VEILIG WERKEN BIJ INFRABEL

VEILIG WERKEN
BIJ INFRABEL
Aannemers
Versie 01/10/2014
VOORWOORD
• Deze slideshow wordt ter beschikking gesteld aan de aannemers die
werken uitvoeren op het spoorwegdomein van Infrabel.
• Met behulp van deze presentatie kan de aannemer zijn medewerkers
inlichten over de risico’s, de te nemen preventiemaatregelen en te
volgen procedures bij het uitvoeren van werken op het
spoorwegdomein van Infrabel.
• Deze slideshow kadert binnen de informatie-uitwisseling van risico’s
bij werken met derden (Welzijnswet van 4 aug. 1996).
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
2
AGENDA
1. Risico informatie-uitwisseling Infrabel
2. INFRABEL – organisatie en conventies
3. Risico’s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van
elektrische installaties
4. Risico’s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende
spoorvoertuigen
5. Andere risico’s en goede afspraken
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
3
1. Risico informatie-uitwisseling Infrabel
Waar vindt men informatie over de risico’s bij
Infrabel en de bijhorende preventiemaatregelen?
1) Algemene informatie:
•
Het wit boekje “veilig werken en zich verplaatsen bij de NMBS-groep”
•
Via www.infrabel.be / leveranciers en aannemers
• Deze presentatie
• Bundel 61 :Aanvullende bepalingen voor de overheidsopdrachten
voor werken, leveringen en diensten.
• Bundel 63 :Veiligheids- en gezondheidsmaatregelen bij het uitvoeren
van opdrachten beheerd door Infrabel
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
4
1. Risico informatie-uitwisseling Infrabel
Waar vindt men informatie over de risico’s bij
Infrabel en de bijhorende preventiemaatregelen?
2) Werfgebonden informatieoverdracht
• De leidend ambtenaar of diens aangestelde en (eventueel) de
veiligheidscoördinator kunnen steeds aanvullende of andere instructies
geven, bijvoorbeeld in geval van gewijzigde omstandigheden
Bijvoorbeeld:
De Tijdelijke Plaatselijke Onderrichting (TPO)
Het (eventuele) veiligheidsconsigne van de werf
Het (eventueel) veiligheids- en gezondheidsplan van de werf
Het document I-427 en I-504 ( zie verder)
…
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
5
AGENDA
1. Risico informatie-uitwisseling INFRABEL
2. INFRABEL – organisatie en conventies
3. Risico’s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van
elektrische installaties
4. Risico’s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende
spoorvoertuigen
5. Andere risico’s en goede afspraken
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
6
2. INFRABEL-organisatie
Beheerder van de BELgische
spoorwegINFRAstructuur
Drie directies
• Asset Management > onderhoud sporen
• Traffic Management and Services > verkeersregeling
• Build> nieuwe infrastructuur
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
7
2. INFRABEL-organisatie
Geografische onderverdeling : 5 Area’s
North-East
North -West
Center
South-West
South-East
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
8
2. INFRABEL-organisatie
Verkeersregeling en elektrische tractie
Traffic
Control
• Opvolging van het verkeer in
"Real Time" over het volledige net
• Coördinatie van de tussenkomsten op het terrein
Verdeler ES
(toezicht op de
vaste installaties
van de stroom)
RDV
(NMBS)
Seinhuis
Onderstations
(OST) &
bovenleiding
(BVL)
Treinbestuurders
Treinbegeleiders
Rollend materieel
• Tussenkomsten ter plaatse door PAT (permanentie
algemeen toezicht)
• Bedienen van en controle op
de spoortoestellen en seinen
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
9
2. INFRABEL-organisatie
Dringende contactpunten voor aannemers
Traffic
Control
02/525.91.40
(24h/24h, 365 dagen/jaar)
Door de aannemer te contacteren voor tussenkomsten m.b.t. het
spoorwegverkeer ( bijv. schade aan een spoor/bovenleiding of spoor niet
berijdbaar wegens ongewenste indringing,……)
Traffic Control neemt dan contact op met de betrokken seinhuizen of verdeler
ES om het treinverkeer stil te leggen of aan te passen en/of de elektrische
spanning van de bovenleiding te halen.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
10
2. INFRABEL-organisatie
Dringende contactpunten voor aannemers
SOC
Security Operating Center
0800/30.230 of
02/525.25.25
(24h/24h, 365 dagen/jaar)
Door aannemer te contacteren voor tussenkomsten m.b.t. agressie,
vandalisme en diefstallen ( geen invloed op het treinverkeer)
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
11
2. INFRABEL-conventies
Conventies treinverkeer- Aanduidingen te velde
Kilometerpaal
Vb. km-paal 75
Hectometerpaal
Vb. 54.800m
Analogie met het
wegverkeer
Vb. km-paal 50.600m
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
12
2. INFRABEL-conventies
Conventies treinverkeer - Aanduidingen te velde
Overwegen:
Vb. Lijn 50
Nummer overweg: 16
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
13
2. INFRABEL-conventies
Conventies treinverkeer – Rijrichting
Treinen rijden NORMAAL gezien links
TREINEN KUNNEN ZOWEL OP NORMAALSPOOR
ALS OP TEGENSPOOR RIJDEN !!!!!!
