinig om
files te voorkomen, maar hopelijk genoeg om te voorkomen dat de Randstad helemaal dichtslibt.
Wat is de extra inzet van ProRail deze dagen?
Er staan extra storingsploegen en storingsmonteurs paraat, zodat eventuele problemen snel kunnen
worden verholpen. Ook staan er wegsleeplocomotieven klaar om bijstand te verlenen. Met deze extra
inzet wordt vlotte doorstroming bij een eventueel incident geborgd.
Verder heeft ProRail (net als Rijkswaterstaat op de weg) tijdens de NSS geen werkzaamheden aan het
spoor gepland.
Moet uw oproep tot thuiswerken worden gezien als een rijksbreed appèl aan alle ambtenaren?
De oproep aan alle rijksambtenaren die niet in Den Haag wonen is: bekijk met uw leidinggevende of u op
24 en 25 maart thuis kunt werken. Of misschien kunt u op een rijkskantoor buiten de Randstad een
werkplek vinden. Reizen buiten de spits helpt ook, en desnoods neemt u een vrije dag op. Afspraken met
externen in Den Haag kunt u sowieso beter op een andere dag plannen.
Met deze oproep geeft het kabinet het goede voorbeeld, ook aan andere grote werkgevers in Den Haag,
rond Leiden, in de Bollenstreek en rond Schiphol.
11
Wat is de gedachte achter de omleidingroutes?
Mensen die tóch de weg op gaan moeten vanaf zondagmiddag 23 maart 16.00 uur tot woensdagochtend
05.00 uur rekening houden met omleidingroutes. Die worden gepubliceerd op de bekende website
www.vanAnaarBeter.nl en op borden boven en langs de weg.
Doelstelling van de omleidingen is dat het verkeer dat geen bestemming heeft tussen Schiphol, Leiden en
Den Haag daar ook niet gaat rijden. De forens die normaal van Amsterdam naar Den Haag of Rotterdam
rijdt wordt bijvoorbeeld omgeleid via Utrecht (A2/A12/A20). En ook automobilisten die van
Schiphol/Amsterdam naar Breda willen, worden via Utrecht (A2/A27) geleid.
Er bestaat dan wel een grote kans op files op die omleidingroutes. Om die te beperken, wordt het verkeer
dat normaliter over die routes rijdt óók omgeleid.
Voorbeelden:
- Friesland – Amsterdam via A6 / A1: ter ontlasting van de noordzijde van Amsterdam (A7/A8/A10);
- Groningen – Rotterdam via de A28 / A50 / A15 en Arnhem/Nijmegen – Rotterdam via A50/A15 om de
A12/A20 (met name knooppunt Gouwe - Terbregseplein) te ontlasten;
- Arnhem / Ede – Amsterdam via A30/A1: ter ontlasting van knooppunt Oudenrijn.
De filosofie is de pijn zo gelijkmatig mogelijk te verdelen over het land door te proberen het verkeer te
spreiden over het snelwegennet. We verwachten de grootste problemen in het westen. Vandaar dat de
omleidingsroutes oostelijk lopen. We roepen mensen die de weg op gaan op de omleidingsroutes te
volgen, omdat de extra reistijd dan zoveel mogelijk wordt beperkt.
Volg dus niet uw navigatiesysteem, maar de omleidingsroutes.
Met hoeveel vertraging moet de weggebruiker rekening houden?
Reistijden over de weg zijn tijdens NSS langer dan gebruikelijk. Als mensen kiezen voor het openbaar
vervoer kan volledig dichtslibben van de snelwegen hopelijk worden voorkomen.
Advies aan automobilisten is goed voorbereid van huis te gaan door de website www.vanAnaarBeter.nl te
raadplegen en actuele verkeersinformatie in de gaten te houden. Eenmaal onderweg is het advies de
omleidingroutes op de borden te volgen. De informatievoorziening gebeurt in samenwerking met de
gemeente Den Haag, vele andere gemeenten, provincies, de luchthaven Schiphol, de ANWB en de
VerkeersInfomatieDienst (VID).
Ondervindt de rest van de Randstad ook hinder van de afsluitingen tussen Schiphol en Den Haag?
Ja. Op omleidingroutes via bijvoorbeeld Utrecht zal het drukker zijn dan normaal.
U maakt omleidingroutes én zet extra treinen in. Dat is toch een dubbele boodschap? Wat raadt u de
automobilisten nu aan?
De boodschap is: maak maandag 24 en dinsdag 25 maart gebruik van het openbaar vervoer. Neem de
trein in plaats van de auto. Ook kunt u overwegen thuis te werken. Als u tóch de weg op gaat bereidt u
zich dan goed voor: raadpleeg de website www.vanAnaarBeter.nl voor omleidingsroutes en houd de
actuele verkeersinformatie in de gaten. Houd hoe dan ook rekening met extra reistijd.
Hoe zien alternatieven/omleidingen er per gemeente uit?
Er wordt gewerkt aan één groot verkeersplan met alle maatregelen en omleidingsroutes. Dat is in de loop
van februari helemaal klaar. Gemeenten publiceren de lokale gevolgen en omleidingen ook zelf en
communiceren daarover met hun inwoners. Rijkswaterstaat zal de regionale omleidingen en landelijke
12
omleidingen via onder meer vanAnaarBeter.nl naar buiten brengen. De verschillende wegbeheerders
delen de informatie met elkaar.
Een aantal gemeenten, als Wassenaar bijvoorbeeld, lijkt twee dagen afgesloten te worden van de
wereld. Klopt dat?
Ook voor de bereikbaarheid van Wassenaar en de andere gemeenten die met gevolgen van de NSS te
maken hebben worden omleidingen ingesteld. Maar er moet wel rekening worden gehouden met veel
langere reistijden.
LUCHTRUIM EN LUCHTVAART
38. Klopt het dat het luchtruim boven Den Haag vier dagen dicht gaat, en waarom is dat?
Vanwege de NSS wordt op 24 en 25 maart het luchtruim 50 nautische mijlen rondom Den Haag gesloten
en zijn er voor een groter deel van het luchtruim restricties. Op 24 en 25 maart wordt tevens een extra
luchtruim beperking direct boven Den Haag ingesteld. Daarvan is men in de luchtvaartwereld op de
hoogte.
39. Wat betekent de NSS voor het reguliere vliegverkeer?
De NSS top en het feit dat veel delegaties verwelkomd worden op Schiphol zal naar verwachting ook
impact hebben op het reguliere vliegverkeer op Schiphol. Wat de impact is, is op dit moment niet bekend.
Hangt van de beperking van het luchtruim in combinatie van de (uur) capaciteit van Schiphol af. Naar
verwachting zullen vluchtschema mogelijk wel moeten worden aangepast
40. Is het toegestaan om drones of modelvliegtuigjes in de omgeving van het World Forum of en
hotel van een delegatielid te laten vliegen?
