jicht Birgit Kraft, Mirella Bes, Marjonne Creemers Namens de vakgroep reumatologie inhoud 1. Casus 2. Jicht; pathofysiologie, epidemiologie en kliniek, epidemiologie 3. Richtlijn jicht 4. Zorgpad jicht JBZ in ontwikkeling 5. Nieuwe diagnostiek jicht 6. Do’s and don’ts casus 65 jarige man Hypertensie Artritis aanvalsgewijs van mtp1 en/of enkel, 5x/jaar Kreat 145 Urinezuur 0,45 Medicatie: hydrochloorthiazide, metoprolol, simvastatine Bij aanval: prednison 5 dagen 30 mg Probleem: Laatste aanval duurt weken Na staken prednison binnen een dag recidief Waarna start allopurinol 300 mg -> progressie -> verwijzing reumatoloog inhoud 1. Casus 2. Jicht; pathofysiologie, epidemiologie en kliniek, epidemiologie 3. Richtlijn jicht 4. Zorgpad jicht JBZ in ontwikkeling 5. Nieuwe diagnostiek jicht 6. Do’s and don’ts Jicht + + + + Kristalartropathie door uraatkristallen Huid: tophi Urinewegen: uraatstenen, tumor-lysissyndroom Mono-, oligo- en polyartritis Jicht Uraatkristallen Uraat = geïoniseerd urinezuur bij fysiologische pH. Afbraakproduct van plantaardige of dierlijke kerneiwitten Oplosbaarheid uraat afhankelijk van: pH Dehydratie gewricht (aanval begint vaak in de nacht) Nucleating agents (jicht vaak bij arthrose) Temperatuur (koude acra) Uraatspiegel Jicht Epidemiologie man:vrouw = 9:1 M begin + 40 jaar F begin + 55 jaar pre-menopausale vrouw -> nooit jicht (oestrogenen) 5% volwassenen verhoogd uraat Mannen: 0.5-2.8% Vrouwen: 0.1-0.6% Jicht toename prevalentie en ernst Toename leeftijd Toename gebruik diuretica Toename gewicht Toename nierfunctiestoornissen Jicht Acute jichtaanval Jichtcellulitis Podagra ( 50-75%) Enkel, knie, handen, polsen, ellebogen >> mono-articulair, 30% oligo/poly Slijmbeurs Vasten, alcohol, operaties, stress, nierfunctieverlies, diureticagebruik e e 10% krijgt na 1 jichtaanval geen 2 Chronische (topheuze) jicht Chronisch hartpatiente op SEH Vraag: abces? Peri-artritiden re hand Li onpijnlijke tophi jicht Oorzaken van hyperurikemie en jicht Verhoogd aanbod urinezuur + + + + Purinerijk voedsel Alcohol Enzymen (HPRT, PRPPS) Myelopoliferatieve maligniteiten Verminderde uitscheiding urinezuur + + + + + Nierinsufficientie Alcohol(abusus) Medicatie (ciclosporine, diuretica) Hypothyreoidie/hyperparathyreoidie Acidose inhoud 1. Casus 2. Jicht; pathofysiologie, epidemiologie en kliniek, epidemiologie 3. High lights richtlijn jicht 4. Zorgpad jicht JBZ in ontwikkeling 5. Nieuwe diagnostiek jicht 6. Do’s and don’ts Jicht: uraatkristallen Highlights richtlijn jicht Criteria American College of Rheumatology (ACR) + + + + + + + + + MTP-I pijnlijk en gezwollen Ontsteking zeer heftig en in korte tijd ontstaan Aanval van mono artritis Rood verkleurde zwelling nabij gewricht of nodus Unilaterale ontsteking van metatarsaal of tarsaal gewricht Synoviaal vocht met ontsteking ten tijde van aanval Zwelling zonder erosie op röntgenfoto Meer dan 1 acute artritis aanval Hyperurikemie > 6 van deze voorgestelde criteria rechtvaardigen volgens de ACR de diagnose jicht. Highlights richtlijn jicht Acr vs jichtcalculator vs kristalbewijs Criteria Sensitiviteit ACR – 1e en 2e lijn specificiteit 70-80% 64-79% ACR 1e lijn 80% 64% Jichtcalculator 1e lijn * 92% 66% *De waarde van de jichtcalculator in de tweedelijns patientenzorg is niet vastgesteld Kristalbewijs in synoviale vloeistof of tofus is gouden standaard Highlights richtlijn jicht Therapie + acute aanval + Colchicine + NSAID + Prednison Geen verschil, rekening houdend met individuele relatieve/absolute contra-indicaties + + chronische jicht – urinezuurverlagend + Preventief colchicine + Allopurinol (tot 900 mg/dag) - nierfunctie + Benzbromaron – urolithiasis Preventieve maatregelen + Leefstijl, gewicht, dieet, alcohol Highlights richtlijn jicht Cardiovasculair risicomanagement Traditionele risicofactoren in kaart brengen Hyperurikemie Jicht Overweeg allopurinol met sterk verhoogde traditionele risicofactoren bij patient met jicht inhoud 1. Casus 2. Jicht; pathofysiologie, epidemiologie en kliniek, epidemiologie 3. High lights richtlijn jicht 4. Zorgpad jicht JBZ in ontwikkeling 5. Nieuwe diagnostiek jicht 6. Do’s and don’ts Zorgpad jicht Protocol jicht vakgroep reumatologie 2010 Implementatie richtlijn jicht Multidisciplinaire zorg (Leefstijl, therapietrouw) Cardiovasculair risicomanagement 1e lijn Voor welke patienten: Jicht met indicatie voor urinezuurverlagende therapie Doel zorgpad > 6 maanden aanvalsvrij Urinezuur < 0,30 inhoud 1. Casus 2. Jicht; pathofysiologie, epidemiologie en kliniek, epidemiologie 3. Richtlijn jicht 4. Zorgpad jicht JBZ in ontwikkeling 5. Nieuwe diagnostiek jicht 6. Do’s and don’ts Nieuwe diagnostiek jicht Thiele R G , and Schlesinger N Rheumatology 2007;46:1116-1121 © Nieuwe diagnostiek jicht inhoud 1. Casus 2. Jicht; pathofysiologie, epidemiologie en kliniek, epidemiologie 3. Richtlijn jicht 4. Zorgpad jicht JBZ in ontwikkeling 5. Nieuwe diagnostiek jicht 6. Do’s and don’ts casus 65 jarige man Hypertensie Artritis aanvalsgewijs van mtp1 en/of enkel, 5x/jaar Kreat 145 Urinezuur 0,45 Medicatie: hydrochloorthiazide, metoprolol, simvastatine Bij aanval: prednison 5 dagen 30 mg Probleem: Laatste aanval duurt weken Na staken prednison binnen een dag recidief Waarna start allopurinol 300 mg -> progressie -> verwijzing reumatoloog Do’s and don’ts fabels en feiten allopurinol en nierfunctie allopurinol en stoppen aanval allopurinol en colchicine statines en colchicine tofus zonder ‘jicht’ chronisch colchicine zonder urinezuurverlagende therapie tofus en chirurgische interventie hoogte serum urinezuur en effect tofusvermindering 26
© Copyright 2024 ExpyDoc