Kort verslag - Regioburgemeesters

Algemeen Overleg Tweede Kamer – Commissie voor Veiligheid en Justitie
Aanpak Georganiseerde Criminaliteit – 30 oktober 2014
Bewindspersoon: I.W. Opstelten
Deelnemers
: P. Oskam, T.M. Jadnanansing, L. Bontes, L.J.J.S. Helder, C.J.E. Kooiman, F. van
Oosten, J. Recourt, M.A. Berndsen-Jansen.
Agenda:
 Resultaten bestrijding georganiseerde criminaliteit
 Uitkomst overleg met burgemeester van Uden over sluiten drugslabs
 Jaarverslag RIEC/LIEC 2013 en Verantwoording ZwaCri 2013
 Intensivering aanpak ondermijnende en georganiseerde criminaliteit Zuid-Nederland
Inbreng Tweede Kamer:
Door de Tweede Kamer is in het Algemeen Overleg van 30 oktober gesproken over de integrale aanpak
van ondermijning, de voortgang bij de aanpak van de problemen in Zuid-Nederland, de aanpak van
synthetische drugs en afvaldumpingen (hoeveel daders zijn er gepakt, kunnen kosten verhaald worden
op daders, waarborgfonds etc.), het feit dat misdaad niet mag lonen en het belang van afpakken,
aanpak omg's (wel of niet verbieden). Specifiek werd gevraagd naar de exacte omvang van de
georganiseerde criminaliteit (hoeveel CSV's zijn er eigenlijk), is er gevraagd naar meer inzicht in de
omvang van de financiële investeringen in Zuid-Nederland en de opbrengsten daarvan en er is
aangegeven dat het in Zuid-Nederland niet alleen moet gaan om korte klappen maar ook om diepgaand
onderzoek om de kopstukken te kunnen pakken. Er is verder gesproken over de vraag of politie en OM
de problematiek wel aankunnen (capaciteitsvraag), mede in relatie tot de bezuinigingen op het
openbaar ministerie. Ook is gevraagd naar de situatie in Amsterdam voor wat betreft berichtgeving in
de media dat de recherche geen overuren meer kunnen maken.
Antwoord minister:
De Minister heeft aangegeven dat hij inzet op kwalitatieve verbetering van de aanpak van ondermijning
en minder op de kwantiteit (samen met de burgemeesters gekozen voor aanpak van 950 csv's). Hij
heeft aangegeven dat het zicht op de omvang van de georganiseerde criminaliteit steeds beter wordt,
maar dat niet bekend is wat de omvang precies is. Deels zijn ze onzichtbaar.
Ten aanzien van Zuid-Nederland heeft de minister aangegeven dat 125 medewerkers (50 uit de
Landelijke Eenheid en 75 uit de 3 regionale eenheden) worden vrijgemaakt. Op dit moment zijn 100
mensen aangewezen, de overige 25 worden begin november aangewezen. In november zal het team
volledig operationeel zijn. Het team richt zich specifiek op de aanpak van synthetische drugs en
hennepteelt. Het gezag is direct aangehaakt en stelt lokaal de prioriteiten. Het team werkt nauw samen
met de andere partners zoals gemeenten en Belastingdienst. In Brabant via de Taskforce en in Limburg
via het RIEC. Korte klappen, zichtbaar maken naar de samenleving dat er een grote operatie gaande is.
Maar natuurlijk ook dieper onderzoek. De minister vraagt de Tweede Kamer te vertrouwen op het
gezag. En hij meldt specifiek dat de regioburgemeesters deze operatie steunen.
De minister geeft aan dat de aanpak van afvaldumpingen van synthetische drugs iets is van bestuur,
politie, OM, provincie e.d. gezamenlijk. Hij trekt hier ook samen op met de staatssecretaris van I&M. Hij
wijst er op dat het een probleem is dat niet van vandaag op morgen opgelost zal zijn, en dat er veel
gebeurt op dit vlak. De Landelijke Faciliteit Ontmanteling (LFO) is recentelijk verdubbeld en hij wijst in
dit verband ook op het team van 125 mensen dat nu is ingesteld in Zuid-Nederland. Daarnaast worden
maatregelen getroffen om de productie synthetische drugs te ontmoedigen: het bemoeilijken van
verkrijgen grondstoffen, Internationale afspraken etc. De Provincie Brabant is bezig met een plan van
aanpak om barrières op te werpen. Dit wordt door VenJ ondersteund met kennis en expertise.