Alle onbemande luchtvaartuigen zoals drones of een modelvliegtuigen vallen, zodra het vliegt, onder het
luchtverkeer. En daarom ook (grotendeels) onder de Wet Luchtvaart en het Luchtverkeersregelement.
Hierin staat oa dat het recreatief/particulier vliegen met onbemande luchtvaartuigen alleen mag boven
bepaalde gebieden en zeer zeker niet boven onder andere aaneengesloten bebouwing en
mensenmenigten. Dus in de omgeving van het World Forum of een hotel is het vliegen niet toegestaan,
net als op alle andere locaties die onder deze definitie vallen.
41. Wat gebeurt er als burgers of media op plekken waar dit niet mag toch modelvliegtuigen of
drones gebruiken?
Dan maken zijn zich schuldig aan een strafbaar feit waar tegen wordt opgetreden.
42. Is dat altijd strafbaar of alleen nu i.v.m. de NSS
Alle onbemande luchtvaartuigen zoals drones of een modelvliegtuigen vallen, zodra het vliegt, onder het
luchtverkeer. En daarom ook (grotendeels) onder de Wet Luchtvaart en het Luchtverkeersregelement.
Hierin staat oa dat het recreatief/particulier vliegen met onbemande luchtvaartuigen alleen mag boven
bepaalde gebieden en niet boven onder andere aaneengesloten bebouwing en mensenmenigten. Dat
heeft verder niets met de NSS te maken.
43. Worden er ook andere luchthavens dan Schiphol gebruikt?
Ook op Rotterdam - the Hague Airport zullen vliegtuigen van delegaties landen en geparkeerd blijven
staan. Hoewel in kleinere aantallen dan op Schiphol.
13
44. Wat zijn de gevolgen voor de bereikbaarheid van Schiphol?
De bereikbaarheid van Schiphol via de weg zal gedurende de NSS naar verwachting op verschillende
(piek) momenten op de dag slecht tot zeer slecht zijn. Schiphol adviseert reizigers tijdens de NSS dagen
op 24 en 25 maart en ook de zondagmiddag en woensdagochtend daarna rekening te houden met een
(mogelijk) slechte bereikbaarheid van de luchthaven en bij voorkeur met de trein naar Schiphol te komen.
45. Kunnen de bloemenveiling en andere bedrijven Schiphol gewoon bereiken?
Ja de bloemenveiling en andere bedrijven kunnen gewoon Schiphol bereiken, soms niet via de normale
routes maar in het gebied van de NSS (Randstad) worden omleidingsroutes aangegeven en voorzien van
een duidelijk bebordingsplan. Bedrijven in het NSS gebied worden op separate bijeenkomsten specifiek
bijgepraat over mobiliteit in de regio.
46. Wat zijn de gevolgen voor werknemers werkzaam op of rondom Schiphol?
Omdat er mogelijk filevorming op de wegen rondom Schiphol zal ontstaan, en de luchthaven daardoor via
de weg slecht bereikbaar, wordt de werknemer geadviseerd rekening te houden met extra reistijd om
naar het werk te komen en bij voorkeur met de trein te reizen.
47. Wat betekent de NSS voor de overlast voor omwoners van Schiphol?
Voor de NSS top wordt een deel van de luchthaven, waaronder de Polderbaan, speciaal gereserveerd
voor de ontvangsten van de delegaties. Het reguliere vliegverkeer wordt verdeeld over de andere starten landingsbanen van Amsterdam Airport Schiphol. Dit betekent dat omwonenden hiervan mogelijk extra
hinder ondervinden.
De Polderbaan zal na de NSS top gelijk in groot onderhoud gaan voor een periode van vier weken. Op de
website van het Bewonersaanspreekpunt Schiphol zal hierover meer informatie te vinden zijn.
www.bezoekbas.nl
48. Kan ik in de Randstad nog een hotel boeken tijdens de NSS 2014?
Dat kan, hoewel de kans bestaat dat veel hotels in die periode zijn volgeboekt. Voor beschikbaarheid
moet contact worden opgenomen met de hotels of met tussenpersonen, zoals reisbureaus en
boekingssites.
VEILIGHEID
EN BEVEILIGING
Algemeen
- Een waardig, veilig en ongestoord verloop van een top met 58 wereldleiders, 5000 delegatieleden
en 3000 journalisten van over de hele wereld vraagt om specifieke veiligheidsmaatregelen.
- Talloze organisaties werken intensief samen om te zorgen voor een veilig en ongestoord verloop
van de NSS 2014.
- Het streven daarbij is om de juiste balans te vinden tussen veiligheid en continuïteit in het
maatschappelijke verkeer, om zo de overlast zo beperkt mogelijk te houden.
- Er wordt vanuit scenario’s rekening gehouden met risico’s die een evenement als de NSS met
zich meebrengt. Samen met de politie en de inlichtingen- en veiligheidsdiensten worden op basis
van scenario’s passende, zichtbare en onzichtbare maatregelen genomen.
49. Mogen buitenlandse beveiligers wapens meenemen?
Indien een staatshoofd, regeringsleider of minister van Buitenlandse Zaken Nederland bezoekt, is het
toegestaan dat er gewapende beveiligers meereizen met de delegatie. De beveiligers hebben dan wel
toestemming nodig om hun wapen te dragen. Voor de wijze van het verstrekken van wapenvergunningen
14
bestaat een regeling. De wapenvergunning wordt namens de minister van Veiligheid en Justitie verstrekt
door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV). Ook bij deze top geldt dat de
bewapeningsregeling van toepassing is voor buitenlandse beveiligers.
50. Regelt de Amerikaanse secret service de beveiliging van Obama?
De Nederlandse overheid is verantwoordelijk voor de beveiliging van alle staatshoofden en
regeringsleiders die tijdens de NSS in Nederland zijn. De beveiliging wordt uitgevoerd door de
Nederlandse politie, uiteraard gebeurt dat in samenwerking met de beveiligingsdiensten van de
betreffende staatshoofden.
51. Werken de Amerikaanse inlichtingendiensten en met name de NSA samen met de
Nederlandse diensten?
U kunt zich voorstellen dat we met alle veiligheidsorganisaties van de landen die komen samenwerken
om de komst van hun regeringsleiders zo goed mogelijk voor te bereiden. Op deze wijze kunnen we er
zorg voor dragen dat de top veilig, ongestoord en waardig verloopt.
52. Zijn er gebieden die als “no go area” worden aangemerkt en waar direct wordt geschoten door
speciale eenheden?
Uiteraard zijn er gebieden waar niet iedereen zomaar mag komen. Denk bijvoorbeeld aan het World
Forum. Deze gebieden worden op verschillende manieren beveiligd om te voorkomen dat personen zich
ongenood of ongewenst toegang verschaffen. Te allen tijde gelden de gewoonlijke Nederlandse
geweldsinstructies. Zomaar direct schieten hoort daar echt niet bij.
