Jaarverslag 2013

Jaarverslag
Centrum voor Jeugd en Gezin
Leiden
2013
Voorwoord
U ontvangt hierbij het jaarverslag van Centrum voor
Jeugd en Gezin Leiden (CJG) 2013. Het afgelopen
jaar stond voor een belangrijk deel in het teken van
de komende transities in 2015. Tegelijkertijd gaat de
zorg voor kinderen en gezinnen onverminderd door
en blijven wij ouders en jongeren ondersteunen bij
vragen en zorgen.
Met trots kan ik u vertellen dat een belangrijke
ambitie van ons is gerealiseerd. Sinds afgelopen jaar
hebben we 4 Centra voor Jeugd en Gezin, verspreid
over Leiden.
Met deze 4 centra kunnen we ouders van informatie
en advies voorzien, ’betrokken, betrouwbaar,
deskundig en dichtbij’. Met het realiseren hiervan
hebben we tegelijkertijd ook een belangrijke stap
kunnen zetten in de synchronisatie van de werk­
gebieden zodat we met elkaar wijkgericht kunnen
ondersteunen en werken.
Naast het realiseren van de 4 CJG’s leest u in dit
verslag wat we nog meer hebben gedaan om onze
ambities en speerpunten te realiseren. We hebben
geconstateerd dat het van belang blijft het aanbod
van het CJG onder de aandacht te brengen en dat
we nieuwe mogelijkheden kunnen benutten om
ouders en jongeren te bereiken. Ook over de samen­
werking tussen de kernpartners en overige partners
in de wijk willen we u informeren. Het CJG is een
netwerkorganisatie en we merken dat steeds meer
partners ons weten te vinden.
2
JAARVERSLAG 2013
Het allerbelangrijkste speerpunt voor 2013 was het
vormgeven van de samenwerking mét de ouders
als basis voor alle ondersteuning en hulpverlening.
U leest in dit verslag hoe GGD (Jeugdgezondheids­
zorg) en Kwadraad (Maatschappelijk werk) hier verder
vorm aan hebben gegeven.
Als laatste willen we u informeren over de start van
de proeftuinen ter voorbereiding op de transities
van Jeugdzorg in 2015.
Ik wens u veel plezier met het lezen van dit jaar­
verslag.
Namens de managers van
Bureau Jeugdzorg
Kwadraad (Maatschappelijk werk)
GGD (Jeugdgezondheidszorg )
en gemeente Leiden
Marga van Moorsel
Coördinator CJG
JAARVERSLAG 2013
3
Inhoud: Speerpunten 2013
1. Centrum voor Jeugd en Gezin:
Bereikbaarheid en Bekendheid
7
Bereikbaarheid7
Opening CJG Midden
7
Opening CJG Noord
7
Bekendheid8
CJG-opvoedkrant8
Het CJG in beeld
8
CJG en social media
8
Ouders Voor Elkaar
9
Facebook9
Bloggen9
Voorlichting 9
Laagdrempelige activiteiten
10
Het mamacafé
10
Scheidingscafé 11
Week van de opvoeding
12
Workshop pesten: wat kan ik er tegen doen?
12
2. Samenwerking 13
Samenwerking netwerkpartners 18
Samenwerking huisartsen
18
Samenwerking in zorgteams scholen
19
Samenwerking kinderdagverblijven
en peuterspeelzalen 19
Samenwerking Kinderhaven 20
Alert4You20
Samenwerking Verloskundigen
21
3. Eigen kracht van ouders! 23
Sociale Netwerk Strategieën Digitaal dossier
Gezamenlijk inschatten Zorgbehoeften
4. CJG transitieproof? Van indiceren naar arrangeren Proeftuinen Sociale Wijkteams Samenvatting 23
23
24
25
25
25
26
27
Interne samenwerking teams 13
Scholingsplan 13
Reacties van teamleden over de samenwerking Gebiedsindeling14
Aanbod CJG
15
Baby in beeld
15
Peutermanieren en Peuter in zicht
16
Beter omgaan met pubers
16
Family Transitions
17
ExposeYour 18
4
JAARVERSLAG 2013
JAARVERSLAG 2013
5
Speerpunt 1: Bereikbaarheid en Bekendheid
De belangrijkste speerpunten voor 2013 waren
gericht op het vergroten van de bekendheid en
bereikbaarheid van het CJG.
Bereikbaarheid
Om te beginnen hebben we het afgelopen jaar onze
ambitie gerealiseerd om, verspreid over de stad
Leiden en in de buurt van ouders en jongeren,
4 inlooppunten te hebben waar ouders, jongeren
en professionals terecht kunnen met vragen over
opvoeden en opgroeien.
Met de verhuizing van CJG Midden naar het
Gezondheidscentrum Leiden aan de Oosterkerk­
straat 1 en met de realisatie van de bouw en het
intrekken van verschillende partners in ‘Het Gebouw’
aan het Arubapad in Leiden Noord hebben we een
belangrijk doel verwezenlijkt.
Leiden. Dit gezondheidscentrum ligt op een unieke
plek in de stad in het voormalig arbeids­bureau
aan de rand van het centrum van Leiden. In het
gezondheidscentrum zijn naast het CJG ook
een huisartsenpraktijk, een apotheek, SMCfysiotherapie, psycho­logen, logopedist en diëtisten,
een homeopaat en bekkenbodemspecialist geves­
tigd. In korte tijd is dit gezondheidscentrum van
de grond gekomen en 11 april 2013 werd het
Gezondheidscentrum Leiden geopend door wethou­
der Roos van Gelderen.
Opening CJG Noord
Opening CJG Midden
Het CJG Midden is afgelopen jaar verhuisd van
de Burggravenlaan naar het Gezondheidscentrum
Het CJG Noord is gevestigd in ‘Het Gebouw’. Een
multifunctionele ontmoetingsplek in Leiden Noord
waar zorg, welzijn, cultuur en onderwijs samenkomt.
Op 15 mei 2013 werd ‘Het Gebouw’ feestelijk
geopend! Onder toeziend oog, en onder leiding
van het swingende duo ‘Rood en Wit’, opende
wethouder Frank de Wit samen met kinderen
6
JAARVERSLAG 2013
JAARVERSLAG 2013
7
van de drie scholen en peuterspeelzaal dit multi­
functionele gebouw.
Op deze 4 CJG-locaties is veel informatie te vinden
over opvoeden en opgroeien:
• folders en brochures over allerlei thema’s gerela­
teerd aan opvoeden, opgroeien en gezondheid,
zoals tanden poetsen, slapen, seksuele ontwikke­
ling, chatten en gamen, pesten maar ook over
omgaan met de kinderen bij scheiding.
• cursusoverzicht van het CJG-cursusbureau,
van Maatschappelijk werk van Kwadraad, en
van andere organisaties in de wijk zoals van
JES Rijnland.
• Informatie over activiteiten in de wijk.
Naast deze informatie die toegankelijk is voor ieder­
een, kunnen ouders hun vragen stellen aan professio­
nals van het CJG. De CJG-assistente
kan ouders in contact brengen met hen.
