TRANSPORTKOELING RCC Koude & luchtbehandeling Tekst: Anthony Bour Een duurzame oplossing voor temperatuurbeheersing Roep om schoner koeltransport neemt toe Sinds het einde van de jaren dertig van de vorige eeuw is het geconditioneerd transport van temperatuurgevoelige producten over de weg en via het spoor nagenoeg geheel afhankelijk van fossiele brandstoffen en koudemiddelen met een hoge GWP-waarde (Global Warming Potential). De huidige verbrandingsmotoren zijn aanzienlijk stiller, schoner en zuiniger dan de oudere modellen. Toch toch is de koel/vries-transportsector nog altijd afhankelijk van fossiele brandstoffen en koudemiddelen op basis van fluorkoolwaterstoffen (HFK’s). Koel/vrieswagen met aanhanger, voorzien van Thermo King CryoTec-systeem. 28 SEPTEMBER 2014 107 e JAARGANG TRANSPORTKOELING Koude & luchtbehandeling RCC Hergebruik van CO2 dat is teruggewonnen uit afvalprocessen. D e regelgeving en maatschappelijke druk hebben ertoe geleid dat de werkwijze van transporteurs in de Europese Unie (EU) aanzienlijk is veranderd. Duurzaamheid heeft de hoogste prioriteit voor wetgevers. Ze zijn vastberaden om koudemiddelen met een hoge GWP-waarde uit te faseren, de uitstoot van verbrandingsgassen te beperken en grenzen te stellen aan het geluidniveau in dichtbevolkte gebieden. Het alternatief In de afgelopen vijftien jaar heeft Thermo King, fabrikant van onder andere systemen voor temperatuurbeheersing tijdens koel/vries-transport, gewerkt aan de ontwikkeling van een technologische oplossing die voorziet in het gebruik van alternatieve fossiele brandstoffen en HFK’s , waar de transportbranche zo lang afhankelijk van is geweest. De alternatieve benadering van het systeem is gebaseerd op het gebruik van teruggewonnen en in de handel verkrijgbare vloeibare kooldioxide (R744 of CO2) in een indirect open systeem. In tegenstelling tot andere ‘cryogene’ systemen, waarbij het koudemiddel direct in de laadruimte wordt gespoten, maakt de CryoTechserie van Thermo King gebruik van verdampers geconstrueerd uit lamellen en buizen. Dit zijn warmtewisselaars waar het koudemiddel R744 door stroomt, en deze warmtewisselaars absorberen de warmte van de lading in de beladingsruimte voordat het koudemiddel buiten het voertuig wordt afgevoerd. Het hergebruikte R744 wordt onder druk in een door vacuüm geïsoleerde tank onder het chassis van de truck of trailer opgeslagen. Het koudemiddel stroomt naar de verdampers. Elk compartiment heeft een eigen verdamper en er kunnen tot maximaal drie compartimenten worden gekoeld. Een elektronisch expansieventiel dat wordt aangestuurd door de elektrische regelmodule, regelt de vloeistofhoeveelheid door elke verdamper. Op deze manier wordt het benodigd koelvermogen afgestemd op de temperatuur en warmteontwikkeling van de lading en wordt een constante temperatuur gehandhaafd. Net zoals bij traditionele koudemiddelen met HFK’s verandert het vloeibare R744 in een gas naarmate de druk daalt bij het passeren van het expansieventiel, en neemt het de warmte op die vrijkomt tijdens het afkoelproces. Een regelaar handhaaft de gasdruk boven het kritische punt van 5,5 bar zodat zich geen droogijs in de verdamper vormt. Zodra de vloeibare R744 verdampt en de temperatuur in de geïsoleerde ruimte daalt, wordt de damp uit de laadruimte afgevoerd via een geluiddemper. Dit is van belang met het oog op de gezondheid en veiligheid van de gebruikers en van de lading. Gemiddelde jaarlijkse CO2-emissie van drie systemen. 