53. Worden de wijken rondom de locaties waar de leiders zijn, ontruimd?
Er worden diverse beveiligingsmaatregelen getroffen rondom de locaties waar de leiders verblijven. Het
ontruimen van wijken is niet aan orde. We zijn er in geslaagd om een beveiligde zone te creëren zonder
dat er bewoners gedwongen hun huis moeten verlaten. Wel hebben we met instellingen en bedrijven die
zich op bepaalde locaties bevinden afspraken gemaakt over de bezetting tijdens de dagen zelf.
54. Hoe zit het met de beveiliging van het World Forum?
Het World Forum en de directe omgeving worden geheel afgesloten tijdens de NSS. De direct
omwonenden (particulieren en bedrijven) zijn door burgemeester Van Aartsen geïnformeerd over de
gevolgen die de veiligheidsmaatregelen voor hen hebben.
55. Stel dat er een ramp gebeurt, waar gaan alle wereldleiders dan heen?
Bij een evenement van een dergelijke omvang worden uiteraard ook calamiteitenplannen uitgewerkt
waarin met uiteenlopende scenario’s rekening wordt gehouden. Waar de wereldleiders precies heen
gaan bij een ramp, kan vanwege de veiligheidsmaatregelen niet bekend worden gemaakt.
In de calamiteitenplannen wordt uiteraard ook rekening gehouden met de bevolking en met routes voor
de hulpverleningsdiensten.
56. Screent de AIVD betrokkenen bij de NSS?
Op verzoek van de NCTV doet de AIVD naslag in de eigen systemen naar personen die toegang moeten
krijgen tot beveiligd gebied en daarmee in de nabijheid kunnen komen van wereldleiders en hun
delegaties. De AIVD doet geen naslag naar omwonenden.
57. Klopt het dat er luchtafweerraketten worden geplaatst? Zo ja, waar worden die geplaatst?
Ter bescherming van het luchtruim is het de reguliere taak van Defensie om vliegtuigen en helikopters in
te zetten. Een grondgebonden luchtverdedigingssysteem van de Koninklijke Landmacht wordt op een
aantal locaties langs de kust uit voorzorg geplaatst als aanvulling hierop. Over de precieze locaties doen
we op dit moment geen mededelingen, maar uiteraard zal met omwonenden op zorgvuldige wijze
gecommuniceerd worden.
58. Klopt het dat er ook veiligheidsmaatregelen op zee en rond de kust worden genomen?
15
Er gelden ook maatregelen voor een gedeelte van de Noordzee en aan de kust. Uitgangspunt is dat
gedurende de NSS vrij gebruik van de Noordzee mogelijk is voor alle soorten gebruikers. Dit betekent
concreet dat vanaf 1 kilometer uit de kust de scheepvaart in principe normale doorgang kan vinden en dat
de haven van Scheveningen bereikbaar blijft.
Maar net als in de lucht zijn er op zee en aan de kust veiligheidsmaatregelen nodig om ordeverstoringen
vanaf de zee te voorkomen en te handhaven gedurende de NSS. Enige mate van hinder is ook op zee en
aan de kust die dagen onvermijdelijk. Concreet hebben de maatregelen tot doel de directe omgeving van
hotels met NSS-gasten aan de kust van Scheveningen en Noordwijk te beveiligen.
59. Hoe zit het met andere evenementen op en rond die dagen, zoals voetbalwedstrijden, die
vragen om inzet van politie en andere veiligheidspartners? Is daar wel ruimte voor met die
enorme inzet van politie bij de NSS?
Voor het betaalde voetbal is bijvoorbeeld een brief gegaan naar gemeenten, waarin wordt gevraagd
geplande wedstrijden in het weekend 21-23 maart tijdig te bespreken met de thuis- en uitclub en de
relevante veiligheidspartners. Daarbij zou moeten worden bezien of door het treffen van aanvullende
creatieve maatregelen het mogelijk is om de wedstrijden – zonder extra handhavend politieoptreden –
ongestoord doorgang te laten vinden.
ROL POLITIE
60. Wat is de rol van de politie?
Ook de politie draagt bij aan een waardige, veilige en ongestoorde wereldtop. Dat gebeurt zichtbaar met
extra surveillances (veel blauw op straat) en het begeleiden van delegaties tijdens aankomst,
verplaatsingen en vertrek. Er zijn 58 wereldleiders in Nederland. Dat brengt risico’s met zich mee. De
politie is daarom voortdurend alert op dreigingen en neemt de veiligheidsmaatregelen die nodig zijn. Die
maatregelen zijn niet allemaal zichtbaar.
61. Hoeveel mensen zet de politie in?
Het is een belangrijke beveiligingsoperatie voor de Nederlandse politie. Agenten vanuit het hele land
verlenen bijstand tijdens de NSS. Op basis van het huidig bekende programma zetten wij tijdens de
conferentiedagen zo’n 13.000 politiemensen per dag in. Om de vergelijking te maken: de totale inzet is
vier keer zo groot als tijdens de troonswisseling.
62. Wat zijn de gevolgen voor de politie in de rest van het land?
De Nationale Politie is op 24 en 25 maart niet alleen bezig met de NSS. Ook voor de rest van Nederland
blijft de politie haar werk doen. Daarnaast zijn we altijd voorbereid op onvoorziene omstandigheden of
incidenten waarbij elders in het land grote politie-inzet nodig is. Als iemand politie nodig heeft dan zijn we
er, zoals altijd.
63. Heeft de politie gemeenten gevraagd terughoudend te zijn met vergunningen van
evenementen?
Omdat het gaat om een flinke politie-inzet hebben we vorig jaar via de politiechefs aan lokale bestuurders
gevraagd om bij verlenen van evenementvergunningen, rekening te houden met NSS. Gemeenten gaan
over het verlenen van vergunningen van evenementen maar het is voor hun afweging belangrijk te weten
dat er in de dagen van de NSS veel politie in de Randstad wordt ingezet.
64. Kan de politie de mensen/politiecapaciteit zomaar missen?
Er zijn elk jaar grote evenementen die een forse impact hebben op de politiecapaciteit. Denk daarbij
bijvoorbeeld aan de troonswisseling vorig jaar. De politie houdt rekening met deze inzet door bijvoorbeeld
andere trainingen en opleidingen later in het jaar te plannen. Hierdoor houden we continuïteit in de politieinzet.
65. Worden agenten speciaal opgeleid? Hoe worden agenten voorbereid?
16
De politie oefent en traint altijd om goed geprepareerd te zijn tijdens het dagelijkse werk en evenementen.
NSS is een bijzondere gebeurtenis waarvoor wij ook specifieke trainingen en oefeningen houden. Dat
doen we soms alleen met politiemensen maar vaak ook met veiligheidspartners zoals Defensie, de
Marechaussee en buitenlandse politiediensten.