Bekendheid
Naast de gebruikelijke informatie op de vindplaatsen
hebben we afgelopen jaar meer gedaan om de
bekendheid van het CJG te vergroten, zowel naar
ouders als naar professionals. Een greep van de
uitgevoerde acties het afgelopen jaar:
•
•
•
•
•
8
Opvoedkrant
Promotiefilmpje
Platform voor Ouders; ‘Ouders voor elkaar’
Facebook
Voorlichting en rondleidingen
JAARVERSLAG 2013
gers. Ouders vertellen verhalen over hun dagelijkse
opvoedpraktijk. De eerste berichtjes zullen in 2014
te vinden zijn op de site.
CJG-opvoedkrant
Eind augustus hebben alle huishoudens in Leiden
een CJG-krant ontvangen. Een krant met informatie
en tips over opvoeden en opgroeien en met reacties
van ouders voor ouders.
Voorlichting
Ieder jaar proberen we zoveel als mogelijk aan
te sluiten bij bestaande groepen van ouders of
programma’s van andere organisaties. Hierdoor
kunnen we het CJG onder de aandacht brengen
maar belangrijker nog, het is vaak een mooie manier
om in gesprek te komen met ouders of jongeren.
Twitter. We willen ouders de mogelijkheid bieden om
met elkaar in gesprek te gaan op een manier die bij hen
past. Dat is de reden waarom we onze mogelijk­heden
hebben uitgebreid met de volgende onderdelen:
Het CJG in beeld
Om ouders op een andere manier helder te maken
wat het CJG voor ze kan betekenen, hebben we een
promotiefilmpje laten maken die te vinden is op onze
website www.cjgleiden.nl.
CJG en social media
Naast de bereikbaarheid op de locaties zijn we steeds
op zoek naar manieren waardoor ouders en jongeren
makkelijk aan informatie kunnen komen. Het CJG
beschikt over een website waar ouders, jongeren
en professionals informatie kunnen vinden:
www.cjgleiden.nl en jongeren kunnen informatie
vinden en chatten via www.hoezitdat.info. Steeds
meer ouders bereiken elkaar via Facebook, chat of
Ouders Voor Elkaar
Sinds 2013 is het CJG Leiden een platform voor
ouders rijker. Dit platform heet ‘Ouders Voor Elkaar’
en biedt ouders uit Leiden een digitale ontmoetings­
plek waar vragen, twijfels en ideeën tussen ouders
onderling kunnen worden uitgewisseld.
Facebook
Ook Facebook blijkt een prettige informatiebron
voor ouders. CJG Leiden is hier onlangs mee gestart.
Zie www.facebook.com/cjgleiden.
Bloggen
Naast de gebruikelijke informatie over opvoeden en
opgroeien zijn we eind 2013 ook gestart met blog­
Al voor het derde jaar sluiten we aan bij de groep
Moeders in de Buurt van JES Rijnland. Dit programma
biedt moeders een cursus ‘Opvoeden en zo’ en helpt
moeders bij vragen over opvoeden. Tijdens één van
de bijeenkomsten van deze groep legt een mede­
werker van het CJG uit wat ons aanbod is en waarvoor
ouders en jongeren bij ons terecht kunnen.
Waar kan, sluiten medewerkers van het CJG aan
bij informatieavonden – en ochtenden op scholen,
peuterspeelzalen of kinderdagverblijven om het
CJG onder de aandacht te brengen en hebben
we verschillende voorlichtingsbijeenkomsten
kunnen verzorgen op opleidingen voor professionals.
Met deze voorlichting aan onze toekomstige
professionals in het veld, willen we kennis over
het CJG vergroten en bestendigen in de toekomst.
We hebben voorlichting gegeven aan onder andere:
• Studenten aan de opleiding Pedagogiek van
de Hoge School Den Haag
• Studenten van de opleiding voor pedagogisch
medewerker van Estro
• Huisartsen in opleiding.
JAARVERSLAG 2013
9
Met deze laatste groep hebben we afgelopen jaar
voor het eerst samengewerkt door het bieden van
praktijkleerplek. Huisartsen in opleiding konden
bellen met verschillende medewerkers: doel was
kennismaken met het CJG en haar mogelijkheden
enerzijds en het praktisch oefenen in het vertalen
van theoretisch opgedane kennis naar vragen om
advies en informatie in de praktijk anderzijds.
Dit is zeer positief ervaren waardoor dit volgend jaar
opnieuw zal plaatsvinden.
10
kundige, een verpleegkundige uit het CJG, en met
ondersteuning van Reos en BplusC Leiden is na
zorgvuldige voorbereidingstraject het idee van een
mamacafé geboren. In september 2013 werd voor
de eerste keer het mamacafé georganiseerd in
de bibliotheek in Leiden Noord in Het Gebouw.
Dat hier behoefte aan was bleek uit de eerste bijeen­
komst waar zo’n 40 jonge moeders uit
Leiden en omgeving met hun kroost op af kwamen.
Laagdrempelige activiteiten
Belangrijke functie van het CJG is om ouders mét
elkaar in gesprek te laten gaan. Ouders krijgen
informatie het liefst van andere ouders, familie of
vrienden. Het CJG fungeert als platform en wil op
deze manier ontmoeting faciliteren en uitwisseling
stimuleren. Het afgelopen jaar zijn in dit kader twee
nieuwe initiatieven ontstaan waar het CJG in samen­
werking met partners vorm aan heeft gegeven.
Afgelopen jaar is het mamacafé drie keer georgani­
seerd met veel succes. Met deze ervaringen zijn
de voorbereidingen voor 2014 in gang gezet.
Het mamacafé kent een kerngroep bestaande uit een
verloskundige, lactatiekundige en verpleegkundige.
Zij zijn afwisselend bij de bijeenkomst aanwezig.
Met input voor thema’s van de moeders kunnen
de bijeenkomsten in 2014 gevuld worden. Iedere
bijeenkomst wordt een thema besproken en is een
deskundige aanwezig voor eventuele vragen.
Het Mamacafé
In 2012 zijn de eerste voorbereidingen getroffen om
op initiatief van een verloskundige, pas bevallen
moeders bij elkaar te laten komen. Zij herkende bij
jonge moeders een behoefte om andere jonge
moeders te ontmoeten en informatie en ervaringen
uit te kunnen wisselen. In samenwerking met lactatie­
Enkele reacties:
• Het heeft aan die verwachtingen voldaan,
daarnaast vond ik het een erg ontspannen sfeer,
opvallend dat alle kindertjes zo rustig waren.
• Het viel me wel op dat de bezoeksters behoor­
lijk homogeen waren (wit, borstvoeding gevend,
hoog opgeleid).
• Voor mezelf denk ik niet dat ik het mamacafé
nodig heb om informatie te krijgen of sociale
contacten te hebben, maar het is een leuk
extraatje.
• Boven verwachting! Het was erg druk, leuke
gastspreker geregeld, en een hoop mama’s met
JAARVERSLAG 2013
ook oudere kindjes waar mijn dochter mee kon
spelen.
• Ik vond het erg gezellig. De informatie over het
dragen vond ik heel fijn, ook de mogelijkheid
naderhand nog vragen aan de draagconsulen­
ten te kunnen stellen en met andere moeders
hierover te praten.