107 e JAARGANG SEPTEMBER 2014 29 TRANSPORTKOELING RCC Koude & luchtbehandeling Tank wordt bij een vulstation gevuld met R744/CO2. Vergelijkbaar met diesel Het systeem valt meer op door wat het niet heeft dan door wat het wel heeft. De vrachtwagen of oplegger wordt gekoeld met een systeem dat nagenoeg geen geluid produceert, omdat er geen gebruik wordt gemaakt van een dieselmotor en een compressorkoelsysteem voorzien van een HFK-koudemiddel. De R744 in de CryoTech-systemen wordt teruggewonnen uit een afvalproduct van industriële processen, dat anders in de atmosfeer zou worden uitgestoten. Er wordt tijdens het koelproces dan ook geen nieuwe kooldioxide uitgestoten door het systeem. De exploitatiekosten van een CryoTech-unit gedurende de levensduur zijn in grote lijnen vergelijkbaar met die van een gelijkwaardige traditionele unit aangedreven door een dieselmotor. Afhankelijk van de specifieke toepassing wint de ene varant het net van de andere. De aankoopprijs is waarschijnlijk iets hoger omdat er momenteel kleine aantallen worden geproduceerd. Dit wordt echter gecompenseerd door de langere levensduur, aangezien de onderdelen minder gevoelig zijn voor slijtage. Koelprestaties en geluid Het is aangetoond dat het koelvermogen van CryoTech-verdampers aanzienlijk groter is dan dat van een 30 SEPTEMBER 2014 107 e JAARGANG gelijkwaardige dieselunit, zowel bij het vervoer van verswaren als van diepvriesproducten. De temperatuur in een lege laadruimte kan tot vier keer sneller worden teruggekoeld met R744, waardoor het een uitstekende keuze is voor distributietransport waarbij de deur vaak wordt geopend. Nu meer landen overwegen om het geluidsniveau tijdens bezorging gedurende de avonduren aan banden te leggen – in navolging van de PIEK-norm in Nederland - hebben distributiebedrijven die in stedelijk gebied actief zijn en willen profiteren van verkeersarme uren een voertuig nodig met een geluidsniveau van 60 dBA of minder. Alle CryoTech-units zijn PIEK-getest en bieden een geluidsniveau dat tot negentig procent lager is dan dat van een standaard-dieselunit. koudemiddel. Tijdens het onderzoek werd van elke unit de impact op het milieu - dus de ecologische voetafdruk - gemeten. Bij de vergelijking werd rekening gehouden met belangrijke bronnen van CO2-uitstoot tijdens de gehele levensduur, zoals de uitstoot als gevolg van de energie die nodig is om de brandstoffen te produceren, en het gemiddelde aantal draaiuren op jaarbasis. Ook werd gekeken naar het brandstofverbruik en de uitstoot op basis van onafhankelijke ATPtestgegevens die alleen beschikbaar zijn voor dieselunits. Zoals verwacht bleek de CO2-uitstoot van de dieselunit in grote mate toe te schrijven aan de verbranding van deze fossiele brandstof. Hoewel de stikstofunit een vergelijkbare hoeveelheid brandstof verbruikt als de unit op R744, is er ongeveer driemaal meer energie nodig om stikstof te produceren dan een vergelijkbare hoeveelheid herwonnen R744. De totale voetafdruk in tonnen kooldioxide-uitstoot bij een levensduur van tien jaar werd als volgt vastgesteld: Ŕ%JFTFMVOJU UPO Ŕ4UJLTUPGVOJU UPO Ŕ$SZP5FDIVOJU UPO De resultaten, die sterk in het voordeel van de R744-unit zijn, waren niet heel verrassend. CIT Ekologik AB (Engberg et al.) voerde in 2002 een vergelijkbare levensduuranalyse uit waarbij dieselunits werden vergeleken met CryoTech-units. Uit het onderzoek bleek dat de kooldioxideunit zowel tijdens koeling als verwarming aanzienlijk minder gevolgen voor het milieu had dan de dieselunit. Impact op het milieu Is de CryoTech-oplossing nu ook echt beter voor het milieu? Ingenieurs van Thermo King berekenden tot in detail de ecologische voetafdruk van drie gelijkwaardige systemen. Het CryoTech-systeem (R744) werd eerst vergeleken met de meest recente unit op basis van 'traditionele' technologie (fossiele brandstof/HFK-koudemiddel) en met verschillende 'alternatieve' systemen die vloeibare stikstof gebruiken als Vulstations Uit het onderzoek is