66. Hoe wordt er door de politie omgegaan met demonstraties?
Er is ook ruimte voor tegengeluiden. Demonsteren is namelijk een grondrecht en onlosmakelijk
verbonden met een goed functionerende democratie. De politie wil – in opdracht van het lokale bestuur –
demonstraties veilig en waardig mogelijk maken. Dat betekent vooraf in gesprek gaan met de
organisatoren van demonstraties om goede afspraken te maken zodat de politie zorg kan dragen voor de
veiligheid van zowel de demonstranten als het publiek.
67. Welke maatregelen neemt de politie?
De politie bereidt zich uitgebreid voor op de wereldtop en neemt alle maatregelen die nodig zijn voor een
veilig verloop. Welke maatregelen er precies genomen worden, kunnen we niet zeggen.
ROL KONINKLIJKE MARECHAUSSEE
68. Heeft de Koninklijke Marechaussee een rol tijdens de NSS?
De Koninklijke Marechaussee voert haar politietaken uit op de luchthavens, bij het Catshuis en de
Koninklijke Paleizen. De Bijstandseenheden van de Koninklijke Marechaussee verlenen, indien
noodzakelijk, bijstand aan de Nationale Politie, ook in het hogere geweldsspectrum. Daarnaast voert de
Koninklijke Marechaussee naast de grenscontroles aan de buitengrenzen, ook grenscontroles uit aan de
grenzen met België en Duitsland en op de intra-Schengenvluchten op luchthavens.
69. Welke veiligheidsmaatregelen voert de Koninklijke Marechaussee uit?
Veiligheidsmaatregelen tijdens de NSS zijn bedoeld om de NSS waardig, veilig en ongestoord te laten
verlopen en de maatschappelijke continuïteit te waarborgen.
Ook op de plaatsen waar de Koninklijke Marechaussee haar politietaken uitvoert zoals Schiphol,
Rotterdam The Hague Airport, Catshuis en Huis ten Bosch. Voor de veiligheidsmaatregelen zet de
Koninklijke Marechaussee extra personeel in en er wordt samengewerkt met ketenpartners. Wat de
veiligheidsmaatregelen precies inhouden wordt niet bekend gemaakt. Het publiek kan wel meer
marechaussees zien dan gewoonlijk. Ook aan de grenzen met België en Duitsland, waar rond de NSS
tijdelijk weer grenscontroles plaatsvinden. In totaal zet de Koninklijke Marechaussee ongeveer 4.000
mensen in, waaronder haar Bijstandseenheden die, indien noodzakelijk, ook in het hogere
geweldsspectrum bijstand leveren aan de Nationale Politie.
70. Worden grenscontroles uitgevoerd?
Tijdens de NSS worden tijdelijk grenscontroles uitgevoerd aan de grenzen met België en Duitsland. De
controles worden uitgevoerd aan de binnengrenzen op wegen, spoor- en waterwegen en op intraSchengenvluchten op luchthavens.
71. Binnen het Schengengebied mogen toch geen grenscontroles worden uitgevoerd?
De Schengengrenscode (art. 23) geeft de mogelijkheid om bij wijze van uitzondering en in het belang van
openbare orde en nationale veiligheid tijdelijk weer grenscontroles in te stellen. Voor de NSS is besloten
om tijdelijk grenscontroles in te voeren om bijvoorbeeld gewelddadige relschoppers tegen te houden.
72. Waar vinden die grenscontroles plaats?
De Koninklijke Marechaussee gaat grenscontroles uitvoeren aan de binnengrenzen met België en
Duitsland én aan de Schengengrenzen op de luchthavens (waaronder Schiphol, Rotterdam The Hague
Airport, Eindhoven Airport, Maastricht Aachen Airport en Groningen Airport Eelde). Ook op waterwegen
en in internationale treinen wordt gecontroleerd. De Zeehavenpolitie voert de grenscontroles uit in de
haven van Rotterdam.
17
73. Wie worden gecontroleerd aan de grenzen?
De controles vinden steekproefsgewijs en informatie-gestuurd plaaats. Dat betekent dat er controles aan
de grens plaatsvinden aan de hand van binnengekomen informatie van marechaussee, politie of andere
ketenpartners, buitenlandse autoriteiten of ervaringsgegevens van de Koninklijke Marechaussee en de
Zeehavenpolitie zelf.
74. Wordt iedereen gecontroleerd?
Nee, de grenscontroles worden steekproefsgewijs uitgevoerd en zijn gebaseerd op binnengekomen
informatie. Daarnaast kan gecontroleerd worden indien de marechaussees die de controle uitvoeren van
mening zijn dat een voertuig of persoon gecontroleerd moet worden. Het normale verkeer zal zo min
mogelijk hinder ondervinden van deze controles. De Koninklijke Marechaussee controleert mogelijke
demonstranten die een strafbaar feit plegen of voorbereiden, relschoppers en anderen die kwade
bedoelingen hebben. Waar mogelijk worden deze tegengehouden, anders wordt informatie verzameld
voor de Nationale Politie.
INHOUD VAN DE NSS – WAAR GAAT HET OVER
Inleiding
Nucleair materiaal heeft een belangrijke functie. Het geneest onze zieken, verlicht onze huizen. De kans
dat terroristen dit materiaal gebruiken om een aanslag te plegen, is gelukkig klein. Maar als het gebeurt,
dan zijn de gevolgen voor de hele wereld groot. Overheden, bedrijven, wetenschappers en organisaties
uit vele landen werken daarom samen om de hoeveelheid nucleair materiaal te verminderen. Om het
materiaal dat er is, nog beter te beveiligen. En om internationaal betere afspraken te maken. De Nuclear
Security Summit (NSS) is nodig om de wereldwijde samenwerking goed te laten verlopen. En zo nucleair
terrorisme te voorkomen.
75. Waar gaat de NSS over?
De Nucleair Security Summit gaat over het voorkomen van nucleair terrorisme, door
a. het verminderen van gevaarlijk nucleair materiaal in de wereld;
b. het materiaal dat er is nog beter beveiligen;
c. het versterken van de internationale samenwerking.
76. Waar gaat de NSS niet over?
De NSS gaat niet over kernontwapening, niet over het wel of niet gebruiken van kernenergie. Ook niet om
de beveiliging tegen natuurgeweld.
77. Waarom wordt er niet gesproken over kernontwapening/non-proliferatie?
Ontwapening is een belangrijke discussie die op vele fronten gevoerd wordt. Ook zijn sinds het midden
van de vorige eeuw vele instrumenten (IAEA-waarborgenstelsel, Non-proliferatieverdrag, etc.) en exportcontroleregimes (Nuclear Suppliers Group) in het leven geroepen. Bij de NSS gaat het om het gevaar dat
‘niet-statelijke actoren’ (terroristen) in het bezit van nucleair materiaal en/of een kernwapen komen. De
ontwapeningsdiscussie zou op dit, ook belangrijke thema, de voortgang kunnen belemmeren.
