Leeuwarden, nieuwsbrief december 2014

15e jaargang nummer 4
MCC NIEUWSbrief
December 2014
Redactioneel
Nog net voor het einde van het jaar deze vierde nieuwsbrief. Dit keer 2 werkafspraken: ‘Uitsluiten
e
Longembolie in de 1 lijn’ (deze was al langer klaar, maar het wachten was op de start van de pilot)
en ‘Hyperferritinemie, wel of geen hemochromatose’. De laatste is ontstaan uit een DTO.
De herziening van werkafspraken is met astma bij kinderen bijna afgerond. De tijd haalt soms de
werkafspraken in. Dat is het geval bij de werkafspraak Hypothyreoïdie. Met de verschijning van een
vernieuwde NHG-Standaard is de werkafspraak overbodig geworden.
Ter informatie over wat er in verschillende commissies wordt besproken zijn korte verslagen opgenomen van de vergadering van de Koepelgroep (MCC bestuur) en van de Transmurale commissie.
Sinds een jaar is volwaardige kinderrevalidatie mogelijk in ( beter gezegd naast) het MCL. Wat er
allemaal mogelijk is leest u in deze nieuwsbrief. In 2015 staat er een klinische les revalidatie op het
programma. Daarin komt o.a. de kinderrevalidatie aanbod.
Aan deze nieuwsbrief is als aparte bijlage toegevoegd het evaluatieverslag van het
Hepatitisproject. Met denk aan alle huisartsen die de enquetes hebben ingevuld.
MCC zaken
Het programma van de klinische lessen in 2015 is rond. Aan de invulling wordt gewerkt.
De Oldehovecommissie start nog deze maand met de voorbereiding van de Oldehovecursus 2015.
In een volgende nieuwsbrief hopen we meer te kunnen vertellen over de thema’s.
De werkgroepen zijn bezig met de werkafspraken “Niet aangeboren hersenafwijkingen”,
“Methylfenidaat en controle door de huisarts” en “Wondzorg”. In januari start een werkgroep met het
maken van afspraken rond Schouwing. Dit naar aanleiding van het onlangs gehouden KNMG
symposium “Be-SCHOUW-ing…”.
Vacatures: Voor de werkgroep communicatie wordt een opvolger gezocht voor huisarts Jeanette de
Haan. De werkgroep is incidenteel actief bij een vraag/probleem.
Ook de Koepelgroep (MCC bestuur) zoekt een huisarts-bestuurslid. De Koepelgroep vergadert 2
maal per jaar 1 uur.
Regelmatig is er behoefte aan leden van werkgroepen. Doorgaans zijn er voor het maken van een
samenwerkingsafspraak één of twee bijeenkomsten.
Belangstellenden voor genoemde bezigheden kunnen zich melden bij het MCC.
INHOUD
Werkafspraak: Uitsluiten longembolie…
− Werkschema
− Vragenformulier
Herziening werkafspraken:
−Astma bij kinderen
−Postpunctiehoofdpijn na spinale.....
−Hypothyreoïdie
Agenda transmurale aktiviteiten/Mutaties
Handreiking behandelafspraak (herz)
Hyperferritinemie: wel of geen
hemochromatose
Nieuws uit de Koepelgroep
Nieuws van de Transmurale commissie
Mededelingen / ZorgDomein
Kinderrevalidatie
2
4
5
5
6
Colofon MCC Leeuwarden Nieuwsbrief
De nieuwsbrief van het MCC Leeuwarden wordt regelmatig toegestuurd aan alle huisartsen in het werkgebied
van het Medisch Centrum Leeuwarden en alle specialisten, werkzaam in het MCL. Het Medisch Coördinerend
Centrum Leeuwarden heeft als doel de samenwerking tussen huisartsen en specialisten te bevorderen.
Redactieadres: MCC Leeuwarden, Postbus 888, 8901 BR Leeuwarden, tel (058) 286 60 51
e-mail: [email protected]. Kopy graag sturen aan het redactieadres, zo mogelijk per e-mail.
