DL O L EE RS KBB RL AI DE 1 F E ECREL N I NTG EE NN W B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 2 Leerlingen werkblad Pindakaas met sambal 2.0 Leesteksten met opdrachten voor de middenbouw/bovenbouw Ieder land heeft zijn eigen muziek, in Turkije maken ze heel andere muziek dan in Indonesië of in Nederland. De muziek die in bepaald land wordt gemaakt is altijd verbonden met gebruiken en gewoonten van de mensen uit dat land, met de geschiedenis en de gebeurtenissen, de godsdienst en de feesten. Ook zijn de soorten muziekinstrumenten anders en er wordt er op verschillende manieren gezongen. Tijdens de voorstelling maak je samen met theater Briza een muzikale wereldreis in Nederland. Er wordt muziek gemaakt uit de Andes, Brazilië, China, Italië, Marokko, Nederland, Spanje, Suriname, en Turkije. In dit werkblad krijg je informatie over deze landen, zodat je er alvast het een en ander over weet. Nadat je de teksten hebt gelezen kun je de volgende opdrachten maken. Lees eerst de teksten over deze landen door. Een aantal woorden in de teksten zijn in het rood vermeldt, zoek de betekenis van deze woorden op. Kies uit deze teksten het land uit dat jou het meeste aanspreekt en zoek op de computer muziek op uit dit land. Laat in de klas het door jou gevonden stukje muziek horen en vertel waarom je dit hebt gekozen en wat je er van vindt. Misschien kun je er ook iets meer informatie over opzoeken. Welke instrumenten worden er gespeeld? Wat voor soort muziek is het? Muziek wordt overal op de wereld gemaakt, altijd wordt er een bepaald gevoel in uitgedrukt en het roept een bepaald gevoel bij je op. Van sommige muziek wordt je bijvoorbeeld vrolijk van andere muziek verdrietig maar je kunt er ook rustig van worden. Beschrijf naar welke muziek je zelf graag luistert en waarom …………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………… ………………………. Noem twee speciale gelegenheden op waarbij er (bijna overal in de wereld) muziek wordt gemaakt/ gespeeld: 1 Bruiloft 2 ……………………. 3 …………………… • • • • Maak zelf de korte tekst over Nederland: Waar ligt Nederland en hoe ziet het land er uit? Vertel iets over de bevolking, de taal en de godsdienst in Nederland, Eten in Nederland Muziek uit Nederland Leestekst over het Andesgebergte, Brazilië, China, Indonesië, Italië, Marokko, Nederland, Spanje, Suriname (Creools en Hindoestaans), Turkije. B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 3 Achtergrondinformatie en muziek uit de Andes Waar ligt de Andes? De Andes (voluit: La Cordillera de los Andes) is een grote, langgerekte bergketen langs de westkust van Zuid-Amerika. Het gebergte is ongeveer 7000 km lang, op sommige plaatsen 160 km breed en heeft een gemiddelde hoogte van ca. 4000 m. De bergketen loopt voor het grootste gedeelte parallel aan de kust van de Grote Oceaan. De Andes loopt door zeven ZuidAmerikaanse landen: Argentinië, Chili, Bolivia, Peru, Ecuador, Colombia en Venezuela. Vroeger woonden in de Andes gebergten de Inca’s en Chibcha’s. Tegenwoordig zijn Quichua en de Aymarastammen de belangrijkste bewoners van de Andes. Eten in de Andes In de landen waar de Andes ligt, zijn rijst en vlees, net als in de rest van Zuid-Amerika, de hoofdbestanddelen van de maaltijden. Dit wordt gegeten in combinatie met maïs, eieren en groenten. Ook wordt er veel soep en vis gegeten. Geroosterde cavia (cuy) een typisch gerecht uit deze landen! Achtergrond informatie en muziek uit Brazilië Waar ligt Brazilië en hoe ziet het land er uit? Brazilië ligt op het continent Zuid-Amerika. In het oosten grenst het aan