78. Hoe beïnvloedt de Nuclear Security Summit de situatie in Iran en Noord-Korea?
De NSS gaat niet over ontwapening, maar over het voorkomen van nucleair terrorisme door individuen of
groepen mensen (geen landen). De discussie over de omstreden wapenprogramma’s van Noord-Korea
en Iran wordt dus niet hier gevoerd. Wel leiden de gemaakte afspraken ertoe dat nucleaire materialen,
technologie en kennis beter wordt beschermd. Daarom wordt het lastiger, ook voor landen die minder
open zijn over de bedoeling van hun nucleaire programma, om nieuwe, geavanceerdere technologie te
bemachtigen die een wapenprogramma zou kunnen versterken.
79. Wat is er al bereikt tot de top in Seoul in 2012?
18
Er is veel bereikt. 80% van de nationale uitgesproken commitments die landen tijdens de NSS in
Washington in 2010 hebben uitgesproken, waren bij de top in Seoul in 2012 vervuld. Voortgang is onder
andere geboekt bij de ratificatie van internationale verdragen, bij het opstarten van trainingscentra voor
nuclear security personeel en bij voorkomen van smokkel door bijvoorbeeld havens uit te rusten met
detectie apparatuur.
Genoeg hoogverrijkt uranium voor 3000 kernwapens is in Rusland en de VS gedownblend en 10 landen
hebben al hun hoogverrijkt uranium teruggebracht naar het land van oorsprong (meestal de VS en
Rusland). Bovendien hebben landen nieuwe toezeggingen gedaan.
80. Wat zijn discussiepunten tijdens deze top?
Verschillende landen willen verschillende dingen. Enkele voorbeelden van thema’s waar landen in Den
Haag over discussiëren:
- Plutonium kan worden gebruikt voor kernwapens, maar wordt ook gebruikt om brandstof van te
maken voor kerncentrales.
- Hoogverrijkt uranium (HEU) willen we minimaliseren, maar wordt wel gebruikt bij de productie van
medische producten (isotopen). Gebruik van laagverrijkt uranium (LEU) hiervoor is technisch
lastig en brengt extra kosten met zich mee. Wanneer moeten we toch overstappen op LEU?
- De overheid heeft de eindverantwoordelijkheid voor alle regelgeving, maar input van de industrie
kan nuttig zijn om deze regelgeving zo goed mogelijk aan te laten sluiten op de praktijk. In welke
vorm moet de industrie betrokken worden bij het opstellen van regelgeving?
- Radiologische bronnen worden o.a. gebruikt in ziekenhuizen en universiteiten, waar ze lastiger te
beschermen zijn. Als we willen dat bijvoorbeeld patiënten er zo min mogelijk last van hebben, op
wat voor manier kunnen we deze bronnen dan toch beschermen?
- Het uitwisselen van gegevens over nucleaire beveiliging zou het vertrouwen erin ten goede
komen, maar heeft als nadeel dat van die informatie ook misbruik gemaakt kan worden. Hoe
kunnen we zo goed mogelijk met beide aspecten rekening houden?
- Het geheel van verdragen, richtlijnen, initiatieven en internationale organisaties moet passen in
een coherente en allesomvattende structuur. Landen verschillen van mening over wat hierbij
hoort. De IAEA heeft een grote coördinerende rol, maar sommige landen zien graag taken
toebedeeld aan andere mechanismen, zoals review conferenties en andere fora, om zo het
politieke momentum te behouden.
81. Wat is er dankzij Nederland concreet bereikt?
De onderhandelingen over de inhoud van de slotverklaring zijn op dit moment nog gaande onder leiding
van het Nederlands voorzitterschap. De slotverklaring, ook wel communiqué genoemd, is als het ware de
gemeenschappelijke basis die laat zien welke resultaten de deelnemende landen hebben geboekt en wat
er nog moet gebeuren. Aanvullend zullen veel landen kort voor de top met hun individuele verbeteringen
op het terrein van nucleaire beveiliging komen en zijn er groepen landen die op sommige gebieden
verder willen gaan dan de consensus. Nederland ziet het resultaat van de NSS als een som van het
communiqué, nationale voortgangen en andere aanvullende initiatieven van groepen landen, ook wel ‘gift
baskets’ genoemd.
82. Binnen vier jaar doelen bereiken, was de uitspraak. Gaat dat lukken?
De uitspraak van president Obama in 2009 was: “… to secure all vulnerable nuclear material around the
world within four years.”
In de loop der jaren is gebleken dat het om een uiterst complex onderwerp gaat, waar veel tijd voor nodig
is. Sterker, het is een proces dat nooit af is. Er zijn echter wel grote stappen gemaakt in de beveiliging
van nucleair materiaal. De NSS heeft daar een belangrijke rol in gespeeld.
83. Is de NSS eenmalig?
De NSS is een initiatief van president Obama van de VS. Tijdens een speech in Praag onderstreepte hij
het mondiale belang van samenwerking bij het voorkomen van nucleair terrorisme.
19
-
-
De eerste NSS vond daarop plaats in Washington in april 2010. Tijdens de eerste NSS in 2010 is
een werkplan aangenomen: het Washington Work Plan. Hierin staan alle concrete maatregelen
die in het kader van de NSS zijn en/of worden genomen.
De tweede NSS vond plaats in Seoul in maart 2012. Tijdens de tweede NSS zijn maatregelen
aan het Washington Work Plan toegevoegd. Deze maatregelen worden weergegeven in het
Seoul Communiqué.
De NSS 2014 is de derde wereldtop over dit onderwerp.
In 2016 vindt in Washington de vierde NSS plaats.
84. Waarom is dat nodig, een top?
De NSS zorgt voor een versnelling in het proces dat moet leiden tot mondiale afspraken over het
voorkomen van nucleair terrorisme. Juist door de aanwezigheid en directe betrokkenheid van
wereldleiders worden resultaten geboekt die anders niet – of pas na lange tijd- zouden zijn bereikt.
85. Hoe gaat het verder met de strijd tegen nucleair terrorisme na deze top?
De Verenigde Staten hebben gezegd in 2016 een top te organiseren. In Den Haag gemaakte afspraken
worden dus ook de komende 2 jaar uitgevoerd (net als de afgelopen 4 jaar is gedaan). Ook is het zaak
om de geboekte resultaten te verankeren in bestaande fora en mechanisme, zoals het IAEA waardoor
ook na de Nuclear Security Summits verder wordt gewerkt aan het verbeteren van nucleaire beveiliging.
NSS S IDE
EVENTS
Inleiding
De side events NIS, NKS en de oefening @TOMIC zijn geen officieel onderdeel van de NSS 2014 en
worden onafhankelijk georganiseerd. Inhoudelijk zijn er echter wel verbanden.
