fictieve casus

UITNODIGING
STUDIEMIDDAG TAAL EN
DE PROCESARCHITECTUUR
EXAMINERING (PE)
18 SEPTEMBER 2014, ’S-HERTOGENBOSCH
Op donderdag 18 september 2014 organiseert CINOP Advies een studiemiddag voor het mbo
over taal en examinering. Tijdens deze middag onderzoeken we wat de Procesarchitectuur
Examinering (PE) kan betekenen voor de organisatie, de kwaliteitsborging en de
ontwikkeling van examens Nederlands.
Met de komst van centrale examens (COE) en
instellingsexamens op alle niveaus zijn er
grote veranderingen gaande in de
examinering van het Nederlands binnen het
mbo. Daarbij komt dat de meeste mboinstellingen bezig zijn met de implementatie
van de nieuwe Procesarchitectuur
Examinering (PE). Veel organisaties richten
hun handboek examinering in volgens de PE.
Tegelijkertijd zijn scholen op zoek naar een
effectieve manier om hun examens
Nederlands te organiseren, te ontwikkelen en
af te nemen. Hoe kan de PE daarbij
behulpzaam zijn?
VOOR WIE
• Voorzitters/leden van (centrale)
examencommissies
• Docenten Nederlands die een rol vervullen
bij de organisatie van de examinering
• Interne onderwijskundigen en examenspecialisten van mbo-instellingen
PROCESARCHITECTUUR EXAMINERING
Om scholen te helpen de kwaliteit van de examinering beter te borgen, heeft CINOP Advies in
opdracht van MBO Diensten – en in samenwerking met mbo-scholen – een digitale
Procesarchitectuur Examinering (PE) ontwikkeld.
Het PE-model is inmiddels voor veel scholen een behulpzaam denk- en proceskader voor het
opzetten van de examenorganisatie, het vormgeven van het examenhandboek, het inrichten van
een kwaliteitszorgsysteem en de professionalisering van examenfunctionarissen.
Procesarchitectuur Examinering
Zie ook: http://kwaliteitsborging.
examineringmbo.nl of download
het schema op www.cinop.nl.
DOEL
Kennismaken met de Procesarchitectuur
Examinering -in relatie tot recente
ontwikkelingen op het gebied van de
examens Nederlands (COE en instellings
examens)-.
PROGRAMMA
13.30 uur Inloop met koffie en thee
14.00 uur Welkom en opening
14.15 uur Interactieve presentatie: De PE in
relatie tot recente ontwikkelingen
bij examinering van Nederlands in
mbo-instellingen (door: Rena Punt
en Tessa van Velzen)
15.15 uur Korte pauze
15.30 uur Carrousel met workshops (twee
workshops naar keuze):
• De inrichting van de examen
organisatie voor Nederlands in
mbo-instellingen; actoren,
taken en rollen (door José Dams
en Tessa van Velzen)
• Kwaliteitsborging van de
examens Nederlands met de PE
en de PDCA; de examen
commissie in control (door Rena
Punt en Knup Fuhri)
• Het PE procesgebied ‘Kaders
stellen’ bij examens Nederlands:
wat zijn effecten van gemaakte
keuzes? (door Rena Punt en
Knup Fuhri)
• Het PE procesgebied
‘Constructie en vaststellen’ bij
Nederlands: wat komt er
allemaal bij kijken? (door José
Dams en Tessa ven Velzen)
16.50 uur Slotronde/afsluiting
17.00 uur Netwerkborrel met drankje
en hapje
NB: aan het eind van de bijeenkomst krijgt u een PE-scan
mee naar huis waarmee u snel de stand van zaken
rondom de examinering van taal binnen uw instelling in
beeld kunt brengen.
FICTIEVE CASUS:
NEDERLANDS BIJ ROC MAXIMA
In de bijgevoegde fictieve casus kijken we
mee met Jannie, taalcoördinator op ROC
Maxima. Per procesgebied van de
Procesarchitectuur Examinering (PE) gaan
we in op de vraag wat dit betekent voor de
examinering Nederlands, hoe we examen
organisatie en het proces zouden kunnen
inrichten en welke invulling de instelling
kan geven aan de kwaliteitsborging.