WWW.MCCLEEUWARDEN.NL
1
6
7
8
9
9
10
11
UITSLUITEN LONGEMBOLIE IN DE 1E LIJN
m.b.v. klinische beslisregel (Wells) en D-dimeertest
Doel van deze werkafspraak: gebruik in de huisartsenpraktijk van de klinische beslisregel van Wells in
combinatie met de kwalitatieve D-dimeer test om een longembolie uit te sluiten. Het adherentiegebied
van het MCL is pilot in een onderzoek naar de veiligheid van dit beleid (onderzoek door Ruud
Oudega, huisarts-onderzoeker, Julius Centrum-UMC Utrecht)
Werkschema
verdenking verdenking longembolie: plotselinge onverklaarde benauwdheid
pijn vastzittend aan de ademhaling
bepaal de Wells score
score ≤ 4
score > 4
D-dimeertest
e
normaal
verwijs naar 2 lijn
(longarts, internist)
abnormaal
geen longembolie
CT-scan
negatief
geen longembolie
positief
longembolie
Wells score voor longembolie
score
1
Klinische tekenen van diep veneuze trombose (minimaal zwelling en pijn bij palpatie)
3,0
2
Longembolie waarschijnlijker dan alternatieve diagnose
3,0
3
Hartfrequentie > 100/min
1,5
4
Immobilisatie (>3 dagen) of operatie in de afgelopen 4 weken
1,5
5
DVT of longembolie in de voorgeschiedenis
1,5
6
Hemoptoë
1,5
7
Maligniteit (tot 6 maanden na laatste in opzet curatieve behandeling of tijdens palliatie)
1,0
Achtergrondinformatie
De incidentie van longembolie in Nederland is niet bekend. Cijfers op basis van een enquète:
verdenking bij 2,6 patiënten per 1000; bij 30% daadwerkelijk longembolie.
De symptomen van longembolie zijn aspecifiek en worden vaak gemist (in de huisartsenpraktijk 12%
van de patiënten met verdenking op veneuze trombo-embolie).
De sterfte aan klinisch relevante longembolie is hoog.
De Wells score is in combinatie met de (kwalitatieve) D-dimeertest in de huisartsenpraktijk goed te
gebruiken om longembolie uit te sluiten.
AMUSE-2
e
In de 2 lijn wordt bij patiënten met een verdenking op longembolie gebruik gemaakt van de Wells
score en een D-dimeertest zoals beschreven in bovenstaand schema.
Het AMUSE-1 onderzoek betrof de validering van de klinische beslisregel volgens Oudega en de De
dimeertest bij verdenking DVT in de 1 lijn. (AMUSE = Amsterdam Maastricht Utrecht Study on
Thrombo-Embolism.
In het AMUSE-2 onderzoek is onderzocht of deze zelfde strategie voor veilig uitsluiten van een
e
longembolie ook in de 1 lijn toepasbaar is. In dit AMUSE-2 onderzoek includeerden huisartsen uit
heel Nederland 598 patiënten met een verdenking op longembolie. De huisartsen gebruikten de
klinische beslisregel van Wells en voerden een point of care D-dimeertest uit. Alle patiënten werden
e
volgens protocol verwezen naar de 2 lijn, waar diagnostiek werd verricht. Bij 73 patiënten (12,2%)
werd de diagnose longembolie gesteld. Bij 272 patiënten (45%) was er een negatieve Wells score (≤
4) én een negatieve kwalitatieve D-dimeertest. Bij 4 van deze 272 patiënten (1,5%) was de CT-scan
positief . Deze failure rate verschilt niet van die van een CT scan en wordt daarom als veilig
beschouwd.
De conclusie van het onderzoek was dat de huisarts een longembolie veilig kan uitsluiten bij gebruik
van de Wells score en een kwalitatieve D-dimeertest.
Uitvoering pilot in het adherentiegebied van het MCL
De aangemelde hagro wordt bezocht door Ruud Oudega. Hij geeft uitleg over het onderzoek.
De huisartsen passen het werkschema toe en noteren de resultaten op een bijgeleverd formulier (zie
bijlage). Specialisten in het MCL (longarts of internist) volgen bij een ingestuurde patiënt het zelfde
werkschema.
De pilot start waarschijnlijk in december 2013. Voor deelnemende huisartsen stelt DFZ een
vergoeding per patiënt beschikbaar.
