Interview met Wayne Visser in Trends van 6

I
BtzzDUIJRZv\MHEID
EXPERT WAYNE VISSER BEKRITISEERT
MVO-AANPAK
BEDRIJVEN
' Maatschappeli.ik verarrtwoord
ondernemen faalt mondiaal'
ondernemen,
inopmaatschappelijkverantwoord
zetten
meerbedrijven
Almaar
x
maarde globaleimpactvan die inspanningenblijft al bij al beperK.wourERrExxERM
uurzaam of maatschappelij k verant'woordondernemen (MVO) heeft de voorbije jaren eenplek veroverd
in de strategischeplannen
vanveelbedrijven. De interessein MVO
is groot. Een evenement als het Forum
van MVO Vlaanderen op 11maart is al
weken op voorhand volgeboekt. Het
Forum laatbedrijven getuigenover maatschappelijkverantwoord ondernemen
tijdens de crisisjaren,maar de onderliggendeteneur is streng:MVO werkt nog
te weinig.
Die boodschapkomt niet uit de mond
van een scepticus,maar van de internaWayne
tionale duurzaamheidsspecialist
Visser.Hij is onder andereverbonden
aande universiteitenvan Cambridgeen
Oxford, schreefeen schap vol boeken
over de rol van bedrijven in de maatschappij en stichtte de denktank CSR
International. De boodschapdie hij op
ll maart verkondigt, is duidelijk: er is
meer MVO dan ooit tevoren, maar de
socialeen milieuproblemenworden nog
almaargroter. Hij pleit dan ook radicaal
voor een anderekoers.
ring, de promotionele MVO die op marketing rust en de strategischeinitiatieven die MVO als een managementproceszien. Die vier methodeshebbentot
op hedengefaald.Ze werken te langzaam.
Bedrijven schakelenMVO te vaak in in
hun kwaliteitsmanagement,gedragen
door ISO en anderestandaarden.Daar-
weet dat dit geen populaire boodschap
is, want veel bedrijven praten over de
MVO. Je kan MVOwel
businesscasevan
inschakelenom kostenefficientte werken ofje reputatiete verbeteren,maarje
moet eerlijk zijn. Stimuleert de markt
duurzaam gedrag op een significante
manier? De prijssignalenop dat gebied
zitten nog steedsfout."
Welke bedrijven doen het om die redenen op MV0-gebied minder goed dan
je zouverwachten?
vISSER."Je kanbijna alle grote multinationale merkenopnoemen,maareengoed
voorbeeld zijn de olie- en gasmaatschappijenzoalsShell,BP en andere.Zij
zijnzeer goed onderlegd in de managementbenaderingvan MVO. Fundamenteel hebben ze hun businessmodelechter niet veranderd en investerenze nog
steedsin het ontdekkenvan nieuwe fosdoor mikken die initiatievenopeensoort sielevelden.De namenvanbedrijvendie
van continueverbetering.Dat resulteert wel een transformationelebenadering
in eenzekereverbetering,maar het pro- hebben,zullen niet verrassen.Unilever
ces gaat te traag. Het is niet ambitieus gaat al een stapverder, maar meer algegenoeg.De ingrepenmoetenproblemen meenmoetje vooral ui*ijken naarbedrijaanpakkendie dringendzijn ensnel gro- ven die de cirkeleconomieserieusnemen.
Ikzie ook hoe Nike en Puma zeer goed
ter worden.
"Dit is echter niet het enige probleem. evoluerenin hun milieu-inspanningen."