Normaalspoor
Tegenspoor
Tegenspoor
Normaalspoor
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
14
2. INFRABEL-conventies
Conventies treinverkeer – Bepalen spoor A of B
1)Basisprincipe
In principe is het spoor A volgens de opgaande kilometrering
het links bereden spoor
2)Andere bepalingsmethodes
2.1) Niet-beheerde grote stopseinen:
De eerste letter van de nummering, vermeld op de
kenmerkplaat, van een niet-beheerd groot stopsein
begint met volgende letter:
A = spoor A
B = spoor B
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
15
2. INFRABEL-conventies
Conventies treinverkeer – Bepalen spoor A of B
2.2) Bovenleidingspalen in volle baan:
Het kenteken, geschilderd op elke bovenleidingspaal, bestaat bij een spoor in
volle baan uit een teller en een noemer. De teller (bovenste getal) verwijst
naar de km waarin de paal zich bevindt en de noemer (onderste getal) heeft
de volgende betekenis:
Indien een oneven cijfer = spoor A
Indien een even cijfer = spoor B
2.3) Een overweg:
Bij een overweg wordt er een kenmerk aangebracht op de paal van het SintAndrieskruis of op de motor van de slagboom. Indien dit een “X” is dan sta
je aan spoor A.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
16
2. INFRABEL-conventies
Conventies treinverkeer – Bepalen spoor A of B
2.4) De kilometerpalen
Bij een verplaatsing langs het spoor ligt het spoor A steeds LINKS
bij oplopende kilometerpalen. Ter info: een kilometerpaal heeft witte
cijfers op een blauwe achtergrond.
2.5) De hectometerpalen :
De hectometerpalen staan afwisselend langs spoor A en spoor B. De
oneven cijfers verwijzen naar spoor A en de even cijfers verwijzen
naar spoor B. Ter info: een hectometerpaal heeft een witte
achtergrond en zwarte cijfers.
Op deze algemene regels zijn er mogelijks uitzonderingen
afhankelijk van de exacte locatie op de spoorweginfrastructuur.
Gelieve bij aanvang van de werken steeds na te gaan of op de
desbetreffende werfzone afwijkingen bestaan .
