Bloed oncologie - RozenbergSport.nl

Bloed oncologie
Pagina 1 van 3
Robert Rozenberg © 4 december 2014 www.rozenbergsport.nl
Inhoud
Inhoud
Algemeen
Acute leukemie
Beenmerg
Lymfomen
Monoclonale gammapathie
Bloedplaatjes
Algemeen
DD/ oncologie
pancytopenie
Beenmerg
verkeerd:
teveel:
niks:
aplastische anemie (pancytopenie)
myelodysplasie/myelofibrose (pancytopenie)
RB: polycytemia vera
BP: thrombocytose
WBC:
chron myel leukemie: einde lijkt op ac.
ac. leucemie: (pancytopenie)
ALL (lymfatisch) = granul. blasten,ook in
beenmerg, veel
types
AML (myeloid) = geen dif., beenmerg
Lymfomen
Hodgkin: lymfomen boven diafragma: piek op 25 (na infectie)
en 50 jr (degeneratie), meerdere types
Non-Hogkin: lymfomen kunnen overal zitten: piek 60-80
CLL:
chron
= laag maligne, lymf. = uit lymfoom, leukemie =naar
beenmerg
immuuncellen:
Kahler
(multiple myeloom), plasmacellen en Ig teveelpancytopenie
Waldenstrom IgM teveel
MGUS
(monoclon. gammopathie of uncertain significance)
1.
1. aplastische anemie
2. ac leukemie (maar blasten)
3. myelodysplasie/myelofibrose
Acute leukemie
acute leukemie
Acute lymfatische leukemie
Acute myeloïde leukemie
Beenmerg
polycytemia vera
Myeloproliferatief
Aplastisch (anemie)
myelofibrose
Botboorbiopsie
CML (chron myeloïde leuk)
=beenmergverdringing=pancytopenie
Acute lymfatische leukemie
5jr en oud)
Acute myeloïde leukemie
(oud)
Symptomen
pancytopenie (maar blasten), lymfeklieren, botpijn, tandvleesinfiltraat, DIC
Definitie
toename proliferatie leukocyt in de lymfevaten
(geen differentiatie naar de granulocytaire reeks)
Epidemiologie
piek rond 5 jaar en >50 jaar
Oorzaak
 viraal
 genetisch
 radiotherapie/chemotherapie
Symptomen
 infecties
 adenopathieen
 secundair anemie en thrombocytopenie (door verdringing)
Prognose
 kinderen = goede prognose (70% geneest met chemo, bij volwassenen maar 2040%)
 minder WBC = betere prognose
 meisjes = goede prognose
 “common” ALL typering (gen) = goede prognose
 globaal gezien 40% genezing
Behandeling
1. eerst poging tot remissie-induktie: tumormassa voor het grootste deel opruimen
2. consolidatie (chemo): tumorresten opruimen
3. onderhoudsfase: 2 of meer jaar onderhoud
Definitie
toename proliferatie granulocytaire leukocyt in het beenmerg
Epidemiologie
neemt toe met de leeftijd
Oorzaak
zie acute lymfatische leukemie
teveel RBC in beenmerg, prim (Vacquez) of sec
S/ oude man, traag, rood gelaat, jeuk, hypervisceus: hoofdpijn, vertigo, visus,
bloedneus
te veel
Definitie
=aplastische anemie, maar is pancytopenie, prim, sec door medic, straling,
erfelijk=fanconi
Symptomen
trage pancytopenie over mndn
Diagnose
beenmerg leeg, macrocyt anem
Definitie
beenmerg vol vezels, = complicatie van polycytemia vera en prim thrombocytose
eindstadium = pancytopenie
beenmerg: vol: CML, AL
leeg: aplastische anemie
nl: nl, deficientie
leukemie: indolente fase (jaren)  accell: koorts, botpijn blastencrisis = ac leukemie
Bloed oncologie
Pagina 2 van 3
