gewassenbescherming (189.21kB)

elBLlOTMEEK
RIJKSOIENST VOOR DE
IJSSELMEERPOLDERS
W E R K D O C U M E N T
...::... . . ,.;:,:.:;..,
,
GEWASSENBESCHERMING 1975.
door
W.R. Smits
1976-97 Bbc
,
februari
/.
i
9500
-
--
.
E N S T
V O O R
D E
I J S S E L M E E R P O L D E R S
L T U U R T E C H N I S C H E A F D E L I N G
S M E D I N G H U I S
c:
Voor d e z e werkzaamheden werd d i t j a a r h e t v l i e g t u i g s p u i t b e d r i j f Mastboom-van Beek u i t M e l i s s a n t i n g e s c h a k e l d . E v e n a l s v o r i g j a a r g e b e u r d e
. d i t m e t medewerking van 2 a n d e r e v l i e g t u i g s p u i t b e d r . i j v e n , t e weten
T . Vermeulen e n H . B o g a e r d s .
, .
Spuitwerkzaamheden met d e l a n d m a c h i n e w e r d e n u i t g e v o e r d d o o r d e comb i n a t i e A . Heyboer/A. B o g a e r d s u i t S w i f t e r b a n t .
Rietbestrijding i n de ontginning
Op 10 j u n i werd i n h e t o n t g i n n i n g s g e b i e d CZ e n BZ Dalapon g e s p o t e n t e r
b e s t r i j d i n g van h e t r i e t . Het r i e t was + 1 m l a n g : d e o n t g i n n i n g van
d e s e c t i e BZ v a l t i n 1977 e n d e s d c t i e CZ i n 1976.
~e d o s e r i n g b e d r o e g 1 5 kg Dalapon o p g e l o s t i n 60 1 w a t e r . H e t v l i e g t u i ' g
b r e n g t 30 l . v l o e i s t o f / h a u i t , z o d a t ' d e p e r c e l e n 2 k e e r b e v l o g e n d i e n d e n
t e worden.
I n d e s e c t i e OZ i s 519 ha r i e t b e s p o t e n m e t d e l a n d m a c h i n e ; d i t was mog e l i j k omdat h e t r i e t k o r t was e n d e d r a a g k r a c h t van d e g r o n d h e t t o e .
l i e t . Op 2 5 1 h a van . d e z e o p p e r v l a k t e i s a a n d e Dalapon e e n g r o e i s t o f
t o e g e v o e g d v o o r d e b e s t r i j d i n g van i n h o o f d z a a k d i s t e l . Omdat d e l a n d m a c h i n e d i t kon s p u i t e n g a f d i t e e n v o o r d e e l van f 4 , 6 5 / h a t . 0 . v . h e t
v l i e g t u i g : waar e e n g r o e i s t o f was t o e g e v o e g d , was h e t v o o r d e e l f 1 5 , 6 0
p e r ha t . 0 . v . h e t v l i e g t u i g .
I n d e eerste week van a u g u s t u s i s d e r i e t b e s t r i j d i n g i n d e o n t g i n n i n g
v e r d e r g f g e w e r k t ; d i t d u u r d e t o t 28 a u g u s t u s , a l l e s v a n a f d e v l i e g s t r i p
LZ 8 .
T o t a a l i s . e r 539 ha r i e t m e t d e l a n d m a c h i n e e n 5067 ha r i e t met h e t v l i e g t u i g b e s p o t e n . D e o n t g i n n i n g s g e b i e d e n l a g e n i n d e s e c t i e s LZ, HZ, K Z ,
AZ, BZ e n 0 2 . D e k o s t e n a a n m i d d e l / h a v o o r r i e t b e s t r i j d i n g z i j n f 9 3 , 6 0 .
P e r c e l e n d i e een j a a r na h e t r i e t s p u i t e n b l i j v e n l i g g e n , a.lvorens te
worden o n t g o n n e n , z u l l e n i n sommige g e v a l l e n nog e e n b e s p u i t i n g moeten
hebben met e e n g r o e i s t o f om d e v e r o n k r u i d i n g t e g e n t e g a a n .