• Het was wel veel grootschaliger dan ik had
verwacht (wat natuurlijk wel voor jullie succes
spreekt!), maar de naam café is misschien niet
echt de juiste, dat impliceert voor mij iets kleins,
knus.
• Het voldeed helemaal aan mijn verwachtingen.
En oversteeg het zelfs: wat waren er veel mama’s
en kindjes? Zo vreselijk gaaf en gezellig.
de avond presenteren de organisaties zich kort zodat
ouders daarna met de voor hen belangrijke organisaties
of diensten in gesprek kunnen gaan. Vanuit het CJG is
een maatschappelijk werker aanwezig om vragen te be­
antwoorden.
Voor ons als CJG een nieuwe samenwerking met
partijen buiten de zorg. De eerste avond bleek de
opkomst mager. In de evaluatie kwam echter naar
voren dat alle partijen de aanwezigheid van het CJG
als zorgpartij van meerwaarde vonden. De ouders die
kwamen, gaven allen aan dat de aanwezigheid van
alle partijen op één plek een meerwaarde was. Alle
ouders die er waren hadden vragen aan de aanwezige
maatschappelijk werker.
Voor ons rede om in 2014 nogmaals een scheidings­
café te organiseren.
Scheidingscafé
Relatie- en/of scheidingsproblemen zijn veelvoor­
komend. Ook in onze regio komt dit veel voor. Helaas
gaat dat niet altijd goed en eindigen ouders in een
vechtscheiding. Kinderen kunnen hierbij in de knel
komen. Voor het CJG ligt hier een belangrijke preven­
tieve taak maar ook een ondersteunende en hulpverle­
nende taak.
In samenwerking met Hoevens Makelaardij, Katwijks
Hypotheekhuys, Verhees notarissen en RWV
Advocaten heeft het CJG Leiden en CJG’s uit de om­
geving het afgelopen jaar o.a. in Leiden een schei­
dingscafé georganiseerd. Doel van dit café is om
ouder(s) in scheiding op één plek informatie en per­
soonlijk advies te bieden over alle zaken die je als ou­
der tegenkomt rond een scheiding. Aan het begin van
JAARVERSLAG 2013
11
Week van de opvoeding
Afgelopen jaar hebben we in samenwerking met de
Hogeschool Leiden, praktijk ‘Eigen kracht’ en JES
Rijnland lezingen en workshops georganiseerd rond
het thema pesten. Dit keer was er vooral aandacht
voor de rol en ondersteuning van ouders.
Workshop pesten: wat kan ìk er tegen doen?
Pesten heeft grote impact op het huidige en toe­
komstige leven van een kind. Ouders weten niet
altijd dat hun kind gepest wordt en wat ze kunnen
doen om hun kind hierin te begeleiden?
Speerpunt 2: Samenwerking
Interne samenwerking teams
Na het volgen van deze workshop weten ouders:
• Het verschil tussen plagen en pesten;
• Waarom en wanneer er wordt gepest;
• Hoe signalen van pesten te herkennen;
• Wat ze kunnen doen als ouder als hun kind
gepest wordt;
• Hoe het kind weerbaarder wordt tegen pesten.
Scholingsplan
De inzet en samenwerking van de CJG-medewerkers
bepaalt in hoge mate de kwaliteit van onze zorg­
verlening. De CJG-medewerkers zijn dus het belang­
rijkste kapitaal van het CJG. Ontwikkeling van
medewerkers op vakinhoudelijke competenties is de
verantwoordelijkheid voor de moederorganisatie zelf.
Ontwikkeling van medewerkers op CJGcompetenties is een verantwoordelijkheid voor het
gehele CJG en dus voor alle kernpartners.
Voor de CJG-medewerkers zijn de volgende
CJG-competenties van belang:
• Vraaggericht werken
• Klantversterkend werken
• Omgevingsgericht werken
• Samenwerkingsgericht werken
• Werken in een netwerkorganisatie
Afgelopen jaar heeft een regionale werkgroep
scholing, bestaande uit een vertegenwoordiging
van de kernpartners, een scholingsplan opgesteld.
Het draagt bij om de doelstellingen en nieuwe
ontwikkelingen van het CJG te realiseren.
Het resultaat hiervan is, competente CJGmedewerkers die klant-, vraag- en samenwerkings­
gericht werken. Gestart werd met de competentie
‘samenwerkingsgericht werken’. Alle medewerkers
van de kernpartners hebben onder begeleiding van
JSO deze compe­tentie onder de loep genomen en
besproken met elkaar. Om de samenwerking verder
12
JAARVERSLAG 2013
vorm te geven hebben de teams verschillende acties
ondernomen zoals o.a.:
• Een kijkje in de keuken van elkaars discipline en
met elkaar meelopen;
• Elkaar eerder aanspreken en betrekken;
• Multidisciplinaire intervisie n.a.v. casuïstiek.
Ervaringen van CJG-medewerkers met betrekking
tot de samenwerking:
Maatschappelijk werk:
• Het is een meerwaarde om multidisciplinair in
de CJG’s te werken.
• Het feit dat de lijnen zo kort zijn, heeft als
gevolg dat er meer preventief gewerkt wordt,
aangezien de hulpverlening beter en goed op
elkaar afgestemd, verloopt.
• Elkaar frequent fysiek zien maakt dat de samen­
werking verbetert. We kunnen elkaar op die
manier makkelijk informeren en consulteren.
Het CJG-overleg alleen is niet voldoende.
Verbeterpunten:
• Vanuit de praktijk blijkt dat de achterliggende
gedachte van het CJG niet altijd bekend is;
eveneens zijn niet alle CJG-locaties voldoende
vindbaar voor klanten.
• Klanten weten het CJG met name te vinden
middels doorverwijzing van een huisarts, school,
ketenpartner of middels het sociaal netwerk.
JAARVERSLAG 2013
13
Het contact met organisaties in de wijk
verdient aandacht.
• Het aanstellen van vaste contactpersonen
maakt dat samenwerking en toeleiding soepeler
kan verlopen.
Jeugdgezondheidszorg:
• Gezamenlijke CJG-overleggen en scholingen,
en elkaar vinden op de werkvloer werkt het
beste.
Medewerkers Bureau Jeugdzorg:
Omdat er op dit moment nog geen faciliteiten
beschikbaar zijn, beperken de contacten zich tot
eens per maand bij de CJG-overleggen. Maar
wordt er gestreefd naar het werken op de verschil­
lende locaties. Waar dit al gebeurt merken de
mede­werkers dat dit positief werkt. De contacten
die er zijn worden als zinvol en inspirerend ervaren.
• We zijn direct beschikbaar bij vragen,
door aanwezig te zijn in het CJG of telefonisch.
• Er worden al enkele gesprekken gevoerd op het
CJG met cliënten. Dit heeft zeer positief uitge­
pakt. Het heeft drempelverlagend gewerkt.
Bijkomend voordeel is dat er, als het nodig is,
direct contact gezocht kan worden voor overleg
met de huisarts, of orthopedagoog in hetzelfde
gebouw.
