Jicht

JICHT
614
Inleiding
Uw reumatoloog heeft u verteld dat u jicht heeft.
Deze brochure is bedoeld om u informatie te geven over het
ziektebeeld, de behandeling en wat u zelf kunt doen.
Wat is jicht
Jicht is een reumatische aandoening die ontstaat doordat
urinezuurkristallen neerslaan in de gewrichten. Dit kan leiden
tot acute gewrichtsontstekingen. De eerste aanval ontstaat
meestal in het gewricht van de grote teen maar kan ook in
andere gewrichten optreden, zoals knieën, vingers, polsen en
enkels. Ook kunnen urinezuurkristallen neerslaan in pezen, in
de huid en in de nieren. Bij veel mensen gaat de eerste aanval
van jicht over in een chronische jicht. Bij chronische jicht
komen de ontstekingen vaker voor en in meerdere gewrichten.
Hoe ontstaat jicht
Jicht ontstaat als er een verhoogd urinezuurgehalte in het
lichaam aanwezig is. Het verhoogde urinezuur ontstaat doordat
het lichaam teveel urinezuur aanmaakt of te weinig urinezuur
afvoert. Het is nog niet duidelijk waarom iemand wel of juist
geen jicht krijgt.
Normaal lost urinezuur op in de bloedbaan en plast u het
gewoon uit.
Er kán een chronisch proces van ontstekingen ontstaan. Het is
nog niet bekend waarom de ziekte zich zo verschillend kan
ontwikkelen.
Soms maakt uw lichaam teveel urinezuur aan door oorzaken
als:
 Veelvuldig alcoholgebruik;
 Purinerijk voedsel, zoals vis, zeevruchten en grote porties
vlees;
 Overgewicht;
 Aangeboren afwijkingen (dit komt maar zelden voor);
 Psoriasis;
 Kanker;
 Chemotherapie.
Uw lichaam kan te weinig urinezuur aanmaken door oorzaken
als:
 Verminderde nierfunctie;
 Bepaalde medicijnen, zoals plastabletten.
Hoe verloopt een jichtaanval?
De urinezuurkristallen kunnen neerslaan in gewrichten of
pezen.
Hierdoor ontstaat een heftige ontstekingsreactie in het
aangedane gewricht.
De eerste aanval van jicht komt vaak vrij snel op en begint
meestal in het gewricht van uw grote teen. Uw gewricht wordt
dikker, voelt warm aan en de huid rond uw gewricht ziet rood
en strak gespannen. U kunt uw gewricht vaak moeilijk bewegen
en is erg pijnlijk.
Soms blijft de jichtaanval beperkt tot één aanval, maar bij
sommige mensen komen de jicht aanvallen terug. Deze
aanvallen kunnen langer duren en uitbreiden naar andere
gewrichten. Niet alleen het gewricht van uw grote teen kan
ontstoken raken, maar ook de gewrichten van uw enkels,
knieën, vingers en polsen.
Chronische jicht
Bij chronische jicht kan uw gewricht beschadigen, doordat
urinezuurkristallen en de daarmee gepaard gaande
gewrichtsontsteking het bot aantasten.
Jicht komt vaak voor in combinatie met een hoge bloeddruk.
Deze combinatie kan slecht zijn voor uw nieren, doordat het
urinezuur samenklontert tot gruis of nierstenen. Patiënten met
jicht worden door middel van bloedonderzoek gecontroleerd op
hun nierfunctie.
De neergeslagen urinezuurkristallen veroorzaken soms ook
jichtknobbels (tofi), die ontstaan bij de ellebogen, vingers,
tenen of de oorschelp. Als de huid van deze knobbels kapot
gaat, dan kan er een dikke krijtachtige substantie naar buiten
komen.
Diagnose
Als u de eerste keer bij de reumatoloog komt, dan vindt een
volledig lichamelijk onderzoek plaats. Uw gewrichten worden
onderzocht en er kan een punctie van een gewricht
plaatsvinden. Om vast te stellen of de gewrichtsontsteking
wordt veroorzaakt door neergeslagen urinezuurkristallen, zuigt
de arts wat vocht uit een ontstoken gewricht en wordt dit
onderzocht onder een speciale microscoop. Vaak wordt extra
bloedonderzoek uitgevoerd om de diagnose vast te stellen.