gebleken dat de Referentie Engberg P., Widheden J., Eriksson E., Life Cycle Analysis of temperature controlled foods by truck transport, Report, CIT Ekologik AB, A Chalmers Industriteknik Company. Warmtepompen ecologische voetafdruk van het systeem met herwonnen of teruggewonnen R744 die wordt gebruikt voor de CryoTech-serie, ongeveer 75 procent kleiner is dan die van een traditioneel dieselsysteem, en 68 procent kleiner dan een cryogeen systeem op stikstof. Maar alleen de ecologische voetafdruk maakt een oplossing nog niet commercieel interessant. De TCO (Total Cost of Ownership) van de CryoTechserie is ongeveer gelijk aan die van een vergelijkbaar dieselsysteem, maar de CryoTech-units presteren aanzienlijk beter als het gaat om het geluidniveau en de snelle temperatuurverlaging en/of temperatuurherstel in de laadruimte. Dankzij deze extra eigenschappen zijn de CryoTech-units zeer geschikt voor distributietoepassingen in stedelijk gebied. De enige beperking op dit moment is de beschikbaarheid van R744-vulstations. In de beginjaren na introductie was er weinig tot geen infrastructuur voor het vullen van CryoTech-units, maar in de loop der tijd zijn er op dit aspect grote stappen gemaakt. Bestaande tankstations voor diesel zijn bereid om installaties voor het tanken van R744 bij te plaatsen. Eind 2013 waren er ruim 40 R744-vulstations in acht Europese landen, en naar verwachting zal dit aantal in de komende jaren toenemen. Thermo King laat ook in dat kader zien dat het in deze technologie gelooft: er wordt aanzienlijk geïnvesteerd in onderzoek naar - en ontwikkeling van - toekomstige producten, en in de uitbreiding van het netwerk aan vulstations. Toekomst In de afgelopen decennia heeft de technische ontwikkeling van transportkoeling grote stappen voorwaarts gemaakt, en in de komende jaren zullen er ongetwijfeld meer innovaties volgen. De toekomst heeft veel interessants in petto. Het is immers duidelijk dat de branche niet alleen afhankelijk kan zijn van traditionele brandstoffen en HFK-koudemiddelen. Grote spelers binnen de branche passen bestaande en opkomende technologieën toe om hun klanten te voorzien van duurzame en geruisloze transportkoeling. Over de auteur De auteur is Product Manager Cryogenic Cooling & Passive Refrigeration Solutions - Chassis OEM Relationship (EMEA) bij Ingersoll Rand / Thermo king in Brussel, België. RCC K&L Meer informatie: www.thermoking.com op basis van het natuurlijke koudemiddel CO2 Airview Luchtbehandeling introduceert met de HP 90 warmtepompen een duurzame en milieuvriendelijke oplossing voor de productie van grote hoeveelheden warm tapwater. HP 90 Lucht/Water HP 90 Water/Water De HP 90 warmtepompen zijn uitgevoerd met het natuurlijke koudemiddel CO2, wat resulteert in diverse voordelen: t t t t t 8BUFSVJUUSFEF UFNQFSBUVSFO UPU ×$ &OFSHJF[VJOJH [FFS IPHF $01 NFU &*"TVCTJEJF NPHFMJKLIFJE 8BUFSVJUUSFEF UFNQFSBUVVS WBO ×$ CJK FFO CVJUFOMVDIUUFNQFSBUVVS WBO ×$ 0QUJNBMF XFSLJOH CJK IPHF %FMUB 5 ,PVEFUFSVHXJOOJOH PQUJPOFFM HFMJKLUJKEJHF QSPEVDUJF WBO XBSN FO LPVE XBUFS %BOL[JK EF[F VOJFLF LFONFSLFO [JKO EF $0 XBSNUFQPNQFO TQFDJBBM HFTDIJLU WPPS EF QSPEVDUJF WBO HSPUF IPFWFFMIFEFO XBSN UBQXBUFS JO POEFS NFFS IPUFMT DBNQJOHT TQPSUQBSLFO [XFNCBEFO [PSHDPNQMFYFO [JFLFOIVJ[FO FO EF JOEVTUSJF %F )1 $0 XBSNUFQPNQFO [JKO MFWFSCBBS JO MVDIUXBUFS FO XBUFSXBUFS VJUWPFSJOH FO [JKO EBOL[JK EF NPEVMBJSF DBQBDJUFJUTPQCPVX HFTDIJLU ENNIS MAAK K WPPS JO[FU JO FFO DBQBDJUFJUTSBOHF WBO O HP90 C 2 MET DE N E UPU L8 P TEPOM WARM 081 ND 01.D OP STA RS U VAKBE VAN DE ! 4 IE 201 ENERG Anders denken in klimaatoplossingen ADVISERING I ONDERSTEUNING I TOTAALOPLOSSING Airview Luchtbehandeling BV I 078 - 652 18 00 I www.airview.nl
© Copyright 2024 ExpyDoc