WERKGEVERS TEKENEN CAO DIERHOUDERIJ NIET

de Zaaier
MRSA-BACTERIE PROBLEEM VOOR
WERKNEMERS VARKENSHOUDERIJ
WERKGEVERS TEKENEN CAO DIERHOUDERIJ
NIET VANWEGE TE WEINIG LEDEN
INDIASE VAKBONDSBESTUURDER
KOMT OP VOOR DE KASTENLOZEN
NUMMER 49 / DECEMBER 2014
/ REDACTIONEEL
EÉN FNV
Het extra congres van FNV Bondgenoten heeft gesproken. Met 91,1 procent
van de stemmen werd op 26 november
het voorstel aangenomen om te fuseren met onder andere FNV Bouw en de
AbvaKabo FNV.
De fusie zal per 1 januari 2015 een feit
zijn. Eén FNV, een volgende mijlpaal in
de geschiedenis van de Nederlandse
vakbeweging. En een terechte mijlpaal.
Want verreweg de meeste leden denken lid te zijn van de FNV. Dat er ook
nog aparte bonden bestaan, levert niet
zelden verwarring op.
Per 1 januari 2015 bent u dus lid van de FNV, in uw geval van
de sector FNV Agrarisch en Groen. De FNV wil slagvaardiger
en democratischer zijn, dicht bij de leden staan en met leden
samenwerken. Om maar een paar dingen te noemen.
In ieder geval is dit de laatste Zaaier van dit jaar.
Uiteraard wensen wij u en de uwen goede
feestdagen, een goed uiteinde en een goed
begin van 2015. En tot volgend jaar!
Wim Baltussen
[email protected]
/ COLOFON De Zaaier is een uitgave van Stichting FNV Pers t.b.v. FNV Bondgenoten. Het blad is bedoeld voor werk
nemers en werkneemsters in de agrarische sector. Leden van FNV Bondgenoten die werken in de agrarische sector krijgen het
blad thuis gestuurd. De Zaaier verschijnt vier keer per jaar. Dit nummer is redactioneel afgesloten op 9 december 2014. Voor al
uw vragen en informatie over de activiteiten van FNV Bondgenoten in de agrarische sector kunt u bellen met: 088 - 368 0 368.
REDACTIE
• Wim Baltussen
[email protected] / 0495 - 433172
• Adrie Boxmeer
[email protected] / 06 - 516 656 85
FOTOGRAFIE
Bert Janssen
VORMGEVING
Zippa grafische vormgeving
DRUK
Senefelder Misset
2 / De Zaaier / DECEMBER 2014
REDACTIERAAD
De redactieraad bestaat uit kaderleden
uit verschillende sectoren die de redactie
adviseert over artikelen en de inhoud
van het blad kritisch evalueert.
Als u suggesties hebt voor De Zaaier,
kunt u ook een van de leden van
de redactieraad benaderen.
In de redactieraad hebben zitting:
• Dirk Aaldering (hoveniers)
06 - 22698625
[email protected]
• Anneke van Wezel (veilingen)
06 - 54396687
[email protected]
• Jos Roberts (bedrijfsverzorging)
06 - 10762686
[email protected]
• Pieter van der Valk (dierentuinen)
0591 - 618250
[email protected]
REACTIES
Wilt u na lezing van een artikel in
De Zaaier reageren? Dat kan. Onder
elk artikel waarin een bestuurder of
medewerker van FNV Bondgenoten
aan het woord komt, staat zijn of
haar e-mailadres.
De Zaaier is ook digitaal beschikbaar
op www.fnvbondgenoten.nl.
Ga naar ‘Ik werk in’ en dan via
‘Meer branches’ naar ‘Agrarisch/groen’
en naar (rechtsonder) De Zaaier.
ISSN: 1873-9962
54716
/ NIEUWS
VEEL CHAMPIGNONTELERS IN DE FOUT
BIJ CONTROLE INSPECTIE SZW
Bij het overgrote deel van de champignontelers die de Inspectie SZW van januari 2013 tot en met juli 2014
controleerde, bleek van alles mis te zijn. Er werden in totaal 173 overtredingen geconstateerd wat betreft
de werk- en rusttijden, het werken op hoogte en de veiligheid van machines.
De Inspectie SZW voerde in totaal
bij 82 telers inspecties uit, bij 12 ge
beurde dat voor de tweede keer.
Van degenen die voor het eerst wer
den gecontroleerd, ging 79 procent
in de fout. Bij de telers die voor de
tweede keer een inspectie kregen,
lag dat op 50 procent.
Van de 173 overtredingen had 47
procent te maken met de veiligheid
van machines, 31 procent met de
werkplek en 15 procent met de
Arbeidstijdenwet.
Veel bedrijven gebruikten gevaarlijke
pluklorries zonder goede leuningen
en hekken, terwijl deze apparaten
wel tot ruim boven de 1,80 meter in
hoogte verstelbaar zijn. Veel werkge
vers zeiden dat ze niet wisten dat de
lorries goed beveiligd moeten zijn.
ZESTIEN BOETES
De Inspectie SZW heeft de meeste
overtredingen afgedaan met een
waarschuwing en geëist dat de
wettelijke regels worden nageleefd.
Men deelde zestien boetes uit, twaalf
vanwege de overtreding van werken rusttijden en vier vanwege val
gevaar en het werken met gevaarlijke
machines.
Dertig keer verbood de Inspectie
de start van de werkzaamheden zo
lang er geen veiligheidsmaatregelen
waren genomen. Negen keer werd
het werk stilgelegd. Eén keer werd
proces-verbaal opgemaakt omdat de
teler een eerder bevel om niet te be
ginnen met werkzaamheden boven
de 1,20 meter had genegeerd.
