Jaarverslag
2013
Inhoud
Introductie
Woord van de voorzitter Profiel en kerncijfers Verslag van de Raad van Bestuur
Strategie
Onze klanten
Onze maatschappelijke resultaten
Onze medewerkers
Onze partners
Onze processen
Onze financiële resultaten
Governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Corporate governance
Biografieën bestuurders en commissarissen
Overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening Verklaring van de Raad van Bestuur van Achmea B.V.
Reikwijdte en verantwoording van dit verslag
Bijlagen
A. Rapportage Code Verzekeraars
B. Begrippenlijst
Colofon en contactinformatie
Onze fotografie
Contactinformatie
Achmea Jaarverslag 2013
4
6
12
23
27
33
39
43
47
82
92
102
108
114
115
118
134
138
139
3
introductie
Woord van de voorzitter
Willem van Duin
Voorzitter Raad van Bestuur
Achmea gaat met het veranderprogramma Versnellen &
Vernieuwen een nieuwe episode in haar geschiedenis schrijven.
We versnellen in klantgerichtheid en kostenbesparingen en we
vernieuwen en digitaliseren onze processen en dienstverlening.
Wij zijn actief in een sector in verandering en willen deze
slag maken om ook in de toekomst te blijven wie wij zijn:
een coöperatieve verzekeraar met sterke merken die op een
moderne manier in contact staan met hun klanten. Helaas
moeten we in de komende drie jaren afscheid nemen van circa
4.000 medewerkers die uiteraard actief worden betrokken en
geïnformeerd over de ontwikkelingen rond de afname van de
werkgelegenheid. Deze ingrijpende reorganisatie heeft in 2014
al zijn eerste effecten en heeft gevolgen voor vrijwel al onze
medewerkers. Wij gaan met de grootste zorgvuldigheid om met
de belangen van hen die dit raakt, in goede samenwerking met
onder meer de medezeggenschap.
Onze acht miljoen klanten doen steeds meer online en willen
zo ook hun verzekeringen regelen. Recent zien we bovendien
een versnelling in de veranderende wensen van onze klanten.
Zij willen 24 uur per dag, 7 dagen per week de mogelijkheid
hebben om digitaal met ons te communiceren om hun
verzekeringszaken te regelen. Overal en altijd. Wij passen onze
bedrijfsvoering hierop aan vanuit onze goede uitgangspositie.
Met onze coöperatieve identiteit onderscheiden we ons
van de concurrentie. Wij zijn de grootste verzekeraar van
Nederland en onze sterke merken kennen een hoge
klanttevredenheid. We hebben er daarom bewust toe besloten
om juist nu en op eigen kracht in te spelen op de
toekomst. De afgelopen jaren hebben we de basis gelegd om
Versnellen & Vernieuwen mogelijk te maken. Deze nieuwe
episode voor ons bedrijf volgt daarmee op het stroomlijnen
van de organisatie zoals dit paste binnen de strategie
van de afgelopen jaren.
Onze nettowinst nam over 2013 met ruim een kwart af tot
€ 344 miljoen. Ons resultaat werd sterk beïnvloed door
afboekingen van goodwill op onze pensioendienstverlening en
Achmea Jaarverslag 2013
zorgverzekeringsactiviteiten, omdat we verwachten met deze
activiteiten in de toekomst structureel minder resultaat te
zullen behalen dan wij eerder veronderstelden. Onderliggend
steeg ons operationele resultaat met 4% naar € 536 miljoen,
onder meer doordat we onze kosten verder hebben verlaagd.
We realiseerden een hoger resultaat in ons Schadebedrijf, onder
andere dankzij onze ingrepen om de winstgevendheid bij onze
inkomensverzekeringen te herstellen. Enkele grote branden en
de recente stormen van oktober en december zorgden voor
schade bij onze klanten en raakten ons resultaat. Het structurele
resultaat uit onze zorgverzekeringsactiviteiten daalde, omdat wij
de premies voor onze klanten in 2013 gelijk hebben gehouden
en de stijging van de zorguitgaven verder doorzette.
Eerder ingezette initiatieven leidden afgelopen jaar tot een
kostendaling van 5%, maar we zijn nog niet tevreden over het
tempo van de kostenverlagingen. Ons kostenniveau is nog
te hoog en ons verzekeringsbedrijf rendeert mede daardoor
structureel onvoldoende. Daarnaast bevatte ons resultaat
in 2013 een aantal eenmalige posten. Dit onderstreept het
belang van ‘Versnellen & Vernieuwen’, zodat we kunnen blijven
investeren in nieuwe digitale oplossingen voor onze klanten,
klanttevredenheid hoog kunnen houden en ook op de lange
termijn financieel gezond blijven. Het veranderprogramma
gaat leiden tot een structurele verlaging van onze
bedrijfskosten met € 450 miljoen voor eind 2016. We scherpen
hiermee onze eerdere kostenbesparingsdoelstelling aan.
We zijn ook in 2013 doorgegaan met het stroomlijnen van ons
bedrijf. Zo hebben we de verkoop van ons Bulgaarse
verzekeringsbedrijf afgewikkeld en verwachten we onze
Roemeense activiteiten na goedkeuring door de overheid
in de loop van 2014 over te dragen. We rondden ook de
verkoop af van onze Ierse portefeuille met leningen aan
consumenten. In Australië hebben we kort na het verkrijgen
van onze verzekeringsvergunning de eerste polissen afgesloten
in de agrarische sector en we verwachten onze Australische
activiteiten in 2014 verder uit te breiden.
We hebben onze kapitaalpositie verder versterkt met een
aantal succesvolle transacties. We hebben in het eerste
half jaar voor € 358 miljoen aan hybride kapitaal afgelost en
teruggekocht. Daarnaast hebben we voor € 500 miljoen Tier 2
achtergestelde obligaties geplaatst en in het tweede halfjaar
voor € 750 miljoen aan senior unsecured obligaties geplaatst.
Deze transacties bevestigen onze goede toegang tot de
kapitaalmarkten.
4
introductie
Woord van de voorzitter
Klantbelang Centraal en Maatschappelijke
Betrokkenheid
Kwaliteit en betaalbaarheid van
gezondheidszorg
Wij hebben in 2013 op een flink aantal terreinen stappen gezet
om concreet verdere invulling te geven aan het centraal
zetten van het klantbelang. Primair zijn we onze klanten goed
van dienst geweest bij schades of andere tegenvallers, voor
hun levensverzekering of pensioen. Het overgrote deel van de
ingelegde premies hebben we weer uitgekeerd of apart gezet
voor onze klanten voor schades, zorgkosten, pensioenen en
levensverzekeringen. Dat is immers de kern van ons bedrijf:
we bieden onze klanten continuïteit en de gemoedsrust
te weten dat zij goed verzekerd zijn. Dat blijkt ook uit de
klanttevredenheid die bij onze merken op hoog niveau is
gebleven. Een teken van waardering van onze klanten en
een aanmoediging om door te gaan op de ingeslagen weg.
Wij hebben het Klantbelang Centraal programma verder
doorgevoerd in onze bedrijfsvoering. We kijken daarbij
concreet naar het verbeteren van onze producten, hoe we
deze aan onze klanten aanbieden, onze prijsstelling en ons
klachtenmanagement kortom, hoe en waarmee we onze
klanten bedienen.
De kwaliteit en betaalbaarheid van de zorg zijn maatschappelijke
thema´s die voor onze klanten, politici en voor ons hoog op
de agenda staan. Verzekeraars hebben met de politiek en
zorgaanbieders afgesproken dat het groeipercentage van de
zorguitgaven wordt teruggebracht naar 1,5% in 2014 en naar
1% per jaar van 2015 tot en met 2017, exclusief inflatie. Voor
huisartsen geldt dat ze daarbovenop 1% in 2014 en 1,5% in
2015 tot en met 2017 krijgen als zij aantoonbaar zorg uit de
tweede lijn opvangen. Om deze afspraken te kunnen realiseren
onderhandelt Achmea namens haar klanten met ziekenhuizen
en andere zorgaanbieders om de stijging van de zorguitgaven
te beheersen en de toegang tot kwalitatief goede zorg voor
onze klanten te waarborgen.
Met ingang van 2014 richten we Klantraden in waardoor
de klant invloed gaat krijgen op haar eigen verzekeraar. Op
deze manier willen we organiseren dat in alle delen van het
bedrijf klanten worden vertegenwoordigd. Met ons initiatief
Volgens Nederland zijn we verder gegaan om actief de
dialoog te voeren met de samenleving. En zijn er het gehele
jaar huiskamergesprekken gevoerd door heel Nederland.
Recent is BNR Nieuwsradio gestart met het uitzenden van
de huiskamergesprekken over Werk, Mobiliteit, Gezondheid,
Pensioen en Veiligheid. Als partner in sport van NOC*NSF
wil Achmea jongeren in beweging krijgen én daarmee de
samenhang in de samenleving bevorderen. We hebben
daartoe in 2013 in gewerkt aan projecten die de breedtesport
stimuleren, zoals het European Youth Olympic Festival
(EYOF) en de Achmea High Five Challenge waarmee we meer
dan 20.000 kinderen aan het sporten hebben gekregen.
Voor dit laatste genoemde initiatief zijn we beloond met
de SponsorRing als beste voorbeeld van sponsoring met
maatschappelijk belang.
Onze zorgverzekeringsmerken zoals Zilveren Kruis Achmea, FBTO
en Interpolis, hebben de jaarlijkse premies voor hun klanten voor
2014 met gemiddeld 100 euro ofwel circa 10% per verzekering
verlaagd. De vrijval van over de afgelopen jaren prudent
opgebouwde voorzieningen heeft deze premieverlaging mogelijk
gemaakt. Het verlagen van onze zorgpremies volgt op het gelijk
houden van de zorgpremies in 2013. Deze positieve ontwikkeling
hebben wij ook mogelijk kunnen maken voor onze klanten door
de beste kwaliteit zorg in te kopen tegen de scherpst mogelijke
prijs. Door daarnaast zelf zo efficiënt mogelijk te werken, dragen
wij bij aan de ingezette afname van het groeitempo van de
zorgkosten in Nederland. Door het samengaan van de merken
Agis en Zilveren Kruis Achmea, zoals recent aangekondigd, tonen
we daadkracht en realiseren we efficiency.
Bovengenoemde en andere veranderingen moeten gaan leiden
tot meer commerciële slagkracht en een duurzaam gezond
verdienmodel. Een blijvend solide financiële positie is immers
een randvoorwaarde om ook in de toekomst de afspraken met
onze klanten na te kunnen komen. Dit, gecombineerd met een
duurzame relatie met onze klanten en het aantoonbaar
maatschappelijk toegevoegde waarde bieden; dat past bij de
coöperatieve identiteit van Achmea.
Zeist, 27 februari 2014
W.A.J. van Duin
Voorzitter van de Raad van Bestuur
Achmea Jaarverslag 2013
5
introductie
Profiel en kerncijfers
MERKEN VAN ACHMEA
Profiel
Achmea is de grootste verzekeraar in Nederland met
coöperatieve wortels. Onze merken Agis, Avéro Achmea,
Centraal Beheer Achmea, De Friesland Zorgverzekeraar,
FBTO, InShared, Interpolis, OZF Achmea, Pro Life en Zilveren
Kruis Achmea bedienen in Nederland circa 8 miljoen klanten.
Daarnaast zijn wij actief in Griekenland, Turkije, Rusland,
Slowakije, Ierland, en samen met Rabobank in Australië. Wij
bieden onze klanten in Nederland een volledig aanbod van
verzekeringen en aanverwante financiële producten via het
bancaire, directe en intermediaire distributiekanaal. Zowel
binnen als buiten Nederland richten wij ons primair op
schade- en zorgverzekeringen. Onze merken werken actief
aan vernieuwende oplossingen waarmee we onze klanten nog
beter van dienst zijn en tevens toegevoegde waarde hebben
voor de maatschappij. Achmea is niet met aandelen aan een
effectenbeurs genoteerd en richt zich primair op het voor onze
klanten garanderen van dienstverlening op de lange termijn.
We willen winst maken om financieel gezond te blijven en te
kunnen investeren in nieuwe producten en diensten.
Achmea Jaarverslag 2013
Maar we gaan daarbij niet voor winstmaximalisatie op de korte
termijn voor onze aandeelhouders.
Onze coöperatieve identiteit wordt ondersteund door onze
grootste aandeelhouders: Vereniging Achmea en Rabobank.
De belangrijkste taken van Vereniging Achmea zijn het
waarborgen van de belangen van onze klanten en het
beschermen van de continuïteit van Achmea. Hierdoor kunnen
wij nog beter rekening houden met de langetermijnbelangen
van zowel klanten als van de maatschappij, van medewerkers,
van (business) partners en van aandeelhouders. Na een
lange periode van expansie ligt de focus op optimalisering en
innovatie. De nieuwe episode Versnellen & Vernieuwen volgt
op het stroomlijnen van de organisatie zoals dit paste binnen
de strategie van de afgelopen jaren. In combinatie met al
bestaande plannen, leiden deze veranderingen ertoe dat wij
kunnen blijven investeren in nieuwe oplossingen voor onze
klanten, de klanttevredenheid hoog kunnen houden en ook op
de lange termijn financieel gezond blijven.
6
introductie
Profiel en kerncijfers
VAN ACHLUM TOT NU - ONZE HISTORIE
FOCUS:
OPTIMALISATIE
EN INNOVATIE
EXPANSIE
2001
Achmea neemt AVCB
en Zilveren Kruis over
Als verzekeraar bieden wij onze klanten de zekerheid dat
zij bij een onverwachte tegenslag door kunnen met hun
leven. We nemen het risico op een onverwachte tegenslag
over als deze voor onze klanten te groot is om zelf te dragen
of als ze deze zelf niet willen dragen. Onze klanten leggen
gezamenlijk premies in waardoor het mogelijk is om in geval
van onverwachte tegenslag continuïteit te bieden aan onze
klanten. Verzekeren is gebaseerd op solidariteit; iedere
verzekerde legt premie in, maar niet iedere verzekerde krijgt
te maken met daadwerkelijke schade. Doordat risico’s worden
gedeeld, blijven de gevolgen voor een individu beheersbaar.
Klanten kunnen de kans op schade voor henzelf verkleinen
door risico’s te verminderen. Daarom adviseren wij onze
klanten over preventie. Zo helpen we ook de totale schadelast
te beperken en solidariteit in stand te houden. Als zich toch
onverwacht een tegenslag voordoet, is het onze taak te
zorgen dat onze klant, hetzij een individu, een bedrijf of een
organisatie, weer snel zijn of haar rol kan oppakken. Daarmee
is Achmea een belangrijk vliegwiel voor de samenleving.
2008
Achmea fuseert met
Interpolis, Rabobank
wordt de op een na
grootste aandeelhouder
2010
2011
2013
Achmea fuseert
met DFZ en neemt
Independer.nl over
Achmea neemt Oranta
in Rusland over
Vanuit de coöperatieve gedachte is Achmea klantgedreven
en gericht op het waarborgen van de continuïteit van de
organisatie voor haar klanten. De kernwaarden van Achmea
zijn de leidraad in alles wat Achmea doet om haar klanten
te ‘ontzorgen’ en tegelijkertijd een toekomstbestendige
organisatie te realiseren. Onze drie kernwaarden - inleven,
vernieuwen en waarmaken - beogen de medewerkers te
helpen de ambitie te realiseren om de ‘meest vertrouwde
verzekeraar’ te worden.
ONZE IDENTITEIT
WAAROM BESTAAN WIJ?
WAARHEEN GAAN WIJ?
Wij zijn een gemeenschap
van betrokken mensen waar
de klant zich goed verzekerd
weet. Vanuit een coöperatief
gedachtegoed is onze
EL
groep klantDO
gedreven en
resultaatgericht.
De meest vertrouwde
verzekeraar
WAARVOOR STAAN WIJ?
Inleven
Vernieuwen
Waarmaken
EL
DO
AR
DEN
GEW
AA
G
D
A
W
Achmea Jaarverslag 2013
2007
KE R N
Ons belangrijkste doel is producten en diensten te ontwikkelen
en aan te bieden waarmee klanten zich goed verzekerd
weten. Wij willen dat onze producten en diensten aansluiten
op de behoeften van onze klanten en door hen als een echte
oplossing worden ervaren. Onze ambitie en ‘gewaagd doel’
is dat onze omgeving ons herkent als de meest vertrouwde
verzekeraar. Als wij het ‘meest vertrouwd’ worden, betekent
dat in de praktijk heel veel. Het hangt nauw samen met
‘financieel solide’ en ‘transparant’ zijn over ons handelen.
Ook is er een duidelijk verband met ‘waarmaken’, oftewel
leveren wat je de klant hebt toegezegd. Klanten moeten er
immers op kunnen vertrouwen dat hun verzekeraar voor hen
klaar staat op het moment dat zij een beroep op ons doen.
Meest vertrouwde verzekeraar betekent ook voor iedereen
toegankelijk zijn. Het meest vertrouwde geldt voor alle
stakeholders, waarbij klanten voorop staan.
2005
1999
ITE
ITEN
De eerste Nederlandse
direct writer FBTO is
opgericht
1995
AL
1992
Veranderprogramma:
Versnellen &
Vernieuwen
Achmea start
InShared
HOG
ER
De geschiedenis van
Achmea begint in
Achlum, Nederland
1956
Achmea verkrijgt een
belang van 80% in
Eureko Sigorta; Achmea en Agis fuseren
1909
Achmea neemt
Interamerican
Greece over
1811
Centraal Beheer en
Avéro Verzekeringen
fuseren tot AVCB
Een groep Nederlandse
onderlinge verzekeraars
vormt de Coöperatieve
Vereniging Centraal
Beheer
KW
KERN
WAARIN BLINKEN WIJ UIT?
Vakmanschap
Verbeteren
Verbinden
7
introductie
Profiel en kerncijfers
Kerncijfers
Zilveren Kruis
Achmea
2.514.000
Syntrus Achmea
OZF Achmea
TakeCareNow!
79
52.000
70.000
Pro Life
Zorgverzekeringen
169.000
1.606.000
Interpolis
94.000
InShared
214.000
De Friesland
Zorgverzekeraar
Onze klanten
85,000
1.477.000
533.000
FBTO
573.000
1.122.000
80.000
150.000
811.000
Centraal Beheer
Achmea
Agis Zorgverzekeringen
Consumenten
Zakelijke klanten
Volmachten
Avéro Achmea
VERDELING BRUTO GEBOEKTE PREMIE IN 2013
Schade 16%
Zorg 65%
Pensioen & Leven 13%
Internationaal 6%
Bruto geboekte premie
€ miljoen
Nettoresultaat
€ miljoen
Solvabiliteit (IGD)
%
Klanttevredenheid
gemiddeld cijfer
Medewerkerbetrokkenheid
%
Duurzaam belegd vermogen
% van de onderzochte beleggingen voor eigen risico
€20.233 €344 202%
7,4
Achmea Jaarverslag 2013
73%
97%
8
introductie
Profiel en kerncijfers
Bruto geboekte premie
Nettoresultaat
Solvabiliteit (IGD)
(€ MILJOEN)
(€ MILJOEN)
(%)
20.445 20.233
19.645 19.852 19.650
251
1.381
222
1.220
469
208
212
202
2011
2012
2013
344
-208
2009
2010
2011
2012
2009
2013
2009
Klanttevredenheid*
(gem. rapportcijfer)
7,6
7,6
7,6
7,6
7,4
2010
2011
2012
2013
Bruto CO2-uitstoot*
(in kiloton CO2)
43,3
Aantal FTE’s
21.209
42,1
42,5
2010
38,6
20.185 19.490
18.905 18.424
32,3
2009
2010
2011
2012
2013
Gecombineerde ratio Schade & Inkomen** (%)
95,9
95,7
96,1
99,6
98,0
2009
2010
2011
2012
2013
Gecombineerde ratio Zorg**
(%)
98,4
98,5
98,8
97,9
2009
2010
2011
2012
2013
Value of New Business marge
Leven & Pensioen** (%)
96,9
2,1
2,1
1,5
2009
93,2
2009
2010
2011
2012
2013
2009
2010
2011
2012
2013
2009
2010
2011
-1,8
-4,3
2012
2013
Totaal activa
Kredietportefeuille banken
Beheerd vermogen Syntrus Achmea
(€ MILJARD)
(€ MILJARD)
(€ MILJARD)
93,2
2010
92,3
2011
94,8
2012
19,0
16,5
94,4
2013
16,7
70,0
16,7
15,3
2009
2010
2011
2012
2013
57,9
2009
62,0
2010
63,7
57,1
2011
2012
2013
* Deze informatie heeft betrekking op de Nederlandse activiteiten van Achmea, exclusief de in bijlage B opgesomde derdenbedrijven.
** Deze informatie heeft betrekking op de Nederlandse activiteiten van Achmea.
Achmea Jaarverslag 2013
9
Verslag van de
Raad van bestuur
Verslag van de Raad van Bestuur
Strategie
Onze klanten
Onze maatschappelijke resultaten
Onze medewerkers
Onze partners
Onze processen
Onze financiële resultaten
12
23
27
33
39
43
47
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Op weg naar de meest vertrouwde verzekeraar
Onze ambitie is dat onze klanten ons ervaren als de meest
vertrouwde verzekeraar. Klanten moeten er op kunnen
vertrouwen dat wij voor hen klaar staan op het moment dat
zij ons nodig hebben. Wij willen voor hen toegankelijk zijn via
een breed scala aan merken en distributiekanalen. We zien
het als onze plicht om verantwoord en toekomstgericht te
handelen. Dat willen we doen door onder andere producten
en diensten aan te bieden die een maatschappelijke
meerwaarde hebben, door verantwoord te beleggen en door
klanten centraal te stellen in ons denken en doen.
Eind vorig jaar hebben wij het grootschalige verandertraject
Versnellen & Vernieuwen aangekondigd dat erop is gericht
onze organisatie nog meer klantgericht te maken, kosten voor
onze klanten te verlagen, nu en in de toekomst. We gaan
versnellen in klantgerichtheid en kostenbesparingen en onze
digitale processen en klantbediening gaan wij vernieuwen.
Onze klanten willen 24 uur per dag, 7 dagen per week met
ons kunnen communiceren en hun verzekeringen regelen.
Zij vragen daarbij uiteraard om begrijpelijke en betaalbare
producten en diensten. In deze sterk veranderende omgeving
gaat Achmea mee en we versnellen ons vernieuwingsproces.
Onder meer door het verhogen van onze commerciële
slagkracht willen we komen tot een duurzaam en
verantwoord rendement en een meer concurrerend
kostenniveau. We houden daarbij vast aan onze doelstelling
om de ‘meest vertrouwde verzekeraar’ te worden.
mogelijk willen bedienen met onze producten en diensten, wat
onze strategie daarbij is, wat we doen en welke voortgang we
boeken en ook wat we er mee verdienen.
Onze ambitie om de ‘meest vertrouwde verzekeraar’ te
worden, fungeert als een strategisch kompas. De wereld
om ons heen is volop in beweging en klanten hebben
veranderende wensen. Dit vraagt van ons om een hoger
aanpassingsvermogen en meer slagkracht. Wij zijn realistisch
over de kansen en uitdagingen voor de toekomst. Aan de
ene kant zijn we optimistisch over onze uitgangspositie maar
aan de andere kant zijn we voldoende realistisch om de vele
uitdagingen te zien in de toekomst. Veranderende wensen van
klanten, aanpassingen in wet- en regelgeving en veranderende
economische omstandigheden creëren een omgeving die
om een wendbare organisatie vraagt en één die innovatieve
en duurzame oplossingen ontwikkelt. We benaderen onze
strategie vanuit zes perspectieven: klant, maatschappelijk,
medewerker, business partner, proces en financieel.
De waardering van onze producten en diensten heeft
ertoe geleid dat Achmea een sterke marktpositie heeft
opgebouwd, met sterke merken. We zijn sectorbreed
marktleider en bekleden minimaal een top-4 positie in alle
deelsegmenten van de Nederlandse verzekeringsmarkt. Onze
klanttevredenheid behoort tot de hoogste in de Nederlandse
verzekeringssector. Onze kapitaalspositie is sterk. Tegelijkertijd
moeten we constateren dat we nog niet zijn waar we willen
zijn. Consumenten, toezichthouders en politiek kijken
aanhoudend kritisch tegen de financiële sector aan. In het
bijzonder op de manier waarop het belang van de klant wordt
gediend en hoe de sector zijn maatschappelijke rol invult.
Er is vanuit de samenleving een toenemende vraag naar
maatschappelijke toegevoegde waarde van ondernemingen,
met name financiële instellingen. Om te komen tot verder
vertrouwensherstel, is transparantie over alle aspecten van
onze bedrijfsvoering belangrijker dan ooit. We leggen daarom
graag uit hoe onze merken onze acht miljoen klanten zo goed
Achmea Jaarverslag 2013
12
verslag van de raad van bestuur
Strategie
OP WEG NAAR DE MEEST VERTROUWDE VERZEKERAAR
Klant perspectief
We richten onze koers nadrukkelijk op de veranderde wensen van onze klanten. We geven meer aandacht aan klantbelang. Om
tegemoet te komen aan de veranderde wensen van consumenten, gaan we onze organisatie omvormen tot een moderne, meer
klantgedreven organisatie. Daarbij willen we onze klanten op een moderne manier bedienen. Klanten willen zo snel en efficiënt
mogelijk hun verzekeringen regelen en doorbreken daar bijvoorbeeld de tot voor kort scherpe scheiding tussen het direct en
intermediaire kanaal. Veel klanten maken daarbij gebruik van vergelijkingswebsites, op zoek naar de beste verzekering tegen de
beste prijs. In dit snel veranderende distributielandschap convergeren zodoende distributiekanalen en worden merken steeds
belangrijker. We willen dat klanten onze merken kennen, weten wat de onderscheidende kenmerken zijn en zich betrokken voelen
bij het merk. We streven ernaar dat onze klanten zich goed voelen bij onze merken en dat zij bij het merk willen horen. Daarom
luisteren we goed naar onze klanten en vertalen onze inzichten in verbeteringen van producten en dienstverlening. Wij betrekken
onze klanten actief bij onze productontwikkeling en -beoordeling en bieden hen zeggenschap via klantraden over relevante zaken,
proposities en communicatie.
Maatschappelijk perspectief
Onze producten moeten aantoonbaar van toegevoegde waarde zijn voor de maatschappij. We verbinden daarom het
maatschappelijk belang aan onze producten. We willen meer zijn dan alleen een aanbieder van financiële diensten. Wij leveren
een bijdrage aan het verbeteren van de maatschappij met onze producten en diensten. Door het oplossen, verminderen of
voorkomen van maatschappelijke problemen. En door er samen over na te denken of de dialoog op te starten. Daarbij faciliteren
wij ook de door onze klanten gewenste onderlinge solidariteit om de toegevoegde waarde voor hen zo groot mogelijk te maken.
Medewerker perspectief
De veranderingen in onze omgeving vereisen dat medewerkers mee veranderen. Dat betekent dat ze klaar staan om door
klantgerichtheid, vakmanschap en continu verbeteren, bij te dragen aan onze ambitie om de meest vertrouwde verzekeraar
te worden. We vragen van hen meer initiatief. Daarbij is duurzame inzetbaarheid van strategisch belang. Het is ieders
verantwoordelijkheid om tijdig te anticiperen op veranderingen in kennis, competenties en capaciteit.
Proces perspectief
Procesverbeteringen zijn direct relevant voor de klanttevredenheid. Om de kosten te beheersen willen we processen,
producten en systemen zo veel mogelijk standaardiseren. Daar waar we kiezen voor standaardisatie, wordt het ook consequent
geïmplementeerd zodat we schaalvoordeel behalen. Dit moet leiden tot een concurrentievoordeel, ook door het optimaal
inzetten van technologie en informatie. We willen klanten beter bedienen door gebruik te maken van geavanceerde analyse van
markt- en klantgegevens.
Financieel perspectief
We streven naar een bij onze ambitie passend resultaat dat voldoet aan de verwachtingen van onze aandeelhouders. Achmea
wil een verantwoord rendement op vermogen realiseren om haar continuïteit te waarborgen en te kunnen blijven investeren in
oplossingen voor onze klanten. Dit betekent dat de benodigde solvabiliteit voor autonome groei wordt gegenereerd en dat er
additioneel rendement wordt gecreëerd om te investeren. Waar we marktleider zijn, willen we die positie verstevigen. Waar we
nog geen marktleider zijn, willen we voor specifieke portefeuilles naar die positie toegroeien.
Achmea Jaarverslag 2013
13
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Ons verdienmodel
Verzekeren is het samen dragen van risico’s die voor
een individuele klant te groot zijn om zelf te dragen.
Op dit principe zijn de verzekeringspremies van onze
klanten afgestemd. Uit de premies van klanten betalen
we ook de kosten van uitvoering. We streven er daarom
naar deze kosten zo laag mogelijk te laten zijn en dus zo
efficiënt mogelijk te werken zodat wij de kosten voor onze
klanten laag kunnen houden. Ook hebben we inkomsten
dankzij door ons belegde premiegelden van klanten. De
beleggingsopbrengsten dragen bij aan de solvabiliteit van
de onderneming zodat wij ten alle tijden onze afspraken
met onze klanten kunnen nakomen. Tot slot stellen
toezichthouders als AFM en DNB eisen aan onze solvabiliteit
en rentabiliteit. Winstgevendheid is daarbij van belang
om onze gezonde financiële positie langjarig in stand
te houden. Dat geldt voor al onze activiteiten, ook voor
onze zorgactiviteiten waarbij specifieke eisen zijn vanuit
toezichthouders.
Met eenvoudige en betaalbare producten waarin het
klantbelang centraal staat, ambiëren wij de waarde voor
zowel de klant als voor de samenleving te verhogen.
Daarnaast heeft Achmea vanuit maatschappelijk perspectief
de doelstelling geformuleerd dat onze proposities een
aantoonbare maatschappelijke toegevoegde waarde
hebben. Wij willen meer zijn dan alleen een aanbieder
van financiële diensten, door ook een bijdrage te leveren
aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De
precieze maatschappelijke toegevoegde waarde van ons
productportfolio is niet eenvoudig te kwantificeren. De
komende jaren verkennen we of hiervoor meetinstrumenten
beschikbaar zijn.
Onze portfoliokeuzes
De veranderingen in de maatschappij gaan steeds sneller
en zetten druk op bestaande werkwijzen. De online
dienstverlening en de rol van vergelijkingssites op internet
ontwikkelen zich razendsnel. Onze klanten willen 24 uur
per dag, 7 dagen per week met ons kunnen communiceren
en hun verzekeringen regelen. Zij vragen daarbij uiteraard
om begrijpelijke en betaalbare producten en diensten. In
deze sterk veranderende omgeving gaat Achmea mee en
we versnellen ons vernieuwingsproces. Als verzekeraar zijn
wij de grootste van het land en onze ijzersterke merken
kennen een hoge klanttevredenheid. Nu zetten we naar de
toekomst toe de volgende stap. Deze nieuwe episode volgt
op het stroomlijnen van de organisatie zoals dit paste binnen
de strategie van de afgelopen jaren. In combinatie met al
bestaande plannen, leiden de veranderingen ertoe dat wij
kunnen blijven investeren in nieuwe oplossingen voor onze
klanten, de klanttevredenheid hoog kunnen houden en ook
op de lange termijn financieel gezond blijven. Klanten willen
zo snel en efficiënt mogelijk hun verzekeringen regelen
en doorbreken de tot voor kort scherpe scheiding tussen
het direct en intermediaire kanaal. Om beter tegemoet
ONS VERDIENMODEL
Coöperatieve identiteit
Premie inkomsten
Risico’s dragen en
Gelden beleggen
Betrokken en
goed opgeleide
medewerkers
Achmea Jaarverslag 2013
Betaalde claims
IT-systemen
14
verslag van de raad van bestuur
Strategie
te komen aan deze veranderde wensen, richten we onze
distributieorganisatie anders in.
We willen klanten in Nederland primair van dienst zijn
met schade- en zorgverzekeringen. Deze ontwikkelen en
aanbieden, zowel voor particulieren als aan zakelijke klanten,
is voor ons een kernkwaliteit. We bieden deze verzekeringen
en bijbehorende dienstverlening enerzijds vooral ‘direct’
aan, rechtstreeks via telefoon of (mobiel) internet of apps.
Onze merken Centraal Beheer Achmea, FBTO, Zilveren Kruis
Achmea en InShared zijn hierin leidend. En anderzijds doen
we dat vooral via de lokale Rabobanken waarmee we een
hechte samenwerking hebben. Zo kunnen we onze klanten
én die van Rabobank goed van dienst zijn via bancassurance.
Interpolis is hét merk dat klanten kennen als verzekeringsmerk
van Rabobank. Aanvullend bedienen we onze klanten ook
via tussenpersonen en intermediairs. Dit doen we primair
met ons merk Avéro Achmea. En aanvullend bieden we
onze klanten ook zekerheid op het gebied van pensioen- en
levensverzekeringen, via bovengenoemde merken. Door het
samengaan van de merken Agis en TakeCareNow! met Zilveren
Kruis Achmea op 1 januari 2015, zoals we begin dit jaar
aankondigden, creëren we daadkracht en efficiency. Voor onze
klanten kunnen we daardoor onze dienstverlening verbeteren
en de premie betaalbaar houden. Agis is van oudsher
betrokken bij zorg en gezondheid in de regio. Zorgzaamheid
en aandacht voor elkaar zijn belangrijke waarden die horen
bij Agis. Wij gaan ervoor zorgen dat de waarden van Agis
samenkomen met die van Zilveren Kruis Achmea. De regionale
initiatieven van Agis blijven bestaan. Ook op andere manieren
gaan we de waarden van Agis, meenemen naar Zilveren Kruis
Achmea. Wij geloven dat alle klanten daar beter van worden.
We zijn internationaal actief, vooral in Turkije, Rusland,
Griekenland en Slowakije. Afgelopen jaar hebben we onze
internationale activiteiten in niet-kernlanden afgebouwd
omdat hun activiteiten niet genoeg aansloten bij onze
kernkwaliteiten of omdat schaalgrootte of groei uitbleef.
De verkoop van ons verzekeringsbedrijf in Bulgarije is
afgewikkeld en wij verwachten de verkoop van onze
activiteiten in Roemenië volgens schema begin 2014 af
te ronden. Ook hebben wij de verkoop af van onze Ierse
portefeuille met leningen aan consumenten afgerond. In het
buitenland wordt er geïnvesteerd in de uitbreiding van onze
succesvolle samenwerking op het gebied van bancassurance
met de Rabobank. Zo hebben we recent de vergunning
voor de verkoop van verzekeringen in Australië verkregen
en zijn de eerste polissen afgesloten. Deze aanvullende
Achmea Jaarverslag 2013
activiteiten dragen bij aan de schaalgrootte, past bij onze
kerncompetenties en stelt ons in staat de risico’s voor onze
klanten beter op te vangen en ons risicoprofiel te verbeteren.
Achmea heeft zich ten doel gesteld om het marktaandeel in
schadeverzekeringen te vergroten. Voor zorgverzekeringen
en inkomensbescherming richt Achmea zich op het verhogen
van de efficiëntie bij de uitvoering boven het behalen van
omzetgroei. Binnen het zorgsegment richten we ons op het
verstevigen van de onderhandelingspositie bij zorginkoop om
zo de stijging van de kosten van de zorg verder te beperken en
de huidige hoge kwaliteit van de zorg voor alle Nederlanders
betaalbaar te houden.
In de pensioenmarkt zal Achmea blijven samenwerken met
haar klanten om deelnemers te laten overgaan naar een
beschikbare premieregeling. In de levensverzekeringsmarkt
hebben we een deel van de portefeuille waar geen nieuwe
polissen meer bijkomen apart gezet van de nog groeiende
portefeuille. Dit doen we primair om de kosten voor onze
klanten laag te houden zodat onze bestaande klanten erop
kunnen vertrouwen dat wij hen ook in de toekomst goed van
dienst kunnen zijn. We richten ons nu vooral op betaalbare
en transparante overlijdensrisicoverzekeringen. Met ingang
van 1 januari 2013 hebben wij onze gesloten portefeuilles met
individuele levensverzekeringen apart gezet van de rest van
onze organisatie. Er worden geen nieuwe polissen meer aan
deze gesloten portefeuilles toegevoegd, maar de verplichting
om bestaande polissen tot het einde van de looptijd te
beheren, om premies te ontvangen en te beleggen en om geld
uit te keren aan de polishouders loopt wel door. Consolidatie
van gesloten levenportefeuilles lijkt voorlopig nog niet op gang
te komen. Daarom richten wij ons op het verder verlagen van
onze uitvoeringskosten met behoud van onze hoge kwaliteit
van dienstverlening.
Syntrus biedt een strategische aanvulling op de activiteiten
van Achmea Groep. Syntrus Achmea ondersteunt besturen
van pensioenfondsen op talrijke wijzen door het verstrekken
van strategisch advies, asset management en de dagelijkse
uitvoering van pensioenadministraties.
15
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Externe ontwikkelingen
hen ‘alleen dat te verzekeren, dat er echt toe doet’.
Op dit moment lijkt de lage economische groei van lange
duur te zijn. De rente is als gevolg van de economische crisis
gedaald en dit lijkt structureel te zijn. Deze macro-economische
omstandigheden zetten onze beleggingsresultaten onder druk.
De Nederlandse schadeverzekeringsmarkt is verzadigd en de
concurrentie is hevig. Ook heeft de toename van de belasting
op assurantieproducten in Nederland van 9,7% naar 21% de
schadeverzekeringen duurder gemaakt waardoor klanten
nog selectiever zijn gaan kijken naar hun verzekeringen. Ons
pensioen- en levenbedrijf merkt zowel de gevolgen van de lage
lange rente als van de opkomst van het banksparen en ervaart
bovendien concurrentie van nieuwe toetreders op de markt.
Op onze zorgactiviteiten streven wij een maatschappelijk
verantwoord en geaccepteerd rendement na. Door verder zelf
zo efficiënt mogelijk te werken dragen wij bij aan de ingezette
afname van het groeitempo van de kosten. Bij de basiszorg
keren we in de regel van iedere euro basiszorgpremie, 96 cent
weer uit om de kosten van zorg te vergoeden voor onze klanten.
Circa 3 cent is besteed om onze uitvoeringskosten te dekken. De
resterende 1 cent is toegevoegd aan onze financiële reserves,
zodat klanten ook in de toekomst verzekerd kunnen zijn van goede
zorg. Deze is er om de continuïteit van onze dienstverlening aan
klanten te waarborgen en om tegemoet te komen aan eisen van
toezichthouders. Het realiseren van een verdere daling van het
groeitempo van de kosten van de zorg, staat hoog op de politieke
agenda. Achmea streeft ernaar de hoge kwaliteit van zorg die wij
nu hebben ook voor de toekomst te waarborgen. Wij dragen ons
steentje bij door zo scherp mogelijk in te kopen en de uitvoering
van de zorgverzekeringen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen.
De manier waarop klanten in contact willen komen met
hun verzekeraar verandert snel. Het gebruik van websites om
producten en prijzen te vergelijken heeft een vlucht genomen. En
bij de merken van Achmea neemt de verkoop van verzekeringen,
waarbij klanten gebruik maken van verschillende media, snel toe.
Klanten willen online informatie inwinnen over hun verzekeringen
of deze afsluiten, daarnaast via een app op de mobiele telefoon
in contact komen en aanvullend telefonisch vragen stellen aan de
klantenservice. Deze trend zien we versterkt ontwikkelen bij zowel
het directe, bancaire als het intermediaire kanaal.
Zoals in iedere sector zijn er ook in het verzekeringswezen
geregeld veranderingen in de wet- en regelgeving. Een
belangrijk onderwerp is de toegenomen aandacht voor
consumentenbescherming. De aandacht hiervoor is onder meer
toegenomen naar aanleiding van beleggingsverzekeringen en
-pensioenen die Nederlandse banken en verzekeraars in het
verleden hebben verkocht. Bij sommige van deze producten,
´woekerpolissen´, zijn klanten vooraf niet duidelijk genoeg
geïnformeerd over de in rekening gebrachte kosten of waren de
kosten te hoog voor wat overeen is gekomen. Klanten kijken
mede hierdoor kritischer naar het nut en de noodzaak van
verzekeringen. Wij moedigen deze trend aan en proberen onze
klanten zo goed mogelijk in staat te stellen om weloverwegen
hun verzekeringen te regelen. Ons merk Interpolis is hiermee
een van de koplopers in Nederland. Interpolis wijst klanten
actief en ´glashelder´ op het belang van preventie en adviseert
Achmea Jaarverslag 2013
De slag om de klant wordt daarbij steeds feller met aan de
ene kant vergelijkingssites en nieuwe toetreders die alleen op
het internet actief zijn en aan de andere kant de van oudsher
gevestigde verzekeraars. Consumenten kiezen steeds meer zelf
hoe en wanneer ze hun verzekering kopen of contact op willen
nemen met hun verzekeraar en wij passen ons bedrijf en onze
werkwijzen daarop versneld aan. Dit betekent onder meer
dat een betere, online klantbediening is gewenst. Wij voeren
daarom veranderingen door in onze processen en werkwijzen,
systemen, onze organisatie en medewerkers. De voorziene
ontwikkelingen gaan nog sneller dan voorheen gedacht. Dat
verhoogt (tijdelijk) de kosten en beïnvloedt de traditionele
werkwijzen. Achmea gaat versnellen en vernieuwen om aan de
wensen van onze klanten te blijven voldoen.
Contact met stakeholders
Achmea streeft naar een hechte samenwerking met
al haar betrokkenen. Wij zijn ervan overtuigd dat we
daarmee kwalitatief hoogwaardiger producten en diensten
op het gebied van zorg, veiligheid en inkomen kunnen
aanbieden. Op basis van een vier-stakeholdermodel gaat
Achmea het gesprek aan met haar klanten, medewerkers,
(business)partners en aandeelhouders. Met klanten is
Achmea onder meer regelmatig in gesprek via de leden
van Vereniging Achmea, in een halfjaarlijks overleg met
grootzakelijke relaties en (business)partners en via
advies- en verzekerdenraden in verschillende divisies van
ons bedrijf. De dialoog met medewerkers wordt onder
meer gevoerd via de verschillende ondernemingsraden,
het regulier overleg met de vakorganisaties, intranet en
personeelsbijeenkomsten. Ook is er regelmatig contact
met de sociale partners, toezichthouders, ministeries en
koepelorganisaties.
16
verslag van de raad van bestuur
Strategie
STERKTE - ZWAKTE -ANALYSE
Sterkte
Zwakte
•Hoge klanttevredenheid
•Grote marktaandeel in Nederland (marktleider posities)
•Goede product en distributie diversificaties
•Sterke merken, in het bijzonder in het directe en bank
verkoopkanaal
•Robuuste kapitalisatie
•Inzicht in klantgedrag via vergelijkingssite
•Een van de meest attractieve werkgevers van Nederland
•Complex aantal IT systemen
•Relatief hoog kostenniveau
•Laag rendement op beleggingen
•Complex organisatie structuur
•Beperkte geografische spreiding
•Sommige bedrijfsonderdelen zijn laag renderend
Kansen
Bedreigingen
•Hernieuwde focus op Klantbelang Centraal
•Toename van mate van digitalisering en multimedia
distributie
•Privatisering van een aantal markten
•Big Data
•Toenemende vraag naar eenvoudige en transparante
producten
•Vergelijkingssite biedt online vergelijkingsmogelijkheden
•Intensivering relatie met Rabobank, zowel nationaal als
international
•Beperkt vertrouwen in de verzekeringsector
•Volwassen en zeer competitieve markt in Nederland leidt
tot druk op marges
•Publieke en politieke druk op de verdiensten bij de
Nederlandse basisverzekering
•Toetreding van nieuwe spelers
•Politieke besluitvorming ten aanzien van zorg en
pensioenen
•Lage rentevoet
•Volatiliteit van financiële markten
•Toenemende regeldruk
Achmea Jaarverslag 2013
17
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Toenemende relevantie voor stakeholders
MATERIALITEITSMATRIX MET MAATSCHAPPELIJKE ONTWIKKELINGEN
• Verantwoord beleggen
• Economisch vertrouwen
• Financiële situatie klant
• Vertrouwen financiële sector
Klanttevredenheid en goede
serviceverlening
• Toekomst zorg- en pensioenstelsels
• Digitalisering en 24/7-economie
• Cybercrime & bescherming
persoonsgegevens
• Afnemende solidariteit
• Frauduleus claimgedrag
• Klimaatverandering
• Duurzame inzetbaarheid
medewerkers
• Aansluiting toekomstig verdienmodel
op maatschappelijk verantwoord
rendement
• Vraag naar eenvoudige en
transparante producten
• Stijgende zorgkosten
• Aangescherpte regelgeving
toezichthouders
• Solvency II
Toenemende huidige of potentiële impact op Achmea
Achmea houdt scherp bij welke maatschappelijke
ontwikkelingen er zijn en wat er leeft in de samenleving.
Dit doen we zodat we adequaat onze producten kunnen
afstemmen op de veranderende wensen van onze klanten.
Het gaat hier om veranderingen op langere termijn, waar we
onze productontwikkeling op willen afstemmen. Om dit goed
en helder weer te geven, is een materialiteitsmatrix opgesteld.
De matrix is gebaseerd op de reguliere contacten met
stakeholders, de stakeholderdialogen, de Volgens Nederland
Monitor en kwalitatieve media- en risicoanalyses.
Een maatschappelijke ontwikkeling wordt als materieel
gezien als dit relevant is voor onze belanghebbenden en
de ontwikkeling voor Achmea van grote invloed kan zijn.
Hoe groter de impact van het onderwerp op zowel de
maatschappij als de bedrijfsvoering, de resultaten en de
strategie van Achmea, hoe groter de materialiteit van de
ontwikkeling. Om als organisatie relevant te blijven en onze
strategie te verwezenlijken, zullen we deze ontwikkelingen
dan ook moeten laten doorklinken in onze bedrijfsvoering en
aansturing. Zie voor meer informatie over de GRI-index op
www.achmea.nl.
Achmea Jaarverslag 2013
Versnellen & Vernieuwen
De veranderingen in de maatschappij gaan steeds sneller en
zetten druk op bestaande werkwijzen. Daarom zijn wij enkele
jaren geleden een weg ingeslagen die moet leiden tot meer
focus op onze klanten en efficiëntere bedrijfsvoering met
lagere kosten. Deze nieuwe episode volgt op het stroomlijnen
van de organisatie zoals dit paste binnen de strategie van
de afgelopen jaren. Nu zetten we naar de toekomst toe de
volgende stap. De wensen van onze klanten veranderen en
recent hebben we hierin een versnelling waargenomen.
Om onze klantgerichtheid verder te verhogen, de kosten
voor klanten te verlagen en te investeren in de online
dienstverlening voert Achmea het tempo van de aanpassingen
van de organisatie op. Alleen zo kunnen we onze ambitie
bereiken om de meest vertrouwde verzekeraar te worden en
onze sterke uitgangspositie als marktleider met coöperatieve
identiteit behouden. In combinatie met al bestaande plannen,
leiden de veranderingen ertoe dat wij kunnen blijven
investeren in nieuwe oplossingen voor onze klanten, de
klanttevredenheid hoog kunnen houden en ook op de lange
termijn financieel gezond blijven.
18
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Deze aanpassingen zullen zoals aangekondigd de komende
drie jaar, tot eind 2016, leiden tot de stapsgewijze reductie van
vierduizend arbeidsplaatsen. Deze ingrijpende reorganisatie
heeft dit jaar al zijn effect en heeft gevolgen voor vele van onze
gewaardeerde collega´s. Wij gaan met de grootst mogelijke
zorgvuldigheid om met de belangen van de medewerkers die
dit raakt. Onze sector is in verandering en we moeten deze
slag maken om ook in de toekomst te blijven wie wij zijn: een
coöperatieve verzekeraar met ijzersterke merken die op een
moderne manier in contact staat met haar klanten.
Dat betekent onze bedrijfsvoering vernieuwen en aanpassen
aan de veranderende wensen van klanten en het tempo
van deze veranderingen verhogen. We gaan versnellen
in kostenbesparing en klantgerichtheid en onze digitale
processen en klantbediening vernieuwen. Onder het
programma Versnellen & Vernieuwen, ligt een concrete
‘managementagenda’ met duidelijke stappen om te komen
tot een efficiëntere en meer klantgerichte organisatie. Deze
agenda sluit aan bij het businessplan van Achmea 2020, de
aangescherpte Strategiekaart en de verwachte resultaten voor
de komende jaren. In de Managementagenda staan bestaande
en nieuwe initiatieven, die ons de komende paar jaar versneld
de gewenste richting op moeten brengen. Deze agenda leidt
tot een efficiëntere en meer slagvaardige organisatie met
proposities en interactie gericht op het belang van klanten
met een in maatschappelijk en financieel opzicht gezond
rendement. De Managementagenda omvat vier speerpunten:
klantgedreven organisatie, concurrerende kosten,
medewerkers in verandering en een solide kapitaalspositie met
maatschappelijk verantwoord rendement.
Klantgedreven organisatie
Achmea wil het vertrouwen van klanten versterken door hun
belang centraal te stellen, de stem van de klant luider door
te laten klinken in onze besluitvormingsprocessen en door
onze merken maatschappelijk verantwoorde producten en
diensten tegen een goede prijs aan te laten bieden. Door te
luisteren naar de wensen van klanten en te denken vanuit
hun perspectief zijn de merken van Achmea in staat om snel
te reageren op veranderend gedrag en trends. Als coöperatief
bedrijf hebben onze merken altijd al midden in de samenleving
gestaan waardoor we vroegtijdig op de veranderingen van
wensen van klanten in kunnen spelen.
We gaan de klantgerichtheid verhogen en onze digitale
processen en klantbediening vernieuwen. Onze merken
gaan versneld werken aan onze (online) dienstverlening
aan klanten. Alle Achmea-merken moeten een volwaardig
Achmea Jaarverslag 2013
online bedieningskanaal ontwikkelen om daarmee nieuwe
en bestaande klanten -zowel consumenten als bedrijven- te
werven, beter te bedienen, te blijven boeien en te behouden.
Hierdoor zullen klanten onze merken kunnen bereiken waar
en wanneer zij dat willen. Door de kosten te verlagen en
meer flexibiliteit te creëren legt Achmea de basis voor de
ontwikkeling van innovatieve producten die aan de wensen
van onze klanten voldoen, nu en in de toekomst. In aanvulling
op het versterken van het vertrouwen van de klanten, zal
Achmea doorgaan verbinding te maken met de samenleving.
Tegelijkertijd blijft Achmea, samen met haar partners, een
goede en klantgerichte dienstverlening aan klanten bieden.
Naast het delen van kennis en informatie over klanten zal
Achmea nieuwe samenwerkingsverbanden opzetten en nieuwe
distributiemethoden ontwikkelen en om nieuwe diensten aan
te bieden. In Nederland zal Achmea zich richten op partners
die onze waarden en onze visie delen.
Stem van klanten gehoord in Klantraden
Achmea en haar grootste aandeelhouder Vereniging
Achmea trekken samen op bij de versterking van het
coöperatieve gedachtegoed van Achmea. Door het in 2014
inrichten van Klantraden binnen de merken van Achmea en
de verbinding van deze Klantraden met de Ledenraad van
Vereniging Achmea ontstaat een stabiele structuur waardoor
de klant invloed gaat krijgen op haar eigen verzekeraar. Op
deze manier willen we organiseren dat in alle delen van het
bedrijf klanten worden vertegenwoordigd. De Klantraden
vormen een klankbord voor de directie, hebben een
signaalfunctie, zijn een platform voor co-creatie en bewaken
de coöperatieve normen en waarden in onze producten en
diensten. De klanten brengen proactief onderwerpen in
over wat er leeft buiten Achmea, zoals klantbehoeften en
verbetermogelijkheden. De leden hebben informatierecht en
er zal vanaf 2015 ook adviesrecht gelden.
Concurrerende kosten door digitalisering
Achmea transformeert naar een digitale verzekeraar. De
dynamiek in de verzekeringsbranche is groot en we hebben
een versnelling waargenomen in de snelheid waarmee
onze klanten hun verzekeringen online willen regelen. De
veranderende adviesbehoefte van de klant geeft daarbij
een extra impuls om na te denken over de distributie
van verzekeringen. Er vindt een verschuiving plaats van
het intermediaire kanaal naar het directe online kanaal.
19
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Gecombineerd met de noodzaak tot steeds lagere kosten leidt
dit tot een groter belang voor nieuwe manieren om de klant te
bereiken. Ons huidige werkwijzen gaat onder invloed van deze
krachten verschuiven naar een nieuwe, online bedrijfsvoering.
Deze verschuiving wordt ondersteund door hedendaagse
technologie en de behoefte van klanten om zelf meer aan
het stuur te zitten. Internet- en mobiele technologie maakt
het mogelijk om onafhankelijk van plaats en tijd zelf je
verzekeringen in te richten. Wij willen de komende jaren fors
inzetten op het toepassen van digitale technologieën: onlineen mobiel verzekeren, social media en data-analyse. Alle
Achmea-merken moeten de komende jaren een volwaardig
online bedieningskanaal ontwikkelen om daarmee nieuwe
en bestaande klanten, zowel consumenten als bedrijven te
werven, beter te bedienen, te blijven boeien en te behouden.
Er ligt een tot op heden onbenut potentieel om met digitale
technologieën de dienstverlening aan klanten te verbeteren,
processen efficiënter in te richten en uiteindelijk de financiële
prestaties te verbeteren. We geloven er in dat ‘digitaliseren’
de manier is om in de toekomst onze klanten zo goed mogelijk
van dienst te kunnen blijven.
Minder complexiteit en minder adviesbehoefte maken digitale
interactie met klanten over de hele breedte van ons bedrijf
mogelijk. Met een afgeslankte en slagvaardiger organisatie,
met minder complexiteit en dus lagere kosten. Er worden
initiatieven genomen om onze kostenratio’s te verbeteren
door de verdere inzet van digitale klantbedieningsystemen.
Migratie naar generieke IT-voorzieningen en rationalisatie van
verouderde applicaties blijft verhoogd de aandacht houden.
Het zijn vooral deze aanpassingen die in de komende drie jaar
zullen leiden tot een kostenreductie van circa € 450 miljoen en
de reductie van circa 4.000 FTE van de in totaal circa 16.000 in
Nederland. Bij dergelijke ingrijpende maatregelen, kan er niet aan
worden ontkomen om gedwongen afscheid te moeten nemen
van medewerkers. Dit betreft mogelijk 3.000 arbeidsplaatsen.
Wij gaan met de grootst mogelijke zorgvuldigheid om met de
belangen van de medewerkers die dit raakt.
Medewerkers in verandering
De huidige tijd en de veranderende wensen van klanten
vragen om een andere manier van werken voor de klant. We
vernieuwen om de juiste producten en diensten te blijven
bieden. Richting een verzekeraar die het klantbelang echt
centraal stelt. En dus vernieuwen in de manier waarop we
werken. Met medewerkers die tot in hun kern doorvoelen
waar we voor staan en over de juiste vaardigheden en
Achmea Jaarverslag 2013
competenties beschikken. Medewerkers die de klant centraal
stellen. Medewerkers die klaar staan om door klantgerichtheid,
vakmanschap en continu verbeteren een actieve bijdrage te
leveren aan de verandering naar een meer digitale verzekeraar,
vanuit de Achmea identiteit en coöperatieve achtergrond.
Onze medewerkers worden steeds flexibeler. Door afspraken
te maken over Het Nieuwe Werken (bijvoorbeeld telewerken)
wordt onze flexibiliteit als organisatie groter. Daarnaast
proberen wij de inzetbaarheid van onze werknemers te
verbreden. Daarmee worden ze breder binnen de organisatie
inzetbaar. Het Nieuwe Werken en duurzame inzetbaarheid
vergroten op die manier de flexibiliteit van zowel onze
medewerkers als onze organisatie. We vinden het belangrijk
dat mensen zich bij Achmea ontwikkelen. We stimuleren onze
medewerkers om aan hun eigen ontplooiing te werken. Dat
noemen wij duurzame inzetbaarheid. Medewerkers worden
duurzaam inzetbaar als ze onafhankelijker zijn van hun
werkgever. Dat vergroot hun kansen op de arbeidsmarkt, als
zij besluiten om een betrekking elders te vinden. En de sleutel
daartoe is vakmanschap.
We focussen op het eenvoudiger maken van onze processen
en producten en hiervoor moeten we dingen anders doen en
inrichten. Dat heeft als gevolg dat er minder mensen nodig
zullen zijn om onze werkzaamheden uit te voeren. Bepaalde
functies en capaciteiten zullen niet langer, of in mindere mate,
nodig zijn. Dit geldt voor alle niveaus van de organisatie. Dit
heeft dus gevolgen voor het aantal mensen dat bij Achmea
werkt. Helaas is daar niet aan te ontkomen. Wat we belangrijk
vinden is hierover eerlijk te zijn en vervolgens dit op een zo
goed mogelijke manier te laten verlopen.
De hypotheekadviseur prikkelen met de klant
mee te veranderen
Wat verwacht de klant in een veranderende huizenmarkt
van medewerkers uit de financiële sector? Om dit in
kaart te brengen en medewerkers uit de financiële
sector hierover te informeren, introduceerde Woonfonds
Hypotheken het online platform PriQels. GfK onderzoekt
voor Woonfonds Hypotheken wat de wensen zijn van
mensen die een hypotheek hebben afgesloten via een
onafhankelijk adviseur. Via het platform van PriQels
koppelen we dit terug aan medewerkers uit de financiële
wereld en inspireren, trainen en motiveren we hen mee te
gaan met de veranderende klantwensen. Meer informatie
is te vinden op www.priqels.nl.
20
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Solide kapitaalpositie met maatschappelijk
verantwoord rendement
Als verzekeraar met een coöperatieve achtergrond, voelt
Achmea zich verantwoordelijk voor maatschappelijke
onderwerpen. De ondertekening van de Principles of
Sustainable Insurance (PSI) en de Principles on Responsible
Investment (PRI) zijn het bewijs dat Achmea bij wil dragen aan
duurzame ontwikkeling. We zijn afhankelijk van het vertrouwen
dat mensen in ons hebben en streven een maatschappelijk
verantwoord rendement na. Zo waren de positieve resultaten
in het zorgsegment over 2013 mede aanleiding om voor 2014
de premie voor de basisverzekering te verlagen.
Achmea is het afgelopen jaar verder gegaan met wat
meer beleggingsrisico te nemen, vooral door meer in
bedrijfsobligaties te gaan beleggen en wat minder in
staatsobligaties. Ons beleggingsprofiel is daardoor meer
in lijn komen te liggen met de markt, maar nog steeds
relatief als prudent te kwalificeren. Hoewel we erkennen
dat onzekerheid een gegeven is en dat het onmogelijk is alle
risico’s uit te sluiten, belegt Achmea haar vermogen op basis
van een moderne beleggingsbenadering voor institutionele
beleggers. We beleggen in ondernemingen die financieel
robuust zijn en die in hun bedrijfsvoering milieu-, sociale en
bestuurlijke aspecten aandacht schenken. Zodoende is bij deze
ondernemingen de kans op duurzame waardecreatie groter. En
is voor Achmea rendementsbehoud op haar beleggingen naar
verwachting beter gewaarborgd.
Internationale principes voor duurzaam
verzekeren en verantwoord beleggen
Als organisatie met een coöperatieve achtergrond
maakt maatschappelijke betrokkenheid deel uit van de
identiteit van Achmea. Daarom hebben we de Principles
of Sustainable Insurance (PSI) en de Principles on
Responsible Investment (PRI) ondertekend. De PSI zullen
helpen om te gaan met het wereldwijd veranderende
risicolandschap dat geconfronteerd wordt met sociale
en ecologische uitdagingen, zoals vergrijzing, stijgende
kosten van gezondheidszorg en klimaatverandering. De
integratie van de PSI en PRI in ons handelen heeft als
doel het fundament van de organisatie te versterken en
klanten op de lange termijn te helpen met de best mogelijke
verzekeringsoplossingen. Hierdoor zullen we ook beter in
staat zijn milieu-, sociale en bestuurlijke (ESG) aspecten te
integreren in investeringsbesluiten. In 2012 heeft Achmea
bijvoorbeeld de ESG-integratie van de beleggingsportefeuille
uitgebreid en is het beleggingsbeleid aangescherpt door
de tabaksindustrie en de nucleaire wapenindustrie vanaf
2013 uit te sluiten. Meer informatie over de principes en hoe
Achmea hier invulling aan geeft is te vinden in op
www.achmea.nl.
Meest vertrouwd betekent voor ons ook dat de huidige stevige
kapitaalspositie blijft behouden. De verwachte introductie van
de Solvency II kapitaaleisen per 1 januari 2016 - die ervoor
zorgen dat verzekeraars in de Europese Unie ter uiteindelijke
bescherming van consumenten voldoende kapitaal aanhouden
conform hun risicoprofiel - zal naar verwachting een grote
invloed hebben op de sector. Achmea bereidt zich gedegen
voor op deze implementatie. In onze strategische keuzen
sturen we op het behoud van de huidige solide kapitaalpositie
met een Solvency I ratio (IGD) boven 190%. Tegelijkertijd richt
Achmea zich op het behouden van de huidige A+ rating van
Standard & Poor’s voor onze verzekeringsentiteiten. Zodra het
externe framework voor Solvency II is vastgesteld zal ook onze
interne kapitaalnorm worden gedefinieerd.
