GEZONDHEID GEZONDHEID - De Sionsberg Dokkum

GEZONDHEID
18 oktober 2014, pag. 14
TEKST HANS WILLEMS | FOTO MARCEL VAN KAMMEN
Clara van Daal kampte
jaren met pijn voordat
chirurg Martijn Möllers in
Dokkum vaststelde dat ze
aan ACNES leed. Na twee
kleine operaties leeft ze nu
zonder klachten.
BUIKW
WANDMYSTERIE
ANDMYSTERIE OPGELOST
OPGEL
BUIKWANDMYSTERIE
Waarin een
klein ziekenhuis groot kan
zijn. Chirurg
Martijn Möllers
van De Sionsberg in Dokkum trekt patiënten uit het
hele land, door
zijn kennis van
een zenuwpijn
die veel artsen
niet herkennen.
C
hirurg Martijn Möllers
geniet zichtbaar van zijn
werk. Door de gretigheid
waarmee hij zijn vak uitoefent is hij
op het spoor gekomen van een
buikwandprobleem dat te vaak aan
de aandacht van artsen ontsnapt.
Met enkele collega’s elders in het
land groeide hij uit tot specialist op
dit terrein. ,,Het is heel dankbaar
werk omdat je veel voor iemand
kunt betekenen.’’
In het ongunstigste geval kampten patiënten al jaren met buik- of
liespijn en doolden ze rond in het
medische circuit. Om uiteindelijk in
Dokkum de bevrijdende diagnose te
horen en van hun klacht af te komen.
Op een symposium met vakgenoten in het Máxima Medisch Centrum in Veldhoven raakte Möllers
gefascineerd door ACNES, de Engelse afkorting van wat in gewoon
Nederlands een beknelde buikwandzenuw heet. ,,Hoe de beknelling
ontstaat is niet altijd te achterhalen.
Soms gebeurt het na een operatie of
bij vrouwen na een zwangerschap,
maar de kwaal komt op alle leeftijden voor. En ook bij mannen, al is
driekwart van de patiënten vrouw.
Het vervelende is dat weinig huisartsen en chirurgen ervan weten en
daardoor de bron van de pijn niet
op het spoor komen.’’
SIMPEL
Door de beschikbaarheid van allerlei onderzoeksapparatuur vertrouwen artsen tegenwoordig te weinig
op wat toch eigenlijk de basis is van
hun vak: gedegen lichamelijk onderzoek, zegt Möllers. ,,ACNES is
betrekkelijk simpel vast te stellen
door de buikwand goed te onderzoeken en te peilen waar de pijn zit.
De patiënt geeft de pijn altijd op
één bepaalde plek aan. In de helft
van de gevallen is dat rechtsonder
in de buik.’’
De pijn wordt nog wel eens in
verband gebracht met een blinde
darmontsteking, maar dat blijkt
dan een vals spoor te zijn. ,,De
klachten zijn vergelijkbaar’’, zegt
Möllers, die nu vier jaar werkzaam
is in Dokkum en zich ook veel
bezighoudt met liesbreuken.
Hoewel de klachten variëren, kan
ACNES behoorlijk ingrijpend zijn.
,,Er zijn patiënten die bijvoorbeeld
niet meer kunnen werken. Een
derde van de mensen die ik behandel, heeft al langer dan een jaar pijn
en bij een op de acht duurde de
kwaal zelfs vijf jaar of langer. De
opluchting is dan ook groot als de
diagnose uiteindelijk wordt gesteld.
Soms zeggen patiënten: behandeling hoeft niet, ik ben al blij dat ik
weet wat er aan de hand is.’’
Nieuw is ACNES zeker niet. Möllers kwam de aandoening tegen in
literatuur uit 1926. ,,Amerikaanse
chirurgen beschreven toen al een
methode om de pijn te lokaliseren.
Dat de kennis ver is weggezakt,
heeft te maken met onvoldoende
aandacht in de artsenopleiding. Ik
deel mijn ervaringen geregeld met
collega-chirurgen en huisartsen. En
vaak blijkt dan dat ze onbewust al
eens met ACNES te maken hadden
of verwijzen ze later een patiënt
naar mij door.’’
Over de oorzaak van de beknel-
ling tast de medische wetenschap in
het duister. ,,Je kunt het een mechanische fout noemen, die overigens
nooit aangeboren is maar op een
gegeven moment kan ontstaan.’’
ACNES is in de meeste gevallen
goed te behandelen. ,,We beginnen
met een injectie die de pijn verdooft. Als dat helpt, weten we zeker
dat de diagnose goed is. Soms blijft
de pijn na die eerste injectie meteen
al weg, in andere gevallen moet de
prik herhaald worden.’’
ZENUW
Bij een op de twee patiënten is een
operatie nodig. ,,We klieven als het
ware de zenuw. In 70 procent van de
gevallen is dat voldoende. Er blijft
soms wel een ongevoelige plek
over.’’
Mede dankzij internet weten
patiënten inmiddels De Sionsberg
goed te vinden. Möllers: ,,Dat is het
mooie van deze tijd. Terwijl artsen
de aandoening vaak niet kennen,
komen patiënten door zelf te googelen op onze website en vinden ze de
weg naar Dokkum.’’
Met het Máxima Medisch Centrum werkt de Dokkumer chirurg
nog steeds intensief samen. ,,We
wisselen veel kennis en informatie
uit en verwijzen ook wel patiënten
naar elkaar. Zij kampen met een
wachtlijst, bij ons kan men meestal
binnen twee weken terecht.’’
BIJ EEN OP DE
TWEE PATIËNTEN IS
EEN OPERATIE NODIG
,,Dat is dan weer eens een voordeel van een klein ziekenhuis als
het onze. We hebben meer tijd en
aandacht en doen ook veel aan
nazorg. En als het nodig is betrek ik
anderen, bijvoorbeeld een pijnspecialist of een psycholoog. Pijn kan
behoorlijk ingrijpend zijn.’’
Ook op enkele andere plekken in
het land zijn inmiddels kenners van
ACNES.