Veel mis bij werken op hoogte in champignonsector
ARBOCATALOGUS
Bondgenoten-cao-onderhandelaar
Wim Baltussen is geschrokken van
het onderzoek: “De werkgeversorga
nisatie LTO wil graag met ons een
arbocatalogus afspreken met maat
regelen om het werk veiliger te ma
ken. Daar zijn we op zich zeer voor.
Zo’n catalogus is normaal gespro
ken onderdeel van de cao. Maar de
werkgevers weigeren in de padden
stoelensector al jaren om een cao af
te sluiten. Dus wij willen heel graag
meewerken aan een arbocatalogus,
maar dan moet er toch eerst een cao
komen.”
[email protected]
De Zaaier / DECEMBER 2014 / 3
/ NIEUWS
FNV-PENSIOENBESTUURDERS TELEURGESTELD
OVER STRENGE REGELS OVERHEID
“BPL KAN ZO NAUWELIJKS
MEER INDEXEREN”
“We worden steeds rijker dan
pensioenfonds, maar we mogen
steeds minder. De voorwaarden om
de pensioenen aan de inflatie aan
te passen worden steeds strenger.
Hierdoor zal er van indexering de
komende jaren geen sprake zijn.
Dat is zuur voor de gepensioneerden, maar ook voor de werknemers
die hun pensioen opbouwen.”
Het is geen vrolijke boodschap van
Monique Daamen en Henk Onst
wedder, namens FNV Bondgenoten
bestuurders van agrarisch pensioen
fonds BPL. Pensioenfondsen moeten
vanaf 2015 hogere financiële buffers
aanhouden om aan de verplichtingen
te kunnen voldoen. Hierdoor daalt de
dekkingsgraad, de verhouding tussen
het vermogen en de verplichtingen,
fors. Nu is de dekkingsgraad rond
de 105 procent, het minimum dat
toezichthouder De Nederlandsche
Bank eist. Het betekent dat voor 1
euro aan verplichtingen er 1,05 euro
in kas is. De daling van de dekkings
raad betekent dat er niet mag worden
geïndexeerd.
PENSIOENOPBOUW
De regering wil dat de jaarlijkse
pensioenopbouw daalt. Door de
verhoging van de pensioengerechtig
de leeftijd kunnen werknemers hun
pensioen over een langere periode
opbouwen. Door een lagere pensi
oenpremie houden zij meer salaris
over waardoor er meer belasting
wordt betaald.
4 / De Zaaier / DECEMBER 2014
BPL-bestuurders Henk Onstwedder en Monique Daamen
Henk Onstwedder en Monique
Daamen: “Maar niet het kabinet be
paalt de hoogte van de pensioenpre
mie, dat doen de sociale partners. Bij
BPL gaat de opbouw met ingang 2015
van 1,95 procent naar 1,875 procent,
een minimale premieverlaging dus.
We zullen dat niet aan de deelne
mers uitkeren. BPL heeft dit geld
de komende jaren hard nodig voor
grotere buffers.”
TIJDELIJK NABESTAANDENPENSIOEN
Met ingang van volgend jaar veran
dert ook het tijdelijk nabestaanden
pensioen. Dit ontvangt een nabe
staande van iemand die bij overlijden
nog in de agrarische sector werk
zaam was. Tot nu toe werd het boven
een bepaalde inkomensgrens betaald
door BPL. Mensen met een lager
inkomen ontvingen niets.
Henk Onstwedder en Monique
Daamen: “Vanaf 2015 heeft elke
nabestaande van een werknemer
in de agrarische sector vier jaar
recht op een nabestaandenpensioen.
Als iemand 75 tot 100 procent werk
te, gaat het om maximaal 7879 euro
bruto. Een werkweek van tussen de
50 en 75 procent betekent 75 procent
van het maximale bedrag.
Werkte iemand tussen de 25 en
50 procent dan wordt de uitkering
50 procent en bij een kortere werk
week 25 procent.”
DEELTIJDFRANCHISE
Ook de deeltijdfranchise verandert.
Franchise is het deel van het inko
men waarover geen pensioen wordt
opgebouwd, omdat iedereen vanaf de
pensioenleeftijd ook een staatspensi
oen (AOW) krijgt. De huidige regeling
leidde ertoe dat een werknemer met
een werkweek van 32 uur in vier
dagen financieel beter was af dan ie
mand die evenveel uren werkte maar
dan in vijf dagen.
Henk Onstwedder en Monique
Daamen: “De basis van de nieuwe
regeling is de volledige werkweek.
Omdat die per sector verschilt, bij
voorbeeld 38 uur in de glastuinbouw
maar in de hovenierssector 37 uur,
gaat het te ver om voor iedereen aan
te geven hoe de franchise uitpakt.
Daarvoor kunt u het beste contact
opnemen met TKP die de pensioenre
geling uitvoert.”
Vereniging van Beleggers voor Duur
zame Ontwikkeling (VBDO) hield alle
fondsen tegen het licht wat betreft
duurzaamheid van het bestuur, de
ambities, het beleggingsbeleid en de
transparantie. Op al deze onderdelen
kon een fonds maximaal 5 punten
halen. BPL haalde samen met Zorg
en Welzijn het hoogste gemiddelde
aantal punten, namelijk 4,3.
BPL MEEST DUURZAAM
Tot slot goed nieuws over BPL. Het
fonds is samen met Zorg en Welzijn
uitgeroepen tot het meest duurzame
pensioenfonds van Nederland. De
MEER WETEN OVER DE
DEELTIJDFRANCHISE?