Achmea Jaarverslag 2013
21
verslag van de raad van bestuur
Strategie
Key performance indicatoren
Voor elk van de zes perspectieven van onze strategie hebben
wij één of meerdere Key Perfomance Indicatoren (KPI’s)
vastgesteld. Door onze performance indicatoren periodiek
te meten en, waar nodig, op basis van de gemeten waardes
bij te sturen proberen wij onze strategische doelstellingen
te behalen en daarmee in te spelen op maatschappelijke
ontwikkelingen. Waar mogelijk maken we gebruik van externe
onafhankelijke onderzoeken.
Onze KPI’s
PERSPECTIEF
KPI
Klanten
Klanttevredenheid
Positie in
maatschappelijke
benchmarks
DOEL 2014
EN VERDER
VERWIJZING
Behoud
klanttevredenheid
Pagina 24
8
Alle
merken
Pagina 24
Top-20
4de plaats
Top-20
Pagina 28
Eerlijke Verzekeringswijzer geselecteerde praktijkonderzoeken
-
7/10
> 7/10
Pagina 28
Benchmark van de Vereniging
van Beleggers voor Duurzame
Ontwikkeling
-
4de plaats
Top-5
Pagina 28
-
14e plaats
Top-20
Pagina 28
> 71%
73%
> 71%
Pagina 36
Schade
-
7,7
Zorg
-
7,6
Pensioen & Leven
-
7,0
10
Aantal merken met Keurmerk
Klantgericht Verzekeren
Maatschappelijk
2013
STATUS
2013
DOEL
Transparantiebenchmark
Economische Zaken
Reputatiebenchmark Reputation
Institute
Medewerker
Medewerkerbetrokkenheid
Partner
Tevredenheid Rabobank
-
7,8/10
7,8/10
Pagina 40
Proces
Mate van digitalisering - deel van communicatie
met zorgklanten van Zilveren Kruis Achmea en
Avéro Achmea dat digitaal mogelijk is
-
51%
95%
Pagina 44
2%
4,6%
2%
Pagina 46
< 97%
98,0%
< 97%
Pagina 51
Gecombineerde ratio basisverzekering Zorg
Nederland
< 100%
96,9%
< 100%
Pagina 54
Solvabiliteitsratio verzekeringsactiviteiten (IGD)
> 190%
202%
> 190%
Pagina 48
Gemiddelde jaarlijkse besparing
energieverbruik (2005-2020)
Financieel
Gecombineerde ratio Schade & Inkomen Nederland
Bovenstaande KPI’s zijn onze leidraad voor al onze inspanningen op weg naar de meest vertrouwde verzekeraar. Jaarlijks beoordelen en updaten wij
ons stelsel aan KPI’s in ons prestatiebeoordelingssysteem. In 2014 zullen wij ons stelsel aan KPI’s verder aanscherpen en doelen definiëren in lijn met
onze strategie en het programma Versnellen & Vernieuwen. En de komende jaren zullen we de doorvertaling van materiële maatschappelijke ontwikkelingen naar KPI’s verbeteren en aanscherpen. Nadere informatie over de KPI score’s is te vinden op de pagina’s die staan vermeld in bovenstaande tabel.
Transparantie over alle aspecten van onze bedrijfsvoering is belangrijker dan ooit. Voor Achmea met haar coöperatieve achtergrond is dit extra belangrijk.
Om die reden brengen wij vanaf nu een geïntegreerd jaarverslag uit waarin wij laten zien hoe wij ons zelf scherp houden om daarmee waarde toe te voegen voor onze klanten, onze medewerkers, onze (business)partners, onze aandeelhouders en andere stakeholders.
Achmea Jaarverslag 2013
22
Onze klanten
Achmea wil klantgericht werken en stelt daarbij het klantbelang centraal.
Dit betekent dat we onze klanten de beste dienstverlening willen bieden,
goed bereikbaar willen zijn en begrijpelijke en transparante producten willen
aanbieden. De financiële crisis en verschillende (product)affaires, zoals de
‘woekerpolissen’ waarbij het belang van de klant achteraf bezien niet altijd
voorop heeft gestaan, hebben geleid tot een daling van het vertrouwen in onze
sector. Dit vraagt om concrete veranderingen in producten en dienstverlening.
Het in 2010 ingezette traject om het centraal stellen van het klantbelang
verder te verankeren in onze bedrijfscultuur en onze producten en diensten, is
ook in 2013 voortgezet.
verslag van de raad van bestuur
Onze klanten
Klantgericht werken op basis van klantbelang
We willen producten en diensten aanbieden die voorzien in
de behoeftes van de klant. Begin 2011 hebben we hiervoor
normen vastgesteld. De belangrijkste zijn: het aanbod sluit
voortdurend aan op de behoefte van onze klant, de vergoeding
die hiervoor wordt gevraagd is redelijk en transparant en we
communiceren duidelijk en vertrouwd met onze klanten. We
beoordelen alle nieuwe producten en steeds meer bestaande
producten op deze normen. Hoewel de kwaliteit en diepgang
van de beoordelingen nog wel verbeterd en aangescherpt
moeten worden, hebben we ook in 2013 weer een aantal
verbetermogelijkheden gevonden. Zo vonden we bijvoorbeeld
dat niet alle brieven die de klanten van Interpolis toegestuurd
krijgen ‘glashelder’ zijn. Ruim 300 briefontwerpen zijn daarom
herschreven en in de systemen opgenomen. Zo krijgt de klant
voortaan glasheldere post van Interpolis. Uiteindelijk moet al
onze communicatie richting klanten – brieven, formulieren,
offertes, websites - helder en duidelijk zijn. De bedoeling is
dat het merendeel van de Nederlandse bevolking deze kan
begrijpen; ook mensen die geen hoge opleiding hebben gehad
of voor hun werk nooit hoeven lezen. We hebben het daarbij
over taalniveau B1.
Gebaseerd op verschillende klantonderzoeken identificeert
Achmea waar de dienstverlening verder verbeterd kan worden
en hoe de waardering van onze klanten zich verhoudt tot
de waardering van andere marktpartijen. Wij vinden het
belangrijk te weten wat onze klanten van ons vinden. Daarom
onderzoeken we regelmatig de waardering van onze klanten.
Daarnaast werken we met veel merken mee aan onderzoeken
naar klanttevredenheid van het Verbond van Verzekeraars en
voeren veel van onze merken het door de Stichting toetsing
verzekeraars (STV) uitgegeven Keurmerk Klantgericht Verzekeren.
De klanttevredenheidscores geven aan dat we onze klanten
goed van dienst zijn geweest bij kosten voor hun zorg, schades
of andere tegenvallers, voor hun levensverzekering of pensioen.
De klanttevredenheid is bij onze merken op stabiel hoog niveau
gebleven; voor ons een teken van waardering van onze klanten
en een aanmoediging om door te gaan op de ingeslagen weg. Het
Keurmerk Klantgericht Verzekeren (KKV) garandeert de klant dat
zijn verzekeraar voldoet aan kwaliteitsnormen over onder meer
informatie en voorlichting, dienstverlening, bereikbaarheid en
klanttevredenheid. Achmea heeft in 2013 voor acht merken het
keurmerk behouden. Achmea streeft ernaar dat al haar merken
het keurmerk in 2014 mogen voeren. Meer informatie is te vinden
op www.keurmerkverzekeraars.nl.
Klanttevredenheidsonderzoeken (uitgevoerd door GfK in opdracht van het Verbond van Verzekeraars)
Keurmerk Klantgericht Verzekeren (verstrekt door Stv)
KKV
SCHADE
2013
Agis
PENSIOEN &
LEVEN
ZORG
2012
2013
2012
2013
2012
-
-
-
7,6
-
-
Avéro Achmea
7,5
7,5
7,6
7,6
6,4
6,5
Centraal Beheer Achmea
7,8
7,8
-
-
6,7
7,4
FBTO
7,8
7,7
-
7,7
7,5
7,3
InShared
-
-
-
-
-
-
Interpolis
7,6
7,7
7,6
7,5
7,3
7,4
OZF Achmea
-
-
-
7,9
-
-
Pro Life Zorgverzekeringen
-
-
-
8,1
-
-
TakeCareNow!
-
-
-
7,6
-
-
-
-
-
7,4
-
-
Gemiddelde Achmea-merken
Zilveren Kruis Achmea
7,7
7,7
7,6
7,7
7,0
7,2
Gemiddelde alle verzekeraars
7,7
7,7
7,5
7,7
7,0
7,1
Meer informatie over klachtenprocedures en de klantonderzoeken is in het kader van het Keurmerk Klantgericht Verzekeren te vinden op de websites van
de deelnemende verzekeringsmerken (weblinks zijn in de tabel opgenomen). Vooruitlopend op het invoeren van de Nette Promotor Score als sturingsmiddel, zijn een aantal merken niet opgenomen in de klanttevredenheidsonderzoeken in 2013.
Achmea Jaarverslag 2013
24
verslag van de raad van bestuur
Onze klanten
FBTO klantvriendelijkste verzekeraar
Klanten in de stoel van de verzekeraar
FBTO is in 2013 door consumenten uitgeroepen tot
‘Klantvriendelijkste Verzekeraar van Nederland 2013’.
Aan de verkiezing ging een online onderzoek onder 2500
willekeurig geselecteerde Nederlandse consumenten vooraf.
Het onderzoek is uitgevoerd door De Onderzoek Groep, het
consumentenpanel van onderzoeksbureau MarketResponse.
Lees meer hierover op www.klantvriendelijkstebedrijf.nl.
Verzekerden laten meebepalen over de uitkering van
schadeclaims. FBTO doet het met Onderling.nl. Onderling.
nl is een platform waar verzekerden met elkaar in discussie
gaan en onder meer afgehandelde FBTO-schadecases
beoordelen. Als de meerderheid van stemmers dat wil,
keert FBTO alsnog uit. Een discussie kan ook tot aanpassing
van polisvoorwaarden leiden. Naast de schadeclaims staat
er op Onderling.nl ook een aantal stellingen waarmee
bezoekers het eens of oneens kunnen zijn. Op het forum
van Onderling wordt tevens gediscussieerd over allerlei
verzekering gerelateerde onderwerpen. De uitspraken van
de community zijn bedoeld om de dienstverlening van FBTO,
producten en communicatie te verbeteren. Onderling.nl wil
nog verder groeien, waarbij één van de uitdagingen is hoe
je klanten geïnteresseerd kunt houden. Verzekeringen zijn
voor velen nu eenmaal een product waar weinig interesse
voor is. Eind 2013 is campagne gevoerd met co-creatie als
doel: samen met de consument een product ontwikkelen.
Onderling.nl zocht het beste verzekeringsidee op het
gebied van mobiliteit. Er werden 49 goede ideeën ingediend.
Begin november heeft de community gekozen uit de top vijf
voorstellen. Het winnende idee van het ‘aan en uit zetten’
van de motorverzekering wordt nu, samen met de bedenker
uitgewerkt. Meer informatie hierover is te vinden op
www.onderling.nl.
Ook vragen we regelmatig aan onze klanten of zij
onze producten zouden aanbevelen bij anderen. Deze
loyaliteitsmeting – de ‘Net Promotor Score’ (NPS) – is een
belangrijke graadmeter voor hoe onze klanten onze merken
waarderen. De NPS kent een koppeling met het voorspellen
van winstgevende groei en is een belangrijke indicator om
klantgericht te veranderen en de prestaties te verbeteren.
Achmea zet daarom naar de toekomst in op het meten en
sturen op de Netto Promotor Score, waarbij per merk en per
klantproces wordt nagegaan hoe onze klantprestaties zijn en
waar verbeteringen moeten worden doorgevoerd.
Naast het verrichten van onderzoeken betrekken we onze
klanten bij productverbetering en polisaanpassingen via
klantraden, klantpanels en het initiatief onderling.nl.
Klantpanelonderzoeken
Verschillende merken houden regelmatig
klantpanelonderzoeken. Bijvoorbeeld De Friesland
Zorgverzekeraar, Centraal Beheer Achmea en Agis.
We vragen klanten mee te denken over ondermeer de
dienstverlening, de vergoedingen en nieuwe producten
en diensten. Klantpanelleden worden regelmatig naar hun
mening gevraagd via online enquêtes en discussiefora
en tijdens klantdagen. Uit de resultaten en cijfers van de
onderzoeken concluderen we dat onze klanten tevreden
zijn. Maar er zijn ook punten voor verbetering benoemd
op de verschillende onderwerpen aan de panels zijn
voorgelegd. Voor bijvoorbeeld meer informatie over de
onderzoeken van Agis is te vinden op www.agisweb.nl.
Achmea Jaarverslag 2013
25
verslag van de raad van bestuur
Onze klanten
Toetsing, toezicht en aanpak van het centraal
stellen van klantbelang
Als onderdeel van zelfregulering zijn eind 2010 de Governance
Principes Verzekeraars, kortweg Code Verzekeraars (CV),
ingesteld voor alle in Nederland werkzame verzekeraars.
Onderdeel van de CV zijn onder meer het product
goedkeuring proces, eisen rondom klantbelang centraal en het
beloningsbeleid. Achmea heeft de CV kort na het uitbrengen
ervan ondertekend. De Monitoring Commissie Governance
Principes Verzekeraars (MCV) waakt over de voortgang van de
invoering van de code door de sector. In december 2012 heeft
de MCV haar eerste volledige rapportage gepubliceerd. Een
belangrijke conclusie is, dat de veranderingen die nodig zijn om
weer dichter bij de klant te staan, een lange termijn planning
vergen. Het debat over dit rapport tussen AFM, het Verbond
van Verzekeraars, DNB, individuele verzekeraars en andere
belangenvertegenwoordigers laat zien dat het naleven van de
CV een cultuurwijziging is die om een integrale aanpak vraagt.
Achmea onderschrijft deze conclusie volledig. In 2013 hebben
we flinke stappen gezet om volledig aan de CV te voldoen. In
2013 is onder meer de kwaliteit van advisering verhoogd en
zijn de kosten van advies op onze website transparant gemaakt
voor hypothecaire producten. De ambitie is om in de komende
jaren een stap verder te zetten zodat onze dienstverlening
duurzaam onderscheidend in de markt wordt. Een volledige
rapportage over de toepassing van de Code Verzekeraars door
Achmea is te vinden in bijlage A.
Voor de Autoriteit Financiële markten (AFM) is ‘klantbelang
centraal’ één van de speerpunten in het toezicht. Zij heeft
verschillende toezichtmodellen ontwikkeld waarmee, op
basis van onderzoeken, een beeld wordt gegeven van
de tien grootste banken en verzekeraars van Nederland.
Bij de onderzoeken beoordeelt de AFM de mate waarin
ondernemingen het klantbelang centraal stellen in diverse
producten, diensten en processen, de mate waarin het
‘klantbelang centraal-gedachtegoed’ is geborgd in de
organisatie en de besturing en openheid van de onderneming.
De bevindingen worden door de AFM teruggekoppeld aan de
betreffende ondernemingen. In 2012 concludeerde de AFM
dat de recente organisatieverandering bij Achmea, waarbij de
taken van de distributie- en productdivisies zijn gescheiden,
(nog) niet heeft geleid tot de gewenste overkoepelende
aanpak van ‘klantbelang centraal’ (KBC). Dit oordeel viel
samen met het besluit van de Raad van Bestuur dat de
klantgedrevenheid uit het hoger doel gekoppeld zou moeten
worden aan de dagelijkse manier van werken.
Achmea Jaarverslag 2013
Daarop is in maart 2013 gestart met het overkoepelende
programma ‘Achmea KBC’. De opdracht van dit programma is
dat tot in de haarvaten van Achmea doordringt hoe essentieel
het centraal zetten van het klantbelang is en dat de daarbij
behorende maatregelen overal en door iedereen worden
doorgevoerd. Het is een opdracht die een breed gedragen
onderdeel is geworden van de strategie van Achmea.
Per divisie is er een plan van aanpak opgesteld met relevante
indicatoren (key performance indicators of KPI’s) over de
kwaliteit en voortgang rond KBC. Deze KPI’s hebben betrekking
op klantcontact, claimafhandeling, productbeoordeling en
ketenbeheersing. Het eigenaarschap van ieder van deze
KPI’s is belegd bij de divisiedirecteuren. Ook het beter
vertegenwoordigen van klanten in de Ledenraad van de
Vereniging Achmea door het opzetten van klantraden bij
de divisies, maakt onderdeel uit van de aanbevelingen en is
inmiddels opgepakt.
De voorwaarden voor een succesvol KBC-programma
zijn ingevuld. De actuele stand van zaken is dat
verantwoordelijkheid, voortgang en rapportage van de
KPI’s zijn ingericht en naar behoren functioneren. Het KBCprogramma wordt de komende periode krachtig voortgezet,
zodat medio 2014 onze producten ruim bovengemiddeld
voldoen aan de normen die maatschappelijke stakeholders,
zoals toezichthouders, daaraan stellen. Onderdeel daarvan is
het onderkennen en opheffen van obstakels. In dat kader wordt
het komende jaar extra aandacht besteed aan de communicatie
met de eigen medewerkers over hoe Achmea het klantbelang
centraal stelt en hoe dit kan bijdragen aan ons gewaagd doel,
het worden van de meest vertrouwde verzekeraar.
26
Onze maatschappelijke resultaten
De maatschappelijke impact van ons bedrijf is het grootst als gevolg van ons
dagelijks werk. Met de verzekerings-, beleggings- en andere financiële producten
laat Achmea dagelijks zien hoe ze haar maatschappelijke verantwoordelijkheid
neemt. Door oplossing te bieden voor de risico’s waar de wereld nu voor staat.
Daarnaast zet Achmea haar kennis en ervaring in om een bijdrage te leveren
aan het oplossen van sociale en economische problemen. Zowel in Nederland als
daarbuiten. Zo geeft Achmea invulling aan het solidariteitsprincipe waarop onze
verzekeringstraditie is gestoeld.
verslag van de raad van bestuur
Onze maatschappelijke resultaten
Verzekeren met een maatschappelijke
toegevoegde waarde
Met eenvoudige en betaalbare producten waarin het
klantbelang centraal staat, ambiëren wij de waarde voor zowel
de klant als voor de samenleving te verhogen. Daarnaast heeft
Achmea vanuit maatschappelijk perspectief de doelstelling
geformuleerd dat onze proposities een aantoonbare
maatschappelijke toegevoegde waarde hebben. Wij willen meer
zijn dan alleen een aanbieder van financiële diensten, door ook
een bijdrage te leveren aan het oplossen van maatschappelijke
vraagstukken. Met dit uitgangspunt hebben we in 2012 de
duurzaamheidprincipes voor verzekeren van de Verenigde Naties
– de Principles for Sustainable Insurance (PSI) – ondertekend. De
PSI zetten de essentie en de relevantie van verzekeren weer op
de kaart. Verzekeren gaat bij uitstek over duurzaamheid. Over
het veiligstellen van een toekomst voor iedereen. Solidariteit
is daarvan het fundament: met elkaar delen we de risico’s die
we alleen niet kunnen dragen. Door kunnen gaan met je leven
of met je bedrijf als je getroffen bent door ziekte of schade. Als
risicomanagers en risicodragers hebben verzekeraars hun invloed
gebruikt om het leven veiliger en toekomstbestendig te maken.
Dat doen we door risico’s te verzekeren, maar ook door het
voorkomen van risico’s. Denk aan veiligheidsgordels, valhelmen,
airbags, sprinklerinstallaties, brandmelders en veiligheid op de
werkvloer, maar ook aan inkomensbescherming en andere sociale
vangnetten. Verzekeren heeft van oudsher een positieve invloed
op welzijn en welvaart. De wereld staat nu en in de toekomst
voor nieuwe vraagstukken waaraan verzekeraars vanuit hun
kennis en kunde over risico’s een belangrijke bijdrage kunnen
leveren. Het gaat om grote vraagstukken, waarmee de hele
wereld te maken heeft, zoals de opwarming van de aarde, de
omschakeling naar duurzame energie, grondstoffenschaarste,
armoede, voedselzekerheid, vergrijzing en toegankelijke goede
gezondheidszorg voor iedereen.
Nieuwe uitdagingen vragen om onconventionele producten
en diensten. Productvernieuwing vanuit maatschappelijk
perspectief – duurzaam verzekeren – biedt nieuwe kansen in
de markt. Producten en diensten die én winst voor Achmea én
winst voor de samenleving opleveren. De vrijwilligersverzekering
van Centraal Beheer Achmea, het preventieadvies van Interpolis,
de dienstverlening voor nieuwe vormen van mobiliteit door
Workaway, het klimaatneutraal wagenparkbeheer door
WagenPlan, de verzekeringen die re-integratie bevorderen van
Centraal Beheer Achmea, de duurzaamheidsconvenanten die
Syntrus Achmea afsluit met haar huurders, het maatschappelijk
verantwoord vermogensbeheer dat Staalbankiers aanbiedt en
Achmea Jaarverslag 2013
het verzekeren van deelauto’s door Centraal Beheer Achmea
zijn hier enkele sprekende voorbeelden van. De komende jaren
verkennen we meer mogelijkheden voor diensten en producten
die onze maatschappij helpen verder te komen, waarmee
we invulling geven aan de PSI. Het doel is dat al onze merken
producten en diensten hebben en/of ontwikkelen vanuit deze
expliciete maatschappelijke doelstelling. We geven jaarlijks
inzicht in de stand van zaken. Meer informatie is te vinden op
www.achmea.nl.
De precieze maatschappelijke toegevoegde waarde van
ons productportfolio is niet eenvoudig te kwantificeren. De
komende jaren verkennen we of hiervoor meetinstrumenten
beschikbaar zijn. Tot die tijd meten we onze toegevoegde
waarde voor de maatschappij aan de hand van onafhankelijke
onderzoeken uitgevoerd door de overheid, maatschappelijke
partijen en wetenschappelijke instituten op het gebied van
transparantie, duurzaam beleggen en reputatie. Zo is de
Transparantiebenchmark van het ministerie van Economische
Zaken een jaarlijks terugkerend onderzoek naar de inhoud en
kwaliteit van maatschappelijke verslaggeving bij Nederlandse
ondernemingen. In 2013 hebben we hier de 4e plaats gehaald
en is Achmea (opnieuw) de hoogste geplaatste financiële
dienstverlener. Voor 2014 hebben we de ambitie weer in de
top-20 van de 500 grootste Nederlandse bedrijven te staan. De
benchmark van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame
Ontwikkeling is belangrijk om na te gaan of wij voldoende
presteren op het gebied van duurzaam beleggen. Achmea
is in deze benchmark gestegen van de 8ste naar de 4de
plaats. Ook in 2014 hebben wij de ambitie een top-5 positie
vast te houden. In navolging van de Eerlijke Bankwijzer is in
2013 de Eerlijke Verzekeringswijzer gelanceerd. De Eerlijke
Verzekeringswijzer beoordeelt eveneens het beleggingsbeleid
en de praktijkvoering van verzekeringsmaatschappijen. Voor
het eerste praktijkonderzoek scoorde Achmea een 7. Voor de
praktijkonderzoeken gericht op de thema’s mensenrechten,
arbeidsrechten, klimaatverandering, gezondheid en natuur wil
Achmea minstens een 7 scoren.
Het Reputation Institute doet onderzoek naar de reputatie van
internationale en Nederlandse ondernemingen. Duurzaamheid
bepaalt in toenemende mate de reputatie, zo blijkt uit data
van het Reputation Institute. Achmea heeft eind 2013 een
14de plaats behaald op de jaarlijkse reputatiebenchmark van
het Reputation Institute. Omdat deze benchmark ook een
belangrijke toets is voor duurzaamheidsprestaties vinden wij
een hoge positie op deze benchmark een belangrijk. In 2014 wil
Achmea wederom bij de beste 20 horen.
28
verslag van de raad van bestuur
Onze maatschappelijke resultaten
Coöperatief microverzekeren
In Nederland is het de normaalste zaak van de wereld dat je
verzekerd bent in geval van tegenslag. In ontwikkelingslanden
is dat echter verre van vanzelfsprekend. Om de economische
en fysieke weerbaarheid van de allerarmsten te vergroten, is
Achmea op diverse manieren actief met ‘microverzekeren’. Door
het opzetten en ondersteunen van microverzekeringsprojecten
voor bijvoorbeeld gezondheidsrisico’s of risico’s als gevolg van
klimaatverandering kunnen miljoenen mensen zelfredzaam
worden. Medewerkers van Achmea dragen hier actief aan bij
door als vrijwilliger hun kennis over financiële zekerheid aan
te bieden. In 2013 werkten 69 medewerkers totaal ruim 6.000
uur als vrijwilliger aan microverzekeringsprojecten.
Naast de bijdragen van vrijwilligers ondersteunt Achmea
verschillende microverzekeringscoöperaties door
herverzekeringsdekking te bieden. Deze ondersteuning
houdt in dat een deel van de risico’s worden overgedragen
aan Achmea Reinsurance, zodat de coöperaties beschermd
zijn tegen voor hen zeer grote schades. Tot slot worden
sommige projecten met donaties van de Achmea
Foundation ondersteund. Deze financiële ondersteuning
is gericht op professionalisering van de coöperaties
die de microverzekeringen aanbieden. De verzekerden
betalen zelf hun premies. Lees meer over de verschillende
microverzekeringsprojecten op www.achmea.nl/mvo.
Achmea onderzoekt of zij kan bijdragen aan de verdere
ontwikkeling van coöperatieve structuren in Oost-Afrika
en Azië. Door gezamenlijk op te trekken met de Rabobank
Foundation wordt een integrale aanpak van sparen, lenen
en verzekeren gerealiseerd. Door samen te werken met
onder andere Wageningen University & Research centre
en ontwikkelingsorganisaties PharmAccess en HealthNet
TPO wordt een verbetering van de gezondheidszorg en de
voedselproductie mogelijk gemaakt. Dit alles draagt bij aan een
stabielere groei en ontwikkeling van lokale economieën. Op
den duur zouden de projecten kunnen leiden tot volwaardige
participatie van Achmea.
Achmea Jaarverslag 2013
Burundese boeren profiteren van publiek-private
samenwerking
Een samenwerkingsverband van Achmea,
ontwikkelingsorganisatie HealthNet TPO en Wageningen
University & Research centre gaat bijdragen aan de
wederopbouw van Burundi. Het project combineert het
verbeteren van de gezondheidszorg, het verhogen van de
landbouwproductie en het vergroten van de economische
weerbaarheid. De initiatiefnemers hebben in 2013 de handen
ineen geslagen met minister Ploumen (Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingssamenwerking). Burundi is een van de armste
landen ter wereld. Het land kampt met voedseltekorten,
ontbossing, droogte, overstromingen, HIV/AIDS en de
nasleep van een jarenlange burgeroorlog. Onderling
vertrouwen, voedselzekerheid, economische zelfredzaamheid
en goede gezondheidszorg zijn randvoorwaarden om het land
weer op te bouwen. Het project voorziet in het realiseren
van deze randvoorwaarden. Door microverzekeringen voor
zowel gewassen als ziektekosten te introduceren worden
barrières voor ontwikkeling weggenomen. Het stelt de
plattelandsbevolking in staat betere landbouwmethoden
te gebruiken en hun inkomsten en voedselzekerheid te
verhogen zonder dat er voor hen ondraagbare risico’s
ontstaan. Tegelijkertijd wordt gewerkt aan toegankelijke
gezondheidszorg. Het totale projectbudget bedraagt bijna
€ 4 miljoen. Het ministerie van Buitenlandse Zaken investeert
€ 1,9 miljoen vanuit de faciliteit Duurzaam Ondernemen en
Voedselzekerheid (FDOV), de Achmea Foundation stelde
eerder al een bedrag bijna € 0,5 miljoen beschikbaar.
29
verslag van de raad van bestuur
Onze maatschappelijke resultaten
Vrijwilligerswerk en maatschappelijk
betrokken initiatieven
Een groot aantal medewerkers van Achmea is in de vrije tijd
actief als vrijwilliger voor tal van maatschappelijke actitiviteiten.
Als maatschappelijk betrokken onderneming stimuleert Achmea
deze vrijwilligersactiviteiten onder meer door het verdubbelen
van het aantal dagen dat in eigen tijd besteed wordt, tot een
maximum van vier extra vrije dagen.
Jongeren in beweging
Achmea vindt het belangrijk dat jongeren sporten. Bewegen
goed is voor je fysieke en mentale gezondheid. Alle kinderen
en jongeren moeten de kans krijgen om te sporten. Achmea
investeert in de breedtesport en brengt jongeren in beweging.
Achmea is daarom vanaf 2013 officieel Partner in Sport van
NOC*NSF. Onderdeel van deze samenwerking is het, samen
met Coca-Cola en de Koninklijke Vereniging voor Lichamelijke
Opvoeding (KVLO), organiseren van Olympic Moves (voorheen
Mission Olympic). Dit is de grootste jaarlijkse sportcompetitie
voor middelbare scholen in Nederland. Bijna 300 scholen
uit het voortgezet onderwijs doen mee. In totaal beleven
binnen deze competitie ruim 150.000 jongeren met elkaar
veel plezier aan sport. Daarnaast gaat Achmea samenwerken
met het Jeugdsportfonds om het financieel mogelijk te maken
dat jongeren gaan bewegen. Achmea en NOC*NSF gaan ook
meten of er ook echt meer mensen gaan sporten in Nederland.
En of iedereen vaker en actiever gaat sporten. Achmea zal zich
daarbij vooral richten op de schoolgaande jeugd in de leeftijd
van 8 tot 18 jaar. Via de Achmea Sportdeelname Index
presenteren we de resultaten.
Europese Jeugd Olympische Spelen in Utrecht
Van 14 tot 19 juli 2013 was de Olympische vlam in Utrecht
voor de 12e editie van het Europese Jeugd Olympische
Spelen (EYOF). Het sportevenement trok ruim 40.000
bezoekers. Achmea was official partner van het EYOF en
heeft voorafgaand verschillende activiteiten georganisseerd
waarbij bijna 20.000 jongeren in beweging zijn gekomen.
Ruim 900 Achmea-medewerkers waren als vrijwilliger
actief bij het EYOF.
Achmea Jaarverslag 2013
Coöperatie ‘WeHelpen’ brengt mantelzorgers,
patiënten en vrijwilligers bij elkaar
Wehelpen.nl is een online marktplaats voor het vragen,
aanbieden en organiseren van hulp. Het doel van dit platform
is dat er lokale netwerken kunnen ontstaan van mensen die
elkaar helpen. Wehelpen.nl biedt de mogelijkheid om een
agenda bij te houden en een logboek te maken. Geboden
hulp wordt beloond met punten (credits), die iemand zelf
kan gebruiken om hulp te vragen of kan doneren aan een
ander die hulp nodig heeft. Verder vormt de website een
bron van informatie aan mantelzorgers, vrijwilligers en
hulpbehoevenden. De coöperatie is opgericht door Achmea,
Bureauvijftig, CZ, Menzis, PGGM, Rabobank, The Caretakers en
VitaValley. Het gezamenlijke doel is om een nationale beweging
in gang te zetten rondom informele zorg en burgerparticipatie.
Woonfonds Doet!
Hypotheekverstrekker Woonfonds heeft haar 40e verjaardag
gevierd met de actie Woonfonds Doet! Hierbij hebben ruim 50
medewerkers de handen uit de mouwen gestoken voor klanten
die buiten hun schuld om in de financiële problemen zijn
geraakt. Deze klanten hebben bijvoorbeeld te maken gekregen
met verlies van werk, echtscheidingen of ziekte. Medewerkers
van Woonfonds zijn tezamen met vaklieden op pad gegaan
om deze klanten te helpen. Hierdoor kon bijvoorbeeld een
verbouwing plaatsvinden of kon een huis anderszins opgeknapt
worden. Meer informatie over de verschillende klussen is te
vinden op www.woonfonds.nl.
Vrijwilligersverzekering bestaat vijf jaar
Vrijwilligers voeren belangrijk werk uit voor onze samenleving en het belang van vrijwilligerswerk zal de komende jaren
verder toenemen. Maar waar gewerkt wordt, kan er iets
mis gaan. Dat geldt ook voor vrijwilligerswerk. Om vrijwilligers goed te verzekeren, bieden VNG Verzekeringen en
Centraal Beheer Achmea de VNG Vrijwilligersverzekering. In
2013 bestaat deze Vrijwilligersverzekering vijf jaar. Inmiddels heeft bij bijna driekwart van de Nederlandse gemeenten
deze verzekering afgesloten. Het lustrum grijpen we aan
om deze verzekering bij vrijwilligers en organisaties extra
onder de aandacht te brengen. Ook blijven we de gemeenten
actief ondersteunen op het gebied van communicatie naar
vrijwilligers. Dit doen we onder meer door het organiseren
van voorlichtingsbijeenkomsten en het aanbieden van
brochures en video’s. Lees hier meer over op
www.centraalbeheer.nl/vrijwilligers.
30
verslag van de raad van bestuur
Onze maatschappelijke resultaten
Investeringen in de maatschappij
Gefinancierde stichtingen
Binnen Achmea zijn meerdere stichtingen actief. De Achmea
Foundation en Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving
richten zich op versterking van de weerbaarheid van
kwetsbare groepen in de samenleving. Daarnaast richten
drie stichtingen, die medegefinancierd worden door Achmea,
zich op verbetering van de efficiëntie van de Nederlandse
gezondheidszorg: Stichting Gezondheidszorg Spaarneland,
Stichting Theia en Stichting Achmea Gezondheidszorg.
Achmea Foundation
Jaarlijks wordt 0,5% van de nettowinst van Achmea toegekend
aan de Achmea Foundation. De doelstelling van de Achmea
Foundation is om, door het beschikbaar stellen van financiële
middelen, daadwerkelijk bij te dragen aan een duurzame
verbetering van de sociaaleconomische omgeving van groepen
hulpbehoevenden in de samenleving. Donaties moeten ten
goede komen aan projecten die gericht zijn op een structurele
verbetering van groepen achtergestelden. Meer informatie
over de Achmea Foundation, een overzicht van gesteunde
projecten en het eigen jaarverslag is te vinden op
www.achmeafoundation.nl.
Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving
Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving (SASS)
ondersteunt onderzoek en projecten ter verbetering van
de positie van slachtoffers, waarbij de uitkomsten snel en
breed toepasbaar zijn. Meer informatie over SASS en over de
gefinancierde projecten is te vinden op www.sass.nl.
Financieel ondersteunen van initiatieven in zorg en
gezondheid
Er zijn veel goede ideeën in de wereld van de gezondheidszorg,
maar prille innovatieve initiatieven passen vaak niet in
de reguliere financieringsstromen voor onderzoek of
zorgfinanciering. Vaak stranden dergelijke initiatieven door
gebrek aan geld. Over de kwaliteit en het belang van zo’n
project zegt dat soms helemaal niets. Er zijn drie stichtingen
verbonden aan Achmea die veelbelovende projecten in
zorg en gezondheid financieel ondersteunen. Het zijn Fonds
Stichting Gezondheidszorg Spaarneland (SGS), Stichting Theia
en Stichting Achmea Gezondheidszorg (SAG). De fondsen
hebben ieder een eigen bestuur dat onafhankelijk beslist over
financieringsaanvragen op basis van de eigen criteria. Meer
informatie is te vinden op www.achmeazorg.nl.
Achmea Jaarverslag 2013
31
verslag van de raad van bestuur
Onze maatschappelijke resultaten
Op zoek naar doorbraken in de zorginfrastructuur
Om de kwaliteit van zorg te verbeteren en op die manier de
kosten te beheersen, zijn doorbraken in de zorginfrastructuur
nodig. Achmea investeert in de zorg om hierbij te helpen.
Achmea heeft voor participaties in de zorg op de lange termijn
€ 200 miljoen gereserveerd. Achmea wil geen bestaande
zorgaanbieders besturen. Ze wil wel stimuleren en invloed
uitoefenen op onderwerpen zoals diagnosetechnologie,
kwaliteit van zorg, preventie en E-Health. Achmea investeert
niet in losse programma’s maar alleen in initiatieven waarmee
de zorg en gezondheid in Nederland structureel worden
verbeterd. Voor risicodragende investeringen in vooral
Nederlandse bedrijven in de zorg wordt gewerkt met Achmea
Zorgparticipaties en een participatiefonds van De Friesland
Zorgverzekeraar. De filosofie hierbij is dat de participaties
gezondheid moeten verbeteren, zorgkosten moeten verlagen
en dat de investeringen tegelijkertijd worden terugverdiend
met een gezond financieel rendement. Er wordt intensief
samengewerkt met universiteiten zoals Universiteit Twente
en TU Delft. Per jaar worden twee of meer investeringen
gerealiseerd. Er is inmiddels ruim € 10 miljoen geïnvesteerd
door Achmea Zorgparticipaties.
In 2012 zette Achmea daarnaast met Life Science Partners
(LSP) het ‘LSP-Health Economics Fund’ op waarmee
€ 50 miljoen beschikbaar is voor participaties in bedrijven
die producten ontwikkelen die de kwaliteit van de
gezondheidszorg verhogen én de kosten van de zorg verlagen.
Ook andere partijen nemen aan het fonds deel.
Meer informatie over Achmea Zorgparticipaties en het LSPfonds is te vinden op www.achmea.nl/zorgparticipaties en
www.lspvc.com.
Achmea Jaarverslag 2013
‘Witte stok voor blinde mensen na 90 jaar
intelligent’
Een voorbeeld van een investering is de deelname in I-Cane.
Op 15 oktober, de Internationale Dag van de Witte Stok,
werd een intelligente ‘witte stok’ gepresenteerd: de I-Cane
Mobilo. Dit is een taststok die is verrijkt met moderne
navigatie- en sensortechnologie. Via de verbinding met een
smartphone werkt het als een navigatiemiddel dat tevens in
staat is om obstakels in de looproute te detecteren.
Met de I-Cane Mobilo kunnen gebruikers samen met anderen
routes opnemen om deze later zelfstandig te bewandelen.
Dankzij de speciaal ontwikkelde en gepatenteerd ‘voelpijl’
wordt relevante informatie op voelbare wijze via dit
draaiend schijfje onder de vinger van de gebruiker doorgegeven en blijft het gehoor vrij. Het gehoor is voor blinde en
slechtziende mensen van groot belang om hun verminderd
zichtvermogen te compenseren en wordt om die reden zo
veel mogelijk ontzien. De I-Cane Mobilo lijkt qua uiterlijk en
gewicht op een gewone taststok.
De I-Cane is nog geen onderdeel van de zorgverzekering,
maar door een deel van het aankoopbedrag te vergoeden,
maken wij hem beschikbaar voor onze verzekerden. Meer
informatie is te vinden op www.i-cane.org.
32
Onze medewerkers
Een andere dienstverlening voor onze klanten vraagt om een grotere flexibiliteit
van onze medewerkers en daarmee ook van onze organisatie. Onze klanten
willen ons tussen 9 en 5 kunnen bereiken, maar ook in het weekend, ’s avonds
en soms ’s nachts. Bovendien kiezen klanten steeds zelf de kanalen door middel
waarvan ze contact zoeken met Achmea. Dat kan telefonisch, per e-mail, maar
ook via sociale media. Door tijd- en plaatsonafhankelijk werken mogelijk te maken
kunnen medewerkers hun werk-privébalans beter afstemmen en kunnen we onze
klanten beter van dienst zijn. Daarnaast verbreden we de inzetbaarheid van onze
medewerkers door ze te begeleiden bij hun ontwikkeling.
verslag van de raad van bestuur
Onze medewerkers
Aandacht voor duurzame inzetbaarheid
Een van de centrale thema’s in het werkgeverschap van
Achmea is de professionele en persoonlijke groei en
ontwikkeling van medewerkers. Achmea stimuleert en
faciliteert medewerkers in hun ontwikkelproces, waardoor zij
weerbaar, wendbaar en waardevol zijn én blijven. Er wordt
daarbij ook gekeken naar waar in de organisatie medewerkers
mogelijk het risico lopen op toekomstig baanverlies. Deze
medewerkers worden vervolgens begeleid in hun ontwikkeling
en het versterken van hun positie op de arbeidsmarkt. Dit
draagt bij aan de duurzame inzetbaarheid van medewerkers.
De aangekondigde reorganisatie heeft dit jaar al zijn effect
en gevolgen voor een deel van onze gewaardeerde collega´s.
Wij gaan met de grootst mogelijke zorgvuldigheid om met
de belangen van de medewerkers die dit raakt.. Het Achmea
Transfer Centrum (ATC) ondersteunt boventallige medewerkers
bij het vinden van een andere, passende functie buiten of
binnen Achmea. Medewerkers kunnen boventallig worden
verklaard als gevolg van een reorganisatie of bij verplaatsing
van werkzaamheden naar een andere locatie. Achmea
probeert de kans op plaatsing te verhogen door bij voorkeur
externe medewerkers te laten uitstromen en indien mogelijk
tijdelijke contracten niet te verlengen. Herplaatsingskandidaten
hebben voorrang op interne vacatures. Het ATC kan niet alle
boventallige medewerkers intern herplaatsen. Als gevolg van de
organisatieaanpassing in de komende 3 jaar verwachten we dat
we van circa 3.000 medewerkers gedwongen afscheid moeten
nemen. Het ATC is er op gericht deze medewerkers weer naar
ander werk buiten Achmea te begeleiden. In 2013 zijn 576
medewerkers het ATC ingestroomd. Het ATC wist in 2013 61,3%
van de medewerkers te herplaatsen (60% in 2012). In 2013
waren gemiddeld 193 boventallige medewerkers tijdelijk aan
het werk (180 in 2012) binnen Achmea. Het percentage externe
plaatsingen was in 2013 10,4% (16,7% in 2012).
Kennis en ervaring behouden met Zilverpool
De Zilverpool is in januari 2010 opgezet voor boventallige
medewerkers van 57,5 jaar en ouder waarop het Sociaal Plan
van toepassing is. Achmea zoekt samen met deze medewerker
actief naar mogelijkheden voor tijdelijke werkzaamheden.
Zo kunnen kwaliteiten en ervaring blijvend ingezet worden
op verschillende plekken. Wanneer deze medewerkers
geplaatst worden op een opdracht, ontvangen zij 100% van
hun salaris. Is er onverhoopt tijdelijk geen werk, dan kunnen
zij terugvallen op het vangnet en ontvangen zij 75% van hun
salaris. Bij tijdelijk werk of vacatures hebben zij voorrang op
Achmea Jaarverslag 2013
uitzendkrachten en externen. Door de Zilverpool behoudt
Achmea mensen met kennis en ervaring en bespaart zij
kosten op externe uitzendkrachten, consultants en overige
gedetacheerden. Ultimo 2013 zijn 94 medewerkers verbonden
aan de Zilverpool. 66 medewerkers zijn aan het werk, van
wie 5 buiten Achmea. In 2013 was gemiddeld 73% van de
Zilverpool aan het werk.
Training en opleiding
We investeren in vakmanschap en persoonlijke vaardigheden,
zodat onze medewerkers vakkundig onze klanten kunnen
adviseren. Het centraal stellen van het belang van de klant
is een belangrijk thema in onze opleidingen. In 2013 werd
3,2% van de loonsom uitgegeven aan opleidingskosten
(3,3% in 2012). Als onderdeel van onze visie op duurzame
inzetbaarheid, richt Achmea het ontwikkelingsbeleid voor
medewerkers niet alleen op de ‘klassieke’ functiegerichte
opleidingen, maar ook op persoonlijke ontwikkeling van
medewerkers en het verwerven en behouden van een sterke
positie op de interne en externe arbeidsmarkt.
Achmea heeft tal van interne opleidingsmogelijkheden. Er
is een Management Development programma waarmee
medewerkers die de potentie hebben om door te groeien in
onze organisatie hierop voor te bereiden. Dankzij Specialist
Development programma’s waarin specialisten multidisciplinair
samenwerken aan uitdagende Achmea-thema’s, komt ook
de ontwikkeling en profilering van specialisten aan bod. Met
opleidingen, workshops, bijeenkomsten en seminars wordt het
inhoudelijk vakmanschap van Achmea-medewerkers vergroot
en verdiept, maar wordt ook de mogelijkheid van persoonlijke
ontwikkeling geboden. De Achmea Academy werkt samen met
opleidingsprogramma’s in het buitenland en ook internationaal
met de Eurapco-partners, een samenwerkingsverband van
Europese coöperatieve verzekeraars waar ook Achmea bij is
aangesloten. In 2013 heeft de Achmea Academy voor ruim
16.500 deelnemers cursussen verzorgd, waarbij een iemand
dus aan meerdere cursussen kan deelnemen. Meer informatie
en een overzicht van de opleidingen van de Achmea Academy
is te vinden op www.achmea-academy.com.
34
verslag van de raad van bestuur
Onze medewerkers
Achmea als innovatieve werkgever
Als werkgever heeft Achmea te maken met allerlei
maatschappelijke ontwikkelingen: veranderende
verwachtingen van klanten, een toenemende individualisering,
vraagstukken rond de werk-privébalans en een groeiend
beroep op mantelzorg en knelpunten in mobiliteit. Achmea
streeft naar eigentijdse en innovatieve oplossingen voor haar
medewerkers. Daarmee willen we talentvolle en ambitieuze
medewerkers blijven aantrekken, behouden en ontwikkelen.
Een voorbeeld van dit innovatieve werkgeverschap is
het programma Vertrouwd Samen Werken (VSW). Dit
programma is gericht op het verder invoeren van ‘het
nieuwe werken’ om onze klanten beter van dienst te zijn.
Met VSW wil Achmea zich op een flexibele manier rondom
de wensen van onze klanten organiseren. Zo kunnen klanten
sneller worden geholpen, bijvoorbeeld buiten reguliere
kantooruren. Daarnaast krijgen medewerkers door VSW meer
mogelijkheden om werk en privé op elkaar af te stemmen.
Door een afname van de benodigde kantoorruimte en een
afname van de verkeersmobiliteit, nemen ook de kosten af.
Van dit laatste profiteert bovendien het milieu doordat onze
CO2-uitstoot vermindert. Het afgelopen jaar hebben steeds
meer medewerkers gebruik gemaakt van flexibel werken. Ook
wordt er op verschillende plaatsen geëxperimenteerd met
zelfroosteren, waarbij medewerkers in onderling overleg de
benodigde bezetting organiseren.
Een ander voorbeeld is dat medewerkers van Achmea in
Nederland een keer per jaar kunnen kiezen meer of minder
uren per week te werken en meer of minder verlof per jaar
op te nemen. In 2013 hebben 4.220 medewerkers voor
meer of minder werkuren gekozen (4.144 in 2012) en 2.526
medewerkers voor meer of minder verlof (2.659 in 2012). Om
medewerkers te helpen de werk-privébalans beter in te richten
heeft Achmea daarnaast als eerste werkgever mantelzorg
geregeld in de CAO door (zorg)verlofregelingen van toepassing
te laten zijn voor medewerkers die mantelzorg verlenen.
AANTAL MEDEWERKERS OP 31 DECEMBER 2013
PER TYPE CONTRACT
Tijdelijk contract
626
Deeltijd
5.239
Voltijd
9.734
Vast contract
14.347
Deze informatie heeft betrekking op de Nederlandse activiteiten van Achmea, exclusief derdenbedrijven. Naast de informatie die is te vinden op de
volgende pagina’s, is op www.achmea.nl meer achtergrondinformatie over onze medewerkers te vinden.
Achmea Jaarverslag 2013
35
verslag van de raad van bestuur
Onze medewerkers
Medewerkerbetrokkenheid
Achmea wil weten wat er onder haar medewerkers leeft.
Daarom wordt elk jaar in september in Nederland een
Medewerker Betrokkenheid Onderzoek (MBO) gehouden.
Op basis van de uitkomsten worden speerpunten vastgesteld
waaraan leidinggevenden en hun teams het jaar erop gaan
werken. Een van de kernindicatoren is de betrokkenheid van
medewerkers. Die is in 2013 met 1 procentpunt gestegen
naar 73%. De meeste kernindicatoren zijn ten opzichte van
2012 licht gestegen of gelijk gebleven. Achmea toetst niet
alleen de medewerkerbetrokkenheid, maar ook in hoeverre
Achmea haar identiteit waarmaakt in de ogen van de
medewerkers. Onze ambitie en ‘gewaagd doel’ is dat onze
omgeving ons herkent als de meest vertrouwde verzekeraar.
Als wij het ‘meest vertrouwd’ worden, betekent dat in de
praktijk heel veel. Het hangt nauw samen met ‘financieel
solide’ en ‘transparant’ zijn over ons handelen. Ook is er een
duidelijk verband met ‘waarmaken’, oftewel leveren wat je de
klant hebt toegezegd. Klanten moeten er immers op kunnen
vertrouwen dat hun verzekeraar voor hen klaar staat op het
moment dat zij een beroep op ons doen. Meest vertrouwde
verzekeraar betekent ook voor iedereen toegankelijk zijn. Het
meest vertrouwde geldt voor alle stakeholders, waarbij klanten
voorop staan. 62% van onze medewerkers geeft aan dat we
goed op weg zijn richting ons gewaagd doel (2012: 63%).
Volgens onze medewerkers presteren we hetzelfde op het
onderwerp Klantbelang Centraal als in 2012 (62%). De respons
is in 2013 vrijwel stabiel gebleven rond 86%.
INDICATOR MEDEWERKER (IN %)
2013
VERSCHIL
T.O.V. 2012
Gemiddelde Indicator Medewerker
75
+2*
• Relaties met collega’s en
leidinggevenden
88
+1
• Kwaliteit leidinggevenden
80
+2
• Werktevredenheid
74
+4*
• Welzijn
70
-1
• Talentontwikkeling en -benutting
71
+2
• Duurzame inzetbaarheid
64
+2*
* Om vergelijkbaarheid met resultaten 2013 mogelijk te maken is dit getal anders berekend dan dat in het Maatschappelijk Jaarverslag 2012 is
gepresenteerd.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea wil ook expliciet waarde toevoegen aan haar
medewerkers. Uiteindelijk zijn het onze medewerkers die onze
klanten zo goed mogelijk van dienst moeten zijn. Onder meer
de tevredenheid van een medewerker, is van invloed op hoe
goed onze klanten worden bediend. Daarom heeft Achmea
met de Universiteit Utrecht de ‘Indicator Medewerker’
ontwikkeld die ook via het MBO wordt gemeten. Deze
indicator geeft inzicht in aspecten die direct in het belang zijn
van medewerkers. Het gemiddelde van deze indicator is 75%
en daarmee 2%-punt gestegen ten opzichte van 2012. Meer
cijfers zijn te vinden op www.achmea.nl.
Overleg met medezeggenschap en vakorganisaties
In 2013 hadden de medezeggenschapsorganen van Achmea
diverse overlegvergaderingen met de bestuurders.
De Centrale Ondernemingsraad (COR) en de vakorganisaties
hebben regelmatig formeel en informeel contact en wisselen
informatie uit. Ook voerden de vakorganisaties regelmatig
overleg met de bestuursorganen. Daarnaast was er
wekelijks informeel overleg tussen het Dagelijks Bestuur
van de COR, de voorzitter van de Raad van Bestuur en de
directeur Personeel & Organisatie. In 2013 kreeg de COR
in totaal 34 adviesaanvragen en 4 instemmingverzoeken
voorgelegd.
Diversiteit
Achmea wil haar klanten zo goed mogelijk van dienst zijn
en geeft daarom ruimte aan diversiteit en authenticiteit
van haar medewerkers. Het is daarbij onze overtuiging dat
meer diversiteit leidt tot een hogere kwaliteit en betere
prestaties van onze medewerkers. Onderdeel daarvan is
het ‘Levensfasebewust Diversiteit Beleid’ dat uitgaat van
het herkennen, erkennen en ontwikkelen van individuele
talenten van alle medewerkers. Dit met een vanzelfsprekend
respect voor ieders cultuur, geloof, levensfase, achtergrond
of seksuele geaardheid. Voor Achmea is diversiteit een
kwaliteit van strategisch belang. Divers samengestelde teams
presteren beter en zijn in staat om flexibel te reageren op
veranderingen in de werkomgeving. Hoe meer diversiteit bij
de besluitvorming, des te beter de besluitvorming en des te
beter de besluitvorming aansluit bij de maatschappij. Een
onderdeel van die diverse cultuur zijn verschillende interne
netwerken: DiVA (Diversiteitnetwerk Vrouwen Achmea),
Jong Achmea (voor jonge Achmeanen tot en met 35 jaar)
en HoLA! (het platform voor lesbiennes, homoseksuelen,
36
verslag van de raad van bestuur
Onze medewerkers
biseksuelen en transgenders (LHBT’s)). Achmea heeft de
Verklaring van Amsterdam ondertekend, een initiatief om
concrete verbeteringen de in werkomgeving voor LHBT’s te
bewerkstelligen. Meer informatie over deze verklaring is te
vinden op www.workplacepride.org.
Achmea stelt jaarlijks extra werkervaringsplaatsen beschikbaar
voor medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. De
deelnemers aan dit programma worden voorbereid om intern
of extern door te kunnen stromen. Dit initiatief is aanvullend
op het regulier aannemen van mensen met een lichamelijke
beperking of een chronische ziekte.
Ongewenste omgangsvormen
Per kernlocatie zijn minimaal twee vertrouwenspersonen
beschikbaar, waarvan een man en een vrouw. Deze interne
vertrouwenspersonen ondersteunen medewerkers
die gebruik willen maken van de regelingen Individueel
Klachtrecht en Ongewenste Omgangsvormen. Ook kan
een externe vertrouwenspersoon worden ingezet.
Achmea tolereert geen discriminatie, agressie,
intimidatie en het niet correct toepassen van
arbeidsvoorwaarden en regelingen. In 2013 hebben de
interne vertrouwenspersonen in totaal 96 casussen in
behandeling genomen (63 in 2012). Hierbij waren 103
medewerkers betrokken. In 16 casussen ging het om de
regeling ongewenste omgangsvormen. De overige 80
casussen hebben betrekking op het individueel klachtrecht.
Bij de Commissie Individueel Klachtrecht zijn 8 klachten
binnengekomen, waarvan 2 niet ontvankelijk en 5 nog in
behandeling zijn. Eén klager heeft de klacht ingetrokken.
Bij de Commissie Ongewenste Omgangsvormen zijn geen
klachten binnengekomen.
Er zitten momenteel alleen mannen in de Raad van Bestuur,
wat nog niet in overeenstemming is met de wettelijke
verplichting van man/vrouw-diversiteit. Achmea is
doordrongen van deze wettelijke verplichting. Mede vanwege
de strenge eisen die de toezichthouder aan de geschiktheid
van bestuursleden stelt, is Achmea er echter nog niet in
geslaagd om aan deze eis te voldoen. Behalve het streven
om de balans in vaardigheden in de Raad van Bestuur te
handhaven en tegelijkertijd ervoor te zorgen dat de nieuw te
benoemen bestuurders ook over de vereiste verzekerings- en
financiële en risico-ervaring beschikken, maakt bij de invulling
van vacante zetels in de Raad van Bestuur ook de versterking
van de man/vrouw-diversiteit deel uit van de afwegingen.
Achmea Jaarverslag 2013
Bij de successieplanning voor de Raad van Bestuur en de
eerste managementlaag daaronder wordt bij iedere vacature
aandacht besteed aan de bevordering van vrouwen aan de top.
Hoewel Achmea het belang van meer man/vrouw-diversiteit
en kwaliteit onderkent, blijven het behoud en de versterking
van de juiste mix van vaardigheden toch de belangrijkste
bepalende factoren in dit selectieproces. De samenstelling
van de Raad van Commissarissen voldoet aan de wettelijke
verplichting van man/vrouw-diversiteit.
VERDELING MANNEN EN VROUWEN IN NEDERLAND
OP 31 DECEMBER (IN %)
Raad van Commissarissen
78% 22%
2011
70% 30%
2012
67% 33%
2013
Raad van Bestuur
2011
100%
2012
100%
2013
100%
Directie
81% 19%
2011
82% 18%
2012
80% 20%
2013
Senior management
2011
79% 21%
2012
78% 22%
78% 23%
2013
Cao-management
75% 25%
2011
76% 24%
2012
74% 26%
2013
Cao-medewerkers
2011
46% 54%
47% 53%
2012
2013
man
48% 52%
vrouw
37
verslag van de raad van bestuur
Onze medewerkers
Beloningsbeleid
De aanhoudende vertrouwenscrisis in de financiële sector, de
hergedefinieerde Achmea identiteit, de toenemende regelgeving
en de veranderingen in het verdienmodel van Achmea leidden de
afgelopen jaren tot diverse bijstellingen van het beloningsbeleid
van Achmea. De Raad van Bestuur heeft daarbij in afstemming
met de Raad van Commissarissen telkens vele initiatieven
genomen. Bijstellingen betreffen in het bijzonder:
• accentuering op het centraal stellen van het klantbelang
• een aangescherpt en trefzeker risicomanagementbeleid
• een goede balans tussen korte- en langetermijndoelstellingen
• herijking van de arbeidsvoorwaarden, o.a. een neerwaartse bijstelling van het niveau ervan.
Aangescherpt prestatiebeheer
Afgelopen jaren is het beloningsbeleid in lijn gebracht met
de met de hergedefinieerde Achmea identiteit, daarbij is
het beleid getoetst en aangepast aan de Regeling Beheerst
Beloningsbeleid 2011 van de DNB. Per 1 januari 2013 is de
beloningsstructuur van het topkader van Achmea (de ‘top400’) herijkt. Net als bij de beloning aanpassing bij de Raad van
Bestuur is het percentage variabele beloning in alle gevallen
minimaal gehalveerd. Evenals bij de Raad van Bestuur gaat dat
gepaard met een beperkte aanpassing van het vaste salaris. In
de divisie Zorg & Gezondheid en De Friesland Zorgverzekeraar
(DFZ) is de Wet Normering bezoldiging voor Topfunctionarissen
(WNT) geimplementeerd. Deze wet leidt ertoe dat er
voor betrokkenen bij de divisie Zorg & Gezondheid en DFZ
een andere, soberder beloningsstructuur geldt dan voor
vergelijkbare functionarissen elders binnen Achmea.
Een toe te kennen variabele beloning is afhankelijk van
de mate van realisatie van een mix van vooraf gestelde
prestatiedoelstellingen op de langetermijn en de korte- tot
middellangetermijn. De prestatiedoelstellingen reflecteren
op evenwichtige wijze het stakeholdermodel van klanten,
medewerkers, (business)partners en aandeelhouders en het
maatschappelijk perspectief. Er worden zowel kwantitatieve
als meer kwalitatieve doelstellingen afgesproken. Ook worden
er zowel financiële als niet-financiële prestatiedoelstellingen
afgesproken. Zodoende worden in een evenwichtige mix
prestatiedoelstellingen afgesproken over:
• Een passende vertaling van ‘klantbelang centraal’
• Een beheerst risicoprofiel van de groep met eisen aan de solvabiliteits- en liquiditeitspositie
Achmea Jaarverslag 2013
• Het zorgdragen voor een effectief integraal raamwerk vanuit risicomanagement
• Aandacht voor duurzame inzetbaarheid van personeel,
waaronder een vooruitstrevend diversiteitsbeleid en een
hoge mate van medewerkerbetrokkenheid
• Versterken van de samenwerking met strategische partners
Zichtbare aandacht voor en bijdrage aan maatschappelijke
vraagstukken
Een nieuwe CAO vanaf 1 juni 2013
Op 23 juli hebben Achmea en de vakorganisaties FNV,
CNV en De Unie overeenstemming bereikt over een nieuw
cao-resultaat. Na raadpleging van de achterban hebben
de vakorganisaties ingestemd met dit resultaat. De cao
geldt vanaf 1 juni 2013 en loopt tot 1 juni 2014. Een
belangrijke afspraak binnen de cao gaat over de nieuwe
pensioenregeling die per 1 januari 2014 ingaat. Een
regeling die aansluit bij de veranderingen die de overheid
doorvoert, beter bestand is tegen de effecten van de nieuwe
verslaggevingregels die gelden voor Achmea en beter
aansluit bij vergelijkbare regelingen in de markt. Het risico
van voldoende pensioenopbouw wordt in de nieuwe regeling
anders verdeeld tussen werkgever en de medewerkers (via
het pensioenfonds). In de regeling tot en met 2013 draagt
de werkgever bijna alle risico’s van pensioenopbouw. Denk
hierbij aan het risico dat de pensioenpremies stijgen als
gevolg van de stijgende levensverwachting of de dalende
rente. Ook de verantwoordelijkheid voor het indexeren van
de pensioenopbouw en voor het bijstorten bij een te lage
dekkingsgraad van het pensioenfonds ligt bij Achmea.