de Atlantische Oceaan en verder grenst het aan wel tien andere landen. Het is het grootste land van ZuidAmerika. De hoofdstad is Brasilia. De grootste rivier die er stroomt is de Amazone die wel 6540 km lang is. Brazilië heeft regenwouden waar dieren leven zoals papegaaien, apen en jaguars. Maar Brazilië heeft ook prachtige stranden. Wie wonen er in Brazilië en welke taal spreken ze er? Er leven wel 180 miljoen mensen in Brazilië, ze wonen in de grote steden in het zuidoosten van het land. De meeste mensen Godsdienst in de Andes In de landen waar het Andesgebergte ligt hebben de meeste mensen een christelijk geloof, ze zijn rooms-katholiek, maar er zijn ook mensen die de protestantse kerk aanhangen. De indiaanse bevolking in het Andesgebergte heeft een eigen geloof, waarin pacha mama (moeder aarde) wordt vereerd. Muziek in de Andes De muziek van de Andes is de muziek van de bamboefluiten en andere fluiten, zoals de panfluit en ook van de bombo’s (trommels). De traditionele Andesmuziek komt vooral voor in Bolivia, Ecuador en Peru. In deze landen wonen het grootste aantal indianen uit Zuid-Amerika. Bij ieder feest of ritueel wordt deze muziek gespeeld, maar in ieder dorp in ieder land in het Andesgebied is weer een andere manier van muziek maken met andere melodieën en anders gestemde muziekinstrumenten. Bombo en panfluit die zich hier vestigden kwamen uit Noord-Amerika, dit was een Indiaanse bevolking. Maar in de 16e eeuw werd Brazilië door de Portugezen veroverd, daarom is de officiële taal nog steeds het Portugees. Nu wonen er mensen uit de hele wereld, 60 procent van de bevolking is van gemengde afkomst. Godsdienst in Brazilië De meeste mensen in Brazilië hebben een christelijke godsdienst, ze zijn meestal katholiek en een klein deel van de bevolking is protestant, maar er wonen ook mensen afkomstig uit Afrikaanse landen met een eigen godsdienst. Eten in Brazilië Het is een enorm groot land, waar elke streek zijn eigen producten kent. Maar in bijna alle gebieden wordt veel vis en schaaldieren gegeten, maar ook vlees, bonen, kokosnoten, limoen, rijst en tropisch fruit. Het nationale gerecht is feijoada, dit is gemaakt van zwarte bonen, kruiden en rijst. Muziek uit Brazilië Samba muziek is heel populair in Brazilië. Er zijn sambascholen waar mensen leren om samba muziek te maken en er op te dansen. Het Braziliaanse carnaval is over de hele wereld bekend, duizenden mensen gaan met carnaval in Rio de Janeiro de straat op om te zingen en te dansen in de meest prachtige kostuums.. Andesgebergte Peru B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 4 Achtergrond informatie en muziek Achtergrondinformatie en muziek uit Indonesië uit China Waar ligt China en hoe ziet het land er uit? China ligt in Azië, het is een groot land, alleen Rusland en Canada zijn groter. Het is het land met de meeste inwoners van de wereld. Bijna twee derde van China bestaat uit hoogvlakten en bergen, een klein gedeelte is vlak, in het Noordwesten zijn woestijnen. De Taklimakan is de grootste zandwoestijn. Van de rivieren zijn de Yangtze en de Gele Rivier de belangrijkste. Wie wonen er in China en welke taal spreken ze er? De Han-Chinezen vormen met 94% de grootste groep inwoners van het land. De kleinere groepen, waarvan de Uyguren weer de grootste groep vormen, wonen vooral in het noord- en zuidwesten van het land. De officiële taal is Mandarijn (Chinees) maar er worden in China verschillende (Chinese) talen gesproken. Waar ligt Indonesië en hoe ziet het land er uit? Indonesië heet officieel de Republiek Indonesië, het