ICPC Codering
K93
Longembolie/longinfarct
K94
Tromboflebitis/flebotrombose
K94.01 Diepe veneuze trombose benen
Literatuur:
- ‘Safe exclusion of pulmonary embolism using the Wells rule and qualitative D-dimer testing in
primary care: prospective cohort study’ , G.J. Geersing et al, BMJ oktober 2012
- ‘Excluding venous thromboembolism using point of care D-dimer tests in outpatients: a diagnostic
meta-analysis’, GJ Geersing et al, BMJ, 2009
- ‘Diagnostiek van longembolie’, W. Lucassen, P. Erkens, G.J. Geersing, Huisart&Wetenschap,
juni 2013
- Richtlijn ’Veneuze trombo-embolie en secundaire preventie arteriële trombose’, CBO 2009
- NHG-Standaard ‘Diep Veneuze Trombose’, 2008, herziening wordt voorbereid
Samenstelling werkgroep: dhr. A.F.M. Bartels, huisarts; mw. L. Geven-Boere, medisch leider trombosedienst; dhr. dr. M.
Hoogendoorn, intenist-hematoloog; dhr. dr. R.F.J. Kemperman, klinisch chemicus; mw. H.B. Koetsier-den Houting, huisarts;
mw. F.H.M. van Vollenhoven, longarts; mw. S. Vossenberg-Postma, specialist ouderengeneeskunde; mw. B.T. ter Haar-Onnes,
SEH-arts; mw. G.J. Vermeer, medisch coördinator MCC Leeuwarden
Oktober 2013
3
Vragenformulier
4
HERZIENING WERKAFSPRAKEN
Momenteel worden een groot aantal werkafspraken herzien. In de nieuwsbrief attenderen wij u op de
wijzigingen. De werkafspraken worden niet in zijn geheel in de nieuwsbrief opgenomen. Voor het volledige (aangepaste) protocol verwijzen we naar de website: www.mccleeuwarden.nl/transmuralemap
In de afgelopen periode zijn de volgende werkafspraken herzien:
Astma bij kinderen
In 2013 verscheen de herziene richtlijn “Astma bij kinderen” van de Nederlandse Vereniging van
Kinderartsen en in 2014 de herziene NHG-Standaard “Astma bij kinderen”.
Naar aanleiding van deze herzieningen zijn de beide MCC werkafspraken (uit 2003 en 2005)
aangepast.
De werkafspraken volgen nu de leeftijdsindeling van de NHG-Standaard: astma bij kinderen tot 6 jaar
en astma bij kinderen van 6 jaar en ouder. Wijzigingen in de werkafspraken:
Astma bij kinderen tot 6 jaar:
 Bij kinderen tot 6 jaar wordt gewerkt met de symptoomdiagnose “recidiverend episodisch
expiratoir piepen al dan niet met hoesten”
 Bij het lichamelijk onderzoek is toegevoegd “kijk naar tekenen van eczeem en rhinitis”
 Allergieonderzoek kan op indicatie (HAL formulier). Longfunctieonderzoek is mogelijk om de
diagnose astma waarschijnlijker te maken. Vanaf de leeftijd van 4 jaar kan hiertoe de
luchtwegweerstand voor en na salbutamol worden bepaald. Vanaf 6 jaar kan een
flowvolumecurve gemaakt worden.
 Bij de behandeling blijft voorlichting een belangrijk onderdeel. Als kortwerkende
bronchusverwijder wordt Salbutamol genoemd (100mcg, 2 pufjes).
 Bij verwijzing naar de kinderarts is het raadzaam dat de huisarts vermeldt dat het gaat om een
kind met recidiverend episodisch expiratoir piepen al dan niet met hoesten. Het kind kan dan
worden gezien op het kinderastmaspreekuur.
 Bij de medicamenteuze behandeling door de kinderarts worden fluticason en beclomethason fijne
deeltjes genoemd.
 De toediening van medicatie per dosisaerosol via voorzetkamer met (baby)masker/mondstuk is
beschreven overeenkomend met de Standaard.
 Het item gedeelde zorg (afwisselen gezien worden door huisarts en kinderarts) is niet meer
opgenomen. In de praktijk kwam dit zelden voor.
Bij stabiel astma met lage dosering steroïden en voldoende geïnformeerde ouders volgt
terugverwijzen naar de huisarts.
Kinderen die min of meer stabiel zijn met maximale dosering inhalatiesteroïden en/of in
combinatie met langwerkende beta-mimetica blijven bij de kinderarts.
Astma bij kinderen 6 jaar en ouder:
 Passend bij de Standaard is toegevoegd dat bij kinderen > 12 jaar disfunctionele ademhaling,
zoals hyperventilatie, kan voorkomen.
 Ook hier kan allergie onderzoek op indicatie (HAL formulier) en is longfunctieonderzoek door de
kinderarts mogelijk. Vanaf 6 jaar kan een flowvolumecurve gemaakt worden.
