© Copyright 2013 Dagblad De Limburger / Limburgs Dagblad. Het auteursrecht, ook ten aanzien van artikel 15 AW, wordt uitdrukkelijk voorbehouden. Maandag, 24 februari 2014 passendonderwijs passendonderwijs past het? Het is een van de grootste veranderingen in het onderwijs: de invoering van de Wet passend onderwijs. Vanaf augustus zullen meer kinderen met leer- en gedragsproblemen in het regulier onderwijs terechtkomen. Deel 4: de mensen van het speciale onderwijs Laat dee expertise niet verloren gaan door Monique Evers O n p de school van Jos Vandewall zitten andeallemaal bijzondere kinderen. Vandewall is directeur van de Bernardusschool, een school voor speciaal basisonderwijs in Gulpen. Op een speciale kaart heeft hij precies in beeld gebracht hoeveel kinderen dyslexie, adhd of pdd-nos hebben, hoe hun IQ is en hun gezinssituatie. Want alleen als Vandewall weet wat hij in huis heeft, kan hij samen met zijn team de zorg goed afstemmen op het kind. eMaar hoe ziet die kaart er over vijf jaar, na de invoeall: ring van de Wet passend onderwijs uit? Vanderwall: „Waarschijnlijk heel anders. Ik verwacht meer leerlingen met sociaal-emotionele en gedragsproblemen. De hulpvragen zullen daarnaast ook complexer zijn. Nu bezoeken nog leerlingen met een IQ hoger dan 90 en met een of meerdere leerprobleoor men onze school. Deze leerlingen zullen straks voor een groot deel opgevangen worden binnen de reguliere basisschool.” Het is een niet zo vrolijk maar wel reëel beeld, erkent hij. Zijn school zit tussen het speciaal onderwijs en de reguliere school in. „Meer kinderen zullen straks vanuit het speciaal onderwijs naar onze school komen. Dat betekent in elk geval dat onze doelgroep een stuk zwaarder wordt. Ik kan het niet genoeg benadrukken: er zal dus nog veel meer expertise mee moeten komen.” n Tegelijkertijd zal de Bernardusschool meer kinderen moeten laten uitstromen naar reguliere basisscholen. Dat gebeurt nu ook al sporadisch, erkent de directeur, maar dit gaat in de toekomst vaker voorkomen. Dat is wel iets waar iedereen, speciaal en regulier onderwijs, zich goed op moet voorbereiden.’’ Passend onderwijs, Vandewall is er in principe niet op tegen. Maar dan wel met de nodige hulp. Binnen de reguliere basisschool wordt nu nog meestal aan alle leerlingen de leerstof tot en met groep 8 aangeboden, terwijl dit niet voor alle kinderen haalbaar is. Binnen het sbo-onderwijs wordt voor elke leerling een individueel ontwikkelingsperspectief opgesteld. „Als de leerling de leeftijd van groep 6 heeft, stellen wij als school vast naar welke vorm van voortgezet onderwijs deze leerling uitstroomt. Want je moet wel kijken wie je in huis hebt. Van het ene kind kun of moet je meer verwachten dan van het andere kind. Dus stel je doelen en die mogen ook in het speciaal basisonderwijs best hoog zijn, maar wel realistisch. De leerling haalt het beste uit zichzelf, de leerkracht helpt hem daarbij.” Vandewall en zijn leraren bereiden zich langzaam voor op de nieuwe wet. Om de kinderen beter te kunnen helpen, gaan ze op zoek naar meer scholing. Ze volgen cursussen en allerlei overleggen. Vier leraren doen op dit moment zelfs een masterstudie. Speciaal onderwijs is voor sommige kinderen best aantrekkelijk. De klassen zijn er kleiner, dus is er meer individuele aandacht voor het kind, de leerkrachten zijn gespecialiseerd en ook de lesmethodes zijn aangepast. Hier gedijen veel kinderen die