NUCLEAR INDUSTRY SUMMIT
Internationaal: de internationale nucleaire sector werkt actief aan een veilige wereld.
Nationaal: de Nederlandse nucleaire sector is een belangrijke en internationaal gewaardeerde partner op
het gebied van nuclear security.
86. Wat is de Nuclear Industry Summit?
De nucleaire industrie organiseert sinds 2010 de Nuclear Industry Summit (NIS). De NIS en de NSS
worden onafhankelijk van elkaar georganiseerd, ieder vanuit een eigen verantwoordelijkheid. Inhoudelijk
zijn er echter wel verbanden. De NSS gaat immers om de beveiliging van nucleaire en radioactief
materiaal, onder meer in de industrie. De NSS neemt kennis van de resultaten van de NIS en kan de
conclusies en aanbevelingen van de NIS betrekken bij de NSS-discussie.
De NIS vindt plaats op 23 en 24 maart 2014 in de Beurs van Berlage in Amsterdam. Er nemen circa 200
CEO’s van (inter)nationale bedrijven uit de nucleaire industrie aan deel. De NIS 2014 wordt
georganiseerd door de Nederlandse nucleaire industrie onder leiding van Urenco Nederland. De
Nederlandse nucleaire industrie neemt, op onderdelen, een belangrijke plaats in de nucleaire wereld. Zo
produceert de Hoge Fluxreactor van NRG in Petten 30% van de medische isotopen wereldwijd (60% van
de Europese markt) en produceert Urenco een groot deel van het laagverrijkte uranium als brandstof voor
kerncentrales wereldwijd.
Meer informatie op https://www.nis2014.org/
87. Hoe zit het met de kosten van de NIS?
20
De NIS wordt georganiseerd en betaald door de industrie zelf. Vanwege het belang van een succesvolle
NIS ontvangt de NIS een financiële bijdrage van het ministerie van Economische Zaken.
88. Waar gaat de Nuclear Industry Summit 2014 over?
Tijdens de NIS 2014 komen meer dan 200 hoge vertegenwoordigers uit de internationale nucleaire
industrie bij elkaar om te praten en discussiëren over nucleaire beveiliging. Dit doen zij rondom drie
thema’s.
- Strengthening Security Governance: welke maatregelen en acties kan de industrie zelf
ondernemen om haar beveiliging te waarborgen, dit bovenop de wettelijk verplichte maatregelen
van het nationale bevoegd gezag.
- Managing Materials of Concern: de overschakeling van High Enriched Uranium naar Low
Enriched Uranium en de beveiliging van het gebruik van radiologische bronnen. Op deze manier
wordt het risico op misbruik van nucleair materiaal vergaande verminderd,
- Dealing with Cyberthreat: digitale beveiliging in de nucleaire industrie. Hoe kan de nucleaire
industrie het risico op digitale incidenten verminderen?
89. Wat is het doel/beoogde resultaat van de NIS 2014?
Het formuleren van een joint statement. Voorafgaande en tijdens aan de NIS wordt door de nucleaire
industrie een joint statement geformuleerd. Deze conclusies en aanbevelingen worden aan de NSS
aangeboden ten behoeve van de NSS-discussie.
90. Wie organiseert de NIS 2014?
De Nederlandse nucleaire industrie, onder leiding van URENCO Nederland, is gastheer van de NIS 2014.
Zij worden hierbij ondersteund door het ministerie van Economische Zaken.
91. Hoe zit het met de beveiliging van de Nederlandse nucleaire installaties?
De Nederlandse nucleaire installaties voldoen aan de Nederlandse wet- en regelgeving. Deze wet- en
regelgeving is in lijn met de internationale aanbevelingen van het Internationaal Atoomenergie
Agentschap (IAEA). In 2012 is er een internationale IAEA-toetsing geweest naar de wijze waarop en de
mate waarin de Nederlandse nucleaire installaties voldoen aan deze IAEA-aanbevelingen. De conclusies
is dat de Nederlandse nucleaire installaties hieraan goed voldoen: de beveiliging is ronduit goed te
noemen, Nederland is een voorbeeldland voor anderen.
NUCLEAR KNOWLEDGE SUMMIT
Op 21 en 22 maart 2014 vindt de Nuclear Knowledge Summit (NKS) plaats. De NKS brengt nucleaire
experts, wetenschappers en ngo’s uit de hele wereld samen op één locatie in Amsterdam.
De NKS streeft er naar een discussieplatform te creëren en een internationaal netwerk op te zetten dat
nucleaire beveiliging waarborgt en het NSS proces ondersteunt. Ondanks dat er inhoudelijk veel
verbanden zijn met de NSS en de NIS, beoogt de NKS de dialoog verder te brengen door vooruit te
kijken: hoe ziet de gewenste toekomst van nucleaire beveiliging er uit? Tijdens de NKS komen daarom
ook thema’s als ‘cyber security’ en de beveiliging van splijtstoffen voor niet-civiele toepassingen aan bod.
Op vrijdag 21 en zaterdag 22 maart 2014 vindt de internationale expert meeting van de NKS plaats: The
2014 Nuclear Knowledge Summit: Towards Sustainable Nuclear Security. Daarnaast worden er onder de
paraplu van de NKS verschillende evenementen georganiseerd door Nederlandse organisaties, zoals de
TU Delft, Universiteit Leiden-Campus Den Haag, het Nederlands Forensisch Instituut, The Hague
Security Delta, The Hague Institute for Global Justice en de gemeente Den Haag.
De NKS 2014 wordt georganiseerd en gefinancierd door Clingendael, het ministerie van Buitenlandse
Zaken, the Fissile Material Working Group (FMWG) en het Zuid-Koreaanse Asan Instituut.
Meer informatie op http://www.knowledgesummit.org/
21
92. Wat is de NKS?
De NKS 2014 is een internationale conferentie voor nucleaire experts, wetenschappers en ngo’s op het
gebied van nucleaire beveiliging. De NKS is het officiële, wetenschappelijke ‘side-event’ van de NSS.
Instituut Clingendael is de hoofdorganisator van de NKS, gesteund door Buitenlandse Zaken, de FMWG
en het Asan Institute.
93. Hoe zit het met de kosten van de NKS?
De NKS wordt georganiseerd en gefinancierd door Clingendael, het ministerie van Buitenlandse Zaken,
the Fissile Material Working Group (FMWG) en het Asan Instituut. Er zijn geen kosten verbonden aan de
deelname en om de diversiteit tijdens de NKS te waarborgen is er voor een beperkt aantal deelnemers
subsidie beschikbaar voor reiskosten en accommodatie.
94. Waarom zijn er ook niet-NSS landen uitgenodigd voor de NKS?
De NSS betrekt 53 landen bij het proces, maar het streven is dat het onderwerp nucleaire beveiliging op
termijn wordt ondergebracht in een alomvattend forum zoals het IAEA. De wetenschappelijke en ngogemeenschap neemt hierop alvast een voorschot. Om die reden wordt er door de NKS bij voorbaat geen
enkel land uitgesloten.