Neem contact op met TKP Pensioen
telefoon (050) 5223000
e-mail [email protected]
/ CAO NIEUWS
GEEN NIEUWE CAO LOONWERK,
BONDEN BERADEN ZICH
Er komt geen nieuwe cao voor het
loonwerk omdat de werkgevers
weigeren over de voorstellen van
de vakbonden te praten. Zelf willen
de werkgevers een cao met een
looptijd van twee jaar met een zeer
magere loonsverhoging.
Bondgenoten-onderhandelaar Peter
van der Put: “Hun voorstel is 0,75
procent op 1-1-2015 terwijl de cao
met terugwerkende kracht op 1-72014 moet ingaan. Het betekent
dus geen loonsverbetering in 2014.
Verder bieden de werkgevers in 2015
op 1 april 0,5 procent en op 1 juli 0,75
procent en ten slotte op 1 april 2016
0,5 procent. Daar worden wij niet
vrolijk van.”
Verder wijzen de werkgevers de repa
ratie van het derde WW-jaar en het
creëren van arbeidsplaatsen voor
mensen met een beperking af. Wel
Geen cao voor de werknemers in het loonwerk
willen ze de invoering van een nieuw
flexibel jaarurensysteem, maar dan
zonder afspraken over de naleving en
zonder invloed van de werknemers.
Peter van der Put: “Zolang er geen
nieuwe cao is, gelden de bestaande
arbeidsvoorwaarden. Alleen voor
werknemers die na 1 juli 2014 in
dienst zijn gekomen, kan de werk
gever andere arbeidsvoorwaarden
toepassen.” Van der Put gaat met
de andere vakbonden overleggen
wat er nu moet gebeuren.
[email protected]
De Zaaier / DECEMBER 2014 / 5
/ CAO NIEUWS
GROOTHANDEL BLOEMEN
& PLANTEN: 3,25 PROCENT
IN TWEE JAAR
Loonsverhoging van 1,5 procent op 1 januari 2015 en
op 1 januari 2016 nog eens 1,75 procent. Eenmalige
verhoging eindejaarsuitkering voor 2014 met 0,5 pro
cent. Ook kunnen 25 Wajongers aan de slag. Vanaf 30
maart volgend jaar zullen uitzendkrachten gelijkwaardig
worden beloond ten opzichte van medewerkers in vaste
dienst. Verder gaat het aantal verplichte snipperdagen
terug van vier naar twee en wordt de pensioenregeling
verbeterd. De cao heeft een looptijd van twee jaar, van
1 juli 2014 tot en met 30 juni 2016.
[email protected]
LEISURE: 2 PROCENT
IN 18 MAANDEN
Loonsverhoging van 1,25 procent op 1 januari 2015 en
0,75 procent per 1 januari 2016. Afspraken over reparatie
WW. Een werkgroep zal gedurende de looptijd van 31 de
cember 2014 tot en met 30 juni 2016 de gehele cao onder
de loep nemen. Hierbij wordt ook gekeken naar de wens
van de vakbonden om in 2016 de volgende cao recht
streeks af te sluiten met de aangesloten parken.
[email protected]
CRV: 3,75 PROCENT
IN TWEE JAAR
Loonsverhoging per 1 januari 2014 van 1,75 procent en
op 1 januari 2015 met 2 procent. Voor monsternemers
liggen deze verhogingen 0,25 procent hoger. Er moest wel
een poortactie worden gehouden en een petitie 450 keer
worden ondertekend om CRV weer aan de onderhande
lingstafel te krijgen. Maar uiteindelijk kwam de directie
met een beter eindbod dan men eerst in juni deed. Verder
zijn er afspraken gemaakt over het functiewaarde
rings-traject en de ‘zilveren-regeling’.
[email protected]
6 / De Zaaier / DECEMBER 2014
BLOEMBOLLEN:
3 PROCENT IN TWEE JAAR
Loonsverhoging van 1,5 procent op 1 december 2014 en
nog eens 1,5 procent op 1 december 2015. Daarnaast een
eenmalige uitkering van 200 euro bruto op 1 december
2014. Verhoging van de reiskosten: tussen 10 en 15 km
van 2,30 euro naar 2,40 euro en meer dan 15 km van 3,25
naar 3,45 per gewerkte dag. Wachtdagen bij ziekte verval
len bij contracten korter dan 12 maanden. Reparatie van
het derde WW-jaar.
[email protected]
PLANTION: 2,25 PROCENT
IN TWEE JAAR
Loonsverhoging van 1 procent per 1 februari 2015 en
1,25 procent per 1 februari 2016. Ploegentoeslag in 2015
van 14,5 procent en vanaf 2016 van 13,5 procent. Verder
is de onregelmatigheidstoeslag minder verslechterd dan
de directie wilde. De cao heeft een looptijd van twee jaar
en kwam tot stand nadat de leden het eindbod van de
directie, dat slechter was dan het nu bereikte resultaat,
hadden afgewezen.
[email protected]
GOLFBANEN: 2 PROCENT
IN 20 MAANDEN
Loonsverhoging per 1 april 2015 van 1 procent en op 1
april 2016 nogmaals 1 procent. Door nieuwe pensioenre
gels krijgt iedereen in 2015 eenmalig 0,6 procent. Verder
zullen er afspraken worden gemaakt om het derde WWjaar te garanderen. Het aantal minuren is op 60 vastge
steld. De uren hierboven worden op de afrekenmomenten
31 maart 2015 en 2016 kwijtgescholden. De looptijd is van
1 november 2014 tot 30 juni 2016.
[email protected]
GEEN CAO DIERHOUDERIJ:
WERKGEVERS WILLEN
NIET TEKENEN
Er komt vooralsnog geen nieuwe
cao Dierhouderij, ondanks een akkoord tussen vakbonden en werkgevers. Omdat minder dan 35 procent
van de bedrijven lid is van werkgeversorganisatie LTO kan de nieuwe
cao niet algemeen verbindend
worden verklaard. Omdat LTO-leden
de cao wél en niet-leden niet zouden hoeven toe te passen, zou dat
volgens de werkgevers een ‘concurrentienadeel’ voor leden opleveren.