• Vanuit BJZ zijn we wekelijks aanwezig op het
CJG en organiseren we mede activiteiten voor
de buurt. Dit geeft voor ouders een bekend
gezicht waardoor de drempel lager is om ook bij
lastige opvoedings- en gezinsproblematiek
langs te komen voor een gesprek.
14
JAARVERSLAG 2013
• Door gezamenlijk in het CJG een zaak op te
pakken zijn er snelle contacten gelegd. Dit heeft
verder gewerkt tot een soepele overgang van
voorliggende zorg naar geïndiceerde zorg.
• Door het werken op het CJG kon BJZ een keer
gelijk in gesprek met een ouder die vragen
had over de verschillende vormen van hulp
(in het onderwijs, politie en jeugdzorg) en een
oplopende opvoedingscrisis. Ik kon haar gelijk
uitleg geven over de routes en processen en
haar zorgen deels wegnemen, noteren en direct
mijn collega’s betrekken.
• Op locatie werken en aanwezig zijn bij overleg­
gen waar je alle andere collega’s van andere
organi­saties spreekt werkt heel goed. Je kan
veel van elkaar leren en verder helpen en dat is
toch ons gezamenlijke doel. Ook afstemming
over 1G1P’s lopen soepeler. Het multidisciplinair
werken werkt inspirerend!
Aanbod CJG
Vanuit het CJG Cursusbureau worden jaarlijks
verschillende cursussen en informatieavonden
gegeven voor ouders met baby’s t/m ouders
met pubers.
Indeling gebied CJG
85
82
_^
^
_
72
_ _
^
^
73
70
61
90
01
51
West
!
_
^
14
50
56
54
92
De cursussen hebben een preventief karakter en zijn
gericht op het vergroten van kennis en vaardigheden
van ouders rond bepaalde fases van hun kind.
Daarnaast biedt de cursus of informatieavond de
ouders de mogelijkheid met elkaar in gesprek te
gaan. Ouders geven aan hier behoefte aan te heb­
ben en dit als prettig te ervaren.
_
_^
^
_
^
53
_
^
_
^
00
_
_^
^
02
_
^
15
16
11
Midden
12 13 !17
03
Zuid
19
41
43
_45
^
52
! 32^
_
_
^
18
_10
^
49
40
_
^
^
__
^
44
!
93
Noord
31
20
60
_
_^
^
_
^
_
^
91
_
^
_
^
81
_
^
30
74
62
80
71
_^
^
_
^
_
_
^
83
84
42
_
48 ^
46
Hieronder volgen een paar voorbeelden van cursus­
sen met hierop de reacties van deelnemende ouder:
_
^
47
57
55
Legenda
_
^
School
!
CJG
Midden
Noord
West
Verbeterpunten:
• Laptop, telefoon en ruimte beschikbaar is.
• Meedraaien en meekijken met de aanwezige
disciplines op het CJG.
• Afspraken met cliënten uit de wijk nog meer in
het CJG laten plaatsvinden.
Gebiedsindeling
In Leiden hebben we met de kernpartners van het
CJG in 2012 een start gemaakt om de indeling van
werkgebieden op elkaar en met elkaar af te stem­
men. In 2013 hebben we deze indeling ook letterlijk
op de kaart gezet!
0
250 500
1.000
1.500
Meters
2.000
Zuid
Baby in Beeld:
Afgelopen jaar zijn nieuwe medewerkers getraind in
het geven van deze cursus van vier ochtenden.
De cursus is bedoeld voor ouders met een eerste
kindje tussen 0 tot 4 maanden. Ouders krijgen
informatie over de ontwikkeling van de baby, contact
GE12323
Maatschappelijk werkers, medewerkers toegang van
BJZ en medewerkers van GGD zijn vanaf nu gekop­
peld aan deze gebieden. Dit betekent voor het CJG
een stap voorwaarts in het wijkgericht werken. Met
deze indelingen hopen we het makkelijker te maken
voor ouders en professionals en efficiëntere zorg te
kunnen bieden. Ouders en professionals in de wijk
krijgen op deze manier vaste gezichten.
JAARVERSLAG 2013
15
maken met je baby, huilen, slapen, troosten en alles
wat met het kersverse ouderschap te maken heeft.
Wat vonden ouders?
• Ervaring uitwisselen met mede cursisten
• Veel dingen zijn herkenbaar, geeft steun
• Genoeg ruimte voor vragen/ discussie
• Info over slapen
De duur van de cursus werd wisselend ervaren van
prima tot te lang maar ook te kort. Ook over de
ruimte en toegang waren wisselende reacties.
Peutermanieren en Peuter in zicht!
Peutermanieren (1,5 en 4 jaar) is een informatieve
bijeenkomst en Peuter in zicht (voor ouders met een
kind tussen 2-4 jaar) is een interactieve cursus van
meerdere avonden. Deze informatieve avond en
cursus gaat over een belangrijke fase in de peutertijd
waarbij het kind een eigen wil ontwikkelt.
Voor ouders niet altijd even gemakkelijk. De cursus
gaat in op: wat kun je wel en niet verwachten en hoe
ga je om met koppig gedrag? Welke oplossingen
passen bij jou, jouw kind en jouw situatie.
Wat vinden ouders van deze bijeenkomsten:
• Gestructureerd
• Ervaringen delen en tips krijgen is waardevol
• Mogelijkheid om problemen te bespreken is
prettig
• Kwam er achter dat ik het best goed doe, dat
geeft zekerheid
• Goede tips gekregen
• Documentatie voor thuis mag uitgebreider
• Adviezen hoe te handelen ondersteund door
praktijkvoorbeeld is heel fijn
Beter omgaan met pubers
Een cursus van vijf avonden voor ouders met een
puber tussen 12 en 18 jaar. In de puberteit verandert
er veel, zowel voor de kinderen als voor de ouders.
Niet alleen groeien kinderen flink en krijgt hun lichaam
mannelijke of vrouwelijke trekken. Ze ontwikkelen ook
een eigen mening en nemen niet meer alles van hun
ouders aan. Als ouder zit je misschien met vragen als:
mag mijn kind zich kleden zoals hij/zij wil? Wat doe ik
als mijn kind al jong gaat roken of drinken? Hoe houd
ik contact met mijn puber? Voor ouders kan het lastig
zijn om met de veranderingen om te gaan en daarin je
eigen rol te bepalen. De cursus ‘Beter omgaan met
pubers’ is bedoeld om ouder(s) van één of meer
pubers een steuntje in de rug te bieden.
Wat vonden ouders?:
• Prettig en leerzaam, tijd vliegt
• Avond over seksualiteit meer laten aansluiten op
ouders/ volwassenen
• Sprekers genotsmiddelen en seksualiteit heel
gemotiveerd
16
JAARVERSLAG 2013
• Begrijp mijn puber en het puberbrein nu beter
• Complimenten geven, was fijn om uitgelegd te
krijgen
• Zie nu pubergedrag minder als een probleem
• Attent blijven op het geleerde want dit verbe­
tert de situatie
• Meer bijeenkomsten om meer verdieping te
krijgen
• Soms wordt te lang stil gestaan bij persoonlijke
problemen
Naast cursussen vanuit het cursusbureau worden er
nog andere trainingen , cursussen of voorlichtingen
gegeven. Dit gebeurt vanuit het maatschappelijk
werk zelf en soms ook in samenwerking met
Jeugdgezondheidszorg.