In de nieuwe regeling vanaf 2014 verandert dit en worden de
risico’s verdeeld. Achmea is verantwoordelijk
voor de premie-inleg, die volgens een vooraf afgesproken
stramien wordt berekend. Het pensioenfonds is vervolgens
verantwoordelijk voor de opbouw van de jaarlijkse rechten en
het indexeren van de pensioenen. Het pensioenfonds is tevens
verantwoordelijk voor voldoende dekkingsgraad en moet nu zelf
maatregelen nemen als deze onvoldoende is. Daarnaast wordt
het indexeren van de opgebouwde rechten afhankelijk van
dekkingsgraad. Met deze afspraken zet Achmea een belangrijke
stap richting een toekomstbestendige pensioenregeling.
Per 1 januari 2014 wordt de pensioenregeling van de directie
versoberd en in lijn met de aanpassingen voor het CAOpersoneel gebracht. Dit wordt meer in detail toegelicht in
het remuneratierapport over 2013 dat op onze website
www.achmea.nl wordt gepubliceerd.
38
executive board report
Onze partners
We verkopen onze verzekeringen direct aan klanten, maar ook via verschillende
distributiepartners. De belangrijkste zijn banken en tussenpersonen. Voor
onze distributiepartners in Nederland geldt vanaf 1 januari 2013 bij bepaalde
financiële producten een provisieverbod voor financieel advies en bemiddeling.
Dat betekent dat adviseurs direct bij de klant kosten in rekening moeten
brengen voor hun adviezen. Achmea ondersteunt haar distributiepartners bij
deze veranderingen.
Achmea Jaarverslag 2013
39
verslag van de raad van bestuur
Onze partners
Rabobank
Rabobank is voor 29,2% eigenaar van Achmea. Met Rabobank
heeft Achmea een nauwe samenwerking. Via het merk Interpolis
is Achmea dé exclusieve leverancier van Rabobank op het
gebied van ‘risico’s afdekken’. Om dit succesvol neer te zetten,
ondersteunt Achmea Rabobank bij het implementeren van haar
nieuwe bedrijfsmodel voor verzekeren. Zo ontwikkelt Achmea
voor de klantgroepen van Rabobank speciale proposities met
het merk Interpolis, waarin risicoadvies, preventie en heldere
verzekeringsoplossingen centraal staan. Interpolis ontwikkelt zich
hierbij meer en meer naar een risico- en preventiespecialist. Deze
proposities zijn uiteraard ook geschikt voor de virtuele kanalen
waarmee klanten zaken willen doen met hun bank en verzekeraar.
In de ambitie om de commerciële samenwerking ook op
internationaal vlak verder te versterken, is in 2013 een
belangrijke stap gezet. Na een jaar voorbereiding heeft Achmea
eind 2013 de licentie verkregen om in nauwe samenwerking
met Rabobank verzekeringen te verkopen in Australië.
Onder de merknaam Achmea Australia verkoopt Achmea
schadeverzekeringsproducten en - diensten aan agrarische
klanten van Rabobank in Australië. Gezien de coöperatieve
wortels van beide bedrijven, hun sterke verankering in de
landbouwsector en hun onderlinge verbondenheid, is de
entree op de Australische verzekeringsmarkt voor agrarische
ondernemingen een logische strategische stap. Meer informatie
is te vinden op www.achmea.com.au.
Interpolis verkoopt reisverzekering via Rabo
Bankieren App
Van verzekeringen verkopen naar adviseren
over risico’s
Rabobank en Interpolis bieden als een van de eerste in de
markt een verzekering aan in een mobiele applicatie voor
bankieren. Een belangrijke stap bij het realiseren van onze
gedeelde online ambitie.
Vanaf nu regelen Rabobankklanten in een paar minuten
een Kortlopende Reisverzekering met de Rabo Bankieren
App. Gewoon thuis op de bank. Of als je er op het
vliegveld achterkomt dat je nog geen reisverzekering
hebt afgesloten. Met de Kortlopende Reisverzekering
zijn klanten voor één reis verzekerd voor hulp, schade
en verlies van bagage. Veel klanten kiezen tegenwoordig
voor een kortlopende reisverzekering boven een
doorlopende verzekering. Met de app wordt het afsluiten
daarvan heel gemakkelijk. Uiteraard kunnen klanten de
verzekering ook nog ‘gewoon’ in de bankhal of telefonisch
afsluiten. De ambitie van Achmea en Rabobank is meer
Interpolisverzekeringen aan de app toe te voegen.
Rabobank en Achmea zetten risicomanagement in als
strategisch middel in de klantbenadering. De afgelopen
jaren is een ondersteunende tabletapplicatie ontwikkeld
waarmee ondernemersrisico’s en bijbehorende
oplossingen direct inzichtelijk en concreet worden
gemaakt. De risicoadviseur kan al tijdens het
klantgesprek op zijn tablet de gevolgen laten zien. Wat
is het effect van wel of niet verzekeren? Wat zijn de
gevolgen van bepaalde preventiemaatregelen? Voor de
klant is het direct duidelijk.
De applicatie Risico’s in Zicht voor Klanten (RiZK) is
een onderdeel van de samenwerking van Interpolis
en Rabobank om ondernemers op een nieuwe manier
inzicht te bieden in risico’s én mitigerende oplossingen.
Oplossingen die er echt toe doen, voor de specifieke
branche waarin de ondernemer werkt. Alles is erop
gericht zijn bedrijfscontinuïteit te verhogen.
Achmea Jaarverslag 2013
40
verslag van de raad van bestuur
Onze partners
Intermediairs
Veel verzekeringen van Achmea worden verkocht via
zogenoemde intermediairs of tussenpersonen. Dat kunnen
adviseurs zijn, internetsites op basis van execution only of
een combinatie van beide. De belangrijkste intermediaire
kanalen voor Achmea zijn de aangesloten adviseurs van Avéro
Achmea, vergelijkingssite Independer, consumentenorganisatie
Vereniging Eigen Huis en detailhandelsorganisatie Hema.
Partners van Avéro Achmea
Avéro Achmea verkoopt haar producten en oplossingen niet
zelf, maar werkt daarvoor samen met professionele adviseurs.
Klanten moeten blindelings kunnen vertrouwen op de
deskundigheid, onafhankelijkheid en goede service van hun
adviseur. Daarom werkt Avéro Achmea samen met een selecte
groep van onafhankelijke, ondernemende adviseurs. Met hen
maken wij heldere afspraken en ontwikkelen wij innovatieve
oplossingen. Met als doel dat de klant een waardevol advies
krijgt en wordt verzekerd op de manier die voor deze klant
het beste is. Zowel zakelijke als particuliere klanten die zich
zorgvuldig hebben laten adviseren, hebben en houden hun
financiële situatie beter op orde, blijkt uit wetenschappelijk
onderzoek naar de waarde van advies dat op initiatief van Avéro
Achmea is uitgevoerd. Wij helpen adviseurs stappen te zetten
in de transitie van productgedreven naar adviesgericht en bij de
verschuiving van de rol van financieel adviseur naar risicomanager.
Dit doen wij bijvoorbeeld door opleidingen aan te bieden en
adviseurs te ondersteunen met kennis en middelen. Zo tillen we
risicomanagement naar een hoger niveau. En maken we de weg
vrij voor verantwoord ondernemen. Meer informatie is te vinden
op www.dewaardevanadvies.nl en www.averoachmea.nl.
kunnen versnellen. Independer blijft een zelfstandig bedrijf en
de positie van Independer als objectieve vergelijkingssite voor
consumenten blijft gegarandeerd. Onder meer doordat alle
verzekeraars gelijke kansen behouden in de vergelijkingen door
Independer. Lees meer op www.independer.nl.
Vereniging Eigen Huis
Vereniging Eigen Huis (VEH) is een consumentenorganisatie
en behartigt de belangen van ruim 690.000 leden. Vereniging
Eigen Huis en FBTO hebben kortingen afgesproken op de
verzekeringen van FBTO. Dat betekent dat klanten voordeel
krijgen als ze lid zijn van de Vereniging Eigen Huis. Meer
informatie is te vinden op www.fbto.nl.
Hema
Detailhandelsorganisatie Hema is de enige branchevreemde
aanbieder die een significant marktaandeel in de financiële
dienstverlening heeft opgebouwd. Sinds 2011 treedt Achmea
via InShared op als risicodrager van schadeverzekeringen
die Hema aanbiedt. Klant worden, de polis aanpassen of
een adreswijziging doorgeven is zo ingericht dat klanten dat
zelf kunnen. Daardoor kan Hema de kosten laag houden en
voordelige verzekeringen aanbieden. Kwaliteit voor een goede
prijs. Dat is echt Hema.
Independer
Achmea wil meer inzicht krijgen in de wensen van klanten.
In 2011 zijn we daarom een strategische samenwerking met
vergelijkingssite Independer aangegaan. Achmea wilde graag
meer gevoel krijgen bij de wensen van klanten en leren van de
innovatieve werkwijze van Independer. We zijn daartoe ook
grootaandeelhouder in Independer geworden. De oprichters
zijn voor 23% eigenaar van Independer. De rest is in handen van
Achmea. Independer wilde nieuwe diensten ontwikkelen, zoals
het vergelijken van ziekenhuizen. Om de verzekeringswereld
verder te veranderen, en zo consumenten te helpen kiezen,
wilde Independer ook meer samenwerken met verzekeraars. Dit
doet het met Achmea maar ook met andere verzekeraars.
Beide partijen verwachten door de samenwerking de
ontwikkeling van klantgerichte producten en diensten te
Achmea Jaarverslag 2013
41
verslag van de raad van bestuur
Onze partners
Internationale partners
Garanti Bank
Garanti Bank is een toonaangevende bank in Turkije en één van
de grootste Turkse financieel dienstverleners. Garanti biedt een
breed scala van financiële diensten aan 12 miljoen klanten met
meer dan 19.000 medewerkers. Onze Turkse dochter Eureko
Sigorta heeft een exclusieve samenwerking voor schade- en
zorgverzekeringen met Garanti Bank. Eureko Sigorta is Turkije’s
marktleider in bancaire distributie door haar partnerschap
met Garanti Bank. Garanti Emeklilik is het onderdeel van
Garanti Bank dat zich bezig houdt met levensverzekeringen
en pensioenen. Achmea heeft een belang van 15% in Garanti
Emeklilik. Meer informatie is te vinden op www.garanti.com.tr/en
en www.eurekosigorta.com.tr/en-ie.
Eurapco
Eurapco is een alliantie van zeven onafhankelijke Europese
financiële dienstverlenende ondernemingen met activiteiten in
17 Europese landen. Deze partners zijn Caser (Spanje), Covéa
(Frankrijk), Gothaer (Duitsland), Länsförsäkringar (Zweden),
Swiss Mobiliar (Zwitserland), LocalTapiola (Finland) en Achmea.
Elke partner is een toonaangevende speler op de lokale markt,
en samen vormen ze een samenwerkingsverband in Europa.
Gezamenlijk hebben ze een premievolume van bijna € 50
miljard en dienen ruim 35 miljoen klanten.
Door partnerschap en samenwerking streven de partners ernaar
hun posities in hun lokale markten te versterken. Ze profiteren
ook van hun betrokkenheid op het internationale toneel.
Belangrijke minderheidsaandeelhouders Gothaer Allgemeine
Versicherung, Gothaer Finanz Holding en Zwitserse Mobiliar zijn
allen lid van de Eurapco alliantie. Meer informatie is te vinden
op www.eurapco.com.
Achmea Jaarverslag 2013
42
Onze processen
Als coöperatieve verzekeraar past het ons om onze kosten voor onze klanten zo
laag mogelijk te houden. Omdat we een grote organisatie zijn, hebben we ook de
mogelijkheden om de kosten te beperken. Dit kan alleen als we de complexiteit
in onze producten, bedrijfsvoering en IT reduceren. Hierdoor kunnen we sneller
werken en flexibeler zijn. Door tijd- en plaatsonafhankelijk werken mogelijk
te maken zijn we beter afgestemd op klantwensen, werken we efficiënter en
leveren we tegelijkertijd een bijdrage aan het terugdringen van de filedruk en de
uitstoot van CO2.
verslag van de raad van bestuur
Onze processen
Digitalisering
Transformatie naar een digitale verzekeraar
Nederlanders doen steeds meer zaken online en willen zo ook
hun verzekeringen regelen. Om onze klanten zo goed mogelijk
te kunnen blijven bedienen, gaan we anders werken. Met de
aanpassingen die we doorvoeren, spelen we in op aanhoudend
en snel veranderende wensen van onze klanten. Deze
trend zal zich in de toekomst blijven voortzetten; we spelen
veranderingen die eraan komen. We investeren in online
klantcontact via websites, social media als Twitter en Facebook
en ook in apps voor mobiele telefonie.
Onze klanten willen 24 uur per dag, 7 dagen per week de
mogelijkheid hebben om digitaal met ons te communiceren
om zaken te kunnen regelen. De bestaande bedieningskanalen
blijven bestaan maar moeten wel naadloos aansluiten om klanten
dezelfde behandeling, dienstverlening, processen en producten te
bieden als wanneer klanten switchen tussen de kanalen.
Door onze aanwezigheid op internet te vergroten speelt
Achmea in op de kansen die deze digitalisering met zich
meebrengt. Achmea was met Interpolis een van de eerste
verzekeraars met een online tool waarmee de consument kan
controleren of hij nog goed verzekerd is. Zo worden klanten
geholpen zelf verantwoordelijkheid te dragen bij het actueel
houden van hun verzekeringen en kunnen ze bewust kiezen
wat ze wel en wat ze niet verzekeren.
Zilveren Kruis Achmea en Avéro Achmea hebben een hoge
ambitie gedefinieerd voor groei in de mate van digitalisering:
waar nu de zorgklanten voor 51% van de communicatie
kunnen kiezen voor een digitale vorm, willen we dat eind 2014
opschroeven naar 95%. Voor FBTO en InShared is de mate van
digitalisering al zeer hoog. Ook voor de andere merken wordt
geïnvesteerd in digitalisering.
Digitaal persoonlijk zorgoverzichts
Dit jaar lanceerde Zilveren Kruis Achmea een digitale
variant van het persoonlijk zorgoverzicht, nadat eerder
Agis en Avéro Achmea deze dienst ook al ontwikkelden.
Verzekerden vinden hierin ondermeer een overzicht van
hun verzekering(en), de polis, ingediende en vergoede
declaraties, hun zorgverbruik en de stand van het eigen
risico. Ook kunnen verzekerden zelf gemakkelijk online
declareren, vergoedingen controleren, gegevens wijzigen
en checken of ze nog wel naar wens verzekerd zijn.
Bovendien kan men aangeven of hij zijn polis of
declaratieoverzicht voortaan digitaal wil ontvangen in
plaats van via de post. Ten slotte vindt men op Mijn Zilveren
Kruis de door ons verstuurde verzekeringsdocumenten
digitaal. Zo heeft men een compleet overzicht op één
plek. FBTO en Zilveren Kruis Achmea hebben ook een
app ontwikkeld waarmee zorgnota’s snel en gemakkelijk
gedeclareerd kunnen worden.
De investering in digitalisering moet resulteren in een verdere
daling van het papiergebruik. Ons beleid om papiergebruik te
reduceren door minder te printen heeft gewerkt, maar voor
een verdere daling is een nieuwe impuls nodig. De inzet van
digitale communicatie met onze klanten helpt daarbij.
Dat we minder printen voor kantoorgebruik komt onder
meer door een nieuwe werkwijze waarbij printjes niet meer
automatisch uit de printer rollen, maar dat deze nu pas na
het aanbieden van de personeelspas geprint worden. Dit
soort eenvoudige aanpassingen leveren naast de daling in het
papierverbruik, bovendien een kostenbesparing op van
€ 5 miljoen in vijf jaar. Achmea gebruikt alleen FSC en PEFCgecertificeerd papier.
PAPIERVERBRUIK IN NEDERLAND (IN 1.000 KG)
2013
2012
2011
2010
2009
A4 printpapier
288
338
434
400
634
Enveloppen
664
686
655
623
582
Polispapier
788
712
620
769
772
1.740
1.736
1.709
1.792
1.988
Totaal
Het relatieve papierverbruik in Nederland (exclusief derdenbedrijven) was in 2013 circa 109 kilogram per FTE (102 in 2012).
Achmea Jaarverslag 2013
44
verslag van de raad van bestuur
Onze processen
Duurzame bedrijfsvoering
Verantwoordelijkheid nemen in klimaatdebat
Achmea opereert vanaf 2011 CO2-neutraal door de netto
CO2-uitstoot te compenseren. Achmea heeft hiervoor VCSgecertificeerde credits ingekocht van een windmolenproject in
Rajasthan in India.
CO2-UITSTOOT IN NEDERLAND (IN KILOTON CO2)
5,1
3,7
4,8
4,4
4,1
5,3
3,7
4,9
Scope 3
Scope 2
Scope 1
3,6
4,5
34,6
33,4
32,8
30,1
24,2
2009
2010
2011
2012
2013
Het aantal rampen door extreme weersomstandigheden
neemt toe. En dat kost geld. Munich Re becijferde de
totale schade in 2010 op circa € 97 miljard. In Nederland
kan vooral de verwachte toename van heftige regenbuien
in de zomermaanden tot een toename van het aantal
claims wegens neerslagschade leiden. Uitgaande van
klimaatscenario’s van het KNMI tot 2050 loopt de schade
per intense regenbui bij opstalverzekeringen naar
verwachting met 6 tot 22% op. In de wetenschap bestaat
brede overeenstemming tussen de relatie van de uitstoot
van broeikasgassen als CO2 en het veranderende klimaat.
Het bedrijfsleven, waaronder Achmea, heeft inmiddels
stappen gezet in het identificeren en verminderen van de
uitstoot van broeikasgassen. Achmea heeft de volgende
stap gezet door jaarlijks haar overgebleven CO2-uitstoot te
compenseren.
CO2-UITSTOOT IN NEDERLAND (IN KILOTON CO2)
Scope 1
2013
2012
2011
2010
2009
Aardgas
6,9
10,7
12,5
12,5
11,6
Brandstof voor opwekken elektriciteit
0,0
0,0
0,0
0,0
0,1
Koelvloeistoffen (in CO2eq)
1,1
0,7
0,7
0,1
0,6
15,9
17,6
17,0
16,4
16,5
Autobrandstoffen - lease (WagenPlan)
Scope 2
Scope 3
Autobrandstoffen - lease (Athlon)
0,3
1,1
2,6
4,3
5,8
Elektriciteit (groene stroom)
0,6
0,7
0,8
0,7
0,7
Vliegreizen
1,0
1,0
0,9
0,8
0,7
Autobrandstoffen - zakelijke kilometers
2,9
3,1
3,5
2,6
2,3
Openbaar vervoer - zakelijke kilometers
0,0
0,1
0,0
0,0
-
Papier
2,1
2,1
2,1
2,2
2,6
Afval
Totaal bruto
1,4
1,6
2,3
2,4
2,5
32,3
38,6
42,5
42,1
43,3
Reeds gecompenseerde emissies
15,9
17,6
17,0
16,4
16,5
Totaal netto
16,4
21,0
25,5
25,6
26,9
De relatieve bruto CO2-uitstoot in Nederland (exclusief derdenbedrijven) was in 2013 circa 2,0 ton CO2 per FTE (2,3 in 2012). Vanaf 2011 wordt Agis
ook meegenomen. De berekening van de CO2-voetafdruk is in lijn met het Greenhouse Gas (GHG) Protocol. Voor de conversiefactoren wordt voor de
voetafdruk gebruik gemaakt van het handboek CO2-prestatieladder 2.1 van Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden en Ondernemen (SKAO). In 2013
is ervoor gekozen om de CO2-uitstoot van groene stroom (scope 2) te rapporteren met een lagere emissiefactor, omdat dit beter recht doet aan de werkelijke
uitstoot van Achmea. We hebben hiervoor de voorgaande jaren aangepast voor een betere vergelijkbaarheid tussen de jaren. Zie voor gedetailleerde informatie
over afval mobiliteit onze website www.achmea.nl.
Achmea Jaarverslag 2013
45
verslag van de raad van bestuur
Onze processen
Energie besparen
Verantwoord inkopen
Achmea wil haar energieverbruik ieder jaar met gemiddeld
2% laten dalen over de periode 2005-2020: in totaal 20%
door efficiënter energiegebruik in de gebouwen en 10% in de
keten. Hiermee wordt invulling gegeven aan de verplichtingen
die voortkomen uit de ondertekening van het Convenant
Meerjarenafspraak energie-efficiency (MJA3). Het MJA3 loopt
van 2005 tot 2020. Achmea gebruikt echter 2006 als basisjaar
in verband met de fusie van Interpolis van eind 2005. In de
periode 2006-2013 is het gemiddelde energieverbruik jaarlijks
gedaald met circa 4,6%.
Achmea is een grote kantoororganisatie die ongeveer
€ 1,0 miljard aan bedrijfsondersteunende inkoop uitgeeft.
Hiervoor zijn prijs, kwaliteit en functionaliteit belangrijke
criteria. Steeds vaker wordt ook duurzaamheid toegevoegd.
Het beleid volgt twee paden. Enerzijds werken wij met
toeleveranciers die de duurzaamheidambitie van Achmea
onderschrijven en anderzijds kopen we producten in die aan
aanvullende (duurzame) criteria voldoen (zie kader). Omdat we
een grote organisatie zijn, hebben we ook de mogelijkheden
om de kosten te beperken door scherp in te kopen en samen
met onze leveranciers op zoek te gaan naar vernieuwende
inkoopconcepten. Tussen 2011 en 2013 zijn de uitgaven
gedaald van ruim € 1,2 miljard naar € 1,0 miljard.
ENERGIEVERBRUIK IN NEDERLAND
(IN GIGAJOULE X 1.000)
Verbruikt aardgas
Verbruikte elektriciteit
Keten: leaseauto’s
211,3
218,9
222,7
200,7
217,1
Twee paden voor duurzaam inkopen
217,4
Duurzaamheidverklaring voor toeleveranciers
185,8
112,9
237,3
195,9
183,8
187,4
189,2
186,2
159,8
149,9
213,7
2006
268,5
2007
320,3
2008
255,8
2009
238,4
2010
224,3
2011
213,1
2012
Alle voorkeursleveranciers hebben in 2011 onze
verklaring onderschreven. In 2012 is in de Algemene
Inkoopvoorwaarden (AIV) van Achmea een artikel gewijd
aan MVO toegevoegd. De Duurzaamheidverklaring voor
voorkeursleveranciers en de AIV zijn te vinden op
www.achmea.nl/duurzaam-ondernemen
184,9
2013
Het relatieve energieverbruik in Nederland (exclusief derdenbedrijven)
was in 2013 circa 27,9 megajoule per FTE (32,8 in 2012). Vanaf 2011
wordt Agis ook meegenomen.
Achmea Jaarverslag 2013
Naast de bedrijfsondersteunende aankopen koopt Achmea zorg
en schadeherstel in. Hoe omgegaan wordt met de inkoop van zorg
is te lezen op www.achmea.nl. De door Achmea ingeschakelde
schadeherstellers worden geselecteerd en gemonitord op
kwaliteit van het herstel en de klantgerichte bedrijfsvoering.
Duurzaamheidscriteria voor producten
Met criteria per productgroep worden aanvullende eisen
gesteld op het gebied van duurzaamheid en kwaliteit. Zo
stelde Achmea bijvoorbeeld aanvullende criteria op voor
koffie, multifunctionele printers en elektriciteit. Verder
volgt de inkoop van schoonmaakdiensten de door Achmea
ondertekende Code Verantwoordelijk Marktgedrag.
46
Onze financiële resultaten
De belangrijkste activiteiten van Achmea zijn het verzekeren van schade, zorg,
inkomensterugval en overlijdensrisico en het beleggen van betaalde premies. Wij
willen een verantwoord rendement op vermogen realiseren om onze continuïteit
te waarborgen en te kunnen blijven investeren in oplossingen voor onze klanten.
Een gezonde financiële positie is immers een randvoorwaarde om te kunnen
voldoen aan de afspraken die we met onze klanten hebben gemaakt – nu en in
de toekomst. Wij streven naar het genereren van voldoende solvabiliteit voor
autonome groei en additioneel rendement.
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Groepsresultaten
FINANCIËLE RESULTATEN
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
€ 20.233 miljoen
Belangrijkste resultaten en gebeurtenissen
NETTORESULTAAT
€ 344 miljoen
EIGEN VERMOGEN
€ 9.702 miljoen
SOLVABILITEIT (IGD)
202%
resultaten
(€ MILJOEN)
Bruto geboekte premie
Mutaties in voorziening voor
niet-verdiende premies
(na herverzekering)
Opbrengsten uit beleggingen,
inclusief deelnemingen
2013
2012
20.233
20.445
-1%
33
15
120%
861
1.688
-49%
Provisie- en commissiebaten
436
442
-1%
1.778
2.493
-29%
Totaal baten
23.341
25.083
-7%
Claims en mutaties verzekeringstechnische verplichtingen
19.148
20.746
-8%
Bedrijfskosten
2.879
3.008
-4%
Overige lasten
1.039
896
15%
23.066
24.650
-6%
Resultaat voor belasting
275
433
-36%
Nettoresultaat
344
469
-27%
Overige baten
Totaal lasten
TOTAAL BATEN
Internationaal
6%
Schade
16%
Pensioen & Leven
13%
Achmea heeft een nettowinst behaald van € 344 miljoen
(2012: € 469 miljoen) en een operationeel resultaat van
€ 536 miljoen (2012: € 513 miljoen). Onze bruto geboekte premie
is ten opzichte van 2012 vrijwel gelijk gebleven op € 20,2 miljard
(2012: € 20,4 miljard). Van de bruto geboekte premie hebben
wij in 2013 ruim € 19 miljard aan onze klanten terugbetaald
voor schades, zorgkosten en pensioen- of levensverzekeringen
en voor onze klanten apart gezet om aan toekomstige
verplichtingen te kunnen voldoen. Onze financiële positie is
zeer sterk gebleven met een IGD-solvabiliteitratio van 202%
per jaareinde (ultimo 2012: 212%).
Enkele grote bedrijfsbranden en de stormen die in het
najaar over Nederland trokken, veroorzaakten veel schade
bij klanten van ons Schadebedrijf. Vergoeding van deze
schade had invloed op ons resultaat in 2013. Daarnaast
hebben wij stappen genomen om de winstgevendheid van
onze inkomensverzekeringenportefeuille te verbeteren. Het
structurele resultaat van onze zorgverzekeringsactiviteiten
bleef stabiel. Wij hebben de premies voor onze klanten in 2013
gelijk gehouden, terwijl de stijging van de zorguitgaven verder
doorzette. De renteontwikkelingen in 2013 zorgden voor een
daling van het resultaat in ons Pensioen- en Levenbedrijf.
De kostenbesparingen in onze bedrijfsonderdelen droegen
afgelopen periode in belangrijke mate bij aan het resultaat.
Een afboekingen op de goodwill en andere immateriële
vaste activa bij onze pensioendienstverlenings- en zorgverzekeringsactiviteiten hadden een negatief effect van in
totaal € 232 miljoen op ons resultaat. Bij onze pensioendienstverleningsactiviteiten leiden lager dan eerder verwachte
groei van het door ons beheerde vermogen, een toenemende
druk op vergoedingen en de moeilijke omstandigheden op
de Nederlandse vastgoedmarkt tezamen tot een afboeking
van € 142 miljoen. Bij onze zorgverzekeringsactiviteiten leidt
de verlaging van zorgverzekeringspremies voor 2014 en onze
inschatting dat de toekomstige resultaatbijdragen uit onze
zorgverzekeringsactiviteiten structureel minder zullen zijn
eerder door ons werd verondersteld, tot een afboeking op de
goodwill van € 90 miljoen.
Bruto geboekte premie
Zorg
65%
Achmea Jaarverslag 2013
De bruto geboekte premie van de Groep is ten opzichte van
2012 vrijwel gelijk gebleven op € 20.233 miljoen (2012:
€ 20.445 miljoen). Onze kernactiviteiten in de Nederlandse
48
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
In 2013 hebben we de premies voor onze klanten stabiel
gehouden ten opzichte van 2012, ondanks een verdere
toename van de zorgkosten. We ontvingen in 2013 een
hogere bijdrage uit het zorgvereveningsfonds. Tegelijkertijd
kozen klanten vaker voor het verhogen van hun vrijwillig
eigen risico en voor het niet langer afsluiten van een
aanvullende zorgverzekering dan wel voor het verlagen van
hun aanvullende dekking. Ons huidig marktaandeel van 32%,
gebaseerd op het aantal verzekerden, maakt duidelijk dat wij
voor zorgverzekeringen marktleider zijn in Nederland.
In het segment Pensioen & Leven Nederland is de bruto
geboekte premie met 12% afgenomen tot € 2.593 miljoen
(2012: € 2.944 miljoen). Deze daling was vooral het gevolg van
de aanhoudend uitdagende omstandigheden zoals de terugval
in hypotheekverstrekkingen als gevolg van de stagnatie op de
huizenmarkt, de verschuiving van levensverzekeringen naar
bankspaarproducten en lagere pensioenindexaties. We hebben
onze belangrijke markposities in de Nederlandse pensioen- en
levensverzekeringsmarkt behouden; exclusief koopsommen zijn
de marktaandelen 13% respectievelijk 14%.
De bruto geboekte premie van segment Internationaal is gestegen
naar € 1.242 miljoen (2012: € 1.230 miljoen), voornamelijk
door omzetgroei in Turkije, Rusland en Slowakije en ondanks de
verkoop van activiteiten en negatieve effecten van wisselkoersen.
schade- en zorgsegmenten realiseerden een lichte
omzetstijging. De bruto geboekte premie van onze Nederlandse
pensioen- en levensverzekeringsactiviteiten daalde als
gevolg van aanhoudend moeilijke macro-economische
omstandigheden en de opkomst van het ‘banksparen’.
In de licht krimpende Nederlandse schademarkt is de bruto
geboekte premie van segment Schade Nederland gestegen tot
€ 3.172 miljoen (2012: € 3.151 miljoen). Dit was het resultaat
van een toename van de premies bij ons online merk InShared,
de fusies met Onderlinge Verzekeringen Overheid (OVO) en
Friesland Bank Assurantiën (FBA) in de tweede helft van 2012
en een toename van inkomende herverzekeringspremies.
Hier stond een daling van de bruto geboekte premie in
onze inkomensverzekeringenportefeuille tegenover als
gevolg van onze ingrepen om de winstgevendheid van deze
portefeuille te herstellen. We behielden – met een stijging
van het marktaandeel naar 20% - onze markleiderspositie
in de Nederlandse schadesector. Ons marktaandeel bij
inkomensverzekeringen is 18%.
De bruto geboekte premie van segment Zorg Nederland is
licht gestegen tot € 13.253 miljoen (2012: € 13.120 miljoen).
MARKTAANDELEN IN NEDERLAND
SCHADE & BRAND 1
Achmea 20%
Delta Lloyd
a.s.r.
ING
Allianz
Overige
ZORG 2
Achmea 32%
Cooperatie VGZ
CZ Group
Menzis
Delta Aegon
Goudse Lloyd
Overige
Overige
INKOMENSBESCHERMING 1
a.s.r.
Achmea 18%
ING
INDIVIDUEEL LEVEN 1, 3
ING
Achmea 14%
SNS Reaal
Delta Lloyd
a.s.r.
Aegon
Overige
PENSIOENVERZEKERINGEN 1
ING
Aegon
SNS Reaal/
Zwitserleven
Achmea 13%
Delta Loyd
a.s.r.
Overige
Publicatie van DNB in augustus 2013. 2012 cijfers.
Gebaseerd op eigen analyse. cijfers van januari 2013.
Achmea 13.9%
3 Exclusief koopsommen
1
2
Achmea Jaarverslag 2013
49
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Bedrijfskosten
Substantiële operationele kostenbesparingen vormen
een belangrijk onderdeel van ons veranderprogramma
Versnellen & Vernieuwen. Een belangrijke doelstelling van de
aanpassingen is immers het nog klantgerichter maken van onze
organisatie. Daar hoort het structureel verlagen van kosten
voor onze klanten bij. Van onze besparingsdoelstelling van
€ 200 miljoen per eind 2015 hebben we in 2013 circa
€ 130 miljoen gerealiseerd. Toch willen wij het tempo van onze
kostenverlagingen verhogen. In december maakten wij daarom
bekend dat wij ons eerder gestelde kostenbesparingsdoel
aanscherpen. Met Versnellen & Vernieuwen richten wij ons op
een structurele besparing van bedrijfskosten ter grootte van
€ 450 miljoen per eind 2016.
Onze bedrijfskosten zijn ten opzichte van 2012 met 4% verder
gedaald tot € 2.879 miljoen (2012: € 3.008 miljoen). In onze
sturing richten we ons vooral op onze bruto bedrijfskosten.1
We zijn er in geslaagd om deze ten opzichte van 2012 met 5%
te verlagen naar € 2.660 miljoen (2012: € 2.787 miljoen). Dit
ondanks een hogere pensioenlast dan in 2012 en ondanks
investeringen in het voldoen aan nieuwe wet- en regelgeving,
onder meer in verband met de harmonisatie van het Europees
betalingsverkeer (SEPA). In 2013 hebben we ook verder
geïnvesteerd in de vermindering van de complexiteit van
ons bedrijf en hebben we volgende stappen gezet naar het
verder digitaliseren en automatiseren van onze bedrijfsvoering.
Tegelijkertijd zijn we er ook in geslaagd om onze projectkosten
ten opzichte van vorig jaar fors te verlagen. We hebben dit
gerealiseerd door de effectiviteit van het IT- projectbudget te
verhogen, onder andere door verdere centralisatie in de besturing
van de IT-projectportefeuille en door het aanbrengen van meer
focus in de projecten. Daarbij hebben het verminderen van de
complexiteit in onze bedrijfsvoering en IT de hoogste prioriteit
gekregen. In 2013 hebben we ook onze kosten voor marketing
verlaagd. De totale marketinguitgaven zijn onder centrale sturing
gebracht, waarbij voortdurend de effectiviteit en efficiëntie van de
bestede bedragen wordt getoetst.
Evenals in voorgaande jaren daalde het aantal arbeidsplaatsen
in 2013. In totaal nam het aantal medewerkers (FTE) met
3% af naar 18.424 (ultimo 2012: 18.905) doordat we steeds
efficiënter werken om zo de kosten voor onze klanten zo laag
mogelijk te houden. De daling van 3% is gerealiseerd inclusief
83 medewerkers die bij ons in dienst zijn getreden als gevolg
bedrijfskosten voor kostenallocatie aan schadebehandelingskosten en beleggingskosten, exclusief acquisitiekosten, herverzekering, winstdeling en commissie
1
Achmea Jaarverslag 2013
van de fusies met OVO en FBA en als gevolg van onze nieuwe
activiteiten in Australië.
Resultaat
Het nettoresultaat over 2013 daalde met 27% tot € 344 miljoen
(2012: € 469 miljoen), inclusief een belastingbate in verband
met de aangevangen liquidatie van de Ierse vennootschap
na verkoop van onze Ierse leningenportefeuille. Dit resultaat
werd sterk beïnvloed door de eerder genoemde € 232 miljoen
afboeking op goodwill en andere immateriële vaste activa bij onze
pensioendienstverlenings- en zorgverzekeringsactiviteiten.
Het operationeel resultaat steeg met 4% tot € 536 miljoen (2012:
€ 513 miljoen). In dit operationeel resultaat corrigeren wij voor de
effecten van fusies en overnames en andere eenmalige baten en
lasten, zoals afboekingen op goodwill. Op de volgende pagina’s
wordt meer in detail ingegaan de resultaten per segment.
OPERATIONEEL RESULTAAT*
Resultaat voor belasting
(€ MILJOEN)
2013
2012
275
433
Fusies en overnames
29
64
Goodwill afboekingen
232
16
Operationeel resultaat
536
513
-36%
4%
* Resultaat voor belasting gecorrigeerd voor afboekingen op
immateriële vaste activa en effecten van fusies en overnames.
Aanpassing pensioenregeling
Als onderdeel van de cao-onderhandelingen heeft Achmea in
2013 overeenstemming met de vakbonden bereikt inzake een
aanpassing van de pensioenregeling met ingang van
1 januari 2014. De nieuwe pensioenregeling voor de circa 15.000
werknemers in Nederland is een zogenaamde Collective Defined
Contribution (CDC) regeling, die de bestaande Defined Benefit
(DB) regeling zal vervangen. De financiële en actuariële risico’s zijn
door deze aanpassing van de pensioenregeling overgedragen aan
(het collectief van) de medewerkers. Dit betekent onder meer dat
de toekomstige stijging van de opgebouwde rechten voor huidige
werknemers afhankelijk wordt van de financiële positie van het
pensioenfonds. Als gevolg van deze aanpassingen heeft Achmea
in 2013 negatieve backservice kosten ter grootte van € 35 miljoen
verantwoord als onderdeel van de bedrijfskosten.
Als gevolg van aanpassingen aan de pensioenregeling voor
Ierse medewerkers heeft Achmea in 2013 verder negatieve
backservice kosten ter grootte van € 16 miljoen verantwoord
als onderdeel van de bedrijfskosten.
50
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Schade Nederland
Algemeen
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
€ 3.172 miljoen
RESULTAAT VOOR BELASTING
€ 265 miljoen
GECOMBINEERDE RATIO
98,0%
SOLVABILITEIT
237%
resultaten
(€ MILJOEN)
2013
2012
3.172
3.151
1%
Opbrengsten uit beleggingen
220
247
-11%
Overige baten
-29
-28
-4%
Totaal baten
3.363
3.370
0%
Claims en mutaties verzekeringstechnische verplichtingen
2.295
2.228
2%
Bedrijfskosten
774
864
-10%
Overige lasten
29
65
-55%
3.098
3.170
-2%
265
200
33%
Bruto geboekte premie
Totaal lasten
Resultaat voor belasting
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
Juridische bijstand
6%
Aansprakelijkheid
7%
Ongevallen
22%
Opstal & inboedel
29%
Transport
1%
Achmea Jaarverslag 2013
Auto aansprakelijkheid
16%
Auto - overig
19%
Onze merken, zoals Centraal Beheer Achmea en Interpolis,
bieden een breed palet schadeverzekeringen aan waaronder
auto-, inboedel-, aansprakelijkheids- en reisverzekeringen.
Wij bereiken onze klanten via het directe, bancaire en
intermediaire kanaal en zijn marktleider op de Nederlandse
schadeverzekeringsmarkt met een marktaandeel van
20%. Wij benutten deze positie om onze klanten een zo
goed mogelijke dienst te leveren. Onze merken bieden
ook verschillende individuele en collectieve verzuim- en
arbeidsongeschiktheidsverzekeringen aan via het directe,
bancaire en intermediaire kanaal. Achmea heeft in de
Nederlandse inkomensverzekeringsmarkt een marktaandeel
van 18%. Schade- en inkomensverzekeringen zijn een
kernactiviteit van Achmea. De door klanten ingelegde premies
in het segment Schade Nederland vormen 16% (2012: 15%)
van de bruto premieomzet van de Groep.
Resultaten
Het resultaat voor belasting in het segment Schade Nederland
is in vergelijking met 2012 met 33% toegenomen tot
€ 265 miljoen (2012: € 200 miljoen). In 2013 deden zich
vier grote bedrijfsbranden bij klanten voor die een negatief
effect van € 45 miljoen hadden op ons resultaat. Daarnaast
hebben stormen die in oktober en december over Nederland
trokken veel schade veroorzaakt bij particulieren en agrarische
ondernemers die bij ons zijn verzekerd. De vergoeding van
deze stormschades heeft ons resultaat met € 73 miljoen
negatief beïnvloed. We verwachten de komende jaren een
toename van extreme weersomstandigheden. Uitgaande van
klimaatscenario’s van het KNMI tot 2050 loopt de schade per
intense regenbui bij opstalverzekeringen naar verwachting met
6 tot 22 procent op. Als gevolg hiervan gaan premies omhoog.
In Nederland kan vooral de verwachte toename van heftige
regenbuien in de zomermaanden tot een toename van het
aantal claims wegens neerslagschade leiden. In de wetenschap
bestaat brede overeenstemming tussen de relatie van de
uitstoot van broeikasgassen als CO2 en het veranderende
klimaat. Het bedrijfsleven, waaronder Achmea, heeft inmiddels
stappen gezet in het identificeren en verminderen van de
uitstoot van broeikasgassen. Achmea heeft de volgende
stap gezet door jaarlijks haar overgebleven CO2-uitstoot te
compenseren.
In 2013 is er ook sprake van een lagere vrijval van
voorzieningen dan in 2012. Hier staat tegenover dat wij met
succes hebben gewerkt aan een structurele verbetering van
51
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
de winstgevendheid van onze werknemersverzekeringen
tegen langdurige, gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid voor
werknemers (WGA). Zodoende hebben we in 2013 slechts
beperkt aanvullende voorzieningen moeten nemen in verband
met de verhoging van de wettelijke AOW-leeftijd, terwijl we in
2012 nog € 180 miljoen apart moesten zetten. Het resultaat
werd in 2012 bovendien negatief beïnvloed door € 33 miljoen
kosten in verband met de verkoop van Achmea Vitale. Het
beleggingsresultaat in het segment Schade Nederland was
€ 27 miljoen lager dan in 2012 door lagere renteopbrengsten
als gevolg van minder herbeleggingen en minder realisaties.
In een krimpende markt, waarbij klanten scherper dan ooit op
de prijs letten, nam de omzet van onze schadeverzekeringen toe.
De bruto geboekte premie is in vergelijking met 2012 met 1%
gestegen tot € 3.172 miljoen (2012: € 3.151 miljoen).
De bedrijfskosten zijn in vergelijking met 2012 met 10%
afgenomen tot € 774 miljoen (2012: € 864 miljoen). Deze afname
is het resultaat van aanhoudend scherpe kostensturing, het
centraliseren van IT projecten en de verkoop van Achmea Vitale in
2012. De gecombineerde ratio van het segment Schade Nederland
is in 2013 verbeterd naar 98,0% (2012: 99,6%). Tegenover een
hogere schaderatio van 73,2% (2012: 72,9%) ten gevolge van de
brand- en stormschades en lagere vrijval van voorzieningen staat
een lagere kostenratio van 24,8% (2012: 26,7%).
BEDRIJFSONDERDELEN
Schadeverzekeringen
De schadeverzekeringsmarkt in Nederland is een volwassen
markt, waarbij klanten ook scherp kijken naar de prijs
van een verzekering. Veel klanten oriënteren zich op
vergelijkingswebsites, op zoek naar de laagste premie. Nieuwe
merken die alleen via het internet actief zijn zetten de markt
daarbij op scherp.
Het resultaat voor belasting uit schadeverzekeringen is in
vergelijking met 2012 met 41% afgenomen tot € 238 miljoen
(2012: € 401 miljoen). De belangrijkste redenen voor deze afname
zijn de eerdergenoemde brand- en stormschades met een impact
van € 118 miljoen ten opzichte van 2012 en een eenmalig positief
effect van € 75 miljoen als gevolg van een modelaanpassing voor
de bepaling van onze voorzieningen in 2012.
De bruto geboekte premie steeg in 2013 met 2% tot € 2.568
miljoen (2012: € 2.522 miljoen). Deze toename komt door een
groei van de premieomzet via ons merk InShared, een toename
Achmea Jaarverslag 2013
van inkomende herverzekeringspremies en de overname
en consolidatie van Onderlinge Verzekeringen Overheid en
Friesland Bank Assurantiën in de tweede helft van 2012.
De bedrijfskosten laten in 2013 een daling zien van 4% tot
€ 624 miljoen (2012: € 653 miljoen), het resultaat van
aanhoudend scherpe kostensturing en het centraliseren van IT
projecten. De gecombineerde ratio op onze schadeverzekeringen
is in 2013 toegenomen tot 95,1% (2012: 89,5%). Die toename
is het gevolg van de toegenomen schadelast, zichtbaar in de
toename van de schaderatio tot 70,0% (2012: 62,7%). De
kostenratio is in 2013 verbeterd tot 25,1% (2012: 26,8%).
Inkomensverzekeringen
De inkomensverzekeringenmarkt in Nederland is een markt
in beweging, die enerzijds wordt gekenmerkt door beperkte
groeiverwachtingen en anderzijds door de complexe risicoinschatting. De markt voor collectieve arbeidsongeschiktheidsverzekeringen is ingewikkeld. Sinds 2006 hebben werkgevers
de mogelijkheid om risico’s zelf te dragen dan wel deze te
verzekeren via het UWV of via een verzekeraar. De markt
voor individuele arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor
ondernemers (AOV) staat onder druk door de recessie, maar onze
zakelijke klanten geven aan hun werknemers binnen de CAOafspraken graag goede inkomensbescherming te willen bieden.
Inkomensbescherming voor zelfstandige ondernemers en DGA’s is
van grote persoonlijke waarde voor onze klanten.
Het resultaat voor belasting uit inkomensverzekeringen is in
vergelijking met 2012 met € 228 miljoen toegenomen tot
€ 27 miljoen (2012: € -201 miljoen). De belangrijkste oorzaak voor
deze toename is de grote resultaatverbetering op onze WGAportefeuille als gevolg van de diverse stappen die wij hebben
ondernomen om de winstgevendheid te herstellen. Zo hebben
we onze premiestelling beter in lijn gebracht met de dekking
en polisvoorwaarden en hebben we onze schadeafhandeling
verbeterd, onder meer door nauwer samen te werken met het
UWV. Vanwege deze maatregelen hebben we in 2013 slechts
beperkt aanvullende voorzieningen moeten nemen, terwijl we in
2012 nog € 180 miljoen apart moesten zetten voor de opgelopen
schadelast. De beperkte aanvulling van de voorziening in 2013
had bovendien hoofdzakelijk betrekking op het politieke besluit
tot verhoging van de AOW-leeftijd. De resultaten op AOV en
Verzuim zijn in 2013 ook verbeterd, voornamelijk omdat we
meer hebben geïnvesteerd in de aandacht voor preventie van
arbeidsongeschiktheid. De toename van het resultaat voor
belasting ten opzichte van 2012 wordt ook veroorzaakt door de
€ 33 miljoen eenmalige kosten in verband met de verkoop van
Achmea Vitale die zich in 2013 niet voordeden.
52
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
De bruto geboekte premie is in vergelijking met 2012 met
4% afgenomen tot € 604 miljoen (2012: € 629 miljoen).
Deze daling is vooral het gevolg van onze stappen om de
winstgevendheid te herstellen. De bedrijfskosten laten in
2013 een daling zien van 29% tot € 150 miljoen (2012:
€ 211 miljoen), ondanks investeringen in verdere verbetering
van onze schadeafhandeling. De daling van de bedrijfskosten
is voornamelijk het gevolg van de verkoop van Achmea Vitale.
De gecombineerde ratio op onze inkomensverzekeringen is in
2013 verbeterd tot 109,5% (2012: 139,5%). De schaderatio is
in 2013 verbeterd tot 85,8% (2012: 113,1%) en de kostenratio
is verbeterd tot 23,7% (2012: 26,4%).
Achmea Jaarverslag 2013
53
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Zorg Nederland
Algemeen
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
€ 13.253 miljoen
RESULTAAT VOOR BELASTING
€ 529 miljoen
GECOMBINEERDE RATIO
96,8%
SOLVABILITEIT
185%
resultaten
(€ MILJOEN)
Bruto geboekte premie
Opbrengsten uit beleggingen
Overige baten
Totaal baten
2013
2012
13.253
13.120
1%
98
93
5%
-165
-204
23%
13.186
13.009
1%
De Nederlandse zorgsector is volop in beweging. Overheid,
zorgaanbieders, verzekeraars en consumenten willen een
zo hoog mogelijke kwaliteit van zorg met behoud van de
betaalbaarheid. We hebben gezamenlijk afgesproken dat het
groeipercentage van de zorguitgaven wordt teruggebracht naar
1,5% in 2014 en naar 1% per jaar van 2015 tot en met 2017,
exclusief inflatie Voor huisartsen geldt dat ze daarbovenop 1%
in 2014 en 1,5% in 2015 tot en met 2017 krijgen als zij zorg
uit de tweede lijn overnemen. Om deze afspraken te kunnen
realiseren onderhandelt Achmea namens haar klanten met
ziekenhuizen en andere zorgaanbieders om de stijging van de
kosten van de zorg te beheersen en de toegang tot kwalitatief
goede zorg voor onze klanten te waarborgen. In 2013 hebben
onze merken samen met andere partijen een aanzienlijke
versnelling in de contractering van ziekenhuizen gerealiseerd.
Zodoende hebben bijvoorbeeld Zilveren Kruis Achmea en Agis
klanten al halverwege november kunnen informeren over de
gecontracteerde ziekenhuizen.
Resultaten
Claims en mutaties verzekeringstechnische verplichtingen
11.988
11.950
Bedrijfskosten
574
639
-10%
Overige lasten
95
127
-25%
12.657
12.716
0%
529
293
81%
- Structureel
321
352
-9%
- Incidenteel
208
-59
n.b.
Totaal lasten
Resultaat voor belasting,
waarvan:
0%
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
Aanvullende
verzekering 11%
Basisverzekering premies 38%
Basisverzekering Zorgvereveningsfonds 51%
Achmea Jaarverslag 2013
Het netto resultaat van Zorg Nederland kent inherent jaarlijks
bijzondere eenmalige posten. Dit is vooral een gevolg van
de onzekerheden in de zorgkosten en de vertraging in de
definitieve afrekeningen met het zorgvereveningsfonds
voor de ZVW. Voor vergelijkingsdoeleinden maken we
daarom onderscheid tussen een structureel en incidenteel
resultaat, waarbij resultaten die geen betrekking hebben op
het schadejaar worden toegerekend aan incidenteel. Ons
structurele resultaat uit basiszorgverzekeringsactiviteiten
is in 2013 stabiel gebleven op € 259 miljoen (2012: € 260
miljoen). Onze merken hebben de premies voor klanten
over 2013 niet verhoogd, ondanks de aanhoudende stijging
van de zorguitgaven. Wij hebben zodoende met succes ons
marktleiderschap verdedigd waarbij het behoud van onze
schaalgrootte relevant is zodat wij namens onze klanten
de best mogelijke zorg kunnen blijven inkopen tegen de
scherpst mogelijke prijs. Het structurele resultaat inclusief
de resultaatbijdrage van onze vrijwillige aanvullende
zorgverzekeringen daalde in 2013 met 9% naar € 321 miljoen
(2012: € 352 miljoen). Het incidentele resultaat over 2013
bedroeg € 208 miljoen (2012: € - 59 miljoen). Om ook bij
hoger dan verwachte zorgkosten onze afspraken met klanten
na te kunnen komen, bouwen wij jaarlijks voorzieningen
op. Daarbij houden we voorzichtigheidshalve een marge
aan om ook onzekerheden in het zorgsysteem zelf op te
kunnen vangen. Een voorbeeld hiervan is het traject om te
54
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
komen tot een beter declaratiesysteem voor ziekenhuizen.
De overgang in declaratiesysteem van DBC naar DOT ging
gepaard met grote onzekerheid over de uiteindelijk bij ons
gedeclareerde zorgkosten. Omdat onze klanten er op moeten
kunnen rekenen dat wij ook in de toekomst de declaraties van
zorgkosten kunnen vergoeden, beoordelen we jaarlijks of de
door ons aangelegde financiële buffers hiervoor toereikend
zijn. Omdat onze klanten over voorgaande jaren lager dan
verwachte claims indienden, bleken de door ons prudent
opgebouwde voorzieningen hoger dan noodzakelijk. Een deel
van de opgebouwde voorzieningen is zodoende vrijgevallen.
De incidentele vrijval van voorzieningen uit voorgaande jaren
bedroeg over 2013 € 298 miljoen. Deze vrijval heeft onze
merken in staat gesteld om de zorgverzekeringspremies voor
hun klanten te verlagen met circa 100 euro per verzekering.
Het overige resultaat wordt aan de reserves van onze
zorgentiteiten toegevoegd, zodat wij er ook in de toekomst
voor onze klanten kunnen zijn. Verhoging van onze solvabiliteit
is van belang vanwege de verwachte overgang van een deel
van de uitvoering van de AWBZ naar verzekeraars, waarover
de overheid, gemeenten en zorgverzekeraars momenteel in
gesprek zijn. Deze overgang zal naar verwachting leiden tot
hogere kapitaalseisen voor zorgverzekeraars.
Onder meer als gevolg van de verlaging van onze premies
verwachten we de komende jaren structureel minder
resultaat op onze zorgverzekeringsactiviteiten maken dan
eerder werd aangenomen. De toegenomen concurrentie
tussen zorgverzekeraars en de steeds kritischer consument
versterken dit effect. We waardeerden daarom € 90 miljoen
af op goodwill en andere immateriële vaste activa van onze
zorgactiviteiten ten laste van ons resultaat over 2013.
De bruto geboekte premie is in 2013 met 1% toegenomen tot
€ 13.253 miljoen (2012: € 13.120 miljoen). In 2013 hebben we
de premies voor onze klanten stabiel gehouden ten opzichte van
2012, ondanks een verdere toename van de zorgkosten.
We ontvingen in 2013 hogere bijdragen uit het zorgvereveningsfonds. Daarnaast zagen we dat klanten in toenemende mate
kozen voor het verhogen van hun vrijwillige eigen risico het niet
langer afsluiten van een aanvullende zorgverzekering en voor
het verlagen van hun aanvullende dekking. Onder andere door
het afronden van de integratie van Agis en het verminderen van
de complexiteit in onze IT systemen zijn we erin geslaagd om
de bedrijfskosten met 10% te verlagen tot € 574 miljoen (2012:
€ 639 miljoen). In 2012 werden er ook eenmalig kosten voor
holdingdiensten aan het segment Zorg Nederland doorbelast.
De gecombineerde ratio komt in 2013 uit op 96,8% (2012:
Achmea Jaarverslag 2013
98,0%). De schaderatio over 2013 is 92,7% (2012: 93,6%) en de
kostenratio is verbeterd tot 4,1% (2012: 4,4%).
BEDRIJFSONDERDELEN
Basiszorgverzekeringen
De bruto geboekte premie van de basisverzekering steeg in
2013 met 2% naar € 11.825 miljoen (2012: € 11.571 miljoen).
De klanten van onze merken betaalden minder premie als
gevolg van de verhoging van het wettelijk eigen risico en
doordat zij kiezen voor een hoger vrijwillig eigen risico.
Ook nam het aantal verzekerden af ten opzichte van 2012.
De omzetdaling werd echter gecompenseerd door hogere
bijdragen uit het zorgvereveningsfonds. Onder meer als
gevolg van succesvolle zorginkoop vielen vergoedingen van
geneesmiddelen en medisch-specialistische zorg lager uit dan
onze eerdere zorgkostenramingen. Ook de verhoging van het
verplichte eigen risico voor klanten van € 220 naar € 350 in
2013 had een remmende werking op het zorgverbruik, vooral
in de eerstelijnszorg. Desondanks zette de eerdere stijging van
zorguitgaven in absolute zin door en daalde ons structurele
resultaat met 15% naar € 259 miljoen (2012: € 303 miljoen).
De gecombineerde ratio kwam uit op 96,9% (2012: 97,9%).
De schaderatio kwam uit op 93,9% (2012: 94,5%) en de
kostenratio verbeterde naar 3,0% (2012: 3,4%).
Aanvullende zorgverzekeringen
De bruto geboekte premie uit aanvullende verzekeringen is
afgenomen tot € 1.410 miljoen (2012: € 1.534 miljoen) en de
bedrijfskosten zijn verder gedaald tot € 138 miljoen (2012:
€ 161 miljoen). Het veranderende klantgedrag zagen we ook
terug in de daling van de bruto geboekte premie. Klanten
sluiten minder vaak een aanvullende zorgverzekering zoals
een tandartsverzekering af of kiezen voor het verlagen
van de dekking van de aanvullende zorgverzekering. Het
structurele resultaat nam in vergelijking met 2012 met 33%
af naar € 62 miljoen (2012: € 92 miljoen). De voornaamste
reden hiervoor is dat klanten bewuster kiezen welke
aanvullende dekking zij afnemen en de premiedaling
daarom groter is dan de daling van de zorguitgaven
voor onze verzekerden. De gecombineerde ratio is in
vergelijking met 2012 verbeterd tot 92,3% (2012: 95,1%).
De schaderatio kwam uit op 82,5% (2012: 84,6%) en de
kostenratio is verbeterd tot 9,8% (2012: 10,5%).
55
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Pensioen & Leven Nederland
Algemeen
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
€ 2.593 miljoen
RESULTAAT VOOR BELASTING
€ 245 miljoen
VALUE OF NEW BUSINESS MARGE
€-4,3%
SOLVABILITEIT
226%
resultaten
(€ MILJOEN)
2013
2012
2.593
2.944
-12%
481
1.155
-58%
Overige baten
1.429
2.136
-33%
Totaal baten
4.503
6.235
-28%
Claims en mutaties verzekeringstechnische verplichtingen
6.763
3.432
62%
Bruto geboekte premie
Opbrengsten uit beleggingen
Bedrijfskosten
316
325
-3%
Overige lasten
2.821
1.362
n.b.
Totaal lasten
4.258
5.852
-27%
245
383
-36%
Resultaat voor belasting
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
Achmea
herverzekering 13%
Pensioenen traditionele
producten 12%
Individueel leven –
traditionele
producten
25%
Pensioenen unit-linked
producten 20%
Individueel leven –
unit-linked producten
30%
Achmea Jaarverslag 2013
Met merken als Centraal Beheer Achmea, Interpolis, Avéro
Achmea en FBTO zijn wij actief op het gebied van pensioenen levensverzekeringen. Bij de ontwikkeling en verkoop van
onze pensioenproducten richten wij ons voornamelijk op
beschikbare premieregelingen. We bieden deze producten
aan via het grootzakelijke, intermediaire en directe kanaal.
Achmea heeft in de Nederlandse pensioenverzekeringsmarkt
een marktaandeel van 13%. Overlijdensrisicoverzekeringen
en andere individuele levensverzekeringen bieden we vooral
aan via het bancaire en directe kanaal. Achmea heeft in deze
markt een marktaandeel van 14%. We hebben onze gesloten
portefeuille met individuele levensverzekeringen in een apart
bedrijfsonderdeel ondergebracht om onze uitvoeringskosten te
verlagen met behoud van de kwaliteit van dienstverlening.
Resultaten
Het resultaat voor belasting in het segment Pensioen & Leven
Nederland is in vergelijking met 2012 met 36% afgenomen
tot € 245 miljoen (2012: € 383 miljoen). Deze daling van
het resultaat wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een
lager renteresultaat als gevolg van een combinatie van de
onderstaande factoren. In de eerste helft van 2012 zijn wij
voor het berekenen van de verplichtingen voor sommige
portefeuilles en gesepareerde beleggingsdepots overgaan op
een rekenrente met gebruikmaking van de ultimate forward
rate, de UFR-curve. Deze overgang had een eenmalig positief
effect op het resultaat over 2012. Om de marktrisico’s
verbonden aan gegeven garanties op gesepareerde
beleggingsdepots zoveel mogelijk af te dekken, gebruiken wij
een replicerende portefeuille op basis van de zero swap curve.
Het verder naar elkaar toe bewegen van de UFR-curve en de
zero swap curve heeft in 2013 het positieve effect uit 2012
weer gedeeltelijk teniet gedaan.
Een aanpassing van de contractvoorwaarden bij een van onze
gesepareerde beleggingsdepots leidt tot een verschuiving van
ongeveer € 3,5 miljard aan beleggingen en voorzieningen voor
verzekeringsverplichtingen voor rekening en risico van onze
polishouders naar eigen rekening en risico van Achmea. Deze
aanpassing van de contractvoorwaarden heeft ook geleid tot
een eenmalige vrijval van een aangehouden prudentiemarge.
De bruto geboekte premie is in 2013 met 12% afgenomen
tot € 2.593 miljoen (2012: € 2.944 miljoen) als gevolg van de
aanhoudend moeilijke macro-economische omstandigheden.
Lagere pensioenindexaties, een terugval in nieuwe hypotheek-
56
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
verstrekkingen vanwege de stagnatie op de huizenmarkt,
en de verschuiving van vermogensopbouwproducten van
levensverzekeringen naar bankspaarproducten zijn de
belangrijkste oorzaken. De nieuwe verkopen zijn in 2013
afgenomen tot € 81 miljoen (2012: € 140 miljoen). De
bedrijfskosten van het segment Pensioen & Leven Nederland
zijn met 3% gedaald tot € 316 miljoen (2012: € 325 miljoen).
De bruto bedrijfskosten2 zijn echter met circa 15% gedaald.
Dit verschil in daling wordt grotendeels veroorzaakt door de
specifieke manier waarop commissies voor herverzekering als
bedrijfskosten worden verantwoord. Eenmalige aanpassing
van herverzekeringscontracten in 2013 leidt tot hogere interne
herverzekeringscommissies en daarmee hogere bedrijfskosten.
gemaakt naar marktrenteproducten en nieuwe pensioenverzekeringen op basis van een beschikbare premieregeling. De
hervormingen in de pensioenmarkt zorgen voor een onzekere
situatie voor alle partijen. Wij betrekken onze klanten graag bij
alle veranderingen die zich voordoen. Daarbij werken wij aan het
ontwikkelen van nieuwe oplossingen voor een goed pensioen.