Daarom wilde LTO uiteindelijk niet
tekenen.
Wat voor gevolgen heeft dit voor
werknemers? Onderhandelaar Henk
Onstwedder: “Als de werkgever bij
een van de organisaties is aangeslo
ten dan blijft de oude cao van kracht.
Is de werkgever niet aangesloten,
maar wordt in de individuele ar
beidsovereenkomst verwezen naar
de cao, dan geldt hetzelfde. Voor
iedereen met alleen een individuele
arbeidsovereenkomst verandert er
niets. Werknemers die per 1 januari
2014 in dienst zijn gekomen, kunnen
echter geen beroep meer doen op
de cao. Tenzij er in de individuele
arbeidsovereenkomst naar wordt
verwezen. Als uw werkgever ver
anderingen wil aanbrengen in uw
overeenkomst en u wilt dat niet dan
gebeurt er niets.”
ZELF ONDERHANDELEN
Uiteraard kunnen individuele
werknemers zelf met hun werkgever
onderhandelen over een loonsverho
ging. De inflatie tijdens de looptijd
van de oude cao was 1,65 procent,
tussen september 2012 en september
2013 0,57 procent en tussen septem
MINIMUMLOON PER 1 JANUARI 2015
Per 1 januari wordt het wettelijk
minimumloon verhoogd.
De bedragen zijn (voor 23-jarigen
en ouder):
Per maand: € 1501,80
Per week: € 346,55
Per dag: € 69,31
Het minimumloon per uur is afhan
kelijk van de gebruikelijke werkweek
in sectoren.
36 uur per week: € 9,63;
38 uur per week: € 9,12;
40 uur per week: € 8,66
Bron: Ministerie van Sociale Zaken
ber 2013 en september 2014
1,08 procent.
Henk Onstwedder: “De loonstijging
zou dus minimaal 1,65 procent
moeten zijn. Omdat de werknemers
in 2014 geen loonstijging hebben
ontvangen, hoort daar ook nog een
eenmalige uitkering bij tussen 400
tot 600 bruto, al naar gelang iemand
verdient. Maar de loonsverhoging die
voor de nieuwe cao was afgesproken,
is 1,25 procent per 1 januari 2015 en
1,25 procent per 1 juli 2015. Die is
dus beter.”
Henk Onstwedder is van plan om
snel met de grotere bedrijven afzon
derlijke afspraken te maken over
een nieuwe cao.
[email protected]
GROENVAKBEURS
HARDENBERG
Ook dit jaar staat FNV Agrarisch
Groen weer met een stand op de
GroenVakbeurs te Hardenberg.
De beurs is op 13, 14 en
15 januari van 13.00 tot 21.00 uur.
Kom langs en maak kans op een
leuke prijs als jij de ‘stier’ weet
te verslaan.
De Zaaier / DECEMBER 2014 / 7
/ REPORTAGE
VARKENSSECTOR
WIL GEVAAR
MRSA-BACTERIE VOOR
VOLKSGEZONDHEID
VOORKOMEN
Eric van den Heuvel besproeit driemaal per week
zijn hele bedrijf met probiotica
8 / De Zaaier / DECEMBER 2014
“VROEGER GEBRUIKTE
MEN TE PAS EN TE ONPAS
ANTIBIOTICA”
Werknemers in de varkenshouderij worden regelmatig voor
een onderzoek of opname in een ziekenhuis geweigerd
vanwege een mogelijke besmetting met MRSA. Door antibiotica wordt deze bacterie resistent en een risico voor de
volksgezondheid. Infecties zijn dan moeilijker te behandelen.
Daarom heeft de Nederlandse veehouderij sinds 2009 het
gebruik van antibiotica met 70 procent beperkt. Hiermee
loopt men voorop in Europa.
Ernest Boonen, bedrijfsverzorger
in de varkenshouderij, ging op 20
november 2007 naar de huisarts
vanwege een vergroeiing van zijn
rechter zaadbal. Hij werd direct
doorgestuurd naar het ziekenhuis
voor onderzoek. Boonen bleek een
tumor te hebben. Hij moest geope
reerd worden.
Op de dag van de ingreep meldde
Boonen zich ’s ochtends om 7 uur in
het ziekenhuis in Venlo. “Tijdens het
intakegesprek vertelde ik dat ik in
de varkenshouderij werkte. Het hele
ziekenhuis ging direct voor mij op
slot. Men was bang dat ik MRSA had.
Voor gezonde mensen is deze bacte
rie niet gevaarlijk, maar voor zieke of
verzwakte mensen wel.”
Boonen bleek inderdaad de bacterie
bij zich te dragen. Twee dagen later
kon hij alsnog worden geopereerd.
“Op vrijdagmiddag, als laatste van de
week. Om niet met andere patiënten
in aanraking te komen, ben ik door
de fietsenstalling naar de OK ver
voerd. Daarna werd ik alleen in een
kamer gelegd. De arts, die ter contro
le langs kwam, verkleedde zich eerst
in een apart hokje in een speciaal
pak dat hij weer uittrok als hij mijn
kamer verliet. Dit alles om besmet
ting in het ziekenhuis te voorkomen.”
GEEN OPTIE
Na een dag mocht Boonen naar huis.
Omdat hij de eerste tijd toch niet kon
werken, wilde hij eerst MRSA-vrij
worden. Het betekende elke dag goed
douchen met bacteriedodende zeep
en zijn kleren wassen op 60 graden.
Dat duurde zo’n zes weken.