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
17
AGENDA
1. Risico informatie-uitwisseling INFRABEL
2. INFRABEL - organisatie en conventies
3. Risico’s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van
elektrische installaties
4. Risico’s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende
spoorvoertuigen
5. Andere risico’s en goede afspraken
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
18
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Risico’s van elektriciteit
Risico’s ten gevolge de aanwezigheid van elektriciteit:
• Elektrisering of ELEKTROCUTIE ☠
• Brand en/of ontploffing
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
19
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Elektriciteit op het spoorwegdomein
Waar aanwezig op het spoorwegdomein:
• Hoog- en laagspanningskabels +
apparatuur
• Terugstroomkring ( spoorstaven en kabels)
• Elektrisch rollend materieel
• Bovenleidinginstallaties
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
20
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur
Algemene principes bij werken/behandeling:
Indien niet zeker spanningsloos
Steeds beschouwen als onder spanning
Voor de buitenspanningstelling van elektrische
apparatuur
Werk steeds volgens het principe van
de vitale 7
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
21
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur
Hoogspanningspost
Bij werken in de nabijheid van spanning => PBM’s gebruiken (isolerende
handschoenen, gelaatsmasker…)
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
22
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur
Kabels in sleuven
Bij het verwijderen van sleufdeksels steeds de sleufdeksels terugplaatsen na de
werken of andere maatregel nemen tijdens de werken (signaleren, afbakenen, …)
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
23
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur
Seinvoedingskast
Bij verwijderen afscherming (vb. openen kast, verwijderen deksel wisselmotor)
deze achteraf terug sluiten.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
24
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Hoog- en laagspanningskabels + apparatuur
Ingegraven kabels
Ook ingegraven kabels kunnen aanwezig zijn: onzichtbaar!
Vraag aan een bevoegd persoon waar deze zich bevinden!
Steeds met voorzichtigheid handelen
Opgelet voor beschadigde isolatie !
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
25
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Terugstroomkring (spoorstaven en kabels)
3000 V
25000v
• Bovenstaande figuur geeft een eenvoudig overzicht van de nodige
voorzieningen voor elektrische tractie. De nodige energie wordt door het
tractieonderstation voorzien. De tractiestroom wordt overgebracht naar de
tractievoertuigen via een transportlijn, bovenleiding genaamd.
• Van deze bovenleiding kan de locomotief overal zijn energie afnemen via
zijn pantograaf. De terugstroom vloeit door de spoorstaven ( en langs- en
dwarsverbindingen) terug naar het onderstation.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
26
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Terugstroomkring (spoorstaven en kabels)
In de spoorstaven ( en langs – en dwarsverbindingen) lopen zeer grote stromen:
Nooit deze terugstroom onderbreken!
Wanneer de terugstroomkring toch onderbroken is, raak geen geleidende
onderdelen aan en neem afstand!
Contact tussen spoorstaven
en geaarde delen vermijden!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
27
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Elektrisch rollend materieel
Bepaald onderdelen onderaan de locomotief ( of ander tractiemateriaal) kunnen
onder spanning staan( of warm zijn) .
Raak deze onderdelen nooit aan !
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie 01/10/2014
28
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Draagkabel
Rijdraad
Welke delen staan onder spanning ?
Aardingskabel
Isolator
Beweegbare
arm
25kV
Aardingskabel
3kV
Negatieve
feeder
Isolator
Rijdraden
Vaste hanger
Richtstangen
Buis zijwaartse bevestiging
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
29
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning
Wanneer je werken uitvoert waarbij er geen buitenspanningstelling van de
bovenleiding is, ben je verplicht een zekere veiligheidsafstand t.o.v. de bovenleiding (
onderdelen onder spanning) te respecteren.
Deze afstanden zijn afhankelijk van de categorie van werknemer waartoe je behoort.
Uw werkgever bepaalt in welke categorie jij behoort afhankelijk van uw competenties
en opleiding.
«a»
Minimale horizontale afstand vanaf de grens van de werkzone of
vanaf de borstwering [m]
«b»
Minimale verticale afstand boven de werkzone [m]
«c»
Bewegingen toegestaan tot … meter vanaf het gedeelte onder
stroom, voor lichaamsdelen en korte voorwerpen (< 0,5m) [m]
Legende:
E: Element onder spanning
W: Werkplatform
M: materieel element vb. railing
).
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
30
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning
Enkele voorbeelden, illustraties ter verduidelijking van de afstanden a, b en c.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
31
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning
Indeling in categorieën op basis van de afstanden a, b en c.
* : afstanden
alleen van
toepassing voor
werken met klein
gereedschap. Voor
werken met lange
voorwerpen is er
een supplement
toe te voegen. (zie
verder)
Als de afstanden niet gerespecteerd kunnen worden, dient
de bovenleiding buitenspanning gesteld te worden!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
32
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning bij
werken met lange voorwerpen
Voor het werken met lange voorwerpen dient men rekening te houden
met een reserve.