 Bij de medicamenteuze behandeling kan vanaf 6-7 jaar bij voldoende inspiratoire flow ook een
droogpoederinhalator worden gebruikt.
 Het schema “mate van astmacontrole” uit de Standaard is opgenomen in de werkafspraak.
 Ook hier is de gedeelde zorg weggelaten.
Postpunctiehoofdpijn na spinale anesthesie
De huisarts verwijst na telefonisch overleg de patiënt naar de (dienstdoende) anesthesioloog.
Naar aanleiding van de klinsiche les ‘Anesthesiologie en pijnbestrijding’ is toegevoegd: bij
postpunctiehoofdpijn na een punctie door de neuroloog overlegt de huisarts met de (dienstdoende)
neuroloog
5
Hypothyreoïdie
De werkafspraak Hypothyreoïdie is niet meer relevant en van de website verwijderd en uit de
Transmurale Map.
De punten die aanleiding waren voor het maken van een regionale werkafspraak worden behandeld in
de herziene NHG-Standaard Schildklieraandoeningen.
De werkgroep Hypothyreoïdie onderschrijft de herziene standaard. De noodzaak voor een regionale
werkafspraak vervalt hier mee.
Voor de tekst van de NHG-Standaard Schieldklieraandoeningen kunt u gebruik maken van de link
NHG op de MCC website (bovenaan de pagina inhoudsopgave Transmurale Map).
AGENDA TRANSMURALE ACTIVITEITEN
Data klinische lessen 2015
Januari
29 januari
26 maart
23 april
28 mei
25 juni
20 Transmurale commissie
Oogheelkunde
Kwetsbare ouderen
Revalidatie
Reumatologie
Seksuologie
20.00 - 22.00 uur; Auditorium
20 Medische publieksacademie:
20.00 - 22.00 uur; Auditorium
29 Klinische les: Oogheelkunde
17.30 - 20.00 uur; Auditorium
MUTATIES
Huisartsen
Vertrokken:
December 2014
Dhr. E.P.P. Wijthoff (Oenkerk) heeft zijn werkzaamheden beëindigd.
Nieuw:
2014
Mw. R. Sytema, waarnemer, huisartsenpraktijk van Gemert, Harlingen
Specialisten MCL/MCL Harlingen
Vertrokken:
November
December
Mw. J. van Steijn, klinisch geriater
Dhr. H.J.A.A.M. Frencken, radioloog
Nieuw:
September
Oktober
Dhr. D. Zhang, reumatoloog
Mw. J.E.H. Pelinck, klinisch psycholoog
6
Handreiking Behandelafspraak
Origineel bij cliënt; kopie bij huisarts/specialist ouderengeneeskunde/thuiszorg/Dokterswacht Friesland/ vertegenwoordiger cliënt
Bij wijziging actualiseren
Naam client:
Adres
Naam arts :
:
Geboortedatum:
Mijn medische situatie wordt gekenmerkt door de volgende actieve aandoeningen/medische
voorgeschiedenis:

………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………..
Mijn gezondheid is bovendien kwetsbaar door aanwezigheid van:
□
□
□
□
□
□
□
□
1.
Valgevaar (2 of meer keer gevallen afgelopen jaar)
Geheugen- en/of herkenningsproblemen
Doorgemaakt delier (acute verwardheid)
ADL niet zelfstandig (afhankelijkheid van hulp bij persoonlijke verzorging)
Matige inname van eten en drinken
Slechte mobiliteit (moeite met verplaatsen van mezelf)
Allergieën en/of overgevoeligheden, nl……………………………………………………………………..
Anders, nl………………………………………………………………………………………………………
Ik bezit andere documenten zoals een levenstestament, euthanasieverklaring of
wilsbeschikking
ja / nee
2a. Ik wens in geval van (acute) ziekte in het ziekenhuis te worden opgenomen
ja / nee
2b Ik heb vraag 2a met “nee” beantwoord, maar ik wens wél opgenomen te worden in het
ziekenhuis als een ziekenhuisbehandeling een aanzienlijke bijdrage kan leveren aan
de bestrijding van ziekte, pijn, benauwdheid en/of ander lijden. Of als er met een
weinig belastende behandeling een aanzienlijke gezondheidswinst valt te behalen
ja / nee
3a. Reanimatie is medisch zinvol volgens mijn arts
ja / nee
3b. In een voorkomend geval wens ik gereanimeerd te worden.
ja / nee
4.