Waarop baseert u de inschatting dat
MVO is nogte perifeeren te weiniggeinhet mondiale MVo-beleid onvoldoende
tegreerd in de organisatie.Soms zithet Welke invloedhad de economische criefficiEnt is?
wAYNEvISSER"In de traditionele MVO bij hr, corporateaffairs,pr of zelfsin een sis op het MV0-beleid?
zien we vier fasesof benaderingen:de eigencel.Maar alsde integratieontbreekt, vISSER"De crisisheeftbijvoorbeeldduidefensieveaanpakdie gericht is op com- zie jehoeveelbedrijven hun eigenMVO- delijk gemaaktdat de liefdadigheidsbepliance (handelenvolgensde wettelijke werk tegenspreken.Tot slot is MVO nog nadering zeer oppervlakkig is. Meer fundamenteeldenk ik dat de crisis heeft
regels,nvdr.), de liefdadigheidsbenade- te veel een economischeoplossing.Ik
IOO 6 MAART 2OI4I WWW.TREXDS.BE
"Er is een zekere
verbetering,maar
hetprocesgaatte
traag.Het is niet
ambitieusgenoeg"
YAYNEVISSER
oDit is wcsr de dioloog over
mootsehappeliik
vercntwoord ondernemen
nqartoe moe$ hoe herryormen
wehat kopitollsme om het
iuiste gedrog te stimuleren,"
gezorgd voor een discussie over de
van het kapitalisme.Dat
bestaansreden
is waar de dialoogovermaatschappelijk
verantwoordondernemennaartoemoet:
hoe hervormen we het kapitalismeom
het juiste gedragtestimuleren.CEO'sdie
enkel met de kortetermijndoelen bezig
zijn, zijn gedoemd onverantwoordelijk
en niet-duurzaamte ondernemen."
Wat moeten bedrijven in de praktijk
veranderen aan hun MVO-beleid?
"Ik noemhet MVO 2.0,naaranaVISSER.
logie met de evolutie die het internet
doormaaktenaareenmeer doorgebruikers gemaaktnetwerk. Wat moetveranderen,is de reflex om via MVO te vertellen hoe schitterendje als bedrijf wel
bezigbent.Zo deedhetoudeinternet dat
ook.We moetennaareenmodelvan partnershipsen constanteinnovatie.Om dat
in de praktijk te brengen,adviseerik te
werken op onder andere creativiteit:
bedrijven moeten hun creativiteit, productenen dienstenook inzettenom oplossingente credrenvoor maatschappelijke
problemen.Ze mogen ook niet blijven
hangenin de pilootfases,ze moetenhun
p ro d u c te n en opl ossi ngenopschal en
zodat de resultatentastbaaren mainstreamkunnenworden.Denk maar aan
Walmart, dat beslistdat al zijn vis MSCgecertifice erd zaI zl1n."
Kan dat zonder inmenging van de overheid?
vISSER."Ik denk dat de beleidsmakers
op eenbepaaldpunt op de trein moeten
springenen het kaderhertekenen.Dat is
al gebeurdin het verleden,bijvoorbeeld
toen Europa de energieverslindende
gloeilampenverbood."
Wat adviseert u bedrijven naast meer
creativiteit en schaalbaarheid?
VISSER" Ze moetenmeer responsiefworden. meer betrokkenheidtonen en eerlijk antwoordenop de noden van hun
belanghebbenden.
Unilever is hier het
bekendevoorbeeld.Dat heeft in zijn Sustainable Living Plan de ambitie ingeschrevenom met zijn productenen dien-
steneenmiljard mensenuit de armoede
te halen.Dat zijn de responsen de schaal
die we nodig hebbenom maatschappelijke problemenaan te pakken.Daarbij
aansluitendis het belangrijk 'glokaal'te
werken: MVO globaaluitdenken maar
lokaal invullen. Tot slot moet circulaire
economieaanbelangwinnenmet zo weinig mogelijkverspilling en eenaccentop
CO2- en waterneutraliteit."
Dat is op het liif geschreven van multinationals, maar wat moeten kmo's
eerst doen?
VISSER.
"Zemoeten uitzoekenwaar hun
MVO-initiatievende meesteimpacthebben en niet allestegelijkwillen doen.Een
goedplan is te bouwen aanpartnerships
tussenkmo'som de impactte verhogen.
Meer fundamenteelloont het om na te
Bepaalals
denkenoverje bestaansreden.
ondernemerwaar je echt om geeft en
focusop die problemen.Dat kanje door
producten te herdenken,door te innoveren in functie van minder impact of
eenpositieveimpact."O
6 N , I A A I T2T0 1 4 I O I
WWW.TRENDS.BE