De reserve bedraagt minimum 25% van de afstand tussen het gezicht
van de werknemer tot de bovenleiding en komt bovenop de waarde “c”.
De maximale veiligheidsafstand bedraagt 3m.
Voorbeeld van kraan die naast het spoor werkt.
C
Het lange voorwerp is hier de
kraanarm.
De kraanman bevindt zich op 5m
van de bovenleiding.
Supplement is hier 25% van 5 m =
1,25m.
Voor een bevoegd persoon bedraagt
de veiligheidsafstand hier 1m (c uit
de tabel) + 1,25m ( berekende
reserve) = 2,25m.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
33
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning bij
werken met lange voorwerpen
Bij werken met lange voorwerpen is er een zone met een absoluut
verbod
De delen van het “lange voorwerp” mogen niet in de geïllustreerde
zone op 3m boven de spanning komen.
.
Zone onder
spanning
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
34
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door veiligheidsafstand t.o.v. onderdelen onder spanning bij
werken met lange voorwerpen
Als we de twee voorgaande voorschriften “grootte van reserve” en “ zone
absoluut verbod” samenvoegen resulteert dit in volgend figuur.
De gearceerde zone is verboden gebied voor lange voorwerpen
Bovenleiding 3kV
Bovenleiding 25kV
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
35
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie bij werken met spoorgebonden werktuigen
De beweging van het voertuig moet begrensd worden door middel van een
mechanische begrenzing, zodanig dat geen enkel gedeelte van het voertuig
dichter dan 0,80m van de delen onder 3kV en dichter dan 1,00m van de
delen onder 25kV komt.
0.80m bij 3kV
1m bij 25kV
Als de afstanden niet gerespecteerd kunnen worden, dient
de bovenleiding buitenspanning gesteld te worden!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
36
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door buitenspanningstelling = spanningsloos
maken + plaatsen spoorstaafverbindingen
1) Het spanningsloos maken van de bovenleiding
Een bovenleidingsinstallatie dient STEEDS beschouwd te worden als zijnde ONDER
SPANNING (IN DIENST),
=>TENZIJ de installatie buitenspanning wordt gesteld via en vermeld staat op het
DOCUMENT I_427 of I_504
=> Formulieren I_427 en I_504 mogen enkel door de bevoegde en afgevaardigde
werknemers van Infrabel en de aannemer gebruikt worden
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
37
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Preventie door buitenspanningstelling = spanningsloos
maken + plaatsen spoorstaafverbindingen
2) Plaatsen van spoorstaafverbindingen
• Spoorstaafverbindingen NOOIT verwijderen, zonder toestemming!!!
• Begin nooit te werken voor het plaatsen van alle SSV’s
• Hou op met werken vóór het verwijderen van de eerste SSV
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
38
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Wat te doen in geval van averij (breuk) aan de bovenleiding
1. Hou U op een veilige afstand!!!!
→ Mogelijk hoogspanning op de spoorstaven indien BVL op sporen ligt!!
→ Opgelet voor stapspanning !!