R i e t b e s t r i j d i n g i n de stoppel
Na d e eerste r i e t b e s t r i j d i n g i n d e o n t g i n n i n g b l i j k t d a t e r + 20% van
h e t r i e t t e r u g k o m t , omdat h e t g e h e l e w o r t e l s t e l s e l m e t BBn b e < p u i t i n g
. .
n i e t w o r d t gedood.
D e koolzaaditoppel l e e n t z i c h h e t b e s t e voor deze 2e r i e t b e s t r i j d i n g ;
h e t k o o l z a a d wordt v r o e g gemaaid, h e t r i e t komt s n e l t o t h e r g r o e i e n e r
wordt voldoende b l a d ontwikkeld: O o k ' i s er o p v e r s c h i l l e n d e graanstoppels r i e t b e s t r i j d i n g toegepast.
Omdat e r b e h a l v e r i e t ook o n k r u i d e n i n d e s t o p p e l g r o e i e n , 0 . a . h o e f b l a d , w o r d t a a n h e t m i d d e l Dalapon e e n g r o e i s t o f t o e g e v o e g d . Met h e t
v l i e g t u i g kan d i t mengsel n i e t worden g e s p o t e n , a a n g e z i e n d e concent r a t i e te s t e r k w o r d t e n k l o n t e r i n g o p g a a t t r e d e n . bloet t o c h met
h e t v l i e g t u i g worden g e s p o t e n dan moet h e t p e r c e e l 3 k e e r b e v l o g e n worden.
Voor d e b e s t r i j d i n g van k a m i l l e werd e r o p 361 h a F a n e r o n aan h e t
mengsel t o e g e v o e g d , wat e e n goed r e s u l t a a t o p l e v e r d e . De k o s t e n / h a van
d e z e c o m b i n a t i e a a n m i d d e l e n i s f 143,--; d i t i s 1 5 k g Dalapon + 24 1
2,4-D e n 2 kg F a n e r o n . Weedazol i s o p 764 h a s t o p p e l g e b r u i k t v o o r d e
r i e t b e s t r i j d i n g . Weedazol h e e f t e e n b r e e d w e r k i n g s s p e c t ~ m ,d . w . 2 .
d a t ook a n d e r e o n k r u i d e n z o a l s h o e f b l a d worden gedood. Door d e Commissie
voor Fytofarmecie i s bepaald d a t h e t middel n i e t i n watergangen en t a l u d s g e s p o t e n mag worden, z o d a t h e t v o o r h e t v l i e g t u i g n i e t g e s c h i k t i s ,
vanwege d e d r i f t . B i j h e t werken m e t d e l a n d m a c h i n e , d i e d a a r m i n d e r
l a s t van h e e f t , moet b i j d e s l o o t goed r e k e n i n g worden gehouden m e t d e
windrichting.
G r a s b e s t r i j d i n g i s o p e n k e l e p e r c e l e n u i t g e v o e r d met T e c e a l . D i t m i d d e l
wordt o v e r h e t o p w i n t e r v o o r g e p l o e g d e l a n d g e s p o t e n ; d e d o s e r i n g bed r a a g t 7 0 l / h a . D e e e r s t e 3 maanden kan men o p d i t l a n d g e e n g r a a n z a a i e n . A l s p r o e f i s h e t m i d d e l Roundupp g e b r u i k t v o o r k w e e k b e S t r i j d i n g . D e
werkzame s t o f h i e r v a n i s g l y f o s a a t ; d e d o s e r i n g b e d r a a g t 6 l / h a . H e t
w o r d t i n d e s t o p p e l o p goed o n t w i k k e l d kweekgras g e s p o t e n ; van b e l a n g
is dat het na het spuiten + 5 u u r droog b l i j f t . H e t middel wordt d o o r
h e t g r o e n e b l a d opgenomen e n g e t r a n s p o r t e e r d n a a r d e w o r t e l s . Boveng r o n d s i s n a 1 4 d a g e n h e t r e s u l t a a t a 1 t e z i e n ; h e t g r a s wordt g e e 1 e n
v e r d o r t . T u s s e n s p u i t e n e n opnieuw z a a i e n g e l d t e e n w a c h t t i j d van 6
weken. Roundupp k o s t f 380,--/ha a a n m i d d e l , T e c e a l f 214,--/ha.
