Hoe gaat Nederland met pensioen? Spiegelmeting werkgevers Een onderzoek onder werkgevers naar de verwachtingen ten aanzien van langer doorwerken door hun werknemers en hun eigen rol daarin. In opdracht van November 2014 Inhoud 1. Inleiding 2. Management summary 3. Resultaten 3.1 Pensioenleeftijd-verwachting door werkgevers 3.2 Langer doorwerken; rol werknemer 3.3 Langer doorwerken; rol werkgever 3.4 Mening werkgevers over langer doorwerken Bijlagen: • Onderzoek verantwoording • Certificering © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 2 1. Inleiding © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 3 Inleiding Langer doorwerken Doelstelling Delta Lloyd wil als belangrijke speler in de pensioenmarkt op een inhoudelijke manier een bijdrage leveren aan de pensioendiscussie. Daarvoor heeft Delta Lloyd het onderwerp ‘langer doorwerken’ geadopteerd. Hier wordt in Nederland nog geen structureel onderzoek naar gedaan en lijkt er bij zowel werkgevers als beleidsbepalers behoefte aan goede inhoudelijke input te bestaan. In dit ‘spiegelonderzoek’ maken we een vergelijking tussen de mening van werkgevers en die van werknemers uit het onderzoek ‘Hoe gaat Nederland met pensioen?’. Deze monitor over langer doorwerken werd in oktober 2013 uitgevoerd onder 1000 Nederlandse werknemers. Spiegelmeting Dit onderzoek weerspiegelt de meningen van werkgevers. Zij hebben de mening van hun eigen werknemers ingeschat ten aanzien van onderwerpen die te maken hebben met pensioen en langer doorwerken. Daarnaast is de mening van de werkgevers zélf gepeild. In oktober 2013 is voor Delta Lloyd een onderzoek uitgevoerd naar hetzelfde onderwerp onder ca. n=1000 werknemers. De vraagstelling van dit onderzoek is gebruikt voor een groot aantal ‘spiegelvragen’ in dit werkgeversonderzoek. Daarmee kunnen we de meningen van werknemers en werkgevers goed met elkaar vergelijken (‘spiegelen’). Met dit onderzoek wordt duidelijk in hoeverre werkgevers de verwachtingen en de wensen van hun werknemers goed aanvoelen en op welke punten de werkgevers hun werknemers over- dan wel onderschatten (‘gaps’). Dat is belangrijke informatie om werkgevers in staat te stellen hun beleid op het gebied van langer doorwerken beter te kunnen afstemmen op de verwachtingen en wensen van hun werknemers. Doelgroep Voor deze monitor is een onderzoek uitgevoerd onder ruim 300 Nederlandse werkgevers met minimaal 10 werknemers in dienst. Deze werkgevers zijn geselecteerd uit het GfK Business Panel dat ruim 10.000 zakelijke doelgroeppersonen telt. Voor dit onderzoek zijn de meningen gepeild van personen in bedrijven die verantwoordelijk zijn voor het personeelsbeleid. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 4 2. Management summary © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 5 Management summary (1) De spiegelmeting ‘Hoe gaat Nederland met pensioen’, een vergelijking tussen werkgevers en werknemers over langer doorwerken, is in opdracht van Delta Lloyd uitgevoerd onder n=303 Nederlandse werkgevers. Het onderzoek maakt duidelijk in hoeverre werkgevers de verwachtingen en behoeften van hun werknemers op dit punt goed inschatten. Daarnaast is de mening van de werkgevers zélf gepeild. In dit rapport worden de uitspraken van werkgevers vergeleken met die van ruim 1000 werknemers die eind 2013 aan een onderzoek deelnamen over hetzelfde onderwerp. Overzicht geschatte pensioenleeftijd Pensioenleeftijd Verwacht Gewenst Gevreesd Haalbaar Werknemers 65,9 64,2 67,0 65,5 Werkgevers 65,9 63,9 67,7 63,9 Pensioenleeftijd-verwachting (door werkgevers) • Werkgevers schatten hun werknemers opvallend goed in, als het gaat om hun verwachte (65,9 - 65,9), gewenste (64,2 - 63,9) en zelfs gevreesde pensioenleeftijd (67,0 - 67,7). • De haalbare pensioenleeftijd schatten werkgevers evenwel duidelijk lager in dan hun werknemers (65,5 jaar door werknemers versus 63,9 door werkgevers). • Werkgevers vrezen dat werknemers tot bijna hun 68e jaar zullen moeten doorwerken. Tegelijkertijd denken ze dat werknemers dat maar tot hun 64e goed kunnen én willen. Daar zit dus een enorm verschil in en dat zal werkgevers zorgen baren © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 • Ook de actuele pensioenleeftijd binnen het bedrijf is twee jaar hoger dan wat volgens werkgevers gewenst en haalbaar is. Werkgevers signaleren dus nog grotere ‘gaps’ tussen gevreesde/verwachte en haalbare/gewenste pensioenleeftijden. Werkgevers zijn op dat punt dus duidelijk pessimistischer dan werknemers. • Er is opvallend weinig verschil tussen werkgevers van grote en kleine bedrijven in hun inschatting van pensioenleeftijden. • Werkgevers in de zakelijke dienstverlening beoordelen de ideale pensioenleeftijd voor hun werkgevers het hoogst (64,7 jaar). In de bouwnijverheid en handel is de gewenste pensioenleeftijd het laagst (resp. 62,7 en 63,1 jaar). 