Impactpunt BVL met aarde
De stroom verspreidt zich vanaf het
contactpunt rondom in de aarde. Je
kunt het vergelijken met een steen
die je in het water gooit, er ontstaat
dan een kring in het water die zich
verspreidt en afzwakt. Bevindt men
zich in de trechter dan kan het
spanningsverschil tussen uw beide
benen zo groot zijn dat er een
stroom gaat vloeien. Het
spanningsverschil tussen beide
benen noemt men de stapspanning
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
39
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Wat te doen in geval van averij (breuk) aan de bovenleiding
→ Verwijder u van het impactpunt
→ Hierdoor wordt het potentiaalverschil tussen de voeten kleiner
R > 10m
Afstand tot impact punt
Impactpunt
∆
U
∆ U (Potentiaalverschil)
Spanning
2. Verwittig zo spoedig mogelijk TRAFFIC CONTROL en /of toezichter
werken Infrabel
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
40
3. RISICO’S EN MAATREGELEN VOOR WERKEN I.V.M. DE
AANWEZIGHEID VAN ELEKTRISCHE INSTALLATIES
Bovenleidingsinstallaties (BVL)
Info aan hulpdiensten in geval van elektrisering van een
persoon
Licht de hulpdiensten bij een ongeval over de aard van de
spanning (gelijkspanning 3kV/ wisselspanning 25kV)
Elektrisering 3kV gelijkspanning Elektrolyse van het bloed
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
41
AGENDA
1. INFRABEL- organisatie en conventies
2. Risico informatie-uitwisseling INFRABEL
3. Risico’s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van
elektrische installaties
4. Risico’s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende
spoorvoertuigen
5. Andere risico’s en en goede afspraken
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
42
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Belangrijkste risico’s:
Risico’s ten gevolge van voorbijrijdende
spoorvoertuigen:
• geraakt worden (
)
• evenwichtsverlies door het zuig- of
blaaseffect
☠
Een trein op snelheid kan “NIET” vlug stoppen!!!!!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
43
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie door respecteren van gouden regels
Bij het uitvoeren van werkzaamheden op het spoorwegterrein van Infrabel
dienen deze 3 regels steeds in acht genomen te worden
Horen: de gehoorwaarneming mag nooit verminderd worden (
geen nauw aansluitende mutsen of sjaals over de oren,
persoonlijke geluidsdragers, …)
Zien: Draag geen last, kledij of hoofddeksel die je zicht op het
treinverker belemmeren.
Wees zelf steeds op je hoede!
Gezien worden: Steeds werkkledij met verhoogde zichtbaarheid
dragen ( zie volgende slide)
Opmerking: RODE kledij is verboden!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
44
Preventie door respecteren van gouden regels
Basisuitrusting werkkledij
Verplaatsen in of
nabij de sporen
Werkzaamheden in of
nabij de sporen
Bovenlichaam:
HIVIS1 Klasse 2
= minimaal geel fluo hesje
Onderlichaam:
HIVIS Klasse 2
Veiligheidsschoenen
HIVIS kledij steeds sluiten en niet afdekken !!!
HIVIS kledij tijdig vervangen !!!
Uw wintervest en regenvest zijn klasse 3 HIVIS
1
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
HIVIS = high visibility
45
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie door afstand houden
Veiligheidsafstand – Gevarenzone
Gevaarlijke zone
In de gevarenzone ben je blootgesteld aan de risico’s
van voorbijrijdende spoorvoertuigen
Kom NIET in de gevaarlijke zone behalve in geval van
absolute noodzakelijkheid en met toepassing van
beschermingsmaatregelen ( zie verder).
Veiligheidsafstand (VA)
Na te leven afstand, t.o.v. de buitenrand van de
spoorstaaf, om de gevaarlijke zone niet in te
dringen.
VA = 1,5m snelheid van spoorvoertuig kleiner
of gelijk aan 160km/h
VA = 2m snelheid van spoorvoertuig groter dan
160km/h
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
Gevaarlijke zone
VA
46
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie door afstand houden
Veiligheidsafstand – Gevarenzone
Enkel of dubbel spoor
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
47
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie door afstand houden
Veiligheidsafstand – Gevarenzone
Meerdere sporen
min. 4,50 m
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
48
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie door afstand houden
Veiligheidsafstand – Gevarenzone
De gevarenzone wordt op bepaalde plaatsen of werven aangeduid via
een visuele en/of fysieke afbakening
Noppentegels
Oranje
veiligheidsnet of
Safety fence
Witte of gele lijn
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
49
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie door afstand houden
Uitwijkplaats
Een uitwijkplaats is een veilige plaats BUITEN de gevarenzone
Voorbeelden: dienstweg, voldoende breed tussenspoor, buitendienst gesteld
spoor (zonder verkeer), nis, …
OPGELET:
Als je dit waarschuwingsbord “Algemeen gevaar” ziet op een
dienstweg (bijvoorbeeld aan de ingang van een tunnel, een brug, of
…) dan betekent dit dat de mensen die op deze dienstweg lopen in
de gevarenzone van het spoor komen.