WAAR
CINOP, Stationsplein 14, ’s-Hertogenbosch
(direct gelegen naast NS station)
KOSTEN
Deelname is gratis
AANMELDEN
U kunt zich aanmelden via het aanmeld
formulier op www.cinop.nl (zie Agenda) of
een mail te sturen naar Trudy van Beugen,
[email protected].
MEER WETEN?
José Dams, [email protected]
Tessa van Velzen, [email protected]
Rena Punt, [email protected]
Knup Fuhri, [email protected]
www.cinop.nl
UITNODIGING
NEDERLANDS BIJ ROC MAXIMA
EN DE PROCESARCHITECTUUR
EXAMINERING
FICTIEVE CASUS TER INSPIRATIE: NEDERLANDS BIJ ROC MAXIMA EN DE PROCESARCHITECTUUR
EXAMINERING
We kijken mee over de schouder van Jannie, taalcoördinator op ROC Maxima. De afgelopen jaren heeft
Jannie zich ingezet voor het belang van het vak Nederlands. Waar Nederlands eerder bij veel opleidingen
was “weg geïntegreerd”, zijn er nu weer docenten Nederlands bij elke opleiding actief en liggen er harde
exameneisen. De docenten Nederlands op ROC Maxima zitten desondanks veelal op eilandjes: ze
ontwikkelen zelf materiaal, zoeken zelf een geschikte methode en bepalen zelf hoe, wat en wanneer ze
examineren.
PROCESGEBIED KADERS STELLEN
De centrale examencommissie heeft besloten om de
kwaliteit van de examinering bij Nederlands beter te
borgen. De commissie besluit Nederlands specifiek
op te nemen in het examenreglement en het
handboek van de instelling, zodat voor alle
generieke examens Nederlands op de instelling
dezelfde regels gaan gelden omtrent afname,
vrijstellingen, uitslag enzovoort. Verder is er
besloten dat er een aparte examencommissie wordt
opgericht voor de examinering van generieke
vakken, waaronder Nederlands. Dat betekent dat die
commissie verantwoordelijk is voor de generieke
examinering van Nederlands. Bovendien richt de
examencommissie een constructiegroep, een
vaststellingsgroep en een examenbureau in.
Jannie is tot voorzitter benoemd van deze generieke
examencommissie De eerste stap die de commissie
zet is om de kaders voor de generieke examinering
Nederlands uit te werken voor de instellingsexamens
(immers, de kaders voor de Centrale Ontwikkelde
Examinering zijn vastgelegd door het CVE). Zij zorgen
daartoe dat er de volgende documenten komen: de
taken en verantwoordelijkheden voor de generieke
examencommissie en voor andere examenfunctionarissen op dit vlak, de kaders op alle
procesgebieden van de PE, beschrijvingen van de te
volgen procedures en checklists en andere
instrumenten met name voor constructie en
vaststellen. Nadat deze documenten zijn vastgesteld
door de generieke examencommissie worden ze
opgenomen als addendum1 in het handboek
examinering van ROC Maxima.
PROCESGEBIED CONSTRUCTIE EN VASTSTELLEN
De constructiegroep, die door de generieke
examencommissie is opgericht, maakt een
inventarisatie, waaruit blijkt dat bijna alle sectoren
voor schrijfvaardigheid een examen hebben
ingekocht bij dezelfde leverancier, waar de docenten
erg tevreden over zijn. Voor de andere vaardigheden
(spreken en gesprekken voeren) geldt dat niet: er zijn
veel verschillende examens en lang niet alle examens
voldoen aan de criteria, die de generieke
examencommissie heeft vastgesteld. De constructiegroep gaat aan de slag om juist voor deze
vaardigheden examens te construeren die wel
voldoen aan de criteria. Hiervoor gebruiken ze de
1 Aangezien het een generieke examencommissie is, zullen er
vergelijkbare afspraken worden gemaakt voor de andere generieke
examens (rekenen, Engels) die ook in het addendum worden
opgenomen. Daar wordt hier verder niet op ingegaan.
checklists en formats die in het handboek zijn
opgenomen.
