Procedure hygiënische handontsmetting

Algemene Procedure
Handhygiëne: handontsmetting
Zoektermen
Ontsmetten,
handen
In voege van
Status
Definitief
S. Dierckxsens
R. Verstraete
Mevr.V. Baekelandt
mevr. G. Peeters
IPSG 5
Herziening op
Auteur
Verantw. dep.
Machtiging
JCI-standaard
15/11/2013
Versie
2
Pg
1/4
Handtekening
Handtekening
Handtekening
1 Doelstelling
De handen vormen de belangrijkste overdrachtsweg van micro-organismen. Het
ontsmetten van de handen door het inwrijven met handalcohol is een sterk aanbevolen
techniek. Het ontsmetten van de handen wordt beschouwd als de meest doeltreffende
maatregel ter preventie van infecties.
De norm voor het behalen van de doelstelling wordt op een naleving van >70% gesteld.
2 Toepassingsgebied
Alle AZ Monica medewerkers moeten de handhygiëne voorschriften volgen.
3 Verantwoordelijke
3.1 Verantwoordelijk voor de uitvoering van de procedure
De directie is verantwoordelijk voor de uitvoering van het handhygiënebeleid.
3.2 Verantwoordelijk voor de borging van de procedure
Leidinggevenden zijn verantwoordelijk voor de borging van het beleid.
Elke medewerker is zelf verantwoordelijk, alsook elk lid van de hiërarchische lijn is
medeverantwoordelijk.
3.3 Verantwoordelijk voor de controle van de procedure
Leidinggevenden en team ziekenhuishygiëne zijn verantwoordelijk voor de controle van
het beleid.
4 Bevoegdheden, kennis en vaardigheden
/
1/04/2014
Een uitgeprinte procedure is maximum 1 maand geldig
pag. 2/4
5 Werkwijze
5.1 De 5 indicaties voor een handontsmetting
De handen moeten ontsmet worden in alle hierna vermelde indicaties, ongeacht het al
dan niet dragen van handschoenen.
Aanwijzing
Reden
Voorbeelden
1. Onmiddellijk vóór contact Om de patiënt te beschermen  Hand geven
tegen de transiënte flora(*)  Arm aanraken
met de patiënt
van de handen van de  Hulp bij stappen
zorgverlener
 Pols/bloeddruk nemen
 Palperen van het abdomen
2. Onmiddellijk vóór een Om de patiënt te beschermen  Contact met mucosae
zuivere
of
invasieve tegen de transiënte flora(*)
(oogdruppels,
dentale
handeling
van de handen van de
zorg, aspireren secreties)
zorgverlener
 Contact met niet-intacte
huid (wondzorg, injectie)
 Contact met medische
instrumenten
of
voorwerpen
(katheter
plaatsen,
openen
drainagesysteem)
 Voorbereiding van voeding
of medicatie
3. Na
blootstelling
aan Om de zorgverlener en de
biologische
vloeistoffen, omgeving te beschermen
ongeacht het al of niet
dragen van handschoenen
4. Na het laatste contact met Om de zorgverlener en de  Hand geven
de patiënt en eventueel omgeving te beschermen
 Arm aanraken
zijn nabije omgeving als
 Hulp bij stappen
men hem verlaat
 Pols/bloeddruk nemen
 Palperen
abdomen
5. Na contact met de nabije Om de zorgverlener en de
omgeving van de patiënt, omgeving te beschermen
zelfs zonder contact met
hem





van
het
Vervangen bedlinnen
Aanpassen infuussnelheid
Uitschakelen alarm
Vastnemen bedsponde
Reinigen nachttafel
pag. 3/4
5.2 Techniek voor handontsmetting
1. Voldoe aan de basisvereisten handhygiëne (Zie AZ Monica beleid “Handhygiëne”).
2. Neem voldoende hoeveelheid handalcohol om de handen volledig te bedden
(individueel verschillend) en wrijf de handen in (totdat ze droog zijn) op de volgende
wijze:
a. Handpalm tegen handpalm.
b. Rechter handpalm over linker handrug en linker handpalm over rechter
handrug.
c. Handpalm tegen handpalm met de vingers van beide handen tussen
elkaar.
d. Achterkant van de vingers in de tegenovergestelde handpalm brengen en
de vingers tegen deze handpalm heen en weer wrijven.
e. De duim van elke hand goed inwrijven met de palm van de andere hand.
f. De vingertoppen van elke hand draaiend inwrijven in de palm van de
andere hand.
g. De pols van elk hand met de palm van de andere hand.
 Duur van de volledige procedure: 20 – 30 seconden.
!!! Als de handen zichtbaar bevuild zijn of in geval van contact met een besmette
patiënt, moet de ontsmetting met handalcohol absoluut voorafgegaan worden door het
wassen met water en zeep. Organisch materiaal inactiveert de werking van de
ontsmettende stof (zie AZ Monica procedure “Handen wassen met water en zeep”).
Bij het aansluitend aantrekken van handschoenen moeten de handen volledig droog zijn
(zie AZ Monica procedure “Handschoengebruik”).
6 Definities en afkortingen
Handdesinfectie
Handdesinfectie is het door middel van een handalcohol snel reduceren van de
transiënte en residente flora die op de handen aanwezig is.
pag. 4/4
Transiënte flora
De transiënte flora omvat, naast deze opgestegen residente flora, ook microorganismen die worden opgenomen tijdens de zorgverlening of bij contact met personen
en/of voorwerpen in de omgeving. De samenstelling van de transiënte flora is dus
afhankelijk van de contacten die de huid heeft en is bijgevolg erg wisselend. Vooral
deze transiënte flora geeft aanleiding tot kruisinfecties.
Residente flora
De residente flora ontwikkelt zich in de microscopische huidplooien en in de lumina van
de talgklieren en de haarfollikels. Van daaruit groeit deze naar de oppervlakte toe en
vermengt zich met de transiënte flora die zich op de oppervlakkige epitheellagen
bevindt. De virulentie van de residente flora is laag. Residente flora is zelden de oorzaak
van infecties tenzij zij in een steriele plaats binnengebracht wordt bij invasieve
procedures zoals een heelkundige ingreep, een punctie, een katheterisatie, …
7 Aandachtspunten/ opmerkingen
Indien de handen niet voldoende droog zijn bij het aantrekken van de steriele
handschoenen, kan de niet verdampte alcohol irriterend inwerken op de huid (zie AZ
Monica procedure “Handschoengebruik”).
Het gebruik van voedende crèmes voor de handen is noodzakelijk voor het behoud van
een gezonde huid (vochtigheid, elasticiteit, …). Gebruik deze handcrèmes na het
beëindigen van de werkdag.
8 Gerelateerde documenten
-
AZ Monica beleid “Handhygiëne”
AZ Monica procedure “Chirurgische handontsmetting”
AZ Monica procedure “Handen wassen met water en zeep”
AZ Monica Procedure “Handschoengebruik”
9 Referenties/ verwijzingen/ literatuur
-
Hoge gezondheidsraad „Aanbevelingen inzake handhygiëne tijdens de
zorgverlening‟ (2009).
Centers for Disease Control and Prevention (CDC) „Guideline for Hand Hygiene
in Health-Care Settings‟ (2002).
World Health Organization „WHO Guidelines on Hand Hygiene in Health Care‟
(2009).
Werkgroep infectiepreventie „Handhygiëne medewerkers‟ (2007).
Werkgroep infectiepreventie „Persoonlijke hygiëne medewerkers‟ (2008).

Download Report