Via dit bloedonderzoek wordt gekeken naar onder andere
nierfunctie, leverfunctie, urinezuur, ontstekingsparameters,
glucose en cholesterol. Soms wordt een röntgenfoto gemaakt
van uw gewricht.
Behandeling
De behandeling van jicht heeft vaak twee verschillende
doelstellingen, namelijk ontstekingsremmend en ter
voorkoming van nieuwe ontstekingen.
Allereerst wordt uw gewrichtsontsteking behandeld met
ontstekingsremmende pijnstillers (NSAIDS), colchicine of
prednison (corticosteroïden). Deze medicijnen worden vaak
maar tijdelijk voorgeschreven om de gewrichtsontsteking te
behandelen.
Daarnaast wordt vaak gestart met een medicijn die het
urinezuur in het lichaam vermindert, zoals allopurinol,
benzbromaron of febuxostat. Medicijnen die het urinezuur in
het lichaam verminderen, hebben pas na zes tot acht weken
effect.
Allopurinol kan in het begin van de behandeling een jichtaanval
uitlokken. Om die reden wordt dit medicijn in het begin vaak
gecombineerd met colchicine.
Tijdens controles bij de reumatoloog wordt uw medicijngebruik
besproken en eventueel aangepast.
Wat u zelf kunt doen
Rust
Het is belangrijk om voldoende rust te nemen tijdens een
ontsteking van uw gewricht, maar ook om te blijven bewegen.
Door te bewegen voorkomt u dat u last krijgt van stijfheid.
Probeer tijdens een jichtaanval de pijnlijke gewrichten rustig te
blijven bewegen, maar forceer niets.
Voeding
U kunt zelf maatregelen nemen om het risico op een jichtaanval
te verkleinen:
 Gebruik weinig alcohol (maximaal twee glazen per dag).
Alcohol bevordert het urinezuurgehalte in het bloed;
 Als u overgewicht heeft, is het goed om af te vallen. Bij een
gezond gewicht daalt het urinezuurgehalte in uw bloed ;
 Val niet te snel af. Als u in korte tijd veel afvalt, dan stijgt
het urinezuurgehalte juist. Eventueel kan een diëtiste u
hierbij begeleiden;
 Drink twee tot drie liter water per dag, hierdoor scheidt u
meer urinezuur uit;
 Wees matig met fructose, want sommige mensen zijn hier
gevoelig voor. Fructose zit onder andere in zoete producten,
zoals suikerhoudende frisdranken, koek en snoep;
 Purine. Soms adviseert uw arts om een purinearm dieet te
volgen om de kans op een jichtaanval te beperken.
Purinerijke voedingsmiddelen zijn vis, zeevruchten en vlees.
Ook hierbij wordt aangeraden om dit onder begeleiding van
een diëtiste te doen.
Varieer uw voeding en zorg voor een gezond voedingspatroon.
Koelen
U kunt een ontstoken gewricht koelen met een coldpack. Een
coldpack verlicht de pijn en koelen helpt de gewrichtsontsteking
te verminderen. U kunt een coldpack driemaal per dag vijftien
minuten lang in een theedoek tegen het ontstoken gewricht
houden.
Vragen
Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, of
behoefte heeft aan een persoonlijk gesprek, dan kunt u op
werkdagen van 8.00 tot 16.30 uur telefonisch contact opnemen
met de polikliniek Reumatologie, via telefoonnummer 010 –
461 6167, of met de reumaconsulenten, via telefoonnummer
010 – 461 6447.
Voor meer informatie en lotgenotencontact kunt u terecht bij
het Reumafonds, via www.reumafonds.nl. Voor het stellen van
vragen kunt u op werkdagen van 10.00 tot 14.00 uur
telefonisch contact opnemen met de Reumalijn, via
telefoonnummer 0900 – 203 0300 (lokaal tarief).
September 2014

Download Report