Ik wens dat er een levensverlengende behandeling wordt uitgevoerd, ook als dit niet
bijdraagt aan de kwaliteit van mijn leven.
ja / nee
Handtekening:
Plaats/datum
Naam client:
Naam arts
Naam (eventueel) wettelijk vertegenwoordiger:
Relatie met client:
Deze behandelafspraak is opgesteld door de MCC-werkgroep Kwetsbare ouderen naar een voorbeeld van de behandelafspraken
in de huisartsengroep Stiens en Noorderbreedte en Palet.
Juni 2012; Aanpassing: september 2014
7
Hyperferritinemie
wel of geen hemochromatose
Doel van de werkafspraak is de huisarts middelen aan te reiken om een hoog ferritine te kunnen
interpreteren.
Hemochromatose is een ziekte, die gepaard kan gaan met stapeling van ijzer in diverse weefsels en
kan leiden tot orgaanschade. Er is onderscheid in primaire en secundaire hemochromatose.
De primaire vorm is een autosomaal recessief overervende aandoening bij mensen van NoordEuropese afkomst waarbij er in de darmmucosa een verhoogde opname van ijzer plaatsvindt.
10-15% van de uit Noord Europa afkomstige Nederlandse bevolking is drager, dus heterozygoot van
het HFE-gen (C282Y mutatie) en 0,25-0,50% homozygoot voor het HFE-gen. De klinische penetrantie
van homozygotie naar ijzerstapelingsziekte is waarschijnlijk laag (< 10%).
Daarnaast is er nog de compound heterozygotie, dat wil zeggen heterozygotie voor de C282Y mutatie
en de zeldzamere H63D (C282Y/H63D) met een waarschijnlijk nog veel lagere klinische penetrantie.
Bij de secundaire vorm ontstaat de ijzerstapeling als gevolg van bloedtransfusies, onnodige
ijzerbehandeling of verhoogde gestoorde aanmaak of verhoogde afbraak van erytrocyten.
Ferritine is een positief acute fase eiwit. Bij een infectie kan het ferritine verhoogd zijn. Daarom is het
verstandig altijd het CRP mee te laten bepalen.
De symptomen van ijzerstapelingsziekte openbaren zich vaak op latere leeftijd (bij mannen > 40
jaar, bij vrouwen > 50 jaar) en zijn divers. Vaak wordt de oorzaak niet onderkend.
Klachten kunnen zijn: moeheid, gewrichtsklachten, diabetes mellitus, buikklachten, impotentie, hart en
vaat ziekten, huidpigmentaties. Deze klachten afzonderlijk zijn geen reden om hemochromatosediagnostiek te doen, een combinatie van klachten zou wel een reden kunnen zijn. Vraag bij de
anamnese naar bloedtransfusies, leverziekten, infecties, alcoholgebruik en voorkomen in de familie.
Huisarts
Beleid bij hyperferritinemie en normaal CRP
 De huisarts bepaalt de transferrinesaturatie. Als deze >45% is, dan nuchter herhalen en indien
weer verhoogd, verwijst de huisarts naar de internist.
 Als transferrinesaturatie < 45% is, dan kan de huisarts op zoek gaan naar andere oorzaken zoals
metabool syndroom, diabetes mellitus, leverlijden (steatosis hepatis) en alcoholgebruik
 Bij ferritine >1000 µg/l en transferrinesaturatie <45% overlegt de huisarts met de internist
e
 1 graads familieleden met hemochromatose verwijst de huisarts direct door naar de internis
Internist
Aanvullend onderzoek: door internist
 Genotypering HFE
 Zelden leverbiopsie; alleen bij twijfel ijzerstapeling of verdenking cirrose (bv: bij ferritine >1000µg/l
 MRI t.b.v. semi-kwantitatieve bepaling van ijzer in de lever; soms als tussenstap voor leverbiopsie
 soms echo hart op geleide van symptomen.
e
Genetisch onderzoek bij 1 graads familieleden.
Behandeling: aderlaten, streefwaarde ferritine < 100 µg/l
Werkschema
Ferritine
en normaal CRP
Transferrinesaturatiepercentage
< 45%
>45%
ALAT, Hb, glucose
internist
vervolgen/behandelen gevonden oorzaak
ferritine vervolgen niet nodig
8
ICPC Codering:
B 85 Onverklaarde afwijking bloedonderzoek
Aanleiding voor deze werkafspraak is de ontwikkeling van een DTO (diagnostisch toets overleg)
Hemochromatose. Op verzoek van de huisartsen is hiervan een samenwerkingsafspraak afgeleid.