Als kankerpatiënt zou Boonen nog
vijf jaar regelmatig voor controle
naar het ziekenhuis moeten. “Daar
om was teruggaan naar de varkens
houderij voor mij geen optie. Ik heb
mijn werkgever om ander werk ge
vraagd. Dat werd veredelingsbedrijf
Bejo Zaden. Eerst werkte ik er via de
bedrijfsverzorging, uiteindelijk ben
ik in vaste dienst getreden. Ik werk
er nu alweer ruim vijf jaar en het
bevalt me uitstekend.”
GOED OP KOERS
Voor Eric van de Heuvel, varkenshou
der in Nistelrode, was een vergelijk
bare ervaring aanleiding om de koers
rigoureus om te gooien. In 2003 kon
De Zaaier / DECEMBER 2014 / 9
/ REPORTAGE
zijn 2-jarige dochter niet aan haar
hart worden geopereerd vanwege
een mogelijke MRSA-besmetting.
Uiteindelijk kon ze een paar maan
den later, toen de situatie inmiddels
levensbedreigend was, geholpen
worden in het Radboud Ziekenhuis in
Nijmegen.
Van den Heuvel: “Dat heeft ons als
gezin de ogen geopend. Ik heb hygië
nemaatregelen genomen. We dragen
nu plastic handschoenen als we de
biggen behandelen en gebruiken
geen injectienaalden meer om ze te
vaccineren. Hierdoor is het aantal
ziekten fors teruggedrongen en het
gebruik van antibiotica gedaald, ten
opzichte van 2009 met 60 procent.
De overheid wilde een halvering in
2013, dus ik lig goed op koers.”
MINDER KRITISCH
Eric van den Heuvel geeft een
rondleiding in zijn varkensbedrijf.
Hygiënisch werken is het eerste ge
bod: hij trekt een overall aan die hij
alleen maar in de stallen draagt. Wij
moeten als bezoekers onze schoenen
uitdoen en plastic sloffen aantrek
ken. Ook hullen we ons in een witte
overall en krijgen een haarnetje
uitgereikt. Na gebruik wordt deze
kleding weggegooid.
Ook aanwezig is dierenarts Tineke
van Gisteren, verbonden aan De
Varkenspraktijk in Oss en Someren.
“Vroeger was men minder kritisch
over antibiotica. Een praktijkvoor
beeld: als een zeug net geworpen
heeft, is de kans op een gezwollen,
harde uier soms vergroot. Er wor
den gemiddeld per worp zo’n veer
tien biggen geboren die snel na de
geboorte moeten gaan drinken. Als
dit niet vlot genoeg gaat en de uier te
hard blijft, wordt soms ten onrechte
gedacht aan een ontsteking. Maar
het geven van een pijnstiller is dan
voldoende, antibiotica is niet nodig.”
10 / De Zaaier / DECEMBER 2014
ERNEST BOONEN MOEST VANWEGE
MRSA-BACTERIE VAN BAAN VERANDEREN:
“VOOR GEZONDE MENSEN IS DEZE BACTERIE
NIET GEVAARLIJK, MAAR VOOR ZIEKE OF
VERZWAKTE MENSEN WEL.”
VARKENSDIERENARTS TINE VAN GISTEREN:
“WE ZIJN ONS ZEER BEWUST VAN DE GROTE RISICO’S VAN ANTIBIOTICA”
COMMERCIEEL BELANG
Volgens Tineke van Gisteren hield de
varkensdierenarts zich vroeger voor
namelijk bezig met genezen en te
genwoordig veel meer met preventie.
“Jonge biggen gaan na vier weken bij
hun moeder vandaan en leren dan
vast voer eten. Dat is een kritisch
moment. Door ze nog bij hun moeder
hieraan te laten wennen voorkom
je problemen. Op die manier zijn er
geen antibiotica nodig.”
Ze geeft toe dat dierenartsen een
commercieel belang kunnen hebben
bij het toedienen van antibiotica.
“Dierenartsen hebben allemaal een
eigen apotheek, maar antibiotica
is echter maar een heel beperkt
deel van hun omzet. Vanwege hun
grote verantwoordelijkheid voor de
volksgezondheid zijn veehouders
en dierenartsen zich zeer bewust
van de risico’s. Daarnaast is bij de
stichting Diergeneesmiddelen Autori
teit bekend hoeveel antibiotica elke
dierenarts voorschrijft. Het blijkt dat
13 procent van de varkensdierenart
sen te hoog zit. Zij worden door de
Voedsel en Warenautoriteit hierop
aangesproken.”
PROBIOTICA
Voor Eric van den Heuvel ging het
terugdringen van antibiotica niet ver
genoeg. Sinds enkele jaren maakt hij
gebruik van ‘goede bacteriën’ (probi
otica). “Drie maal per week sproeien
we het hele bedrijf met een vloeistof
waaraan probiotica zijn toegevoegd.
Ik bestrijd slechte bacteriën niet
langer met antibiotica, maar zorg
er voor dat ze door de aanwezigheid
van goede bacteriën geen kans krij
gen om zich te ontwikkelen.”
Laatste typische Hollandse vraag: al
deze maatregelen kosten natuurlijk
veel geld? Van den Heuvel lacht:
“Nee hoor, het levert geld op. De
behandeling met probiotica kost 95
cent per big. De kosten van reiniging,
desinfectiemiddelen en antibiotica is
doorgaans duurder. Dus zeg ik tegen
elke varkenshouder: ga aan de slag
met probiotica. Je levert niet alleen
een bijdrage aan de Gezondheid van
mens, dier en milieu, maar ook aan
je eigen portemonnee.”
De Zaaier / DECEMBER 2014 / 11
/ REPORTAGE
VRAGEN EN ANTWOORDEN OVER MRSA
WAT IS MRSA?