Alle cursussen en trainingen die interessant zijn voor
kinderen, jeugd en ouder(s) worden op de website
van het CJG (www.cjgleiden.nl) kenbaar gemaakt.
Rond scheiding zijn er bijvoorbeeld de KIES training
(voor kinderen in echtscheidingssituaties), de training
‘Beter communiceren met je partner’ tot de assertivi­
teitstrainingen. In verband met het toenemende
aantal scheidingen is Kwadraad najaar 2013 gestart
met een nieuw groepsaanbod voor ouder(s); Family
Transitions. Bij gesignaleerde behoefte zal deze
cursus twee maal per jaar worden aangeboden.
Family Transitions: (echt)scheiding als
positieve overgangsfase
Deze cursus maakt deel uit van het Triple P aanbod en
richt zich specifiek op ouders die een (echt) scheiding
meemaken of meegemaakt hebben. Er worden diverse
vaardigheden getraind die ouders kunnen helpen in
het proces om de (echt) scheiding voor hun gezin tot
een positieve overgangsfase te maken, zoals:
• Het vormen van een positieve samenwerkings­
relatie met de co-ouder,
• Het omgaan met de conflicten,
• Het ondersteunen van de kinderen,
• Het goed voor jezelf zorgen,
• Het combineren van werk, gezin en ontspanning.
Reactie van een ouder:
‘Triple P Transitions heeft mij gegeven wat ik nodig
had. Handvatten om beter te communiceren met
mijn co-ouder en kinderen. De cursus had een
heldere structuur, werd duidelijk gegeven en er
was ruimte voor persoonlijke inbreng. Hoe lastig
een scheiding voor iedereen ook is, Transitions
heeft mij geleerd dat, door ernaar te kijken als een
ver­andering in je leven, er ook positieve kanten aan
zitten. En die moet je vooral koesteren’.
JAARVERSLAG 2013
17
ExposeYour
Voor informatie en advies kunnen jongeren terecht
op de CJG-website www.hoezitdat.info. ExposeYour
is het informatie- en belangen­behartigings­punt voor
jongeren van 12 - 27 jaar. Het afgelopen jaar heeft
ExposeYour de activiteiten uitgebreid met spreek­
uren:
• Drugsspreekuur; Jongeren kunnen elke donder­
dag terecht voor het drugsspreekuur. Je kunt dan
je drugs laten testen en informatie krijgen hierover.
Dit spreekuur wordt verzorgd door de
Brijderstichting.
• Sense- spreekuur; Eén keer in de twee weken is
er in samenwerking met de GGD een Sensespreekuur. Jongeren kunnen hier vragen kwijt
over seksualiteit maar ook gratis en anoniem
een SOA-test laten doen.
• ! Nieuw is het Puzzled spreekuur;
Dit wordt uitgevoerd door het JOngeren Team (JOT).
Dit team bestaat uit verschillende hulpverleners en is
een samenwerking van Cardea, GGZ en Curium.
Dit spreekuur is voor jongeren tussen de 12 en 24 jaar
die de grip op hun leven dreigen te verliezen, angstig
zijn of zich somber voelen. Dit spreekuur is één keer
in de twee weken op donderdag.
Samenwerking Netwerkpartners
Ook in 2013 hebben de medewerkers van het CJG
met veel partners uit de wijk samengewerkt en zijn er
afspraken gemaakt om bij signalen en zorg, ouders in
contact te brengen met medewerkers van CJG.
Vanuit het CJG kunnen we met de ouders kijken
welke hulp passend is, snel, in samenhang en op
maat. Zo hebben we afspraken gemaakt met b.v.
Rosa Manus, de kinderopvang en peuterspeelzalen,
18
JAARVERSLAG 2013
de verloskundige en de huisartsen. Uitgangspunt om
dit mét de ouders te doen, blijft hierbij van belang.
Onnodige zware hulp inzetten willen we waar kan
voorkomen. Dit vraagt kennis van, en samenwerking
met organisaties die in de basis gericht zijn op
CJG-kennis van de sociale kaart van de wijk. Veel
activiteiten hebben een preventief karakter en zijn
laagdrempelig voor ouders en kinderen. Wij werken
hierin samen met onder andere TOS, Libertas en JES
Rijnland.
Samenwerking Huisartsen
De maatschappelijks werkers die onder andere
werken vanuit het CJG, hebben regelmatig overleg
met de huisartsen in de wijk. Huisartsen geven over
het algemeen aan deze samenwerking als prettig te
beschouwen. Hier is evenwel variatie. In sommige
wijken is die samenwerking heel functioneel en
komen jonge ouder(s) met hulpvragen via de artsen
vlot in contact met de mogelijkheden die het CJG
hen kan bieden. In andere wijken is de verbinding
tussen huisartsen en CJG voor verbetering vatbaar.
Moeder komt al enige tijd bij het CJG opvoed­advies­punt, met name voor haar dochter van 12 jaar oud.
Ouders zijn gescheiden en moeder ervaart problemen in de opvoeding van haar kinderen en met name in
de omgang met vader. Moeder ziet dat dochter problemen ervaart in contact tussen ouders en dit uit zich
in ongewenst gedrag in de thuissituatie bij moeder. Moeder is bij het CJG-opvoed­adviespunt geweest en
tevens bij de huisarts. Huisarts en opvoedadviespunt hebben samen afgestemd. Er blijkt al jaren sprake van
een vechtscheiding en de kinderen hebben daar last van, komen in een loyaliteitsconflict. Met name oudste
dochter van 12 jaar ondervindt problemen aan de situatie. Moeder ziet ongewenst gedrag en een dochter
die verdrietig is over de scheiding. Huisarts en opvoedadviespunt besluiten om hulpverlening te starten
voor dochter. Vraag wordt uitgezet naar de CJG-medewerker vanuit het maatschappelijk werk. Medewerker
neemt contact op met het meisje en hulpverlening wordt gestart. Meisje vindt het heel prettig om haar
verhaal te doen en met iemand te kunnen praten over haar ouders, de scheiding en de huidige gang van
zaken. Er zijn veel dingen die zij nooit uit heeft kunnen en durven spreken, dat lukt haar nu wel en dat lucht
haar op. Verder leert het meisje voor zichzelf op komen, bijvoorbeeld als ouders via haar dingen willen
regelen omdat ouders niet met elkaar communiceren.
Het meisje leert aan te geven dat zij er niet tussen wil staan. Het meisje zit al snel lekkerder in haar vel en
wordt weerbaarder, krijgt meer zelfvertrouwen. Voor het meisje is het prettig dat zij een eigen plek heeft
gekregen om haar verhaal te doen. Bij afronding van de ondersteuning zullen CJG-team en huisarts hiervan
weer op de hoogte worden gesteld.