Literatuur:
- DTO Hemochromatose, 2014
- LESA rationeel aanvragen van laboratoriumdiagnostiek, NHG, 2012
- Richtlijn hereditaire hemochromatose, NIV, 2007
Samenstelling werkgroep: dhr. A.F.M. Bartels, huisarts; dhr. dr. M. Hoogendoorn, internist-hematoloog; mw. G.J. Vermeer,
medisch coördinator MCC Leeuwarden
met aanvullingen van dhr. .dr. R.F.J. Kemperman, klinisch chemicus
september 2014
Nieuws uit de Koepelgroep (bestuur MCC) (vergadering 4 november 2014).
Besproken onderwerpen:
- De Koepelgroep is met de aanwezigheid van Inge Dijkstra als adviserend lid namens DFZ weer
compleet.
- De MMA bepaling in het kader van de werkafspraak vitamine B12 en het niet kunnen uitvoeren
van deze bepaling omdat deze niet standaard wordt vergoed.
Afgesproken is dat wanneer in nieuwe werkafspraken lab en röntgenonderzoek wordt genoemd,
overlegd wordt met DFZ of hiervoor een vergoeding is.
- Substitutie: op dit moment nog veel onduidelijkheid. Informatie uitwisseling kan beter. Substitutie
blijft terugkeren op de agenda van de Koepelgroep.
- Informatie over de activiteiten van de stuurgroep verpleegkundige ketenzorg (platform van
vertegenwoordigers van acht thuiszorgorganisaties, MCL verpleegkundig consulenten en MCC)
- Stand van zaken rond de pas opgerichte Publieksacademie
- Lopende zaken van het MCC (nieuwe en herziene werkafspraken, klinische lessen,
Oldehovecursus, ZorgDomein)
De volgende vergadering van de Koepelgroep is op 24 maart 2015
Nieuws van de Transmurale commissie (vergadering 18 november 2014)
In de bijeenkomst van de Transmurale commissie is gesproken over:
- Substitutie: de regiodokters Frederik Heeres en Anneke Bögels maken een ronde langs de
hagro’s. Voorstellen voor substitutie onderwerpen kunnen worden ingediend bij de regiodokters.
Het eerste substitutieproject in Friesland Noord is de controle 2 jaar na bariatrische chirurgie door
de huisarts.
- Verslag van het huisartsen oncologie overleg (huisartsen in dit overleg: Claudia Ligthart Schenk,
Juliet Wielinga en Jan Woudstra).
- Agendapunten voor het halfjaarlijkse overleg huisartsen – bestuur medische staf en directie MCL
(Kees Iest en Fokje Kalsbeek vertegenwoordigden de huisartsen)
- Suggesties voor de werkgroep communicatie die start met afspraken over verantwoordelijkheden
bij ontslag. (werkgroep: Wike Bruinsma, Jeanette de Haan, Rob Breedveld en Arvid Munzebrock)
- Programma van de klinische lessen in 2015.
- Ervaringen rond de Medische Publieksacademie van het MCL
- Bespreking van de concept werkafspraken “Hyperferritinemie, wel of geen hemochromatose”,
ste
“Uitsluiten longembolie in de 1 lijn”, “Niet aangeboren hersenletsel”, “Methylfenidaat, controle
door de huisarts”, “Wondzorg” en de herziening “Astma bij kinderen.
De volgende vergadering van de Transmurale commissie is op 20 januari 2015.
9
Herziening formulier handreiking behandelafspraak kwetsbare ouderen
Het formulier is aangepast bij de cliëntvriendelijker versie van Palet (zie pag. )
Verwijzing naar ziekenhuispsychiatrie MCL door huisarts is niet meer mogelijk
Symposium Multiple Sclerose
27 november j.l. was er een multidisciplinair symposium rond Multiple Sclerose, georganiseerd
e
door het MS centrum MCL. Het symposium was georganiseerd voor 1 lijns paramedici en
andere betrokken disciplines in de regio (thuiszorg, fysiotherapeuten etc.).
Doel van het symposium was een regionaal netwerk van hulpverleners rondom MS op te
zetten. De organisatie wil een dergelijk symposium jaarlijks herhalen.