ligt in Zuidoost-Azië. Het bestaat uit 17.508 eilanden en heeft de meeste eilanden van alle landen op de wereld. De buurlanden zijn Papoea-Nieuw-Guinea, Oost-Timor en Maleisië. Andere landen die Indonesië rondom liggen zijn Singapore, Brunei, de Filippijnen, Australië en de door India bestuurde Nicobaren. Bekende eilanden zijn Java, Sumatra en Bali. De hoofdstad en grootste stad is Jakarta op het eiland Java. De hoogste berg is de Puncak, die is 4900 meter hoog. Indonesië bestaat voor 60% uit bos en heeft een tropisch klimaat. Indonesië was een lange tijd een kolonie van Nederland. Een kolonie is een land dat door een ander land veroverd is en bestuurd wordt. Wie wonen er in Indonesië en welke taal spreken ze er? De belangrijkste godsdiensten in China zijn het taoïsme (een volksgeloof) en het boeddhisme. Het confucianisme, een maatschappij-filosofische stroming, is ook wijdverbreid. Het land heeft 251 miljoen inwoners. De grootste groep van de inwoners zijn de Javanen 42%. De Soendanezen, de Maleisiërs en de Madoerezen zijn de grootste niet-Javaanse groeperingen. Kleine maar belangrijke groeperingen in Indonesië zijn de Chinezen (Chinese Indonesiërs), Indiërs, Europeanen en Arabieren. Eten in China Godsdienst in Indonesië Godsdienst in China De Chinese keuken is een veelzijdige keuken. Doordat het zo’n groot land is met vele volkeren die er wonen kun je niet zeggen dat er maar een soort keuken is. Maar er zijn basis ingrediënten op te noemen die in alle soorten Chinese keukens voorkomen zoals granen, rijst in het oosten, gierst en tarwe in het Noorden. Dit wordt klaargemaakt als pasta, puur, als pap of in deegvorm. Eend, kip, varken, sesam en pinda’s bijvoorbeeld worden gebruikt om de granen meer smaak te geven. De belangrijkste groenten zijn taugé (sojascheuten) en lente-uien. Muziek uit China De ontwikkeling van de Chinese muziek is anders dan die van de westerse muziek. Veel westerlingen vinden dat Chinese muziek anders klinkt en een beetje vreemd en Chinezen die nooit westerse muziek gehoord hebben vinden dat westerse muziek klinkt als “gemengd lawaai”. De ch’in is de meest bekende Chinese citer het muziekinstrument heeft zeven snaren. Er zijn zes religies die officieel erkend zijn: de islam, het protestantisme, het katholicisme, het hindoeïsme, het boeddhisme en het confucianisme. Eten in Indonesië Alle eilanden in Indonesië hebben een eigen manier voor het bereiden van eten, maar overal gebruiken ze veel kruiden in het eten. De meest gebruikte kruiden zijn: laos (een plant die smaakt naar gember), djintan (komijn), djahé (gemberwortel), kentjoer, koenjit (kurkuma, geelwortel), ketoembar (korianderzaden). Indonesiërs houden vaak van pittig eten, met veel rode peper. De Indonesische keuken kent veel soorten gerechten, vaak met rijst, vlees, kip, vis en groenten. Tahoe en tempé komen in veel gerechten voor. Maar er wordt ook wel veel cassave (een wortelknol) gegeten in plaats van rijst. Muziek uit Indonesië Op het eiland Java worden Wajang voorstellingen gespeeld, dit is een toneelvoorstelling met poppen. Deze wajangpoppen zijn vaak heel mooi gemaakt, met veel versieringen. Zo’n voorstelling wordt vaak begeleid door een Gamelanorkest en een verteller die spreekt in het (traditioneel-/oud-) Javaans. Het is niet mogelijk om zomaar wajangverteller te worden, hier is een speciale opleiding voor nodig. Er worden ook traditionele wajang-dansen uitgevoerd, waarbij meisjes dansen met heel sierlijke bewegingen. Ook is de angklung populair, dit is een instrument gemaakt van bamboe, een