.
Koolzaad 1975
H e t k o o l z a a d d a t i n d e h e r f s t 1974 n i e t b e s p o t e n was t e g e n d e a a r d v l o
m o e s t i n h e t v o o r j a a r 1975 a l l e m a a l m e t 1 1 F e n i t r o t h i o d h a worden bes p o t e n t e g e n d e l a r v e van d e a a r d v l o . H e t m i d d e l F e n i t r o t h i o n w e r k t
b i j l a g e t e m p e r a t u r e n langzaam, n a 1 maand z i j n e r p a s r e s u l t a t e n z i c h t b a a r . T o t a a l i s e r 2407 ha k o o l z a a d t e g e n d e l a r v e b e s p o t e n .
D e b o d e m h e r b i c i d e n d i e g e b r u i k t z i j n v o o r d e b e s t r i j d i n g van g r a a n o p s l a g e n g r a s s e n hebben goede r e s u l t a t e n o p g e l e v e r d . V o o r a l Kerb, d a t d e
b e s t e g r a s b e s t r i j d e r i n koolzaad en een "zacht" middel i s voor h e t koolz a a d , l e v e r d e u i t s t e k e n d e r e s u l t a t e n . Op v e r s c h i l l e n d e k a v e l s k o o l z a a d
kwam z e e r v e e p m e l k d i s t e l v o o r . Chemisch b e s t r i j d e n h i e r v a n i s n i e t mog e l i j k , omdat h e t m i d d e l Doweo 290 d a t a l s p r o e f m i d d e l i s g e t e s t d o o r
d e a f d e l i n g B e s t r i j d i n g s o n d e r z o e k , wegens z i j n g r o t e p e r s i s t e n t i e d o o r
d e Commissie v o o r F y t o f a r m e c i e nog n i e t werd v r i j g e g e v e n . Doweo 290 bes t r i j d t de melkdistel zeer e f f e c t i e f .
P l a a t s e l i j k kwamen e r o p 26 a p r i l v e e l g l a n s k e v e r s v o o r ; e r werden m e t
h e t m i d d e l Nexagan r a n d b e s p u i t i n g e n u i t g e v o e r d . M a l a t h i o n ULV i s o p bep e r k t e s c h a a l g e b r u i k t t e r b e s t r i j d i n g van d e g l a n s k e v e r . D i t m i d d e l i s
g i f t i g v o o r d e b i j e n e n mag a l l e e n worden g e s p o t e n b u i t e n h e t " b i j e n gebied" .
I n e e n l a t e r s t a d i u m werd e r 2 1 Z o l o n e / h a g e b r u i k t om s n u i t k e v e r s t e
b e s t r i j d e n . Z o l o n e i s n i e t g i f t i g v o o r d e b i j e n . T o t a a l i s e r 941 ha
koolzaad behandeld tegen k o o l z a a d s n u i t - e n g l a n s k e v e r s .
.
Koolzaad 1976
Omdat h e t k o o l z a a d i n h e t s e i z o e n 1975 p l a a t s e l i j k s c h a d e had o n d e r vonden van d e a a r d v l o l a r v e i s h e t g e h e l e k o o l z a a d a r e a a l m i n s t e n s 1 k e e r
b e s p o t e n t e g e n d e a a r d v l o . P l a a t s e l i j k kwamen e r v e e l a a r d v l o o i e n v o o r :
d e p l a a g was n i e t z o e r g a l s v o r i g j a a r .
Door d e d r o o g t e t i j d e n s d e i n z a a i kwam h e t k o o l z a a d o p sommige p e r c e l e n t r a a g e n o n r e g e l m a t i g o p ; ook kwam e r meeldauw v o o r .
