glaucoom Dokter op Dinsdag Dr.HMA Brink, oogarts Jeroen Bosch Ziekenhuis, 16 december 2014 oogartsen JBZ glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling Glaucoom? Glaucoom….. glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling • Een risicofactor is iets dat de kans op iets anders (bv ziekte) vergroot • Een risicofactor is niet de oorzaak van een ziekte Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie • Overig Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie • Overig Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie • Overig Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie • Overig Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie • Overig Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie • Overig Glaucoom is een chronische toenemende aantasting van de oogzenuw met kenmerkende veranderingen van de oogzenuw, kenmerkende veranderingen in het gezichtsveld en verschillende risicofactoren waarvan de oogdruk een belangrijke is. Wat is glaucoom risico? • Ogen bij iemand met hogere risicofactoren voor glaucoom • Oculaire hypertensie: verhoogde oogdruk zonder tekenen van glaucoom Oorzaak glaucoom • Er is geen bekende oorzaak voor de meeste gevallen van glaucoom • Kwetsbaarheid oogzenuw speelt een rol • Doorbloeding oogzenuw speelt een rol • Oogdruk speelt een belangrijke rol • Oogdrukverhoging komt door toegenomen weerstand in het afvoersysteem Oorzaak glaucoom • Schade ontstaat door vervormingen in de kop van de oogzenuw bij een oogdruk die door het individuele oog niet wordt verdragen • Dit geeft schade aan de zenuwbanen van het netvlies en daardoor afsterving van zenuwcellen in het netvlies Vormen glaucoom • Open kamerhoek • Afgesloten kamerhoek Vormen glaucoom • Open kamerhoek - Primair - Secundair • Afgesloten kamerhoek - Primair - Secundair Acuut glaucoom • Pijn oog • Hoofdpijn • Rood oog • Slecht zien • Kringen lampen • Misselijk • Braken glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling • Gevolgen glaucoom Zien...... Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Zien: • Scherpte • Kleuren • Contrast • Diepte zien • Beweging • Gezichtsveld Ogen liegen niet.....? Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen Ogen (hersenen...) bedriegen glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling • Gevolgen glaucoom Verschijnselen glaucoom • Bij toeval vastgesteld • Familie onderzoek • Oogdrukmeting • Klachten Glaucoom: gezichtsveld aangetast glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld Gebruik oogdruppels bij onderzoek • Onderzoeksdruppels zijn geen behandeldruppels • Meten oogdruk: verdovingsdruppel: géén invloed op zien • Groter maken pupil (verwijden) voor onderzoek netvlies en oogzenuw: vaak wél invloed op zien Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld oogdruk • Wordt gemeten in mmHg • Er is geen ‘normale’ oogdruk • Meeste mensen oogdruk tussen 13 en 19 mmHg oogdruk • Oogdruk wisselt over de dag • ± 5 mmHg • tot 15 mmHg bij glaucoom • Invloed strakke boord/stropdas, adem inhouden, knijpen oogleden, persen • Oogdruk is belangrijke risicofactor • Ook bij ‘normale’ oogdruk komt glaucoom voor oogdruk • Meting oogdruk wordt beinvloed door dikte / stugheid hoornvlies: - dikker hoornvlies: oogdrukmeting valt hoger uit dan deze echt is - dunner hoornvlies: oogdrukmeting valt lager uit dan deze echt is pachymetrie Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld Kamerhoek onderzoek: gonioscopie Kamerhoek onderzoek: gonioscopie Kamerhoekonderzoek: gonioscopie • Plaats aanhechting iris • Vorm iris • Ruimte en hoek tussen iris en hoornvlies • Pigmentatie afvoersysteem • Afzettingen op iris, lens, afvoersysteem • Verklevingen in kamerhoek Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld Normale oogzenuw Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Onderzoek oogzenuw • Grootte en vorm • Rand • Bloedingen • Vaten • Atrofie Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld zenuwvezellaag zenuwvezellaag OCT (Optical Coherence Tomography) Meest uitgevoerde onderzoeken • Gezichtsscherpte • Oogdruk • Voorste deel oog • Oogzenuw • Zenuwvezellaag • Gezichtsveld Glaucoom: gezichtsveld aangetast gezichtsveldonderzoek gezichtsveldonderzoek