C o n g r e sv e r s l a g 48e Vlaamse Universitaire Studiedagen voor Arbeidsgeneeskunde Arbeids- en Milieugezondheidszorg: Gelijkenissen én verschillen Jaarlijks organiseert de Vlaams Wetenschappe lijke Vereniging voor Arbeidsgezondheidskunde (VWVA) een studiedag. In 2014 vormde Antwerpen de ideale gelegenheid om het programma in het teken te zetten van het naderende emeritaat van prof. dr. Marc van Sprundel. Het wetenschappelijk comité, koos daarom thema’s uit de carrière van de toekomstige emeritus. Blootstelling aan fijn stof in arbeidsgeneeskunde, maar ook in het milieu, hun impact op de bevolking en werknemers vormden bijgevolg de leidraad van deze studiedag. Na de verwelkoming door de VWVA-voorzitter, opende prof. dr. J.P. Zock uit Nederland met een overzicht van drie opeenvolgende ECRHS studies (European Community Respiratory Health Survey) sinds 1990 in 22 Europese landen. Epidemiologische studies van de algemene bevolking, astmatici en niet astmatici heeft aandacht voor beroepsastma, allergie. Ook de effecten van passief roken en het effect van het toenemend rookverbod, vooral op de werkplaats, vindt een belangrijke plaats in deze studies. 440 Dr. R. Hambach besloot de voormiddag met aandacht voor gemengde blootstelling aan chemische stoffen. Een bespreking van interacties bij gemengde blootstelling, werd gevolgd door haar studie naar effecten van een gecombineerde blootstelling aan lood en cadmium aan de hand van nier biomarkers. Arbeidsgeneeskunde en milieugezondheidskunde in België en Vlaanderen zijn historisch vervloch ten. Een verbrandingsoven in de nabijheid van een woonwijk, gewild of niet wonen in de om geving van een luchthaven, leiden naar begrippen inzake risicoperceptie. Inzichten uit de psychologie leerden ons doorheen de voorbije decennia wat beter rekening te houden met de ‘subjectieve’ factor bij de beeldvorming rond risico’s, aldus prof. dr. I. Loots. Het klimaat verandert en zet Vlaanderen en de wereld onder druk, titelde prof. dr. Meire. De opwarming van de aarde, het zeespiegelniveau, neerslagpatronen, het peil van het grondwater en de verhoogde kans op bosbranden deed menig congresganger nadenken. Er was een gesmaakt historisch overzicht van de longaandoeningen in België ‘Van stoflong tot beroepsastma’ door prof. dr. B. Nemery. Stoflongen bestaan ook vandaag nog zoals bij werknemers in Turkije, jeans bleken door ze te bewerken met zand (Sandblasting). Een zeer lage één secondewaarde bij spirometrie bij een niet roker verdient extra aandacht van de arbeidsgenees heer. Hij eindigde met aandacht voor bronchio litis obliterans bij werknemers die aroma’s maken of toevoegen bij voedingswaren zoals butter flavor in popcorn. Prof. dr. M. van Sprundel was sterk betrokken bij diverse biomonitoringsprogramma’s onder andere in Hoboken. Prof. dr. G. Schoeters illustreerde de uitstraling van dit programma, dat aanleiding gaf tot het Vlaamse preventiedecreet. Carbon nanotubes (CNT) vormen een nieuwe uitdaging in onderzoek naar gezondheidseffecten bij stofblootstelling aldus prof. dr. Lison. Naast het optreden van inflammatoire longbeelden wij zen genotoxische studies op potentieel verhoogde carcinogeniciteit alsook hun immunosuppressief karakter. Een chronologische terugblik op de carrière van de toekomstige emeritus door prof. dr. J Weyler, een dankwoord van Marc zelf, een fijne receptie en een lekker diner in restaurant Condacum, sloten deze interessante studiedag af. Het wetenschappelijk gedeelte werd afgesloten met een bijdrage over gezondheidseffecten van fijn stof. Prof. dr. T. Nawrot toonde dat beheersen van blootstelling aan fijn stof het aantal vroeggeboorten alsook het cardiovasculaire risico doet verminderen. Ulrik Van Soom, Katrien Mortelmans T BV 22 / nr 9 / november 2014