Samenwerking in zorgteams scholen (PO)
In 2013 is de naamgeving veranderd. Zorgteams zijn
ondersteuningsteams geworden. Het team zoekt
mogelijkheden om mét kinderen, mét ouders en
leerkrachten te ondersteunen in uitdagende onder­
wijs- en opvoedsituaties. De rol van de ouders is
hierbij belangrijk. Er wordt ingezet op partnerschap
tussen ouders en school: beiden kunnen de positie
van de ander versterken door samen te werken in het
belang van het kind. De positie van de ouder is hierbij
speciaal van belang aangezien zij deskundig zijn op
het gebied van hun eigen kind. De teams bestaan uit
deelnemers die nodig zijn voor het hanteerbaar c.q.
oplossen van de hulpvraag: ouder(s), school, CJGpartner als de JGZ en het maatschappelijk werk.
Eventueel indien nodig, Bureau Leerplicht en Bureau
Jeugdzorg. Op deze wijze wordt het CJG zichtbaar en
bereikbaar voor ouders en scholen. Het uitnodigen
van ouders bij de ondersteuningsteams werkt posi­
tief. Maatschappelijk werkers en artsen geven aan het
werken in de ondersteuningsteams zinvol te vinden
en leveren hier graag hun bijdrage aan.
Samenwerking KDV /PSZ
Afgelopen jaar is een start gemaakt met het opzetten
van relatiebeheer. Ieder kinderdagverblijf of peuter­
speelzaal een eigen relatiebeheerder!
Het blijkt voor iedereen prettig met vaste contactper­
sonen te werken. Alle in Leiden gevestigde kinder­
dagverblijven en peuterspeelzalen zijn in
JAARVERSLAG 2013
19
de zomer van 2013 aangeschreven door de GGD.
In het najaar hebben de verpleegkundigen een
verdeling gemaakt per CJG-gebied en hebben
de eerste gesprekken plaatsgevonden. In 2014
worden de overige locaties ingepland.
Met deze gesprekken hopen we de samenwerking
met deze voorschoolse opvang te intensiveren. Met
een vast contactpersoon tussen Kinderdagverblijf of
peuterspeelzaal en de jeugdgezondheidszorg
kunnen we bij zorgen eerder met ouders en betrok­
ken partijen om de tafel. Ouders hoeven niet steeds
hun verhaal opnieuw te doen en gezamenlijk kan wor­
den besproken wat nodig is. Samen met de ouders in
gesprek gaan is hierbij het uitgangspunt.
Ervaringen in samenwerking met CJG
Een goede samenwerking met het CJG en
Kinderopvang De Kinderhaven
Bij De Kinderhaven vinden we het volgen van de
ontwikkeling van de kinderen met een volgsysteem
belangrijk. Alle kinderen worden met vaste regel­
maat geobserveerd en de informatie vanuit de
observaties bespreken we met ouders tijdens
een oudergesprek. Op het moment dat er zorgen
zijn gaan we in overleg met de ouders en vaak
gaan we het desbetreffende kind nogmaals
20
JAARVERSLAG 2013
observeren. In een volgend gesprek bespreken we
de uitkomsten. Als blijkt dat wij als kinderopvang­
organisatie meer ondersteuning nodig hebben om
het kind of de ouders te ondersteunen nemen we
contact op met het CJG. Dit gaat altijd met
toestemming van de ouders. Onze ervaring met
het CJG is dat er direct wordt bekeken welke
persoon en welke expertise er nodig is om met
onze vraag/ zorg aan de slag te gaan. Deze lijn met
het CJG is kort en dat werkt erg goed. Zo kan er
snel actie ondernomen worden om te bekijken wat
er nodig is in deze situatie.
Al vanaf de start van het CJG in Leiden zijn wij in
contact met elkaar. Daarnaast nemen we ook deel
aan het stedelijk zorgoverleg dat nu twee keer per
jaar wordt georganiseerd. Zo kom je met andere
organisaties in contact en bestaat de mogelijk­
heid tot uitwisseling als het gaat over hoe om te
gaan met zorgen m.b.t. kinderen. Door deze
samen­werking krijgt het kind al jong de hulp die
het nodig heeft en dat is een prachtige motivatie
voor een nauwe samenwerking.
Alert4You
Augustus 2013 is op de peuterspeelzalen van
Stichting Peuterspeelzalen Leiden, in samenwerking
met Cardea en CJG het project Alert4you gestart.
Dit project werd in Leiden al langer uitgevoerd door
Cardea en B4KIDS (ESTRO). Alert4You is een pro­
gramma dat gericht is op het ondersteunen en het
vergroten van de deskundigheid van pedagogisch
medewerkers en leidsters bij het vroeg signaleren
van gedragsproblemen bij kinderen en het begelei­
den hiervan. Een medewerker van Cardea is op de
groep aanwezig en coacht de leidsters ter plekke.
In Leiden werd dit project al langer uitgevoerd door
Cardea en B4Kids (Estro). Omdat dit een succesvol
project is en het inhoudelijk past binnen de transitie
Jeugdzorg (opvoeden versterken) hebben B4kids en
Cardea voorgesteld dit project uit te breiden. Samen
met de gemeente Leiden zijn de mogelijkheden
onderzocht hoe eventueel andere kinderopvangor­
ganisaties kunnen profiteren van de kennis en
expertise van Cardea. Besloten is dit in te zetten
binnen SPL. Zodra blijkt dat ouders ook ondersteu­
ning willen wordt het CJG betrokken en worden de
plannen afgestemd.
Samenwerking Verloskundigen
In 2013 zijn er tussen CJG en de voorzitter van de
LEO (coöperatie van verloskundigen in Leiden en
Omgeving) afspraken gemaakt over de samen­
werking. De inzet is gericht op het vroegtijdig
inschakelen van het CJG bij zorgen en waar nodig te
zorgen voor een warme overdracht met ouders en
het inzetten van 1gezin1plan. Stappen zijn als volgt:
• Zorgsignalen over opvoedingsvaardigheden of
over opvoedingsklimaat worden met ouders
besproken.
• Verloskundige geeft aan dat bij zorgen contact
gezocht wordt met CJG zodat gekeken kan
worden of ondersteuning nodig is.
• Mét ouders en anders met toestemming van
ouders wordt CJG betrokken.
• Vanuit CJG wordt gekeken welke professional het
beste aan kan sluiten.
Verloskundige maakt zich zorgen om de thuis­
situatie van ouders. Ouders hebben net een
kind gekregen dat te vroeg is geboren. Vanwege
‘geel zien en onvoldoende gewichtstoename’ ligt
het kindje in het ziekenhuis. De zorgen over de
thuissituatie betreffen de hygiëne en het vermoe­
den van sociaal onvermogen van ouders. Met
ouders is ondersteuning in de opvoedsituatie
besproken en met akkoord van ouders wordt
contact gelegd met het CJG. Vanuit het CJG
besluiten we dat een verpleegkundige vervroegd
op huisbezoek gaat en in gesprek gaat met
ouders over mogelijkheden. Naar aanleiding van
gesprek wordt stevig ouderschap ingezet waar­
door intensieve ondersteuning mogelijk is.
Verloskundige en kraamzorg worden op de
hoogte gesteld.