MRSA staat bekend als de ‘zieken
huisbacterie’ omdat die goed gedijt in
een omgeving waar antibiotica wor
den gebruikt. De bacterie is namelijk
resistent voor de meeste antibiotica.
Ziekenhuizen willen MRSA buiten de
deur houden omdat het een bedrei
ging vormt voor kwetsbare personen.
De bacterie kent een ‘veevariant’ die
voorkomt op varkens- en vleeskalve
renbedrijven. Deze variant gaat niet
gemakkelijk over van mens op mens,
wel van dier op dier.
HOE KAN IK MRSA OPLOPEN?
Iedereen kan MRSA krijgen, zeker
mensen die direct contact hebben
met dieren, zoals varkenshouders
en hun werknemers, dierenartsen,
slachthuismedewerkers en meewer
kende gezinsleden.
VOOR WIE IS DE BACTERIE
GEVAARLIJK?
Gezonde mensen merken niets van
MRSA. Maar bij zieken en mensen
met een lage weerstand kan het
leiden tot infecties die moeilijk te be
handelen zijn omdat veel antibiotica
niet werken.
KAN IK MIJ OP MRSA LATEN TESTEN?
Ja, dat kan bij de huisarts. Er wordt
dan met een wattenstaafje wat slijm
afgenomen uit uw keel en de huid
rond de anus.
IK BEN BESMET. HOE RAAK IK
DE BACTERIE WEER KWIJT?
Dat gaat meestal vanzelf. Bij var
kenshouders gebeurt dat als ze
een tijdje van hun bedrijf weg zijn,
bijvoorbeeld tijdens een vakantie.
Slechts een zeer beperkt gedeelte
blijft permanent besmet.
12 / De Zaaier / DECEMBER 2014
IS MRSA BIJ HUIDKLACHTEN EEN
PROBLEEM?
Hebt u psoriasis of eczeem, dan
komt u niet snel van de bacterie af.
Daarom is het belangrijk dat u huid
klachten goed onder controle houdt
en wondjes verzorgt met bijvoorbeeld
een vloeibare pleister.
WAT KAN IK ZELF DOEN OM MRSA
TE VOORKOMEN?
Als u in de veehouderij werkt: ge
bruik zo weinig mogelijk antibiotica.
En werk vooral hygiënisch:
• Was regelmatig uw handen
met water en vloeibare zeep.
• Droog uw handen met een
papieren handdoekje.
• Verzorg wondjes en huidkloofjes.
• Bestrijd stof in de stal.
• Douche na het werk en trek
schone kleding aan.
• Gebruik handschoenen bij
intensief diercontact.
• Laat geen huisdieren in de stal toe.
• Geef bezoekers een schone overall.
Was na afloop de overall op 60
graden met een totaalwasmiddel.
• Scheid bedrijfswasgoed van ge
zinswasgoed. Let op voor stof bij
het uitkloppen van vuile bedrijfs
kleding!
• Deel geen toiletartikelen met
huisgenoten (spons, handdoek,
washandje, scheermesje en
dergelijke).
• Ga verantwoord om met dierge
neesmiddelen: stel eerst de juiste
diagnose. Behandel alleen als dat
nodig is. Wijk niet af van de aan
bevolen dosering en van de duur
van de behandeling.
• Werk volgens het bedrijfsbehan
delplan dat samen met de vaste
dierenarts opgesteld is over het
medicijngebruik. Maak behande
lingen altijd af. Gebruik geen mid
delen die over de uiterste datum
zijn. Draag handschoenen tijdens
de bereiding van geneesmiddelen.
KAN IK MET MRSA GEWOON NAAR
EEN FEESTJE, SPORTCLUB OF WERK?
Ja. De kans dat MRSA zich verspreidt
onder gezonde mensen is heel klein.
KOM NAAR DE WORKSHOP
VOOR JONGE HOVENIERS!
BEN JE TUSSEN DE 18 EN 35 JAAR? EN BEN JE HOVENIER
OF WERKZAAM IN BOS EN NATUUR? KOM DAN OP DONDERDAG
5 MAART 2015 NAAR DE WORKSHOP STERK IN JE WERK.
Centraal staan vragen als: hoe kun jij
je werk makkelijker doen en zorgen
dat je fysiek sterk in je werk blijft?
En hoe kun je hierover in gesprek en
onderhandelen met je baas?
De workshop wordt georganiseerd
door FNV Agrarisch Groen in samen
werking met Stigas. Het programma
duurt van 13.00 tot 16.00 uur.
GRATIS VOOR LEDEN
Aanmelden via [email protected].
Doe het snel, want vol is vol!
Als je moet werken, kun je onbetaald
verlof opnemen bij je werkgever.
De FNV betaalt je salaris van die dag
door. Neem wel een loonstrook mee.
Bij minder dan 10 aanmeldingen
gaat de workshop niet door.
LOCATIE
In de Weerd, Weerdjesstraat 168,
6811 JH Arnhem
IK WORD LID!
en betaal de eerste
4 maanden in totaal € 25,-*
Ik betaal mijn contributie per automatische incasso
VoorlettersTussenvoegsels
Achternaam
MV
Adres
JA
NEE
IBAN (rekeningnummer)**
BIC code ** (bij betaling vanaf buitenlands rekeningnr.)
PostcodeWoonplaats
Geboortedatum
Telefoonnummer
JA, u mag met mij contact opnemen over de producten
en diensten van de FNV
Datum
Mobiel
E-mailadres
Handtekening
Naam werkgever
*Voor informatie over alle lidmaatschapsmogelijkheden en
algemene voorwaarden surft u naar www.fnv.nl/contributie
of belt u 088 – 368 0 368.