extra zorg nodig hebben. Dat zien ouders ook, zegt Els Timmermans, directeur van Don Bosco, een school voor speciaal onderwijs en voorgezet speciaal onderwijs in Maastricht. Laatst sprak ze met bezorgde ouders over de ontwikkeling van hun zoontje. „Die mensen waren zo blij dat het goed ging met hun zoon nu hij bij ons op school zit. De vrouw wees op haar zwangere buik en zei: ik wil dat dit kind ook hier op school komt.” Maar eenvoudig was dat al niet en eenvoudiger gaat dat ook zeker niet worden. Want speciaal onderwijs is stukken duurder dan regulier onderwijs. En met de invoering van de Wet passend onderwijs komt er veel minder geld naar Limburg. Dus moeten meer kinderen in het reguliere onderwijs een plekje krijgen. „Maar hoe zit het dan met onze specialistische kennis? Die mag niet verloren gaan. Hoe krijgen we straks in vredesnaam de juiste zorg in het reguliere onderwijs?”, vraagt Bertina Cobbenhaegen, directeur van twee Maastrichtse speciale basisscholen De Sprong en De Opstap zich af. De problematiek wordt volgens haar steeds complexer. Vaak spelen meerdere factoren een rol. Een kind met een laag IQ en een moeilijke gezinssituatie of een hoogbegaafde die zwaar autistisch is. „Een leraar voor een klas met 28 kinderen moet dat wel allemaal aankunnen. Mag je een leerkracht dat aan doen? Ik denk dat de zorg alleen maar goed vorm kan krijgen als de leerkrachten optimaal zijn toegerust en als reguliere scholen intensief gaan samenwerken met het speciaal onderwijs.’’ Want scholen kunnen van elkaar leren. „Jazeker, ook wij van het reguliere onderwijs”, is de ervaring van Leon Kik, directeur van Jan Baptist, een zmlk-school (zeer moeilijk lerende kinderen) in Maastricht. Hij heeft een tijdje samen met het reguliere onderwijs een kind gecoacht. „We hebben samen een plan gemaakt. Wat je zag, was dat wij soms wel erg de neiging hebben om te zorgen voor de kinderen. Zelf zijn jas aantrekken? Nee, dat kan hij niet, zeiden wij. Oh, bij ons doet hij dat altijd zelf, kregen we te horen. Als altijd iemand anders je boterhammen smeert, waarom zou je het dan zelf doen?” „Basisscholen kunnen zich niet in alles specialiseren. Je hebt kinderen met IQ’s van 70 tot 130. Die beide uitersten zijn niet te doen voor een gewone school die het jaarklassensysteem hanteert”, zegt Theo van Mulken. Hij is voorzitter van het college van bestuur van de Maastrichtse scholenstichting MosaLira dat speciale en reguliere scholen onder zijn hoede heeft. Van Mulken wil nog wel een stap verder gaan. „Misschien moet het hele onderwijssysteem wel drastisch op de schop. Stop met het speciaal onderwijs, uitgezonderd die paar tienden van een procent die echt niet op een reguliere school terecht kunnen. Alle kinderen naar dezelfde school, weg met de leerjaren en schaf zittenblijven af want dat helpt niet. Geef alle kinderen het onderwijs dat bij ze past.” Gewaagd? Jazeker, zegt Van Mulken, want hij ziet ook dat Nederland nog lang niet zover is. Laatst was hij op een school waar op een groot bord in de hal stond hoeveel kinderen er waren uitgestroomd naar het vmbo-t, de havo, het gymnasium. „Als dat je criterium is, vergeet je de kinderen die extra zorg nodig hebben.” Deze jongen demonstreerde twee jaar geleden tegen de bezuinigingen op het passend onderwijs. Die bezuiniging is inmiddels van de baan, maar Limburg krijgt desondanks minder geld. krijg foto Hollandse Hoogte
© Copyright 2024 ExpyDoc