6 Management summary (2) Langer doorwerken, rol werknemer • Werkgevers overschatten werknemers voor wat betreft hun voorbereidingen op langer doorwerken. Een meerderheid van de werkgevers (54%) denkt dat hun werknemers al maatregelen neemt of daar plannen voor heeft, terwijl een minderheid van de werknemers dat al doet of van plan is (36%). • Werkgevers hebben een redelijk beeld van de acceptatiebereidheid van werknemers ten aanzien van maatregelen om langer door te kunnen werken. Werkgevers wensen dat hun werknemers nog méér maatregelen accepteren om langer door te werken dan werknemers nu bereid zijn te doen. Daarbij denken werkgevers aan minder uren werken, een minder verantwoordelijke functie accepteren en minder salaris accepteren. • Net zoals de inschatting van de maatregelen die werknemers bereid zijn te nemen, vinden werkgevers van grote bedrijven zelf ook vaker dat werknemers zich zouden moeten omscholen naar een ander vak om zich voor te bereiden op langer doorwerken dan werkgevers van kleinere bedrijven. Ook het accepteren van een andere functie wordt van werknemers in grotere bedrijven vaker verwacht. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 7 Management summary (3) Doorwerken na de AOW leeftijd • Slechts een kleine minderheid (ca. 20%) van de werkgevers wil dat hun werknemers doorwerken tot na hun AOW leeftijd. Dat komt overeen met het percentage werknemers dat zelf aangeeft langer door te willen werken. Twee derde van de werkgevers wil liever dat zijn werknemers uiterlijk op de AOW leeftijd stopt. Ze zijn daar nog iets duidelijker in dan werknemers zelf. • Met name werkgevers van grote bedrijven schatten in dat hun werknemers eerder willen stoppen dan de AOW leeftijd. • In de bouwnijverheid en handel, schatten de werkgevers het vaakst in dat werknemers willen stoppen op een vaste pensioenleeftijd. Dit verschil komt niet overeen met wat werknemers zelf aangaven: met name werknemers uit de overheidssector willen stoppen met werken op een vaste datum. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 8 Management summary (4) Langer doorwerken, rol werkgever • Een minderheid van de werkgevers (29%) neemt nu maatregelen om hun werknemers voor te bereiden op langer doorwerken. 32% zegt dat nog van plan te zijn, maar 40% blijft op dat punt inactief. • Met name werkgevers van grote bedrijven (100 werknemers en meer) zeggen maatregelen te nemen om hun werknemers langer te laten doorwerken of hebben hier tenminste plannen voor. • Opvallend is dat de voorbereidingen van werkgevers op langer doorwerken zich op dit moment vooral concentreren op de pensioenregeling en wet- en regelgeving. • Werkgevers schatten de behoefte van werknemers aan ondersteuning om langer door te werken niet altijd goed in. Werknemers hebben meer behoefte aan vitaliteitsbeleid, levensfasebewust personeelsbeleid en seniorenbeleid dan werkgevers denken. • Vooral werkgevers van grotere bedrijven denken dat werknemers behoefte hebben aan een vitaliteitsbeleid, levensfase bewust personeelsbeleid en een seniorenbeleid. Bij kleinere bedrijven wordt veel minder in die termen gedacht. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 9 Management summary (5) Langer doorwerken, rol werkgever • Er is een mismatch tussen het aanbod van de werkgever en de behoefte van de werknemer aan maatregelen om langer doorwerken mogelijk te maken. Met name aan seniorenbeleid (43%), vitaliteitsbeleid (41%) en levensfasebewust personeelsbeleid (39%) is veel behoefte bij werknemers, terwijl het maar weinig wordt aangeboden. Het werkgeversaanbod concentreert zich nu erg op (bij)scholing. • Grotere bedrijven bieden vaker vitaliteitsbeleid, actief loopbaanbeleid en een seniorenbeleid aan. Ook hebben grotere bedrijven vaker plannen voor het aanbieden van levensfasebewust personeelsbeleid. • Werkgevers noemen financiële redenen en de jonge werknemerspopulatie binnen hun eigen bedrijf als redenen voor het niet aanbieden van beleid voor om werknemers te motiveren langer door te werken. Maar ook geven veel werkgevers aan dat de maatregelen op het bord van de werknemer thuis horen. Met name bij vitaliteitsbeleid vindt de werkgever dat de werknemer hier zélf zijn verantwoordelijkheid moet nemen. Soms geven werkgevers ook onomwonden toe dat men geen maatregelen neemt omdat het de organisatie gewoon te weinig oplevert. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 10 Management summary (6) Mening werkgevers over langer doorwerken • Een derde van de werkgevers staat uitgesproken negatief tegenover het langer doorwerken van de eigen werknemers. Werknemers waren vrij onzeker over de mening van hun werkgevers op dit punt. • Belangrijke redenen vóór langer door werken zijn het behouden van kennis en ervaring. Motivatie voor negatieve houding t.a.v. langer doorwerken is zowel gebaseerd op eigen belang werkgever als sociaalmaatschappelijk van aard (vooral compassie met oudere werknemers die moeite zullen hebben met langer doorwerken en de in- en doorstroming van jongeren op de arbeidsmarkt). • De meeste werkgevers onderkennen het belang van voorbereiding op langer doorwerken. Maar werkgevers zijn overwegend negatief t.a.v. het verhogen van de pensioenleeftijd. • Werknemers verlangen meer voorbereiding door bedrijven om langer doorwerken te faciliteren en staan (nog) negatiever tegenover het verhogen van de pensioenleeftijd dan werkgevers. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 11 Leeswijzer Opvallende verschillen tussen doelgroepen In het rapport zijn opvallende verschillen tussen verschillende groepen weergegeven aan de hand van onderstaande symbolen. Verschillen tussen branches/sectoren Verschillen tussen grotere en kleinere bedrijven Vergelijk tussen inschatting van werkgevers en de antwoorden van werknemers © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 12 3. Resultaten © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 13 3.1. Pensioenleeftijd-verwachting © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 14 De haalbare pensioenleeftijd schatten werkgevers duidelijk lager in dan hun werknemers (65,5 jaar door werknemers versus 63,9 door werkgevers) Verwachte pensioenleeftijd Werknemers Verschil inschatting (gem.Werknemers 65,9) werkgever versus (gem. 65,9) Werkgevers zijn werknemers: (gemWerkgevers 65,9) (gem. 65,9) 0 jaar 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 Gevreesde pensioenleeftijd Werknemers Verschil inschatting (gem.Werknemers 67,0) werkgever versus (gem.67,0) Werkgevers zijn werknemers: (gemWerkgevers 67,7) (gem. 67,7) +0,7 jaar 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 Gewenste pensioenleeftijd Werknemers Werkgevers (gem 63,9) Wens werkgever (63,9) -0,4 jaar 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 Haalbare pensioenleeftijd Werknemers Verschil inschatting (gem. 65,5) Werknemers werkgever versus (gem. 65,5) Werkgevers zijn werknemers: (gemWerkgevers 63,9) (gem. 63,9) -1,6 jaar 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 C1a. Wat is op dit moment de leeftijd waarop uw werknemers, volgens de huidige pensioenregeling met pensioen gaat? (Verwachte pensioenleeftijd) C1bb. Welke pensioenleeftijd vindt u zelf ideaal voor uw werknemers? (Gewenste pensioenleeftijd, wens werkgever) C1c. Tot welke leeftijd denkt u dat werknemers in werkelijkheid zullen moeten doorwerken? (Gevreesde pensioenleeftijd) C1d. Tot welke leeftijd denkt u dat werknemers in uw bedrijf goed kunnen doorwerken? (Haalbare pensioenleeftijd) © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Verschil inschatting werkgever versus zijn werknemers: Werknemers (64,2) (gem. 64,2) Basis werknemers: n = 1000 Basis werkgevers: n = 303 15 Werkgevers vrezen dat werknemers tot bijna hun 68e jaar zullen moeten doorwerken. Tegelijkertijd denken ze dat werknemers dat maar tot hun 64e goed kunnen én willen. Verschillen tussen diverse verwachte, gewenste, gevreesde en haalbare pensioenleeftijden Werkgevers 4 3,8 3,8 3 2 2 Spreiding tussen pensioenleeftijden (‘Gaps’) Werknemers 1 0 gevreesd - gevreesd - verwacht haalbaar gewenst haalbaar (‘Gaps’) 1 verwacht gewenst 2,7 3 2 Spreiding tussen pensioenleeftijden 2 Het verschil tussen de door de werknemer verwachte én door de werkgevers als haalbare pensioenleeftijd schatten werkgevers veel groter in dan werknemers zelf. Werkgevers zijn op dat punt dus duidelijk pessimistischer. 1,7 1,4 0,4 0 gevreesd - gevreesd - verwacht haalbaar gewenst haalbaar © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 verwacht gewenst 16 Er is opvallend weinig verschil tussen werkgevers van grote en kleine bedrijven in hun inschatting van pensioenleeftijden Pensioenleeftijden naar bedrijfsgrootte Overzicht geschatte pensioenleeftijd Verwachte pensioenleeftijd Gewenste pensioenleeftijd Bedrijfsgrootte Gevreesde pensioenleeftijd Haalbare pensioenleeftijd Wens werkgever 10-19 werknemers 65,9 63,9 67,5 64,2 20-49 werknemers 66,3 64,3 68,2 64,0 50-99 werknemers 65,7 63,7 67,4 63,4 100-499 werknemers 65,3 63,7 68,2 64,1 500+ werknemers 65,5 63,3 67,3 63,3 Totaal gemiddelde 65,9 63,9 67,7 63,9 Werkgevers in de zakelijke dienstverlening beoordelen de ideale pensioenleeftijd voor hun werkgevers het hoogst (64,7 jaar). In de bouwnijverheid en handel is de gewenste pensioenleeftijd het laagst (resp. 62,7 en 63,1 jaar). C1a. Wat is op dit moment de leeftijd waarop uw werknemers, volgens de huidige pensioenregeling met pensioen gaat? (Verwachte pensioenleeftijd) C1bb. Welke pensioenleeftijd vindt u zelf ideaal voor uw werknemers? (Gewenste pensioenleeftijd, wens werkgever) C1c. Tot welke leeftijd denkt u dat werknemers in werkelijkheid zullen moeten doorwerken? (Gevreesde pensioenleeftijd) C1d. Tot welke leeftijd denkt u dat werknemers in uw bedrijf goed kunnen doorwerken? (Haalbare pensioenleeftijd) © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: n = 303 17 3.2 Langer doorwerken; rol werknemer © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 18 Werkgevers overschatten werknemers voor wat betreft hun voorbereidingen op langer doorwerken. Een meerderheid van de werkgevers (54%) denkt dat hun werknemers al maatregelen neemt of daar plannen voor heeft, terwijl een minderheid van de werknemers dat al doet of van plan is (36%) Voorbereiden op langer doorwerken Werkgevers Werknemers 100% 100% 19% 80% 60% 35% ja, ik denk dat deze daar nu al maatregelen voor neemt ja, ik denk dat deze daar nu al maatregelen voor neemt ik denk dat deze daar nog