schudinstrument. Er zijn ook allerlei soorten popmuziek in de nationale taal B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 5 Eten in Italië Italië is beroemd om de pasta’s, pizza’s en de wijnen die er vandaan komen, maar ook om het Italiaanse ijs. Muziek uit Italië Italië is een land waar veel klassieke muziek vandaan komt. Italianen zijn grote liefhebbers van opera. Bekende Italiaanse componisten zijn Guiseppe Verdi, Antonio Vivaldi en Giacomo Puccini. Maar Italiaanse film/popmuziek is ook erg geliefd. Anklungs (Indonesie) (Indonesisch) of in lokale talen en populaire muziek zoals krontjong, dangdut, campursari, jaipongan en de regionale Pop Java, Pop Sunda en Pop Minang. Achtergrondinformatie en muziek uit Marokko: Waar ligt Marokko en hoe ziet het land er uit? Achtergrondinformatie en muziek uit Italië Waar ligt Italië en hoe ziet het land er uit? Italië ligt in Zuid Europa. In het noorden grenst Italië aan Frankrijk, Zwitserland, Oostenrijk en Slovenië. De rest van het land wordt omringd door de Tyreense Zee, de Middellandse Zee, de Ionische Zee en de Adriatische Zee. De eilanden Sicilië, Sardinië en Elba en een aantal kleinere eilanden behoren ook tot Italië. Omdat Italië zo’n langgerekte vorm heeft wordt het ook wel “de laars” genoemd. De hoofdstad van het land is Rome. Wie wonen er in Italië en welke taal spreken ze er? Op een grondgebied van ruim 300.000 km² wonen meer dan 61 miljoen (geteld in 2013) Italianen. Ze spreken Italiaans. Godsdienst in Italië De meeste Italianen hangen het christelijke geloof aan, ze zijn katholiek. De paus staat aan het hoofd van de katholieke kerk en woont en werkt Vaticaanstad. Marokko ligt in Noord-Afrika. De hoofdstad is Rabat. Vanaf Schiphol moet je drie en een half uur vliegen om er te komen, je legt dan zo’n 3000 km af. Marokko bestaat voor een groot deel uit bergen, maar er zijn ook woestijnen en vlakten. De belangrijkste berggebieden zijn het Rifgebergte en het Atlas gebergte. In het zuiden van Marokko ligt een woestijn, de Sahara, met zand en steenvlaktes. Soms is er een groen gedeelte met bomen, zo’n gedeelte heet een oase. Wie wonen er in Marokko? Marokko telde in 2013 32 miljoen inwoners, de ene helft is Arabisch en de andere helft Berbers. De Arabieren kwamen in de zevende eeuw na Christus in Marokko. Ze bekeerden de bevolking van Marokko tot de Islam. Men denkt dat de oorspronkelijke bevolking van Marokko de Berbers zijn, omdat ze er in de Romeinse tijd al waren. Er zijn drie hoofdgroepen Berbers, die ieder een eigen dialect spreken. De meeste Berbers leven op het platteland. Welke taal wordt er in Marokko gesproken? De talen die er gesproken worden zijn de officiële taal, het Arabisch en de Berbertalen. De Berbertalen worden niet geschreven. Het Arabisch schrift is voor Nederlanders erg moeilijk te begrijpen. Je leest het Arabisch schrift van rechts naar links. Verder spreken ze in Marokko ook Frans. Wat is de belangrijkste godsdienst? De islam is de belangrijkste godsdienst in Marokko. Mensen die de islam aanhangen noemen we moslims. Er is ook nog een kleine groep die het Jodendom aanhangt. Eten in Marokko Marokkanen eten veel verschillende dingen, te veel om allemaal op te noemen. Ze drinken graag muntthee, gevulde dadels zijn een lekkernij en als avondeten wordt er vaak couscous gegeten, dit is een grof gemalen tarwe, dat geserveerd wordt met allerlei groenten en vlees. B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 6 Tamboerijn (Marokko) Eten in Spanje Spanjaarden houden van hun mediterrane (rond de middellandse zee) keuken. Ze