WEES HIER BIJZONDER OP JE HOEDE!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
50
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Beveiligingssystemen
Beveiligingsmethodes
Aankondigingsystemen
Exploitatie
treinverkeer
Buiten dienst stellen
van spo(o)r(en)
+++
+
Sperren van de
bewegingen
++
++
Schildwachten
Bediende die waakt
over veiligheid
+
+++
Hiërarchie preventie
• De keuze van de beveiligingsmethode houdt rekening met: aard van het werk;
tracé; tussenspoor; effectief; materieel/materiaal; zware tuigen; vermoedelijke
indringing in het vrije ruimte profiel; zichtbaarheid; hoorbaarheid, type
seininrichting … en de impact op het treinverkeer. => RISICOANALYSE
• Infrabel staat in voor de uitvoering van de gekozen beveiligingsmethode.
• De werknemers van de aannemer zijn verplicht de instructies van de
verantwoordelijken Infrabel te volgen.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
51
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
NIET vereist bij:
•
Het gaan langs de sporen buiten de gevarenzone (op dienstwegen,
werkpaden);
•
Het kruisen van de sporen indien voldoende zichtbaarheid en strikte
noodzaak;
•
Als er zekerheid is dat er geen enkele indringing in de gevarenzone kan
ontstaan.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
52
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Aankondigingssystemen
1)
Basispprincipes
•
Bij een aankondigingsysteem worden de werknemers die werken in het spoor
verwittigd van aankomend treinverkeer. Zij verlaten de werkzone en gaan via
een afgesproken weg naar de uitwijkplaats.
•
Om te waken over de goede opstelling en toepassing van het
aankondigingsysteem is er steeds een verantwoordelijke voor de veiligheid
Infrabel (“veiligheidsbediende”) aanwezig. De werknemers van de
aannemers zijn verplicht de instructies van deze veiligheidsbediende te
volgen.
•
De veiligheidsbediende Infrabel bepaalt de uitwijkplaats en de te volgen weg.
•
De schildwacht Infrabel doet de aankondigingen van het treinverkeer. De
werknemers van de aannemers zijn verplicht de instructies van deze
schildwachten te volgen.
•
Aankondigingsysteem met schildwacht(en) is enkel mogelijk:
- als snelheid ≤ 160 km/u
- laterale seininrichting
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
53
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Aankondigingssystemen
• Treinen die naderen op het “werkspoor” en op (het) nevenliggend(e) spo(o)r(en)
(≤ 4,5 m) worden “tijdig” aangekondigd.
• ! Treinverkeer op sporen (in dienst) die moeten gekruist worden om naar
uitwijkplaats te gaan, worden aangekondigd !
• De aankondiging gebeurt door het geven van een alarm bijvoorbeeld het
claxoneren van de schildwacht.
• Tijdig verwittigen? Rekening houdend met de tijd nodig om:
het spoor vrijmaken (materiaal, gereedschap en personeel);
zich vergewissen van de goede berijdbaarheid van het spoor;
mogelijke incidenten bij het vrijmaken te ondervangen;
waarnemings- en transmissietijd;
veiligheidsmarge.
• Het aankondigingssysteem dient voorafgaand getest te worden (radio,
claxon,hoorbaarheid, zichtbaarheid, vrijmakingstijd, verwittigingsafstand…)
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
54
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Aankondigingssystemen
2) Verplichtingen van de schildwacht
• waakt over zijn eigen veiligheid;
• geeft de waarschuwing/alarm bij de aankomst van de beweging;
• mag zijn post niet verlaten zonder toelating;
• mag in geen geval deelnemen aan de werkzaamheden;
• mag niet verstrooid geraken;
• geeft de waarschuwing/alarm bij slechte zichtbaarheid.
De schildwacht bepaalt NIET welk systeem wordt toegepast! Dit doet de veiligheidsbediende!
De schildwachten worden uitgezet buiten de gevarenzone (langs het dienstpad, de berm of
een andere plek) waar ze makkelijk de handseinen kunnen vertonen en nuttig tussenkomen.