geen concrete maatregelen voor heeft concrete maatregelen voor heeft genomen, maar dat genomen, maar datwél wélvan vanplan planisis ik denk dat deze daar nog geen 40% 12% 80% 24% 60% ja, ik neem daar nu al maatregelen voor ja, ik neem daar nu al maatregelen voor ik heb daar nog niet concreet maatregelen voor genomen, maar maatregelen voor genomen, maar ben dat wel van plan ben dat wel van plan ik heb daar nog niet concreet 40% 64% 20% 46% nee, diedie is is daar nog nee, daar noghelemaal helemaalniet nietmee bezig is dat ook niet van meeen bezig envoorlopig is dat voorlopig ook plan niet van plan niet nee nee,ikikben ben daar daar nog nog helemaal helemaal niet 20% mee bezig en en ben ben dat datvoorlopig voorlopigook ook van plan niet niet van plan 0% 0% Totaal (n=303) (n=303) Totaal C4a. Bereidt ‘uw gemiddelde werknemer’ zich volgens u nu voor op het feit dat ze straks waarschijnlijk langer door moeten werken na hun 65ste jaar? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Totaal (n=1000) (n=1000) Totaal Basis: allen 19 Werkgevers hebben een redelijk beeld van de acceptatiebereidheid van werknemers t.a.v. maatregelen om langer door te kunnen werken. Werkgevers wensen dat hun werknemers nog méér maatregelen accepteren om langer door te werken, zoals minder uren werken, een minder verantwoordelijke functie accepteren en minder salaris accepteren. Acceptatie maatregelen om langer door te werken Maatregelen die door te werken Maatregelen die Acceptatie maatregelen om langer werknemers Maatregelen die werknemers Maatregelen Maatregelen Maatregelen die accepteren in de werknemers bereid werknemers zouden moeten die werknemers die werknemers zouden accepteren in de bereid zijn te moeten nemen in de ogen van zijn te nemen nemen in de ogen ogen van werkgevers nemen ogen van werkgevers werkgevers van werkgevers n= 303 1000 303 n= 303 1000 303 minder werken minder urenuren werken 60% 45% 54% minder verantwoordelijke functie accepteren een minder verantwoordelijke functie accepteren 23% 19% 35% een andere functie accepteren een andere functie accepteren 22% 28% 33% bijscholen in het vakgebied bijscholen in het vakgebied 21% 30% 31% een lager salaris (uurloon) accepteren een lager salaris (uurloon) accepteren 11% 6% 21% veranderen van werkgever veranderen van werkgever 8% 20% 12% omscholen naar een ander vak omscholen naar een ander vak 8% 15% 11% geen maatregelen geen van van dezedeze maatregelen 16% 20% 11% zeggen weetweet niet/niet kan/ kan niet niet zeggen 9% 18% 8% minder ingrijpende maatregelen meer ingrijpende maatregelen Net zoals de inschatting van de maatregelen die werknemers bereid zijn te nemen, vinden werkgevers van grote bedrijven zelf ook vaker dat werknemers zich zouden moeten omscholen naar een ander vak om zich voor te bereiden op langer doorwerken dan werkgevers van kleinere bedrijven. Ook het accepteren van een andere functie wordt van werknemers in grotere bedrijven vaker verwacht C5a. Welke maatregelen zijn werknemers volgens u bereid te nemen of te accepteren om langer door te kunnen werken? Vraag werknemers: Welke maatregelen bent u (als werknemer) bereid te nemen of te accepteren om langer door te kunnen werken? C5b. Kunt u aangeven wat u zelf (als werkgever) vindt dat werknemers zouden moeten doen om voorbereid te zijn op langer doorwerken? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: allen 20 De helft van de werknemers heeft al eens nagedacht over niet stoppen op een vaste pensioendatum en bijna 20% heeft al een duidelijk beeld van wat men op dat punt wil doen. Werkgevers voelen hun werknemers op dat punt opvallend goed in Afweging niet stoppen op vaste pensioendatum Werkgevers Werknemers 100% 100% 13% 80% 38% 60% 40% 20% 50% 0% ja, ik denk dat mijn gemiddelde werknemer daar over heeft nagedacht ja, ik denk dat mijn gemiddelde en een duidelijk beeld heeft werknemer daar over heeft nagedacht en een duidelijk beeld heeft ik denk dat mijn gemiddelde werknemer ik denk dat mijn werknemer daargemiddelde wel eens over heeft daar wel eens over heeft nagedacht, nagedacht, maar nog geen duidelijk maar nog geen duidelijk idee heeft idee heeft ik denk dat mijn gemiddelde ik denk dat mijn gemiddelde werknemer daar nog niet eerder over werknemer daar nog niet eerder over heeft nagedacht heeft nagedacht 19% 80% 60% 40% 20% 51% ja, ik heb daar nagedacht en heb een duidelijk beeld van wat ik op ik dat hebpunt daarwilwel eens over gedacht, gaan doen maar ik heb nog geen duidelijk idee wat ik heb over gedacht, ik opdaar dat wel punteens wil gaan doen maar ik heb nog geen duidelijk idee wat ik op dat punt wil gaan doen heb ik ik hebdaar daarnog nogniet nieteerder eerderover over nagedacht. nagedacht 0% Totaal Totaal(n=303) (n=303) Werkgevers van middelgrote bedrijven denken vaker dat werknemers hebben nagedacht over niet stoppen op een vaste pensioendatum dan kleine en grote bedrijven. Dit verschil zagen we niet terug bij de werknemers. C6a. Heeft uw gemiddelde werknemer in uw bedrijf volgens u wel eens nagedacht over deze afweging (niet op een vaste pensioendatum stoppen met werken)? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 30% ja, ik heb daar nagedacht en heb een duidelijk beeld van wat ik op dat punt wil gaan doen Totaal (n=1000) Werkgevers in de bouwnijverheid schatten in dat hun werkgevers minder vaak hebben nagedacht over langer door werken dan werkgevers in andere sectoren. Dit verschil zagen we echter niet terug bij werknemers. Werknemers in de verschillende branches denken globaal evenveel na over niet stoppen op een vaste pensioendatum. Basis: allen 21 Slechts een kleine minderheid (ca. 20%) van de werkgevers wil dat hun werknemers doorwerken tot na hun AOW datum. Dat komt overeen met het percentage werknemers dat langer door wil werken. Twee derde van de werkgevers wil liever dat zijn werknemers uiterlijk op de AOW leeftijd stoppen. Ze zijn daar nog iets duidelijker in dan werknemers zelf Beslissing t.a.v. pensioendatum Werkgevers Werknemers 100% 80% 60% 100% 15% 5% 37% Langer doorwerken, zelfde uren langer doorwerken, minder uren Stoppen met werken op vaste datum langer doorwerken, zelfde uren 40% 30% 20% 0% Langer doorwerken, minder uren 80% weet niet na AOW mijn AOW leeftijd en op globaal leeftijd en op globaal hetzelfde aa hetzelfde aantal uren als ik nu werk uren als ik nu werk 60% 42% 40% verAOW na mijn AOW leeftijd, maar leeftijd, maar dan in dan minder uren d in minder uren dan ik nu werk nu werk Ik denk dat ik echt stopwerken met werken op e ik denk dat ik echt stop met pensioendatum op vaste een vaste pensioendatum 20% 37% ik weet nog helemaal niet wat ik op ik weet nog helemaal niet wat ik op dit p ga doen. dit punt ga doen 0% Totaalwerkgever (n=303) Wens (n=303) ik denk dat ik blijft doorwerken tot vertot ver na Ik denk dat ik blijft doorwerken Ik denk dat ik doorwerken blijf doorwerken tot ver na ik denk dat ik blijf tot stoppen metstoppen werken op datum Eerder metvaste werken eerder stoppen Weet niet met werken 14% 5% 15% Totaal (n=1000) Werkgevers willen vooral dat werknemers langer doorwerken, maar dan wel in minder uren dan nu. Werknemers willen even vaak langer doorwerken, maar dan wel in globaal het zelfde uren als hij/zij nu werkt. C6b. Wat denkt u dat uw gemiddelde werknemer nu inschat te gaan doen? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: allen 22 3.3 Langer doorwerken; rol werkgever © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 23 Een minderheid van de werkgevers (29%) neemt nu maatregelen om hun werknemers voor te bereiden op langer doorwerken. 32% zegt dat in elk geval van plan te zijn, maar 40% blijft op dat punt inactief Maatregelen voorbereiden op langer doorwerken 100% ja, ik neem daar nu al 80% 60% 29% 32% 40% 20% 40% maatregelen ja, ik neem daar voor nu al maatregelen Mensen minder zwaar werk laten doen anders redden ze het niet om tot hun 67e door te werken. ikikheb hebdaar daarnog nogniet nietconcreet concreet Minder werkdruk door aangepaste tijden. voor maatregelenvoor voorgenomen, genomen,maar maar maatregelen ben dat wel van plan ben dat wel van plan nee, nee,ikikben bendaar daarnog noghelemaal helemaal niet mee bezig en en benben datdat voorlopig ook niet mee bezig niet van plan voorlopig ook niet van plan 0% Totaal (n=303) (n=303) Totaal Bijeenkomsten 63- jarigen. Inzetten verlofdagen. Deeltijd-pensioen. Vitaliteit, inzetbaarheid & pensioen. Informatiebijeenkomsten organiseren samen met pensioenfonds voor de werknemers. Mogelijkheden bespreken voor parttime werk en eventueel vanuit huis. Hen attenderen op dit gegeven en hen adviseren om (binnen de pensioenregeling) bij te sparen. Met name werkgevers van grote bedrijven (100+ werknemers) zeggen maatregelen te nemen om hun werknemers langer te laten doorwerken of hebben hier tenminste plannen voor. C4b. Bereidt u uw werknemers nu op een of andere manier voor op het feit dat ze straks waarschijnlijk langer door moeten werken na hun 65ste jaar? C4c. Wat voor maatregelen heeft u genomen of bent u van plan te gaan nemen om uw werknemers voor te bereiden op langer doorwerken na hun 65e? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Dat ze kunnen kiezen om meer geld weg te zetten zodat ze toch met 65 kunnen stoppen. Presentatie door verzekeraar. Contract aanpassing. Basis: allen 24 De voorbereidingen van werkgevers op langer doorwerken zijn op dit moment vooral gericht op de pensioenregeling en wet- en regelgeving. “Extra begeleiding en voorlichting en uit laten rekenen wat ze per maand overhouden. “Informeren, verzekeraars uitnodigen voor toelichting”. “Verbetering pensioenregeling, verandering (voor zover mogelijk) van werkzaamheden.” “Aangepaste arbeidsplaatsen, omschoolcursussen zoeken.” “Informatie zoeken over het onderwerp en de regelgeving en toekomstige plannen goed volgen.” Voorbereiding werkgever op langer doorwerken D2. Wat doet u op dit moment al of bent u van plan om te doen om u zelf erop voor te bereiden dat werknemers straks langer moeten doorwerken dan de huidige pensioenleeftijd? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: allen n = 303 25 Werkgevers schatten de behoefte van werknemers aan ondersteuning om langer door te werken niet altijd goed in. Werknemers hebben meer behoefte aan vitaliteitsbeleid, levensfasebewust personeelsbeleid en seniorenbeleid dan werkgevers denken. Behoefte aan ondersteuning werkgever bij langer doorwerken 31% vitaliteitsbeleid vitaliteitsbeleid levensfasebewust levensfasebewust personeelsbeleid personeelsbeleid 30% actief aanbieden van nascholing actief aanbieden van nascholing & & bijscholing bijscholing 28% 29% 43% 24% 23% actief actief loopbaanbeleid loopbaanbeleid 0% 39% 26% seniorenbeleid seniorenbeleid anders namelijk anders namelijk ... 41% 2% Werkgevers (n=303) Werknemers (n=1000) 8% 10% Vooral werkgevers van grotere bedrijven denken dat werknemers behoefte hebben aan een vitaliteitsbeleid, levensfasebewust personeelsbeleid en een seniorenbeleid. Werkgevers (n=363) Werknemers (n=1000) 20% 30% 40% 50% Werkgevers D4. Aan welke vormen van ondersteuning hebben uw werknemers volgens u behoefte als het gaat om langer doorwerken? Werknemers D4.Aan welke vormen van ondersteuning door uw werkgever heeft u behoefte als het gaat om langer doorwerken? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: allen 26 Er is een mismatch tussen het aanbod van de werkgever en de behoefte van de werknemer aan maatregelen om langer doorwerken mogelijk te maken. Met name aan seniorenbeleid (43%), vitaliteitsbeleid (41%) en levensfasebewust personeelsbeleid (39%) is veel behoefte, terwijl het maar weinig wordt aangeboden. Het werkgeversaanbod concentreert zich nu erg op (bij)scholing Aanbod beleid werkgever bij langer doorwerken actief aanbieden van actief aanbieden van nascholing nascholing&&bijscholing bijscholing actief actiefloopbaanbeleid loopbaanbeleid seniorenbeleid seniorenbeleid 44% 26% 17% 23% 19% 19% 26% 45% 54% Behoefte van werknemers 7% 29% 9% 23% 10% 43% vitaliteitsbeleid vitaliteitsbeleid 14% 21% 53% 11% 41% levensfasebewust levensfasebewust personeelsbeleid personeelsbeleid 14% 20% 55% 11% 39% 0% 20% 40% 60% 80% 100% ja, dat wordt concreet aangeboden/georganiseerd ja, dat wordt concreet aangeboden/georganiseerd Grotere bedrijven bieden vaker vitaliteitsbeleid, dit wordt nog aangeboden/ niet aangeboden/ georganiseerd, maar hier zijn wel plannen dit wordt nog niet georganiseerd, actief loopbaanbeleid en een seniorenbeleid aan. maarvoor hier zijn wel plannen voor Ook hebben grotere bedrijven vaker plannen nee, dit wordt niet aangeboden/georganiseerd en daar zijn ook geen voor het aanbieden van levensfasebewust nee, plannen dit wordtvoor niet aangeboden/georganiseerd en personeelsbeleid. daar weet zijn ook nietgeen plannen voor weet niet D3a. In hoeverre biedt u de volgende zaken aan voor uw werknemers Werkgevers D4. Aan welke vormen van ondersteuning hebben uw werknemers volgens u behoefte als het gaat om langer doorwerken? Werknemers D4.Aan welke vormen van ondersteuning door uw werkgever heeft u behoefte als het gaat om langer doorwerken? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: allen 27 Werknemers hebben vooral behoefte aan vitaliteitsbeleid, senioren- en levensfasebewust personeelsbeleid. Werkgevers bieden dit nog nauwelijks aan en concentreren zich nu vooral op het aanbieden van opleidingen 60% Confrontatie tussen aanbod werkgevers en behoeften werknemers Weinig behoefte aan in redelijke mate door werkgevers aangeboden Veel behoefte aan in redelijke mate door werkgevers aangeboden 50% Aanbod werkgever (% aangeboden) opleidingsbeleid 40% 30% actief loopbaanbeleid 20% seniorenbeleid Weinig behoefte aan nauwelijks door werkgevers aangeboden 10% 20% 25% levensfasebewust personeelsbeleid 30% vitaliteitsbeleid 35% 40% Behoefte werknemer (% behoefte aan ondersteuning) Veel behoefte aan nauwelijks door werkgevers aangeboden 45% D3. In hoeverre biedt u de volgende zaken aan voor uw werknemers? D4. Aan welke vormen van ondersteuning door uw werkgever heeft u behoefte als het gaat om langer doorwerken? (Uit werknemersonderzoek) © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 50% Basis werknemers: n = 1000 Basis werkgevers: n = 303 28 Werkgevers noemen financiële redenen en de jonge werknemerspopulatie als redenen voor het niet aanbieden van beleid voor om werknemers te motiveren langer door te werken. Maar ook geven veel werkgevers aan dat de maatregelen op het bord van de werknemer thuis horen en soms ook dat het de organisatie gewoon te weinig oplevert. Redenen om beleid voor langer doorwerken niet aan te bieden Redenen voor niet aanbieden beleid Redenen Redenen Redenen Redenen Redenen voorvoor niet voor voor voor aanbieden niet niet niet aanbieden niet aanbieden aanbieden aanbieden beleid beleid beleid beleid beleid Actief Levensfasebewust loopbaanbeleid Vitaliteitsbeleid Opleidingsbeleid personeelsbeleid Seniorenbeleid ActiefActief Actief Actief Actief Levensfasebewust Levensfasebewust Levensfasebewust Levensfasebewust Levensfasebewust loopbaanbeleid loopbaanbeleid loopbaanbeleid loopbaanbeleid loopbaanbeleid Vitaliteitsbeleid Vitaliteitsbeleid Vitaliteitsbeleid Vitaliteitsbeleid Vitaliteitsbeleid Opleidingsbeleid Opleidingsbeleid Opleidingsbeleid Opleidingsbeleid Opleidingsbeleid personeelsbeleid