eten veel visgerechten, olijven. Een bekend gerecht is bijvoorbeeld gazpacho, een koude soep van knoflook, tomaten, komkommer en pepers. Paella is ook een bekend gerecht dat veel wordt gegeten, het bestaat uit rijst met allerlei vissoorten en schaaldieren, er zit ook vaak kip en tomaten in en verder kun je er heerlijke tapas eten, dit zijn allemaal kleine hapjes. Muziek uit Spanje Muziek uit Marokko De Berbers hebben hun eigen muziek en muziekinstrumenten. De awwada is een blaasinstrument dat maar aan een kant open is. De rebab is een snaarinstrument met maar een snaar, gemaakt van paardenharen. Verhalenvertellers gebruiken soms een luit. Bij een Berberorkest horen ook slaginstrumenten, bijvoorbeeld de grote tamboerijn (bendir). De Berbers houden erg van dansen. In Spanje houden ze erg van flamenco muziek, deze muziek is en was verbonden met de rondtrekkende mensen. Bij flamenco wordt gedanst, gezongen en gitaar gespeeld. Ritme is heel belangrijk bij deze muziek, dit wordt gedaan met handenklappen of met castagnetten maar ook door met de voeten te stampen. Ritme ontstaat door afwisseling in lange en korte muzieknoten in een bepaald tempo (snelheid van de muziek). Het publiek moedigt de spelers vaak aan door olé geroep! Ook de Arabieren hebben hun eigen muziek. In de Arabische muziek zijn de slaginstrumenten heel belangrijk. De ritmen worden aangegeven met de tamboerijn (thar), de trom (ag-wal) en een trom van klei met een vel er over heen (bugkha) en een snaarinstrument (rebab). Castagnettes (Spanje) Achtergrondinformatie en muziek uit Spanje Waar ligt Spanje en hoe ziet het land er uit? Spanje is na Frankrijk het grootste land van Europa, van oost naar west is het land 800 km en van noord naar zuid 880 km. Het is het een na hoogste land van Europa op Zwitserland na. Het centrale deel van Spanje bestaat uit een enorme hoogvlakte, de Meseta. Madrid is de hoofdstad. Bij Spanje horen ook diverse eilanden, de Canarische Eilanden en De Balearen. Wie wonen er in Spanje en welke taal wordt er gesproken? De Moren uit het noorden van Afrika kwamen 700 jaar geleden naar Spanje, zij hebben zich vermengd met de bevolking die in het zuiden van Spanje woonde. Je ziet veel mensen met zwart haar en donkere ogen. Maar er wonen ook Spanjaarden met blond of rood haar en licht ogen, hun voorouders waren Kelten of Romeinen of een Germaans volk. In Spanje spreken ze Spaans en Catalaans. Godsdienst in Spanje De meeste Spanjaarden zijn rooms-katholiek. Achtergrondinformatie en muziek uit Suriname (Creoolse en Hindoestaanse muziek) Waar ligt Suriname en hoe ziet het land er uit? Suriname, officieel de Republiek Suriname, is een republiek aan de noordoostkust van Zuid-Amerika. Het land grenst in het oosten aan Frans-Guyana, in het westen aan Guyana, in het zuiden aan Brazilië en in het noorden aan de Atlantische Oceaan. Wie wonen er in Suriname en welke taal wordt er gesproken?? Suriname is een van de dunst bevolkte landen ter wereld. Suriname is ongeveer vier keer zo groot als Nederland, maar er wonen maar 487.000 mensen. De inwoners van Suriname wonen vooral in de steden aan de kustlijn van het land. Ook de hoofdstad Paramaribo bevindt zich hier. De oorspronkelijke bewoners van Suriname zijn B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 7 de indianen, maar net als in veel andere landen zijn ze hier ook verdreven. De meeste indianen in Suriname leven in het binnenland. In het binnenland wonen ook de boscreolen, die er in stammen wonen. Aan de kustlijn van Suriname, waar de meeste mensen wonen, leven