JAARVERSLAG 2013
21
Speerpunt 3: V
ersterken eigen kracht
van ouders
22
JAARVERSLAG 2013
Belangrijke uitgangspunten van het CJG zijn;
werken met 1gezin1plan en het vergroten van de
eigen kracht van ouders. Daarbij willen we het
eigen sociale netwerk betrekken. Wat is er het
afgelopen jaar op dit vlak gebeurd?
activeren, het revitaliseren of het opbouwen van een
sociaal netwerk. Het werken vanuit Sociale Netwerk
Strategieën schenkt aandacht aan de veiligheid, de
kansen tot ontwikkeling, de continuïteit en verbon­
denheid binnen het gezin.
Sociale Netwerk Strategieën
Begin 2013 is er een start gemaakt om alle maat­
schappelijk werkers van Kwadraad en dus ook de
CJG’s, te trainen in het werken vanuit Sociale
Netwerk Strategieën. Dit is een werkwijze waardoor
ouder(s) en kind(eren) samen met voor hen belangrij­
ke mensen uit de familie en het sociale netwerk
besluiten nemen over kwesties, een plan voor de
toekomst maken en de voortgang van het plan
volgen. Zij bepalen welke professionals eventueel
een bijdrage kunnen leveren om hun actieplan tot
een succes te laten worden. Het werken vanuit
sociale netwerk strategieën is een houding, een
manier van werken van waaruit iedere professional
samenwerkt met een volwassene, een kind of een
gezin. Het gezin en zijn omgeving zijn de deskundi­
gen als het gaat om het leven van het eigen huishou­
den. De professional sluit aan bij het sociale kapitaal
van de ouder(s) en kind(eren) en faciliteert dat zij
samen met familie en sociaal netwerk, zélf besluiten
neemt, plannen maakt en de voortgang van de
uitvoering daarvan bewaakt. Sociale Netwerk
Strategieën kunnen zich richten op het benutten en
Scholing hierin zorgt er voor dat het voor maatschap­
pelijk werkers vanzelfsprekend is dat iedere ouder,
die aanklopt bij het CJG feitelijk samen met zijn
familie en sociaal netwerk besluiten neemt, plannen
maakt en deze uitvoert. Bij de uitvoering van het
actieplan kunnen zij vragen welke (tijdelijke) profes­
sionele ondersteuning zij eventueel nodig hebben
om hun plan tot een succes te maken. Dit draagt bij
aan de ontwikkeling van de ‘samenredzaamheid’. Met
het toepassen van het werken vanuit de netwerkstra­
tegieën is in 2013 een start gemaakt,
hetgeen zich in 2014 verder zal ontwikkelen.
Belangrijk hierbij te vermelden is dat vanuit
het multidisciplinair CJG-netwerk de klant vanuit
dezelfde houding wordt benaderd.
Digitaal dossier
Om de zelfredzaamheid verder vorm te geven, biedt
het maatschappelijk werk als CJG partner iedere
klant sinds 1 april 2013 een digitaal dossier aan. Dit is
een digitale hulpomgeving waarbinnen de klant zelf
de regie heeft in het hanteerbaar maken, cq oplossen
van zijn hulpvragen, interessante informatie kan
JAARVERSLAG 2013
23
vinden in de digitale bibliotheek, zelftests kan doen,
kan chatten en e-mailen met de maatschappelijk
werker waar nodig.
Gezondheid
D
O
N
P
Veiligheid
D
TE
E
N
O
KI
V
EF
O
H
LI
IK
E
N
O
E
N
IT
TW
Sturen (regels en
grenzen aangeven)
IT
KE
Welzijn
bewaken en
bevorderen
C
Zelfzorg
vaardigheden
A
N
KIND
P
Sociale
presentatie
Stimuleren
A
GS
C
BE
S
Sociaal contact
Stabiliteit en
steun
G E Z I N S - E N O M G E V I N G S FA C TO R E N
is,
den
hie
esc n ezin
org g e g
Volevinneren
be ctio
fun
ie
atie
ie
mil
uat
fa
re
nsit
de
Bre
o
Wo
atie
situ
rk
We
atie
situ
egr
int
iële
anc
Fin
l
le
cia
oo
Sch
So
vann
nen eu
onen st
Brlp
hu
Het doel van de werkwijze GIZ is om samen met een
ouder/ jongere in kaart te brengen hoe het met de
gezondheid, de ontwikkeling en het ondersteunings­
systeem van een jeugdige gaat. Op basis van deze
analyse is een gedragen inschatting te maken van
de zorgbehoeften binnen het gezin wat betreft JGZ
dienstverlening, en desgewenst aanvullende
of complexe zorg die vanuit de Jeugdwet
wordt geboden.
G
Identiteit
Gezamenlijk Inschatten van Zorgbehoeften (GIZ)
Binnen de Jeugdgezondheidszorg is het afgelopen
jaar een nieuwe werkwijze ontwikkeld en uitgezet in
verschillende pilots in de regio Holland Rijnland.
Deze werkwijze ‘Gezamenlijk Inschatten van
Zorgbehoeften‘ is op basis van een analyse
van knelpunten, kennis uit onderzoek en
de praktijk ontwikkeld.
De pilot GIZ is een onderdeel van de Academische
Werkplaats Jeugd Noordelijk Zuid-Holland,
die tot doel heeft wetenschappelijk onderzoek,
beleid en praktijk dichter bij elkaar te brengen
rondom maatschappelijke vraagstukken.
De GIZ is in nauwe samenwerking met ouders/
kinderen en professionals ontwikkeld en is nog
steeds in ontwikkeling.
Emotionele
warmte
IN
Emotionele
ontwikkeling
Speerpunt 4: CJG transitieproof?
Basale verzorging
Verstandelijke
ontwikkeling
CAF driehoek: een theoretisch kader over ontwikkelbehoeften van
een kind, in relatie tot zijn opvoeding en omgeving.
Van indiceren naar Arrangeren
Aanleiding en doelstelling
Met de invoering van passend onderwijs (per
augustus 2014) en de transitie van de jeugdzorg
naar gemeenten (per januari 2015) vervalt de huidige
indicatiestelling voor speciaal onderwijs, jeugdzorg,
jeugd-ggz en jeugd-lvb. Zowel samenwerkings­
verbanden als gemeenten ontwikkelen de komende
tijd hun eigen beslismodellen voor de inzet van
(specialistische) ondersteuning binnen hun domein.
De zes samenwerkingsverbanden en veertien
gemeenten in Holland Rijnland zien het als een kans
om deze ontwikkelingen te verbinden. Zij willen een
integrale werkwijze ontwikkelen voor jeugdigen en
gezinnen die extra ondersteuning nodig hebben
vanuit zowel onderwijs als jeugdhulp, of andere
gemeentelijke voorzieningen.
In oktober 2012 gingen er in Holland Rijnland drie
pilots van start waaronder één in Leiden Noord;
“Van indiceren naar arrangeren”
GOM: Gezonde Ontwikkeling Matrix die dankzij zijn indeling makkelijk
gebruikt kan worden in combinatie met de CAF driehoek en inzichtelijk
maakt hoe een gezonde ontwikkelsituatie eruit ziet.
Professionals van zorginstanties (GGD/JGZ/ Kwadraad/
BJZ/Mee/ Curium/ GGZ Rivierduinen/ Ipse de
Bruggen/ huisartsen/ JES Rijnland/ Leerplicht­
ambtenaren en van scholen (basisscholen De Singel,
De Viersprong, en vanuit VO; Da Vinci College en
Bonaventura College) namen hieraan deel.