95. Waarom vindt de NKS niet in Den Haag plaats maar in Amsterdam?
Gezien de grote drukte rondom de NSS, bleek het logistiek niet mogelijk om voldoende hotelkamers te
reserveren in Den Haag. Daarom is de NKS net als de NIS uitgeweken naar Amsterdam.
@TOMIC
De NCTV organiseert van 18 t/m 20 februari samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken deze
internationale crisisoefening in Maastricht, die de naam ‘@tomic 2014’ heeft meegekregen. Er nemen
ruim 50 landen aan deel, zowel NSS-landen als niet-NSS-landen, met circa 500 mensen. (@tomic 2014
is een side event van de NSS. De oefening was al gepland, maar wordt i.v.m. de NSS grootser
aangepakt).
Internationale delegaties van onder meer ministeries, politie, inlichtingendiensten, douane, forensische
diensten, woordvoeringsinstanties, CERTs en cybersecurity organisaties oefenen tijdens @tomic 2014
het scenario van een nucleair fictief incident met cybercomponent. De doelstelling is hierbij het versterken
van trusted communities, verhogen van kennis en awareness en verbetering van samenwerking tussen
landen en internationale sectoren.
Omdat de oefening @tomic 2014 niet zichtbaar is voor de buitenwereld zullen burgers niets van deze
oefening merken.
Met de contacten, ervaring en kennis die we in aanloop naar en tijdens @tomic 2014 opdoen zijn we
beter voorbereid op de aanpak van een nucleair incident. Zo werken we samen aan de verbetering van
de nationale en internationale veiligheid.
ACHTERGROND: NUCLEAIRE
INDUSTRIE IN
NEDERLAND
96. Op welke plaatsen in Nederland wordt gewerkt met nucleair materiaal?
Op verschillende plaatsten in Nederland wordt gewerkt met nucleair materiaal. Onder andere:
a. De kerncentrale in Borssele van Elektriciteits Productiemaatschappij Zuid-Nederland (EPZ).
Hier wordt elektriciteit geproduceerd voor honderdduizenden huishoudens.
b. De Hoge Flux Reactor (HFR) in Petten van de Nuclear Research and Consultancy Group (NRG).
Hier worden o.a. radiofarmaceutische producten en isotopen voor de gezondheidszorg
geproduceerd.
22
c.
De Hoger Onderwijs Reactor (HOR) van de faculteit Technische Natuurwetenschappen van de
TU Delft. Deze wordt gebruikt voor onderzoek.
d. Bij Urenco in Almelo wordt uranium verrijkt. Hierdoor wordt het bruikbaar als materiaal in een
kernreactor.
e. Bij de Centrale Organisatie voor Radioactief Afval (COVRA) in Borssele wordt al het
radioactieve afval opgeslagen dat in Nederland wordt geproduceerd.
f. In ziekenhuizen en onderzoekscentra in Nederland wordt veelal gewerkt met radioactief
materiaal voor de behandeling van patiënten.
g. In de conventionele industrie worden radioactieve bronnen gebruikt om bijvoorbeeld buizen en
lasnaden te controleren, maar ook om voedsel en andere goederen te steriliseren.
97. Heeft de Nederlandse industrie een belangrijke internationale rol?
Ja. Met name als het gaat om radiofarmaceutisch producten en isotopen voor de zorgsector van de
NRG in Petten. Over de hele wereld worden dagelijks 24.000 patiënten behandeld met of dankzij deze
producten. Circa 30% van alle radio-isotopen (gebruikt voor o.a. kankerbestrijding) wereldwijd komen
van NRG (Europa: 60%). Ook op het gebied van nuclear forensics (het NFI), de industrie (Urenco) en
wetenschap (TU Delft, masteropleiding Nuclear Security) scoren we goed.
98. Hoeveel nucleair materiaal (in kilogrammen) is er in Nederland opgeslagen?
Informatie over de actuele hoeveelheid opgeslagen nucleair materiaal wordt niet verstrekt.
99. Hoe groot is de kans op een aanslag met nucleair materiaal in Nederland?
Die kans is zeer klein, maar is wel aanwezig. De maatregelen die voortkomen uit de NSS verkleinen
deze kans nog verder.
100. Hoe staat Nederland er eigenlijk voor op het gebied van nuclear security?
De nucleaire installaties in Nederland voldoen aan de actuele internationale voorschriften op het vlak
van nucleaire beveiliging. Deze internationale voorschriften zijn vastgesteld door het Internationaal
Atoomenergieagentschap (IAEA).
Alle nucleaire installaties hebben een goedgekeurd beveiligingsplan. Een beveiligingsplan gaat in op
een aantal factoren, zoals de beveiligingsbewustheid bij management en medewerkers, actuele stand
van zaken op het vlak van de beveiligingsinfrastructuur, aantal beveiligingsoefeningen et cetera. Om
een goedgekeurd beveiligingsplan te krijgen moeten nucleaire installaties aan alle beveiligingsfactoren
voldoen.
Bij een recent IAEA-onderzoek naar de wijze waarop en de mate waarin de Nederlandse overheid en
nucleaire installaties beveiliging bedrijven, heeft de IAEA aangegeven dat deze nucleaire beveiliging
robuust en goed te noemen is. Tevens werd Nederland omschreven als een voorbeeld voor andere
landen op het vlak van nucleaire beveiliging.
ACHTERGROND: WERELDWIJDE NUCLEAIRE BEVEILIGING
101. Wordt het probleem van nucleair terrorisme niet overdreven?
We weten dat terroristen nucleair materiaal willen bemachtigen om in een aanslag te gebruiken, we
weten dat Chechenen in Moskou daadwerkelijk een dirty bomb hebben geplaatst (maar op het laatste
moment hebben besloten deze toch niet te laten ontploffen) en we weten dat de eventuele gevolgen
van een dergelijke aanval enorm zijn.
Bovendien werd 9/11 ook niet voorzien; de politiek kan zich niet veroorloven op dit onderwerp stil te
zitten en neemt dus ook actie, onder andere tijdens deze top.
102. In welke landen is nucleaire beveiliging dan niet zo goed geregeld?
De NSS gemeenschap bevat heel diverse landen, met en zonder kernwapens, westelijk, zuidelijk en
met verschillende culturele en politieke achtergronden. Binnen deze landen verschilt de beveiliging en
de aanpak daarvan wel. Door de internationale samenwerking te bevorderen kunnen we de methoden
vergelijken en zo de meest geschikte methoden op meerdere plekken invoeren.