creolen (komen oorspronkelijk uit Afrika), Chinezen, Javanen (het eiland Java in Indonesië), en Hindoestanen (komen oorspronkelijk uit in India). De officiële taal in Suriname is het Nederlands, dit komt omdat Suriname net als Indonesië ook een kolonie van Nederland was. De scholen geven ook les in het Nederlands. Naast het Nederlands heeft Suriname ook een eigen taal: het Sranangtongo, of ook wel het Surinaams. instrumenten worden door de invloed van rock- en popmuziek aangevuld met westerse popinstrumenten, zoals een elektrische gitaar, een basgitaar en een drumstel. Ook wordt er een elektrisch orgel gebruikt. Paramaribop is een jazzfusion-stijl, een combinatie van Amerikaanse bebop en Surinaamse traditionele muziek. Paramaribop combineert bebop met vrolijke dansmuziek zoals kaseko’s en kawina’s. Er wordt ook Caribische muziek in deze muziekstijl gebruikt. Godsdienst in Suriname Door de vele culturen in Suriname, zijn er ook veel godsdiensten 41 % van de bevolking is christelijk, 20 % van de bevolking is hindoeïstisch en 15% van de bevolking is islamitisch. Eten in Suriname Als je denkt aan Surinaams eten dan denk je aan roti met kip bijvoorbeeld. Roti is een grote pannenkoek die gevuld kan worden met kip en kerrie en kouseband (dit zijn lange groene bonen). Ook wordt er veel Bakkeljauw gegeten, dit is gedroogde gezouten vis. Het wordt in de Surinaamse keuken gebruikt bij veel gerechten zoals heri heri, moksi alesi, telo en gewoon als bijgerecht bij verschillende groentesoorten. Surinaams eten lijkt op eten uit India en Afrika, omdat de meeste voorouders hier vandaan komen. Darbuka (Turkije) Achtergrond informatie en muziek uit Turkije Waar ligt Turkije en hoe ziet het land er uit? Kawina’s (Suriname) Muziek in Suriname De apinti is een enkelvellig slaginstrument dat als slaginstrument wordt gebruikt bij religieuze dansen en muziek. Kaboela is een Afro-Surinaamse muziek- en dansstijl die ook in Nederland te vinden is. Kaboela is een wilde muziek en dansvorm. Turkije ligt tussen het zuidoosten van Europa en het zuidwesten van Azië. Turkije is 19 keer zo groot als Nederland. Het grenst aan acht verschillende landen en drie zeeën, de Zwarte Zee, de Middellandse Zee en de Egeïsche Zee. In het westen zijn veel landbouwgebieden en veehouderijen. Er stromen drie grote rivieren. In het midden van Turkije is de Anatolische hoogvlakte, een kaal landschap met vlaktes en zoutmeren. In het oosten is Turkije heel bergachtig. Twee heel bekende rivieren zijn de Eufraat en de Tigris. Wie wonen er in Turkije en welke taal spreken ze er? Ongeveer 80 % van de mensen die er wonen stammen af van de Turkse volken die in de loop van de elfde eeuw binnen trokken. Nu wonen er meer dan 66 miljoen mensen. Godsdienst in Turkije Kaseko is Surinaamse dansmuziek, deze muziek komt van de De belangrijkste godsdienst in Turkije is de islam. traditionele Surinaams-creoolse kawina-muziek, zoals die vanaf begin 1900 door creoolse straatmuzikanten in Paramaribo Eten in Turkije wordt gespeeld. Turkse mensen houden van vlees en dan vooral van lams- en schapenvlees, maar ook van Turks brood met komkommer Kawina: is vraag-en-antwoordzang (ook wel call-and-response of pregon-koor genoemd) en het gebruik van percussieen geitenkaas, tomaten, olijven en groenten zoals tomaten, instrumenten. Het belangrijkste percussie-instrument is de aubergines en paprika’s. Het zuidoosten van Turkije is beroemd skratjie, dit is een grote trom/pauk met daarop een bekken. om zijn zoetigheden, gebak en sterk gekruide gerechten. Baklava Een nieuwe