De schildwachten worden gekozen onder het gecertificeerd veiligheidspersoneel van
Infrabel. Personeel van een aannemer kan dus nooit een schildwacht zijn.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
55
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Aankondigingssystemen
3) Hoe herken je een schildwacht en wat is zijn uitrusting
Vlaggen :
1 oranje jekker
- 1 groene
- 1 gele
- 1 rode
1 radio
(verplicht bij bepaalde systemen)
2 klappers
(1 doos van 10 per ploeg)
2 goed werkende toethoorns die
kunnen vervangen worden door een
krachtigere hoorn
1 rode vlag in de hand
(alarmclaxon type “voetbalsupporter”)
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
56
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Aankondigingssystemen
4) Bediende die waakt over de veiligheid ( kijk-uit).
Wanneer de er slechts een of twee bedienden in het spoor tewerkgesteld
kan een bediende die waakt over de veiligheid de schildwacht vervangen.
Een bediende die waakt over de veiligheid heeft dezelfde verplichtingen
als een schildwacht, enkel hoeft hij niet over de uitrusting ervan te
beschikken
Indien dit in het bestek of elk ander document beschreven staat kan de
aannemer , en indien hij over opgeleid en bevoegd personeel beschikt zelf
een kijk-uit opstellen.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
57
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Aankondigingssystemen
5) Verplichting van de tewerkgestelden ( = werknemers van de aannemer)
Bij het horen van het alarm:
• ONMIDDELLIJK gevolg geven:
de werkzaamheden in de gevarenzone staken
gevarenzone vrij maken (incl. materiaal) voor doortocht van de
beweging
zich begeven naar de afgesproken uitwijkplaats volgens de weg
aangeduid door de veiligheidsbediende
• het naderend konvooi in de gaten houden om zeker te zijn dat geen
slepend of uitstekend voorwerp hen kan raken;
• de gevarenzone slechts opnieuw bezetten na ontvangst van het
afgesproken teken daartoe.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
58
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Sperren van de beweging
Bij sperren van de beweging wordt het treinverkeer naar de zone waarin
gewerkt wordt tegengehouden door gebruik te maken van de
seininstallatie ( seinen naar de betrokken zone staan dicht).
De veiligheidsbediende Infrabel op het terrein staat in contact met het
seinhuis. Enkel deze veiligheidsbediende Infrabel bepaalt wanneer de
werkende ploeg in en uit de werkzone mag .
De locatie en de weg naar de veilige uitwijkplaats wordt aan de
werknemers van aannemer meegedeeld door deze veiligheidsbediende
De werknemers van de aannemer zijn verplicht de instructies van
veiligheidsbediende Infrabel op te volgen
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
59
4. RISICO’S EN MAATREGELEN I.V.M.
VOORBIJRIJDENDE SPOORVOERTUIGEN
Preventie d.m.v. beveiligingsmethoden
Buiten dienst stellen van het spoor
In geval van buiten dienst stelling van het spoor, is er geen normaal
treinverkeer naar de werkzone mogelijk.
De werknemers van de aannemers wachten op de toelating van de
verantwoordelijke Infrabel om de werkzone te betreden.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
60
AGENDA
1. INFRABEL
2. Wetgeving - Voorschriften INFRABEL
3. Risico’s en maatregelen i.v.m. de aanwezigheid van
elektriciteit installaties
4. Risico’s en maatregelen i.v.m. voorbijrijdende
spoorvoertuigen
5. Andere risico’s en goede afspraken
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
61
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Maak zoveel mogelijk gebruik van de dienstwegen ( buiten de gevarenzone) om
je op het spoorwegterrein te verplaatsen.
Voor het oversteken van de sporen gebruik je de onderdoorgangen en bruggen
zelfs als je daarvoor moet omlopen.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
62
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Wanneer er geen bruggen of tunnels zijn maar wel dienstovergangen moet
je deze verplicht gebruiken. Doe dit zonder talmen en kijk eerst goed links
en rechts.
Als er geen dienstovergangen zijn , steek dan de sporen loodrecht over
en zoveel mogelijk buiten een zone met spoortoestellen (zoals wissels).
Draag steeds veiligheidsschoenen op spoorwegterrein (ballast,
dwarsliggers, spoorstaven, …).