H e t o n t g i n n i n g s k o o l z a a d d a t h e t eerste werd g e z a a i d had g e e n l a s t van
de d r o o g t e en stond e r f l o r i s s a n t b i j .
Voor d e b e s t r i j d i n g van d e a a r d v l o werden v e r s c h i l l e n d e m i d d e l e n geb r u i k t , 0 . a . M e s u r o l . D i t werd g e b r u i k t o p k o o l z a a d m e t v o o r v r u c h t
g r a s l a n d ; Mesurol b e s t r i j d t n a m e l i j k t e v e n s d e s l a k k e n .
V e r d e r werden 217 ha m e t P a r a t h i o n e n 6940 ha m e t F e n i t r o t h i o n bellandeld tegen de aardvlo.
I n o k t o b e r kwamen er p l a a t s e l i j k l u i z e n v o o r i n h e t k o o l z a a d . Na cont r o l e o p d e l a r v e van d e a a r d v l o i s e r 7 0 1 ha k o o l z a a d b e s p o t e n m e t
1 1 F e n i t r o t h i o n / h a . Oorzaak van h e t voorkomen van d e z e l a r v e i s d a t n a
d e h e r f s t b e s p u i t i n g e r t o c h nog v r i j v e e l a a r d v l o o i e n a a n w e z i g waren
t o e n h e t m i d d e l was u i t g e w e r k t . B i j . e e n g r o o t gewas v a l t d a n d e v r e e t -
s c h a d e n i e t o p maar komt h e t t o t u i t i n g i n h e t a a n t a l l a r v e n / p l a n t ,
Door d e d r o g e h e r f s t was h e t m o g e l i j k om e e n g e d e e l t e van d e bodemtlerb i c i d e n t e l a t e n s p u i t e n met d e l a n d m a c h i n e , n a m e l i j k 1405 h a . VoOr
d e p e r c e l e n d i e v e r weg l i g g e n van d e v l i e g s t r i p i s d i t e e n v o o r d e e l
omdat a n d e r s i n u u r t a r i e f moest worden g e v l o g e n . D e b o d e m h e r b i c i d e n
worden m e t h e t v l i e g t u i g i n 6 0 1 w a t e r / h a g e s p o t e n t e n e i n d e , e e n goede
s p r e i d i n g van h e t m i d d e l i n d e g r o n d t e v e r k r i j g e n . H e t v l i e g t u i g D r e n g t
30 l / h a u i t , z o d a t t w e e k e e r moet worden g e v l o g e n .
D e m i d d e l e n d i e gebx-uikt z i j n waren TCA, IPC, CIPC e n Kerb. TCA wordt
voor h e t z a a i e n gespoten; d e . a n d e r e middelen na e i n d o k t o b e r a l s d e
0
temperatuur a 1 geruime t i j d onder d e 12 C i s .
Waar h e t k o o i z a a d h e t zwaar h e e f t t e v e r d u r e n d o o r h e t g r a s z a l d e d o s e r i n g van 14 kg Kerb n a a r 2 kg/ha moeten om e e n goed r e s u l t a a t t e k r i j gen .
Met IPC moet men v o o r z i c h t i g z i j n o p k l e i n k o o l z a a d omdat h e t d e p l a n t
kan b e s c h a d i g e n . D e g r o t e h o e v e e l h e i d p o e d e r ( 1 0 kg/ha i n 60 1 w a t e r )
i s m o e i l i j k t e v e r w e r k e n . hlet h e t v l i e g t u i g i s er 3698 h a k o o l z a a d m e t
een bodemherbicide b e s p o t e n .