Wij doen dat onder meer door het verder uitbreiden van ons
assortiment DC-producten, waarbij we de rentegevoeligheid van
onze portefeuille waar mogelijk verminderen en streven naar de
beste oplossingen voor bestaande DB-verplichtingen. We doen
dat ook door introductie van beleggingsfondsen waarin het
beleggingsrisico en renterisico worden afgebouwd naar mate
klanten ouder worden, zogenoemde lifecyclefondsen.
De waarde van onze nieuwe productie (VNB) is in 2013
afgenomen tot € -24,9 miljoen (2012: € -18,5 miljoen). De
marge op de waarde van onze nieuwe productie is in 2013
afgenomen tot -4,3% van -1,8%. Dit is vooral het gevolg van
investeringen in nieuwe administratiesystemen en lagere
nieuwe productievolumes.
In 2013 zijn we doorgegaan met het reduceren van kosten en
complexiteit in ons pensioenverzekeringsbedrijf. In de praktijk
betekent dat minder systemen, minder processen en het
aanbieden van eenduidige en transparante producten. Hoe
transparanter producten zijn, hoe beter ze te begrijpen zijn en
hoe makkelijker aan te passen aan toekomstige veranderingen
in wet- en regelgeving. Daarmee werken wij aan producten
met een lagere kostprijs, wat goed is voor de betaalbaarheid
van pensioenen en daarmee goed is voor onze klanten.
BEDRIJFSONDERDELEN
Pensioenverzekeringen
De pensioenverzekeringsmarkt maakt al enige jaren een
transitie door. Lage rentestanden en langlevenrisico’s maken
traditionele DB-regelingen financieel onaantrekkelijk voor
werkgevers en onhoudbaar voor verzekeraars. De aandacht
verschuift zodoende steeds meer van het aanbieden van
traditionele producten met gegarandeerde pensioenaanspraken,
zogenoemde Defined Benefit (DB) regelingen, naar het
aanbieden van Defined Contribution (DC) producten op basis
van beschikbare premie. De recente introductie van de herziene
IAS19 verslaggevingsstandaard, die onder meer voorschrijft dat
alle actuariële winsten en verliezen van een DB-regeling direct
in het eigen vermogen worden verwerkt, zal de verschuiving
naar DC-regelingen alleen maar verder versnellen. Tot slot
is de concurrentie op de pensioenverzekeringsmarkt de
afgelopen jaren behoorlijk toegenomen door de oprichting
van verschillende Premie Pensioen Instellingen (PPI’s) en de
toetreding van nieuwe prijsvechters.
De bruto geboekte premie laat ten opzichte van 2012
een daling zien van 4% tot € 1.130 miljoen (2012: € 1.177
miljoen). Zowel de omzet uit reguliere premies als de
omzet uit koopsommen is lager dan vorig jaar. Deze daling
is voornamelijk het gevolg van lagere verkopen en de
economische omstandigheden die doorwerken in lagere
indexaties dan vorig jaar.
Levensverzekeringen
In 2013 heeft opnieuw een deel van onze klanten de overstap
De uitdagende omstandigheden in de markt voor individuele
levensverzekeringen houden aan. Als gevolg van het uitblijven
van herstel op de Nederlandse huizenmarkt blijft het aantal
nieuwe hypotheekverstrekkingen laag en staat de verkoop
van overlijdensrisicoverzekeringen onder druk. Daarnaast
gaat de verschuiving van individuele levensverzekeringen naar
bankspaarproducten met gelijkwaardige fiscale voordelen
onverminderd door. Klanten van onze merken hebben
behoefte aan duidelijke producten en diensten. Daarom zijn
wij in 2013 verder gegaan met het ontwikkelen van betaalbare
en transparante overlijdensrisicoverzekeringen.
1
Bruto bedrijfskosten zijn bedrijfskosten voor kostenallocatie aan schade behandelingskosten en beleggingskosten, exclusief acquisitiekosten, herverzekering, winstdeling en commissie.
De bruto geboekte premie is ten opzichte van 2012 met
17% afgenomen tot € 1.463 miljoen (2012: € 1.767 miljoen),
vooral door de aanhoudende lastige omstandigheden op
Achmea Jaarverslag 2013
57
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
de Nederlandse huizenmarkt en door de verschuiving van
levensverzekeringen naar bankspaarproducten.
De bruto geboekte premie van onze herverzekeringsactiviteiten liet ook een daling zien. Dit is een gevolg van
onze keuze om prioriteit te geven aan het behalen van
rendement boven omzetgroei. We hebben verschillende
herverzekeringscontracten op basis van deze prioriteit
zorgvuldig opnieuw beoordeeld en dit heeft er in geresulteerd
dat sommige contracten niet zijn verlengd. Tot slot is de
premiedaling bij levensverzekeringen een gevolg van onze
keuze om bepaalde individuele levensverzekeringen niet meer
aan te bieden.
Onze gesloten levenportefeuille hebben wij apart gezet van de
rest van onze organisatie. Ondanks dat er geen nieuwe polissen
meer aan deze portefeuille worden toegevoegd, blijven wij onze
bestaande klanten vanzelfsprekend goed bedienen. We beheren
de polissen, ontvangen en beleggen premies en keren, zoals
afgesproken, geld uit aan onze polishouders tot aan het einde
van de looptijd. Consolidatie van gesloten levenportefeuilles lijkt
voorlopig nog niet op gang te komen. Wij richten ons daarom op
het verder verlagen van de uitvoeringskosten met behoud van
onze hoge kwaliteit van dienstverlening.
Achmea Jaarverslag 2013
58
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Internationale activiteiten
Algemeen
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
€ 1.242 miljoen
RESULTAAT VOOR BELASTING
€ 2 miljoen
SOLVABILITEIT
252%
resultaten
(€ MILJOEN)
2013
2012
1.242
1.230
1%
116
257
-55%
40
56
-28 %
1.398
1.543
-9%
839
984
-15%
Bedrijfskosten
350
408
-14%
Overige lasten
207
229
-10%
1.396
1.621
0%
2
-78
n.b.
Bruto geboekte premie
Opbrengsten uit beleggingen
Overige baten
Totaal baten
Claims en mutaties verzekeringstechnische verplichtingen
Totaal lasten
Resultaat voor belasting
BRUTO GEBOEKTE PREMIE
Overige 1%
Achmea is internationaal actief in zes landen buiten
Nederland: Griekenland, Turkije, Rusland, Slowakije, Ierland
en Australië. We willen onze in Nederland opgedane kennis
en ervaring inzetten waar we winstgevende groei verwachten.
We richten ons daarbij op het bereiken van relevante
schaalgrootte in een beperkt aantal markten. Een goede
geografische en risicospreiding is ook in het belang van onze
langetermijncontinuïteit. In 2013 ontvingen we de vergunning
om agrarische schadeverzekeringen in Australië aan te bieden
in samenwerking met onze partner Rabobank en verkochten
we onze verzekeringsactiviteiten in Roemenië en Bulgarije.
Resultaten
Onze buitenlandse activiteiten leverden in 2013 een
bescheiden bijdrage aan het resultaat voor belasting van
de groep van € 2 miljoen (€ -78 miljoen). Het resultaat over
2012 werd destijds sterk beïnvloed door € 69 miljoen aan
eenmalige lasten en kosten onder andere in verband met
desinvesteringen. De prestatieverbetering was verder te
danken aan de aanhoudende focus op winstgevende groei,
kostenbesparingen en verbeterde operationele prestaties.
De bruto geboekte premie uit internationale activiteiten
nam met 1% toe tot € 1.242 miljoen (2012: € 1.230
miljoen) ondanks negatieve valuta-effecten ter grootte van
€ 33 miljoen. Omzetgroei in Turkije, Rusland en Slowakije
compenseerde de omzetdaling in Ierland en Griekenland en de
omzetdaling als gevolg van desinvesteringen. De bedrijfskosten
daalden met 14% naar € 350 miljoen (2012: € 408 miljoen).
Landen
Ierland
13%
Griekenland
Griekenland
30%
Slowakije
24%
Rusland
7%
Achmea Jaarverslag 2013
Turkije
25%
InterAmerican Greece biedt schade-, zorg- en
levensverzekeringen aan. Griekenland bevindt zich in een
aanhoudend uitdagende economische situatie, die ook van
invloed is op de verzekeringssector. In 2013 daalden de bruto
geboekte premie naar € 368 miljoen (2012: € 397 miljoen). In
een krimpende markt vergrootte InterAmerican Greece haar
marktaandeel. Bij ons directe merk Anytime nam, vooral in de
eerste helft van 2013, het aantal polissen toe tot meer dan
220.300 (2012: 174.700 polissen).
59
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Turkije
Eureko Sigorta is actief in de Turkse schade- en
zorgverzekeringsmarkt, de kerncompetenties van Achmea.
In de Turkse financiële sector staat vertrouwensherstel hoog
op de agenda. Wij werken nauw samen met strategische
partner Garanti Bank. In 2013 richtten we ons op het bewaken
van de winstgevendheid, met een versterkte focus op
bancassurance (ook via internet) en het optimaliseren van ons
verzekeringsaanbod.
De bruto geboekte premie steeg met 6% naar € 314 miljoen
(2012: € 297 miljoen) voornamelijk dankzij het Gebze Izmir
infrastructuurproject – met omgerekend ruim € 40 miljoen
de grootste verzekeringspolis die ooit in Turkije is afgesloten.
Eureko Sigorta nam hiervan omgerekend ruim € 20 miljoen voor
haar rekening. Deze bijdrage compenseerde het effect van de
devaluatie van de Turkse lira op de omzet enigszins.
verlaagd en geïnvesteerd in productontwikkeling en IT. In 2013
daalden de bruto premieomzet met 3% naar € 167 miljoen
(2012: € 172 miljoen). De bijdrage van beleggingscontracten
nam met 3% af naar € 250 miljoen vergeleken met
€ 258 miljoen in 2012.
Australië
In onze ambitie om de commerciële samenwerking met
Rabobank ook internationaal verder te versterken, hebben
we een belangrijke stap gezet. We hebben eind 2013 de
vergunning verkregen om verzekeringen in Australië te
verkopen. Onder de merknaam Achmea Australia verkopen we
agrarische schadeverzekeringen.
Niet-gecontinueerde bedrijfsactiviteiten
Ierland (financieringsactiviteiten)
Rusland
Oranta is actief in de schade- en zorgverzekeringsmarkten
in Rusland. De bruto geboekte premie steeg in 2013 met
28% naar € 83 miljoen (2012: € 65 miljoen) dankzij een
toename van de omzet in vrijwel alle segmenten. De komende
periode blijven we ons richten op duurzame winstgevende
groei. Gezien de verslechterende marktomstandigheden
bij Motor in de tweede helft van het jaar, is een nieuw
winstgevendheidsplan ontwikkeld dat gericht is op een
verdere verbetering van onze commerciële capaciteiten en
schadeafhandeling in combinatie met kostenbeperkingen.
Op 19 december hebben wij onze portefeuille met leningen
aan Ierse consumenten, bestaande uit circa 11.000 leningen
met een uitstaand saldo van in totaal € 240 miljoen, verkocht.
Roemenië
Begin 2013 verkochten we onze levensverzekerings- en
pensioenactiviteiten in Roemenië. We verwachten beide
portefeuilles na goedkeuring door de overheid in de loop van
2014 over te dragen. Onze resterende activiteiten in Roemenië
worden afgebouwd.
Bulgarije
Slowakije
Union biedt zorg-, schade- en levensverzekeringen aan. De
bruto geboekte premie nam met 7% toe naar € 295 miljoen
(2012: € 276 miljoen), vooral dankzij onze zorgverzekeringen.
De klanten van Union worden in toenemende mate via
het directe kanaal bediend. De onzekerheid rond het
voornemen van de Slowaakse regering om een publiek
zorgverzekeringsstelsel op te zetten, houdt aan.
Op 21 augustus 2013 tekende Achmea een overeenkomst voor
de verkoop van de schade- en levensverzekeringsactiviteiten in
Bulgarije. De transactie werd op 30 december 2013 afgerond.
Ierland
Friends First Life biedt levensverzekeringen aan. De verkopen
in deze markt zijn sinds 2007 sterk gedaald. We werken aan
klantbehoud en geleidelijke uitbouw van een winstgevende
portefeuille. We willen bij het afsluiten van nieuwe
verzekeringen onze klanten duidelijker informeren over de
aan hen in rekening gebrachte provisie. Hoewel de nieuwe
verkopen daalden door deze aanpak, resulteerde het in een
hoger behoud van klanten. We hebben in 2013 onze kosten
Achmea Jaarverslag 2013
60
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Bancaire activiteiten Nederland
Algemeen
RESULTAAT VOOR BELASTING
Achmea biedt diverse bancaire diensten voor de Nederlandse
consumentenmarkt en het midden- en kleinbedrijf, die onze
reeks van verzekeringsproducten aanvullen. Achmea Bank
verstrekt hypotheek- en spaarproducten aan particulieren via
de merken Centraal Beheer Achmea, FBTO, Avéro Achmea en
Woonfonds Hypotheken. Staalbankiers levert private banking
diensten aan vermogende particulieren en aan kleinere en
middelgrote instellingen.
€ -26 miljoen
KREDIETPORTEFEUILLE
€ 15,3 miljard
CORE TIER-1 RATIO ACHMEA BANK
15,9%
CORE TIER-1 RATIO STAALBANKIERS
17,0%
Resultaten
resultaten
(€ MILJOEN)
2013
2012
Netto rentemarge
90
80
13%
Commissiebaten
14
13
8%
Gerealiseerde en ongrealiseerde
resultaten
36
41
-12%
Overige baten
-3
n.b.
n.b.
Totaal baten
137
134
2%
Bedrijfskosten
130
109
19%
Overige lasten
1
1
0%
32
16
100%
Totaal lasten
163
126
29%
Resultaat voor belasting
-26
8
n.b.
Toevoegingen aan
kredietvoorzieningen
Het resultaat voor belasting van onze bancaire activiteiten in
Nederland is afgenomen tot € -26 miljoen (2012: € 8 miljoen).
Een verbetering in het renteresultaat wordt tenietgedaan door
een eenmalige toename van de bedrijfskosten en een toename
van de dotatie aan de kredietvoorzieningen bij Staalbankiers.
Dit als gevolg van een verdere daling van onderpand op enkele
grote hypotheken. De efficiency ratio van onze bancaire
activiteiten in Nederland is door de eenmalige toename van de
bedrijfskosten verslechterd tot 96% (2012: 81%). Wij hebben in
2013 geïnvesteerd in verdere verbetering van de kwaliteit van
ons hypotheekadviestraject en de achterliggende processen
en in het implementeren van nieuwe wet- en regelgeving.
Verder hebben we in de eerste helft van 2013 eenmalig kosten
gemaakt voor onze samenwerking van Staalbankiers met GE
Artesia Bank. Deze initiatieven resulteerden in een eenmalige
toename van onze bedrijfskosten tot € 130 miljoen (2012:
€ 109 miljoen).
BEDRIJFSONDERDELEN
Achmea Bank
KREDIETPORTEFEUILLE
Staalbankiers 10%
Achmea Bank
Retail 1%
Achmea Bank
Hypotheken 89%
Achmea Jaarverslag 2013
Het resultaat voor belasting van Achmea Bank bleef in 2013
stabiel op € 30 miljoen (2012: € 29 miljoen). Een verbetering
van het renteresultaat vangt eenmalige investeringen in 2013
geheel op. Wij zijn doorgegaan met investeren in verdere
verbetering van de kwaliteit van ons hypotheekadviestraject,
onze hypotheekadviseurs en gerelateerde IT systemen. Dit doen
we om de dienstverlening aan onze klanten en de bijbehorende
processen verder te verbeteren. Als onderdeel hiervan is de
front- en backoffice hypotheken met ingang van 1 januari 2014
gecentraliseerd in Tilburg. Aanvullend heeft de naleving van
nieuwe wet- en regelgeving geleid tot hogere bedrijfskosten.
Een voorbeeld van nieuwe wet- en regelgeving zijn de eisen die
door de Europese Centrale Bank aan de datakwaliteit omtrent
asset-backed securities worden gesteld. De toevoeging aan de
61
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
kredietvoorziening is ten opzichte van 2012 licht toegenomen
tot 11 basispunten van de totale hypotheekportefeuille. Deze
toename is het gevolg van de waardedaling van onderpanden
en langere doorlooptijden bij bijzonder beheer. Daarnaast heeft
Achmea Bank nieuwe uitgangspunten vastgesteld met betrekking
tot het voorzieningenbeleid voor NHG-hypotheken. Dat leidde
tot een eenmalige dotatie van een half miljoen euro. De spaarportefeuille van Achmea Bank is in vergelijking met 2012 met
€ 0,6 miljard toegenomen tot € 4,3 miljard (ultimo 2012:
€ 3,7 miljard). Het percentage spaargeld hiervan dat langer dan
1 jaar wordt vastgezet is in 2013 toegenomen tot 28% (ultimo
2012: 11%). De hypotheekportefeuille van Achmea Bank is licht
afgenomen tot € 11,6 miljard (ultimo 2012: € 11,9 miljard).
De core Tier 1 ratio van Achmea Bank is toegenomen tot 15,9 %
(ultimo 2012: 14,2 %).
Investeringen in IT en de samenwerkingsovereenkomst met GE
Artesia Bank leidden tot hogere bedrijfskosten in 2013.
Het resultaat is daarnaast onder druk komen te staan door een
toename van de kredietvoorziening als gevolg van een verdere
daling van onderpand op enkele grote hypotheken.
Achmea Hypotheekbank heeft in 2013 met succes twee senior
ongedekte obligatieleningen uitgegeven voor een totaalbedrag
van € 800 miljoen. Deze nieuwe uitgiften onder het Medium
Term Note programma stellen de hypotheekbank in staat
om zijn financieringsprofiel te diversifiëren. Verder heeft
Achmea Hypotheekbank een RMBS (residential mortgage
backed securities) programma geplaatst voor een bedrag van
€ 781 miljoen en onderhands ongedekte obligatieleningen
bij institutionele partijen geplaatst voor een totaalbedrag van
€ 122 miljoen. Tot slot heeft Achmea Bank een Commercial
Paper programma opgezet, waarmee in 2013 € 138 miljoen
aan geldmarktfinanciering is aangetrokken.
Staalbankiers
Het vermogen dat Staalbankiers voor haar klanten beheert is in
2013 met € 171 miljoen toegenomen tot € 1,9 miljard (ultimo
2012: € 1,7 miljard), zowel door het aantrekken van nieuwe
klanten als door een toename van het vermogen dat bestaande
klanten bij de bank onderbrachten. In de eerste helft van 2013
heeft Staalbankiers een overeenkomst gesloten met GE Artesia
Bank over het introduceren van Staalbankiers bij klanten van
GE Artesia Bank. Deze overeenkomst leidde tot een versterking
van het klantenbestand en een toename van het vermogen dat
Staalbankiers voor haar klanten beheert. De core Tier-1 ratio
van Staalbankiers is in 2013 toegenomen tot 17,0 % (ultimo
2012: 14,1%) mede door een kapitaalstorting van € 57 miljoen.
Achmea Jaarverslag 2013
62
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Overige activiteiten
RESULTATEN
(€ MILJOEN)
2013
2012
Totaal baten
278
275
Bedrijfskosten
735
665
11%
96
79
22%
187
-96
n.b.
1.018
648
57%
-740
-373
-98%
Rentekosten
Overige lasten
Totaal uitgaven
Resultaat voor belasting
1%
ALGEMEEN
Syntrus Achmea ondersteunt pensioenfondsbesturen op
een breed gebied van strategisch advies, vermogensbeheer
en de dagelijkse uitvoering van de pensioenadministratie.
Syntrus Achmea biedt daarmee een strategische aanvulling
op de activiteiten van Achmea Groep. Het segment Overige
activiteiten omvat naast Syntrus Achmea ook onze strategische
deelnemingen en de resultaten van onze Shared Service
Centers en activiteiten op holdingniveau.
In 2013 zijn veel van deze projecten gecentraliseerd om een
efficiencyslag te kunnen doorvoeren en het projectenbudget
effectiever in te kunnen zetten. Ten gevolge van deze beslissing
zijn de bedrijfskosten in het segment Overige activiteiten met
circa € 100 miljoen toegenomen. Het totale projectenbudget
daarentegen is groepsbreed afgenomen, ondanks een aantal
investeringen in SEPA en andere implementatietrajecten van
nieuwe wet- en regelgeving. Het resultaat voor belasting is
ook afgenomen door de eenmalige opbrengst in 2012 van het
toerekenen van € 80 miljoen kosten in verband met geleverde
diensten op holdingniveau in voorgaande jaren aan het
segment Zorg Nederland.
Als gevolg van de aanpassingen aan de pensioenregeling voor
medewerkers in Nederland heeft Achmea in 2013 € 35 miljoen
aan negatieve backservice kosten verantwoord als onderdeel
van de bedrijfskosten. Dit resultaat wordt teniet gedaan door
€ 65 miljoen hogere pensioenlasten dan in 2012 als gevolg van
een lagere disconteringsvoet.
BEDRIJFSONDERDELEN
Resultaten
Het resultaat voor belasting in het segment Overige activiteiten
is in vergelijking met 2012 met € 367 miljoen afgenomen
tot € -740 miljoen (2012: € -373 miljoen). De bedrijfskosten
zijn in vergelijking met 2012 met € 70 miljoen toegenomen
tot € 735 miljoen (2012: € 665 miljoen). De belangrijkste
verklaring voor de resultaatdaling van dit segment is een
€ 142 miljoen afwaardering van de goodwill op onze
pensioendienstverleningsactiviteiten, vooral als gevolg van de
aanhoudend moeilijke marktomstandigheden waarin Syntrus
Achmea opereert. Daarbij speelt een aantal factoren een rol.
Wij zien dat de marktvergoedingen voor dienstverlening op
het gebied van pensioenadministratie en vermogensbeheer
in de komende jaren onder druk blijven staan en dat het door
ons beheerd vermogen minder hard groeit dan wij eerder
verwachtten. Daarnaast heeft de waardevermindering in onze
vastgoedportefeuille in combinatie met het beperkte uitzicht
op kortetermijnherstel van de vastgoedmarkt geleid tot een
neerwaartse aanpassing van onze groei- en winstverwachting.
Tot slot zetten investeringen in IT als gevolg van veranderende
wensen van onze klanten en toenemende eisen aan het
toezicht op de vastgoedportefeuille onze kostenratio’s en
daarmee onze toekomstige winstniveaus verder onder druk.
Pensioendiensten
De totale provisie- en commissiebaten zijn afgenomen tot
€ 236 miljoen (2012: € 249 miljoen). Dit is voornamelijk
veroorzaakt door contractbeëindigingen in de loop van 2012,
gedeeltelijk gecompenseerd door een stijging van onze
inkomsten uit vermogensbeheer.
Het beheerd vermogen voor institutionele partijen (AuM) is
met € 6,3 miljard toegenomen tot € 70,0 miljard (ultimo 2012:
€ 63,7 miljard). Deze toename van het beheerd vermogen is
voornamelijk te danken aan een € 7,7 miljard hoger mandaat
van Achmea Asset Management. De rest van de ontwikkeling
bestaat uit het effect van positieve ontwikkelingen in de
aandelen- en vastrentende waardenmarkt en een daling van
het beheerd vermogen als gevolg van de verdere afronding van
contractbeëindigingen in 2013. De vastgoedportefeuille, die
deel uitmaakt van het beheerd vermogen, is in vergelijking met
2012 stabiel gebleven op € 13,8 miljard (2012: € 13,8 miljard).
Een verdere uitbouw van de vastgoedportefeuille en
bijzondere waardeverminderingen op direct vastgoed in
lijn met de algemene ontwikkelingen in de Nederlandse
vastgoedmarkt houden elkaar nagenoeg in evenwicht.
In voorgaande jaren werden diverse IT projecten uitgevoerd
onder verantwoording van de betreffende bedrijfsonderdelen.
Achmea Jaarverslag 2013
63
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Beleggingen
TOTAAL BELEGD VERMOGEN INCLUSIEF FIDUCIAIRE
BELEGGINGEN OP 31 DECEMBER 2013 (€ MILJARD)
Beleggingen voor
rekening en risico van
polishouders € 22,6
Fiduciaire beleggingen
van Syntrus Achmea
€ 53,7
Beleggingen voor eigen
rekening en risico € 44,8
Achmea is een grote belegger. Het geld dat we uit onze
verzekeringsactiviteiten ontvangen, zoals premiegelden,
beleggen we voor ons eigen rekening en risico.
Daarnaast beleggen we het vermogen dat klanten aan
ons toevertrouwen. Dit zijn bijvoorbeeld gelden van
pensioenfondsen waarvoor wij het beheer uitvoeren en
gelden van de beleggingsrekeningen van onze klanten.
Het is onze taak als verzekeraar om de premies die onze
klanten hebben betaald op een verantwoorde wijze en zo
efficiënt mogelijk in te zetten. Wij zoeken daarom continu
naar de juiste balans tussen rendement en risico binnen
de context van een verantwoord beleggingsbeleid. Ons
beleggingsbeleid weerspiegelt dit: wij streven naar optimale
en stabiele rendementen zonder de bijbehorende risico’s
en de verplichtingen aan onze polishouders uit het oog te
verliezen. Als grote institutionele belegger kan en wil Achmea
met haar beleid invloed uitoefenen op het gedrag van
ondernemingen waarin wordt belegd. Dit beschouwen wij als
verantwoord financieel ketenbeheer. De dagelijkse uitvoering
van het beleggingsbeleid is grotendeels uitbesteed aan
vermogensbeheerders. De belangrijkste hiervan zijn Syntrus
Achmea, Robeco en F&C Asset Management.
Ons beleggingsbeleid
Achmea heeft een beleggingsbeleid, dat na de financiële crisis
verder is aangescherpt. Om de continuïteit voor de klanten
zeker te stellen worden alle verplichtingen afgedekt door een
zogenaamde replicerende portefeuille. De beleggingen van
deze replicerende portefeuille reageren min of meer gelijk
op economische ontwikkelingen zoals renteveranderingen,
als de verplichtingen die wij hebben uitstaan. Het
resterende deel van de beleggingen is ondergebracht in
wat de rendementsportefeuille wordt genoemd. Met de
rendements¬portefeuille streven we naar een maximaal
Achmea Jaarverslag 2013
rendement gegeven het beschikbare marktrisicobudget. Bij de
vaststelling van dit budget wordt rekening gehouden met onze
‘risk appetite’, gebaseerd op principes die onder meer betrekking
hebben op ons kredietoordeel, onze liquiditeitspositie en
de gewenste mate van winstbeweeglijkheid. De focus van
ons beleid ligt vooral op de lange termijn en, in lijn met onze
coöperatieve achtergrond, vullen we het beleid zo prudent
mogelijk in. Dit resulteert in een relatief conservatieve
beleggingsportefeuille. Daarnaast vormt ons beleid om strikte
limieten te stellen aan partijen waarin wij investeren , een
belangrijk onderdeel van ons risicobeleid. We passen een
stringente benadering van risico toe, maken onderscheid tussen
onder meer overheden en niet-overheden, en letten daarbij ook
op ratings en credit default swap (CDS) spreads.
Zoals eerder aangegeven maakt Achmea onderscheid
tussen de replicerende en de rendementsportefeuille. Een
belangrijk onderdeel van ons beleggingsbeleid is het, waar
mogelijk, afdekken van het marktrisico (vooral renterisico)
dat samenhangt met de verplichtingen. We doen dit via de
replicerende portefeuille. Deze portefeuille bestaat uit staatsen bedrijfsobligaties, leningen, derivaten en kasgeld. De
rendementsportefeuille dekt in principe geen verplichtingen
af. De rendementsportefeuille belegt onder andere in
converteerbare obligaties, staatsobligaties van opkomende
markten, aandelen, vastgoed, private equity en grondstoffen.
Het doelrendement voor beide portefeuilles wordt vastgesteld
via heldere mandaten, inclusief outperformance doelstellingen
voor de verschillende vermogensbeheerders.
Verantwoord beleggen
Als institutioneel belegger wil Achmea het vermogen voor
eigen risico verantwoord beleggen, om op deze wijze invloed
uit te oefenen op het gedrag van ondernemingen waarin
wordt belegd. Dit beschouwen wij als verantwoord financieel
ketenbeheer. Achmea adviseert haar klanten ook verantwoord
te beleggen, waarbij zij keuzevrijheid hebben om dit wel of niet
te doen. Ons beleid bestaat uit vijf pijlers: (1) uitsluitingen, (2)
dialoog (ook wel (enhanced) engagement), (3) ESG-integratie
in het portfolio constructie- en managementproces van onze
vermogensbeheerders, (4) impactbeleggen en (5) stemmen
op aandeelhoudersvergaderingen van instellingen waarin wij
belegd hebben.
Nadat de uitsluitingen, bijvoorbeeld van controversiële
en nucleaire wapenproducenten, clustermunitie,
tabaksfabrikanten en ernstige Global Compact schenders, zijn
verwijderd uit het belegbare universum, worden mandaten
64
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
verstrekt aan onze (externe) vermogensbeheerders. We
verwachten van onze beheerders dat zij, naast financiële,
ook milieu-, sociale en bestuurlijke (ESG) criteria gebruiken
bij het beheren van onze portefeuilles. Als zij dit niet
voldoende doen, gaan wij de dialoog aan om hen er toe aan
te zetten dit wel te doen. Eind 2013 was de integratie van
ESG-criteria voor 94% van onze portefeuilles van toepassing.
Het aangaan van de dialoog (via (enhanced) engagement) is
van toepassing op ondernemingen waarin we beleggen via
aandelen of bedrijfsobligaties. Dit kan leiden tot uitsluiting
als de doelen die de onderneming geacht wordt te behalen
niet zijn gerealiseerd. In 2013 hadden we namens Achmea
engagements met 213 ondernemingen en 16 enhanced
engagements op thema’s als mensen en arbeidsrechten,
milieu en gezondheid. Namens de klanten van Syntrus Achmea
hadden we engagements met 105 ondernemingen.
Achmea belegt onder meer actief in schone technologie,
duurzame energie, microfinanciering, microverzekeren
en gezondheidszorg. Dit zogeheten ‘impactbeleggen’
doen wij om een positief maatschappelijk effect via de
beleggingsportefeuille tot stand te brengen. Het totale bedrag
dat eind 2013 middels impactbeleggingen was belegd bedroeg
€ 52 miljoen. Stemmen op aandeelhoudersvergaderingen doen
TOTALE BELEGGINGSPORTEFEUILLE
31 DECEMBER 2013 (€ 44,8 MILJARD)
Alternatieve
beleggingen 2%
Aandelen 3%
Derivaten 4%
portefeuillesamenstelling
Eind 2013 bedroeg onze beleggingsportefeuille € 67,4 miljard
(ultimo 2012: € 68,2 miljard). De omvang van de beleggingen
voor rekening en risico van onze polishouders bedroeg per
jaareinde 2013 € 22,6 miljard oftewel 33% van onze totale
beleggingsportefeuille. De beleggingsportefeuille voor eigen
rekening en risico van Achmea is in 2013 met 4% gestegen tot
€44,8 miljard (ultimo 2012: € 43,2 miljard).
TOTALE BELEGGINGSPORTEFEUILLE
31 DECEMBER 2012 (€ 43,2 MILJARD)
Alternatieve
beleggingen 2%
Aandelen 2%
Derivaten 6%
Vastgoed
3%
Deposito’s 6%
Vastgoed
4%
Deposito’s 7%
Vastrentend
82%
Achmea Jaarverslag 2013
we voor alle aandelenportefeuilles. In Nederland doen wij dit
conform de aanbevelingen van de Nederlandse Corporate
Governance Code en in het buitenland langs de lijnen van de
lokale codes. In 2013 werden namens Achmea 1.091 stemmen
uitgebracht en namens de klanten van Syntrus Achmea 760
stemmen (deze aantallen zijn exclusief de volmachtstemmen
die F&C Asset Management voor Achmea uitbracht in het
vierde kwartaal van 2013). Achmea is ondertekenaar van de
UN Principles for Responsible Investment en de UN Principles
for Inclusive Finance en participeert in de Carbon en Water
Disclosure Projecten. Lees meer over Achmea’s beleid en
resultaten over verantwoord beleggen op www.achmea.nl.
Vastrentend
78%
65
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
RELATIEVE VERDELING VASTRENTENDE PORTEFEUILLE
NAAR AARD BELEGGINGEN 31 DECEMBER 2013
(€ 36,7 MILJARD)
Converteerbare obligaties
1%
Vastrentende fondsen
1%
Bedrijfsobligaties
22%
Covered bonds
10%
Asset backed
securities 2%
Leningen en
hypotheken 8%
Staatsgerelateerde en
staatsgegarandeerde
obligaties 8%
Staatsobligaties
48%
RELATIEVE VERDELING VASTRENTENDE PORTEFEUILLE
NAAR AARD BELEGGINGEN 31 DECEMBER 2012
(€ 33,9 MILJARD)
Converteerbare obligaties
1%
Bedrijfsobligaties 18%
Vastrentende fondsen
1%
Covered bonds
6%
Asset backed
securities 2%
Leningen en
hypotheken 9%
Staatsobligaties
53%
Staatsgerelateerde en
staatsgegarandeerde
obligaties 11%
RELATIEVE VERDELING VASTRENTENDE PORTEFEUILLE NAAR RATING 31 DECEMBER 2013
31-12-1013
31-2-2012
AAA*
52%
51%
AA*
20%
26%
A
12%
11%
BBB
12%
9%
<BBB
2%
2%
Geen rating
2%
2%
100%
100%
Totaal
* Franse staatsobligaties hadden een AAA – rating op 31 december 2012.
TOP-5 UITSTAANDE STAATSOBLIGATIES (€ MILJOEN)
31-12-1013
31-2-2012
RATING
Nederland
10.729
10.592
AAA
Duitsland
3.322
4.398
AAA
Frankrijk*
1.797
1.792
AA
Ierland
568
511
BBB
Oostenrijk
526
117
AAA
* Franse staatsobligaties hadden een AAA – rating op 31 december 2012.
Achmea Jaarverslag 2013
66
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Vastrentende portefeuille
De waarde van onze vastrentende portefeuille is in 2013 8%
toegenomen tot € 36,7 miljard (ultimo 2012: € 33,9 miljard).
Een aanpassing van contractvoorwaarden die gerelateerd zijn
aan een van onze gesepareerde beleggingsdepots leidde tot een
verschuiving van € 3,5 miljard aan beleggingen voor rekening
en risico van polishouders naar eigen rekening en risico van
Achmea in 2013. Van de vastrentende portefeuille is ruim
€ 20,7 miljard (ultimo 2012: € 21,8 miljard) oftewel 56%
(ultimo 2012: 64%) belegd in staatsobligaties, staatsgerelateerde
obligaties en staatsgegarandeerde leningen. Veruit het
grootste deel hiervan is belegd in Nederlandse staatsobligaties.
Verder zijn er relatief grote allocaties naar Duitse en Franse
staatsobligaties en beleggen we in Oostenrijkse, Finse en
Belgische staatsobligaties. Omdat Achmea actief is in Ierland en
Griekenland, hebben we daarnaast ook belegd in Ierse
(€ 568 miljoen) en Griekse (€ 13 miljoen) staatsobligaties.
De samenstelling van de vastrentende portefeuille is in 2013
verder aangepast ten gunste van bedrijfsobligaties vanwege
de gunstige credit spread. De reden voor deze aanpassing is
zowel het verhogen van rendement als het beter overeen laten
komen van de beleggingen met de daar tegenoverstaande
verplichtingen. In 2013 is circa € 1 miljard aan staatsobligaties
pro rata verdeeld over asset-backed securities en conservatieve
bedrijfsobligaties. We verwachten in 2014 nog een laatste
uitbreiding van circa € 500 miljoen naar bedrijfsobligaties te
realiseren ten laste van onze allocatie naar staatsobligaties.
Het valutarisico en rentemismatchrisico op onze vastrentende
portefeuille dekken wij grotendeels af, waarbij voor het afdekken
van het rentemismatchrisico tussen beleggingen en verplichtingen
gebruik maken van rentederivaten. Onze vastrentende portefeuille
is prudent belegd. Het grootste deel van de portefeuille heeft een
AAA-rating, terwijl slechts 2% geen investment grade rating heeft
en slechts 2% geen rating heeft.
2013 € 1,0 miljard (ultimo 2012: € 1,0 miljard). Het valutarisico
op onze posities in aandelen en alternatieve beleggingen
dekken wij grotendeels af.
Vastgoedportefeuille
Onze vastgoedportefeuille bedroeg eind 2013 € 1,5 miljard
(ultimo 2012: € 1,6 miljard) oftewel 3% van onze totale eigen
beleggingsportefeuille. De daling van de vastgoedportefeuille
komt enerzijds voor uit een gedeeltelijke verkoop van indirecte
internationale beleggingen en anderzijds uit afboekingen. Eind
2013 bestaat onze vastgoedportefeuille voor € 1,2 miljard uit
directe vastgoedbeleggingen, waarvan 36% woningen, 31%
winkelpanden, 29% kantoorpanden en 4% overig onroerend
goed. Onze vastgoedportefeuille omvat € 308 miljoen aan
indirecte vastgoedbeleggingen. Woningen en kantoren lijken
voor wat betreft hun waardering de bodem bereikt te hebben,
winkelpanden in onze portefeuille lijken nu pas echt te maken
te krijgen met oplopende leegstand en afboekingen. Wij
blijven onze vastgoedportefeuille zo voorzichtig en actueel
mogelijk waarderen. Daarom voeren we op kwartaalbasis
een volledige taxatie uit op 25% van onze portefeuille en
een review op de resterende 75%. Hierdoor wordt in de
loop van een jaar de gehele vastgoedportefeuille volledig
geherwaardeerd. In 2013 is zodoende voor circa € 58 miljoen
op vastgoed afgewaardeerd (2012: € 76 miljoen).
Aandelen- en alternatieve beleggingsportefeuille
Onze aandelenportefeuille bedroeg eind 2013 € 1.152 miljoen
(ultimo 2012: € 948 miljoen) oftewel 3% van onze totale
eigen beleggingsportefeuille. De waardeontwikkeling van
de portefeuille is te danken aan stijgende aandelenmarkten.
Daarnaast hebben wij extra geïnvesteerd in aandelen met
een lage volatiliteit en in opkomende landen. Eind 2013 is
onze aandelenportefeuille voor 85% belegd in volwassen
aandelenmarkten en voor 15% in opkomende markten. Naast
onze aandelenportefeuille beheren we een portefeuille met
alternatieve beleggingen zoals private equity, hedgefondsen,
infrastructuur en grondstoffen. Deze portefeuille bedroeg eind
Achmea Jaarverslag 2013
67
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Risicobeheer
Effectief risicomanagement is van fundamenteel belang voor de
duurzaamheid van Achmea en voor het in stand houden van een
duurzame relatie met onze klanten en andere stakeholders. We
worden blootgesteld aan allerlei risico’s, waaronder verzekeringsrisico, marktrisico, tegenpartijrisico, operationeel risico, liquiditeitsrisico en strategische risico’s. We hebben een raamwerk voor
geïntegreerd risicomanagement geïmplementeerd, dat effectief
bijdraagt aan het verwezenlijken van onze strategie en bedrijfsdoelstellingen. Ons risicoprofiel is de afgelopen jaren redelijk
stabiel, gegeven onze Risk Appetite Statements en het feit dat we
de risicotoleranties en risicolimieten nauwgezet bewaken.
Risk appetite
Als uitgangspunt voor een doeltreffend risicomanagement
binnen Achmea hebben we een risicostrategie vastgesteld met
uitgangspunten met betrekking tot (1) strategische doelstellingen,
(2) risicocultuur en (3) risico-governance. Cultuur speelt een
cruciale rol bij effectief risicomanagement. Er zijn diverse
uitgangspunten gedefinieerd waarbij de Raad van Bestuur en
het management van Achmea onder andere een open cultuur
stimuleren, waarin risico’s openlijk kunnen worden besproken en
waar de besluitvorming gebaseerd is op een juiste balans tussen
risico, kapitaal en verwacht rendement. Onze risicostrategie
is nader uitgewerkt in ons risicobereidheid (risk appetite)
raamwerk, ons governancemodel met ‘drie verdedigingslinies’
en ons raamwerk voor geïntegreerd risicomanagement
(Integrated Risk Management Framework, IRMF), waarin ons
risicomanagementsysteem uiteen wordt gezet.
Risk appetite
De Risk Appetite Statements van Achmea op Groepsniveau
behelzen onze houding ten aanzien van risico’s en vormen niet
alleen een indicatie van de bereidheid om een hoog, dan wel
laag risiconiveau te accepteren, maar ook van het vermogen om
risico’s te nemen. In het verlengde van onze coöperatieve achtergrond wordt onze risicobereidheid met de nodige voorzichtigheid
vastgesteld. De onderstaande figuur geeft een overzicht van onze
belangrijkste verklaringen inzake kapitaal/ liquiditeit, risicobeleid,
verantwoord rendement en kwaliteit van producten/compliance/
maatschappelijk verantwoord ondernemen.
De Risk Appetite Statements worden ten minste eenmaal per
jaar door de Raad van Bestuur geëvalueerd en ter goedkeuring
aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. De Risk Appetite
Statements worden vertaald in relevante risico-indicatoren
(Key Risk Indicators), risicotoleranties en risicolimieten. Risico
toleranties zijn limieten die een duidelijke richting geven aan het
management over het niveau waarop Achmea bereid is aan het
Achmea Jaarverslag 2013
risico te worden blootgesteld. Risicolimieten zijn de limieten die
in het dagelijkse werk worden gebruikt om de grenzen aan te
geven waarbinnen risico’s mogen worden genomen.
Geïntegreerde benadering (IRMF)
We hebben een integraal risicomanagement raamwerk (Integrated Risk Management Framework, IRMF) geïmplementeerd
om ons te ondersteunen bij het in stand houden van een consistent en efficiënt Enterprise Risk Management (ERM) systeem.
Om een geïntegreerde benadering te waarborgen, gebruiken
alle functies van de tweede verdedigingslinie (risico, actuarieel
en compliance) dezelfde risicoclassificatie, vallen ze onder de
risicobereidheid en gebruiken ze methoden en technieken die
complementair zijn aan elkaar.
Het IRMF is een integraal onderdeel van ons bedrijfsplanningsproces. In de loop van het jaar worden diverse risicobeoordelingen uitgevoerd, waaronder een modelstudie naar het economisch kapitaal om de risico’s per risicocategorie te kwantificeren,
een strategische risicobeoordeling (Strategic Risk Assessment)
met het management en de Raad van Bestuur waarin alle potentiële risico’s worden geanalyseerd en scenario’s en stresstests
die inzicht bieden in wat er gebeurt onder extreme omstandigheden of in het geval dat een aantal factoren zich gelijktijdig
voordoet. De genoemde beoordelingen vormen samen de input
voor ons eigen risico- en solvabiliteitsbeoordelingsrapport ORSA
(Own Risk and Solvency Assessment), dat een overzicht van het
huidige en geraamde toekomstige beschikbare kapitaal biedt,
en conclusies of dit voldoende wordt geacht onder normale
en stressomstandigheden, gegeven het risicoprofiel en onze
risicobereidheid. Achmea is goed op weg met de implementatie
van Solvency II, de opvolger van het solvabiliteitsregime voor
verzekeraars van de Europese Unie die per 1 januari 2016 van
kracht wordt, en dit helpt ons om ons kapitaal- en risicomanagement verder te versterken. Specifieke Solvency II-eisen, zoals
de eigen risico- en solvabiliteitsbeoordeling (Own Risk and
Solvency Assessment, ORSA) en de Gebruikstest (Use test) zijn
opgenomen in ons IRMF-systeem.Het risicoprofiel van Achmea
wordt periodiek bewaakt. Voor de belangrijkste risicotypes
verifieert het lijnmanagement periodiek of het risico nog binnen
de vastgestelde limieten ligt. Verder is een raamwerk voor interne controle (Internal Control Framework) geïmplementeerd,
dat gebruikt wordt om de belangrijkste risico’s en belangrijkste
beheersingsmaatregelen in de hele organisatie systematisch te
bewaken. Er worden kwartaalrapporten opgesteld voor de Raad
van Bestuur en het Audit & Risk Committee. Ten slotte rapporteert de interne auditfunctie op basis van auditrapporten en de
managementletter. De beloning is zowel prestatie- als
68
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
risicogerelateerd en in overeenstemming met de voorschriften
(DNB, AFM, Code Verzekeraars).
Binnen en buiten Achmea is er meer aandacht voor compliance.
Het niet naleven van toepasselijke wetten, voorschriften, regels,
organisatienormen en gedragscodes kan resulteren in juridische
of bestuurlijke sancties, substantiële financiële verliezen of reputatieschade. Het is belangrijk voor Achmea om het vertrouwen van
de consument terug te winnen, niet alleen door meer regelgeving,
maar ook als een belangrijk onderdeel van haar interne drijfveren
en strategie. De toezichthouder zal ook meer nadruk gaan leggen
op klantenzorg en nieuwe wetgeving op dit gebied opstellen.
Vandaar dat de extra onderzoeken door de toezichthouder een
enorme invloed op de bedrijfsactiviteiten zullen hebben. Continue
bewaking zal een belangrijk instrument zijn om zekerheid te
bieden dat wettelijke bepalingen worden nageleefd.
RISK APPETITE STATEMENTS
Kapitaalpositie / Liquiditeit
•Het beschikbare kapitaal is minimaal gelijk aan een economisch kapitaal
niveau op 99,95% betrouwbaarheidsniveau op groepsniveau. Daarbij is de
randvoorwaarde dat het minimum aangehouden kapitaal voldoende is voor:
• Een S&P A rating. Achmea monitort het kapitaal op basis van de S&P
vereisten (behorende bij een AA rating op kapitaal) en tolereert een
tijdelijke afwijking daarvan tot een kapitaalniveau behorende bij een A
rating.
• Achmea voldoet aan de kapitaalseisen van de toezichthouder.
•Achmea behoudt voldoende liquiditeit in gematigde stress scenario’s op
zowel holding als business unit niveau om te allen tijde aan haar liquiditeitsverplichting te kunnen voldoen.
•Het behouden van voldoende liquiditeit/flexibiliteit in Achmea’s risico
profiel om Achmea’s markt/tegenpartij risico te kunnen verminderen
door € 1 mld binnen 3 maanden liquide te maken.
•Het behouden van voldoende liquiditeit/flexibiliteit in Achmea’s risicoprofiel om haar economisch kapitaal vereiste op 99,95% betrouwbaarheidsniveau te verminderen met tenminste
€ 350 mln binnen 3 maanden.
Risicobeleid
•Het risicomanagement raamwerk van Achmea borgt dat het prudente
risicobeleid wordt uitgewerkt, geïmplementeerd en bewaakt.
•Achmea voert een adequaat tegenpartijbeleid (inclusief collateral management) dat actief gemonitord wordt.
•Achmea voert een adequaat acceptatiebeleid, herverzekeringsbeleid,
reserveringsbeleid en maakt verantwoorde keuzes voor grondslagen
zoals overlevingstafels en rentecurves.
•Achmea heeft een adequaat en prudent beleggingsbeleid dat uitgaat van
het profiel van de verplichtingen.
•Achmea bewaakt de risico’s van ontoereikende of falende interne
processen, mensen, systemen of van externe gebeurtenissen. Achmea
draagt zorg voor een adequate interne beheersing.
Verantwoord rendement
Kwaliteit van producten / Compliance / MVO
•Achmea wil geen exposure hebben op risico’s waar niet structureel
resultaat op behaald wordt.
•Winst is niet de enige doelstelling. Winst is wel nodig om in continuïteit
gevolg te geven aan de coöperatieve doelstelling.
•Achmea streeft naar een structureel doelrendement dat past bij het
risicoprofiel, haar coöperatieve achtergrond en dividendwensen van
haar aandeelhouders.
•Diensten en producten hebben door gebruik van volume en efficiency
een lage kostenstructuur in vergelijking met de markt bij een voldoende
niveau van kwaliteit.
•Met betrekking tot het operationeel rendement (VNB, COR) wil Achmea
beter presteren dan de markt.
•Besluitvorming vindt plaats op basis van economische overwegingen.
Schommelingen in IFRS resultaten mogen niet leidend zijn.
•Achmea optimaliseert haar risicoprofiel opdat dit bijdraagt aan een
prijsstrategie die minimaal rond het gemiddelde van de markt zit.
•In het acceptatiebeleid is met name solidariteit en daarnaast winstgevendheid leidend. Achmea sluit alleen klanten of klantgroepen op voorhand
uit op basis van moraliteit of expliciete (onverantwoorde) risico’s.
•Achmea biedt producten en diensten aan die zekerheid bieden aan de klant
en voorspelbaar, consistent, begrijpelijk, transparant en integer zijn.
•Relevante wet- en regelgeving is geclusterd in thema’s die aansluiten bij
de bedrijfsprocessen, waardoor volledigheid in het toepassen van weten regelgeving wordt gewaarborgd.
•Er werd vooralsnog gekozen om het Strategische RA statement over
‘Betrokkenheid’ als directe leidraad te gebruiken voor de doorontwikkeling naar Key Risk Indicators, zonder tussenliggende RA Kaderstatements.
Achmea Jaarverslag 2013
69
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Drie verdedigingslinies
Achmea gebruikt het standaardmodel van de branche met
drie verdedigingslinies, waarbij het eigenaarschap voor
risicobeheersing op drie niveaus binnen de organisatie ligt.
Rapportagelijnen versterken de scheiding van taken en de
onafhankelijkheid binnen het model.
DRIE VERDEDIGINGSLINIES
Eerstelijns
Tweedelijns
Derdelijns
Risicomanagement, ingebed in de bedrijfsactiviteiten
•Raad van Bestuur, Finance & Risk Committee en gespecialiseerde commissies
•Divisies/business units: business management, Finance & Risk Committees
en gespecialiseerde commissies
Opstellen en bewaken van het Integrated
Risk Management Framework
• Risk & Compliance op groepsniveau
• Operational Risk managers, Compliance functionarissen en Insurance
Risk managers van Divisies en werkmaatschappijen
Aanvullende zekerheid bieden inzake
Governance, Risicomanagement en
Interne Controles
• Interne audit, werkzaam op zowel
groeps- als bedrijfsniveau
GROEPSCOMMISIES
Finance & Risk Committee
Model Goedkeurings Commissie
Product Beoordelings Commissie
• CFO (voorzitter), 2 andere leden van de
Raad van Bestuur
•Directeuren Finance & Risk van de
divisies
• Groep: Risk & Compliance, Finance,
Asset Management en Capital
Management
• Risk & Compliance (voorzitter),
eigenaren van modellen, ontwikkelaars
van modellen, gebruikers van modellen, controleurs van modellen
• Hierin zijn de Directeuren Finance &
Risk van de divisies vertegenwoordigd
om een goed begrip van het Interne
Model te waarborgen
Alle risicotypes vertegenwoordigd
door:
• Risk & Compliance (voorzitter), Insurance, Market, Operational, Compliance
• Communicatie & Informatie,
Juridisch en Belastingen
•De bank verschaft informatie, heeft
zijn eigen goedkeurings-procedures
• Internationale bedrijven hebben hun
eigen beleid
Op Groepsniveau houdt de Raad van Commissarissen toezicht
op de Raad van Bestuur wat betreft het beleid dat van kracht
is en de daarmee gepaard gaande risico’s. Het Audit & Risk
Committee adviseert de Raad van Commissarissen over
financiële, administratieve en organisatorische complianceaangelegenheden, en over het risicoprofiel en risicomanagement.
de Raad van Bestuur en voor het (financiële en risico-)
management van de groepsafdelingen en financieel directeuren
van diverse bedrijfsonderdelen voor bespreking van en
besluitvorming over kwesties in verband met financieel en
risicomanagement op Groepsniveau. Een subcomité van het FRC
is de Model Goedkeurings Commissie (MGC), met gedelegeerde
verantwoordelijkheid voor het goedkeuren van risicomodellen.
De Product Goedkeurings Commissie (PBC) speelt een belangrijke
beoordelingsrol in het productgoedkeurings- en -evaluatieproces.
Het Finance & Risk Committee (FRC) is een uitvoerend
comité van de Raad van Bestuur. Het is het platform voor
Analoog met de FRC op Groepsniveau zijn er binnen de divisie
comités die de risico’s binnen de organisatie bespreken.
Achmea heeft Risk Committees op zowel Groepsniveau als
binnen de bedrijfsonderdelen.
Achmea Jaarverslag 2013
70
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Met betrekking tot de bancaire activiteiten zijn er diverse
comités die specifieke risicomanagementverantwoordelijkheden
hebben, waaronder het Asset & Liability Committee, Credit
Committee en Pricing Committee.
Risico overview
Als financiële dienstverlener wordt Achmea vanwege
haar kernverzekeringsactiviteiten en bancaire activiteiten
blootgesteld aan allerlei risico’s, waaronder verzekeringsrisico,
marktrisico, tegenpartijrisico, operationeel risico,
liquiditeitsrisico en strategische risico’s. Strategisch risico heeft
in dit opzicht te maken met Achmea’s visie op haar huidige en
toekomstige risicoprofiel, waarbij het risico bestaat dat Achmea
een onjuiste inschatting maakt van de toekomstige situatie en
gebeurtenissen, waardoor Achmea nadelig wordt beïnvloed.
In deze paragraaf vindt u een kort overzicht van ons algemene
risicoprofiel en de belangrijkste beheersingsmaatregelen die zijn
genomen. Voor meer informatie verwijzen we naar de paragraaf
Risicomanagement in ons jaarverslag.
Verzekeringstechnischrisico
Als gevolg van haar brede aanbod verzekeringsproducten
staat Achmea bloot aan leven-, schade-, inkomens- en
zorgrisico’s. Binnen Achmea’s levensrisico overheerst het
langlevenrisico. Achmea accepteert geen hoge industriële
risico’s, zoals van luchthavens of krachtcentrales. Met name
onroerend-goed verzekeringen en casco motorrijtuigen
staan bloot aan catastroferisico’s, waarbij storm en hagel
de belangrijkste natuurlijke gevaren in Nederland vormen
en, in mindere mate, bij onze internationale bedrijven in
Griekenland (Interamerican) en Turkije (Eureko Sigorta)
het aardbevingsrisico. In het algemeen worden de
verzekeringstechnische risico’s voornamelijk beheerst door
middel van productontwikkeling, acceptatiebeleid, het toetsen
van de voorzieningen en herverzekering.
Het renterisico van deze beleggingen en verplichtingen wordt
op economische basis beheerd, waarbij als onderdeel van dit
proces rentederivaten worden gebruikt om de matching van
de verzekeringsverplichtingen te verbeteren. Verder is een
rendementsportefeuille ontwikkeld waarbij door het nemen
van beleggingsrisico wordt geprofiteerd van risicopremies die
in de markten bestaan. We hebben echter een conservatief
beleggingsprofiel.
Tegenpartijrisico
Achmea is blootgesteld aan allerlei tegenpartijen op
het gebied van beleggingen, financieel beheer, bancaire
activiteiten, herverzekering, zorgverleners, tussenpersonen
en polishouders. Het belangrijkste ‘preventiedoel’ bij het
beheren van het tegenpartijrisico is waarborgen dat de
portefeuilles goed gediversifieerd zijn. Achmea’s kredietrisico
bij bancaire activiteiten is voornamelijk geconcentreerd in de
hypothecaire leningen en tegenpartijrisico’s in de geldmarkt en
de kapitaalmarkt, voor Achmea Hypotheekbank, Staalbankiers
en Friends First Finance. Het kredietrisico bij hypothecaire
leningen wordt beheerd door kredietgoedkeuringscriteria toe
te passen en vervolgens de aflossingscriteria te bewaken.
Operationeel risico
Net als andere bedrijven wordt Achmea blootgesteld aan
het risico van verlies ten gevolge van ontoereikende of
falende interne processen, medewerkers of systemen,
of van externe gebeurtenissen. Achmea onderscheidt de
volgende 7 categorieën risicogebeurtenissen: interne fraude,
externe fraude, uitvoering & procesbeheersing, producten &
gedragsregels, bedrijfsonderbreking en systeemfalen, schade
aan fysieke bedrijfsmiddelen en personeelsbeleid en veiligheid.
Het management besteedt veel aandacht aan het beheer van
operationele risico’s, omdat deze een ernstig nadelig effect
kunnen hebben op de bedrijfsprestaties en de verwezenlijking
van onze strategie en bedrijfsdoelstellingen.
Marktrisico
Als financiële dienstverlener staat Achmea bloot aan
marktrisico, vanwege haar grote beleggingsportefeuille,
immateriële activa, minumumgaranties en winstdeling
bij levensverzekeringen en onze retail bankproducten
(hypotheken, consumentenleningen, deposito’s, spaarrekeningen en rekeningen courant). Voor haar Nederlandse
verzekeringsmaatschappijen beheert Achmea de marktrisicoposities binnen een Asset & Liability Management (ALM)
raamwerk. Er is een matching portefeuille ontwikkeld om de
langetermijn-beleggingsrendementen te behalen die in de
verplichtingen uit de verzekeringsovereenkomsten voorzien.
Achmea Jaarverslag 2013
Meer specifiek kan gesteld worden dat interne of externe
fraude financiële verliezen en reputatieschade tot gevolg
kan hebben. Achmea heeft processen voor fraudepreventie
en -opsporing geïmplementeerd om deze risico’s te beperken.
Als verzekeraar is Achmea aan uitgebreide regelgeving
onderworpen. Gerechtelijke en arbitrageprocedures met
betrekking tot aansprakelijkheid kunnen de bedrijfsactiviteiten,
het rendement en de financiële positie van Achmea nadelig
beïnvloeden. Achmea neemt beperkende maatregelen, zoals
het formuleren van eigen normen met betrekking tot producten
die verdergaan dan naleving van wetten en voorschriften.
71
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Cybercriminaliteit kan de bedrijfsactiviteiten en klantenservice
verstoren, wanneer informatie onvoldoende beveiligd is of bij de
verkeerde mensen terechtkomt. Als financiële instelling beschikt
Achmea over vertrouwelijke informatie van polishouders.
Achmea voert ICT-maatregelen in om de informatie te
beschermen en de vertrouwelijkheid te waarborgen. Storing
of vertraging van ICT-systemen kan de bedrijfsactiviteiten of de
realisatie van de gedefinieerde veranderingsplannen verstoren.
Computersystemen zijn cruciaal voor het opslaan, opzoeken en
gebruiken van klant- en bedrijfsgegevens. Achmea streeft ernaar
qua bedrijfsmodel en technologie een e-verzekeraar te worden.
Liquiditeitsrisico
Algemeen liquiditeitsrisico is het risico dat feitelijke en
potentiële betalingen en onderpandverplichtingen niet kunnen
worden verricht resp. nagekomen op het moment dat ze
vervallen. Het liquiditeitsrisico binnen de verzekeringsactiviteiten
van Achmea wordt beperkt door de beschikbaarheid van
geldmiddelen en kasequivalenten en beleggingen in liquide
middelen. Voor de bancaire activiteiten beheert Achmea haar
liquiditeitsrisico op diverse niveaus: de kaspositie op de korte
termijn, financieringsbehoefte op de middellange termijn en
gediversifieerde financiering op de lange termijn.
Strategisch risico
Zoals vermeld houdt het strategische risico verband met
Achmea’s visie op haar huidige en toekomstige risicoprofiel,
waarbij het risico bestaat dat Achmea een onjuiste inschatting
maakt van de toekomstige situatie en gebeurtenissen,
waardoor Achmea nadelig wordt beïnvloed. De volgende
risicogebeurtenissen, verkregen zijn uit onze algemene
beoordeling van ons risicoprofiel zoals geregistreerd in onze
Own Risk & Solvency Assessment (ORSA), zouden een nadelige
invloed kunnen hebben op de verwezenlijking van onze
strategie en bedrijfsdoelstellingen.
Ten eerste is Achmea werkzaam in een uitdagende omgeving.
Op tal van gebieden is sprake van een snelle, drastische
verandering van ons bedrijfsmodel. Om nog beter in de
behoeften van onze klanten te kunnen voorzien, heeft Achmea
het programma ‘Versnellen & Vernieuwen’ gelanceerd.
Met het programma ‘Versnellen & Vernieuwen’ versnelt
Achmea de ontwikkeling van een toekomstbestendig, efficiënt
en flexibel bedrijfsmodel.
Ten tweede kunnen veranderingen in verzekerings- en andere
wetgeving van invloed zijn op Achmea’s bedrijfsmodel. Dit is
met name het geval bij de zorgactiviteiten voor wat betreft de
Achmea Jaarverslag 2013
basiszorgverzekering, maar geldt ook voor sociale zekerheid
en de pensioen- en levensactiviteiten. We beheersen dit risico
door de politieke ontwikkelingen en overheidseisen nauw te
volgen en erop te anticiperen.