Daarna kan de vaststellersgroep aan de slag. Zij
gebruiken bij het vaststellen van de generieke
examens het vaststellingsformulier dat specifiek voor
taalexamens is toegevoegd aan het handboek
examinering. De generieke examencommissie stelt de
examens definitief vast. Het centrale examenbureau
archiveert de examens tenslotte in een examenbank.
HET PROCESGEBIED EXAMINEREN (AFNAME EN
BEOORDELING)
De examencommissie buigt zich over de vraag hoe ze
de kwaliteit van afnemen en beoordelen beter
kunnen borgen, zowel de Centraal Ontwikkelde
Examens als de eigen instellingsexamens. Op dit
moment gaat er veel lestijd verloren aan het afnemen
van gesprekken en presentaties. Bovendien
beoordeelt elke docent zijn eigen studenten en Jannie
weet uit ervaring hoe lastig het is om dan objectief te
beoordelen.
De examencommissie kiest er om die reden voor om
zowel de COE als de examens voor schrijven en
gesprekken voeren centraal af te nemen in ruimtes die
speciaal daarvoor worden ingericht. Er wordt
daarnaast en een pool taalassessoren opgericht die
willekeurig ingeroosterd worden om de instellings
examens te beoordelen. Toetsleiders die ook bij het
Centraal Ontwikkelde Examen (COE) worden ingezet,
zullen de schrijfexamens gaan klaarzetten en
afnemen. Het examenbureau zorgt er vervolgens voor
dat alle examens willekeurig aan beoordelaars worden
doorgestuurd. Zo wordt voorkomen dat docenten
hun eigen studenten beoordelen en wordt de
werkdruk evenredig onder de beschikte beoordelaars
verdeeld. Voor de examens gesprekken voeren wordt
er een periode gepland waarop deze examens zullen
worden afgenomen steeds door twee docenten
Nederlands. Die docenten worden door het examen
bureau ingeroosterd.
De examens voor spreekvaardigheid worden echter
decentraal georganiseerd. De examens worden wel
centraal geconstrueerd en vastgesteld, zodat de
uniformiteit van de examens toch zoveel mogelijk
gegarandeerd kan worden.
Zodra alle examens beoordeeld zijn, worden de
beoordelingen door het examenbureau verzameld en
verwerkt. Vervolgens wordt aan de generieke examen
commissie voorgelegd of de resultaten kunnen
worden vastgesteld. Pas daarna worden die cijfers
verstuurd naar de examenbureaus van de betreffende
sector, die de cijfers immers nodig hebben als ze gaan
diplomeren.
PROCESGEBIED DIPLOMEREN
Bij ROC Maxima is afgesproken dat de decentrale
examencommissie integraal verantwoordelijk is voor
de diplomering (dat wil zeggen inclusief Nederlands).
Het examenbureau van de betreffende sector
controleert of de student aan alle eisen voldoet, ook
voor generiek Nederlands, en de decentrale examen
commissie stelt dat resultaat vast. Vervolgens neemt
de decentrale examencommissie een besluit over het
(integrale) diploma en zorgt het examenbureau
ervoor dat de diploma’s worden opgemaakt om
ondertekend te worden door de student en de
examencommissie. Ook worden de diploma’s door
het examenbureau gearchiveerd waarmee de laatste
stap in de PE gezet is.
Hoewel docenten nog erg moeten wennen aan de
nieuwe route waarop examens worden
geconstrueerd, vastgesteld, afgenomen en
beoordeeld, is Jannie erg tevreden, want de evaluaties
laten zien dat generiek Nederlands nu bij elke
opleiding hetzelfde betekent: iedereen weet waar hij
aan toe is. Ook blijkt dat de deskundigheids
bevordering zijn vruchten heeft afgeworpen,
aangezien iedereen nu weet wat hij moet doen en hoe
hij te werk moet gaan. De generieke
examencommissie heeft in het hele proces gewerkt
volgens de PDCA-cyclus: gepland, gemonitord en
geëvalueerd. Zo heeft de commissie invulling gegeven
aan de kwaliteitsborging. Bovendien heeft de centrale
examencommissie zo veel meer zicht op de kwaliteit
van het examineringsproces en dat komt uiteindelijk
de student en de school ten goede.
www.cinop.nl

Download Report