Adres werkgever
Postcode
Uw lidmaatschap gaat in op het moment dat het Contact Centrum van de
FNV dit inschrijfformulier ontvangen heeft. Stuur het volledig ingevulde
formulier naar FNV, t.a.v. Contact Centrum, Antwoordnummer 101,
3500 ZA Utrecht. Een postzegel is niet nodig.
Vestigingsplaats
Soort bedrijf/sector/branche
IK WERF EEN LID
(Op het moment dat het introductielidmaatschap na 4 maanden wordt omgezet
in een regulier lidmaatschap, ontvangt u uw wervingspremie.)
Voorl.(s) + naam
Lidmaatschapsnummer
Adres
Ik ontvang mijn wervingspremie à € 10,- op
Postcode
E-mailadres
Woonplaats
IBAN (rekeningnummer) **
BIC code ** (bij betaling naar buitenlands rekeningnr.)
** Kijk voor meer informatie over IBAN en BIC op www.fnv.nl/iban
Dit aanbod is geldig tot 31-12-2015
DIRECT LID WORDEN? BEL 088 – 368 0 368
/ INTERVIEW
CHENNAIAH POGURI, VOORZITTER VAN
DE INDIASE LANDBOUWBOND APPVU
“ONZE STRIJD PAST IN
DE GEWELDLOZE TRADITIE
VAN GANDHI”
“Het land dat een grootgrondbezitter eerst ten onrechte bezat,
is nu in handen van de boerenbevolking. En dan met name van
de vrouwen. Dat is goed, want mannen hebben de neiging om
voor drank hun rechten te verkopen. Vrouwen doen dat niet."
Aan het woord: Chennaiah Poguri,
advocaat en voorzitter van APPVU,
een vakbond van landarbeiders in de
zuidelijk Indiase deelstaat Andhra
Pradesh. Hij was eind november een
paar dagen in Nederland om een
conferentie bij te wonen van FNV
Mondiaal die vakbonden in de Derde
14 / De Zaaier / DECEMBER 2014
Wereld steunt (zie kader).
Chennaiah zet zich onder meer in
voor de kastenlozen, de 'onaanraak
baren'. In India, met ruim 1 miljard
inwoners de grootste democratie ter
wereld, is sinds 1951 iedereen gelijk
voor de wet en discriminatie op basis
van het kastensysteem verboden.
Maar desondanks is de samenleving,
zeker op het platteland, nog steeds
ingedeeld volgens kasten.
GROOTGRONDBEZITTER
In het arme boerendorp Cherukuva
ripalli wonen 35 gezinnen. Ruim drie
jaar geleden stelde Chennaiah Poguri
hun de vraag: "Wie van jullie bezit
een stuk land?” Niemand stak zijn
hand op. De vakbondsvoorzitter was
verbijsterd. Volgens zijn documenten
zouden alle bewoners eigenaar zijn
van een stukje land.
Met behulp van zijn in Amerika
gekochte gps-telefoon bekeek hij
samen met de bewoners om wat voor
land het ging. Een grootgrondbezitter
had het uit naam van de dorpsbewo
ners met kruisbesstruiken bebouwd
en de overheidssubsidie die voor hen
bestemd was ten onrechte opgestre
ken. Chennaiah: “Ik heb de boerenfa
milies gezegd dat ze de kruisbessen
moesten oogsten. Immers, het was
hun land."
Daar dacht de grootgrondbezitter
anders over. Hoewel de grond op hun
naam stond, kostte het de bewoners
nog bijna drie jaar om het daadwer
kelijk in bezit te krijgen. Inmiddels
oogsten ze elk jaar kruisbessen
hetgeen ze een inkomen bezorgt. Een
succesverhaal dus.
LITTEKEN
Het is duidelijk dat niet iedereen
ingenomen is met het werk van
Chennaiah Poguri. De vakbonds
voorzitter wijst op een litteken onder
zijn rechteroog. "Twintig jaar geleden
werd ik, terwijl ik een ritje maakte
op mijn motor, aangevallen door en
kele mannen. Het mes van een van
hen raakte mijn gezicht en miste op
een haar na mijn oog.”
Chennaiah is dankbaar voor de steun
die hij krijgt van de FNV. “Ik wil dat
binnen tien jaar het grootste deel
van het land dat nu nog in het bezit
is van een handjevol rijken onder
de bevolking is verdeeld. Hiervoor
hebben we een sterke vakbond nodig.
Om dat te bereiken moeten we meer
kaderleden opleiden."
ZONDER KAARTJE
Chennaiah Poguri is ook betrokken
bij acties tegen het beleid van de
nieuwe Indiase minister-president
Narenda Modi. Volgens hem voert
Modi een verkeerd beleid: "Hij wil
India aantrekkelijker maken voor
buitenlandse bedrijven en daar pas
sen geen rechten voor werknemers
bij. Modi wil daarom alle maatrege
len op dit gebied terugdraaien die
het vorige kabinet heeft genomen.
Hiertegen protesteerden op 2 decem
ber zo'n honderdduizend mensen in
de hoofdstad Delhi."
Honderdduizend? Dat lijkt veel, maar
het is op een totale bevolking van
ruim 1 miljard mensen natuurlijk pe
anuts. Poguri: "Vergeet niet hoe groot
India is. Delhi ligt op 2700 kilometer
van waar ik woon in Andhra Pradesh
oftewel 52 uur in de trein. De kos
ten van zo'n lange reis zijn - hoewel
de meeste mensen arm zijn – het
probleem niet. We reizen namelijk
zonder kaartje, de leden van de
spoorwegvakbond leggen ons niets
in de weg.”