Ten slotte zouden de voortdurende volatiliteit in de financiële
markten en de aanhoudend lage renteniveau’s een negatief
effect kunnen hebben op de winstgevendheid en financiële
positie van Achmea, hoewel de financiële markten in
2013 relatief rustig waren, vergeleken met de jaren direct
na het begin van de financiële crisis van 2008. Vooral de
basisrentevoeten die door de centrale banken worden
vastgesteld, blijven op een historisch laag niveau. Als gevolg
van de lage rentepercentages daalt het beleggingsrendement
en zijn rentegaranties duur. Als de rentetarieven nog lang laag
blijven, zal dit van invloed zijn op de aantrekkelijkheid van
verzekeringsproducten en de winstgevendheid van Achmea.
Partieel intern model
Achmea maakt gebruik van kwalitatieve en kwantitatieve
methodes om risico’s vast te stellen en te beoordelen.
Economisch kapitaal is in dit opzicht het potentiële verlies met
een specifieke betrouwbaarheidsgraad voor alle risicotypes die
statistisch kwantificeerbaar zijn. Achmea maakt gebruik van
een partieel intern model om een kwantitatieve schatting van
het risicoprofiel te maken. In dit model worden alle potentiële
verliezen, inclusief negatieve herwaardering van activa en passiva,
beoordeeld. Met behulp van de Solvency II standaardformule of
interne modellen worden de risico’s per business line vastgesteld.
De resultaten van dit model worden gebruikt bij Asset & Liability
Management (ALM), herverzekeringsstrategie, prijsstelling,
performance management en kapitaalbeheer.
Het vereiste kapitaal van het partieel interne model op
Groepsniveau wordt gedefinieerd als de hoogte van het
vereiste kapitaal dat nodig is om aan de verplichtingen te
kunnen voldoen. Het betrouwbaarheidsniveau is gesteld
op 99,5% gedurende een periode van een jaar; dit zonder
rekening te houden met diversificatievoordelen tussen
de dochtermaatschappijen van Achmea. De berekening is
gemaakt op alle entiteiten die tot Achmea B.V. behoren en
in de geconsolideerde IFRS-jaarrekening zijn opgenomen. In
overeenstemming met de Solvency II-grondslagen hebben we
in 2013 de aggregatie- en consolidatiemethode toegepast.
Solvency II maakt onderscheid tussen entiteiten die de
consolidatiemethode hanteren en entiteiten die deze niet
toepassen (niet-geconsolideerd).
72
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
De consolidatiemethode is van toepassing op entiteiten die
verzekeringsactiviteiten uitvoeren. De consolidatiemethode
houdt rekening met diversificatievoordelen tussen dezelfde
risicotypes bij verschillende entiteiten. De niet-geconsolideerde
methode is van toepassing op de overige entiteiten. De
niet-geconsolideerde methode houdt geen rekening met
diversificatie-effecten. De entiteiten die onder de nietgeconsolideerde methode vallen, zijn:
• Entiteiten waarop de Capital Requirement Directive
(CRD) van toepassing is en Institutions for Occupational
Retirement Provisions (IORP). De entiteiten die onder
de Capital Requirement Directive vallen zijn de bancaire
entiteiten en Syntrus Achmea, hiervoor gelden de Baselregels. De Institutions for Occupational Retirement
Provisions (IBPV) bestaat uit Zdravotna Poist’ovna AS, onze
zorgverzekeraar in Slowakije.
• Niet-EER-entiteiten, Eureko Sigorta A.S. en Oranta Insurance
Company L.C.
• Dutch Deduction & Aggregation (D&A) entiteiten;
De Friesland Particuliere Ziektekostenverzekering
NV, De Friesland Zorgverzekeringen NV en FBTO
Zorgverzekeringen NV.
• Overige entiteiten. Dit zijn entiteiten die deel uitmaken
van de Achmea B.V. maar geen verzekeringsactiviteiten
verrichten. Daarom worden ze behandeld als een belegging
(niet-ondersteunende dienstverleningsentiteiten).
De belangrijkste veronderstellingen zijn:
• Het vereiste kapitaal voor de verzekeringstechnische risico’s
Schade, Inkomen en Zorg en marktrisico is gebaseerd op ons
intern model. Voor de overige risicotypen is het standaard
model gebruikt.
• De standaard formule wordt toegepast om het vereiste
kapitaal voor het verzekeringstechnische risico voor leven,
het tegenpartijrisico en het operationeel risico te bepalen.
• Achmea maakt gebruik van de standaard Solvency II
correlaties tussen de belangrijkste risicotypen, behalve als
beide risicotypen volgens het interne model zijn berekend.
In dat geval hanteert Achmea de correlaties zoals die zijn
bepaald in het interne model.
• Voor marktrisico is de waardering van de
verzekeringsverplichtingen gebaseerd op de swap-curve.
Voor het verzekeringstechnische risico is de waardering
gebaseerd op de EIOPA-curve
• Het compenserende effect van latente belastingen is
gebaseerd op de principes van Solvency II
Achmea Jaarverslag 2013
Het vereiste kapitaal komt overeen met € 4,8 miljard.
Marktrisico, levensrisico en zorgrisico domineren het vereiste
kapitaal. Het marktrisico weerspiegelt de netto blootstelling aan
de kapitaalmarkten en omvat beleggingen, vastgoed, spreiding
en renterisico. Het levensrisico heeft voornamelijk betrekking op
het langlevenrisico. Zorgrisico bestaat hoofdzakelijk uit het risico
van medische kosten. Vanwege verdere afname van (ex-post)
compensatie uit het Nederlandse risicovereveningssysteem voor
de zorg neemt het vereiste kapitaal toe. Het netto schaderisico
is relatief gering en gekoppeld aan herverzekeringsregelingen
voor de meeste natuurrampen. De consolidatiemethode houdt
rekening met diversificatievoordelen tussen dezelfde risicotypes
bij verschillende entiteiten. Alle cijfers zijn berekend op grond
van cijfers per ultimo 2013. Vergelijkingscijfers voor 2012 zijn
niet beschikbaar, vanwege de wijziging in het gebruikte model.
Vereist kapitaal (Partieel intern model)
(€ miljard)
2013
GECONSOLIDEERDE BENADERING PER RISICOTYPE
Marktrisico
2,5
Levensrisico
1,7
Zorgrisico
1,5
Schaderisico
0,7
Arbeidsongeschiktheidsrisico
0,3
Tegenpartijrisico
0,5
Diversificatie en overige effecten
Basis vereist kapitaal
(‘geconsolideerde benadering’)
Verliesabsorberend vermogen van latente
belastingen
-2,9
4,3
-0,7
Operationeel risico
0,4
Vereist kapitaal ('geconsolideerde benadering')
4,0
NIET-GECONSOLIDEERDE BENADERING
SCR CRD’s & IBPV's
0,4
SCR Niet-EER
0,1
SCR D&A
0,2
SCR overige entiteiten
0,1
Vereist kapitaal Achmea Group
4,8
SCR betekent Solvency Capital Requirement
73
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Kapitaal- en liquiditeitsmanagement
Kapitaalmanagement
Raamwerk voor kapitaalmanagement
Goed kapitaal- en liquiditeitsmanagement is van fundamenteel
belang voor het waarborgen van de continuïteit voor onze
klanten, onze stakeholders en de organisatie. We hebben
daarom een robuuste balans en effectief kapitaal- en
beleggingsmanagement vastgesteld als een van de kritieke
succesfactoren voor het realiseren van onze ambitie om de
meest vertrouwde verzekeraar te worden. In overeenstemming
met onze risk appetite (risicobereidheid) streven we er naar
een gezond en toereikend kapitaalsniveau op basis van de eisen
van Solvency I, Solvency II en Standard & Poor’s te houden en
consequente toepassing van ons kapitaalmanagementbeleid in
de praktijk te waarborgen.
Kapitaalpositie per 31 december 2013
Het totale eigen vermogen daalde naar € 9.702 miljoen (2012:
€ 10.483 miljoen). De mutatie is voornamelijk veroorzaakt
door het nettoresultaat van € 344 miljoen, € 168 miljoen
dividenduitkeringen op gewone aandelen, € 22 miljoen
dividenduitkeringen op preferente aandelen en couponbetalingen
op hybride kapitaal voor een bedrag van € 79 miljoen. Het hybride
kapitaal (deel van het totale eigen vermogen) daalde ultimo
2013 naar € 967 miljoen (2012: € 1.325 miljoen) door aflossing
van € 225 miljoen en het terugkopen van € 133 miljoen aan
hybride kapitaalinstrumenten. Daartegenover is € 500 miljoen
Tier-2 achtergestelde obligaties aangetrokken, die onder IFRS
kwalificeren als schuld maar voor solvabiliteitsdoeleinden
worden meegeteld als beschikbaar kapitaal.
ONTWIKKELING EIGEN VERMOGen
Kapitaalmanagement is een integraal onderdeel van de
wijze waarop we onze organisatie sturen. Het raamwerk
voor kapitaalmanagement is ontwikkeld om te waarborgen
dat Achmea Groep en zijn dochterondernemingen zijn
gekapitaliseerd in overeenstemming met externe wettelijke
eisen en de door de Raad van Bestuur vastgestelde eisen voor
risk appetite, risicotolerantie en economisch kapitaal. Het
kapitaalmanagement raamwerk en de risk appetite statements
zijn nader uitgewerkt in het hoofdstuk Risicomanagement
van dit jaarverslag. De belangrijkste doelstellingen van ons
kapitaalmanagement zijn om:
• Op basis van een risicogebaseerde kapitaaltoewijzing
methodiek kapitaal toe wijzen aan bedrijfsonderdelen,
in overeenstemming met de strategische doelstellingen
van de groep en het optimaliseren van rendementen op
economisch en vereist kapitaal
• Het dividendbeleid en de dividenduitkeringen van de groep
te beheren, waarbij rekening wordt gehouden met de eisen
van aandeelhouders en toezichthouders
• Uitvoering te geven aan de interne toetsing van de
kapitaaltoereikendheid, inclusief de planning van
kapitaalsposities voor de korte tot middellange termijn en
het uitvoeren stresstests.
Achmea heeft streefniveaus voor de hoogte van kapitaal
vastgesteld voor Solvency I, Solvency II (op basis van ons
partieel intern model) en voor Standard & Poor’s met een
AA-rating. Voor het geval dat de hoogte van het kapitaal
onder het vooraf gedefinieerde drempelniveau komt, zijn er
maatregelen gedefinieerd.
Achmea Jaarverslag 2013
Totaal eigen vermogen 31/12/2012
Nettoresultaat
(€ miljoen)
10.483
344
Dividend- en couponbetalingen
aan aandeel- en obligatiehouders
-273
Aflossing en inkoop
kapitaalinstrumenten
-358
Herwaardering aandelen en
vastrentende portefeuille
-97
Reserve koersverschillen
-108
Herwaarderingseffect van de netto
pensioenvoorziening
-291
Overige mutaties
Totaal eigen vermogen 31/12/2013
2
9.702
De herwaarderingsreserve nam in 2013 per saldo met
€ 97 miljoen af door de gestegen marktrentes en hogere
aandelenindices. De beleggingsresultaten op vastrentende
waarden en interestderivaten voor eigen rekening en risico
uit het Pensioen- en Levenbedrijf worden apart gezet in
het zogenaamde Fund for Future Appropriation (FFA), een
voorziening ter dekking van de verplichtingen aan onze klanten
met een levensverzekering in verband met nog niet in de
winstdeling betrokken beleggingsresultaten. Het FFA maakt
deel uit van de verzekeringstechnische verplichtingen. Door de
gestegen marktrentes daalde de ongerealiseerde herwaardering
op onze vastrentende portefeuille met € 683 miljoen, waarvan
€ 588 miljoen is onttrokken aan de FFA. De FFA bedraagt ultimo
2013 circa € 2,2 miljard (ultimo 2012: € 3,3 miljard). Door de
74
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
lagere koers van de Turkse Lira nam de reserve koersverschillen
met € 108 miljoen af.
Achmea past met ingang van 2013 de herziene International
Accounting Standard IAS19 toe. Deze standaard bepaalt
hoe ondernemingen hun pensioenverplichting op de balans
moeten opnemen en waarderen. Onder de herziene standaard
is het niet langer toegestaan om gebruik te maken van de
zogenoemde ‘corridor methode’ voor de verwerking van
actuariële winsten en verliezen, maar moeten winsten en
verliezen direct in het eigen vermogen worden verwerkt. Op
grond van de nieuwe verslaggevingsregels is een bedrag van €
291 miljoen aan ongerealiseerde actuariële verliezen ten laste
van het eigen vermogen gebracht en is ook de stand van 1
januari 2013 van het eigen vermogen aangepast.
van deze verplichtingen (LAT). De berekening van de
toereikendheidstoets is gebaseerd op de ECB AAA-rentecurve
- inclusief de ultimate forward rate (UFR). De groepssolvabiliteit
exclusief UFR zou 10% lager uitkomen (ultimo 2012: 19% lager).
De core Tier-1 ratio van Achmea Bank is toegenomen tot
15,9 % (ultimo 2012: 14,2 %) en de core Tier-1 ratio van
Staalbankiers tot 17,0 % (ultimo 2012: 14,2 %).
Solvency 1 ratios
DOELPERCENTAGE
STAND
31 DECEMBER
2013
190%
202%
• Schade
185%
226%
• Zorg
140%
185%
• Pensioen & Leven
175%
220%
• Herverzekering
200%
381%
• Friends First
175%
203%
• Overige
130%
198%
BEDRIJFSONDERDEEL
Groep (IGD)
Nederland
Solvency I-positie per 31 december 2013
Achmea’s solvabiliteitsratio op basis van de Insurance Group
Directive (IGD, d.w.z. na deconsolidatie van bancaire en
pensioendienstverleningsactiviteiten) daalde naar 202%
ultimo 2013 (ultimo 2012: 212%). Het beschikbare kapitaal
daalde met € 481 miljoen en het vereiste kapitaal nam af met
€ 38 miljoen. De daling van de solvabiliteitratio is het gevolg
van een combinatie van ontwikkelingen. De in april 2013
uitgegeven € 500 miljoen Tier 2-hybride kapitaalinstrumenten
maken deel uit van het aanwezige kapitaal en dragen bij
aan een hogere solvabiliteitsratio. De solvabiliteitsratio nam
eveneens toe door het nettoresultaat van € 344 miljoen over
2013. Het beschikbare kapitaal daalde als gevolg van het
aflossen en het terugkopen van hybride kapitaalinstrumenten
voor € 358 miljoen en dividenduitkeringen en
couponbetalingen voor een bedrag van € 273 miljoen.
In juli 2013 werd door Fitch de kredietwaardigheid van
Frankrijk verlaagd van AAA naar AA+. Als gevolg hiervan
worden Franse staatsobligaties niet langer meegewogen
bij de berekening van de ECB AAA-rentecurve. Dit heeft
geleid tot een daling van de rentecurve die gebruikt wordt
voor het verdisconteren van verplichtingen en daarmee
tot een afname van de marge in de toereikendheidstoets
Solvency 1 positie (IGD)
Beschikbaar kapitaal
(€ miljoen)
2013
2012
7.954
8.435
Vereist kapitaal
3.947
3.985
Surplus
4.007
4.450
Solvency 1 ratio (IGD)
202%
212%
Achmea Jaarverslag 2013
Internationaal
Besluit Prudentiële Regels 2014 - “Solvency 1.5”
Naar verwachting zal de Solvency II-wetgeving met ingang
van 1 januari 2016 van kracht worden. Om het huidige
Nederlandse solvabiliteitsregime al meer risicogebaseerd
te maken, heeft het Nederlandse Ministerie van Financiën
aanvullende solvabiliteitsrichtlijnen ingevoerd die vanaf
1 januari 2014 gelden. Deze richtlijnen gelden op het niveau
van de (verzekerings-) rechtspersonen. De belangrijkste
eis is de verplichting om toestemming van DNB te vragen
voor dividenduitkeringen van rechtspersonen als het
solvabiliteitsniveau lager is dan het door DNB voorgeschreven
minimumniveau. Voor levensverzekeraars is een specifiek
risicogebaseerd ‘theoretisch solvabiliteitscriterium’
geïntroduceerd. Met de nieuwe richtlijnen worden verder
de verplichting om een Eigen Risico Beoordeling in te dienen
bij DNB en enkele wijzigingen in de rapportage aan de
toezichthouder ingevoerd. Aangezien Achmea al vrij ver is
met de voorbereidingen voor Solvency II zijn de consequenties
van de nieuwe richtlijnen voor Achmea beperkt.
75
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Solvency II-kapitaalpositie per 31 december 2012
In 2013 hebben we de kapitaalvereisten van al onze
rechtspersonen op basis van de jaarcijfers per 31 december
2012 berekend, waarbij zowel de standaardformule van
Solvency II als onze eigen partieel intern model is gebruikt.
De Solvency II-ratio van 183% (exclusief bancaire en IORPentiteiten) laat zien dat Achmea op basis van het partieel
intern model en de consolidatiemethode goed gekapitaliseerd
is. Bij de berekeningen zijn prudente aannames gehanteerd.
De uitkomsten zouden nog hoger zijn indien de huidige
voorstellen voor de verwerking van lange termijngaranties in
aanmerking zouden zijn genomen.
obligatie, die in 2014 vervalt. Ultimo 2013 heeft Achmea twee
hybride kapitaalleningen voor in totaal € 967 miljoen, een voor de
particuliere markt en een voor de institutionele markt, uitstaan en
één Tier 2-lening in de institutionele markt voor € 500 miljoen.
Dientengevolge steeg de debt leverage (berekend door nietbancaire schulden en perpetuals als percentage te nemen van
de som van het totale eigen vermogen, niet-bancaire schulden
en perpetuals minus goodwill) naar 27,9% (ultimo 2012:
21,4%). De stijging is voornamelijk veroorzaakt door de eerder
genoemde voorfinanciering van de senior obligatie van
€ 750 miljoen. De liquiditeitspositie bedroeg € 640 miljoen
ultimo 2013. Na correctie voor deze liquiditeitspositie zou
de debt leverage 23,5% bedragen. De double leverage ratio
bedroeg 106,5% ultimo 2013 (ultimo 2012: 104,4%).
Financieringsstrategie
Our strategy on funding is based on safeguarding access Onze
financieringsstrategie dient de toegang tot internationale
kapitaal- en kredietmarkten tegen geringe kosten te waarborgen,
waarbij het niveau van kredietwaardigheid in lijn ligt met dat
van concurrenten. Dit is met name van belang op het moment
dat ontwikkelingen in de financiële markten de toegang daartoe
bemoeilijken. De financieringsactiviteiten bij Achmea zijn
gecentraliseerd en worden op concernniveau gecoördineerd,
hoewel in principe elke operationele dochteronderneming zelf
verantwoordelijk is voor de financiering van haar activiteiten.
Achmea kan de activiteiten van bepaalde dochterondernemingen
financieren via achtergestelde leningen of andere vormen van
kapitaal en leningen. Als holding maakt Achmea voor haar
financiering hoofdzakelijk gebruik van dividenduitkeringen,
interne kostendoorbelastingen en overtollige liquiditeiten
van dochterondernemingen en deelnemingen. Interne
financieringen zijn aan wettelijke beperkingen onderworpen
en, in het geval van een deelneming, aan het door die
deelneming vastgestelde dividendbeleid. De tabel in de
volgende kolom geeft als aanvulling op het kasstroomoverzicht
in de jaarrekening een uitgebreid overzicht van de kapitaal- en
liquiditeitsstromen van de Holding. Gegeven de governance
in Achmea groep reflecteert dit perspectief vanuit de Holding
het best de kasstromen tussen de Holding en de operationele
activiteiten binnen de groep. Mede gegeven de solide
toegang tot kapitaalmarkten beschikt Achmea over voldoende
financiële flexibiliteit.
Het kapitaal van de groep bestaat naast gewone aandelen
uit preferente aandelen (€ 311 miljoen), hybride kapitaal
(€ 967 miljoen) en langetermijn Tier-2 leningen (€ 500 miljoen).
De senior schuldpositie ultimo 2013 van € 1.161 miljoen is
tijdelijk hoog vanwege de voorfinanciering van de 7,375% senior
Achmea Jaarverslag 2013
OVERZICHT VAN KASSTROMEN
OP HOLDING NIVEAU*
Geldmiddelen ontvangen uit
operationele activiteiten
(€ MILJOEN)
2013
Schade
154
Zorg
148
Pensioen & Leven
Internationaal
66
117
Overige
8
Opbrengsten uit desinvesteringen
1
Financiering / groepsactiviteiten
Netto betaalde rente
Dividend en couponbetalingen
-53
-266
Premie aandelenderivaat
-57
Netto mutatie in leningen
916
Verrekening van belastingen
247
Holdingactiviteiten
-559
Investeringen in bedrijfsonderdelen
en deelnemingen
Internationaal
-21
Bancaire activiteiten
-57
Overige
-39
Netto mutatie geldmiddelen
605
* Dit betreft Achmea B.V. en alle kasstromen die primair betrekking hebben op verantwoordelijkheden van de holding en zijn exclusief de kasstromen die betrekking hebben op (specifieke) operationele bedrijfsonderdelen.
76
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
In 2013 verrichte Achmea de volgende kapitaalmarkttransacties:
• April – terugkoop van € 133 miljoen van in totaal € 500 miljoen
Perpetual Capital Securities met een coupon van 5,125%
• April – uitgifte van € 500 miljoen Subordinated Fixed to Floating
Capital Securities met een coupon van 6%. Deze hebben een
looptijd van 30 jaar en een eerste call optie na 10 jaar
• Mei – vervroegde aflossing van € 225 miljoen Perpetual
Capital Securities met een coupon van 8,375%
• Mei – uitgifte van CHF 200 miljoen (€ 160 miljoen) Senior
Unsecured obligaties met een coupon van 1,5%. De
obligaties hebben een looptijd van 6 jaar
• November – uitgifte van € 750 miljoen Senior Unsecured
obligaties met een coupon van 2,5%. De obligaties hebben
een looptijd van 7 jaar
KAPITAALSTRUCTUUR
(31 december 2013: € 11.223 MILJOEN)
Achtergestelde
leningen
1.661 (15%)
ALLOCATIE VAN KAPITAAL
(31 december 2013: € 11.223 MILJOEN)
Senior obligaties
500 (4%)
Overig
962 (9%)
Bank
742 (7%)
Hybride kapitaal
967 (9%)
Kernkapitaal
9.735 (78%)
De robuustheid van de financiële positie van Achmea blijkt
uit de structuur en de samenstelling van het aanwezige
kapitaal. Core en Tier-2 kapitaal omvatten 91% van de totale
financiering. Genormaliseerd voor de eerdergenoemde
voorfinanciering van de € 750 miljoen senior obligatie zou deze
ratio toenemen tot 97%. Onderstaande grafieken tonen de
allocatie van het kapitaal over de activiteiten van Achmea en
bevestigen het economisch voordeel van diversificatie.
Internationaal
962 (9%)
Schade
1.923 (17%)
Overtollige geldmiddelen
-640 (-6%)
Pensioen & Leven
3.966 (35%)
Zorg
2.668 (24%)
SAMENSTELLING VAN HET TOTAAL EIGEN VERMOGEN
(31 DECEMBER 2013: € 9,702 MILJOEN)
VOBA
(value of business acquired)
123 (1%)
Overige immateriële
activa 216 (2%)
Goodwill
905 (9%)
Gewoon
aandelenkapitaal
8.458 (87%)
Achmea Jaarverslag 2013
77
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
Liquiditeitsmanagement
Liquiditeitsbeleid
Volgens de risk appetite statements van Achmea moet de
liquiditeitspositie van de Groep toereikend zijn en te allen tijde
financiële flexibiliteit bieden. In het liquiditeitsbeleid is vastgelegd
hoe Achmea en haar Schade-, Zorg-, Leven- en Bancaire
dochterondernemingen het liquiditeitsrisico beheren. Verder zijn
er rekenmodellen ontwikkeld die over diverse tijdshorizonnen
een prospectief beeld geven van de liquiditeitspositie en -risico’s
van Achmea; dit onder normale omstandigheden en voor een
reeks matige tot extreme stressituaties. De rekenmodellen en
de gestelde limieten helpen Achmea om te voldoen aan de risk
appetite statements zoals gedefinieerd door het Finance & Risk
Committee. De rekenmodellen waarborgen dat we vroegtijdig
gewaarschuwd worden als het risico van onvoldoende
liquiditeit om aan verplichtingen te voldoen dreigt. Verder
stellen de modellen ons in staat om kwantitatieve informatie
over de liquiditeitspositie op diverse niveaus te verschaffen
aan toezichthouders en andere stakeholders. Voor extreme
scenario’s zijn diverse noodmaatregelen gedefinieerd om
liquiditeit te genereren.
Liquidity holding, verzekerings en bancaire entiteiten
Achmea houdt voor liquiditeitsdoeleinden op concernniveau
gecommitteerde en niet-gecommitteerde kredietfaciliteiten aan
bij een reeks van voornamelijk internationale banken.
Ultimo 2013 zijn de gecommitteerde kredietfaciliteiten
(€ 750 miljoen) niet aangesproken. De kredietfaciliteiten bevatten
geen convenanten met betrekking tot financiële ratio’s of
bancaire convenanten met de verplichting tot aflossing indien
de rating wordt verlaagd. De kredietfaciliteiten zijn in 2012
herzien en in 2013 verlengd. De huidige faciliteit verloopt in 2018.
Een lagere rating kan wel van invloed zijn op de hoogte van de
rentepercentages.
Deze laatste twee hebben een looptijd van 2 respectievelijk
5 jaar. De emissies als onderdeel van het programma
voor leningen op de middellange termijn stellen Achmea
Hypotheekbank in staat de financiering verder te diversifiëren.
Daarnaast streven we er naar meer ongedekte financiering
te hebben door via onderhandse uitgifte obligaties bij
geselecteerde tegenpartijen te plaatsen; dit leverde in de loop
van het jaar € 122 miljoen op.
Dividendbeleid
Bij de kapitaaluitbreiding in april 2009 is met de aandeelhouders
overeengekomen dat de dividenduitkeringen aan gewone
aandeelhouders 45% van de nettowinst toerekenbaar aan
aandeelhouders zullen bedragen. Dividendvoorstellen dienen
te worden goedgekeurd door de Algemene Vergadering van
Aandeelhouders.
Ratings
In 2013 bleven de S&P-ratings van de Achmea Groep en de
Achmea verzekeringsbedrijven ongewijzigd volgens de herziene
S&P-ratingscriteria. Onze huidige groepsrating is A- met een
stabiele outlook en de rating van onze verzekeringsbedrijven
is A+ met eveneens een stabiele outlook. De S&P-rating van
Achmea Hypotheekbank bleef ongewijzigd A met een negatieve
outlook. Dit vooruitzicht is gebaseerd op het standpunt van S&P
dat Nederlandse banken blootstaan aan een verhoogd risico
ten gevolge van een (mogelijk) langdurige economische crisis in
Nederland en de eurozone.
De liquiditeitspositie van onze verzekeringsbedrijven is meer dan
gezond, aangezien we een hoog niveau van liquide beleggingen
aanhouden in onze beleggingsmix, waaronder snel liquide te
maken overheidsobligaties en beursgenoteerde aandelen.
Onze bankbedrijven hebben een gezonde liquiditeitspositie en
hebben deze positie ruim boven de wettelijke eisen gehouden.
Achmea Hypotheekbank is in 2013 driemaal de markt ingegaan
met de emissie van een Residential Mortgage-Backed Security
die € 781 miljoen aan extra financiering opleverde, en met twee
emissies van € 300 miljoen respectievelijk € 500 miljoen Senior
Unsecured leningen.
Achmea Jaarverslag 2013
78
verslag van de raad van bestuur
Onze financiële resultaten
ratings
ENTITEIT
TYPE
S&P
CCR
A-
Achmea Schadeverzekeringen N.V.
CCR / IFSR
A+
Achmea Zorgverzekeringen N.V.
CCR / IFSR
A+
Achmea Pensioen- & Levensverzekeringen N.V.
CCR / IFSR
A+
FITCH
MOODY’S
Holding
Achmea B.V.
Insurance entities
Banking entities
Achmea Hypotheekbank N.V.
Achmea Hypotheekbank N.V.
CCR lange termijn
CCR korte termijn
Secured debt
programma Covered bond
programma
A
A-1
A
AF2
AAA
Aa2
CCR: Counterparty Credit Rating
IFSR: Insurer Financial Strength rating
Achmea Jaarverslag 2013
79
Governance
Governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Corporate governance
Biografieën bestuurders en commissarissen
82
92
102
governance
Verslag van de
Raad van Commissarissen
Verslag van de Raad van Commissarissen
Belangrijkste ontwikkelingen in 2013
De huidige strategie, de geboekte voortgang bij de verdere
inspanningen om de klant centraal te stellen in alles wat
we doen, vermindering van de kosten en de complexiteit
en het Programma Versnellen & Vernieuwen waren de
belangrijkste onderwerpen op de agenda van de Raad van
Commissarissen in 2013. Ook de commissies van de Raad
van Commissarissen bogen zich over allerlei onderwerpen,
waaronder de resultaten, het risicobeheer, de corporate
governance, de opvolgingsplanning, het beloningsbeleid en
de samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van
Commissarissen. De Raad van Commissarissen heeft zich
naast haar toezichthoudende taak regelmatig gekweten van
haar adviserende taak door de Raad van Bestuur, gevraagd en
ongevraagd, van advies te dienen.
In 2013 zijn acht vergaderingen van de Raad van
Commissarissen gehouden, namelijk zeven gewone
vergaderingen en één buitengewone vergadering. Alle
vergaderingen zijn door vrijwel alle leden bijgewoond, de
absentie was verwaarloosbaar. Indien leden wel afwezig waren,
voorzagen zij de vergadering op voorhand van hun inbreng en
machtigden zij een ander lid om hun stem in de vergadering
uit te oefenen. Zeven vergaderingen zijn gehouden op het
hoofdkantoor van Achmea in Zeist. De andere vergadering
vond plaats bij dochteronderneming Interamerican Greece in
Athene, Griekenland.
In 2013 heeft de Raad van Commissarissen in de eerste
vergaderingen aandacht besteed aan de opvolgingsplanning
voor zowel de Raad van Bestuur als de Raad van
Commissarissen. In 2012 trad Thomas van Rijckevorsel af
en begin 2013 vertrok Gerard van Olphen uit de Raad van
Bestuur. De Raad van Commissarissen heeft uitgebreid
gesproken over de vervulling van de ontstane vacatures. De
Raad van Commissarissen is van mening dat de functie van
Chief Financial Officer (CFO) en Chief Risk Officer (CRO) in het
kader van een moderne governance en gegeven de zwaarte
van beide takenpakketten niet in één persoon verenigd
moeten zijn. Daarop is in samenspraak met de voorzitter van
de Raad van Bestuur besloten om de vacature voor CFRO te
splitsen in een functie voor CFO en een functie voor CRO.
Daarnaast is besloten de tweede vacature in te vullen met
verzekeringskennis en commercie, in het bijzonder gericht op
Zorg en Internationaal.
Achmea Jaarverslag 2013
Per 1 april 2013 zijn de vacature voor CFO en de vacature
voor Zorg en Internationaal vervuld met de benoeming van
respectievelijk de heren Huub Arendse en Roelof Konterman.
De vacature voor CRO wordt per 1 maart 2014 vervuld met de
benoeming van Henk Timmer, de huidige Directeur Internal
Audit van Achmea. Tot zijn benoeming is de vacature van CRO
tijdelijk vervuld door Huub Arendse. Alle drie de heren hebben
bewezen expertise op hun onderscheiden vakgebied. Ook
kennen zij Achmea vanuit hun verschillende achtergronden
goed. De Raad van Commissarissen is zeer content met hun
benoeming. Hoewel Achmea het belang van meer man/vrouwdiversiteit onderkent, blijven het behoud en de versterking
van de juiste mix van vaardigheden toch de belangrijkste
bepalende factoren in dit selectieproces.
Per 1 januari 2013 is mevrouw Lineke Sneller als commissaris tot
de Raad van Commissarissen toegetreden waardoor de kennis
in de Raad van Commissarissen op het gebied van ICT verder is
vergroot. Per 28 maart 2013 is de heer Henk Slijkhuis uit de Raad
van Commissarissen teruggetreden. De Raad van Commissarissen
beraadt zich thans over de opvolging van Bé van der Weg die
op 20 maart 2014 regulier aftreedt als lid van de Raad van
Commissarissen. Gedetailleerdere informatie over wijzigingen
in de samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van
Commissarissen in 2013 is terug te vinden in het verslag van de
Selectie & Benoemingscommissie in dit hoofdstuk.
Begin 2013 werd door alle leden van de Raad van
Commissarissen de ‘eed of belofte voor de financiële sector’
(bekend als de ‘bankierseed’) afgelegd in een bijeenkomst
waarin door de Raad van Commissarissen is doorgesproken
over de noodzaak tot verder herstel van vertrouwen in de
financiële sector en welke maatregelen Achmea daar in
neemt. Het afleggen van de eed wordt door de Raad van
Commissarissen beschouwd als een belangrijke bevestiging
van de inzet op deze maatregelen.
De relatie met de Raad van Bestuur bleef ook in 2013 goed.
De Raad van Commissarissen complimenteert de Raad van
Bestuur met zijn visie, transparantie en open benadering
van de individuele commissarissen en van de Raad van
Commissarissen als orgaan. De verslagen en overige informatie
die aan de Raad van Commissarissen zijn verschaft, waren
van een goed niveau en, waar van toepassing en noodzakelijk,
evenwichtig wat betreft de belangen voor alle stakeholders
van de onderneming. In de jaarlijkse evaluatie van de Raad van
Commissarissen is de goede relatie met en openheid vanuit de
Raad van Bestuur opnieuw bevestigd.
82
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Strategie
De Raad van Commissarissen houdt zich voortdurend bezig
met de bewaking van de uitvoering van en de advisering
over de strategie van Achmea. In 2013 hebben de Raad van
Commissarissen en de Raad van Bestuur veelomvattende
discussies gevoerd over de strategie van Achmea op de langere
termijn. Samen met de Raad van Bestuur concludeerden
wij dat Achmea het programma tot vernieuwing van het
bedrijf en verbetering van de resultaten moest versnellen en
intensiveren om de goede financiële basis van het concern
ook in te toekomst te behouden en om de ambitie van meest
vertrouwde verzekeraar waar te maken. Daarbij heeft de
Raad van Commissarissen benadrukt dat het niet alleen gaat
om kosten, maar in belangrijke mate om het behouden en
vergroten van waarde door versneld mee te gaan met en
in te spelen op de wensen van onze klanten op het gebied
van digitalisering. In lijn met deze conclusie heeft de Raad
van Bestuur in 2013 de managementagenda Versnellen &
Vernieuwen opgesteld. Deze agenda omvat vier speerpunten:
klantgedreven organisatie, concurrerende kosten,
medewerkers in verandering en verantwoord rendement. In
de loop van 2013 hebben de Raad van Commissarissen en de
Raad van Bestuur de managementagenda zowel op hoofdlijnen
als in detail besproken. De Raad van Commissarissen
onderschrijft de richting en de stevige ambitie van deze
managementagenda volledig.
In 2013 heeft ook een herijking van de internationale strategie
van Achmea plaatsgevonden. De Raad van Commissarissen
is van deze herijking op de hoogte gehouden en heeft
de uitkomsten in november gedetailleerd geëvalueerd,
daarover geadviseerd en de haalbaarheid ervan getoetst. De
Raad van Commissarissen heeft volledig ingestemd met de
herijkte internationale strategie en haar speerpunten: het
inzetten van kernkwaliteiten in het buitenland, internationale
samenwerking met Rabobank in de agribusiness en daarnaast
verdere samenwerking binnen Europa met de Eurapco
partners. De Raad van Commissarissen heeft benadrukt dat
het van belang is dat de strategische keuzes van Achmea ook
het kompas vormen voor de internationale bedrijfsonderdelen
en voor internationale investeringsbeslissingen.
Voor wat betreft het onderwerp Klantbelang Centraal stelt
de Raad van Commissarissen vast dat Achmea in 2013 goede
stappen heeft gezet om nog klantgerichter te worden. Met
de Raad van Bestuur is geconstateerd dat het tempo van
verandering en de eenduidigheid groepsbreed verbeterd
moest worden. Hierom is aan het begin van het jaar een
Achmea Jaarverslag 2013
centraal programma ingesteld met rechtstreekse sturing
onder de Raad van Bestuur. Om uit te groeien tot de meest
vertrouwde verzekeraar en te voldoen aan de standaarden die
door de AFM zijn vastgesteld, zijn er nog meer aanpassingen
nodig. De Raad van Commissarissen heeft de Raad van
Bestuur opgeroepen om nog voortvarender op te treden
en is verheugd vast te stellen dat Klantbelang Centraal een
belangrijk element van de managementagenda Versnellen &
Vernieuwen is.
Financiën en risico
De Raad van Commissarissen heeft in 2013 uitgebreid
gesproken over de financiële situatie van Achmea op basis
van de halfjaar- en kwartaalcijfers, naast de discussie en
goedkeuring van het jaarverslag en de jaarrekening over 2012.
De Raad van Commissarissen heeft net als het Audit & Risk
Committee uitgebreid met de Raad van Bestuur gesproken
over de kosten verbonden aan interne en externe FTE’s en
hoe daarop gestuurd wordt. In dat gesprek heeft de Raad
van Commissarissen benadrukt dat het van belang is vooral
oog te hebben voor de kosten verbonden aan de FTE’s en
niet voor het aantal medewerkers als zodanig. Risico’s en
het effect daarvan op Achmea waren ook in 2013 weer een
belangrijk onderwerp voor de Raad van Commissarissen.
Terwijl de banken- en staatsschuldencrisis voortduurde en het
marktklimaat zich turbulent en onvoorspelbaar ontwikkelde,
bleven de Raad van Commissarissen en het Audit & Risk
Committee intensieve gesprekken voeren over de juiste risk
appetite van de Groep. De Raad van Commissarissen is van
mening dat een duidelijke risicobereidheid essentieel is om
risico’s effectief te beheersen en het de onderneming mogelijk
te maken om het gewenste (maatschappelijk verantwoorde)
rendement op beleggingen te realiseren. De Raad van
Commissarissen heeft vastgesteld dat gedurende het jaar de
risicobereidheid verder in de organisatie en de bedrijfsplanning
is verankerd, bijvoorbeeld door middel van specifieke
risicodashboards.
Portefeuillebeheer
De Raad van Commissarissen heeft zich in 2013 gebogen over
een aantal (des)investeringen. Behalve zijn goedkeuring heeft de
Raad van Commissarissen waar gepast ook feedback en input
gegeven aan de Raad van Bestuur. De Raad van Commissarissen
is gedurende het jaar volledig op de hoogte gehouden van de
desinvestering van de Roemeense (29 januari) en Bulgaarse (21
augustus) activiteiten van Achmea alsmede van de verkoop van
Achmea Insurance Ireland Limited (25 november) en de verkoop
van de leningenportefeuille van Friends First Finance (19
83
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
december). De Raad van Commissarissen behoefde op grond
van materialiteit niet formeel goedkeuring te geven voor deze
transacties, maar staat volledig achter de besluiten, die passen
binnen de door de Raad van Commissarissen onderschreven
internationale strategie. Eerder gedane overnames en
potentiële desinvesteringen passeerden gedurende 2013
eveneens de revue.
Naleving wet- en regelgeving en (accountants)controle
De Raad van Commissarissen signaleert dat de
nalevingsvereisten van (inter)nationale en brancheorganisaties
voortdurend toenemen. Ook de rol van de Raad van
Commissarissen bij de bewaking van die veranderingen en de
rol van de Raad van Bestuur bij de uitvoering ervan, nemen
duidelijk toe. De Raad van Commissarissen staat positief
tegenover duidelijkheid en transparantie over de eisen van
de toezichthouders, maar het tijdsbeslag voor zowel de
Raad van Bestuur als de organisatie is zeer hoog. Bovendien
maakt de Raad van Commissarissen zich zorgen over de niet
altijd eenduidige regelgeving vanuit diverse instanties en
over het feit dat sommige van deze regelgeving pas zeer laat
beschikbaar is, wat het moeilijk maakt daarop te anticiperen.
Inhoudelijk hebben de Raad van Commissarissen en zijn
commissies ten aanzien van wet- en regelgeving onder andere
gesproken over de nieuwe regelgeving met betrekking tot
pensioenen en de invoering van Solvency 1.5. Daarnaast
heeft de Raad van Commissarissen de naleving van de Code
Verzekeraars door Achmea beoordeeld. Het doet de Raad van
Commissarissen genoegen te melden dat Achmea de Code
Verzekeraars nagenoeg volledig naleeft. Voor een nadere
toelichting daarop wordt verwezen naar het Corporate
Governance hoofdstuk in dit Jaarverslag.
Verder hebben het Audit & Risk Committee en de Raad van
Commissarissen diepgaande gesprekken met de externe
accountant en Internal Audit gevoerd over de conclusies
in de management letter en het audit memorandum. Aan
de orde kwamen in het bijzonder de transformatie van
IT, het vasthouden van eigenaarschap binnen de nieuwe
organisatiestructuur en het belang van een ter zake kundige
actuariële bezetting. Op basis van de opmerkingen in het audit
memorandum, de management letter en nadere informatie
van de Raad van Bestuur heeft de Raad van Commissarissen
het IT-transformatieprogramma besproken. De conclusie was
dat er weliswaar voortgang is geboekt, maar dat er ook diverse
uitdagingen in het verschiet liggen, onder andere het verlagen
van de kosten en het bedrijfsrisico dat met IT samenhangt en
Achmea Jaarverslag 2013
compliance met wet- en regelgeving als gevolg van de vele
ontwikkelingen op dat vlak.
Corporate governance bij de gereguleerde entiteiten
Zoals aangegeven in het hoofdstuk over corporate governance
heeft DNB in 2010 en 2011 bij alle financiële instellingen in
Nederland de corporate governance geëvalueerd. Zo ook bij
Achmea. DNB heeft naar aanleiding van die evaluatie een
aantal aanbevelingen gedaan, onder andere over de corporate
governance van de verzekeringsentiteiten in Nederland. Ook in
de Raad van Commissarissen is daar uitgebreid over gesproken
en heeft de Raad van Commissarissen de Raad van Bestuur
geadviseerd over gewenste aanpassingen in de governance.
In 2012 was reeds als belangrijke stap in de toepassing van
de aanbevelingen van DNB en in overeenstemming met de
nieuwe organisatiestructuur een Raad van Commissarissen
geïnstalleerd bij Achmea Schadeverzekeringen N.V. en
bij Achmea Pensioen- & Levensverzekeringen N.V., die
bij Achmea Zorgverzekeringen N.V. al eerder van start
was gegaan. Deze raden bestaan uit leden van de Raad
van Commissarissen van Achmea B.V., maar kennen een
eigenstandige verantwoordelijkheid als toezichthouder op de
continuïteit en soliditeit van deze dochters, alsmede voor de
collectieve belangen van polishouders en andere stakeholders.
In de evaluatie van de Raad van Commissarissen van 2013
is het functioneren van deze structuur uitvoerig besproken.
Geconcludeerd is dat er een duidelijke toegevoegde waarde
is vanuit het zelfstandig toezicht op genoemde dochters en
vanuit een verdieping op het toezicht vanuit de Groep, doordat
leden van de Raad van Commissarissen van de Groep lid zijn
van de Raden van Commissarissen. Wel leidt de verdeling van
verantwoordelijkheden tussen de Raden van Commissarissen
van deze entiteiten versus de Raad van Commissarissen van
de Groep in de praktijk soms nog tot vragen. Dat vraagt de
komende tijd nog verdere uitkristallisering en uitwerking.
Daarnaast is in 2013 door de Raad van Bestuur met
instemming van de Raad van Commissarissen besloten tot een
wijziging van de statutaire directies van deze entiteiten, waarbij
de huidige statutaire directies, bestaande uit leden van de
Raad van Bestuur, vervangen worden door groepsdirecteuren.
Daarmee wordt de statutaire verantwoordelijkheid van
de kernentiteiten in lijn gebracht met de praktijk waarbij
de dagelijkse leiding van deze entiteiten bij de primair
verantwoordelijken voor het bedrijfsonderdeel ligt. Ook dit
zal in 2014 nader worden uitgewerkt met inachtneming van
zowel het groepsbelang als het entiteitsbelang en de rollen en
verantwoordelijkheden van alle betrokkenen daarin.
84
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Beloning
Achmea hanteert een verantwoord beloningsbeleid, dat
in overeenstemming is met principes van DNB, de AFM,
de Code Verzekeraars en de Code Banken (zie ook het
hoofdstuk Corporate governance voor nadere informatie
over de uitzonderingen). Achmea heeft vanaf 2010 reeds
diverse aanpassingen gedaan in het beloningsbeleid voor
bestuursleden en het senior management. Zo is de beloning
in aandelenopties afgeschaft en de maximaal te behalen
variabele beloning naar beneden bijgesteld. In 2011 heeft
Achmea het beloningsbeleid getoetst op de Regeling
Beheerst beloningsbeleid van DNB, gebaseerd op richtlijnen
van de Committee of European Banking Supervisors (de
‘CEBS richtlijnen’). In het kader hiervan zijn er belangrijke
vaststellings- en monitoringsbevoegdheden belegd bij de
Raad van Commissarissen of de Remuneratiecommissie
van de Raad van Commissarissen. In 2013 is de
implementatie van het beloningsbeleid met de bijbehorende
key control mechanismen geheel afgerond. Door de
Remuneratiecommissie en de Raad van Commissarissen is
wel geconstateerd dat het gehele systeem, de uitvoerige
vorm- en controlevereisten en de administratieve belasting,
als zeer omvangrijk en rigide wordt ervaren.
De Raad van Commissarissen heeft met instemming
kennisgenomen van de herziening van de pensioenregeling
die de Raad van Bestuur met de bonden voor het Achmea
personeel is overeengekomen, en daarna ook bij de directie,
het senior management en de Raad van Bestuur heeft
doorgevoerd. Deze versobering van het pensioen was nodig,
gelet op de toegenomen lasten van de pensioenregeling
voor de Groep, de volatiliteit in de resultaten en balans,
maar ook om beter aan te sluiten bij vergelijkbare
regelingen in de markt. Alle maatregelen tezamen hebben
als resultante dat de gemiddelde totale beloning van een
lid van de Raad van Bestuur sinds 2010 met circa 20%
(exclusief effecten van de Wet bonusverbod staatsgesteunde
ondernemingen) is teruggebracht. Voor meer informatie
over de beloning bij Achmea wordt verwezen naar het
verslag van de remuneratiecommissie in dit hoofdstuk; het
remuneratierapport wordt op onze website www.achmea.nl
en www.achmea.com gepubliceerd.
Permanente educatie
In 2013 zijn twee permanente educatie sessies georganiseerd
voor de leden van de Raad van Commissarissen. Beide sessies
werden door nagenoeg alle commissarissen bijgewoond.
In de eerste sessie boog de Raad van Commissarissen
Achmea Jaarverslag 2013
zich over verantwoord beloningsbeleid. De Raad van
Commissarissen werd bijgesproken over de ontwikkelingen
in het beloningsbeleid, zowel vanuit de markt als vanuit
regelgeving. In het bijzonder kwam hierbij de Wet Normering
Topinkomens Publieke Sector aan de orde, die een deel van
het Achmea concern raakt, omdat private zorgverzekeraars
in deze wet eveneens onder (semi)publieke sector zijn
gerangschikt, waarvoor een norminkomen geldt. De Raad van
Commissarissen stelde vast dat de beloning van de leden van
de Raad van Bestuur van Achmea passend is in vergelijking
met die bij ondernemingen van vergelijkbare omvang. In de
tweede sessie, welke tevens door alle leden van de Raad van
Bestuur werd bijgewoond, is uitgebreid aandacht besteed aan
risicomanagement en toezicht door commissarissen. De sessie
bestond uit een tour d’horizon langs actuele ontwikkelingen
en geanonimiseerde best practices uit de financiële sector
en andere sectoren. Een belangrijke conclusie uit de sessie
was dat risicomanagement niet alleen bestaat uit beleid en
modellen, maar daarnaast ook uit een continue kritische
houding van open vragen stellen. Een andere conclusie was
dat IT een prominente plaats op de agenda van de Raad
van Commissarissen verdient. De Raad van Commissarissen
stelde vast dat dit bij Achmea de laatste jaren al het geval is
en dat de aandacht voor IT onder meer via het Audit & Risk
Committee alleen maar verder wordt versterkt. De Raad van
Commissarissen onderkende verder dat het van belang is om
tegenspraak in besluitvorming en toezicht te organiseren en
om in toezicht plaats in te ruimen voor informele contacten,
zowel onderling als met functionarissen uit de organisatie.
Permanente educatie is goed verankerd in de organisatie.
De Raad van Commissarissen is van mening dat permanente
educatie werkelijke waarde toevoegt aan het functioneren
van de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur.
De permanente educatie sessies worden in 2014 voortgezet,
waarbij in 2014 onder meer informatiebeveiliging en
ontwikkelingen in de pensioen- en levensverzekeringssector
aan de orde komen.
Evaluatie Raad van Commissarissen
De Raad van Commissarissen voert jaarlijks een uitgebreide
evaluatie van het eigen functioneren uit aan de hand
van feedbackformulieren. De voorzitter van de Raad
van Commissarissen voert in dat kader ook individuele
gesprekken met de leden van de Raad van Commissarissen
en de leden van de Raad van Bestuur en neemt de daaruit
verkregen informatie mee in de uitkomst van de evaluatie. De
uitkomst van de evaluatie wordt besproken in een speciaal
daartoe belegde vergadering. In 2013 werd een groot
85
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
aantal onderwerpen geëvalueerd, inclusief het functioneren
van de Raad van Commissarissen in het algemeen, het
functioneren van de diverse commissies, het kunnen
functioneren op het gewenste verantwoordelijkheidsniveau
en de onafhankelijkheid van de Raad van Commissarissen.
De relatie van de Raad van Commissarissen met de Raad van
Bestuur, de centrale ondernemingsraad (COR) en andere
relevante relaties binnen de onderneming, het niveau van
de informatieverschaffing, de relatie met de aandeelhouders
en andere aspecten van het functioneren van de Raad van
Commissarissen, zoals opleiding, beloning, bestede tijd en
informele contacten kwamen eveneens aan de orde.
De conclusie van de evaluatie was dat de Raad van
Commissarissen over het algemeen goed functioneert,
dat de samenwerking binnen en met de commissies zeer
goed verloopt, dat de Raad onafhankelijk functioneert en
goed is toegerust voor zijn werkzaamheden. De grondige
voorbereidende werkzaamheden van de commissies
verhogen de efficiëntie van de vergaderingen van de Raad
van Commissarissen. Ook de voorbereidingen door de Raad
van Bestuur worden als goed beoordeeld. Een groot deel van
de in 2012 aangedragen suggesties voor verbetering, onder
andere om meer tijd voor discussie beschikbaar te stellen, op
verschillende locaties af te spreken en om de frequentie van
de vergaderingen tussen december en maart te verhogen, is
in 2013 gerealiseerd. Suggesties voor verdere verbetering uit
de evaluatie in 2013 zijn onder meer om opvolgingsplanning
prominenter op de agenda van de voltallige Raad van
Commissarissen te zetten, om nadrukkelijker aandacht te
besteden aan evaluatie van in het verleden genomen besluiten,
om vaker te vergaderen buiten afwezigheid van de leden van
de Raad van Bestuur en om contacten met de managementlaag
onder de Raad van Bestuur verder uit te breiden.
Relatie met de aandeelhouders
Met uitzondering van de Algemene Vergadering van
Aandeelhouders heeft de Raad van Commissarissen als
bedrijfsorgaan beperkt contact met aandeelhouders. De
voorzitter van de Raad van Bestuur fungeert als de primair
contactpersoon voor aandeelhouders. De voorzitter van
de Raad van Commissarissen voert echter wel regelmatig
overleg met aandeelhouders over onderwerpen als
voordrachten voor de benoeming van de leden van de Raad
van Commissarissen en spreekt hen in de context van de
Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Achmea Jaarverslag 2013
Relatie met de externe accountant
PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. (PwC) is de
externe accountant van de Groep. De voorzitter van de Raad
van Commissarissen en de voorzitter van het Audit & Risk
Committee overleggen jaarlijks met de lead partner van
de externe accountant. Daarnaast heeft het Audit & Risk
Committee in 2013 tweemaal in beslotenheid gesproken met
de externe accountant, waarbij onder andere is stilgestaan
bij de mutaties in de Raad van Bestuur, het functioneren van
de financiële kolom en de ontwikkelingen in de second en
third lines of defence. Extra vergaderingen of conference calls
worden indien nodig ingelast. De Raad van Commissarissen
bespreekt jaarlijks het functioneren van de externe
accountant. De externe accountant is daarbij niet aanwezig.
De Raad van Commissarissen en het Audit & Risk Committee zijn
het erover eens dat de samenwerking met PwC positief is. Er is
sprake van een goede en transparante relatie. PwC voegt waarde
toe aan de verbetering van de financiële verslagleggingsprocessen
en daagt de onderneming op constructieve en positieve wijze
uit. De Raad van Commissarissen concludeerde in overleg met
de externe accountant dat het controleniveau van de financiële
verslagleggingsrisico’s en de interne controle binnen Achmea
toereikend zijn.
Relatie met Internal Audit
De Raad van Commissarissen heeft een positieve inschatting
van de afdeling Internal Audit. Het audit memorandum
tezamen met de management letter van de externe
accountant bieden de Raad van Commissarissen een
uitstekend overzicht van de positie van de Groep en van de
belangrijkste aandachtspunten. Indien daartoe aanleiding
bestaat, treedt de afdeling Internal Audit proactief in
contact met de bedrijfsactiviteiten om processen te
bewaken, maar zonder daarbij het zicht kwijt te raken op
de eigen verantwoordelijkheid in de derde lijn. De Raad van
Commissarissen is tevreden met de goede relatie tussen het
Audit & Risk Committee en de directeur van Internal Audit. Die
laatste woont de discussies bij over de rapporten van Internal
Audit in de vergaderingen van de Raad van Commissarissen.
De voorzitter van de Raad van Commissarissen en de voorzitter
van het Audit & Risk Committee overleggen regelmatig met
de directeur van Internal Audit. De Raad van Commissarissen
bespreekt jaarlijks het functioneren van Internal Audit. De
directeur van Internal Audit is daarbij niet aanwezig.
86
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Relatie met Compliance
In 2013 heeft de Raad van Commissarissen gesproken met
de Raad van Bestuur over de gewenste veranderende rol
van de Compliance functie binnen Achmea in de huidige
veranderende setting binnen het bedrijf. De voorzitters van de
Raad van Commissarissen en het Audit & Risk Committee hebben
daarbij meer aandacht gevraagd voor het bewaren van de tweede
lijns rol en het binnen dat kader overbrengen van kennis en het
adviseren van de eerste lijn, zonder daarbij de uitvoerende rol
op zich te nemen. Tegelijkertijd is benadrukt dat een pro-actieve
houding van de Compliance daarbij essentieel is.
Relatie met de centrale ondernemingsraad
Alle leden van de Raad van Commissarissen hebben in
2013 roulerend ieder afzonderlijk een vergadering van de
Centrale Ondernemingsraad (COR) bijgewoond. De Raad
van Commissarissen waardeert de goede werkrelatie en de
voortgaande constructieve en openhartige dialoog tussen
de Raad van Bestuur en de COR. De relatie tussen de Raad
van Commissarissen en de COR is in het algemeen goed.
De voorzitter van de Raad van Commissarissen heeft in één
van de laatste vergaderingen met de COR uitgesproken
dat de komende jaren belangrijk worden in de aanpassing
van de Achmea organisatie aan de eisen met betrekking
tot risico, rendement en klantbediening van deze tijd in het
kader van Versnellen en Vernieuwen. Aan de orde is geweest
dat dit gelet op de grote afvloeiing van personeel die in de
komende jaren wordt verwacht veel vraagt van bestuurder en
medezeggenschap gezamenlijk, waarbij de goede samenwerking
van de afgelopen jaren een belangrijke basis vormt.
Belangenverstrengelingen
In overeenstemming met de Nederlandse corporate
governance code moeten transacties met leden van de
Raad van Commissarissen waarin sprake is van belangrijke
belangenverstrengelingen in het jaarverslag bekend
worden gemaakt. Eind 2013 is de heer Minderhoud
benoemd als interim-bestuursvoorzitter van Rabobank
en teruggetreden uit de Raad van Commissarissen van
Rabobank. Hoewel bestuurders van Rabobank in beginsel
geen commissaris bij Achmea kunnen zijn, is vanwege de
tijdelijke aard van de benoeming besloten van dit beginsel
af te wijken. Op verzoek van de Raad van Commissarissen
van Achmea en in afstemming met DNB blijft de heer
Minderhoud dan ook lid van de Raad van Commissarissen
van Achmea met dien verstande dat hij bij mogelijk
conflicterende belangen in de vergadering niet deelneemt
aan de beraadslaging en besluitvorming. Wel is besloten
Achmea Jaarverslag 2013
dat de heer Minderhoud gedurende zijn functie als interimbestuursvoorzitter bij Rabobank het vicevoorzitterschap
van de Raad van Commissarissen van Achmea neerlegt.
Belangenverstrengelingen worden geacht niet aanwezig
te zijn en worden niet gemeld indien een lid van de
Raad van Commissarissen als particulier een verzekering
afsluit of andere producten en/of diensten afneemt van
dochterondernemingen van de Achmea Groep.
Verslag van het Audit & Risk Committee
De gewone vergaderingen van het Audit & Risk Committee
stonden in 2013 vaak in het teken van het bewaken van de
resultaten gedurende de verslagperiode, het evalueren van
de kwartaalcijfers voor publicatie aan de aandeelhouders
voor consolidatiedoeleinden en het bespreken van daarmee
samenhangende controlerapporten. Vergaderingen worden
altijd bijgewoond door de voorzitter van de Raad van Bestuur,
de Chief Financial Officer, de directeuren van Finance, Internal
Audit, Risk & Compliance en de externe accountant. Bij specifieke
onderwerpen kunnen specialisten op dat terrein worden
uitgenodigd om een gedeelte van de vergadering bij te wonen.
Tijdens de vergaderingen over de jaarcijfers van 2012 is er veel
aandacht besteed aan de solvabiliteits- en liquiditeitspositie
van Achmea en de voorgenomen uitgifte van senior
unsecured obligaties Achmea B.V. onder het geupdate Debt
Issuance Programme voor een bedrag van minimaal € 500
miljoen en maximaal € 750 miljoen, waaraan de commissie
haar goedkeuring heeft gegeven. Ook later in het jaar
is doorlopend gesproken over de kapitaals-, liquiditeitsen solvabiliteitspositie van Achmea en de maatregelen
ter verbetering daarvan, waaronder een vervroegde
herfinanciering van een in 2009 afgesloten obligatielening
onder het geupdate Debt Issuance Programme van Achmea
B.V.. Vanwege prudent financieel beleid door het verminderen
van het liquiditeits- en herfinancieringsrisico voor Achmea in
2014 en de gunstige marktomstandigheden eind 2013 heeft
de commissie in oktober haar instemming verleend en de Raad
van Commissarissen positief geadviseerd deze vervroegde
herfinanciering goed te keuren.
In juni 2013 heeft de commissie een verdiepingssessie
gedaan op kapitaal en liquiditeiten; in december 2013 heeft
de commissie uitgebreid gesproken over de veranderagenda
Versnellen & Vernieuwen en het Business Plan 2014 - 2016.
De commissie onderschrift de noodzaak van de impactvolle
plannen en heeft de Raad van Commissarissen positief
87
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
geadviseerd deze goed te keuren. De commissie heeft te kennen
gegeven onder de indruk te zijn van de grondige voorbereiding
van de plannen en de wijze waarop die tot stand gekomen zijn
met breed draagvlak binnen de top van de organisatie.
Een ander onderwerp dat in 2013 speciale aandacht kreeg was
de verwerking van de verandering van de disconteringsvoet
(rentecurve, de UFR) voor het meten van de verplichtingen
voor bepaalde levensverzekeringen, vooruitlopend op de
disconteringsvoet die bij Solvency II gebruikt gaat worden
waarover in 2012 al uitgebreid gesproken was tussen de Raad
van Bestuur en de commissie. Ook heeft de commissie aandacht
gevraagd voor het bewaren van het overzicht in de verschillende
curves voor de berekening van diverse verplichtingen door
de verschillende verzekeraars in de markt en de rapportage
daarover in jaarrekeningen en richting de toezichthouders. De
variëteit daarin bemoeilijkt de vergelijkbaarheid. De commissie
besprak ook de grote impact van de gewijzigde IFRS standaard
voor pensioenen (IAS 19R) op de pensioenlast. De commissie
heeft dit gedurende het jaar nauwgezet gevolgd en heeft met
tevredenheid geconstateerd dat de Raad van Bestuur daarop
heeft geacteerd door de pensioenregeling voor het eigen
personeel en het top management aan te passen. De commissie
heeft verder uitgebreid met de Raad van Bestuur gesproken
over de diverse opties die zijn onderzocht voor de portefeuilles
met bestaande levensverzekeringen in het levenbedrijf. Ook
heeft in november een verdiepingssessie plaatsgevonden op IT
en in december op fiscale zaken waarbij de directeuren van de
betreffende onderdelen uitgebreid verslag hebben gedaan van
hun werkzaamheden en de uitdagingen waar Achmea voor staat.