personeelsbeleid personeelsbeleid personeelsbeleid personeelsbeleid Seniorenbeleid Seniorenbeleid Seniorenbeleid Seniorenbele Seniorenbel n= 114 136 64 131 137 n=n=n= n= 114 114114 114 114 136 136136 136 136 64 64 6464 64 131 131131 131 131 137 137137 137 137 daar is geen geld voor is daar geen daar daar is daar geen geld is isgeen isgeen voor geld geld geld voor voor voor voor 32% 32% 32% 32% 32% 30% 30% 30% 30% 30% 42% 42% 42% 42% 42% 31% 31% 31% 31% 31% 29% 29% 29% 29% 29% verantwoordelijkheid van de werknemer zelf 39% 39% ntwoordelijkheid verantwoordelijkheid verantwoordelijkheid verantwoordelijkheid verantwoordelijkheid van devan werknemer van de van van de werknemer de de werknemer werknemer werknemer zelf zelfzelf zelf zelf 39% 39% 39% 42% 42% 42% 42% 42% 25% 25% 25% 25% 25% 27% 27% 27% 27% 27% 24% 24% 24% 24% 24% werknemerspopulatie e onze werknemerspopulatie onze onze onze werknemerspopulatie werknemerspopulatie werknemerspopulatie werknemerspopulatie is ergisjong erg is iserg isjong erg erg jong jong jong 24% 24% 24% 24% 24% 30% 30% 30% 30% 30% 22% 22% 22% 22% 22% 24% 24% 24% 24% 24% 38% 38% 38% 38% 38% voldoende voordelen voor de organisatie 30% 30% voldoende nietniet voldoende niet niet voldoende voldoende voordelen voldoende voordelen voordelen voordelen voor voordelen de voor organisatie voor voor de voor de organisatie de de organisatie organisatie organisatie 30% 30% 30% 20% 20% 20% 20% 20% 26% 26% 26% 26% 26% 24% 24% 24% 24% 24% 21% 21% 21% 21% 21% nooit stilgestaan t nooit bij nooit stilgestaan nooit nooit bij bij stilgestaan bij bij stilgestaan stilgestaan stilgestaan 11% 11% 11% 11% 11% 13% 13% 13% 13% 13% 8% 8%8% 8% 8% 18% 18% 18% 18% 18% 18% 18% 18% 18% 18% vinden dat de overheid dithoort hoort teregelen regelen 8% 8%8% inden wij wij vinden wij dat wij vinden vinden de vinden dat overheid dat de dat dat de overheid de de overheid dit overheid overheid hoort dit dit hoort tedit dit hoort regelen hoort te regelen teteregelen te regelen 8% 8% 4% 4%4% 4% 4% 2% 2%2% 2% 2% 4% 4%4% 4% 4% 7% 7%7% 7% 7% anders, ers, anders, namelijk anders, anders, anders, namelijk namelijk ...namelijk namelijk ... ......... 7% 7%7% 7% 7% 6% 6%6% 6% 6% 11% 11% 11% 11% 11% 4% 4%4% 4% 4% 1% 1%1% 1% 1% weet niet /wil wilikniet niet zeggen t niet/ weet weet weet wil niet/ weet niet/ ikniet/ wil niet niet/ wil ikwil zeggen niet ik ikikzeggen niet niet zeggen zeggen zeggen 3% 3%3% 3% 3% 2% 2%2% 2% 2% 2% 2%2% 2% 2% 4% 4%4% 4% 4% 2% 2%2% 2% 2% Anders, namelijk… Met name bij vitaliteitsbeleid vindt de werkgever dat de werknemer hier zélf zijn verantwoordelijkheid moet nemen. D3b. Kunt u aangeven wat de reden is dat u dit niet aanbiedt/organiseert? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 “Bedrijf is te klein” “Vrij licht werk, voornamelijk denk werk” “Bijna gehele personeelsbestand heeft dezelfde functie” “Werd niet opgepakt door werknemers” “Wordt geregeld van buitenaf” Basis: geen aanbod 29 3.4. Mening werkgevers over langer doorwerken © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 30 Een derde van de werkgevers staat uitgesproken negatief tegenover het langer doorwerken van de eigen werknemers. Werknemers waren vrij onzeker over de mening van hun werkgevers op dit punt Houding van werkgever t.a.v. langer doorwerken dan huidige pensioenleeftijd Werkgevers over langer doorwerken werknemers 100% 80% 60% 4% 23% 36% 40% 20% 23% 11% 0% 4% Totaal Totaal (n=303) (n=303) 27% 27% zeer positief zeer positief positief positief neutraal negatief negatief neutraal zeer negatief zeer negatief weet niet weet niet 34% 34% Inschatting mening werkgevers door werknemers 100% 3% 80% 21% 60% 30% 40% 13% 4% 20% zeer zeerpositief positief positief positief neutraal negatief negatief neutraal zeer zeernegatief negatief weet niet weet niet 30% 17% 17% 0% Totaal (n=1000) Totaal (n=1000) D5. Hoe staat u tegenover het langer doorwerken van uw werknemers dan de huidige pensioenleeftijd? Vraag aan werknemers: Hoe denkt u dat uw huidige werkgever staat tegenover het langer doorwerken van werknemers dan de huidige pensioenleeftijd? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 24% 24% Basis: allen 31 Belangrijke redenen vóór langer door werken zijn het behouden van kennis en ervaring. Motivatie voor negatieve houding t.a.v. langer doorwerken is zowel gebaseerd op eigen belang werkgever als sociaal-maatschappelijk van aard. Werkgevers: motivatie voor houding t.a.v. langer doorwerken van werknemers Positief • Werken houdt de mens scherp en dat lijkt mij fijner dan achter de geraniums gaan zitten. • Veel uitvoerende functies waarbij de vitaliteit van de mensen bij 65 jaar veelal op is. • Kennis blijft in huis. • Productiviteit neemt af. Vanaf 65 jaar zouden ze nog moeten kunnen genieten van het leven. • Zal nodig zijn, pensioenstelsel anders onbetaalbaar. • Kennis blijft behouden en er behoeft geen pensioen te worden afgedragen. Kennisoverdracht. • Mits ze dat zelf willen. Werkgever heeft ervaring en rust in huis. Werknemer heeft plezier in de functie en een prettige dagbesteding. • Niet goed voor de werkgelegenheid. • Instroom van jonge werknemers is belangrijk en wordt hierdoor belemmerd. Veel mensen overlijden kort na de pensioenleeftijd zonder te hebben kunnen genieten van hun vrije tijd. • Leeftijd is arbitrair v.w.b. de invulling van de functie. Negatief D5a/b. Kunt u aangeven waarom u positief/negatief staat tegenover het langer doorwerken van uw werknemers dan de huidige pensioenleeftijd? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 Basis: allen 32 De meeste werkgevers onderkennen het belang van voorbereiding op langer doorwerken. Maar werkgevers zijn overwegend negatief t.a.v. het verhogen van de pensioenleeftijd. Werknemers verlangen meer voorbereiding door bedrijven en staan (nog) negatiever tegenover het verhogen van de pensioenleeftijd dan werkgevers. Meningen over langer doorwerken % (helemaal) mee eens hetbelangrijk is belangrijk dat werknemers eralnuopal het is dat werknemers zichzich er nu op voorbereiden dat zewaarschijnlijk straks waarschijnlijk voorbereiden dat ze straks langer moeten doorwerken moeten langer doorwerken 14% het is belangrijk dat bedrijven nu al het is belangrijk dat bedrijven zich erzich nu alerop opdat voorbereiden datstraks werknemers straks voorbereiden werknemers waarschijnlijk waarschijnlijk langer moeten doorwerken langer moeten doorwerken 13% 54% 50% ik de verwacht dat de waarop harde datum waarop ik verwacht dat harde datum werknemers werknemers metgaat pensioen gaat dejaren komende met pensioen de komende wordtjaren wordt vervangen een flexibel pensioenstelsel vervangen door door een flexibel pensioenstelsel 8% ook langer doorwerken na 67 voor mij ook langer doorwerken na 67 jaar is jaar voorismij goed bespreekbaargoed bespreekbaar 8% 23% ik vind het een goede weNederland in Nederland ik vind het een goede zaakzaak dat dat we in de de pensioendatum verhogen 8% pensioendatum verhogen 23% 0% 22% 6%1%3% 46% 20% 26% 40% werknemers werkgevers werknemers 68% 69% 7% 5% 63% 76% 7% 3% 29% 7% 2% 8% 53% 42% 10% 11% 22% 17% 3% 31% 22% 38% 47% 31% 18% 42% 50% 27% 22% 7%1% 3% 24% 60% 19% 80% 5% 100% helemaal mee oneens helemaal helemaalmee mee oneens weet weet niet/ geen mening helemaal meeeens eens mee meeeens eens neutraal neutraal mee mee oneens oneens niet/geen mening E1. In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 % (helemaal) mee oneens werkgevers % (helemaal) mee eens % (helemaal) mee oneens Basis: allen 33 Bijlagen: onderzoekverantwoording & certificering © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 34 Onderzoeksverantwoording Methode Het onderzoek is online uitgevoerd op het Business Panel van GfK. Respondenten uit het Business Panel ontvingen via een e-mail een uitnodiging met daarin een link naar de online vragenlijst. Spiegelmeting Dit onderzoek weerspiegelt de mening van werkgevers. Zij hebben ingeschat hoe hun werknemers staan ten aanzien van onderwerpen die te maken hebben met pensioen en langer doorwerken. En op een aantal punten is de mening van de werkgevers zélf gepeild. In oktober 2013 is voor Delta Lloyd een onderzoek uitgevoerd naar hetzelfde onderwerp onder ca. n=1000 werknemers. De vraagstelling van dit onderzoek is gebruikt voor een groot aantal ‘spiegelvragen’ in dit werkgeversonderzoek. Daarmee kunnen we de meningen van werknemers en werkgevers goed met elkaar vergelijken (‘spiegelen’) Veldwerkperiode Het veldwerk voor dit werkgeversonderzoek werd uitgevoerd in de periode 11 juli t/m 21 juli 2014. De gemiddelde invulduur van de vragenlijst bedroeg circa 12 minuten. Doelgroep & steekproef De doelgroep voor dit onderzoek bestaat uit werkgevers. Personen in bedrijven met minimaal 10 werknemers die verantwoordelijk zijn voor het personeelsbeleid. De steekproef is getrokken uit het Business Panel van GfK. In totaal zijn n=303 werkgevers ondervraagd. De steekproef is gewogen naar de verhouding van sectoren en werknemersgrootte in de Nederlandse bedrijvenpopulatie om deze zo representatief mogelijk te maken. Rapportage In deze PowerPoint-rapportage zijn de meningen van werkgevers steeds gespiegeld met die van werknemers. Naast dit PowerPoint-rapport zijn er eveneens uitgebreide tabellenboeken beschikbaar met uitsplitsingen van de resultaten naar relevante achtergrondkenmerken en typeringen, zoals: bedrijfsgrootte, sectoren, et cetera. © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 35 Certificering Het onderzoek is uitgevoerd in overeenstemming met het quality systeem van GfK dat is gecertificeerd volgens de normen van NEN-EN-ISO 9001, ISO 20252 en ISO 26362. GfK onderschrijft de gedragsregels van E.S.O.M.A.R. (European Society for Opinion and Market Research) en is lid van de brancheorganisatie MOA (zie http://www.moaweb.nl). Het is toegestaan de uitkomsten van onderzoek extern te publiceren. Wel dient in dat geval bij de onderzoeksresultaten als bron "GfK <opleveringsmaand en jaar onderzoek>" te worden vermeld. Exclusiviteit van verzamelde gegevens is gebaseerd op de Gedragscode van de MOA, art. 5 (zie http://www.moaweb.nl). © GfK 2014 | 35780 Delta Lloyd Pensioenspiegel; Spiegelmeting Werkgevers | Juli 2014 36
© Copyright 2024 ExpyDoc