Maar wat als ze worden bekeurd of
wellicht gearresteerd? Chennaiah
lacht: “Verwacht je dat de politie
honderdduizend mensen zal arres
teren? Waar moeten ze die mensen
laten? En dan moeten ze alle arres
tanten ook te eten geven. Prima, doe
dat vooral."
Het past in de traditie van geweld
loos verzet, ooit uitgedragen door
Mahatma Gandhi, die leidde tot de
onafhankelijkheid van India. Chen
naiah Poguri: "Ik zal u wat vertellen.
Ik ben geboren op 2 oktober. Laat dat
ook de geboortedag van Gandhi zijn."
FNV BONDGENOTEN STEUNT PROJECT
APVVU VOOR DUURZAME BOSBOUW
In de Indiase deelstaat Andhra
Pradesh, die voor 22 procent uit bos
bestaat, wonen zes miljoen Adivasis.
Deze ‘kastenlozen’ hebben nauwelijks rechten. De meesten van hen
leven van de opbrengsten van de
bossen.
Door de ligging aan zee is Andhra
Pradesh de afgelopen decennia
enorm geïndustrialiseerd. Stuwdammen voorzien in de toenemende
behoefte aan water en energie.
Hierdoor verliezen de Adivasis
steeds meer hun leefgebied. Bij de
bouw van de Polovaramdam werden
duizenden Adivasi-families gedwongen hun huis te verlaten.
De landbouwvakbond APVVU (bijna
600.000 leden van wie 56 procent
vrouwen) zet zich in voor naleving
en uitbreiding van de wetgeving
op het gebied van bestaansrecht,
voedselzekerheid, gebiedsrechten,
werkgelegenheid, onderwijs en
mensenrechten. Met succes, want
bij de gedwongen verhuizingen
voor de Polovaramdam, kregen alle
Adivasis in 2005 herhuisvesting of
compensatie.
Verder kwam ruim 13.000 ha
landbouwgrond terecht bij de echte
eigenaren, de arme boeren. Hiervan
profiteerden 8213 gezinnen. Verder
kregen 137 dorpen schoon drinkwater, 14 dorpen sanitaire voorzieningen en bijna 1000 arbeiders een
pensioen. Ook konden 612 leerlingen terug naar school en werden
128 schoolmaaltijden verstrekt.
Sinds 2000 steunt FNV Mondiaal
projecten van de APVVU. Vanuit de
cao Bos en Natuur heeft FNV Bondgenoten een bedrag van ruim 14
duizend euro gereserveerd voor een
project gericht op duurzame bosbouw.
De Zaaier / DECEMBER 2014 / 15
/ DE MENING VAN
CORRY VAN VELZEN
KANTINEBEHEERSTER VAN DE DNA GREEN GROUP
IN DE LIER, BEZOCHT EFFAT-CONGRES
“ZO’N INTERNATIONAAL CONGRES
IS ABSOLUUT GEEN
VER-VAN-MIJN BED-SHOW”
“Ik ben in november voor het eerst naar een congres van EFFAT geweest, de
internationale bond van werknemers in de agrarische sector. Het congres
werd eind november gehouden in Wenen. Dat was een bijzondere ervaring.
Hou me inmiddels al enige jaren bezig met vakbondswerk, zit nu vijf jaar in
de ondernemingsraad. Je praat dan met de directie over zaken die de werk
nemers direct aangaan. Bij zo’n internationaal congres is de directe link naar
de werkvloer op het eerste gezicht moeilijker te leggen. Maar toch kwamen
er zaken aan bod die voor iedereen van belang kunnen zijn.
Zoals TTIP, het vrijhandelsverdrag
waarover de EU en VS op dit moment
onderhandelen. Daar zitten allerlei
kanten aan die negatief kunnen uit
pakken. Zo worden in Europa bepaal
de producten pas toegelaten als is
aangetoond dat ze geen negatieve ef
fecten op bijvoorbeeld de gezondheid
hebben. In de VS komen daarentegen
producten zonder uitgebreid onder
zoek op de markt. Als er vervolgens
problemen ontstaan dan worden ze
alsnog uit de handel gehaald. Dat is
dus de omgekeerde werkwijze van
wat in de EU gebruikelijk is. Ook gel
den in VS minder beperkingen voor
16 / De Zaaier / DECEMBER 2014
het gebruik van bestrijdingsmidde
len in de landbouw en hormonen in
de dierhouderij. Zo is gentechnologie
in de VS toegestaan, terwijl er in de
EU strenge regels voor gelden.
TTIP moet het mogelijk maken dat
een bedrijf een rechtszaak kan aan
spannen als het zich benadeeld voelt
door bijvoorbeeld veranderende wet
geving. Die bepaling is bedoeld om
bedrijven te beschermen, maar kan
negatief uitpakken. Want stel dat we
in Nederland besluiten om bepaalde
bestrijdingsmiddelen te verbieden.
De onkruidverdelger Roundup is zo’n
voorbeeld, dat wordt volgend jaar
voor particulier gebruik verboden.
Producent Monsanto zou dan een
rechtszaak tegen Nederland kunnen
aanspannen, omdat het de omzet
ziet kelderen. Omdat ik bij Fides
werk, een bedrijf dat zich bezig
houdt met de veredeling van diverse
bloemen en planten, spreekt mij dit
thema zeer aan.
Op dit moment worden vooral de
verwachte positieve effecten van
TTIP op de werkgelegenheid bena
drukt door de voorstanders, maar bij
eerdere vrijhandelsverdragen zijn die
verwachtingen nooit uitgekomen.
Ik vind het goed dat het EFFAT-con
gres op voorstel van de collega’s van
de Duitse agrarische vakbond NGG
hierover heeft gesproken. Want de
consequenties kunnen groot zijn,
ook voor Nederlandse werknemers.
Het is dus absoluut geen ver-vanmijn-bed-show.”