Het afgelopen jaar zijn de resultaten hiervan
gepresenteerd. De belangrijkste opbrengst is
het toekomstmodel dat nu de basis vormt voor
24
JAARVERSLAG 2013
de herinrichting van het jeugdstelsel binnen de
veertien gemeenten van Holland Rijnland.
Proeftuinen
De pilot van indiceren naar arrangeren was een
belangrijke stap richting de transities. Het heeft de
basis gelegd voor een nieuw model waarop onder­
steuning en hulp aan ouders en jongeren geboden
kan worden door een team van werkers met verschil­
lende expertise: de Jeugd- en Gezinsteam.
De Jeugd- en gezinsteams zijn een nieuw element in
het Toekomstmodel Jeugdhulp van Holland Rijnland.
De teams moeten een cruciale rol vervullen bij het
verhogen van de kwaliteit van de jeugdhulp, het snel
bieden –of inschakelen- van de juiste hulp en ver­
mindering van onnodig gebruik van (zware) specialis­
tische voorzieningen. De expertise van diverse
soorten ambulante jeugdhulp uit het huidige stelsel
wordt in deze teams samengevoegd. Daarmee wordt
het hulpaanbod doelmatiger en overzichtelijker: voor
JAARVERSLAG 2013
25
ouders, voor andere voorzieningen en voor de aanstu­
ring door de gemeenten. Vanaf 2015 moet er een
regionaal dekkend aantal teams zijn. Als we uitgaan
van één team per 20.000 inwoners (ruwe inschatting)
komt dat voor heel Holland Rijnland neer op circa 26
teams.In 2014 gaan in Holland Rijnland proeftuinen van
start met zes Jeugd- en gezinsteams. Leiden is één van
de proeftuinen. Deze proeftuin is in Leiden Noord,
gekoppeld aan het CJG in Het Gebouw.
Jeugdzorg, 1 van GGZ Rivierduinen, 1 van Curium,
3 van Cardea en 1 vanuit Gemiva. De medewerkers
worden door hun eigen organisatie ‘uitgeleend’ aan
de proeftuin voor 28 uur per week. Bij de start nemen
professionals voor 2/3 van hun tijd de eigen caseload
mee en komt er voor 1/3 ruimte voor de gewenste
innovatie. Leren van elkaar, kennis maken met het
netwerk, zelfsturing, financiële verantwoordelijkheid
oppakken etc.
Waar werkt het team?
De Jeugd- en Gezinswerkers maken onderdeel uit
van het CJG en werken daarbinnen nauw samen met
de Jeugdgezondheidszorg en andere preventieve
voorzieningen (denk aan opvoedbureau, opvoed­
cursussen e.d.).
Naast het CJG zijn de teamleden regelmatig fysiek
aanwezig in de basisvoorzieningen: scholen, gezond­
heidscentra en voorschoolse voorzieningen hebben
een vaste Jeugd- en Gezinsmedewerker. Desgewenst
werken de Jeugd- en Gezinswerkers ook vanuit
andere locaties in hun werkgebied en komen ze
bij gezinnen thuis.
Sociale Wijkteams
Het eerste Jeugd- en Gezinsteam dat in 2014 als
multidisciplinair pilotteam in Leiden Noord zal
starten, werkt onder de paraplu van het CJG.
Nu er, in verband met de transitie AWBZ, transitie
jeugdzorg, participatiewet, wet passend onderwijs,
per 1 januari 2015 veel verantwoordelijkheden voor
de gemeente bij komen heeft de gemeente Leiden
de keuze gemaakt om naast de Jeugd- en gezins­
teams ook sociale wijkteams in te richten voor
vragen over zorg, welzijn, activering en wonen.
Dit gegeven brengt meteen de verantwoordelijkheid
met zich mee dat er in de Leidse wijken expliciete
aandacht zal worden besteed aan de verbinding
tussen het CJG, waar het Jeugd- en gezinsteam
onderdeel van uitmaakt en de eveneens multi­
disciplinaire sociale wijkteams. Immers een goede
samenwerking verhoogt de transparantie voor
burgers en verwijzers, als ook de effectiviteit.
De verantwoordelijkheid voor de goede samen­
werking met bewoners van Leiden, de gemeentelijke
diensten, tussen het CJG/Jeugd- en gezinsteam en
de sociale wijkteams, als ook met de 2e-lijns zorg
en informele zorg, is er een van alle betrokkenen.
In de eerste helft van 2014 worden er een vijftal
sociale wijkteams geoperationaliseerd.
Wat doet het team?
Jeugd- en Gezinswerkers bieden:
• consultatie en advies: versterking ouders en
basisvoorzieningen
• ambulante hulp
• basisdiagnostiek
• 1Gezin1Plan en zorgcoördinatie
• rechtstreeks inschakelen jeugdhulpspecialisten.
Samenstelling team Leiden Noord
In totaal bestaat het team uit 12 leden; 3 mede­
werkers van Kwadraad, 2 van MEE, 1 van Bureau
26
JAARVERSLAG 2013
Samenvatting
Tevreden kijken we terug op een jaar waarin veel is
gedaan en gerealiseerd! Een jaar waarin we hebben
gemerkt dat een stevige basis nodig is in tijden van
ontwikkelingen en veranderingen. 2014 biedt ons
vele uitdagingen. Met een terugblik op de pilot ‘van
indiceren naar arrangeren’ en de start van de proef­
tuin hebben we tegelijkertijd een blik in de toekomst
geworpen. Een toekomst waarin veel onduidelijk is
maar waarin vast ligt dat hulp vooral toegankelijker
en sneller voor handen moet zijn. De proeftuin zal
een belangrijke rol gaan spelen hierin. Het komend
jaar zal daarom veel aandacht gaan naar de proef­
tuinen, de opbrengsten en uitkomsten daarvan.
Met de introductie van de participatiesamenleving
heeft ook het CJG een belangrijke taak erbij gekre­
gen. Het betrekken van het netwerk is een belangrijk
speerpunt geworden. Eigen kracht van ouders is niet
langer de inzet maar vooral het uitgangspunt.
Het betrekken en inzetten van het netwerk een
vanzelfsprekendheid.
Daar ligt voor het CJG in 2014 een mooie uitdaging.
JAARVERSLAG 2013
27
Colofon
Uitgave:
Bureau Jeugdzorg
Centrum voor Jeugd en
Gezin
GGD
Kwadraad
Gemeente Leiden
Eindredactie:
Gemeente Leiden
Foto’s:
Beeldbank CJG
Gemeente Leiden
Johan Steenbergen
CJG-locaties:
Locatie West
Theda Mansholtstraat 3
2331 JE Leiden
Locatie Zuid
Vijf Meilaan 20d
2321 RL Leiden
Locatie Midden
Oosterkerkstraat 1
2312 SN Leiden
Locatie Noord
Arubapad 52
2315 XE Leiden
Regionale CJG advieslijn:
088 - 254 23 84
Website:
www.cjgleiden.nl
Jongerensite:
www.hoezitdat.info