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
63
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Zet je voet nooit tussen
wisseltong en aanslagspoorstaaf!
Opgelet! In winterperiodes zijn
bepaalde wissels voorzien van
wisselverwarming. Dit kan leiden
tot hoge temperaturen.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
64
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Zet je voeten niet op de
spoorstaven of dwarsliggers
Ze kunnen glad zijn!
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
65
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Opgelet met stappen op
sleufdeksels!
Deze kunnen open of losliggen.
Stap er naast indien mogelijk d.w.z.
als je niet in de gevarenzone komt
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
66
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Ga
slechts
tussen
2
spoorvoertuigenvoertuigen
als ze zich op minstens 20 m
van elkaar bevinden.
Blijf op minstens 5 m van de
buffers van elk voertuig.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
67
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
• Bij het horen van de klaxon van de trein, sta je stil (buiten de
gevarenzone) en geef je een teken aan de treinbestuurder om te
tonen dat je hem hebt gehoord.
• Wandel bij voorkeur tegen de normale rijrichting in.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
68
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Zich verplaatsen op het spoorwegterrein
Witte horizontale strepen op deuren voedingskast = bij het openen van de
deuren komen ze in de gevarenzone van het spoor.
Sluit deze steeds bij het einde en bij onderbreking van de werkzaamheden.
Zorg voor de nodige beveiliging tijdens de werkzaamheden.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
69
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Afgezonderd tewerkgestelde werknemer
De aannemer en zijn werknemers moeten zich houden aan de wetgeving i.v.m.
afgezonderd tewerkgestelde werknemer
Een werk dat in gevaarlijke omstandigheden moet worden uitgevoerd, mag niet
uitgevoerd worden door iemand die alleen werkt
Op het spoorwegterrein is dit het geval voor :
• Werken in "bepaalde" besloten ruimtes
•
riolering,
•
duikers onder het spoor
•
onder bepaalde bruggen
• ……
• Werken in elektrische hoogspanningsposten;
• Maar ook voor werken in de GEVARENZONE.
Als je in niet-gevaarlijke omstandigheden alleen wordt tewerkgesteld dan
moet je over een alarmmiddel ( bijvoorbeeld gsm, radio, ..) beschikken
zodat je hulp kan inroepen mocht het nodig zijn.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
70
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Wat met machines op en naast het spoor?
Een spoorgebonden werktuig mag tot op 1.2m van
de buitenzijde van de dichtsbijzijnde spoorstaaf
van het nevenliggend spoor komen
Een werktuig, dat naast het spoor werkt, mag niet
dichter dan 1.50 m van de dichtsbijzijnde
spoorstaaf van het spoor komen
Als dit niet kan gerespecteerd worden, moet er
een beveiliging toegepast worden
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
71
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Mobiele seinen
Rode vlaggen en rode borden in het spoor mogen enkel geplaatst,
herplaatst of weggenomen worden door gecertificeerd veiligheidspersoneel
van Infrabel.
Dit is eveneens het geval voor klappers op de sporen.
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
72
5. ANDERE RISICO’S EN GOEDE AFSPRAKEN
Mechanisch risico
Spantoestel (katrol)
Alle kabels en toestellen van de
bovenleiding staan onder een zeer grote
spanning. Wanneer men de BVL per
ongeluk aanraakt of aanrijdt , bestaat er,
naast het evidente risico van elektrocutie,
ook een mechanisch risico doordat het
breken of doorbranden van de kabels en
draden een bruuske verplaatsing kan
veroorzaken.
Tegengewicht
Kracht in de rijraden = minimaal1 ton
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
73
• Ken ik de risico’s waaraan ik
blootsta?
• Weet ik hoe de werfzone wordt
beveiligd?
• Ken ik de omvang van de
gevarenzone?
• Ken ik de uitwijkplaatsen en
hun toegangsmogelijkheden?
• Ken ik de verantwoordelijke
voor de uitvoering van het
werk?
• …
Veilig werken bij Infrabel - aannemers versie
01/10/2014
74
VRAGEN?
Veilig werken bij Infrabel - aannemers
versie 01/10/2014
75