Nazorg CVA
Het tarief voor de nazorgvisite na 6 maanden door de huisarts wordt door DFZ nog één jaar in
stand gehouden. Als overgang naar tzt de CVRM-ketenzorgfinanciering.
De procedure blijft gelijk. Huisbezoek door de POH-S valt buiten deze financiering.
Lijst eerstelijns hulpverleners rond CVA en NAH
De lijst van eerstelijns hulpverleners rond CVA en NAH (logopedisten, ergotherapeuten,
neurologische wijkverpleegkundigen en psychotherapeuten) is te vinden op het besloten deel
van de MCC website. De lijst van fysiotherapeuten volgt.
Account aanmaken voor besloten deel: MCC website → besloten deel → account
aanmaken → MCC geeft autorisatie
ZorgDomein

Verwijzing Radiologie
Bij verwijzing voor röntgenonderzoek komt de verwijzing (en het ZDnummer) pas een dag later op de afdeling Radiologie binnen. Dat betekent
dat de patiënt pas een dag na verwijzing kan bellen voor een afspraak.
(zoals ook vermeld in het patiëntenbericht)
 Toegangstijden mammografie
Bij verwijzing door de huisarts voor mammografie is de toegangstijd in Leeuwarden: 6 weken en in
Harlingen: 3 weken.
 Evaluatie ZorgDomein Radiologie
11 september heeft een evaluatie ZorgDomein Radiologie plaatsgevonden. Naar aanleiding
daarvan zijn een aantal aanpassingen gemaakt in de radiologieverwijzingen.
 Echo Doppler: kan worden aangevraagd voor DVT-diagnostiek
 Borstprothese: geen echo, maar mammografie
 Skelet schedel: geen onderzoek kaakkopjes aanvragen
Voor vragen/informatie over Zorgdomein:
Joke Kuperus (coördinator) T: 7395
E: [email protected] of
Gerda Vermeer
T: 6051
E [email protected]
10
Kinderrevalidatie in Leeuwarden
Sinds een jaar realiseert Revalidatie Friesland onder het dak
van het MCL volwaardige kinderrevalidatie. Specialistische
kinderrevalidatie was er al in Leeuwarden maar de
behandelmogelijkheden zijn sinds een jaar flink uitgebreid.
Met uitzondering van een klinische opname kan elk kind in
Leeuwarden worden behandeld. Zo kan kinderrevalidatie
behandeling dichter bij de mensen thuis worden aangeboden.
Wat doet de Kinderrevalidatie?
Als huisarts of specialist kunt u een verwijzing naar een
kinderrevalidatiearts al bij heel jonge kinderen overwegen. Dit
geldt vooral bij kinderen met een tijdelijke of blijvende primair
motorische stoornis. Primair wil zeggen: vanaf het begin van
de ziekte aanwezig en/of op de voorgrond staand.
Naast de motorische problemen kunnen er andere factoren
zijn die het dagelijks functioneren bemoeilijken: zintuiglijke,
cognitieve en communicatieve problemen of gedragsproblemen. Deze kinderen worden in hun ontwikkeling
bedreigd, en het risico is groot dat zij worden beperkt in activiteiten en participatie.
Snel ingrijpen door de kinderrevalidatiearts is van belang om ervoor te zorgen dat kind en ouders
leren omgaan met hun eigen situatie, dat ze leren om te spelen en te leren, en de mogelijkheid krijgen
mee te doen met andere kinderen.
Hoe krijgt de behandeling vorm?
In de kinderrevalidatie wordt met verschillende disciplines getracht de praktische mogelijkheden van
het kind en zijn omgeving te verbeteren. Doel is optimale participatie aan het maatschappelijk leven:
zo goed mogelijk meedoen! Dit doen we door de resterende mogelijkheden en vaardigheden te
trainen. We leren het kind compensatie strategieën toe te passen en hulpmiddelen te gebruiken. We
gaan uit van het ICF model (internationale classificatie van het menselijk functioneren): interactie
tussen functiestoornissen, activiteiten, participatie, persoonlijke en externe factoren.
Wat voor hulpvragen komen er aan de orde?
De hulpvragen van ouders zijn divers. Vragen kunnen betrekking hebben op de oorzaak en gevolgen
van de stoornis of beperking en over het perspectief: gaat mijn kind lopen, kan het leren fietsen?