Met betrekking tot kosten heeft de commissie uitgebreid
gesproken over de voorgestelde methodiek van doorbelasting
van holdingkosten. Hoewel de commissie heeft aangegeven dat
doorbelasting van holdingkosten weliswaar noodzakelijk is om
de lasten daar te laten vallen waar ze thuis horen en daarmee
een representatief beeld te schetsen van de prestaties van de
bedrijfsonderdelen, dient iedere doorbelasting op zijn merites
beoordeeld te worden. Een en ander zal in 2014 nader worden
uitgewerkt voor de verschillende onderdelen. Ook is uitgebreid
gesproken over de kosten verbonden aan interne en externe
FTE’s en hoe daarop gestuurd wordt. De Raad van Bestuur heeft
daarbij duidelijk gemaakt dat er sterk gestuurd wordt op fteaantallen, in het bijzonder op externe FTE’s, maar dat het in een
periode van transitie ook waardevol is om een flexibele schil van
externe medewerkers te hebben. De commissie onderschrijft
dat, maar heeft ook aangegeven dat de balans daarin bewaakt
moet worden.
Achmea Jaarverslag 2013
Ook is de commissie goed meegenomen in en geconsulteerd
over het Recovery Plan dat de Raad van Bestuur op verzoek
van De Nederlandse Bank in 2013 heeft ingediend. De
commissie heeft de Raad van Bestuur uitgedaagd en
geadviseerd op de verschillende scenario’s en kan zich vinden
in de door de Raad van Bestuur voorgestelde maatregelen
indien zich de beschreven situatie(s) voordoen.
De commissie en PwC hebben de management letter
besproken, waarin de kwaliteit en effectiviteit van de
corporate governance, het risicobeheer en de processen
bij Achmea duidelijk worden weergegeven, in het bijzonder
in die mate die PwC nodig heeft voor het oordeel over de
jaarrekening van Achmea. Aan de orde kwamen de goede
kwaliteit van het audit memorandum van Internal Audit, dat
een duidelijke beschrijving gaf van de bestaande controleen aandachtspunten, de turbulente marktomstandigheden
en klantbelang centraal. De verbeteringen van Achmea op
het gebied van risicobeheer en de drie verdedigingslinies,
de bestaande IT-controlemechanismen en het feit dat de
voorgenomen IT-transformatie noodzakelijk is om volledig ‘in
control’ te zijn, waren eveneens onderwerp van gesprek. De
commissie heeft zowel PwC als de Raad van Bestuur bevraagd
op de bevindingen in de management letter. Tot tevredenheid
van de commissie kon worden geconcludeerd dat alle
behandelde onderwerpen onder de reikwijdte van de Raad van
Bestuur vallen en dat de gedane suggesties serieus worden
genomen door de Raad van Bestuur.
Risicobeheer en de risk appetite van de onderneming zijn
belangrijke onderwerpen voor de Raad van Commissarissen,
vooral in het huidige financiële klimaat. De commissie
adviseerde de Raad van Commissarissen bij discussies over
de risicobereidheid. Beide (risk appetite en risicobeleid) zijn
met enkele wijzigingen ten opzichte van 2012 vastgesteld. De
‘internal control statement’ controleverklaring is besproken
met de Raad van Bestuur. Na een grondige beoordeling
van de risico’s en hoe Achmea die beheerst, heeft de Raad
van Bestuur de belangrijkste risicopunten aangegeven voor
specifieke planning en bewaking. De commissie heeft deze
maatregelen grondig met de Raad van Bestuur en met de
afdeling Risk & Compliance doorgenomen; de commissie deelt
de analyse van de Raad van Bestuur over deze onderwerpen.
Andere onderwerpen die de commissie uitgebreid met de
Raad van Bestuur doorgesproken heeft zijn het jaarlijkse
Internal Audit/PwC auditplan 2014, het kapitaal-, liquiditeitsen fundingprognoses 2014-2016, het beleggingsplan 2014 en
de daarmee samenhangende sturing/bewaking.
88
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Verslag van de Remuneratiecommissie
Verantwoorde beloning
Zoals eerder in dit hoofdstuk aangegeven, is een verantwoorde
beloning een belangrijk onderwerp voor Achmea (zie
voor meer informatie ook de paragraaf Beloning). Na de
introductie in 2011 van een verantwoord beloningsbeleid,
waarin ook de principes van de Code Verzekeraars zijn
opgenomen, zijn we het met de toezichthouders eens
geworden over een regeling voor de variabele beloning die
voldoet aan de aangescherpte toezichteisen. Toepassing
en naleving van dat nieuwe beleid werd een belangrijk
onderwerp voor de Remuneratiecommissie. De Raad van
Commissarissen en de Raad van Bestuur hebben in 2012
besloten het beloningspakket van de Raad van Bestuur
neerwaarts aan te passen. Voorafgaand aan de wijziging
van de pensioenregeling voor het CAO-personeel is eerst
de pensioenregeling van de Raad van Bestuur per 1 januari
2012 omgezet in een middelloonregeling. Achmea heeft
per 1 januari 2013 vervolgens het beloningspakket van de
directeuren en senior management neerwaarts bijgesteld.
Eind 2013 is de pensioenregeling voor de directie en senior
management en de Raad van Bestuur (verder) aangepast
volgend op de nieuwe pensioenregeling voor CAO-personeel.
De Remuneratiecommissie heeft de wijzigingen besproken
voordat deze in de Raad van Commissarissen zijn goedgekeurd.
Prestatiebeoordeling
De Remuneratiecommissie heeft gedurende 2013 de
prestaties van de Raad van Bestuur beoordeeld aan de hand
van eerder geformuleerde doelstellingen, die bij Achmea zijn
gebaseerd op de benadering van vier stakeholders – klanten,
medewerkers, (distributie)partners en aandeelhouders. Die
doelstellingen betroffen onder andere de winst; klantbelang
en -tevredenheid; samenwerking met distributiepartners, zoals
Rabobank en het intermediair; maatstaven op het gebied van
compliance en risicobeheer; medewerkerstevredenheid; en
maatstaven op het gebied van maatschappelijk verantwoord
ondernemen. De commissie doet vervolgens een voorstel
voor de langetermijn variabele inkomenscomponent. De COR
ontvangt jaarlijks een rapport over de beloning van de Groep,
de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen. De
Remuneratiecommissie heeft grondig geëvalueerd of de Raad
van Bestuur de bedrijfsdoelstellingen van Achmea over 2012
heeft gerealiseerd. Vanwege de in 2011 staatsgegarandeerde
lening die aan Achmea Bank is verstrekt is, op grond van later in
2012 ingevoerde wetgeving, er geen variabele beloning aan de
Raad van Bestuur uitgekeerd. Meer informatie is te vinden in het
remuneratierapport, dat op onze website www.achmea.nl en
www.achmea.com wordt gepubliceerd.
Remuneratieverslag 2013
In de onderstaande tabel is de gemiddelde beloning van
de actieve leden van de Raad van Bestuur weergegeven.
De gemiddelde beloning is berekend op basis van
periodiek betaald salaris inclusief de servicekosten van de
pensioenregeling. In 2013 bedroeg de gemiddelde beloning
van de leden van de Raad van Bestuur € 0,96 miljoen (2012:
€ 0,96 miljoen). De maatregelen met betrekking tot de
bestuursbeloning te samen hebben ertoe geleid dat sinds 2010
de gemiddelde totale beloning van een lid van de Raad van
Bestuur is gedaald met ongeveer 20% (dit met uitzondering
van de effecten van de Wet Bonusverbod Staatsgesteunde
Ondernemingen.
Het beloningspakket voor de leden van de Raad van Bestuur
omvat een toekenning van variabele beloning.
De Remuneratiecommissie besluit in het jaar volgend op
de geleverde prestatie over de toekenning van de variabele
beloning. De toekenning van variabele beloning in enig
boekjaar heeft betrekking op prestaties in eerdere jaren.
Een deel van de uitkering van de variabele beloning wordt
uitgesteld voor vijf jaar. In 2013 en 2012 werden geen
toekenningen van variabele beloningen voor prestaties van
eerdere jaren verleend. Dit in verband met de Wet Bonusverbod
Staatsgesteunde ondernemingen. Voor meer informatie over de
beloning zie het remuneratierapport, dat beschikbaar zal worden
gesteld op onze website www.achmea.nl en www.achmea.com.
GEMIDDELDE VASTE BELONING VAN ACTIEVE LEDEN VAN DE RAAD VAN BESTUUR
(INCLUSIEF SERVICEKOSTEN)
Vast salaris
Servicekosten pensioenregeling
Achmea Jaarverslag 2013
(€ MILJOEN)
2013
2012
0,74
0,76
0,22
0,20
0,96
0,96
89
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
Verslag van de Selectie & Benoemingscommissie
De taakopdracht van de Selectie & Benoemingscommissie
is om de samenstelling en het profiel van de Raad van
Commissarissen en de Raad van Bestuur te bewaken. De
commissie zoekt potentiële kandidaten en beveelt deze aan, in
sommige gevallen in overleg met de aandeelhouders of de COR.
Mutaties en vacatures
De selectie en benoeming van nieuwe leden van de Raad van
Bestuur na de ontstane vacatures door het vertrek van de
heren Van Rijckevorsel en Van Olphen was een belangrijke
prioriteit in 2013. Selectie & Benoemingscommissie heeft
uitgebreid gesproken over de vervulling van de ontstane
vacatures. De Selectie & Benoemingscommissie is van mening
dat de functie van CFO en CRO in het kader van een moderne
governance en gegeven de zwaarte van beide takenpakket
niet in één persoon verenigd moeten zijn. Daarop is in
samenspraak met de voorzitter van de Raad van Bestuur
besloten om de vacature voor CFRO te splitsen in een functie
voor CFO en een functie voor CRO, waarmee Achmea de trend
in de sector volgt om de Risk Management apart te beleggen
binnen de Raad van Bestuur. Daarnaast is besloten de tweede
vacature in te vullen met verzekeringskennis en commercie, in
het bijzonder gericht op Zorg en Internationaal. De commissie
heeft vervolgens profielen opgesteld in samenspraak met
de voorzitter van de Raad van Bestuur en op basis van een
‘long’ en ‘short list’ van kandidaten een selectie gemaakt en
voorgelegd aan de Raad van Commissarissen. Behalve het
streven om een evenwichtige mix van vaardigheden in de Raad
van Bestuur te handhaven en er een voorkeur is voor interne
werving, is ook nadrukkelijk gekeken naar ervaring in en met
de verzekeringssector, financiële en risico’s en de markten
waar Achmea actief in is. Hoewel Achmea het belang van
meer man/vrouw-diversiteit onderkent, blijven het behoud
en de versterking van de juiste mix van vaardigheden toch de
belangrijkste bepalende factoren in dit selectieproces.
Na afronding van de selectie werden per 1 april 2013 de
heren Arendse en Konterman benoemd in de functies
van respectievelijk CFO en portefeuillehouder Zorg en
Internationaal. De vacature voor CRO wordt per 1 maart 2014
vervuld met de benoeming van de heer Henk Timmer. De
Selectie & Benoemingscommissie is van oordeel dat alle drie
de heren sterke functionarissen zijn en bewezen expertise
hebben op hun onderscheiden vakgebieden. Ook kennen zij
Achmea vanuit hun verschillende achtergronden goed.
Achmea Jaarverslag 2013
Daarnaast heeft de commissie gesproken over de
samenstelling van de Raad van Commissarissen. In 2013
waren de heren Overmars en Veenman aftredend en kwamen
voor herbenoeming in aanmerking. De heer Slijkhuis trad
per april 2013 terug na een betrokkenheid van meer dan
17 jaar bij de Raad van Commissarissen van Achmea en van
rechtsvoorgangers. In samenspraak met de aandeelhouders is
gekozen om de Raad van Commissarissen terug te brengen van
twaalf naar negen à tien leden, waarbij ook de voordrachten
van de grootaandeelhouders zijn teruggebracht. De heren
Overmars en Veenman werden na evaluatie in de commissie
en de Raad van Commissarissen beiden voor herbenoeming
aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders
voorgedragen en ook herbenoemd. Mevrouw Sneller was
reeds eind 2012 benoemd door de Algemene Vergadering
van Aandeelhouders op voordracht van de COR en trad op
1 januari 2013 aan als lid van de Raad van Commissarissen.
De Selectie & Benoemingscommissie beraadt zich thans
over de opvolging van Bé van der Weg die op 20 maart 2014
regulier aftreedt als lid van de Raad van Commissarissen,
waarbij onder meer gestreefd wordt naar versterking van
verzekeringsexpertise in de Raad van Commissarissen.
Opvolgingsplanning
De Selectie & Benoemingscommissie heeft regelmatig
gesproken over de opvolgingsplanning voor de Raad van
Bestuur en voor de eerste managementlaag onder de Raad
van Bestuur. Deze bespreking heeft in 2013 ook in de gehele
Raad van Commissarissen plaatsgevonden. Aan de orde kwam
daarbij het Management Development beleid van Achmea
inclusief de focus op interne opleiding en doorgroei, alsmede
op de stappen in diversiteit. Tevens werd in de Raad van
Commissarissen de opvolgingsplanning op Groepsraad-niveau
besproken. Dit heeft de Raad van Commissarissen goed zicht
gegeven op de managementcapaciteiten binnen de Groep. De
Raad van Commissarissen onderkent het belang van een goede
man/vrouw-verhouding in de Raad van Bestuur en de top van
de onderneming, en heeft de Raad van Bestuur in dit kader
aangespoord te streven naar een verdere vergroting van het
aantal vrouwen in topposities in de onderneming.
Jaarrekening 2013 en dividend
De jaarrekening 2013 van Achmea BV is gecontroleerd
door PwC en zij hebben hierbij op 27 februari 2014 een
goedkeurende controleverklaring verstrekt. In overeenstemming
met het voorstel van de Raad van Bestuur en de aanbeveling
90
governance
Verslag van de Raad van Commissarissen
van het Audit & Risk Committee adviseert de Raad van
Commissarissen de aandeelhouders om de jaarrekening 2013
vast te stellen. Op basis van het huidige dividendbeleid stelt de
Raad van Bestuur voor dat na vaststelling van de jaarrekening
door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders een
slotdividend van € 0,30 per gewoon aandeel wordt uitgekeerd
(2012: € 0,42 per gewoon aandeel). Voor de preferente
aandelen adviseert de Raad van Bestuur aan de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders om in te stemmen met een
uitkering van het volledige dividend gelijk aan 7,15% van het
volgestorte kapitaal. Behalve de vaststelling van de jaarrekening
wordt de Algemene Vergadering van Aandeelhouders gevraagd
de leden van de Raad van Bestuur decharge te verlenen voor
het door hen gevoerde bestuur en om de leden van de Raad
van Commissarissen decharge te verlenen voor het door hen
uitgeoefende toezicht in het verslagjaar 2013.
Woord van dank
Wij willen graag deze gelegenheid te baat nemen om de
Raad van Bestuur, de COR en alle medewerkers van Achmea
te bedanken voor hun enorme inzet en passie gedurende
het afgelopen verslagjaar. De heer Van der Weg zal tijdens
de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 20 maart
2014 aftreden na een lange betrokkenheid als commissaris bij
Achmea en haar rechtsvoorgangers. We willen hem bedanken
voor de waardevolle bijdrage die hij in deze periode aan onze
Groep heeft geleverd.
27 februari 2014
De Raad van Commissarissen
E.A.J. (Erik) van de Merwe, Voorzitter
S.T. (Joke) van Lonkhuijzen-Hoekstra
M. (Mijntje) Lückerath-Rovers
M. (Marinus) Minderhoud
P.F.M. (Paul) Overmars
A.C.W. (Lineke) Sneller
A.W. (Aad) Veenman
A.J.A.M. (Antoon) Vermeer
B.J. (Bé) van der Weg
Achmea Jaarverslag 2013
91
governance
Corporate governance
Belangrijkste ontwikkelingen in 2013
Achmea is een besloten vennootschap, statutair gevestigd
in Zeist. Hoewel Achmea in de praktijk op dezelfde manier
georganiseerd is en bestuurd wordt als veel beursgenoteerde
organisaties, bepaalt haar coöperatieve oorsprong de manier
waarop de corporate governance op het niveau van de Raad
van Commissarissen en de aandeelhouders geregeld is. Achmea
houdt zich aan een aantal voor goed ondernemingsbestuur
relevante codes: de Code Verzekeraars, de Code Banken en de
Nederlandse corporate governance code.
In 2012 trad de heer Thomas van Rijckevorsel af en begin 2013
vertrok de heer Gerard van Olphen uit de Raad van Bestuur.
In het kader van de daardoor ontstane vacatures is besloten
om de functies van CFO en CRO met het oog op een moderne
governance en gegeven de zwaarte van beide takenpakketten
niet meer in één persoon te verenigen. Daarop is de vacature
voor CFRO gesplitst in een functie voor CFO en een functie
voor CRO. Daarnaast is besloten de tweede vacature in te
vullen met verzekeringskennis en commercie, in het bijzonder
gericht op Zorg en Internationaal. Per 1 april 2013 zijn de
vacature voor CFO en de vacature voor Zorg en Internationaal
vervuld met de benoeming van respectievelijk de heren Huub
Arendse en Roelof Konterman. De vacature voor CRO wordt
per 1 maart 2014 vervuld met de benoeming van de heer Henk
Timmer, de huidige Directeur Internal Audit van Achmea. Tot
zijn benoeming is de vacature van CRO tijdelijk vervuld door de
heer Huub Arendse.
Volgend op het governance onderzoek van De Nederlandsche
Bank (DNB) bij alle financiële instellingen in Nederland in
2010 en 2011, en de daaruit voortvloeiende aanbevelingen
van DNB betreffende de corporate governance van
onze verzekeringsactiviteiten in Nederland, zijn in 2011
en 2012 Raden van Commissarissen geïnstalleerd bij
Achmea Schadeverzekeringen N.V., Achmea Pensioen- &
Levensverzekeringen N.V. en Achmea Zorgverzekeringen N.V.
Deze raden bestaan uit leden van de Raad van Commissarissen
van Achmea B.V., maar kennen een eigenstandige
verantwoordelijkheid als toezichthouder op de continuïteit
en soliditeit van deze dochters, alsmede voor de collectieve
belangen van polishouders en andere stakeholders. Over de
invulling van vacatures in die Raden van Commissarissen heeft
nader overleg met DNB plaatsgevonden; toetsingsdossiers
zijn thans in behandeling bij DNB. Verwacht wordt dat de
vacatures begin 2014 vervuld zullen worden. Daarnaast is in
2013 besloten tot wijziging van de statutaire directies van
Achmea Jaarverslag 2013
deze entiteiten, waarbij de statutaire directies, bestaande
uit leden van de Raad van Bestuur, vervangen worden
door groepsdirecteuren. Daarmee wordt de statutaire
verantwoordelijkheid van de kernentiteiten in lijn gebracht met
de praktijk waarbij de dagelijkse leiding van deze entiteiten
bij de primair verantwoordelijken voor het bedrijfsonderdeel
ligt. Een en ander zal in 2014 nader worden uitgewerkt
met inachtneming van zowel het groepsbelang als het
entiteitsbelang en de rollen en verantwoordelijkheden van alle
betrokkenen daarin.
Tot slot hebben aandeelhouders Länsförsäkringar
Liv Försäkringsaktiebolag en Länsförsäkringar Sak
Försäkringsaktiebolag, vertegenwoordigend 0,92% van de
dividendrechten en 0,86% van de stemrechten in de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders van Achmea, op grond van
de uitoefening van de contractueel overeengekomen putoptie
hun aandelenbelang in 2013 overgedragen aan Stichting
Beheer Aandelen Achmea.
Corporate Governance Codes
Code Verzekeraars
Eind 2010 heeft het Verbond van Verzekeraars de Governance
Principes Verzekeraars ingesteld, kortweg Code Verzekeraars
(CV), die alle verzekeraars in Nederland sinds 1 januari
2011 moeten naleven. Wij hebben ervoor gekozen om over
de naleving van de Code Verzekeraars te rapporteren op
Groepsniveau vanwege de structuur van de organisatie en
de governance van de Groep. Vanuit eenheid van bestuur,
beleid en toezicht bestuurt de Raad van Bestuur van
Achmea de Groep en houdt de Raad van Commissarissen
van Achmea toezicht op de hele Groep om te waarborgen
dat bestuur en beleid overal gelijkgeschakeld is. Met de
inrichting van de huidige governance en het beleid dat geldt
voor de gehele Achmea Groep is de Raad van Bestuur van
oordeel dat de principes van de Code Verzekeraars door
de verzekeringsentiteiten voldoende worden toegepast
voor rapportage op Groepsniveau. In de jaarrekeningen van
de verzekeraars binnen de groep wordt verwezen naar de
rapportage op Groepsniveau; eventuele bijzonderheden op
entiteitniveau worden toegelicht in het directieverslag van de
jaarrekening van de betreffende entiteit.
N.V. Interpolis Kredietverzekeringen en De Friesland
Zorgverzekeraar N.V. vormen, samen met de andere
verzekeringsentiteiten die deel uitmaken van De Friesland
92
governance
Corporate governance
Groep (DFZ), een uitzondering op de geconsolideerde
verslaglegging volgens de Code Verzekeraars. N.V. Interpolis
Kredietverzekeringen is een joint venture met Euler Hermes
Kredietverzekering N.V. De DFZ-verzekeringsentiteiten horen
pas sinds 31 december 2011 tot de Achmea Groep en hebben
tot 31 december 2016 een contractueel overeengekomen
onafhankelijke positie ten opzichte van de Groep. In het licht van
die onafhankelijke positie ten opzichte van de Achmea Groep
zijn deze entiteiten verantwoordelijk voor de eigen toepassing
en naleving van en voor de verslaglegging over de toepassing
van de Code en vallen zij niet onder deze publicatie. Het verslag
van DFZ wordt gepubliceerd op de website www.defriesland.nl.
Onze bancaire activiteiten (Achmea Hypotheekbank N.V. en
Achmea Retail Bank N.V. (‘Achmea Bank’) en Staalbankiers
N.V.) rapporteren afzonderlijk over de naleving van de
Code Banken. Deze verslagen zijn terug te vinden op hun
respectievelijke websites www.achmeahypotheekbank.nl,
www.achmeamortgagebank.com en www.staalbankiers.nl en
tevens op www.achmea.nl en www.achmea.com.
Wij leven de Code Verzekeraars nagenoeg volledig na. In 2013
pasten we de volgende drie principes van de Code nog niet
volledig aantoonbaar toe.
• Het centraal stellen van de klant (‘Klantbelang Centraal’)
(principe 3.2.2)
• Controle van het product goedkeuringsproces
(principe 4.5)
• Vergoeding bij ontslag van een lid van de Raad van Bestuur
(principe 6.3.2)
Klantbelang Centraal is sinds 2010 verankerd in de Achmea
Identiteit (o.a. ‘Een gemeenschap van betrokken mensen
waarbij de klant zich goed verzekerd weet). De Achmea
Identiteit vormt sindsdien het vertrekpunt om Klantbelang
Centraal verder te verankeren in Achmea cultuur en
de aangeboden producten en diensten, waarin al veel
gerealiseerd is, maar waarbij Achmea’s ambitie verder gaat.
Om de verankering duurzaam te borgen op het door Achmea
gewenste ambitieniveau en om de strategische doelstelling
‘meest vertrouwde verzekeraar’ te concretiseren is in 2013
gekozen voor een centrale programmaorganisatie, direct
onder de Raad van Bestuur van Achmea, met activiteiten
gericht op verbetering van de kwaliteit en begrijpelijkheid van
verstrekte informatie, het proces van productontwikkeling,
klachtenmanagement, claimafhandeling en klantparticipatie,
maar ook aan zaken als het lerend vermogen van de
Achmea Jaarverslag 2013
organisatie en de maatschappelijke rol die Achmea speelt. In
2013 is al een aantal verbeteringen gerealiseerd, zoals een
Achmeabreed klachtenbeleid, een Achmeabrede visie op
‘Vertrouwd Communiceren’ en het besluit tot instelling van
klantraden met een informatie- en adviesrecht; een uniek
instrument dat past bij het coöperatieve gedachtegoed en de
Achmea Identiteit. Aan het centraal stellen van de klant wordt
verder invulling gegeven door deelname van verscheidene
labels aan het Keurmerk Klantgericht Verzekeren. De labels
TakeCareNow! en Agis voldeden in 2013 niet aan alle
voorwaarden van het Keurmerk Klantgericht Verzekeren. Zij
zetten zich in zo spoedig mogelijk weer aan de voorwaarden
te voldoen voordat ze per 1 januari 2015 verder gaan onder
het merk Zilveren Kruis Achmea. Tot slot is eind 2013 een
versnelling aangekondigd van al deze bewegingen om de
klantgerichtheid verder te verhogen, de kosten voor klanten
te verlagen en te investeren in de online dienstverlening. Met
de aanpassingen wordt ingespeeld op de aanhoudend en snel
veranderende wensen van onze klanten.
Ten aanzien van het productgoedkeuringsproces is ten
opzichte van 2012 verdere vooruitgang geboekt, maar vraagt
het daadwerkelijk aantoonbaar op orde hebben van een goed
werkend Product Approval en Review Proces (PARP) nog de
nodige aandacht van de bedrijfsonderdelen. Om dit proces te
verbeteren zijn recent concrete verbeterstappen gedefinieerd
op het gebied van Beleid, Proces, Inhoud en Cultuur en voor
een deel al in gang gezet. Verwacht wordt dat hiermee de
noodzakelijke versnelling mogelijk gemaakt kan worden,
inclusief de verbinding over de bedrijfsonderdelen heen.
De afwijking op de vergoeding bij ontslag voor een lid van
de Raad van Bestuur hangt samen met toezeggingen die
gedaan zijn voordat de Code Verzekeraars in werking trad. Het
betreffende bestuurslid is met de Raad van Commissarissen
een overgangsregeling overeengekomen die voorziet in
bevriezing van zijn aanspraken na jaareinde 2012. De afspraken
met de vier bestuursleden die na 1 juni 2008 in de Raad van
Bestuur zijn benoemd, zijn conform de Code Verzekeraars. Dit
wordt meer in detail toegelicht in het remuneratierapport over
2013 dat op onze website www.achmea.nl en
www.achmea.com wordt gepubliceerd.
Een uitgebreide toelichting op onze naleving van de Code
Verzekeraars is als bijlage aan dit Jaarverslag gehecht en daarnaast
digitaal beschikbaar op onze website, www.achmea.nl en
www.achmea.com.
93
governance
Corporate governance
Code Banken
Onderdeel van onze dienstverlening aan klanten zijn ook
bancaire activiteiten, die wij ontplooien via Achmea Bank
en Staalbankiers N.V. Beide banken leven de Code Banken
nagenoeg volledig na. In 2013 hadden Achmea Bank en
Staalbankiers het principe klantbelang centraal uit de Code
Banken nog niet volledig toegepast (principe 3.2.2.). Net als
de verzekeringsactiviteiten van de Groep hebben ook Achmea
Bank en Staalbankiers in 2013 belangrijke stappen gezet wat
betreft klantbelang centraal. Ondanks die belangrijke stappen
richting volledige naleving gaat het ambitieniveau van zowel
Achmea Bank als Staalbankiers verder en zijn nog stappen
te zetten voordat Klantbelang Centraal op het gewenste
ambitieniveau duurzaam verankerd is.
Vanwege het vertrek van de directeur Financiën en Risico van
Achmea Bank begin vierde kwartaal 2013 is een vacature in de
directie ontstaan, die thans ad interim vervuld wordt. Hiermee
voldeed Achmea Bank in het vierde kwartaal formeel niet aan
principe 3.1.1. omdat een statutaire directie van twee leden
noodzakelijk wordt geacht. Met de benoeming van de heer
Ronald Buwalda zal deze positie op 1 maart 2014 zijn ingevuld.
Achmea Bank had daarnaast principe 3.1.8. niet volledig
toegepast, doordat met de toenmalige financieel directeur
enkele commerciële targets waren overeengekomen. In de
praktijk waren echter de verantwoordelijkheden in voldoende
mate gescheiden. Met de beoogd opvolger zullen geen
commerciële targets worden afgesproken.
De Code Banken en een puntsgewijs overzicht van de naleving
daarvan door Achmea Bank en Staalbankiers worden als bijlage
aan hun eigen jaarverslag 2013 gehecht en daarnaast digitaal
beschikbaar op respectievelijk www.achmeahypotheekbank.nl,
www.achmeamortgagebank.com en www.staalbankiers.nl.
Nederlandse corporate governance code
Sinds 1 januari 2004 zijn beursvennootschappen verplicht
in hun jaarverslag mededeling te doen van de naleving van
de Nederlandse corporate governance code, volgens het
principe ‘pas toe of leg uit’. Achmea is geen beursgenoteerde
onderneming, maar wij hebben de meerderheid van de
principes van de Code vrijwillig overgenomen en verankerd in
ons ondernemingsbestuur. Waar van toepassing, leven wij de
principes en best practice-bepalingen nagenoeg volledig na.
In 2013 waren er drie principes van de corporate governance
code waaraan wij niet voldeden:
Achmea Jaarverslag 2013
• De termijn van de benoeming van leden van de Raad van
Bestuur (principe II.1.1.)
• De vergoeding bij ontslag van de Raad van Bestuur
(principe II.2.8)
• De onafhankelijkheid van de commissarissen
(principe III.2.2.)
Wat betreft de benoemingstermijn van de leden van de
Raad van Bestuur adviseert de Code een termijn van vier
jaar. Achmea voldoet aan dit principe. Waarbij benoemingen
van voor 2009 voor drie leden van de Raad van Bestuur zijn
gemaakt op basis van onbeperkte duur. Deze contractuele
afspraken worden nagekomen. Voor de afwijking in de
vergoeding bij ontslag van de Raad van Bestuur, zie ook de
paragraaf Code Verzekeraars eerder in dit hoofdstuk.
Hoewel alle commissarissen van Achmea in ‘geest’ en
‘verschijning’ onafhankelijk zijn, voldoen vijf leden van de Raad
van Commissarissen van Achmea niet aan principe III.2.2 sub
f. Zij zijn namelijk bestuursleden of commissarissen van een
partij die meer dan 10% van de aandelen van Achmea bezit.
Leden van de Raad van Commissarissen van Achmea worden
voorgedragen door onze aandeelhouders (i) Vereniging Achmea;
(ii) Rabobank; (iii) Gothaer Allgemeine Versicherung, Gothaer
Finanz Holding en Schweizerische Mobiliar Holding samen;
en door de centrale ondernemingsraad (COR). De heer Paul
Overmars en de heer Bé van der Weg zijn tevens lid van het
Bestuur van Vereniging Achmea, die bestaat uit afgevaardigden
van onze klanten. De heer Erik van de Merwe en de heer Antoon
Vermeer zijn tevens commissaris bij Rabobank. Dit wordt juist
gezien als zeer gepast voor Achmea vanwege de coöperatieve
identiteit en de relatie met de aandeelhouders, die meer
gericht zijn op het belang van de klant en de continuïteit van
Achmea. Daarnaast is eind 2013 de heer Marinus Minderhoud
benoemd als interim-bestuursvoorzitter van Rabobank en
tegelijkertijd teruggetreden uit de Raad van Commissarissen
van Rabobank. Hoewel bestuurders van Rabobank in beginsel
geen commissaris bij Achmea kunnen zijn, is vanwege de
tijdelijke aard van de benoeming besloten van dit beginsel af
te wijken. Geen door individuele aandeelhouders of de COR
voorgedragen groep commissarissen heeft een meerderheid
in de Raad van Commissarissen. Hoewel de commissarissen
door de individuele aandeelhouders en/of de COR worden
voorgedragen, worden zij uiteindelijk door de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders benoemd op basis van hun
deskundigheid en onafhankelijkheid, en nemen zij deel aan de
vergaderingen zonder verwijzing naar of vooroverleg met de
partijen die hen hebben voorgedragen.
94
governance
Corporate governance
De manier waarop wij de corporate governance code hebben
overgenomen en verankerd, is besproken met en heeft de
goedkeuring van de Raad van Commissarissen. Onze huidige
corporate governance structure heeft eveneens de instemming
van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.
Achmea gedragscode
Achmea wil voorop lopen met eigen gedragsregels, maar ook
door te anticiperen op bestaande en nieuwe regelgeving.
Actieve sturing op integriteitbevordering, het voorkomen
van integriteitschendingen en fraudebeheersing beperken
de negatieve gevolgen voor het vertrouwen, het rendement
en de schadelast. Daarom heeft Achmea een Achmea
gedragscode opgesteld voor integer handelen volgens de
Achmeawaarden en -normen. De Achmea gedragscode is te
vinden op www.achmea.nl.
Door taken en verantwoordelijkheden op het gebied van
fraude, risicomanagement en controles vast te leggen, wordt
beheersing en beperking van fraude geborgd. Mocht er toch
een integriteitschending of fraudeincident voorkomen, dan
kan dat vertrouwelijk worden gemeld. Hiervoor bestaat een
klokkenluidersregeling die te vinden is op www.achmea.nl.
Ethiekcommissie
De Achmea Ethiekcommissie adviseert de Raad van Bestuur
en bedrijfsonderdelen over ethische dilemma’s. Dat doet
zij door ethische en maatschappelijke kwesties, maar ook
praktijksituaties te beoordelen tegen de achtergrond van
de waarden en normen van onze onderneming. Hiermee kan
‘moresprudentie’ worden ontwikkeld en kunnen specifiek voor
Achmea ethische en morele richtlijnen worden geformuleerd.
Iedereen binnen Achmea kan met een ethische vraag of
dilemma terecht bij de Ethiekcommissie. De Ethiekcommissie
wordt voorgezeten door de heer Danny van der Eijk (lid van
de Raad van Bestuur) en bestaat verder uit medewerkers van
verschillende bedrijfsonderdelen. Onderwerpen die in 2013 in
de Ethiekcommissie aan bod kwamen, zijn onder meer:
• Verantwoord beleggen
• Het borgen van en communiceren over ethiek
binnen Achmea
•De rol van ethiek in het inkoopbeleid van Achmea
• Verschillende praktijksituaties
Achmea Jaarverslag 2013
Raad van Bestuur
Verantwoordelijkheden en rol in de
corporate governance
De Raad van Bestuur is verantwoordelijk voor het bestuur
van de vennootschap. Dit houdt in dat de Raad van Bestuur
verantwoordelijk is en besluitvormingsbevoegdheid heeft voor
de dagelijkse activiteiten van Achmea, in overeenstemming
met de uitgangspunten zoals die in de statuten zijn
geformuleerd. De Raad van Bestuur heeft een reglement
waarin de specifieke taken, activiteiten en taakverdeling
tussen de individuele leden is vastgelegd, evenals het
besluitvormingsproces binnen de Raad van Bestuur. De Raad
van Bestuur is verplicht de Raad van Commissarissen op de
hoogte te stellen van eventuele fundamentele verschillen
van mening tussen de Raad van Bestuur en het bestuur van
de ondernemingen of entiteiten van Achmea. In 2013 waren
er geen fundamentele verschillen. De Raad van Bestuur
rapporteert rechtstreeks aan de Raad van Commissarissen. Elk
bestuurslid is direct verantwoordelijk voor specifieke Achmeaactiviteiten (zie daarvoor ook de biografieën van de leden van
de Raad van Bestuur in het jaarverslag 2013), met duidelijke
rapportagelijnen van divisie- en stafdirecteuren. De volledige
Raad van Bestuur is betrokken bij risicomanagement. Risico
is de essentie van het bedrijf van Achmea. De betrokkenheid
bij risicomanagement blijkt onder andere uit het feit dat twee
leden van de Raad van Bestuur zitting hebben in het Finance
& Risk Committee en dat in de vergaderingen van de Raad van
Bestuur regelmatig wordt stilgestaan bij risicomanagement.
De Raad van Bestuur, en de bestuursleden die daarbinnen
onafhankelijk optreden, dragen zorg voor een evenwichtige
afweging van de belangen van alle bij Achmea betrokken
partijen, zoals klanten, aandeelhouders en medewerkers. De
Raad van Bestuur houdt daarbij rekening met de continuïteit
van Achmea, de maatschappelijke omgeving waarin we
actief zijn en de toepasselijke regelgeving en codes. Achmea
werkt al jaren met het ‘vier stakeholders (belanghebbenden)
model’, waarbij het bestuur en de besluitvorming in
overeenstemming zijn met de belangen van klanten,
medewerkers, distributiepartners en aandeelhouders. Dit
alles is verankerd in de strategie en de identiteit van de Groep
zoals weergegeven in het hoofdstuk Profiel en vervolgens
in het leiderschapsprogramma, de business plannen en
het beloningsbeleid, en behoort tot de afwegingen bij elk
besluit dat door de Raad van Bestuur wordt genomen. De
formulering van de doelstellingen voor de Raad van Bestuur
en het senior management is gebaseerd op het Stakeholder
95
governance
Corporate governance
Value Management-model. Met ingang van 2012 worden de
jaarlijkse doelstellingen gerangschikt volgens zes invalshoeken:
klant, medewerker, partner, maatschappij, financieel en
proces. Alle leden van de Raad van Bestuur hebben vrijwel alle
bestuursvergaderingen bijgewoond.
Samenstelling en diversiteit
Leden van de Raad van Bestuur worden door de Raad van
Commissarissen benoemd op niet-bindende voordracht van
de A-aandeelhouder. Bestuursleden worden geselecteerd op
basis van bewezen ervaring en competentie in de financiële
dienstverleningssector, waarbij we voor posities in de Raad
van Bestuur streven naar interne werving. De leden van de
Raad van Bestuur vormen een goede mix van specifieke
verzekeringservaring (zorg, schade, pensioen & leven) en
ervaring met de publieke/particuliere markt (gezondheidszorg,
pensioenen) en met de diverse distributiekanalen (direct,
intermediair, bankverzekeren) en disciplines als Financiën,
IT en P&O. Alle leden van de huidige Raad van Bestuur van
Achmea voldoen aan het algemene profiel voor leden van
de Raad van Bestuur en zijn positief beoordeeld door de
toezichthouders.
De Raad van Bestuur bestaat op dit moment uit vijf leden. Als
gevolg van het aftreden van de heer Thomas van Rijckevorsel
in 2012 en het vertrek van de heer Gerard van Olphen per
1 februari 2013 zijn in 2013 twee nieuwe leden van de Raad
van Bestuur benoemd, zijnde de heren Huub Arendse en
Roelof Konterman. De vacature voor CRO wordt per 1 maart
2014 vervuld met de benoeming van de heer Henk Timmer,
de huidige Directeur Internal Audit van Achmea. Er zitten
momenteel alleen mannen in de Raad van Bestuur, wat nog
niet in overeenstemming is met de wettelijke verplichting
van man/vrouw-diversiteit. Achmea is doordrongen van deze
wettelijke verplichting. Mede vanwege de strenge eisen die de
toezichthouder aan de geschiktheid van bestuursleden stelt,
is Achmea er echter nog niet in geslaagd om aan deze eis te
voldoen. Behalve het streven om de balans in vaardigheden
in de Raad van Bestuur te handhaven en tegelijkertijd ervoor
te zorgen dat de nieuw te benoemen bestuurders ook over
de vereiste verzekerings- en financiële en risico-ervaring
beschikken, maakt bij de invulling van vacante zetels in de
Raad van Bestuur ook de versterking van de man/vrouwdiversiteit deel uit van de afwegingen. Bij de successieplanning
voor de Raad van Bestuur en de eerste managementlaag
daaronder wordt bij iedere vacature aandacht besteed aan
de bevordering van vrouwen aan de top. Hoewel Achmea het
belang van meer man/vrouw-diversiteit en kwaliteit onderkent,
blijven het behoud en de versterking van de juiste mix van
vaardigheden toch de belangrijkste bepalende factoren in dit
selectieproces.
Samenstelling Raad van Bestuur per 31 december 2013
NAAM
NATIONALITEIT
GESLACHT
OPLEIDING
FUNCTIE
BENOEMD
W.A.J. van Duin
(1960)
Nederlands
Man
Rechten
Voorzitter Raad
van Bestuur
sinds februari 2009
April 2004
H. Arendse
(1958)
Nederlands
Man
Economie
CFO
April 2013
J.A.S. van Breda
Vriesman
(1967)
Nederlands
Man
Rechten
Lid Raad van
Bestuur
Oktober 2008
D. van der Eijk
(1958)
Nederlands
Man
Verzekeringen
Lid Raad van
Bestuur
Oktober 2008
R. Konterman
(1956)
Nederlands
Man
Economie
Lid Raad van
Bestuur
April 2013
Achmea Jaarverslag 2013
96
governance
Corporate governance
Permanente educatie
Aan het begin van elk jaar worden de thema’s van het
permanente educatie-programma van de Raad van Bestuur
vastgesteld in overleg met de voorzitter van de Raad van
Bestuur en de voorzitter van de Raad van Commissarissen. Het
doel van het programma is om de expertise van de leden van
de Raad van Bestuur te bestendigen en te verdiepen. Naast
deze speciale sessies, die veelal samen met de commissarissen
worden gevolgd, wordt er ook bij reguliere vergaderingen
aandacht besteed aan relevante ontwikkelingen aan de hand van
presentaties van interne en/of externe specialisten en houden de
leden van de Raad van Bestuur op individuele basis hun educatie
bij. Voor een nadere toelichting op de gevolgde educatie wordt
verwezen naar de uitgebreide toelichting op onze naleving van
de Code Verzekeraars (principes 3.1.3 en 3.1.4), welke als bijlage
aan dit Jaarverslag gehecht is en daarnaast digitaal beschikbaar op
onze website, www.achmea.nl en www.achmea.com.
Raad van Commissarissen
Verantwoordelijkheden en rol in de corporate
governance
De Raad van Commissarissen vervult een belangrijke rol in
de corporate governance van Achmea. De commissarissen
zijn verantwoordelijk voor het toezicht op, de advisering
en uiteindelijk ook de goedkeuring van het gedrag en het
algemene management van de onderneming door de Raad
van Bestuur. De goedkeuring van de Raad van Commissarissen
is hoofdzakelijk vereist voor belangrijke bedrijfsgerelateerde
beslissingen, zoals de benoeming en het ontslag van leden van
de Raad van Bestuur, strategische beslissingen, overdracht van
een aanzienlijk deel van de bedrijfsactiviteiten, het aangaan
of beëindigen van een langdurig samenwerkingsverband,
grote deelnemingen en investeringen, en de beëindiging van
het dienstverband van een aanzienlijk aantal medewerkers,
dan wel belangrijke wijzigingen in de arbeidsvoorwaarden
van een aanzienlijk aantal medewerkers. Dit staat los van
het feit dat fundamentele en grootschalige strategische
veranderingen of investeringen in de Algemene Vergadering
van Aandeelhouders met 80% van de stemmen moeten
worden goedgekeurd. De Raad van Commissarissen en de
individuele commissarissen hebben de verantwoordelijkheid
om alle relevante informatie te verwerven die zij nodig
hebben om hun taken uit te voeren. Wat zij daarvoor nodig
hebben, laten zij weten aan de voorzitter van de Raad van
Commissarissen. Bronnen van informatie zijn veelal de Raad
van Bestuur, de secretaris van de vennootschap en de externe
Achmea Jaarverslag 2013
accountant. De Raad van Commissarissen kan eventueel ook
informatie inwinnen bij bedrijfsfunctionarissen en externe
adviseurs, die kunnen worden gevraagd een vergadering van
de Raad van Commissarissen bij te wonen of permanente
educatie te verzorgen. De Raad van Commissarissen bestaat
uit leden die zich, hoewel zij door de aandeelhouders of de
COR worden voorgedragen, bij de uitoefening van hun taken
laten leiden door de belangen van de onderneming als geheel.
Alle commissarissen nemen deel aan de vergaderingen zonder
verwijzing naar of vooroverleg met de partijen die hen hebben
voorgedragen. Alle commissarissen waren aanwezig bij de
meeste vergaderingen van de Raad van Commissarissen en van
de commissies waarvan zij lid zijn.
Samenstelling en diversiteit
De samenstelling van de Raad van Commissarissen en
voordrachten bij een vacature weerspiegelen de coöperatieve
aandeelhoudersstructuur en medezeggenschap via de centrale
ondernemingsraad (COR) van Achmea. In samenspraak met
de aandeelhouders is er in 2013 voor gekozen om de Raad
van Commissarissen terug te brengen van maximaal twaalf
naar negen à tien leden, waarbij ook de voordrachten van
de grootaandeelhouders zijn teruggebracht. Vereniging
Achmea mag kandidaten voordragen voor vijf zetels in de
Raad van Commissarissen, waarvan één lid is benoemd op
voordracht van DFZ en één lid een gezamenlijke voordracht
is van Vereniging Achmea en de COR . Als gevolg van de
fusie tussen de aandeelhouder van DFZ, de Vereniging De
Friesland Zorgverzekeraar, en Vereniging Achmea en de
daarop volgende overdracht van de activiteiten van DFZ naar
Achmea, is het voordrachtsrecht van DFZ overgegaan naar
Vereniging Achmea. Vereniging Achmea heeft als de indirecte
houder van het A-aandeel tevens het recht om uit de leden
van de Raad van Commissarissen de voorzitter te benoemen.
Rabobank mag kandidaten voor twee zetels voordragen.
Gothaer Allgemeine Versicherung, Gothaer Finanz Holding en
Swiss Mobiliar mogen samen één kandidaat voor dragen. Op
dit moment zijn twee leden van de Raad van Commissarissen
direct voorgedragen door de COR en zoals hiervoor vermeld is
één lid voorgedragen in gezamenlijk overleg tussen Vereniging
Achmea en de COR . Deze regeling valt binnen het wettelijk
kader van het aanbevelingsrecht van de COR; de COR heeft
1
2
3
4
5
Van de Merwe, Van Lonkhuijzen, Overmars, Veenman, Van der Weg en
1 openstaand voordrachtsrecht
Van Lonkhuijzen
Van der Weg
Per 31 december 2013: Minderhoud, Veenman en Vermeer; de heer Veenman wordt per 2014 een door Vereniging Achmea voorgedragen kandidaat
Lückerath, Sneller en Van der Weg
97
governance
Corporate governance
uiteindelijk het recht om drie leden direct voor te dragen, op
basis van negen à tien commissarissen in totaal. Dit wordt
in 2014 geconcretiseerd met de opvolging van de heer Van
der Weg. Met de benoeming op basis van de derde directe
voordracht door de COR wordt het aantal voordrachtsrechten
van Vereniging Achmea teruggebracht van vijf naar vier.
De commissarissen wonen ten minste één keer per jaar
persoonlijk een vergadering van de COR bij. Alle voorgestelde
veranderingen in de samenstelling van de Raad van
Commissarissen worden ter goedkeuring aan de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders voorgelegd en besproken
met de COR.
De Raad van Commissarissen telt op dit moment negen
leden. Bij de invulling van een vacature is het streven om
een evenwichtige mix van vaardigheden in de Raad van
Commissarissen te bewaren terwijl er tegelijkertijd voor
wordt gezorgd dat de nieuw te benoemen bestuurders ook
over de vereiste verzekerings- en financiële en risico-ervaring
beschikken. Commissarissen worden geselecteerd en benoemd
aan de hand van een profielschets van de vereiste professionele
achtergrond, opleiding, (internationale) ervaring, vaardigheden,
diversiteit en onafhankelijkheid. De huidige samenstelling van
de Raad van Commissarissen is zodanig dat de commissarissen
door de mix van aanwezige ervaring en deskundigheid op
gepaste wijze aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Op 31
december 2013 betond de Raad van Commissarissen uit zes
mannen en drie vrouwen. Behalve diversiteit in kennis, expertise
en leeftijd is er ook sprake van man/vrouw-diversiteit. Achmea
voldoet daarmee aan de wettelijke eis voor man/vrouwdiversiteit in de Raad van Commissarissen. Alle commissarissen
voldoen ten aanzien van het door hen beklede aantal
commissariaten aan de Wet bestuur en toezicht.
Samenstelling Raad van Commissarissen per 31 december 2013
NAAM
E.A.J. van de Merwe 1
(1950)
S.T. van Lonkhuijzen 1
(1960)
M. Lückerath 3
(1968)
M. Minderhoud2
(1946)
P.F.M. Overmars 1
(1945)
A.C.W. Sneller 3
(1965)
A.W. Veenman 2
(1947)
A.J.A.M. Vermeer 2
(1949)
B.J. van der Weg * 1, 3
(1943)
(HER) BENOEMD /
EINDE VAN HUIDIG
TERMIJN
NATIONALITEIT
GESLACHT
FUNCTIE
TERMIJN
(MAX 3 TERMIJNEN)
Nederlands
Man
Voorzitter RvC
Tweede
2010 / 2014
Nederlands
Vrouw
Lid RvC
Eerste
2011 / 2015
Nederlands
Vrouw
Lid RvC
Eerste
2011 / 2015
Nederlands
Man
Lid RvC
Derde
2012 / 2016
Nederlands
Man
Lid RvC
Derde
2013 / 2017
Nederlands
Vrouw
Lid RvC
Eerste
2013 / 2017
Nederlands
Man
Lid RvC
Tweede
2013 / 2017
Nederlands
Man
Lid RvC
Tweede
2010 / 2014
Nederlands
Man
Lid RvC
Derde
2010 / 2014
* Treedt 20 maart 2014 af
1
Genomineerd door Vereniging Achmea
2
Genomineerd door Rabobank
3
Genomineerd door Centrale Ondernemingsraad
Achmea Jaarverslag 2013
98
governance
Corporate governance
VERZEKEREN
BANCAIR
FINANCIËN/
RISK/AUDIT
HR/
REMUNERATIE
Economie
•
•
•
•
•
•
S.T. van
Lonkhuijzen
Bedrijfskunde
•
M. Lückerath
Economie
M. Minderhoud
Scheikunde
•
•
•
P.F.M. Overmars
Rechten
•
•
•
A.C.W. Sneller
Econometrie
•
A.W. Veenman
Technische
wetenschappen
•
•
A.J.A.M.
Vermeer
Landbouwkunde
•
•
•
•
B.J. van der Weg
Human
resources
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Permanente educatie
Aan het begin van elk jaar worden de thema’s van het
permanente educatie-programma van de Raad van
Commissarissen vastgesteld in overleg met de voorzitter
van de Raad van Bestuur en de voorzitter van de Raad
van Commissarissen. Het doel van het programma is om
de expertise van de commissarissen te bestendigen en te
verdiepen. Naast deze speciale sessies, die veelal samen met
de Raad van Bestuur worden gevolgd, wordt er ook bij reguliere
vergaderingen aandacht besteed aan relevante ontwikkelingen
aan de hand van presentaties door interne en/of externe
specialisten. Daarnaast volgen nieuwe commissarissen een
speciaal voor hen ontwikkeld introductieprogramma.
Commissies van de Raad van Commissarissen
De Raad van Commissarissen beschikt over drie
gespecialiseerde commissies die de volledige Raad van
Commissarissen adviseren: het Audit & Risk Committee, de
Remuneratiecommissie en de Selectie & Benoemingscommissie.
Alle commissarissen ontvangen de notulen van de
vergaderingen van de afzonderlijke commissies en op verzoek
ook de agenda en begeleidende documenten.
Achmea Jaarverslag 2013
IT
GOVERNANCE
E.A.J. van de
Merwe
COMMERCIE/
KLANTBELANG
CENTRAAL
OPLEIDING
JURIDISCH/
COMPLIANCE
NAAM
MANAGEMENT
Overzicht van deskundigheid
•
•
•
•
•
•
Financiële, controle-, risico- en compliance-onderwerpen
worden door het Audit & Risk Committee besproken. Deze
vergaderingen worden altijd bijgewoond door de voorzitter van
de Raad van Bestuur, de CFO, de directeuren Internal Audit,
Financiën en Risk & Compliance en de externe accountant. Ten
minste eenmaal per jaar spreekt het Audit & Risk Committee
met de externe accountant zonder de aanwezigheid van leden
van de Raad van Bestuur. Zie voor verdere informatie het Verslag
van de Raad van Commissarissen.
De primaire taak van de Remuneratiecommissie is om de Raad
van Commissarissen te adviseren over het beloningsbeleid
voor de hele Achmea Groep (inclusief de buitenlandse
werkmaatschappijen). De Remuneratiecommissie is
verantwoordelijk voor het formuleren van richtlijnen
en het bewaken van de uitvoering en naleving van het
beloningsbeleid voor de hele Achmea Groep. Daaronder valt
ook advisering van de Raad van Commissarissen over het
prestatiemanagement (bijvoorbeeld het evenwicht bewaren
tussen korte- en langetermijnbelangen en een focus op het
klantbelang) van de leden van de Raad van Bestuur. De beloning
wordt regelmatig geëvalueerd en de commissie beoordeelt
99
governance
Corporate governance
of de beloningsniveaus passend zijn voor de plichten en
verantwoordelijkheden van de functie. Dit vergt een grondige
voorbereiding van de nodige beleidsherzieningen of -correcties
om te voldoen aan nieuwe wet- en regelgeving. De voorzitter
van de Raad van Bestuur woont alle vergaderingen van de
Remuneratiecommissie bij behalve als zijn eigen beloning op
de agenda staat, of in andere gevallen naar het oordeel van de
commissievoorzitter.
De taak van de Selectie & Benoemingscommissie is om
de samenstelling en het profiel van zowel de Raad van
Commissarissen als de Raad van Bestuur te bewaken. De
commissie zoekt naar en doet aanbevelingen over potentiële
kandidaten, in sommige gevallen in overleg met de COR. De
voorzitter van de Raad van Bestuur woont alle vergaderingen
van de Selectie & Benoemingscommissie bij behalve als zijn
eigen functioneren op de agenda staat, of in andere gevallen
naar het oordeel van de commissievoorzitter.
Overige aandeelhouders, die samen 5,5% van de
dividendrechten en 5,2% van de stemrechten in de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders vertegenwoordigen, zijn
BCP Pension Fund, Stichting Beheer Aandelen Achmea,
Gothaer Allgemeine Versicherung, Gothaer Finanz Holding
en Schweizerische Mobiliar Holding. Gothaer Allgemeine
Versicherung, Gothaer Finanz Holding en Schweizerische
Mobiliar Holding zijn lid van de Eurapco-alliantie van
onafhankelijke Europese financiële dienstverleners (zie voor
meer informatie www.eurapco.com).
Aandelen, aandeelhouders en
aandeelhoudersvergaderingen
Behalve uit gewone aandelen bestaat 5,6% van het totale
uitstaande aandelenkapitaal van Achmea uit preferente
aandelen die worden aangehouden door Achmea Tussenholding
B.V. (onder leiding van de Raad van Bestuur van Achmea). Alle
aandelen in Achmea Tussenholding B.V. zijn in het bezit van
Stichting Administratiekantoor Achmea Tussenholding, die
op haar beurt weer aandelencertificaten aan beleggers heeft
uitgegeven. Die beleggers ontvangen derhalve het dividend dat
over de preferente aandelen wordt uitgekeerd; zij hebben geen
stemrecht in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van
Achmea. Dat stemrecht ligt bij Achmea Tussenholding B.V.
Aandeelhouders
Aandeelhouders per 31 december 2013 *
Onze grootste aandeelhouders, Vereniging Achmea
en Rabobank, zijn coöperatieve organisaties. Andere
aandeelhouders zijn hoofdzakelijk niet-beursgenoteerde
Europese organisaties met coöperatieve wortels. Klanten
in Nederland worden direct vertegenwoordigd door de
grootste aandeelhouder van Achmea en indirect via Stichting
Administratiekantoor Achmea (STAK Achmea). STAK Achmea
is een aandeelhouder die op zijn beurt weer certificaten
van aandelen heeft uitgegeven aan Vereniging Achmea. Het
bestuur van STAK Achmea bestaat uit de voorzitter en de
twee vicevoorzitters van Vereniging Achmea. Voor belangrijke
besluiten door STAK Achmea is de goedkeuring vooraf nodig van
het Bestuur van Vereniging Achmea en in voorkomende gevallen
ook van de Ledenraad van Vereniging Achmea. Vereniging
Achmea bezat eind 2013 in totaal 65,3% van de dividendrechten
van Achmea en 61,6% van de stemrechten bij de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders.
Stemrecht
Kapitaalrecht
Vereniging Achmea
(direct en via STAK)
61,6%
65,3%
Rabobank
27,6%
29,2%
BCP Group
2,6%
2,8%
Gothaer Allgemeine Versicherung
0,5%
0,5%
Gothaer Finanz Holding
0,6%
0,6%
Schweizerische Mobiliar Holding
0,7%
0,7%
Stichting Beheer Aandelen Achmea
0,9%
0,9%
Achmea Tussenholding B.V.
5,6%
**
* Als gevolg van afronding tellen percentages mogelijk niet op tot 100%
** Preferente aandelen
Aandeelhoudersvergaderingen
Rabobank, de op een na grootste aandeelhouder van Achmea,
is eveneens een coöperatieve organisatie. Rabobank bezat eind
2013 in totaal 29,2% van de dividendrechten van Achmea en
27,6% van de stemrechten bij de Algemene Vergadering van
Aandeelhouders.
Achmea Jaarverslag 2013
Naast de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders
kunnen ook buitengewone vergaderingen van aandeelhouders
worden belegd op basis van wet- en regelgeving, statuten
en bedrijfsdocumentatie indien noodzakelijk geacht. Een
buitengewone vergadering kan ook worden belegd door
aandeelhouders met meer dan 10% van de stemrechten.
100
governance
Corporate governance
Vanwege het wettelijk structuurregime dat van toepassing is
op Achmea is de bevoegdheid van de Algemene Vergadering
van Aandeelhouders beperkt; uit hoofde van de wet en
overeenkomsten zijn bepaalde verantwoordelijkheden bij
de Raad van Commissarissen belegd. De goedkeuring van de
aandeelhouders is niettemin noodzakelijk voor belangrijke
vennootschapsrechtelijke besluiten zoals statutenwijziging;
goedkeuring van de jaarrekening, waaronder winstverdeling
en dividend; besluiten over de uitgifte van aandelen of de
toekenning van rechten om in te schrijven op aandelen (of om
de Raad van Bestuur aan te wijzen om dergelijke uitgiften of
toekenningen te regelen); verlaging van het aandelenkapitaal
van Achmea; benoeming en ontslag van leden van de Raad
van Commissarissen en besluiten om Achmea te ontbinden,
te fuseren of te splitsen. Cruciale strategische besluiten die
een fundamentele koerswijziging inhouden in de strategie
van Achmea en ook grootschalige investeringen moeten
in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders met
80% van de stemmen worden goedgekeurd. Behalve de in
maart 2013 gehouden jaarlijkse Algemene Vergadering van
Aandeelhouders – waarin naast de reguliere besluiten over het
jaarverslag en de jaarrekening 2012, het dividendbeleid, de
dividenduitkering en het decharge van de leden van de Raad
van Bestuur en de Raad van Commissarissen, besluiten zijn
genomen over de (her)benoeming van leden van de Raad van
Commissarissen en de statutenwijziging van Achmea als gevolg
van de invoering van de Wet vereenvoudiging en flexibilisering
BV-recht en de Wet bestuur en toezicht, hebben er in 2013 geen
buitengewone aandeelhoudersvergaderingen plaatsgevonden.
Wel is schriftelijk goedkeuring van de aandeelhouders gevraagd
en verkregen voor de overdracht van de aandelen door
Länsförsäkringar Liv Försäkringsaktiebolag en Länsförsäkringar Sak
Försäkringsaktiebolag aan Stichting Beheer Aandelen Achmea.
schriftelijk machtigen om ze te vertegenwoordigen. Leden
van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen
hebben de bevoegdheid om de Algemene Vergadering van
Aandeelhouders bij te wonen. Zij hebben bij deze vergadering
een adviserende en informerende rol.
Dividendbeleid
De uitkering van dividend is vastgelegd in de statuten van
Achmea. Dividend is verschuldigd en betaalbaar vier weken
nadat de Algemene Vergadering van Aandeelhouders
dat dividend heeft vastgesteld (tenzij een andere datum
wordt bepaald). De Raad van Bestuur kan de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders voorstellen om het
dividend geheel of gedeeltelijk anders dan in contanten uit
te keren. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders
kan besluiten het geheel of een deel van het nettoresultaat
uit te keren. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders
kan op voorstel van de Raad van Bestuur besluiten tot de
uitkering van een interimdividend. Het dividendbeleid van
Achmea wordt nader toegelicht in het hoofdstuk Kapitaal en
Liquiditeitmanagement.