23
103. Welke verdragen en resoluties zijn er zoal op het gebied van nucleaire beveiliging?
CPPNM en het bijbehorende amendement uit 2005: Convention on the Physical Protection of
Nuclear Material. Het amendement verplicht staten om nucleair materiaal te beveiligen in opslag
en tijdens transport. Nog 28 landen moeten het amendement ratificeren zodat het in werking
treedt. Via de NSS wordt ratificatie gestimuleerd.
GICNT: Global Initiative to Combat Nuclear Terrorism. 85 landen nemen hier aan deel. Via de NSS
wordt deelname van nog meer landen gestimuleerd. Nederland is voorzitter van verschillende
werkgroepen.
ICSANT: International Convention for the Suppression of Acts of Nuclear Terrorism. Ontstaan om
smokkel van nucleair materiaal internationaal strafbaar te maken, zodat als iemand hierop betrapt
wordt, hij ook daadwerkelijk kan worden vervolgd. Geratificeerd door 91 landen. Via de NSS wordt
getracht dat de conventie universeel wordt toegepast.
Code of Conduct: In Code of Conduct (vrijwillig, getekend door 120 van de 161 IAEA-lidstaten)
zijn specifieke regels opgenomen voor het adequaat beveiligen van radiologische bronnen en de
aanpak van illegale handel. Via de NSS wordt getracht dat de Code-of-Conduct universeel wordt
toegepast.
VN resolutie 1540: draagt landen op om niet-statelijke actoren te beletten
massavernietigingswapens en overbrengingsmiddelen te bemachtigen.
104. Wat is het IAEA? Wie zijn er lid?
Het Internationaal Atoom Energie Agentschap is een autonome organisatie van de VN, gevestigd in
Wenen. De voornaamste missie van het IAEA is het tegengaan van de verspreiding van nucleaire
wapens, en het bevorderen van het vreedzaam gebruik van nucleaire technologie wereldwijd. Het
IAEA heeft daartoe het recht om inspecties te doen bij nucleaire installaties van de lidstaten. Er zijn
161 lidstaten.
105. Waarom wordt niet nadrukkelijker ook over het nucleaire materiaal in kernwapens
gesproken?
Nucleair materiaal in kernwapens is niet per definitie uitgesloten van de discussie, maar de nadruk ligt
op het materiaal in de industrie. Argumenten die in de discussie worden gebruikt zijn a) militaire
voorraden zijn al veel beter beveiligd b) in andere verbanden (ook bilateraal) worden al afspraken
gemaakt over (de beveiliging van) militaire voorraden en c) de gevoeligheid van dit onderwerp kan
contraproductief werken op het bereiken van resultaten ten aanzien van civiel nucleair materiaal.
ACHTERGROND:
NUCLEAIR MATERIAAL EN TERRORISME
106. Met welk materiaal kan een nucleaire bom worden gemaakt?
Met hoogverrijkt uranium (HEU) of plutonium (Pu).
107. Hoeveel kilo hoogverrijkt uranium (HEU) en plutonium (Pu) is er wereldwijd?
1390 ton HEU en 490 ton Pu volgens het International Panel on Fissile Materials.
108. Hoeveel kilo HEU of Pu is nodig om een kernwapen te maken?
Ongeveer 16 kilo HEU of 8 kilo Pu, maar kan variëren afhankelijk van hoe geavanceerd het ontwerp is.
109. Weten we of er terroristen/terroristische organisatie zijn die interesse hebben om
met nucleair materiaal een aanslag te plegen?
Ja, al ongeveer twintig jaar. We weten dat verschillende terroristische organisaties - waaronder Al
Qaeda - proberen om aan nucleair materiaal te komen om daar een aanslag mee te plegen. Er zijn
pogingen bekend van terroristische organisaties om op de zwarte markt nucleair materiaal te kopen.
110. Wat is het moeilijkste aan het maken van een nucleaire bom?
Het verkrijgen van nucleair materiaal.
24
111. Hoe moeilijk is het voor terroristen om aan nucleair materiaal te komen?
Niet moeilijk genoeg. En het kan nooit moeilijk genoeg zijn. Locaties waar met nucleair materiaal
wordt gewerkt zijn over het algemeen zeer streng beveiligd. Maar er zijn wereldwijd zeer veel van dit
soort locaties (enkele honderden, denk aan onderzoeksreactoren, kerncentrales, etc.). Blijvende
aandacht en continue verbetering van de beveiliging is dus noodzakelijk.
112. Kunnen terroristen ook echt een nucleaire bom maken als ze eenmaal nucleair
materiaal hebben?
Ja, hoewel dit nog steeds moeilijk is. De benodigde kennis hiervoor is verkrijgbaar.
113. Zijn er gevallen bekend van smokkel van gevaarlijk nucleair materiaal (HEU of Pu)?
Ja, wereldwijd ongeveer twintig gedocumenteerde gevallen sinds 1992. Het aantal gevallen van
smokkel van radiologische bronnen is echter vele malen groter. De IAEA heeft een database (Illicit
Trafficking Database, ITDB) waarin incidenten met smokkel worden bijgehouden.
114. Zijn er gevallen bekend van terroristische organisaties die nucleair materiaal hebben
bemachtigd?
Nee.
115. Hoe wordt nucleair materiaal gesmokkeld?
Via dezelfde routes als drugssmokkel en mensenhandel.
116. Kunnen terroristen een kerncentrale aanvallen en een nucleaire explosie
veroorzaken?
Dit wordt zeer onwaarschijnlijk geacht. Door een aanval van terroristen op een kerncentrale kan wel
een grote hoeveelheden straling vrijkomen.
117. Wat is een dirty bomb, een vuile bom?
Een vuile bom ofwel een radiologisch wapen verspreidt met de conventionele ontploffing radioactieve
stoffen, maar maakt geen gebruik van explosieve kernreacties zoals in een kernwapen. Een vuile bom
leidt vooral tot paniek, maatschappelijke ontwrichting en het onleefbaar maken van een gebied voor
langere tijd (en niet zozeer tot doden en gewonden).
118.
Zijn er bindende regels voor beveiliging van radiologische bronnen?
Nee, er zijn geen bindende regels. Radiologische bronnen worden vaak als een nationale zaak gezien.
Wel hebben we een Code of Conduct van de IAEA, die vrijwillig is. Juist daarom is de NSS belangrijk
omdat we daar het belang van naleving van die Code of Conduct weer aan de orde stellen.
25

DARPAS KNVvL aandacht voor luchtruimsluiting NSS Beste piloten

Acties rond de NSS Acties rond de NSS

Titel nieuwsbrief, - Marechausseevereniging

artikel in NM Magazine

Leusden, 7 juni 2010

Bijlage 1 bij besluit Wob-verzoek inzake

deel 1 - Stop de Nuclear Security Summit

BZ BLIKT TERUG OP DE TOP

toegelaten tot de ballotage voor countryclublidmaatschap miv 1

Requiem W.A. Mozart - Sint Agnes Parochie