Surinaamse muzieksoort is kaseko. Percussieis een heerlijk zoet Turks gerecht. B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl LEERLINGEN WERKBLAD 8 Muziek uit Turkije Turkije kent veel soorten muziek, klassieke Turkse muziek, Ottomaanse militaire muziek, Arabeske muziek, volksmuziek en popmuziek. Alle muzieksoorten zijn heel uitbundig. De Turkse popmuziek heeft een heel eigen geluid. Het is een mix van Westerse pop- en Turkse volksmuziek. De kemence of keman is een Turks muziekinstrument. voor midden- en bovenbouw Muziekinstrumenten indeling Muziekinstrumenten worden onderverdeeld in: • blaasinstrumenten van hout, • blaasinstrumenten van koper, • slaginstrumenten of • snaarinstrumenten? Bij welke muziekinstrumentensoort horen de instrumenten thuis die in de voorstelling worden gebruikt: gitaar, charango, cavaquimbo, bouzoukie, percussie, dwarsfluit, panfluit, piccolo en accordeon, wavedrum en caja. Als je de instrumenten niet kent, gebruik dan de computer om ze op te zoeken. Welke instrumenten ken je zelf nog en tot welke van de vier groepen instrumenten behoren deze instrumenten? voor onder-, midden- en bovenbouw Speel je zelf één van deze instrumenten of heb je een ander instrument? Neem het mee naar de klas en speel iets voor je klasgenoten en vertel er iets over. voor onder- midden- en bovenbouw Maak zelf een muziekshaker en neem het mee naar de voorstelling Dit heb je nodig: koker van bijvoorbeeld een poster of een keukenrol karton vulling voor in de koker, zoals popcorn pitten of rijst of zand lijm stiften/verf schaar Hoe maak je het? Als je een koker van een poster hebt, dan kun je de koker afsluiten met de deksels die er bij horen, als je een keukenrol hebt, dan moet het zelf afsluiten. Maak dan als de vulling er in gaat van karton zelf een deksel, en plak deze er omheen. Beschilder of beplak de koker, gooi er popcorn pitten in of rijst of zand, maar gooi het niet helemaal vol. Sluit de koker af. Beschilder de koker met stiften of verf. Met een koker kun je het laten regenen. Draai de koker telkens voorzichtig om. De popcorn pitten glijden van de ene kant naar de andere kant. Van een keukenrol maak je een muziekshaker. voor midden- en bovenbouw Zelf een lied maken Ga naar youtube Briza https://www.youtube.com/ user/Zeeheldentheater?feature=watch daar staat een instrumentaal lied. Maak met de klas drie coupletten op deze muziek over de liefde. Je kunt de coupletten opsturen naar Briza, naar [email protected] Aan het eind van het schooljaar wordt het beste lied gekozen en door Briza, gefilmd en op de website gezet, de winnende klas krijgt kaartjes voor een voorstelling van Briza. LIED PINDAKAAS MET SAMBAL 2.0 “ZOVEEL SOORTEN MENSEN” Zoveel soorten mensen, En die hebben zo hun wensen, Dat noem je mensenwensen! Eten kan je mixen, Dat zijn we aan het fixen, Want “anders” is ook goed… Dus dan weet je hoe het moet!! Couscous met kouseband En Pindakaas met Sambal! Pizza met boontjes, Roti Foe Yong hai!!! Colofon Idee en artistieke leiding: Jan Erik Noske, Yvette Olof Composities en arrangementen: Jan Erik Noske, Frank de Vries Contacten scholen: Salima Bours/Maarten Savelkoel Zakelijke leiding: Jan Erik Noske PR/Marketing: Janine Hilverdink Lichttechniek: Jorick vd Meis Geluidtechniek: Jaap Vis en Rene Persoon Ontwerp muziekleskist: Pedro de Jager, Ferguut den Boer Samenstelling muziekleskist: Jan Erik Noske Lesmateriaal: Sandra Bal Vormgeving: Studio Lieveloo & Eliza Reszka B R I Z A Trompstraat 340 2518 BT Den Haag Tel. 070 - 3654040 / 3992222 www.briza.nl
© Copyright 2024 ExpyDoc