Hij geeft naar aanleiding van vragen uit de Kamer aan dat een Waarborgfonds voor het opruimen van
afval zou moeten worden ingericht door de provincie. Hij geeft aan dat dit niet kan worden gevuld uit
‘pluk ze opbrengsten’, want die opbrengsten vallen terug in de algemene middelen. I&M levert wel een
financiële bijdrage. Hij geeft aan dat samen met de burgemeesters en de minister van financiën
gekeken wordt naar de mogelijkheid om ontnemingsgelden terug te brengen om de aanpak te
versterken. Hij meldt dat er een business case komt om de cijfers te valideren.
De minister geeft aan dat er niet specifiek geregistreerd wordt op het aantal gepakte daders van
afvaldumpingen. Dit kan daarom niet uit de systemen gehaald worden. Hij geeft aan dat hij ook geen
nieuwe registratieplicht wil in verband met de administratieve lasten. Wel wil hij toezeggen dat
gemonitord zal worden welke activiteiten worden verricht door het team Zuid-Nederland. Later in het
debat met de Kamer zegt hij echter ook "We moeten de kennis op afvaldumpingen nog opbouwen. Dat
gaan we ook doen. Zodat we daar ook resultaten kunnen meten.”
De minister zegt toe de Kamer nog voor de begrotingsbehandeling te informeren over wat er nu precies
uitgetrokken wordt (zowel financieel als beleidsmatig) voor de versterking van de aanpak van
synthetische drugs en dan zal ook in gegaan worden op de financiële bijdrage van I&M.
De minister geeft aan dat de politie en het Openbaar Ministerie de aanpak van georganiseerde
criminaliteit zeker aan kunnen: "We liggen op koers in de aanpak". Hij wijst daarbij op het belang van
de geïntegreerde aanpak samen met de Belastingdienst en de gemeenten. Er worden veel cijfers
genoemd uit de jaarverslagen (aantallen zaken bij het RIEC, bestuurlijke sancties, straffen etc.). Hij geeft
verder aan dat het Openbaar Ministerie er geld bij krijgt in de begroting en dat dit ook is voor de
aanpak ondermijning met een internationaal component. Verder wijst hij op de 105 mln. voor de politie
dat ook deels voor versterking van de aanpak van ondermijning is. Via de Veiligheidsagenda wordt
focus aangebracht op een beperkt aantal thema's. Hiermee is focus aangebracht bij politie en OM op
ondermijning.
De minister geeft aan dat er sprake is van een nationaal beheerde politie met lokaal gezag. Als er veel
capaciteit nodig is, zoals bijv. in Amsterdam met de liquidaties, dan moet het gezag keuzes maken in de
driehoek voor wat betreft de inzet van de politie. En dan kunnen er ook zaken niet. Dat is moeilijk en
geeft altijd geknars.
De omg's-onaantastbaarheid moet worden bestreden. Er zijn al circa 350 verdachten verhoord en al
circa 160 veroordelingen. Discussie over de mogelijkheid dit soort motorclubs te verbieden. Algemeen
verbod omg's kan niet (in Duitsland kan dat wel, maar dat heeft een ander rechtssysteem). Minister:
"Wij hebben hier een goed bestuur: kom niet aan de burgemeesters, want ik sta vierkant achter hen. Zij
doen wat nodig is bij de aanpak van omg's en dat doen zij goed: we hebben een goed
burgemeesterskorps."
Afpakken daar waar het kan. Misdaad moet niet lonen. Daarbij gaat het niet om winst maken maar om
het maatschappelijke effect/uitstraling. Als je verdient aan misdaad dan nemen we dat af. Er wordt
afgenomen als dat moet en kan, ook als uit de business case zou blijken dat het meer kost dan het de
overheid oplevert.
Voor eind van het jaar gaat een verkenning voor een Wet op de Gegevensuitwisseling naar de TK.
De landelijk coördinator tegen verwevenheid onder- en bovenwereld heeft geen 'doorzettingsmacht'.
Dat is aan het Landelijk Parket en Functioneel Parket van het OM. Zou anders haaks staan op de wijze
van aanpak. De landelijke coördinator doet wel aanbevelingen.
Mobiel banditisme: afspraken over aanpak gemaakt in de Gemeenschappelijke Veiligheidsagenda 20152018. Ook met buitenland zijn daarover afspraken gemaakt.