Vragen die betrekking hebben op leervaardigheden komen vaak voor: kan mijn kind naar het regulier
onderwijs? Maar ook vragen met betrekking tot communicatie, persoonlijke verzorging, het sociaal
emotioneel functioneren, spel en dagbesteding.
We helpen ouders om zo goed mogelijk te leren omgaan met de situatie. We behandelen hen als
gelijkwaardige gesprekspartners en geven hen de ruimte om de rol als opvoeder en beste deskundige
met betrekking tot hun kind, op te pakken.
Welke behandelmogelijkheden zijn er?
 Therapeutische peutergroepen
In Leeuwarden zijn twee therapeutische peutergroepen, waar in totaal 12 kinderen van 2 tot 4 jaar
met complexe ontwikkelingsvragen of vragen op meerdere domeinen terecht kunnen.
De kinderen komen 2 dagdelen per week. Ze krijgen dan fysiotherapie, ergotherapie, logopedie en
begeleiding van een psycholoog, maatschappelijk werker en gespecialiseerde groepsleiding.
 Multidisciplinaire consulten
In multidisciplinaire consulten wordt advies gegeven bij complexe of meervoudige problemen. Denk
hierbij aan eet- en drinkproblematiek, ontwikkelingsdiagnostiek maar ook aanpassingen en voorzieningen. Dit kan leiden tot een behandeling door het revalidatieteam. Maar het kan ook een lopende behandeling in de eerste lijn ondersteunen. Bij een multidisciplinair consult worden alle noodzakelijke onderzoeken gepland binnen één dagdeel, zodat het voor ouders beperkt belastend is.
 Behandelprogramma voor kinderen met DCD (Developmental Coordination Disorder).
Bij kinderen met DCD zien we dat de uitvoering van dagelijkse handelingen, die motorische
coördinatie vereisen, beduidend slechter is dan verwacht ten aanzien van de leeftijd en het
gemeten intelligentieniveau. Dit kan tot uiting komen in het later bereiken van motorische mijlpijlen
(zoals lopen, kruipen, zitten), in het laten vallen van voorwerpen, 'houterigheid', slechte prestaties
11
bij sport, of een slecht handschrift. Ook kunnen er sociaal-emotionele problemen ontstaan zoals
faalangst en laag zelfbeeld, en kan het kind zich afwijkend gaan gedragen als uiting van frustratie
of vermijding.
Het behandelprogramma is tijdcontingent, wordt individueel gegeven en richt zich op de specifieke
problemen van het kind. Het programma richt zich niet alleen op verbeteren van motorische
vaardigheden maar vooral ook op aanleren van strategieën om zelf problemen te kunnen oplossen
en verbetering van het zelfbeeld. Thuis en school worden betrokken zodat de omgeving mee groeit
en het geleerde kan beklijven.
 Behandelprogramma dat zich richt op kinderen met SOLK (somatisch onvoldoende verklaarde
lichamelijke klachten).
Deze kinderen kunnen ernstig belemmerd zijn in hun dagelijkse doen en laten door chronische pijn
of vermoeidheid. Het programma doorbreekt de negatieve spiraal en helpt de kinderen weer deel
te nemen aan de activiteiten die voor hen belangrijk zijn.
 Ook kinderen met CP (cerebrale parese), niet aangeboren hersenletsel, spierziekten e.d. kunnen
goed terecht bij de kinderrevalidatie in Leeuwarden. Eigenlijk is de lijst met diagnoses te lang om te
beschrijven en vermoedelijk nooit volledig.
We kunnen de behandeling vormgeven en gedurende een bepaalde periode intensief en
multidisciplinair behandelen. Uiteraard kunnen we ook enkel de eerstelijns therapeuten ondersteunen
met advies.
Het behandelteam kinderrevalidatie Leeuwarden heeft ongeveer 20 medewerkers:
kinderfysiotherapeuten, kinderergotherapeuten, kinderlogopedistes, een psycholoog, een
maatschappelijk werkende en pedagogisch medewerksters.
U kunt kind en ouders rechtstreeks (via Zorgdomein) verwijzen naar de kinderrevalidatie.
De kinderrevalidatieartsen zijn: Marja Meinsma, email: [email protected]
Ingrid de Bruin, email: [email protected]
Telefonisch bereikbaar (tijdens kantoortijden): 058–28 66 260
Henk Vos, hoofd behandeleenheid kinderrevalidatie
[email protected]
Het MCC wenst u
fijne feestdagen
en een
voorspoedig en gezond 2015
12