Robert Rozenberg © 4 december 2014 www.rozenbergsport.nl
fanconi
Myelodysplatisch
=erfelijke aplastische anemie
fout beenmerg, soort preleukemie, pancytopenie, 65-70 jr
prim of sec na chemo/RT D/ beenmerg vol
Lymfomen
B-syptomen
CLL (chron lymf. leukemie)
Hodgkin
Vena cava superior syndroom
non-Hodgkin
Vergrote lymfelier DD oncol
Monoclonale gammapathie
Amyloïdose
Waldenström
(macroglobulinemie)
Kahler (multiple myeloom)
MGUS
Hyperviscociteitssyndroom
Bloedplaatjes
Thrombocytose
Definitie
 nachtzweten / koorts (zonder verdere infectie tekenen)
 gewichtsafname
Oorzaak
bij lymfomen (lymfeklierca)
Prognose
B symptomen = ongunstige prognose
NHL dat leukemisch (dus naar beenmerg) metastaseert, lage maligniteits graad
S/ TV, lymfeklier, B symptomen, traag
Definitie
lymfoom boven diafragma, meestal mediastinum
Epidemiologie
15-35 jaar (waarschijnlijk ontstaan door infectie (EBV), kan besmettelijk zijn:
clusters)
50 jaar (waarschijnlijk ontstaan door maligne degeneratie)
Rye classificatie
1: lymfocytair predominant
2: nodulaire sclerose
3: gemengde cellulariteit
4: lymfocytaire depletie = slechte prognose
Ann Arbor classificatie
1: 1 lymfeklierregio of 1 orgaan
2: unilateraal thoracaal
3: bilateraal thoracaal
4: diffuus verspreid
A = assymptomatisch
B = B-symptomen (zie daar)
Symptomen
 pijnloze vergrote lymfeklier
 vena cava superior syndroom (zie daar)
 B symptomen (zie daar)
 bij 10% pijn in de lymfeklieren bij het drinken van alcohol
 jeuk
vaak ook anemie
Prognose
 5-jaarsoverleving = 70%
 Rye 4 en Ann Arbor 4 = slechte prognose
 B-symptomen = slechte prognose
 >60 jaar = slechte prognose, <20 jaar = goede prognose
 mannelijk = slechte prognose
 recidief of onvolledige remissie na behandeling = slechte prognose
Behandeling
Ann Arbor 1A+2A = enkel radiotherapie
Ann Arbor 3,4+B = chemo + radiotherapie
evt. beenmerg transplantatie
Complicaties
chemo/radiotherapie op jonge leeftijd = hoge kans op maligniteiten
Definitie
 dysfagie (druk op slokdarm)
 heesheid (druk op n recurrens)
 pleuravocht (druk op lymfevaten)
 pericard vocht (pericard invassie)
 syndroom van Claude Bernard-Horner (druk ganglia stellata)
Oorzaak
Hodgkin (lymfoom boven diafragma)
60-80 jr, REAL S/ als Hodgkin
DD/
 meta’s
 (non-)hodgkin
 ac leukemie
 CLL
 Kahler, Waldenström
Definitie
neerslag van eiwit in weefsel, vaak immunoglobulines zoals bij Kahler
IgM teveel
S/ hyperviscositeitssyndroom, B sympt, klier
Definitie
plamacellen overwoekeren beenmerg (plasmocytoom)
epi 40-60 jr
Symptomen
panytopenie, paraprotein=Ig, Bence-Jones proteinurie, hyperviscositeits syndroom,
osteoporose
amyloïdose
local
wervel en plat bot
D/ elektroforese: extra band
=monoclon. gammopathie of uncertain significance, dus een cloon van Ig, kan naar
Kahler gaan
Bloed dikker door immunoglobulines
retina
hoofdpijn
nierfucntie
BP teveel, prim=kanker, meestal goedaardig: TV
Bloed oncologie
Pagina 3 van 3
Robert Rozenberg © 4 december 2014 www.rozenbergsport.nl