gezichtsveldonderzoek • Zelfde punt kijken: instructie, soms dwingend... • Gaat om opmerken lichtjes van verschillende sterkte en grootte • Subjectieve test • Computer vergelijkt met voor leeftijd gecorrigeerde waarden • Onderzoek wordt vaak herhaald gezichtsveldonderzoek glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling Behandeling glaucoom • Glaucoom is te behandelen maar niet te genezen! Doel glaucoom behandeling • Behoud van het zien • Afgestemd op individuele behoeften • Zo min mogelijk bijwerkingen • Zo min mogelijk invloed op dagelijkse activiteiten • Rekening houdend met levensverwachting • Rekening houdend met kosten Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie Risicofactoren • Leeftijd • Oogdruk • Ras • Familie Risicofactoren • Leeftijd •Oogdruk • Ras • Familie Behandeling glaucoom • Verlaging oogdruk is in alle stadia zinvol • Lagere oogdruk betekent betere bescherming tegen slechter zien • Oogdruk verlaging is niet voor iedereen effectief • Er is een groot verschil tussen patienten in de relatie tussen oogdruk en slechter zien Behandeling glaucoom • Alleen het verlagen van oogdruk werkt • Op streefdruk uit komen • Manier waarop: voor iedereen anders • Ernstige uitval of jongere patiënt: agressiever behandelen en controleren Behandeling glaucoom • Oogdruppels • Laser • Operatie Behandeling glaucoom • Oogdruppels • Laser • Operatie oogdruppels • Verminderen aanmaak kamerwater • Verbeteren uitstroom kamerwater oogdruppels • Verminderen aanmaak kamerwater • Verbeteren uitstroom kamerwater oogdruppels • Prostaglandine analogen: verbeteren afvoer • Betablokker: verminderen aanvoer • Carboanhydrase remmers: verminderen aanvoer • α2 selectieve adrenerge agonisten: verminderen aanvoer (soms ook verbeteren afvoer) • Parasympaticomimetica: verbeteren afvoer Drukverlaging oogdruppels • Prostaglandine analogen: • Betablokker: • Carboanhydrase remmers: • α2 selectieve adrenerge agonisten: • Parasympaticomimetica: 25-35 % 20-25% 20-30% 25-35% 20-25% Oogdruppels: bijwerkingen • Prostaglandine analogen: rode ogen, prikken, pigmentatie • Betablokker: rode ogen, prikken, hart/longen • Carboanhydrase remmers: branden ogen, hoofdpijn • α2 selectieve adrenerge agonisten: rode ogen, allergie, droge mond • Parasympaticomimetica: rode ogen, minder zien oogdruppels • Conserveringsmiddel vrij • Vervanging merkmiddelen door apotheek oogdruppels 30-70% volgt de adviezen van de oogarts niet (goed) op! • omstandigheden • bijwerkingen • patient zelf: ook andere ziekten, niet weten waarom medicijnen • oogarts: informatie • geslacht: mannen druppelen slechter... • stadium ziekte Behandeling glaucoom • Oogdruppels • Laser • Operatie Laser • Laser trabeculoplatiek (LTP) • Laser iridoplastiek (iris stretching) • Laser iridotomie (laser PI) Laser trabeculoplatiek (LTP) • Bij patienten die druppels niet kunnen verdragen • Bij patienten die druppels niet gebruiken • Als start behandeling • Werkt niet bij iedereen • Tijdelijk effect Laseriridoplastiek (iris stretching) • Bij nauwe kamerhoek • Afvlakken iris Laser iridotomie (laser PI) • Bij (dreiging) acuut glaucoom • Gaatje in iris gemaakt als extra afvoerweg Laser iridotomie (laser PI) Behandeling glaucoom • Oogdruppels • Laser • Operatie operatie • Iridectomie • Trabeculectomie • Implants (Baerveldt) • Staaroperatie Operatie: iridectomie Operatie: trabeculectomie Operatie: trabeculectomie • Lage oogdruk • Operatierisico’s • Staarvorming • Infectie • Last op langere termijn Operatie: Baerveldt implant Operatie: Baerveldt implant • Lage oogdruk • Operatierisico’s • Dubbelzien • Infectie Operatie: staaroperatie Overige behandelingen • Diëet • Ginkgo biloba • Marijuana • Roken • Alcohol Overige behandelingen • Diëet • Ginkgo biloba • Marijuana • Roken • Alcohol Overige behandelingen • Diëet • Ginkgo biloba • Marijuana • Roken • Alcohol Overige behandelingen • Diëet • Ginkgo biloba • Marijuana • Roken • Alcohol Overige behandelingen • Diëet • Ginkgo biloba • Marijuana • Roken • Alcohol glaucoom • Wat is glaucoom? • Risicofactoren • Oorzaak • Verschijnselen • Onderzoeken • Behandeling autorijden autorijden autorijden autorijden • AutO-Mobiliteit Een visuele beperking en autorijden
© Copyright 2024 ExpyDoc