Stemrecht
Aan het A-aandeel, dat indirect door Vereniging Achmea wordt
gehouden, zijn specifieke rechten verbonden, waaronder
het recht om een niet-bindende voordracht aan de Raad van
Commissarissen te doen over de benoeming van leden van
de Raad van Bestuur, de benoeming van de voorzitter van de
Raad van Commissarissen, de goedkeuring van een besluit
over het ontbinden, fuseren of splitsen van Achmea en de
uitgifte en overdracht van aandelen Achmea. De houders
van certificaten van aandelen die op het A-aandeel en op
gewone aandelen Achmea zijn uitgegeven hebben het recht
om de Algemene Vergadering van Aandeelhouders bij te
wonen, zij hebben echter geen stemrecht. Aandeelhouders
en houders van certificaten van aandelen kunnen iemand
Achmea Jaarverslag 2013
101
governance
Biografieën bestuurders en commissarissen
Raad van Bestuur
V.l.n.r. Huub Arendse, Willem van Duin, Roelof Konterman, Danny van der Eijk en Jeroen van Breda Vriesman. Henk Timmer ontbreekt op deze foto.
Willem A.J. van Duin (1960)
Voorzitter van de Raad van Bestuur
Huub Arendse (1958)
Chief Financial Officer
Willem van Duin is in 1987 bij Achmea in dienst gekomen.
Hij heeft voordat hij in 2004 in de Raad van Bestuur werd
benoemd diverse posities bekleed op het niveau van
de houdstermaatschappij, alsook bij de divisies Zorg,
Intermediair en Direct. Hij werd op 1 oktober 2008 benoemd
tot vicevoorzitter van de Raad van Bestuur en op 10
februari 2009 tot voorzitter. Behalve zijn overkoepelende
verantwoordelijkheid voor Achmea als geheel omvatten zijn
kernverantwoordelijkheden onder andere Internal Audit,
Bestuursbureau, Communicatie & MVO, Compliance, Personeel
& Organisatie/Management Development en de centrale
ondernemingsraad. Ook is de heer Van Duin voorzitter van
de Raad van Bestuur van European Alliance Partners Eurapco
en is hij bestuurslid van het Verbond van Verzekeraars, van
het dagelijks bestuur van VNO-NCW en van de Nationale
Coöperatieve Raad. Internationaal is hij lid van de International
Federation of Health Plans (IFHP) en van de Strategic Board van
Insurance Europe, de Europese federatie van (her)verzekeraars.
Huub Arendse is in april 2013 toegetreden tot de Raad van
Bestuur van Achmea als Chief Financial Officer. Na zijn studie
economie aan de VU Amsterdam is hij zijn carrière begonnen
bij Peat Marwick Nederland, later opgegaan in KPMG. Hij is
een gekwalificeerde registeraccountant sinds 1985. De heer
Arendse was van 2003 tot 2007 voorzitter van KPMG Financial
Services. De heer Arendse was tot zijn overstap naar Achmea
ook lid van het Global Insurance Leadership Team van KPMG
International. Door zijn internationale betrokkenheid bij
beursgenoteerde en andere verzekeringsbedrijven heeft hij
zeer brede ervaring met verschillende verzekeringsactiviteiten
zoals schade-, zorg-, leven- en herverzekeringen. Zijn
kernverantwoordelijkheden binnen de Raad van Bestuur zijn
Financiën, Fiscale Zaken, Treasury, Centrale Dienstverlening
en Staalbankiers. De heer Arendse is lid van de Commissie
Financieel-Economische Zaken van het Verbond van
Verzekeraars.
Achmea Jaarverslag 2013
102
governance
Biografieën bestuurders en commissarissen
Jeroen A.S. van Breda Vriesman (1967)
Roelof Konterman (1956)
Jeroen van Breda Vriesman studeerde rechten aan de
Universiteit van Utrecht en is zijn loopbaan begonnen bij
ING Groep, waar hij bij Nationale Nederlanden een aantal
managementfuncties bekleedde. In 2004 kwam hij bij
Achmea als voorzitter van de divisies Zorg & Gezondheid
en Sociale Zekerheid. Van 2006 tot eind september
2008 was hij voorzitter van de divisie Zorg, waarna hij is
benoemd tot lid van de Raad van Bestuur van Achmea.
Zijn kernverantwoordelijkheden zijn onder andere de
productdivisie Pensioen & Leven, Syntrus Achmea, Achmea
Bank, Bancaire distributie en Strategie, M&A en Innovatie.
De heer Van Breda Vriesman is commissaris bij een aantal
entiteiten van Achmea. In 2011 werd hij lid van de Raad
van Commissarissen van het African Research & Resource
Forum, lid van de Raad van Toezicht van het Oogziekenhuis in
Rotterdam en lid van de Raad van Toezicht van Netspar, het
Network for Studies on Pensions, Aging and Retirement.
Roelof Konterman is sinds 1983 werkzaam bij Achmea in
diverse functies, waaronder vijf jaar in Zweden en de Verenigde
Staten. Hij begon als marketingmanager bij het onderdeel
dat nu Avéro Achmea is en heeft daarnaast ook gewerkt
als directeur bij FBTO. Vanaf 2000 heeft hij verschillende
managementposities vervuld voor productdivisie Zorg en voor
aan zorg gerelateerde bedrijfsonderdelen, zoals Eurocross en
Health Services. Vanaf 2008 was hij voorzitter van Divisie Zorg
& Gezondheid, waar hij onder andere verantwoordelijk was
voor de bundeling Achmea en Agis in 2011. Per 1 april 2013
is de heer Konterman toegetreden tot de Raad van Bestuur.
Zijn kernverantwoordelijkheden binnen de Raad van Bestuur
zijn productdivisies Zorg & Gezondheid en De Friesland
Zorgverzekeraar, de internationale activiteiten van de Groep
en IM&IT. De heer Konterman is sinds 2009 lid van het bestuur
van Zorgverzekeraars Nederland.
Henk Timmer (1961) (benoemd per 1 maart 2014)
Danny van der Eijk (1958)
Danny van der Eijk heeft, na het behalen van zijn professionele
verzekeringskwalificaties, een MBA gevolgd in Henley (VK).
Van 1984 tot 2002 was hij werkzaam in diverse functies
bij Royal & SunAlliances Benelux, waarvan de laatste twee
jaar als CEO. Binnen Achmea werd hij directeur van Avéro
Achmea, algemeen directeur van Achmea Commercial
lines en vervolgens van de directe distributiedivisie. In
oktober 2008 trad hij toe tot de Raad van Bestuur. Zijn
kernverantwoordelijkheden zijn onder andere Directe en
Intermediaire distributie, de productdivisie Schade & Inkomen,
Markt Strategie, Achmea Herverzekering, Independer en
InShared. De heer van der Eijk is commissaris bij een aantal
entiteiten van Achmea. Hij is voorzitter van het Centrum
voor Verzekeringsstatistiek (CVS) en vicevoorzitter van het
Sectorbestuur Schade van het Verbond van Verzekeraars.
Sinds 1 januari 2011 is hij tevens lid van de Adviesraad NIBE
SVV, het kennisinstituut voor de financiële, verzekeringsen beleggingssector. In 2011 werd hij bestuurslid van de
International Insurance Society.
Achmea Jaarverslag 2013
Henk Timmer heeft na zijn Economie studie verschillende
functies gehad in consultancy en ICT. Verder heeft hij aan de
Universiteit van Tilburg zijn postdoctorale audit studie (TIAS-IT)
gevolgd en heeft de internationale CIA (Certified Internal Auditor)
opleiding afgerond. De heer Timmer is zijn carrière begonnen als
Internal Auditor bij het GAK (het huidige UWV). Zijn loopbaan bij
Achmea is hij in 1997 gestart in de functie van senior auditor/
manager voor verschillende business units waaronder IT, Zorg,
Schade en Intermediaire Distributie. In november 2007 werd hij
algemeen directeur Group Audit & Risk Services en heeft in die rol
leiding gegeven aan de stafdiensten Audit, Risk en Integrity. Deze
functie is in 2012 opgegaan in de functie van eindverantwoordelijk
Directeur Internal Audit, met als scope de gehele Achmea Groep,
zowel nationaal als internationaal. Naast de functie bij Achmea
is de heer Timmer voorzitter van de adviesraad van de Internal
Auditopleiding bij de Erasmus Universiteit. Ook is de heer Timmer
nauw betrokken geweest als bestuurder bij het Institute for
Internal Auditors en de Norea. De heer Timmer treedt per 1 maart
2014 toe tot de Raad van Bestuur. Zijn kernverantwoordelijkheden
binnen de Raad van Bestuur worden Risicomanagement,
Personeel & Organisatie, Internal Audit (functioneel), Compliance
(functioneel) en Juridische Zaken.
103
governance
Biografieën bestuurders en commissarissen
Raad van Commissarissen
V.l.n.r. Marinus Minderhoud, Erik van de Merwe, Joke Van Lonkhuijzen-Hoekstra, Lineke Sneller, Bé van der Weg, Paul Overmars, Mijntje Lückerath-Rovers
en Aad Veenman. Antoon Vermeer ontbreekt op deze foto.
Erik A.J. van de Merwe (1950)
Voorzitter van de Raad van Commissarissen
Erik van de Merwe is voorzitter van de Raad van
Commissarissen. Hij is tevens voorzitter van de Raad van
Commissarissen en het Audit & Risk Committee van Achmea
Bank Holding N.V. en Staalbankiers N.V. Buiten Achmea heeft
de heer Van de Merwe een aantal andere commissariaten.
Hij is lid van de Raad van Commissarissen en van het Audit,
Compliance & Risk Committee van Rabobank Nederland,
niet-uitvoerend voorzitter van GWK Travelex, voorzitter van
de Raad van Toezicht en lid van de auditcommissie van de
Nederlandse Brandwonden Stichting, alsmede voorzitter van
de Raad van Toezicht van de Euro Tissue Bank, De Nederlandse
Brandwonden Stichting. De heer Van de Merwe is ook
voorzitter van het Bestuur van het Curatorium Compliance &
Integriteit van de Vrije Universiteit, lid van de Raad van Advies
van het Institute of Internal Auditors en jurylid van de Henri
Sijthoff-prijs.
Achmea Jaarverslag 2013
Joke S.T. van Lonkhuijzen-Hoekstra (1960)
Joke Van Lonkhuijzen-Hoekstra is lid van de Raad van
Commissarissen. Zij is tevens lid van de Raad van
Commissarissen van Achmea Zorgverzekeringen N.V. Tot de
fusie van Vereniging De Friesland, de aandeelhouder van De
Friesland Zorgverzekeraar, en Vereniging Achmea en de daarop
volgende overdracht van de activiteiten van de Friesland Groep
naar Achmea, was zij lid van de Raad van Commissarissen en
de Audit Commissie van De Friesland Zorgverzekeraar N.V. Zij
heeft een brede achtergrond in de zorgsector en begon haar
loopbaan als verpleegkundige. Tot 2012 was zij voorzitter en
CEO van GGZ inGeest in Amsterdam, sinds 2013 is zij CFO en
lid van de Raad van Bestuur van Cordaan. Daarnaast is zij lid
van de Raad van Toezicht van het Trimbos-instituut, bestuurslid
van de NVZD en voorzitter van het Curatorium Postdoctorale
Opleiding Verandermanagement aan de Vrije Universiteit
Amsterdam.
104
governance
Biografieën bestuurders en commissarissen
Mijntje Lückerath-Rovers (1968)
Aad W. Veenman (1947)
Mijntje Lückerath-Rovers is lid van de Raad van Commissarissen.
Zij is tevens lid van de Raad van Commissarissen van Achmea
Pensioen- & Levensverzekeringen N.V. Mevrouw LückerathRovers is Hoogleraar Corporate Governance aan Tilburg
University. Zij is daarnaast commissaris bij ASN Bank Investments
funds en Groenfonds, bestuurslid van de Betaalvereniging
Nederland, lid van de Raad van Toezicht KNGF Geleidehonden
en lid van de Commissie Publiek Belang bij EY Accountants LLP.
Zij is redactielid van een aantal (populair-) wetenschappelijke
publicaties, waaronder het tijdschrift Goed Bestuur en het
Jaarboek Corporate Governance.
Aad Veenman is lid van de Raad van Commissarissen. Hij is
tevens commissaris van Achmea Schadeverzekeringen N.V. Van
2002 tot 2009 was hij voorzitter en CEO van de NS. Daarvoor
had hij een lange loopbaan bij het industriële concern Stork,
waar hij vanaf 1990 lid was van de Raad van Bestuur en CEO
van 1998 tot en met 2002. Tot medio juni 2010 was hij tevens
commissaris bij Rabobank Nederland. De heer Veenman is op
dit moment voorzitter van de Raad van Commissarissen van
Tennet Holding, lid van de Raad van Commissarissen van Draka
Holding en lid van de Raad van Commissarissen van Royal
Huisman Shipyard.
Marinus Minderhoud (1946)
Antoon J.A.M. Vermeer (1949)
Marinus Minderhoud is lid van de Raad van Commissarissen.
Hij is tevens voorzitter van de Raad van Bestuur van Rabobank
Nederland en Chairman van de boards van Vodafone
International Holdings en Vodafone Europe.
Antoon Vermeer is lid van de Raad van Commissarissen. Hij is
tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van Achmea
Schadeverzekeringen N.V. De heer Vermeer is mede-eigenaar
van een melkveebedrijf en vicevoorzitter van de Raad van
Commissarissen van Rabobank Nederland.
Paul F.M. Overmars (1945)
Paul Overmars is lid van de Raad van Commissarissen. Hij is
tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van Achmea
Zorgverzekeringen N.V. en bestuurslid van Stichting Continuïteit
Eureko/Achmea (SCEA). Tot 1 januari 2014 was hij voorzitter
van de Achmea Foundation. Voor zijn pensionering in 2004 was
de heer Overmars CEO van Achmea en vicevoorzitter van de
Raad van Bestuur van Eureko. Op 31 maart 2010 werd hij tot
voorzitter van Vereniging Achmea benoemd. Tot 17 juni 2010
was hij lid van de Raad van Commissarissen van Rabobank
Nederland. Tot medio 2005 was hij voorzitter van het Bestuur
van het Verbond van Verzekeraars en lid van het Dagelijks en
Algemeen Bestuur van VNO-NCW.
Bé J. van der Weg (1943)
Bé van der Weg is lid van de Raad van Commissarissen. Hij is
tevens voorzitter van de Raad van Commissarissen van Achmea
Pensioen- en Levensverzekeringen N.V. en lid van de Raad van
Bestuur van Vereniging Achmea.
Lineke C.W. Sneller (1965)
Lineke Sneller is lid van de Raad van Commissarissen. Zij
is hoogleraar Toegevoegde Waarde van IT aan Nyenrode
Business Universiteit. Zij begon haar loopbaan in 1988 bij Ortec
Consultants, en heeft de afgelopen vijftien jaar CIO-posities
bekleed bij InterfaceFLOR, Tele2 en Vodafone. Mevrouw
Sneller is lid van het adviescollege Informatievoorziening
Nationale Politie en lid van de Raad van Advies van CIOnet.
Achmea Jaarverslag 2013
105
Overige informatie
Overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening Verklaring van de Raad van Bestuur van Achmea B.V.
Reikwijdte en verantwoording van dit verslag
108
114
115
overige informatie
Verkorte geconsolideerde
jaarrekening
GECONSOLIDEERD OVERZICHT VAN DE FINANCIËLE POSITIE (VOOR RESULTAATBESTEMMING)
(€ MILJOEN)
31 DECEMBER
2013
31 DECEMBER
2012
1.244
1.639
88
92
Activa
Immateriële activa
Deelnemingen
Terreinen, gebouwen en bedrijfsmiddelen voor eigen gebruik
578
619
1.200
1.172
Beleggingen
43.561
42.001
Beleggingen voor rekening en risico polishouders
22.563
24.972
Kredieten bankbedrijf
15.251
16.436
Latente belastingvordering
523
385
Overlopende acquisitiekosten
172
198
Vastgoedbeleggingen
Vorderingen uit herverzekering
Overige vorderingen
Liquide middelen
Activa geclassificeerd als ‘Bestemd voor verkoop’
Totaal activa
908
968
4.975
5.232
3.265
1.078
94.328
94.792
36
38
94.364
94.830
9.687
10.463
Eigen vermogen
Eigen vermogen
Aandeel derden
15
20
9.702
10.483
Verzekeringstechnische voorzieningen
39.656
38.911
Verzekeringstechnische voorzieningen waarbij polishouders het beleggingsrisico dragen
19.387
22.259
2.015
2.123
793
755
Totaal eigen vermogen
Passiva
Beleggingscontracten
Pensioenvoorziening
Overige voorzieningen
Toevertrouwde middelen bankbedrijf
Leningen en opgenomen gelden
Derivaten
Latente belastingverplichting
Te betalen vennootschapsbelasting
Overige schulden
Passiva geclassificeerd als ‘Bestemd voor verkoop’
Totaal eigen vermogen en passiva
Achmea Jaarverslag 2013
274
282
5.981
5.351
11.133
9.625
1.491
1.779
16
54
67
86
3.813
3.084
84.626
84.309
36
38
94.364
94.830
108
overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening
GECONSOLIDEERDE WINST- EN VERLIESREKENING
(€ MILJOEN)
2013
2012
Baten
Bruto geboekte premie Schade
Bruto geboekte premie Zorg
Bruto geboekte premie Pensioen & Leven
Totaal bruto geboekte premie
Herverzekeringspremies
Mutaties in voorziening voor niet-verdiende premies (na herverzekering)
3.802
3.764
13.608
13.471
2.823
3.210
20.233
20.445
−784
−850
33
15
19.482
19.610
2
4
Opbrengsten uit beleggingen
1.004
1.115
Gerealiseerde en ongerealiseerde winsten en verliezen
−145
569
Opbrengsten uit beleggingen voor rekening en risico van polishouders
Netto verdiende premies
Aandeel in resultaat deelnemingen
1.819
2.533
Bancaire baten
676
736
Provisie- en commissiebaten, en inkomsten van dienstverleningscontracten
436
442
Overige baten
Totaal baten
67
74
23.341
25.083
22.227
19.271
−598
−677
255
745
−2.892
1.280
Lasten
Schades, uitkeringen en mutaties verzekeringstechnische voorzieningen
Schades, uitkeringen en mutaties verzekeringstechnische voorzieningen aandeel
herverzekeraars
Winstdeling en bonussen voor polishouders
Mutaties in verzekeringstechnische voorzieningen waarbij polishouders het
beleggingsrisico dragen
Lasten uit hoofde van beleggingscontracten
Bedrijfskosten
Bancaire lasten
Rentelasten en soortgelijke kosten
Overige lasten
156
127
2.879
3.008
517
592
96
85
426
219
23.066
24.650
Resultaat voor belastingen
275
433
Belastingen
−69
−36
Nettoresultaat
344
469
347
468
−3
1
0.65
0.95
Totaal lasten
Nettoresultaat toe te rekenen aan:
Aandeelhouders
Belang derden
De winst en de verwaterde winst per aandeel uit voortgezette bedrijfsactiviteiten (in euro’s)
Achmea Jaarverslag 2013
109
overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening
GECONSOLIDEERD OVERZICHT VAN TOTAALRESULTAAT
Nettoresultaat
(€ MILJOEN)
2013
2012
344
469
−291
−577
Posten die niet zullen worden gereclassificeerd naar de winst- en verliesrekening
Herwaarderingseffect van de netto pensioenvoorziening
Ongerealiseerde winsten en verliezen op terreinen en gebouwen voor eigen gebruik
Totaal posten die niet zullen worden gereclassificeerd naar de winst- en verliesrekening
−1
−16
−292
−593
−95
28
−555
1.061
Posten die zullen worden gereclassificeerd naar de winst- en verliesrekening
Omrekeningverschillen van vreemde valuta bij dochtermaatschappijen, deelnemingen
en immateriële vaste activa
Ongerealiseerde winsten en verliezen bij financiële instrumenten geclassificeerd
als ‘Beschikbaar voor verkoop’
Aandeel in totaalresultaat deelnemingen
−17
−2
Mutaties naar/van voorziening voor winstdeling en bonussen voor polishouders
588
−711
−147
−160
18
31
Totaal posten die zullen worden gereclassificeerd naar de winst- en verliesrekening
−208
247
Netto ongerealiseerd resultaat (net other comprehensive income)
−500
−346
Totaalresultaat
−156
123
−153
122
−3
1
Winsten en verliezen bij financiële instrumenten ‘Beschikbaar voor verkoop’ gereclassificeerd
naar de Winst- en Verliesrekening bij verkoop
Bijzondere waardeverminderingen van financiële instrumenten ‘Beschikbaar voor verkoop’
gereclassificeerd naar de Winst- en Verliesrekening
Totaalresultaat toewijsbaar aan:
Aandeelhouders
Belang derden
Achmea Jaarverslag 2013
110
overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening
−235
690
−152
−7
−3.750
10.463
−291
−1
−1
−95
−95
−555
−555
−17
−17
588
588
588
−147
−147
−147
18
18
18
−500
−500
−555
−17
−97
−112
−291
347
−97
−16
−112
347
−23
507
347
−291
−358
11.357
−235
662
18
4
588
−260
−14
−7
−3.530
−3
344
−153
−156
−273
−273
−358
−358
−468
−273
Overige mutaties
10.483
−291
−95
Totaalresultaat
20
TOTAAL
EIGEN VERMOGEN
1.325
BELANG VAN
DERDEN
HERBEREKINGSEFFECTEN
VAN TOEGEZEGDE
PENSIOENREGELING
89
−1
Toevoeging aan
reserves
Dividend en
couponbetalingen
Uitgifte, inkoop en
verkoop van vermogensinstrumenten
Achmea Jaarverslag 2013
468
−291
Nettoresultaat
Stand per 31 december
NETTO
RESULTAAT
OVERIG
RESERVES
HEDGING
RESERVE
RESERVE KOERS
VERSCHILLEN
HERWAARDERINGS
RESERVE
WETTELIJKE
RESERVE
678
TOTAAL EIGEN VERMOGEN
DAT TOEKOMST AAN
AANDEELHOUDERS
11.357
(€ MILJOEN)
OVERIGE VERMOGENS INSTRUMENTEN
Stand per 1 januari
Herwaarderingseffect
van de netto pensioenvoorziening
Ongerealiseerde winsten en verliezen op
terreinen en gebouwen
voor eigen gebruik
Omrekeningverschillen
van vreemde valuta bij
dochtermaatschappijen,
deelnemingen en immateriële vaste activa
Ongerealiseerde winsten en verliezen bij
financiële instrumenten
geclassificeerd als
'Beschikbaar voor
verkoop'
Aandeel in totaalresultaat deelnemingen
Mutaties naar/van
voorziening voor winstdeling en bonussen
voor polishouders
Winsten en verliezen
bij financiële instrumenten 'Beschikbaar
voor verkoop' gereclassificeerd naar de Winsten Verliesrekening bij
verkoop
Bijzondere waardeverminderingen van financiële instrumenten
‘Beschikbaar voor
verkoop' gereclassificeerd naar de Winsten Verliesrekening
Netto ongerealiseerd
resultaat
EIGEN
AANDELEN
AANDELEN
KAPITAAL
Geconsolideerd overzicht mutaties eigen vermogen
347
−202
967
8
−2
6
9.687
15
9.702
111
overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT
(€ MILJOEN)
2013
2012
275
433
Kasstroom uit operationele activiteiten
Resultaat voor belastingen
Aanpassingen voor non cash items en herrubriceringen:
Ongerealiseerde resultaten op beleggingen
−460
−1.796
Valutakoersverschillen
157
32
Bijzondere waardevermindering en afschrijving van immateriële activa, terreinen en
gebouwen voor eigen gebruik
432
237
43
58
Afschrijving van overlopende acquisitiekosten
Betaalde rente
498
544
945
−492
−13
−16
Aankopen beleggingen
−24.029
−40.285
Aankopen beleggingen voor rekening en risico van polishouders
−10.661
−14.606
Mutaties in bedrijfsactiva en -passiva:
Investeringen en aankopen beleggingen terreinen en gebouwen
Verkopen beleggingen terreinen en gebouwen
42
22
Verkopen beleggingen
23.704
40.578
Verkopen beleggingen voor rekening en risico van polishouders
11.060
15.237
−16
−19
Geactiveerde overlopende acquisitiekosten
Mutaties in vorderingen, overlopende posten en overige schulden
Mutaties in verzekeringstechnische voorzieningen (na herverzekering)
Mutaties in kredieten bankbedrijf
Mutaties in toevertrouwde middelen bankbedrijf
Ontvangen rente
Betaalde belastingen
Mutaties in belastingen
Overige mutaties
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten
1.118
−398
−1.384
1.801
1.198
617
631
350
−400
−340
−6
−28
−59
−238
−291
−1
894
2.674
1.839
2.182
25
−93
−82
−112
−57
−205
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Investeringen in, aankopen van en direct resultaat uit beleggingen:
Deelnemingen (na aftrek van overgenomen liquide middelen)
Terreinen en gebouwen voor eigen gebruik
Verkoop:
Deelnemingen (na aftrek van liquide middelen)
Terreinen en gebouwen voor eigen gebruik
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten
Achmea Jaarverslag 2013
−10
15
11
5
11
−52
−194
112
overige informatie
Verkorte geconsolideerde jaarrekening
GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT (VERVOLG)
(€ MILJOEN)
2013
2012
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Uitgifte, inkoop en verkoop van vermogensinstrumenten
−358
Dividenduitkeringen
−273
−106
Betaalde rente
−496
−473
Overige kredietfaciliteiten
1.527
−1.656
400
−2.235
Netto kasstroom
2.187
−247
Geldmiddelen en kasequivalenten op 1 januari
1.078
1.325
3.265
1.078
2.737
788
528
290
3.265
1.078
Totale kasstroom uit financieringsactiviteiten
Koersverschillen op geldmiddelen en kasequivalenten
Geldmiddelen en kasequivalenten op 31 december
Geldmiddelen en kasequivalenten betreffen:
Kas- en banksaldi
Deposito’s
Geldmiddelen en kasequivalenten op 31 december
Achmea Jaarverslag 2013
113
overige informatie
Verklaring van de Raad van
Bestuur van Achmea B.V.
Grondslagen voor de financiële verslaggeving
De verkorte jaarrekening van Achmea, inclusief
de vergelijkingscijfers voor 2012, bestaande uit de
geconsolideerde balans, de geconsolideerde winst- en
verliesrekening, het geconsolideerde overzicht van
gerealiseerde en niet-gerealiseerde resultaten, het
geconsolideerde mutatieoverzicht van het eigen vermogen
en het geconsolideerde kasstroomoverzicht, is afgeleid van
de geconsolideerde jaarrekening van Achmea B.V. voor het
jaar geëindigd op 31 december 2013. Deze geconsolideerde
jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de
International Financial Reporting Standards (IFRS), met
inbegrip van de International Accounting Standards (IAS) en
de interpretaties daarvan, zoals aanvaard door de Europese
Unie (hierna EU-IFRS). Voorts voldoet de geconsolideerde
jaarrekening van Achmea aan de eisen van artikel 362, lid 9,
Boek 2, Titel 9 BW.
Voor de toelichting, waarin de belangrijkste grondslagen voor
financiële verslaggeving en andere verklarende informatie zijn
opgenomen als vereist door EU-IFRS, verwijzen we naar de
geconsolideerde jaarrekening van Achmea. Het lezen van de
verkorte jaarrekening vormt geen vervanging voor het lezen
van de geconsolideerde jaarrekening van Achmea. De verkorte
jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de
geconsolideerde jaarrekening waaraan deze is ontleend. De
geconsolideerde jaarrekening van Achmea is beschikbaar op
www.achmea.com en www.achmea.nl
De Raad van Bestuur van Achmea B.V. heeft verklaard dat,
voor zover hem bekend, de geconsolideerde en enkelvoudige
jaarrekening 2013 van Achmea B.V. een getrouw beeld geven
van de activa, passiva, financiële positie en de winst of het
verlies van Achmea B.V. en dat de gegevens daarin geen
omissies bevatten die de reikwijdte van gedane uitspraken
substantieel zullen veranderen.
De Raad van Bestuur of Achmea B.V. verklaart verder dat het
Verslag van de Raad van Bestuur 2013 een getrouw beeld geeft
van de situatie per 31 december 2013, de ontwikkeling en
resultaten gedurende 2013 en de belangrijkste risico’s voor de
bedrijfsactiviteiten van de Groep beschrijft.
De geconsolideerde jaarrekening 2013 en de jaarrekening 2013
van Achmea B.V. zullen op 20 maart 2014 ter goedkeuring
aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden
voorgelegd.
Zeist, 27 februari 2014
Raad van Bestuur
W.A.J. van Duin, Voorzitter
H. Arendse
J.A.S. van Breda Vriesman
D. van der Eijk
R. Konterman
Verklaring van de Raad van Bestuur van Achmea B.V.
De Raad van Bestuur van Achmea B.V. is verantwoordelijk
voor het opstellen van het jaarverslag 2013, inclusief de
geconsolideerde jaarrekening 2013. De geconsolideerde
jaarrekening 2013 is opgesteld in overeenstemming met de
International Financial Reporting Standards zoals aangenomen
door de Europese Unie. De enkelvoudige jaarrekening 2013
en het verslag van de Raad van Bestuur 2013 zijn opgesteld
in overeenstemming met Boek 2, Titel 9 BW, en de Wet
op het financieel toezicht, hoofdstuk 5.1a. De Raad van
Bestuur heeft op 27 februari 2014 de geconsolideerde en
enkelvoudige jaarrekening van Achmea B.V. beoordeeld en
toestemming verleend om deze voor te leggen aan de Raad
van Commissarissen.
Achmea Jaarverslag 2013
114
overige informatie
Reikwijdte en verantwoording van dit verslag
Dit jaarverslag is de Nederlandse vertaling van het jaarverslag/
annual report van Achmea over 2013. In geval van verschillen
tussen beide versies prevaleert de Engelse tekst.
assurance report van PwC is te vinden op pagina 116 van het
Engelstalige jaarverslag.
Transparantie over alle aspecten van onze bedrijfsvoering
is belangrijker dan ooit. Voor Achmea als coöperatieve
verzekeraar is dit extra belangrijk. Om die reden brengen
wij vanaf nu een geïntegreerd jaarverslag uit waarin wij laten
zien hoe wij waarde toevoegen voor een brede groep van
belanghebbenden. We richten ons hierbij in het bijzonder op
de vier stakeholdergroepen van het vier-stakeholdermodel van
Achmea: onze klanten, onze medewerkers, onze (business)
partners en onze aandeelhouders. Het uitgebreide doelen- en
resultatenoverzicht uit het maatschappelijk jaarverslag 2012
en het KPI-overzicht in het financieel jaarverslag 2012 zijn in dit
geïntegreerde jaarverslag samengevoegd tot een overzicht dat
elk van de perspectieven uit de strategie van Achmea belicht.
De accountant heeft geen onderzoek verricht naar
veronderstellingen en realiseerbaarheid van prospectieve
informatie zoals doelstellingen, verwachtingen en ambities.
De in het jaarverslag opgenomen opgaven met betrekking tot
value new business (op pagina’s 9, 56 en 57 van dit verslag),
economisch kapitaal (pagina 73) en de solvabiliteit volgens
de criteria van solvency II op basis van 31 december 2012
cijfers (pagina 73, 75) zijn gebaseerd op actuariële modellen.
De externe accountant heeft in zijn onderzoek naar het
Engelstalige jaarverslag ten behoeve van de assurance rapport
met ‘beperkte mate van zekerheid’ deze actuariële modellen
niet in zijn onderzoek betrokken. Verder vallen de inhoud
van websites waarnaar in het jaarverslag wordt verwezen en
het verslag van de Raad van Commissarissen, biografieën en
bijlage B niet onder de reikwijdte van het assurance rapport.
Dit jaarverslag is opgesteld in overeenstemming met artikel
391 van het Burgerlijk Wetboek 2 – titel 9 en de Governance
Principes Verzekeraars van het Verbond van Verzekeraars.
Omdat we in onze verslaggeving rekening willen houden
met de informatiebehoefte van stakeholders, kijken we
eveneens naar de richtlijnen van de GRI en de criteria van de
Transparantiebenchmark van het ministerie van Economische
zaken. Beide instrumenten zijn tot stand gekomen door
een uitgebreid consultatieproces met het bedrijfsleven,
maatschappelijke organisaties en diverse gespecialiseerde
instanties. Het jaarverslag is opgesteld op basis van de
richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI G4) en is in
overeenstemming met de kernachtige optie. Het jaarverslag
over 2013 en de bijbehorende GRI-inhoudsopgave zijn te
vinden op www.achmea.nl. In de GRI-inhoudsopgave staat
waar de verschillende indicatoren te vinden zijn.
Achmea is gevestigd in Zeist en is grotendeels in Nederland
actief (ca. 94% van de totale omzet van Achmea en ca. 82%
van het totaal aantal FTE) en zes andere landen. Vanwege
deze sterke Nederlandse focus hebben een aantal delen van
dit verslag alleen betrekking op de Nederlandse activiteiten
van Achmea in 2013. De gerapporteerde financiële gegevens
en aantallen FTE zijn gebaseerd op de geconsolideerde
jaarrekening. In de verslaggeving over sociale en milieuaspecten
zijn de in de bijlage B opgesomde derdenbedrijven en
buitenlandse werkmaatschappijen niet meegenomen. De
Friesland Zorgverzekeraar houdt na de fusie op 31 december
2011 als aparte divisie de komende drie jaar een grote mate
van autonomie en is daarom eveneens niet opgenomen in de
verslaggeving over sociale en milieuaspecten.
Dit jaarverslag verschijnt tegelijk met de jaarrekening van
Achmea B.V. (te vinden op www.achmea.nl/investeerders/
archief). Ter waarborging van de juistheid en volledigheid
van het jaarverslag, heeft PwC het Engelstalige jaarverslag
beoordeeld. De opdracht aan PwC is het verschaffen van een
‘redelijke mate van zekerheid’ of de financiële informatie in de
kerncijfers en de verkorte jaarrekening juist is overgenomen uit
de door PwC gecontroleerde jaarrekening 2013 van Achmea.
Het Independent auditor’s report van PwC is te vinden op
pagina 117 van het Engelstalige jaarverslag. Daarnaast is aan
PwC gevraagd een assurance rapport met ‘beperkte mate
van zekerheid’ af te geven over de juistheid en volledigheid
van de rest van het Engeltalige jaarverslag. Het Independent
Achmea Jaarverslag 2013
De berekening van de CO2-voetafdruk is in lijn met het
Greenhouse Gas (GHG) Protocol, dat drie scopes kent. Hiermee
wordt onderscheid gemaakt in directe, indirecte en overige
indirecte emissies. Voor de conversiefactoren wordt voor de
voetafdruk vanaf 2011 gebruik gemaakt van het handboek CO2prestatieladder 2.1 van Stichting Klimaatvriendelijk Aanbesteden
en Ondernemen (SKAO). Deze is gebaseerd op het Greenhouse
Gas (GHG) Protocol van de World Business Council for Sustainable
Development (WBCSD) en de World Resource Institute (WRI).
Anders dan GHG voorstelt, rekent SKAO ‘Business Travel’
(zakelijke kilometers en vliegreizen) tot scope 2. De reden is dat
deze kosten bij Achmea worden gedeclareerd en dat Achmea
daar invloed op kan hebben.
115
Bijlagen
Bijlagen
Rapportage Code Verzekeraars
Begrippenlijst 118
134
bijlage A.
Code Verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
Naleving Code en transparante verantwoording
1.2
Verantwoording Code. De verzekeraar vermeldt
gemotiveerd in zijn (groeps)jaarverslag en op zijn
(groeps)website per bepaling uit de Code op welke wijze
hij de betreffende bepaling toepast. Indien de verzekeraar
niet (volledig) voldoet aan de bepaling legt hij uit waarom.
De verantwoordingstekst in het jaarverslag en op de
website moeten eenvoudig vindbaar zijn.
Achmea past dit principe toe. In het Jaarverslag 2013 van Achmea
is middels deze rapportage gemotiveerd weergegeven op welke
wijze Achmea de Code Verzekeraars toepast en wordt verwezen
naar de vindplaats van deze rapportage op de website www.
achmea.nl en www.achmea.com. Zowel in deze rapportage als in het
Corporate Governance hoofdstuk van het Jaarverslag is gemotiveerd
weergegeven aan welke bepalingen Achmea nog niet volledig voldoet.
Raad van Commissarissen
2.1.1.
De Raad van Commissarissen is zodanig samengesteld,
dat hij zijn taak naar behoren kan vervullen.
Complementariteit, collegiaal bestuur, onafhankelijkheid
en diversiteit zijn een voorwaarde voor een goede
taakvervulling door de Raad van Commissarissen.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen bestaat
uit onafhankelijke leden die bij de vervulling van hun taak geleid worden
door de belangen van de onderneming als geheel. De leden van de
Raad van Commissarissen worden geselecteerd en voorgedragen
op basis van een vastgesteld profiel waarin vereiste achtergrond/
opleiding/training/diploma’s, (internationale) ervaring, vaardigheden,
diversiteit en onafhankelijkheid tot uitdrukking komen. Per 31 december
2013 bestaat de Raad van Commissarissen van Achmea uit zes heren
en drie dames, zodat naast diversiteit in kennis, kunde en leeftijd,
ook diversiteit in geslacht gerealiseerd is. Verkorte biografieën van
de leden van de Raad van Commissarissen zijn gepubliceerd in het
Jaarverslag 2013 dat te vinden is op de websites www.achmea.
nl en www.achmea.com. De leden van de Raad van Commissarissen
worden benoemd deels op basis van voordrachtsrechten van
de aandeelhouders en deels op basis van het wettelijk versterkt
aanbevelingsrecht van de COR. Alle voordrachten worden beoordeeld
door de Raad van Commissarissen (en daarbinnen de Selectie- en
Benoemingscommissie), benoeming vindt plaats door de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders. De samenstelling van de zittende
Raad van Commissarissen is dusdanig divers dat de combinatie
van ervaring, deskundigheid en onafhankelijkheid van zijn leden de
Raad van Commissarissen in staat stelt zijn diverse taken jegens de
vennootschap en de bij de vennootschap betrokkenen naar behoren
te vervullen. Alle leden van de Raad van Commissarissen nemen
zonder last en ruggespraak van degene die hen heeft voorgedragen
deel aan de vergaderingen. Voorgenoemde aspecten, in het bijzonder
de vaststelling van de onafhankelijkheid, maakt onderdeel uit van
de jaarlijkse evaluatie van de Raad van Commissarissen (zie ook
principe 2.1.10). Hoewel formeel de besluitvorming in de Raad van
Commissarissen op basis van meerderheid van stemmen geschiedt,
wordt vanuit het oogpunt van collegiaal bestuur bij alle besluitvorming
gestreefd naar consensus.
118
bijlage A.
Code Verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
2.1.2.
De Raad van Commissarissen beschikt over een voldoende
aantal leden om zijn functie, ook in de commissies van
de raad, goed te kunnen uitoefenen. Het geschikte
aantal leden is mede afhankelijk van de aard, omvang en
complexiteit van de verzekeraar
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen bestaat
per 31 december 2013 uit negen leden. In 2013 is de heer Henk
Slijkhuis uitgetreden als lid van de Raad van Commissarissen; mevrouw
Lineke Sneller is per 1 januari 2013 toegetreden tot de Raad van
Commissarissen. Een aantal van negen tot tien commissarissen wordt
gezien de huidige aard, omvang en complexiteit van de organisatie
als een passend aantal leden beschouwd. Met een dergelijke omvang
is een adequate bezetting van de commissies van de Raad van
Commissarissen goed gewaarborgd.
2.1.3.
De leden van de Raad van Commissarissen beschikken
over gedegen kennis van de maatschappelijke functies
van de verzekeraar en van de belangen van alle bij
de verzekeraar betrokken partijen. De Raad van
Commissarissen maakt een evenwichtige afweging van de
belangen van de bij de verzekeraar betrokkenen zoals zijn
klanten, aandeelhouders en medewerkers.
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen beschikt
over gedegen kennis van de maatschappelijke functie van Achmea
en van de belangen van de bij Achmea betrokken partijen. Deze
vereisten worden in acht genomen bij de selectie van commissarissen.
In dat kader wordt onder meer gekeken naar deskundigheid (o.a.
op het gebied van governance, risk management, compliance en
beloningsbeleid), de aanwezigheid van affiniteit met de (financiële)
dienstverlening, de coöperatieve identiteit van de Achmea Groep, het
onderschrijven van het vier-stakeholdermodel (klanten, medewerkers,
aandeelhouders en distributiepartners) en het onderschrijven van de
gewenste maatschappelijke positie van Achmea in publieke/private
marktsegmenten. Beraadslaging binnen de Raad van Commissarissen
vindt plaats met inachtneming van deze belangen en perspectieven.
2.14.
Ieder lid van de Raad van Commissarissen is in staat om
de hoofdlijnen van het totale beleid van de verzekeraar
te beoordelen en zich een afgewogen en zelfstandig
oordeel te vormen over de basisrisico’s die daarbij
worden gelopen. Voorts beschikt ieder lid van de Raad
van Commissarissen over specifieke deskundigheid die
noodzakelijk is voor de vervulling van zijn rol binnen de
raad van commissarissen. Daartoe wordt, zodra een
vacature in de Raad van Commissarissen ontstaat,
een individuele profielschets voor het nieuwe lid van de
Raad van Commissarissen opgesteld die past binnen de
profielschets die voor de gehele raad is opgesteld.
Achmea past dit principe toe. Verwezen wordt naar het beschrevene
onder principe 2.1.3 en de waarborgen daaromtrent in het Reglement
van de Raad van Commissarissen en de profielschets van leden van de
Raad van Commissarissen. Bij een vacature wordt aan de hand van de
algemene profielschets en de reeds beschikbare expertise vastgesteld
waaraan op dat moment aanvullend behoefte is. Geschikte kandidaten
worden langs het profiel en de specifieke behoefte getoetst door de
Selectie- en benoemingscommissie van de Raad van Commissarissen
en achtereenvolgens na instemming van de Raad van Commissarissen
voor benoeming voorgedragen aan de Algemene Vergadering van
Aandeelhouders. De per 1 januari 2013 aangetreden commissaris
vult de Raad van Commissarissen aan met extra expertise in ICT.
Alle commissarissen zijn in 2012 onderworpen aan de door DNB
uitgevoerde geschiktheidstoets op de commissarissen van de vier
grote banken en verzekeraars. DNB is daarbij tot een positief oordeel
gekomen over het collectief van de RvC van Achmea zoals deze sinds 1
januari 2013 in functie is.
2.1.5.
Bij de vervulling van de vacature van voorzitter van
de Raad van Commissarissen wordt in de op te stellen
individuele profielschets aandacht besteed aan de door
de verzekeraar gewenste deskundigheid en ervaring
met de financiële sector en bekendheid met de sociaaleconomische en politieke cultuur en de maatschappelijke
omgeving van de belangrijkste markten waarin de
verzekeraar opereert.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De voorselectie van de per 5 april
2012 aangetreden voorzitter van de Raad van Commissarissen
heeft plaatsgevonden door de Selectie & Benoemingscommissie van
de Raad van Commissarissen en de Raad van Commissarissen zelf.
De nieuwe voorzitter is achtereenvolgens door de houder van het
prioriteitsaandeel A benoemd op basis van de criteria zoals beschreven
in het destijds opgestelde profiel van de voorzitter van de Raad van
Commissarissen, waarin deskundigheid, ervaring met de financiële
sector en bekendheid met de sociaal-economische en politieke cultuur
en de maatschappelijke omgeving van de belangrijkste markten waarin
de verzekeraar opereert verankerd zijn.
119
bijlage A.
Code Verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
2.1.6.
Ieder lid van de Raad van Commissarissen, de voorzitter
in het bijzonder, is voldoende beschikbaar en bereikbaar
om zijn taak binnen de Raad van Commissarissen en de
commissies van de raad waarin hij zitting heeft naar
behoren te vervullen.
Achmea past dit principe toe. De voldoende beschikbaarheid voor
de adequate taakvervulling van de voorzitter en de leden van de
Raad van Commissarissen blijkt in de praktijk door de aanwezigheid
van doorgaans alle commissarissen bij formele vergaderingen en
periodieke c.q. ad hoc bijeenkomsten tussen individuele leden van de
Raad van Commissarissen met de voorzitter en de leden van de Raad
van Bestuur. De Commissarissen bekleden naast hun commissariaat
functies en nevenfuncties die in aantal en omvang goed verenigbaar
zijn met het commissariaat bij Achmea en binnen de kaders van de
Wet Bestuur en Toezicht vallen welke sinds 1 januari 2013 van kracht
is. In 2013 was de presentie op de vergaderingen van de Raad van
Commissarissen en haar commissies nagenoeg 100%. Daarnaast
worden soms onderwerpen buiten de vergadering aan de Raad van
Commissarissen voorgelegd, waarbij eveneens iedereen deelneemt en
zijn/haar oordeel uitspreekt.
2.1.7.
Ieder lid van de Raad van Commissarissen ontvangt een
passende vergoeding in relatie tot het tijdsbeslag van de
werkzaamheden. Deze vergoeding is niet afhankelijk van
de resultaten van de verzekeraar.
Achmea past dit principe toe. De leden van de Raad van
Commissarissen ontvangen uitsluitend een vaste vergoeding welke
onafhankelijk is van de resultaten van Achmea. De Remuneratie
Commissie brengt advies uit aan de Raad van Commissarissen omtrent
de vergoeding van de commissarissen. De Raad van Commissarissen
doet op haar beurt een voorstel omtrent de vergoeding van de
commissarissen aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders
van Achmea, waarna vaststelling van de vergoeding door de Algemene
Vergadering van Aandeelhouders zal plaatsvinden. De Algemene
Vergadering van Aandeelhouders van Achmea heeft op 6 april
2011 de huidige vergoedingen vastgesteld; deze wordt periodiek
geëvalueerd door de Remuneratie Commissie en de passendheid van
de vergoeding maakt deel uit van de jaarlijkse evaluatie van de Raad van
Commissarissen (zie ook principe 2.1.10).
2.1.8.
De voorzitter van de Raad van Commissarissen ziet
toe op de aanwezigheid van een programma van
permanente educatie voor de leden van de Raad van
Commissarissen, dat tot doel heeft de deskundigheid van
de commissarissen op peil te houden en waar nodig te
verbreden. De educatie heeft in ieder geval betrekking
op relevante ontwikkelingen binnen de verzekeraar
en de financiële sector, op corporate governance in
het algemeen en die van de financiële sector in het
bijzonder, op de zorgplicht jegens de klant, integriteit,
het risicomanagement, financiële verslaggeving en audit.
Ieder lid van de Raad van Commissarissen neemt deel aan
het programma en voldoet aan de eisen van permanente
educatie.
Achmea past dit principe toe. Deskundigheidsvereisten en de verplichte
permanente educatie zijn verankerd in het Reglement van de Raad
van Commissarissen. In 2013 is in samenspraak met de voorzitter
van de Raad van Commissarissen door Achmea permanente educatie
verzorgd op het gebied van Beloningsbeleid en Risk Management.
Bijzondere omstandigheden daargelaten was de voltallige Raad van
Commissarissen bij de permanente educatiesessies aanwezig. In
reguliere vergaderingen van zowel de Raad van Commissarissen als
haar subcommissies wordt voorts uitgebreid aandacht besteed aan
o.a. relevante ontwikkelingen binnen de verzekeraar en de financiële
sector, corporate governance, compliance, Klantbelang Centraal,
risicomanagement, financiële verslaggeving en audit. Voor de per 1
januari 2013 toegetreden commissaris is een introductieprogramma
gemaakt, waarbij kennisgemaakt is met de belangrijkste facetten van
de Groep.
2.1.9.
De beoordeling van de effectiviteit van de in principe 2.1.8
bedoelde permanente educatie maakt deel uit van de
jaarlijkse evaluatie van de Raad van Commissarissen
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De effectiviteit van de permanente
educatie heeft deel uitgemaakt van de in juni 2013 uitgevoerde
jaarlijkse evaluatie van de Raad van Commissarissen. De Raad van
Commissarissen heeft de permanente educatie als goed en effectief
ervaren en heeft de deskundigheid van de commissarissen op diverse
thema’s vergroot en verbreed.
120
bijlage A.
Code Verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
2.1.10.
Naast de jaarlijkse evaluatie van het eigen functioneren
van de Raad van Commissarissen wordt dit functioneren
eens in de drie jaar onder onafhankelijke begeleiding
geëvalueerd. De betrokkenheid van ieder lid van de
Raad van Commissarissen, de cultuur binnen de Raad
van Commissarissen en de relatie tussen de Raad van
Commissarissen en de Raad van Bestuur maken deel uit
van deze evaluatie
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen voert
jaarlijks een uitgebreide evaluatie uit op haar eigen functioneren aan de
hand van feedbackformulieren, waarvan de uitkomst wordt besproken
in een speciaal daartoe belegde vergadering. De voorbereiding van
de evaluatie en de analyse van de individuele bevindingen van de
commissarissen heeft in 2012 plaatsgevonden onder onafhankelijke,
externe, begeleiding. Een groot aantal onderwerpen wordt aan de
evaluatie onderworpen, waaronder het functioneren van de Raad van
Commissarissen in het algemeen, onderling en de diverse commissies,
de mogelijkheid om de bij de functie horende verantwoordelijkheden
te dragen, de onafhankelijkheid van de Raad van Commissarissen, de
relatie van de Raad van Commissarissen met de Raad van Bestuur, de
COR en andere relevante relaties binnen de onderneming, het niveau
van informatievoorziening, de relatie met aandeelhouders en overige
aspecten van het functioneren van de Raad van Commissarissen zoals
educatie, beloning, tijdsbesteding, informele contacten en dergelijke.
2.2.1.
Bij zijn toezicht besteedt de Raad van Commissarissen
bijzondere aandacht aan het risicobeheer van de
verzekeraar. Iedere bespreking van het risicobeheer
wordt voorbereid door een risico- of vergelijkbare
commissie, die daartoe door de Raad van Commissarissen
uit zijn midden is benoemd
Achmea past dit principe toe. Risicobeheer (van financiële en nietfinanciële risico’s) is onderwerp van gesprek in iedere Audit & Risk
Committee vergadering; de voorzitter van het Audit & Risk Committee
doet vervolgens uitgebreid verslag in de opvolgende vergadering van
de Raad van Commissarissen, waarin de desbetreffende onderwerpen
vervolgens waar opportuun nader besproken en bediscussieerd
worden. De door de Raad van Bestuur in 2012 geformuleerde risk
appetite is in december 2013 door de Raad van Bestuur heroverwogen
en na discussies met het Audit & Risk Committee en de Raad van
Commissarissen met enkele wijzigingen opnieuw vastgesteld.
2.2.2.
Voor de risicocommissie gelden, evenals voor de Auditcommissie, specifieke competentie- en ervaringseisen.
Zo moet een aantal leden van de Risicocommissie
beschikken over grondige kennis van de financieeltechnische aspecten van het risicobeheer of over de
nodige ervaring die een gedegen beoordeling van risico’s
mogelijk maakt en moet een aantal leden van de Auditcommissie beschikken over grondige kennis van financiële
verslaglegging, interne beheersing en audit of over
de nodige ervaring die een gedegen toezicht op deze
onderwerpen mogelijk maakt.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De betreffende competentievereisten
zijn in algemene zin gewaarborgd in het profiel van leden van de
Raad van Commissarissen en het Reglement van de Raad van
Commissarissen (complementariteit in de samenstelling van de Raad
van Commissarissen, maar ook deskundigheidseis op het gebied van
risk management), en meer specifiek in het Reglement van het Audit
& Risk Committee. Deze eisen worden in aanmerking genomen bij de
voordracht en benoeming van leden voor het Audit & Risk Committee;
de betreffende competenties zijn in de zittende Audit & Risk Committee
goed vertegenwoordigd.
121
bijlage A.
Code Verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
Raad van Bestuur
3.1.1.
De Raad van Bestuur is zodanig samengesteld, dat hij
zijn taak naar behoren kan vervullen. Complementariteit,
collegiaal bestuur en diversiteit zijn een voorwaarde voor
een goede taakvervulling door de Raad van Bestuur.
Achmea past dit principe toe. De Raad van Bestuur van Achmea is
zodanig samengesteld dat het zijn taak naar behoren kan vervullen. De
leden van de Raad van Bestuur hebben uiteenlopende achtergronden;
bij de samenstelling van de Raad van Bestuur wordt gezocht naar
een goede mix tussen leden met specifieke verzekeringservaring
(zorg, schade, pensioen & leven), naar ervaring met de publiek/
private markt (zorg, pensioen), internationale ervaring alsmede de
verschillende distributiekanalen (direct, intermediair, bancassurance)
en disciplines als Finance, IT en HR. Een en ander is vastgelegd in het
Reglement van de Raad van Bestuur en het profiel van leden van de
Raad van Bestuur. Verkorte biografieën van de leden van de Raad van
Bestuur zijn gepubliceerd in het Jaarverslag 2013 dat te vinden is op
de website www.achmea.com. Daaruit blijkt dat de leden van de Raad
van Bestuur complementair zijn aan elkaar qua onder andere kennis
en achtergrond. In het profiel van de vacatures in de Raad van Bestuur
die in 2012 en 2013 zijn ontstaan met het aftreden van twee leden van
de Raad van Bestuur is gestreefd naar behoud van de evenwichtige
verdeling van competenties in de Raad van Bestuur. Meer specifiek is
er in samenspraak met de Raad van Commissarissen voor gekozen
om de functie Chief Financial and Risk Officer te splitsen in een Chief
Financial Officer (CFO) functie en een Chief Risk Officer (CRO) functie
en daarnaast versterking van de zorg- en internationale kennis en
ervaring. Er is gestreefd naar vergroting van de diversiteit in geslacht;
in het selectieproces hebben echter inhoudelijke geschiktheid en
evenwicht in competenties geprevaleerd.
3.1.2.
Ieder lid van de Raad van Bestuur beschikt over gedegen
kennis van de financiële sector in het algemeen en het
verzekeringswezen in het bijzonder. Ieder lid beschikt
over gedegen kennis van de maatschappelijke functies
van de verzekeraar en van de belangen van alle betrokken
partijen. Voorts beschikt ieder lid van de Raad van
Bestuur over grondige kennis om de hoofdlijnen van het
totale beleid van de verzekeraar te kunnen beoordelen en
bepalen en zich een afgewogen en zelfstandig oordeel te
kunnen vormen over risico’s die daarbij worden gelopen.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. Verwezen wordt naar het beschrevene
bij principe 3.1.1. De individuele leden van de Raad van Bestuur hebben
uiteenlopende achtergronden in het verzekeringswezen, de financiële
sector en risicobeheer. Ieder lid beschikt over gedegen kennis van
de maatschappelijke functies van Achmea als verzekeraar en van de
belangen van de daarbij betrokken partijen en beschikt over grondige
kennis om de hoofdlijnen van het totale beleid van de verzekeraar te
kunnen beoordelen en bepalen en zich een afgewogen en zelfstandig
oordeel te kunnen vormen over risico’s die daarbij worden gelopen.
Diverse leden van de Raad van Bestuur vervullen daarnaast
vooraanstaande rollen binnen het kader van nationale en internationale
brancheorganisaties zoals (subcommissies van) het Verbond van
Verzekeraars, Insurance Europe en de International Insurance Society.
122
bijlage A.
Code Verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
3.1.3.
De voorzitter van de Raad van Bestuur ziet toe op de
aanwezigheid van een programma van permanente
educatie voor de leden van de Raad van Bestuur, dat tot
doel heeft de deskundigheid van de leden van de Raad van
Bestuur op peil te houden en waar nodig te verbreden.
De educatie heeft in ieder geval betrekking op relevante
ontwikkelingen binnen de verzekeraar en de financiële
sector, op corporate governance in het algemeen en die
van de financiële sector in het bijzonder, op de zorgplicht
jegens de klant, integriteit, het risicomanagement,
financiële verslaggeving en audit.
Achmea past dit principe toe. Aan het begin van ieder jaar worden
in samenspraak met de voorzitter van de Raad van Bestuur
de thema’s voor het permanente educatieprogramma voor de
Raad van Bestuur vastgesteld. In 2013 is een met de Raad van
Commissarissen gecombineerde permanente educatiesessie verzorgd
op het gebied van Risicomanagement. Daarnaast heeft de Raad
van Bestuur de ‘Masterclass Samen Deskundig’ met goed gevolg
afgelegd, met onderwerpen als de Maatschappelijke context van het
verzekeringsbedrijf, Solvency II & risico management, leiderschap en
financiële ethiek en goed bestuur en wetgevingsontwikkelingen. De
voltallige Raad van Bestuur heeft daaraan deelgenomen. Daarnaast
wordt in of rondom reguliere vergaderingen middels presentaties
van in- of externe specialisten aandacht besteed aan o.a. relevante
ontwikkelingen in de financiële sector, corporate governance,
compliance, klantbelang centraal en audit.
3.1.4.
Ieder lid van de Raad van Bestuur neemt deel aan het
programma als bedoeld in 3.1.3 en voldoet aan de eisen
van permanente educatie. Eén en ander is voorwaarde
voor het kunnen functioneren als lid van de Raad van
Bestuur. De Raad van Commissarissen vergewist zich
ervan of de leden van de Raad van Bestuur voldoende
deskundig zijn.
Achmea past dit principe toe. Verwezen wordt naar principe 3.1.3.
Alle leden van de Raad van Bestuur nemen deel aan de permanente
educatie sessies. De beoordeling van de samenwerking met en
het functioneren van de Raad van Bestuur vindt in algemene zin
plaats binnen het bestek van de jaarlijkse evaluatie van de Raad
van Commissarissen. De beoordeling over het functioneren en de
deskundigheid van de Raad van Bestuur is meer specifiek uitgevoerd
door de Remuneratie Commissie en de Raad van Commissarissen in
de context van de beoordeling van de targetrealisatie over 2012.
3.1.5.
De verzekeraar vermeldt jaarlijks in zijn jaarverslag hoe
invulling is gegeven aan de principes 3.1.3 en 3.1.4.
Achmea past dit principe toe in het Jaarverslag 2013. In het
Supervisory Board Report wordt ingegaan op de permanente
educatie sessies die in 2013 voor de leden van de Raad van
Commissarissen en Raad van Bestuur zijn georganiseerd.
3.1.6.
De Raad van Bestuur draagt, met inachtneming van
de door de Raad van Commissarissen goedgekeurde
risicobereidheid, zorg voor een evenwichtige afweging
tussen commerciële belangen van de verzekeraar en te
nemen risico’s.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. Een evenwichtige afweging door
de Raad van Bestuur tussen commerciële belangen van de
verzekeraar en te nemen risico’s op basis van de door de Raad van
Commissarissen vastgestelde risk appetite wordt gewaarborgd
door uitgebreide discussies in de vergaderingen van de Raad van
Bestuur over de gewenste risk appetite en de impact die dat heeft
op de bedrijfsvoering. Vanwege haar coöperatieve achtergrond
en haar ambitie de ‘Meest vertrouwde verzekeraar’ te zijn, heeft
Achmea bewust gekozen voor een laag risicoprofiel. De door
de Raad van Bestuur in 2012 geformuleerde risk appetite is in
december 2013 door de Raad van Bestuur heroverwogen, op
enkele onderdelen aangepast en na discussies met het Audit & Risk
Committee en de Raad van Commissarissen opnieuw vastgesteld.
Een evenwichtige afweging van belangen van de bij de organisatie
betrokken stakeholders is verankerd in de in 2010 geformuleerde
en in 2013 geherformuleerde strategiekaart, wordt bij iedere
besluitvorming aan de orde gesteld en vindt voorts zijn weerslag in
het Businessplan 2014-2016.
123
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
3.1.7.
Binnen de Raad van Bestuur wordt aan een van de
leden van de raad van bestuur de taak opgedragen
besluitvorming binnen de Raad van Bestuur op het
punt van risicobeheer voor te bereiden. Het betrokken
lid van de Raad van Bestuur is tijdig betrokken bij de
voorbereiding van beslissingen die voor de verzekeraar
van materiële betekenis voor het risicoprofiel zijn, in
het bijzonder waar deze beslissingen een afwijking van
de door de Raad van Commissarissen goedgekeurde
risicobereidheid tot gevolg kunnen hebben. Bij het
uitoefenen van de risicobeheerfunctie wordt tevens
aandacht besteed aan het belang van financiële stabiliteit
en de impact die systeemrisico’s mogelijk hebben op het
risicoprofiel van de eigen instelling.
Achmea past dit principe toe. De Chief Financial Officer (CFO)
vervult deze functie zolang de vacature voor de Chief Risk
Officer nog niet is vervuld. Onderwerpen die o.a. het risicobeleid
betreffen en besluiten welke een belangrijke impact hebben op het
risicoprofiel worden besproken in het Finance & Risk Committee
(waarvan de CFO voorzitter is en waarin daarnaast twee leden
van de Raad van Bestuur zitting hebben), de Raad van Bestuur
en indien opportuun het Audit & Risk Committee en de Raad van
Commissarissen. In 2013 is niet materieel afgeweken van de
door de Raad van Bestuur vastgestelde en door de Raad van
Commissarissen goedgekeurde risk appetite. Onder andere de
financiële stabiliteit van de Groep indachtig de ontwikkelingen op de
financiële markten en de ontwikkelingen ten aanzien van Solvency II
zijn uitgebreid aan de orde geweest in de Finance & Risk Committee
vergaderingen in 2013.