I
Granen
. ,
Op 18 a p r i l werd e e n b e g i n gemaakt met d e o n k r u i d b e s t r i j d i n g i n d e
w i n t e r t a r w e . D e b e l a n g r i j k s t e o n k r u i d e n i n d e g r a n e n z i j n muur, h o e f b l a d , d i s t e l e n g r a s . I n de periode, d a t d e wintergranen bespoten werden was d e t e m p e r a t u u r a a n d e l a g e k a n t , h e t g e e n d e r e s u l t a t e n n i e t
t e n goede kwam. \Vaar d e t a r w e e e n dunrie s t a n d h a d , v o o r a l o p d e kopakk e r s , i s n a h e t s p u i t e n a l s g e v o l g van d e h o g e r e t e m p e r a t u r e n nog v e e l
zaadonkruid ontkiemd.
I n d e l a a t s t e week van mei werd p a s e e n b e g i n gemaakt met h e t b e s p u i t e n
van z o m e r g r a a n . Op 1 9 1 ha g e r s t werden e m e l t e n k o r r e l s g e s t r o o i d ; e r
was n o g a l wat s c h a d e v e r o o r z a a k t .
216 Ha h a v e r werd i n e e n v r o e g s t a d i u m b e s p o t e n m e t 2 1 2.4-D/ha e n 1 4
dagen l a t e r nogmaa.ls m e t 4 1 MCPA; d i t t e g e n e e n z w a r e h o e f b l a d b e z e t ting.
,.
T o t a a l i s 1 2 . 9 0 1 ha g r a a n b e s p o t e n t e g e n o n k r u i d . D e eerste b e s t r i j d i n g
t e g e n g e l e r o e s t werd u i t g e v o e r d o p 28 mei met 0 , 7 5 1 C a l i x i n e n 2 kg
Maneb/ha i n h e t r a s Adamant. A l s p r o e f werd van e e n k a v e l d e h e l f t , n i e t
b e s p o t e n : n a 1 week was e r e e n d u i d e l i j k waarneembaar v e r s c h i l met d e
h e l f t d i e w e 1 b e s p o t e n was. Op 1 2 j u n i werden v e r s c h i l l e n d e k a v e l s
Clement b e s p o t e n d i e i n e r n s t i g e m a t e van g e l e r o e s t hadden t e l i j d e n .
I n d e eerste h e l f t van j u l i nam h e t a a n t a l l u i z e n i n d e t a r w e s t e r k t o e ,
v o o r a l i n d e m e t g e l e r o e s t a a n g e t a s t e t a r w e was h e t a a n t a l l u i z e n hoog.
320 Ha t a r w e waren b e h a n d e l d t e g e n l u i s m e t h e t m i d d e l p i r i m o r ; d e dos e r i n g bedroeg 0 . 5 kg/ha.
Door d e s e l e c t i e v e w e r k i n g van P i r i m o r worden n u t t i g e i n s e k t e n z o a l s
C o c c i n e l l a ( l i e v e h e e r s b e e s t j e ) , d i e e e n n a t u u r l i j k e v i j a n d van d e l u i s
i s , g e s p a a r d . Een d a g n a d e b e s p u i t i n g was h e t r e s u l t a a t e e n 100% d o d i n g
van d e l u i z e n .
H e t t a r w e r a s Clement, d a t b e s p o t e n was t e g e n g e l e r o e s t e n g e d e e l t e l i j k
t e g e n l u i s , had gemiddeld e e n o p b r e n g s t van 5539 kg/ha ( r a s g e m i d d e l d e
i s 5510 k g ) .
1906 Ha t a r w e h e e f t e e n p r e v e n t i e v e b e s p u i t i n g g e h a d t e g e n a f r i j p i n g s z i e k t e n . Het t i j d s t i p van s p u i t e n i s a l s a l l e a r e n a a n w e z i g z i j n t o t
a a n d e b l o e i ; g e b r u i k t werd 0,s k g D e r o s a l + 2 kg Maneb/ha. Door h e t
d r o g e weer t i j d e n s d e a f r i j p i n g van d e g r a n e n kwam e r v r i j w e l n e r g e n s
a f r i j p i n g s z i e k t e v o o r . T i j d e l i j k was e r op e n k e l e p e r c e l e n v i s u e e l e e n
v e r s c h i l waarneembaar t u s s e n w e 1 e n n i e t b e s p o t e n k a v e l s ; h e t b e h a n d e l d e
was " s c h o n e r " .