3.1.8.
Het lid van de Raad van Bestuur bij wie de taak is
belegd de besluitvorming binnen de Raad van Bestuur
op het punt van risicobeheer voor te bereiden kan zijn
functie combineren met andere aandachtsgebieden,
op voorwaarde dat hij geen individuele commerciële
verantwoordelijkheid draagt voor en onafhankelijk
functioneert van commerciële taakgebieden.
Achmea past dit principe toe. De onafhankelijkheid van de CFO is
gewaarborgd; de CFO heeft geen commerciële targets en draagt
geen individuele commerciële verantwoordelijkheid voor een van de
bedrijfsonderdelen van Achmea.
3.2.1.
De Raad van Bestuur van de verzekeraar draagt bij zijn
handelen zorg voor een evenwichtige afweging van alle
belangen van de bij de verzekeraar betrokken partijen
zoals zijn klanten, aandeelhouders en medewerkers.
Hierbij wordt rekening gehouden met de continuïteit van
de verzekeraar, de maatschappelijke omgeving waarin de
verzekeraar functioneert en wet- en regelgeving en codes
die op de verzekeraar van toepassing zijn.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De Groep hanteert al jaren het
‘vier-stakeholder model’, waarbij in de algehele bedrijfsvoering en
besluitvorming gehandeld wordt met inachtneming van de belangen
van klanten, medewerkers, aandeelhouders en distributiepartners.
Voorts handelt Achmea - voor zover de continuïteit van de
Groep daarmee niet in geding is - met inachtneming van de
maatschappelijke omgeving waarin Achmea zich begeeft en de
op haar van toepassing zijnde wet- en regelgeving en codes.
Dit is breed verankerd in de strategiekaart, de identiteit van de
groep, het leiderschapsprogramma, het Business Plan en het
beloningsbeleid en maakt deel uit van de afwegingen bij ieder
besluit dat door de RvB genomen wordt. De targetsetting van de
Raad van Bestuur, directies en senior management is gebaseerd
op het ‘Stakeholder Value Management’ model, waarbij met ingang
van 2012 jaarlijks targets worden afgesproken langs de zes
perspectieven klant, maatschappelijk, medewerker, partner, proces
en financieel.
124
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
3.2.2.
Het centraal stellen van de klant is een noodzakelijke
voorwaarde voor de continuïteit van de verzekeraar.
Onverminderd principe 3.2.1 draagt de Raad van Bestuur
er zorg voor dat de verzekeraar zijn klanten te allen tijde
zorgvuldig behandelt. De Raad van Bestuur draagt er zorg
voor dat de zorgplicht jegens de klant wordt verankerd in
de cultuur van de verzekeraar.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe nog niet volledig toe. Klantbelang
Centraal is sinds 2010 verankerd in de Achmea Identiteit (o.a.
‘Een gemeenschap van betrokken mensen waarbij de klant zich
goed verzekerd weet). De Achmea Identiteit vormt sindsdien
het vertrekpunt om Klantbelang Centraal verder te verankeren
in de Achmea cultuur en de aangeboden producten en diensten,
waarin al veel gerealiseerd is, maar waarbij Achmea’s ambitie
verder gaat. Om de verankering duurzaam te borgen op het
door Achmea gewenste ambitieniveau en om de strategische
doelstelling ‘meest vertrouwde verzekeraar’ te concretiseren
is in 2013 gekozen voor een centrale programmaorganisatie,
direct onder de Raad van Bestuur van Achmea. Er wordt in
Achmea brede werkstromen gewerkt, waarbij directeuren uit
de verschillende bedrijfsonderdelen de eindverantwoordelijkheid
dragen. De werkstromen zijn gericht op verbetering van de
kwaliteit en begrijpelijkheid van verstrekte informatie, het proces
van productontwikkeling, klachtenmanagement, claimafhandeling
en klantparticipatie, maar ook aan zaken als het lerend vermogen
van de organisatie en de maatschappelijke rol die Achmea speelt.
De werkstromen zorgen voor een Achmea breed ambitieniveau
en, in toenemende mate, een Achmea brede werkwijze. In 2013
is al een aantal verbeteringen gerealiseerd, zoals een Achmea
breed klachtenbeleid, een Achmea brede visie op ‘Vertrouwd
Communiceren’ en het besluit tot instelling van Klantenraden met
een informatie- en adviesrecht; een uniek instrument dat past bij
het coöperatieve gedachtegoed en de Achmea Identiteit. Daarnaast
blijven vanuit de bedrijfsonderdelen innovaties en verbeterideeën
komen welke dikwijls via de werkstromen een plaats krijgen in het
Achmea brede beleid.
Aan het Centraal stellen van de klant wordt verder invulling
gegeven door deelname van verscheidene labels aan het Keurmerk
Klantgericht Verzekeren. De labels Take Care Now en Agis voldeden
in 2013 niet aan alle voorwaarden van het Keurmerk Klantgericht
Verzekeren. Zij zetten zich in zo spoedig mogelijk weer aan de
voorwaarden te voldoen voordat ze per 1 januari 2015 verder
gaan onder het merk Zilveren Kruis Achmea. Daarnaast is het
gesprek geopend met de Stichting Toetsing Verzekeraars over
het Keurmerk, omdat de werkwijze van het Keurmerk een aantal
complicaties met zich meebrengt die, naast de voordelen, een
aantal ongewenst effecten hebben. In een constructieve dialoog
wordt gezocht naar de juiste oplossingen hiervoor. Eind 2013
is een versnelling aangekondigd van al deze bewegingen om de
klantgerichtheid verder te verhogen, de kosten voor klanten
te verlagen en te investeren in de online dienstverlening. Met
de aanpassingen wordt ingespeeld op de aanhoudend en snel
veranderende wensen van onze klanten.
125
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
3.2.3.
De leden van de Raad van Bestuur oefenen hun functie
op een zorgvuldige, deskundige en integere manier uit
met inachtneming van de van toepassing zijnde wet- en
regelgeving, codes en reglementen. Ieder lid van de Raad
van Bestuur tekent een moreel-ethische verklaring.
In de toelichting op deze Code is een modelverklaring
opgenomen. Dit model kan iedere verzekeraar naar eigen
inzicht aanvullen.
Achmea past dit principe toe. Alle leden van de Raad van Bestuur
hebben in februari 2013 de eed of de belofte afgelegd, waarvan
de tekst in een Moreel Ethische Verklaring is gepubliceerd op de
website: www.achmea.nl/over-ons/organisatie/bestuur
3.2.4.
De Raad van Bestuur draagt er zorg voor dat de in
principe 3.2.3 bedoelde verklaring wordt vertaald in
principes die gelden als leidraad voor het handelen van
alle medewerkers van de verzekeraar. Iedere nieuwe
medewerker van de verzekeraar wordt bij indiensttreding
uitdrukkelijk gewezen op de inhoud van deze principes
door middel van een verwijzing naar deze principes in het
arbeidscontract en wordt geacht deze principes na te leven.
Achmea past dit principe toe. In 2012 is de moreel ethische
verklaring door vertaald in de Algemene Gedragscode Achmea
(AGA) die in december 2012 is goedgekeurd door de Centrale
Ondernemingsraad. In de vernieuwde AGA is o.a. invulling gegeven
aan het onderwerp Klantbelang Centraal. De aangepaste AGA is
via Achmeanet beschikbaar voor het Achmea Personeel. In de
arbeidsovereenkomst van nieuwe medewerkers is een verwijzing
opgenomen naar de (op enig moment geldende) AGA. Daarnaast
hebben de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van
Commissarissen in februari 2013 de eed of de belofte afgelegd.
Nieuw benoemde leden van de Raad van Bestuur leggen de eed of
belofte aan de Voorzitter van de Raad van Commissarissen. Tevens
heeft Achmea er vanwege haar identiteit voor gekozen om de groep
beleidsbepalers voor wie de eed/belofteaflegging wettelijk verplicht
was uit te breiden tot de gehele directieraad. In april 2013 hebben
alle leden van de directieraad van de Achmea groep de eed of de
belofte afgelegd. Sindsdien nieuw aangestelde en aan te stellen
directeuren leggen de eed/belofte af aan de voorzitter van de Raad
van Bestuur. Nieuw aan te stellen commissarissen leggen de eed of
de belofte af aan de voorzitter van de Raad van Commissarissen.
Risicomanagement
4.1.
De Raad van Bestuur, en binnen de Raad van Bestuur
primair de voorzitter van de Raad van Bestuur, is
verantwoordelijk voor het vaststellen, uitvoeren,
monitoren en waar nodig bijstellen van het algehele
risicobeleid van de verzekeraar. De risicobereidheid
wordt op voorstel van de Raad van Bestuur tenminste
jaarlijks ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen
voorgelegd. Tussentijdse materiële wijzigingen van de
risicobereidheid worden eveneens ter goedkeuring aan de
Raad van Commissarissen voorgelegd.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. Binnen de verdeling van
aandachtsgebieden binnen de Raad van Bestuur van Achmea
heeft de voorzitter van de Raad van Bestuur de overall
verantwoordelijkheid. In die zin is de voorzitter binnen de collegiale
verantwoordelijkheid ook primair verantwoordelijk. Binnen de
taakverdeling van de Raad van Bestuur behoort Risicomanagement
voorlopig tot de portefeuille van CFO. De CFO is hiermee het in
principe 3.1.7 bedoelde lid van de Raad van Bestuur aan wie de taak
is opgedragen de besluitvorming binnen de Raad van Bestuur op dat
punt voor te bereiden. Conform de vastgestelde Risk Appetite wordt
de risicobereidheid tenminste jaarlijks door de Raad van Bestuur ter
goedkeuring voorgelegd aan het Audit & Risk Committee en de Raad
van Commissarissen, waarna deze definitief wordt vastgesteld. Dit
is meest recent in december 2013 geschied; sinds de vaststelling
van de Risk Appetite in november 2012 hebben zich daarin geen
wijzigingen voorgedaan anders dan die welke zijn meegenomen in de
herijking in december 2013.
126
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
4.2.
De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het door
de Raad van Bestuur gevoerde risicobeleid. Daartoe
bespreekt de Raad van Commissarissen het risicoprofiel
van de verzekeraar en beoordeelt hij op strategisch
niveau of kapitaalallocatie en liquiditeitsbeslag in algemene
zin in overeenstemming zijn met de goedgekeurde
risicobereidheid. Bij de uitoefening van deze toezichtrol
wordt de Raad van Commissarissen geadviseerd
door de risicocommissie die hiertoe uit de Raad van
Commissarissen is gevormd.
Achmea past dit principe toe. Het gevoerde risicobeleid,
kapitaalbeslag en liquiditeitsbeslag is onderwerp van rapportage
en gesprek in iedere vergadering van het Audit & Risk Committee
aan de hand van het Achmea Risk Dashboard; de voorzitter van het
Audit & Risk Committee verzorgt een mondelinge rapportage in
de eerstvolgende vergadering van de Raad van Commissarissen.
Jaarlijks in de maand december wordt door het Audit & Risk
Committee voor het daaropvolgende jaar het kapitaal-, funding- en
liquiditeitsplan besproken en op strategisch niveau beoordeeld
op overeenstemming met de risicobereidheid van de Groep. De
beoordeling en bevindingen van het Audit & Risk Committee zoals
gedaan in december 2013 zijn met de Raad van Commissarissen
gedeeld, die daarvan met instemming heeft kennisgenomen.
4.3.
De Raad van Commissarissen beoordeelt periodiek op
strategisch niveau of de bedrijfsactiviteiten in algemene
zin passen binnen de risicobereidheid van de verzekeraar.
De voor deze beoordeling relevante informatie wordt op
zodanige wijze door de Raad van Bestuur aan de Raad van
Commissarissen verstrekt dat deze laatste in staat is zich
daar een gedegen oordeel over te vormen.
Achmea past dit principe toe. Achmea heeft een door de Raad
van Commissarissen goedgekeurde Risk Appetite, waaraan het
Business Plan getoetst wordt en met inachtneming waarvan de
Raad van Commissarissen de bestaande strategie (her)beoordeelt.
Dit is laatstelijk gedaan voor het in december 2013 door de Raad
van Commissarissen goedgekeurde Business Plan 2014-2016.
4.4.
De Raad van Bestuur draagt er zorg voor dat het
risicobeheer zodanig adequaat is ingericht dat hij tijdig
op de hoogte is van materiële risico’s die de verzekeraar
loopt opdat deze risico’s beheerst kunnen worden.
Beslissingen die van materiële betekenis zijn voor het
risicoprofiel, de kapitaalallocatie of het liquiditeitsbeslag,
worden genomen door de Raad van Bestuur.
Achmea past dit principe toe. De Raad van Bestuur is
verantwoordelijk voor interne risicobeheerssystemen en de
betreffende besluitvorming. Dit is ingericht conform een ‘three
lines of defence’-model, zoals ander beschreven onder principe
5.1. De Raad van Bestuur wordt tijdig geïnformeerd middels
reguliere rapportages aan de Raad van Bestuur en het Finance &
Risk Committee die de Raad van Bestuur in deze taak ondersteunt.
Verder toezicht op het voeren van adequaat risicobeheer geschiedt
door het Audit & Risk Committee en de Raad van Commissarissen, in
wiens vergaderingen rapportage over interne risicobeheersing een
vast onderwerp is.
4.5. (a)
Iedere verzekeraar heeft een Product Goedkeuringsproces. De Raad van Bestuur draagt zorg voor de
inrichting van het Product Goedkeuringsproces en is
verantwoordelijk voor het adequaat functioneren daarvan.
Producten die het Product Goedkeuringsproces binnen de
verzekeraar doorlopen worden niet op de markt gebracht
of gedistribueerd zonder een zorgvuldige afweging van
de risico’s door de risicomanagementfunctie binnen de
verzekeraar en zorgvuldige toetsing van andere relevante
aspecten, waaronder de zorgplicht jegens de klant.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe nog niet volledig toe. Het product
goedkeuringsproces is vastgelegd in de Product Approval and
Review Policy. Het per 1 januari 2013 verplichte beleid voor
periodieke review is hierin opgenomen. Uit de recente review
is gebleken dat hoewel ten opzichte van 2012 weer verdere
vooruitgang is geboekt, het daadwerkelijk aantoonbaar op orde
hebben van een goed werkend Product Approval en Review Proces
(PARP) nog de nodige aandacht vraagt van de bedrijfsonderdelen.
Zo blijft het tijdig betrekken van de Product Beoordeling Commissie
op groepsniveau een aandachtspunt. Om dit proces te verbeteren
zijn recent concrete verbeterstappen gedefinieerd op het gebied
van Beleid, Proces, Inhoud en Cultuur en voor een deel al in gang
gezet. Verwacht wordt dat hiermee de noodzakelijke versnelling
mogelijk gemaakt kan worden, inclusief de verbinding over de
bedrijfsonderdelen heen.
127
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
4.5. (b)
De interne auditfunctie controleert op basis van een
jaarlijkse risico-analyse of opzet, bestaan en werking
van het proces effectief zijn en informeert de Raad van
Bestuur en de desbetreffende (risico)commissie van de
Raad van Commissarissen omtrent de uitkomsten hiervan.
Achmea past dit principe toe. Internal Audit voert conform het
Audit Plan jaarlijks de audit uit en rapporteert hierover aan de
Raad van Bestuur en het Audit & Risk Committee van de Raad van
Commissarissen middels het Audit Memorandum.
Audit
5.1.
De Raad van Bestuur draagt zorg voor systematische
controle op de beheersing van de risico’s die met de
(bedrijfs)activiteiten van de verzekeraar samenhangen.
Achmea past dit principe toe. Achmea is ingericht volgens het
‘three lines of defence’-model. De verantwoordelijkheid voor het
identificeren en beheersen van risico’s ligt binnen de ‘eerste lijn’. Dit
zijn de medewerkers en het management die zich met de dagelijkse
bedrijfsuitoefening bezighouden, directies en de Raad van Bestuur.
De Risk & Compliance kolom is binnen dit model de ‘tweede lijn’. Risk &
Compliance geeft kaders, bewaakt en rapporteert over het niveau van
de beheersing van de risico’s. De ‘derde lijn’ is de onder principe 5.3
beschreven Internal Audit functie. De Raad van Bestuur heeft Internal
Audit de opdracht gegeven voor uitvoering van systematische controle
op de beheersing van de risico’s die met de (bedrijfs)activiteiten van de
verzekeraar samenhangen. Een en ander is vastgelegd in het Internal
Audit Charter. Internal Audit rapporteert periodiek aan de Raad van
Bestuur en het Audit & Risk Committee, waarbij de rapportages van
Internal Audit uitgebreid besproken worden.
5.2.
Binnen de verzekeraar is een interne auditfunctie
werkzaam die onafhankelijk is gepositioneerd. Het hoofd
interne audit rapporteert aan de voorzitter van de Raad
van Bestuur en heeft een rapportagelijn naar de voorzitter
van de auditcommissie.
Achmea past dit principe toe. De directeur Internal Audit
rapporteert rechtstreeks aan de voorzitter van de Raad van
Bestuur en heeft een rapportagelijn naar de voorzitter van het Audit
& Risk Committee.
5.3.
De interne auditfunctie heeft tot taak te beoordelen of
de interne beheersmaatregelen in opzet, bestaan en
in werking effectief zijn. Daarbij ziet zij onder meer op
de kwaliteit en effectiviteit van het functioneren van de
governance, het risicobeheer en de beheersprocessen
binnen de verzekeraar. De interne auditfunctie
rapporteert over de bevindingen aan de Raad van Bestuur
en de auditcommissie.
Achmea past dit principe toe. Internal Audit beoordeelt periodiek
of de interne beheersmaatregelen in opzet, bestaan en werking
effectief zijn. Daarbij ziet zij onder meer op de kwaliteit en
effectiviteit van het functioneren van de governance, het
risicobeheer en de beheersprocessen binnen Achmea. De
betreffende rapportages worden in aanwezigheid van de directeur
Internal Audit uitgebreid besproken in de Raad van Bestuur en het
Audit & Risk Committee.
5.4.
Tussen de interne auditfunctie, de externe accountant
en de risico- of auditcommissie van de Raad van
Commissarissen vindt periodiek informatie-uitwisseling
plaats. In het kader van deze informatie-uitwisseling is ook
de risicoanalyse en het auditplan van de interne auditfunctie
en van de externe accountant onderwerp van overleg.
Tussen de interne auditfunctie, de externe accountant en de
risico- of auditcommissie van de Raad van Commissarissen
vindt periodiek informatie-uitwisseling plaats. In het kader
van deze informatie-uitwisseling is ook de risicoanalyse en
het auditplan van de interne auditfunctie en van de externe
accountant onderwerp van overleg.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. Dit overleg is o.a. geborgd via het
Audit & Risk Committee waarbij zowel de externe accountant als
de directeur Internal Audit aanwezig zijn. Vaste agendapunten zijn
o.a. Audit Memorandum Internal Audit, Management Letter externe
accountant, audit jaarplan Internal Audit en auditplan externe
accountant inclusief de daarin opgenomen risicoanalyses.
128
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
5.5.
In het kader van de algemene controleopdracht voor
de jaarrekening rapporteert de externe accountant in
zijn verslag aan de Raad van Bestuur en de Raad van
Commissarissen zijn bevindingen over de kwaliteit en
effectiviteit van het functioneren van de governance,
het risicobeheer en de beheersprocessen binnen de
verzekeraar.
Achmea past dit principe toe. De externe accountant rapporteert
middels de Management Letter en het Accountantsverslag aan de
Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen zijn bevindingen
over de kwaliteit en effectiviteit van het functioneren van de
governance, het risicobeheer en de beheersprocessen binnen
Achmea.
5.6.
De interne auditfunctie neemt het initiatief om met de
Nederlandsche Bank en de externe accountant tenminste
jaarlijks in een vroegtijdige fase elkaars risicoanalyse en
bevindingen en auditplan te bespreken.
Achmea past dit principe toe. Er vindt periodiek overleg tussen
Internal Audit en DNB plaats, inclusief bespreking van het audit
jaarplan Internal Audit met risicoanalyse. De Risicoanalyse van
DNB wordt jaarlijks besproken tussen DNB, de externe accountant,
Internal Audit en Financiën van Achmea.
Beloningsbeleid
6.1.1
De verzekeraar voert een zorgvuldig, beheerst en
duurzaam beloningsbeleid dat in lijn is met zijn strategie
en risicobereidheid, doelstellingen en waarden en
waarbij rekening wordt gehouden met de lange termijn
belangen van de verzekeraar, de relevante internationale
context en het maatschappelijk draagvlak. De Raad
van Commissarissen en de raad van bestuur nemen dit
uitgangspunt in acht bij het vervullen van hun taken met
betrekking tot het beloningsbeleid.
Achmea past dit principe toe. De visie en de uitgangspunten zijn
geëxpliciteerd in het schriftelijk vastgelegde - en december 2011
door DNB goedgekeurde - Achmea Beloningsbeleid en zijn van
toepassing op de gehele Groep. Achmea heeft als onderneming
met coöperatieve wortels het Klantbelang Centraal staan. Dit is
een integraal kenmerk en onderdeel van de identiteit, visie en
de structuur, waar de belangen van aandeelhouders en klanten
gelijklopen. De coöperatieve aandeelhouders vertegenwoordigen
namelijk primair de klanten en het klantbelang. Het gaat om
duurzame waardecreatie voor alle stakeholders: klanten,
medewerkers, distributiepartners en aandeelhouders. De
uitgangspunten en intenties die Achmea in het beloningsbeleid
hanteert, zijn als volgt. Het beloningsbeleid:
• vloeit voort uit de identiteit van Achmea: het is beheerst,
proportioneel en niet excessief;
• reflecteert onze betrokkenheid bij de samenleving;
• ondersteunt de continuïteit van de onderneming;
• is gericht op lange termijn waardecreatie voor alle stakeholders;
• mag geen elementen bevatten die aanzetten tot onverantwoorde
risico’s;
• bevat mede daarom “checks and balances”;
• omvat zowel malus als terugvordering (‘claw back’) bepalingen
voor (variabele) beloning.
Het Beloningsbeleid van Achmea is op 10 november 2011 door
de Raad van Commissarissen vastgesteld. Alle aspecten van
het beloningsbeleid zijn gedetailleerd beschreven, inclusief
verantwoordelijkheden, procedures en monitoring. In o.a. het
reglement van de Raad van Commissarissen en dat van diens
Remuneratiecommissie is geborgd dat erop wordt toegezien dat de
voornoemde uitgangspunten. Genoemde reglementen zijn allebei in
2011 aangepast en maken deel uit van het Achmea beloningsbeleid.
Tussentijds zijn waar nodig aanvullingen aangebracht en vastgesteld
door de Remuneratiecommissie, zoals in 2013 de aanpassingen
in het beleid om te voldoen aan de Wet Normering bezoldiging
Topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT). Voor
2014 is een herziene versie van het Achmea Beloningsbeleid voorzien.
Achmea Jaarverslag 2013
129
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
6.2.1.
De Raad van Commissarissen is verantwoordelijk
voor het uitvoeren en evalueren van het vastgestelde
beloningsbeleid ten aanzien van de leden van de Raad van
Bestuur.
Daarnaast geeft de Raad van Commissarissen
goedkeuring aan het beloningsbeleid voor het senior
management en ziet hij toe op de uitvoering daarvan door
de Raad van Bestuur.
Tevens keurt de Raad van Commissarissen de beginselen
van het beloningsbeleid voor overige medewerkers van de
verzekeraar goed. Het beloningsbeleid van de verzekeraar
omvat mede het beleid met betrekking tot het toekennen
van retentie-, exit- en welkomstpakketten.
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen is
verantwoordelijk voor het uitvoeren, evalueren en monitoren van het
beloningsbeleid t.a.v. de leden van de Raad van Bestuur. De Raad van
Commissarissen verleent, na advies van de Remuneratie Commissie,
goedkeuring aan het beloningsbeleid voor de directie en senior
managers. Deze bevoegdheden zijn opgenomen in de reglementen van de
Raad van Commissarissen en Remuneratie Commissie. De Remuneratie
Commissie heeft ook specifieke taken en bevoegdheden met betrekking
tot de goedkeuring van (variabele) beloningen aan de zogenoemde
Identified Staff in het kader van de Regeling Beheerst Beloningsbeleid
Wft 2011 cf. de zgn. CEBS guidelines. Als onderdeel van toe te kennen
beloningen worden eventuele retentie-, exit- en welkomstpakketten
eveneens volgens bovenstaande werkwijze vastgesteld en getoetst.
Een en ander is nader beschreven in het Remuneratierapport dat
gepubliceerd is op de website www.achmea.com.
6.2.2.
De Raad van Commissarissen bespreekt jaarlijks de
hoogste variabele inkomens. De Raad van Commissarissen
ziet erop toe dat de raad van bestuur ervoor zorg draagt
dat de variabele beloningen binnen de verzekeraar
passen binnen het vastgestelde beloningsbeleid van de
verzekeraar en in het bijzonder of deze voldoen aan de in
deze paragraaf genoemde principes. Tevens bespreekt
de Raad van Commissarissen materiële retentie-,
exit en welkomstpakketten en ziet erop toe dat deze
passen binnen het vastgestelde beloningsbeleid van de
verzekeraar en niet excessief zijn.
Achmea past dit principe toe. De variabele beloningen van
het top management worden vastgesteld door de Raad van
Commissarissen, op advies van de Remuneratie Commissie. Evenals
de beslissing of op basis van o.a. de bedrijfsresultaten wordt
overgegaan tot toekenning/ uitkering van de variabele beloning.
Deze werkwijze volgt hierbij de zgn. CEBS guidelines. Hiermee is
tevens het voldoen aan de bepalingen van de Code geborgd. Als
onderdeel van toe te kennen beloningen worden eventuele retentie-,
exit- en welkomstpakketten eveneens volgens bovenstaande
werkwijze vastgesteld en getoetst.
6.3.1.
Het totale inkomen van een lid van de Raad van Bestuur
staat in een redelijke verhouding tot het vastgestelde
beloningsbeleid binnen de verzekeraar waarbij het totale
inkomen ten tijde van de vaststelling iets beneden de
mediaan van vergelijkbare functies binnen en buiten de
financiële sector ligt, waarbij de relevante internationale
context wordt meegewogen.
Achmea past dit principe toe. Het Achmea beloningsbeleid spreekt
over de “Mediaan, op basis van de Total Remuneration Perspectief”.
Hiervoor worden alle componenten van het beloningsbeleid
meegewogen. Vastgesteld is dat voor alle leden van de Raad van
Bestuur het totale inkomen onder de mediaan van vergelijkbare
functies buiten de financiële sector blijft. Ten opzichte van de mediaan
van functies binnen de financiële sector ligt het totale inkomen boven
de mediaan. Echter rekening houdend met de grote verschillen in
omvang van de ondernemingen in de vergelijkingsgroep ‘financiële
sector’ is dit een juiste positie in de peergroup en voldoet de beloning
van de leden van de Raad van Bestuur aan dit principe 6.3.1.
6.3.2.
De vergoeding bij ontslag van een lid van de Raad van
Bestuur bedraagt maximaal eenmaal het jaarsalaris (het
‘vaste’ deel van de bezoldiging). Indien het maximum
van eenmaal het jaarsalaris voor een lid van de Raad
van Bestuur die in zijn eerste benoemingstermijn wordt
ontslagen kennelijk onredelijk is, komt dit lid van de
Raad van Bestuur in dat geval in aanmerking voor een
ontslagvergoeding van maximaal tweemaal het jaarsalaris.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe voor sinds 1 juni 2008 benoemde leden
van de Raad van Bestuur. De ontslagvergoeding voor deze leden van
de Raad van Bestuur en directieleden voldoet aan de hier genoemde
criteria en is gemaximaliseerd tot één jaarsalaris. Ultimo 2103 is er
nog voor één lid van de Raad van Bestuur, benoemd voor 1 juni 2008,
sprake van een regeling op basis van dienstjaren, die is gemaximeerd
op 36 maanden. Deze uitzondering is om civielrechtelijke redenen
gehandhaafd en geëxpliciteerd in het Remuneratierapport op
de website; wel is de opbouw van het aantal dienstjaren in 2012
bevroren. De twee andere leden van de Raad van Bestuur op wie deze
uitzondering van toepassing was hebben Achmea verlaten in 2012,
respectievelijk 2013.
130
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
6.3.3.
Bij de toekenning van de variabele beloning aan een lid
van de Raad van Bestuur wordt rekening gehouden met
de lange termijn component. De toekenning is mede
afhankelijk van winstgevendheid en/of continuïteit.
De variabele beloning wordt voor een materieel deel
voorwaardelijk toegekend en op zijn vroegst drie jaar later
uitgekeerd.
Achmea past dit principe toe. Achmea heeft dit principe ingevoerd
in het in 2011 herziene Achmea beloningsbeleid. De targetsetting
voor de Raad van Bestuur, directieraad en senior management is
gebaseerd op risk adjusted Key Performance Indicators en Key Risk
Indicators. De Key Performance Indicators en Key Risk Indicators
zijn mede gerelateerd aan de winstgevendheid en continuïteit van
de onderneming. Wanneer er wordt besloten tot (voorwaardelijke)
uitkering van variabele beloning wordt 50% van die variabele beloning
over een termijn van vijf jaar uitgesteld (‘deferral’). In 2013 is er
over 2012 geen variabele beloning toegekend, aangezien de Raad van
Bestuur van Achmea wordt aangemerkt als ‘bestuurder’ in de zin van
Wet Bonusverbod Staatsgesteunde ondernemingen, die in 2012 van
kracht is geworden. Verwezen wordt naar principe 6.4.2. Het per 1
april 2013 benoemde lid van de RvB afkomstig van Achmea heeft bij
zijn benoeming i.v.m. de Wet Bonusverbod afgezien van zijn variabele
beloning over 2012 die betrekking had op zijn werkzaamheden als
divisievoorzitter. Wel zijn aan de voorzitter en de andere op 1 januari
2013 zittende leden van de RvB twee delen uitgestelde variabele
beloning over 2009 en 2010 tot uitkering gekomen.
6.3.4.
Aandelen die zonder financiële tegenprestaties aan een
lid van de Raad van Bestuur worden toegekend, worden
aangehouden voor telkens een periode van ten minste
vijf jaar of tot ten minste het einde van het dienstverband
indien deze periode korter is. Indien opties worden
toegekend worden deze in ieder geval de eerste drie jaar
na toekenning niet uitgeoefend.
Achmea past dit principe niet toe. Vanuit haar coöperatieve identiteit
heeft Achmea de keuze gemaakt om in haar beloningsbeleid geen
aandelen en hiervan afgeleide instrumenten op te nemen en toe te
kennen. Dit is geëxpliciteerd in het Achmea Beloningsbeleid en in het
Remuneratierapport op www.achmea.com.
6.4.1.
Het toekennen van een variabele beloning is mede
gerelateerd aan de lange termijn doelstellingen van de
verzekeraar.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De variabele beloning voor de
Raad van Bestuur, directieraad en senior management wordt
toegekend op basis van de mate van realisatie van de targets. Deze
targets sluiten aan bij de identiteit van Achmea en zijn gericht op
duurzame waardecreatie voor alle stakeholders. Een significant
deel van de targets is gericht op de lange termijn. Deze targets
worden expliciet gerelateerd aan de lange termijn doelstellingen
van Achmea, waarbij het klantbelang het leidend motief is. De
variabele beloning wordt voor 50% voorwaardelijk toegekend en
uitgesteld, deze uitgestelde variabele beloning wordt niet eerder
onvoorwaardelijk en uitgekeerd dan na vijf jaar. Achmea heeft uit
oogpunt van duurzaamheid en passend bij de coöperatieve identiteit
met ingang van de variabele beloning over het beoordelingsjaar
2011 gekozen voor een uitgestelde periode van vijf jaar. Alvorens
te kunnen vaststellen of de uitkering van de uitgestelde variabele
beloning onvoorwaardelijk wordt, wordt een duurzaamheidstoets
uitgevoerd op de gerealiseerde targets in het verleden. In 2012 over
2011 is overigens ook aan het topkader onder de RvB geen variabele
beloning toegekend. Dit principe is geëxpliciteerd in het Achmea
Beloningsbeleid en in het Remuneratie Rapport op www.achmea.com.
131
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
6.4.2.
Iedere verzekeraar stelt een bij de verzekeraar passend
maximum vast voor de verhouding tussen de variabele
beloning en het vaste salaris. Voor een lid van de Raad van
Bestuur bedraagt de variabele beloning per jaar maximaal
100% van het vaste inkomen.
Achmea past dit principe toe. In 2013 over 2012 is er geen variabele
beloning toegekend aan leden van de Raad van Bestuur. Wel zijn twee
onvoorwaardelijk geworden delen uitgestelde variabele beloning over
2009, respectievelijk 2010 uitgekeerd. De te realiseren variabele
beloning voor de leden van de Raad van Bestuur is in 2012 flink naar
beneden bijgesteld, waarbij de vaste beloning binnen de daarvoor
geldende wettelijke grenzen is verhoogd. De variabele beloning
bedraagt nu maximaal 30% van het vaste salaris (voorheen: 85%),
in geval van out performance kan dit met maximaal 15% verhoogd
worden tot maximaal 45% (voorheen: 100%). Voor alle andere
groepen medewerkers is er een passend maximum vastgesteld
tussen de variabele beloning en het vaste salaris. Ook het maximum
percentage variabele beloning voor andere groepen medewerkers
uit het topkader is per 1 januari 2013 neerwaarts bijgesteld. Een
en ander is nader beschreven in het Remuneratierapport dat
gepubliceerd is op de website www.achmea.com.
6.4.3.
Een variabele beloning wordt gebaseerd op de
prestaties van het individu, zijn bedrijfsonderdeel en
die van de verzekeraar als geheel op basis van vooraf
vastgestelde en beoordeelbare prestatiecriteria. Naast
financiële prestatiecriteria vormen ook niet-financiële
prestatiecriteria een belangrijk onderdeel van de
individuele beoordeling. In het beloningsbeleid van de
verzekeraar worden de prestatiecriteria zoveel mogelijk
geobjectiveerd.
Achmea past dit principe toe. De prestatiecriteria voor leden
van de Raad van Bestuur zijn ingericht op Achmea als geheel (=
groepsniveau) en individueel niveau. M.u.v. de zgn. controlefuncties,
zijn de criteria voor de overige functionarissen ingericht op
een mix van groepsniveau, het bedrijfsonderdeelniveau en het
individueel niveau. Criteria zijn te onderscheiden in financiële en
niet financiële prestatiecriteria. De niet financiële targets hebben
betrekking op klantbelang, medewerkers en samenwerking met de
distributiepartners en de samenleving. Voor functionarissen in een
controle functie wordt geborgd dat hun eventuele variabele beloning
altijd onafhankelijk van het onderdeel waarop zij toezien wordt
gemeten en vastgesteld.
6.4.4.
Bij het beoordelen van prestaties op basis van de
vastgestelde prestatiecriteria worden financiële
prestaties gecorrigeerd voor (geschatte) risico’s en
kosten van kapitaal.
Achmea past dit principe toe. Met de introductie van de systematiek
van risk adjustment in de targetsetting voor de Raad van Bestuur, de
directieraad en het senior management is middels risk adjusted Key
Performance Indicators en Key Risk Indicators voldoende invulling
gegeven aan dit principe.
6.4.5.
In buitengewone omstandigheden, bijvoorbeeld indien
toepassing van de vastgestelde prestatiecriteria tot een
verkrijging van ongewenste variabele beloning van een
lid van de Raad van Bestuur zou leiden, heeft de Raad
van Commissarissen de discretionaire bevoegdheid de
variabele beloning aan te passen wanneer deze naar zijn
oordeel leidt tot onbillijke of onbedoelde uitkomsten.
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen
kan besluiten om in enig jaar de variabele beloning niet toe te
kennen of een eerder toegekende uitgestelde variabele beloning
niet onvoorwaardelijk te maken c.q. uit te keren. De Raad van
Commissarissen kan hiertoe besluiten bijvoorbeeld wanneer sprake
is van sterk tegenvallend of zelfs negatief financieel resultaat of bij
uitzonderlijke omstandigheden.
6.4.6.
De Raad van Commissarissen heeft de bevoegdheid de
variabele beloning die is toegekend aan het lid van de Raad
van Bestuur op basis van onjuiste (financiële) gegevens
terug te vorderen van het desbetreffende lid van de Raad
van Bestuur.
Achmea Jaarverslag 2013
Achmea past dit principe toe. De Raad van Commissarissen heeft de
bevoegdheid om beloningen die zijn toegekend op basis van onjuiste
financiële gegevens terug te vorderen (claw back).
132
bijlage A.
Code verzekeraars
Principe
Toepassing door Achmea
Naveling wet- en regelgeving
7.
De verzekeraar beschikt over een proces dat borgt dat
nieuwe wet- en regelgeving tijdig wordt gesignaleerd en
geïmplementeerd. Dit proces evalueert de verzekeraar
jaarlijks. Betrokken bij dit proces zijn in ieder geval de
volgende functies: het bestuur, de interne toezichthouder,
risicomanagement, compliance, internal audit en de
actuariële functie.
Achmea voldoet aan dit principe. Achmea heeft op groepsniveau
een Commissie wet- en regelgeving ingericht waarin Compliance,
Juridische Zaken, het secretariaat van de Raad van Bestuur en
de afdeling Contact Toezichthouders vertegenwoordigd zijn. De
doelstelling van de Commissie is het borgen dat wijzigingen in wet- en
regelgeving tijdig geïdentificeerd worden. De Commissie verzamelt
hiertoe alle nieuwe wet- en regelgeving en initieert of verricht
impactanalyses. Bij beperkte impact wordt het lijnmanagement
geïnformeerd. Bij ingrijpende impact wordt de Raad van Bestuur
geadviseerd een programma te (laten) starten. Voor wat betreft
prudentiële wet- en regelgeving en financiële verslaggeving
wordt deze rol op groepsniveau vervuld door het Competence
Center Finance. De Commissie wet- en regelgeving en het
Competence Center Finance stemmen onderling af en betrekken de
risicomanagement- en actuariële functie waar nodig.
Binnen het kader van het three lines of defence model zoals
beschreven in principe 5.1 ligt de verantwoordelijkheid voor
implementatie van wet- en regelgeving bij de operationele afdelingen
in de eerste lijn. De voortgang van de implementatie wordt door
de tweede lijn - Operational Risk & Compliance - gemonitord.
Hierover wordt verslag gedaan in de Operational Risk & Compliance
monitoringsrapportage. Zowel de Raad van Bestuur als het Audit
& Risk Committee van de Raad van Commissarissen worden door
middel van deze rapportage geïnformeerd over de status van de
implementatie van wet- en regelgeving. De controle op de borging van
wet- en regelgeving vindt plaats door middel van het Achmea Control
Framework, wat onder meer de geïdentificeerde key risks en key
controls gericht op de naleving van wet- en regelgeving bevat. Deze
worden jaarlijks geactualiseerd. Tot slot voert de derde lijn - Internal
Audit - audits uit op belangrijke implementatietrajecten van wet- en
regelgeving.
Achmea Jaarverslag 2013
133
bijlage B.
Begrippenlijst
Aanvullende zorgverzekering
Compliance
De aanvullende zorgverzekering vormt een vrijwillige
aanvulling op de dekking van het basispakket ter dekking van
ziektekosten, waarvoor iedereen die in Nederland woont op
grond van de Zorgverzekeringswet verplicht verzekerd is.
Compliance ziet er binnen een organisatie op toe dat wetten
en regels worden nageleefd. Deze wetten en regels hebben te
maken met de bevordering en handhaving van de integriteit
en professionaliteit van een organisatie en haar bestuurders
en medewerkers. Doel is compliancerisico’s te beheersen en
eventueel daaruit voortvloeiende schade te voorkomen dan
wel te beperken.
Achtergestelde schuld (Subordinated debt)
Leningen (of effecten) die zijn achtergesteld bij andere
schulden, mocht de onderneming onder het beheer van een
curator komen te staan of geliquideerd worden.
Annual Premium Equivalents (APE) ofwel
Jaarpremie-equivalenten
Het totaal van de jaarlijkse premies uit nieuwe reguliere
contracten plus 10% van de gedurende het jaar afgesloten
koopsommen.
Corporate Governance
Corporate governance gaat over deugdelijk
ondernemingsbestuur en richt zich op de checks and
balances binnen ondernemingen. Corporate governance
gaat over de combinatie van besturen, beheersen, toezicht
houden en verantwoording afleggen over gevoerd beleid
aan belanghebbenden waaronder klanten, medewerkers,
(business) partners en investeerders.
Asset-backed securities
Asset-backed securities zijn financiële instrumenten die
wordt gefinancierd met een kasstroom gegenereerd uit een
portefeuille van activa, waarbij deze activa zijn verstrekt als
zakelijk onderpand.
Assets under Management (AuM)
De marktwaarde van alle voor derden beheerde beleggingen.
Covered bonds
Een bijzondere vorm van een obligatie, waarbij aan de houders
van de obligatie in enige vorm een extra zekerheid is verschaft.
CO2-voetafdruk
De totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen van een
organisatie. Alle relevante processen van een organisatie die
het klimaat beïnvloeden, worden hierin meegenomen.
Basis zorgverzekering
Verplichte verzekering voor ziektekosten, verplicht voor
iedereen die in Nederland woont. De dekking onder de basis
zorgverzekering bestaat uit een door de overheid vastgesteld
standaardpakket van noodzakelijk geachte zorg.
Bedrijfskosten
Alle kosten in samenhang met verkoop- en administratieve
activiteiten (met uitzondering van provisie) na toerekening van
claimverwerkingskosten aan kosten van claims.
Credit default swap (CDS) spread
Een CDS is een overeenkomst tussen twee partijen waarbij
het kredietrisico van een derde partij wordt overgedragen.
Het kan worden toegepast als verzekering van een
beleggingsportefeuille van obligaties, waarbij in het geval
dat de uitgever van de obligatie het geleende bedrag niet
kan terugbetalen (default), de credit default swap dit verlies
compenseert. De spread van een CDS is een indicatie van het
risico van de swap, zijnde het verschil tussen de verwachte
opbrengst van de CDS en de opbrengst van de obligatie.
Bijzondere waardevermindering
Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee
de boekwaarde van een actief of een kasstroomgenererende
eenheid zijn realiseerbare waarde overschrijdt. De waarde van
het actief wordt afgewaardeerd tot de actuele waarde en het
verlies is verantwoord in de winst- en verliesrekening.
Defined benefit-pensioenregeling (DB)
Een pensioenregeling waarbij de werkgever toezegt
een bepaald bedrag bij pensionering te betalen. De
pensioenuitkering is gebaseerd op een formule en veelal
gebaseerd op het inkomen van de werknemer en duur van het
dienstverband.
Bruto geboekte premie (GWP)
Totale premies voor verzekerings- of herverzekeringscontracten
in een bepaalde periode.
Code Verzekeraars (CV)
Op 15 december 2010 publiceerde het Verbond van
Verzekaars de Governance Principes Verzekeraars, ook wel
‘Code Verzekeraars’ genoemd. In de Code Verzekeraars zijn
voor Nederlandse verzekeraars de beginselen uiteengezet met
betrekking tot corporate governance, risicomanagement, audit
en beloningsbeleid.
Achmea Jaarverslag 2013
Defined contribution-pensioenregeling (DC)
Pensioenregeling waarbij de werkgever vaste bijdragen
afdraagt aan het pensioenfonds of verzekeraar. De werkgever
heeft geen in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting om
aanvullende bijdragen te betalen aan het fonds indien het
fonds niet over voldoende activa beschikt.
134
bijlage B.
Begrippenlijst
Derdenbedrijven
Execution only
Derdenbedrijven zijn de volgende Nederlandse
dochterbedrijven van Achmea B.V. waarvan de sociale en
milieu aspecten niet op centraal niveau worden geregistreerd:
• Achmea Health Centers B.V.
• Eureko Ireland Ltd
• Eurocross Assistance Netherlands B.V., Eurocross
International Bulgaria, Eurocross international Central
Europe S.R.O.
• De Friesland Particuliere Ziektekostenverzekeringen N.V.,
De Friesland Verzekeringen B.V., De Friesland
Zorgverzekeraar N.V., DFZ Participaties B.V.,
DFZ Personeel B.V., DFZ Tussenholding B.V.
• Friesland Bank Assurantien B.V.
• Independer.nl N.V., Independer Services B.V.
• InShared Holding B.V., InShared International B.V.,
InShared Nederland B.V., InShared Services B.V.
• Kappa Spólka Akcyjna S.A.
• Klant Contact Services B.V.
• OZF Achmea Zorgverzekeringen N.V.
• Pim Mulier B.V.
• Practis B.V.
• Residex B.V.
• Winnock Zorg B.V.
Bij een execution only-dienstverlening kiest de klant zelf een
verzekeringsproduct inclusief alle productopties, zonder advies.
FSC-gecertificeerd
FSC, de Forest Stewardship Council (Raad voor Goed
Bosbeheer), is een internationale organisatie, opgericht
in 1993, die verantwoord bosbeheer stimuleert. FSC stelt
wereldwijde standaarden voor bosbeheer op, met daaraan
gekoppeld een keurmerk.
Gecombineerde ratio
De gecombineerde ratio is een maatstaf voor
de winstgevendheid die gebruikt wordt door
verzekeringsmaatschappijen om aan te geven hoe goed
ze presteren bij de dagelijkse bedrijfsvoering. Een ratio
van minder dan 100% duidt erop dat de maatschappij
verzekeringswinst maakt, terwijl een ratio van meer dan 100%
betekent dat ze een hoger bedrag aan kosten maakt, dan ze
aan premie ontvangt. De gecombineerde ratio is de som van
de schaderatio en de kostenratio.
Global Reporting Initiative (GRI)
Het Global Reporting Initiative is een internationale organisatie
die richtlijnen voor duurzaamheidverslaggeving opstelt.
Derivaten
Financiële instrumenten waarvan de prijs afhankelijk of
afgeleid is van een of meer onderliggende activa. Het derivaat
zelf is niet meer dan een contract tussen twee of meer
partijen. De waarde ervan wordt bepaald door schommelingen
in het onderliggende actief.
Goodwill
ECB AAA Curve
Immaterieel actief
Een rentetermijnstructuur gebaseerd op de staatobligaties
van Eurolanden met een Fitch AAA-rating opgesteld door de
Europese Centrale Bank.
Een identificeerbaar, niet-monetair actief zonder fysieke vorm.
Economisch kapitaal
Economisch kapitaal wordt gedefinieerd als de hoogte van
het vereiste kapitaal dat Achmea nodig heeft om aan de
verplichtingen te kunnen voldoen.
Een actief dat de toekomstige economische voordelen
vertegenwoordigt die voortvloeien uit in een bedrijfsovername
verworven activa die niet individueel kunnen worden
geïdentificeerd en afzonderlijk kunnen worden opgenomen.
International Financial Reporting Standards (IFRS)
Verslaggevingsnormen en interpretaties uitgegeven door
de International Accounting Standards Board (IASB). Deze
omvatten: International Financial Reporting Standards (IFRS);
International Accounting Standards (IAS); Interpretaties van het
International Financial Reporting Interpretations Committee
(IFRIC) en Standing Interpretations Committee (SIC).
Engagement (of: enhanced engagement)
Engagement of enhanced engagement is een vorm van
verantwoord beleggen waarbij de investeerder zich opstelt
als een actief aandeelhouder. Daarvoor gaat de investeerder
de dialoog aan over duurzaamheidskwesties met het bedrijf
waarin wordt belegd.
Keurmerk Klantgericht Verzekeren (KKV)
Een kwaliteitsgarantie voor de dienstverlening en
klantgerichtheid van een verzekeraar. Meer informatie is te
vinden op www.keurmerkverzekeraars.nl.
Kostenratio
ESG
Environmental, Social en Governance, oftewel milieu, sociale
en bestuurlijke aspecten waarmee rekening wordt gehouden
om bepaalde processen, zoals het beleggen van premiegelden,
maatschappelijk verantwoord uit te voeren.
Achmea Jaarverslag 2013
De kostenratio is de som van de bedrijfskosten, inclusief de
interne kosten voor het verwerken van claims, na aftrek van
de interne beleggingskosten en de kosten voor reorganisaties,
uitgedrukt als een percentage van de netto verdiende premie.
135
bijlage B.
Begrippenlijst
Kredietrisico
Principles for Responsible Investments (PRI)
Het risico dat de ene partij bij een financieel instrument een
verplichting niet kan nakomen en daardoor financiële schade
toebrengt aan de andere partij.
De Principes voor Verantwoord Beleggen (PRI) van de
Verenigde Naties zijn een raamwerk voor institutionele
beleggers. Met deze in april 2006 gelanceerde principes
zorgen ze voor de integratie van zaken met betrekking tot het
milieu, de samenleving en goed ondernemingsbestuur in het
beleggingsbeleid. Meer informatie is te vinden op www.unpri.org.
Liquiditeitsrisico
Liquiditeitsrisico is het risico dat feitelijke en mogelijke
betalingen en verplichtingen uit hoofde van onderpand niet
kunnen worden nagekomen op het moment dat ze vervallen.
Marktrisico
Marktrisico is het risico van verlies, met andere woorden de
daling van de marktwaarde van de netto beleggingen (activa
min passiva), als gevolg van onverwachte veranderingen in de
financiële markten.
Microverzekeringen
Microverzekeringen zijn gericht op de armsten in
ontwikkelingslanden. Hierbij worden zeer lage premies
geheven en is het verzekerde bedrag ook laag.
Principles for Sustainable Insurance (PSI)
De Principes voor Duurzaam Verzekeren (PSI) van de
Verenigde Naties zijn een normenkader voor verzekeraars.
Ditnormenkader is bedoeld om de verzekeringsindustrie
in haar bedrijfsactiviteiten rekening te laten houden met
de gevolgen voor milieu, sociale leefomstandigheden,
transparantie, klantbelang en goed (ondernemings)bestuur.
De PSI zijn in de loop van 2012 gelanceerd. Meer informatie is
te vinden op www.unepfi.org/work_streams/insurance.
Private equity
Een entiteit die control (beslissende zeggenschap) heeft over
één of meer entiteiten (de dochteronderneming).
Een effectencategorie bestaande uit gewone aandelen van
bedrijven die niet aan een beurs zijn genoteerd. De overdracht
van private equity is aan strenge regels gebonden. Omdat een
markt ontbreekt, moet een belegger zelf een koper vinden als
hij zijn aandeel in een dergelijk bedrijf wil verkopen.
Mortgage-Backed Securities (MBS)
Renterisico
Mortgage-backed securities zijn een effecten met een
hypotheek of verzameling hypotheken als onderpand.
Het risico dat de reële waarde of toekomstige kasstromen
van een financieel instrument en/of verplichtingen zullen
schommelen als gevolg van veranderingen in marktrente.
Moedermaatschappij
Onderpand (collateral)
Een door een lener verstrekt onderpand voor een lening, waarop
beslag kan worden gelegd in geval de lener in gebreke blijft.
Schaderatio
De schaderatio is claims, inclusief schadeverwerkingskosten,
uitgedrukt als een percentage van de netto verdiende premie.
Operationeel risico
Risico van schade ten gevolge van ontoereikende of falende
interne processen, medewerkers of systemen, of van externe
gebeurtenissen.
Optie
Een financieel instrument dat het recht op koop (call-optie) of
het recht op verkoop (put-optie) van een effect verleent tegen
een referentiekoers gedurende een bepaald tijdsbestek.
Principes voor beheerst beloningsbeleid
De principes voor beheerst beloningsbeleid van
toezichthouders DNB en AFM, vormen het uitgangspunt
bij het beoordelen van het beloningsbeleid van financiële
ondernemingen. Perverse beloningsprikkels worden gezien
als één van de oorzaken van de financiële crisis. De principes
en het toezicht daarop richten zich dan ook primair op het
bestrijden van die prikkels die aanleiding kunnen geven tot
het nemen van ongewenste en onverantwoorde risico´s
en die ertoe kunnen leiden dat het klantbelang wordt
veronachtzaamd. Meer informatie is te vinden op www.afm.nl.
Achmea Jaarverslag 2013
Solvabiliteit
Solvabiliteit drukt de mate uit waarin een verzekeraar zijn
toekomstige verplichtingen kan nakomen. Elke verzekeraar
is wettelijk verplicht ten minste een bepaalde solvabiliteit
te hebben als veiligheidsmarge, de vereiste solvabiliteit. De
Nederlandsche Bank houdt hier toezicht op en biedt daarmee
extra zekerheid aan polishouders. Als de feitelijke solvabiliteit
van een verzekeraar precies gelijk aan de minimaal vereiste
solvabiliteit, is de solvabiliteitsratio 100%. Als een verzekeraar
een hoger veiligheidsmarge aanhoudt, is de solvabiliteitsratio
hoger dan 100%.
Solvency II (SII)
Solvency II is een wetgevingsprogramma van de EU dat in
alle lidstaten zal worden geïmplementeerd. Het introduceert
een nieuw, geharmoniseerd Europabreed regelgevingsregime
voor verzekeraars (wetgeving op het gebied van
verzekeringssolvabiliteit en risicogovernance).
136
bijlage B.
Begrippenlijst
Spread
Uitsluiting (in relatie tot verantwoord beleggen)
Het verschil tussen de actuele biedkoers en de actuele
vraagprijs of laatkoers van een bepaald effect.
Uitsluiting betekent dat in bepaalde ondernemingen
niet wordt geïnvesteerd. Bijvoorbeeld het uitsluiten van
beleggingen in ondernemingen die producten maken die de
Nederlandse overheid als controversieel beschouwt, zoals
producenten van clusterbommen, landmijnen, biologische en
chemische wapens.
Stakeholders
Stakeholders zijn de personen of organisaties die een
belang hebben in een organisatie, van welke aard dan
ook. Zij staan in wisselwerking met haar werkzaamheden,
hebben deel aan haar bedrijfsresultaten, beïnvloeden haar
prestatie en beoordelen haar economische, sociale en
milieu-invloed. Achmea richt zich in het bijzonder op de vier
stakeholdergroepen van het het vier-stakeholdermodel van
Achmea: onze klanten, onze medewerkers, onze (business)
partners en onze aandeelhouders.
Verantwoord beleggen
Verantwoord beleggen (ook wel maatschappelijk verantwoord
beleggen of ethisch beleggen) is een vorm van investeren
waarbij de geldverstrekker de gevolgen voor mens en milieu
laat meewegen in zijn investeringsbeslissingen.
Verbond van Verzekeraars
Tegenpartijrisico
Het risico bij een overeenkomst dat de tegenpartij haar
verplichtingen niet nakomt. Achmea is blootgesteld aan allerlei
tegenpartijen op het gebied van beleggingen, financieel
beheer, bancaire activiteiten, herverzekering, zorgverleners,
tussenpersonen en polishouders.
Toereikendheidstoets van de verzekeringstechnische
verplichtingen (LAT)
Het Verbond van Verzekeraars is een belangenvereniging van
particuliere verzekeraars op de Nederlandse markt. De leden
van het Verbond vertegenwoordigen samen meer dan 95%
van de verzekeringsmarkt. Het Verbond is een onafhankelijke
vereniging die wordt bestuurd en betaald door de leden. Kijk
op www.verzekeraars.nl voor meer informatie.
Verzekeringscontract
Een beoordeling of de boekwaarde van een
verzekeringsverplichting verhoogd moet worden (of dat de
boekwaarde van hiermee verband houdende acquisitiekosten
of immateriële activa moet worden verlaagd), op basis van een
beoordeling van toekomstige kasstromen.
Een contract waarbij de ene partij (de verzekeraar) een
verzekeringsrisico aanvaardt van een andere partij (de
polishouder) door overeen te komen dat de polishouder een
schadevergoeding ontvangt indien een specifieke toekomstige
gebeurtenis (de verzekerde gebeurtenis) de polishouder
nadelig beïnvloedt.
Ultimate forward rate (UFR)
Verzekeringstechnischrisico
De Ultimate Forward Rate (UFR) is de rekenrente na het laatste
liquide punt in de swaptermijnmarkt. Het is een risicovrije
rekenrente voor de waardering van langjarige contracten,
waarin vanwege de lange looptijd onvoldoende handel bestaat.
De UFR wordt onder andere gebruikt voor het waarderen van
sommige langjarige contracten en voor het berekenen van de
solvabiliteitsratio.
Risico dat door de houder van een contract wordt
overgedragen aan de emittent. Als gevolg van haar brede
aanbod verzekeringsproducten staat Achmea bloot aan leven-,
schade-, inkomens- en zorgrisico’s.
Unit-linked contracts
Verzekeringscontract waarbij de uitkeringen geheel of
gedeeltelijk worden bepaald door verwijzing naar de prijs van
eenheden in een intern of extern beleggingsfonds. Vaak kan
worden gekozen uit o.a. aandelen-, obligatie- en mixfondsen.
Universele Verklaring van de Rechten van de Mens
van de Verenigde Naties
Op 10 december 1948 werd door de Algemene Vergadering
van de Verenigde Naties de Universele Verklaring van de
Rechten van de Mens aangenomen en geproclameerd. De
verklaring omschrijft de basisrechten van alle mensen en
vormt vaak een belangrijk element in gedragscodes van
organisaties in het kader van ketenverantwoordelijkheid.
Achmea Jaarverslag 2013
137
Colofon en contactinformatie
Onze fotografie
Pagina 23 | Onze klanten
“Ik verwacht van Achmea dat ze mijn declaraties goed afhandelen. En dat kan ik kan bellen als
er iets is”. Behoeftes van klanten waar Achmea graag aan wil voldoen. De beste dienstverlening,
goed bereikbaar willen zijn en begrijpelijke en transparante producten aanbieden. Achmea wil
klantgericht werken en stelt daarbij de klant centraal.
Pagina 27 | Onze maatschappelijke resultaten
Mantelzorgers, vrijwilligers en patiënten bij elkaar brengen. Dat is het doel van de mede door
Achmea opgerichte coöperatie WeHelpen. Wij zijn een financiële dienstverlener die haar
maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt door oplossing te bieden voor de risico’s waar de
wereld voor staat. Zo investeren we in de breedtesport om jongeren in beweging te brengen.
Pagina 33 | Onze medewerkers
Binnen Achmea is ruim aandacht voor duurzame inzetbaarheid. We investeren in de professionele en
persoonlijke groei en ontwikkeling van medewerkers. Daardoor zijn én blijven zij weerbaar, wendbaar
en waardevol. Achmea heeft dan ook tal van interne opleidingsmogelijkheden. Daarnaast bieden we
medewerkers bijvoorbeeld de kans om via de NCOI opleidingsgroep een MBO-opleiding te volgen.
Pagina 39 | Onze partners
Banken en tussenpersonen zijn onze belangrijkste distributiepartners. Wat te denken van onze
nauwe samenwerking met de Rabobank, voor 29,2% eigenaar van Achmea. Via het merk Interpolis
is Achmea de exclusieve leverancier van de coöperatieve bank op het gebied van ‘risico’s afdekken’.
Preventie, heldere verzekeringsoplossingen en risicoadvies staan daarbij centraal.
Pagina 43 | Onze processen
De klant wil anders bediend worden. Zij wil 24 uur per dag, 7 dagen per week met ons digitaal
communiceren om hun zaken te regelen. Om in te kunnen spelen op deze snel veranderende
klantwensen moeten we de complexiteit in onze producten, bedrijfsvoering en IT terugbrengen.
Pas dan kunnen we de klant beter en sneller helpen tegen lagere kosten.
Pagina 47 | Onze financiële resultaten
Door de verdiencapaciteit te vergroten en de kosten te verlagen blijven wij ook op de lange
termijn financieel gezond. Daardoor kunnen we blijven investeren in nieuwe oplossingen voor
onze klanten. De belangrijkste activiteiten van Achmea zijn het verzekeren van schade, zorg,
inkomensterugval, overlijdensrisico en het beleggen van betaalde premies.
Achmea Jaarverslag 2013
138
Colofon en contactinformatie
Contactinformatie
Dit is de Nederlandse vertaling van het jaarverslag (Annual report) van Achmea over 2013. In geval van verschillen tussen beide
versies prevaleert de Engelse tekst. Het jaarverslag wordt op 20 maart 2013 digitaal gepubliceerd en is te downloaden op de
website van Achmea: www.achmea.nl. Achmea ontvangt graag uw reactie op het jaarverslag via het hieronder genoemde adres.
Achmea B.V.
Handelsweg 2
3707 NH Zeist
Postbus 866
3700 AW Zeist
Investor Relations
[email protected]
Achmea MVO
[email protected]
telefoon 030 693 70 00
www.achmea.nl
Vormgeving
Sensum, Almere
Achmea Jaarverslag 2013
139

Betaalwijze eenmalige uitkering

PGB-declaratie Wijkverpleging door formele

Aanvraagformulier pensioenuitkering

Bijlage - Avéro Achmea

Afstandsverklaring werkgevers AOV

Eindbrief Verloskunde (42 KB)

Overzicht verwijzers per zorgverzekeraar 10-06

Opdrachtformulier Spaarrekening en

Aanmeldingsformulier AGV 201408

Actievoorwaarden FBTO e-mailactie