T o t a a l i s e r 1 7 . 4 4 7 ha g r a a n m e t a l l e r l e i m i d d e l e n b e h a n d e l d .
Algemeen
Om h e t r o o i e n van w i l g e n t e v e r g e m a k k e l i j k e n i s o p v e r s c h i l l e n d e k a v e l s
i n de ontginning een b e s p u i t i n g uitgevoerd tegen wilgopslag m e t 2.4 D .
I n h e t Bremerbergbos z i j n o p 37 ha p o p u l i e r e n b e s p o t e n m e t Gardona
t e g e n d e r u p s van d e ~ a s t a a r d s a t i j n v l i n d e r . Deze b e s p u i t i n g kan a l l e e n
m e t b e h u l p van e e n v l i e g t u i g worden u i t g e v o e r d . Om h e t m i d d e l z o goed
m o g e l i j k o p d e bomen t e k r i j g e n mag er t i j d e n s h e t s p u i t e n g e e n wind
z i j n . Vanwege d e g r o t e a f s t a n d van d e v l i e g s t r i p LZ 8 l a g e n d e s p u i t k o s t e n hoog ( f 2 7 , 4 5 / h a ) . D e k o s t e n v a n h e t m i d d e l z i j n f 3 0 , 2 5 / h a .
Voor d e a f d e l i n g B e s t r i j d i n g s o n d e r z o e k werden e n k e l e p r o e v e n t e g e n g e l e
r o e s t i n h e t g r i e n d uitgevoerd m e t 2 proefmiddelen, namelijk Benadonil
e n P l a n t v a x . 86 Ha g r i e n d werd met M a l a t h i o n ULV b e s p o t e n t e g e n s c h a d e l i j k e insekten.
P a s i n g e z a a i d g r a s l a n d , w a a r i n v e e l muur e n k o o l z a a d o p s l a g voorkwamen,
werd b e s p o t e n m e t MCPP - AICPA; t o t a a l 307 h a .
Overzicht bespuitingen.
Op b i j g a a n d e l i j s t e n w o r d t e e n o v e r z i c h t g e g e v e n v a n a l l e b e s p u i t i n g e n
u i t g e v o e r d i n 1975. T e v e n s i s e e n l i j s t t o e g e v o e g d van d e k o s t e n van
h e t middel/ha e n de d o s e r i n g . H e t g e s l o t e n b e d r i j f A 93 en d e proefv e l d e n z i j n behoudens e n k e l e b e s p u i t i n g e n n i e t i n b e g r e p e n .
!
S o o r t e n benaming
Dosering/ha
Kosten middel/ha
i n guldens
Herbicide
I PC
CIPC
Kerb
TCA
Dalapon
NCPA
MCPP/2,4-D
.
MCPP
2.4-D
~ICPA/~~CPP
D a l a p o n / 2 , 4 -D
Dalapod2.4-D/Faneron
Weedazol
Roundupp
Teceal
3
10 kg
2 1
14 k g
1 2 kg
1 5 kg
4 1
1 : 1 1
4 1
1
1 : 2 1
kg:24.l
kg:24 1 : 2 k g
15 1
6 1
70 1
4
2
15
15
f
60,60
9,04
128,70
35.52
93,60
7,36
19,27
22,44
6,lO
14,90
99,70
143.38
95,lO
380,64
214.20
Insecticide
Fenitrothion
Nexagan
Zolone
Malathion
Parathion
P i rimor
Gardona
hlesurol
Emeltenicorrels
1 1
I& 1
2 1
2 1
2 1
0 , 5 kg
1 kg
1 kg
1 5 kg
11,90
33,17
26.92
28,60
11,22
31,20
30,52
33.61
39,30
I
Fungicide
Maneb
Derosal/Maneb
Calixin/Maneb
2 kg
0 , 5 kg : 2 kg
0 . 7 5 1 : 2 kg
11.36
58,68
35,30
Molluscide
Slakkenkorrels
5 kg
34.95