OPBOUW - Evangelisch Lutherse Gemeente Groningen

OPBOUW
Evangelisch-Lutherse Gemeente
Groningen
Nr.2, januari 2014
67e jaargang
Bijdragen voor de Evangelisch-Lutherse Gemeente Groningen zijn nodig om
de activiteiten van de gemeente te kunnen financieren. U kunt uw bijdrage
overmaken op de volgende rekening:
Gironummer NL88INGB0000820317 t.n.v. Evangelisch-Lutherse Gemeente
Groningen.
Alvast hartelijk bedankt voor uw bijdrage.
Bestellen collectebonnen:
De Collectebonnen (10 x € 1, 10 x € 2, 4 x € 5 ) zijn op een vel ter waarde
van € 50 verkrijgbaar. U bestelt ze door het bedrag van € 50 (of het
meerdere ervan) plus € 1 voor papier en versturen over te maken aan de
lutherse gemeente (gironummer NL88 INGB 0000 8203 17) en vermeldt in
het betref ‘collectebonnen’ en uw postadres. U ontvangt de collectebonnen
per post thuis.
2
Inhoud
The Passion ............................................................................................ 4
Kerkdiensten maart – mei 2014 ............................................................... 8
Goede vrijdag - Johannes-Passion - Heinrich Schütz ................................ 10
Vrijdag 11 april “the Passion in Silence” ................................................ 11
13 april Palmpasen ............................................................................... 12
20 april Pasen een gezinsdienst ............................................................. 12
Ontmoetingsmiddag 18 april .................................................................. 12
Muziekdienst 13 april Choral Voices ........................................................ 13
NLVB ontmoetingsdag 10 mei 2014 ....................................................... 14
collecteopbrengsten .............................................................................. 15
collectedoelen....................................................................................... 15
Acties voor De Open Hof en de Voedselbank .......................................... 17
Oktoberproject 2014 ............................................................................. 18
Lied van de week. ................................................................................. 19
Uitgaansagenda Lutherse Kerk 2014 ...................................................... 20
Uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden ............................................. 21
Actie Kerkbalans 2014 ........................................................................... 22
Van de kerkenraad ................................................................................ 22
Agenda maart – mei 2014 ..................................................................... 24
3
Meditatie
The Passion
‘The Passion’ op de vismarkt, ‘the Passion in de Martini’, ‘the Passion in
silence’ in de Lutherse Kerk op 11 april en de ‘Johannes Passion’ gezongen
op Goede vrijdag in de Lutherse kerk.
Het verhaal van Jezus lijden en sterven komt de komende weken op
verschillende manieren ter sprake: als een mediaspektakel voor duizenden
op de vismarkt, als een boeket aan activiteiten van de kerken in de
Martinikerk, als een verhaal om in meditatie en stilte te overdenken in de
Lutherse kerk, als een Bijbelverhaal op muziek gezet door Schütz in de
Goede vrijdag dienst. De passie is een dramatisch verhaal dat mensen weet
te raken. De passie vertelt van Jezus overgave en inzet voor ons mensen.
In welke vorm weet dit verhaal u het meest te raken? In welke vorm en
waar gaat u dit jaar de confronterende ervaring met dit lijdensverhaal aan?
Het vraagt namelijk moed om zich onder de indruk van dit gebeuren te
begeven.
Ikzelf ben betrokken bij de organisatie van het gezamenlijk programma van
de kerken in de Martinikerk. In marketing termen heet dit een side-event
van The Passion. Met een doorlopend voor- en naprogramma willen de
kerken gastvrijheid tonen naar alle bezoekers van The Passion.
Twee stukjes zijn hierover in ‘Kerk in Stad’ verschenen van de hand van
medecommissielid Anne Baljeu, die we in Opbouw overnemen.
Hoera! The Passion komt dit jaar naar Groningen!
Dit mediaspektakel dat georganiseerd wordt door de EO, de RKK, de PKN,
het Nederlands Bijbelgenootschap en Jong Katholiek, vertelt over de laatste
dagen van Jezus. Bekende Nederlanders spelen hierin een rol en
verschillende Nederlandse popliederen worden gezongen om het verhaal te
onderstrepen. Het speelt zich af op Witte Donderdag 17 april in de
binnenstad van Groningen en wordt tegelijk uitgezonden op de nationale
televisie (20.30u op Nederland 1).
Het is voor het eerst dat The Passion buiten de provinciegrenzen van ZuidHolland treedt. Eerder vond het evenement in Gouda, Rotterdam en Den
Haag plaats. Ook is het voor het eerst dat de organisatie de Groningse
kerken heeft benaderd om evenementen en activiteiten rondom The
Passion te initiëren. Overal in Groningen duiken nu ideeën op om met name
4
buitenkerkelijken bij het passieverhaal te betrekken. De Oosterkerk (GKv)
richt zich met activiteiten op de Oosterparkwijk. Het Evangelisch Contact
Groningen (ECG), waarin verschillende evangelische kerken verenigd zijn,
biedt mogelijkheden aan gedetineerden en dak- en thuislozen om The
Passion op tv te volgen. En de Studentenparochie St. Augustinus
organiseert ‘Pre-Passion lezingen’. Zo zijn er nog veel meer initiatieven van
kerken, maar ook van (christelijke) studentenverenigingen, de faculteit
Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschappen van de RuG en de
Protestantse Theologische Universiteit (PThU) om het lijdensverhaal, het
hart van het Evangelie, van betekenis te laten zijn in de huidige
maatschappij.
De Raad van Kerken (RvK), waarbij naast de Protestantse Gemeente
Groningen o.a. ook de Evangelisch-Lutherse Gemeente, het Groninger
Studenten Pastoraat, de Pepergasthuiskerk, de Rooms-katholieke parochie,
de Remonstrantse Broederschap en de Doopsgezinde Gemeente zijn
aangesloten, biedt gezamenlijk een voor- en naprogramma aan in de
Martinikerk. Een speciale commissie, de Passiecommissie, is in het leven
geroepen om dit te organiseren. Het programma heeft als thema
‘Compassie’: in navolging van Jezus Meeleven met een ander, maar een
ander ook laten Meeleven met jou. Er is een forum met interviews en
sprekers, er worden kruiswegstaties uitgewerkt/uitgebeeld door
verschillende kerkelijke gemeenten, je kunt vrijwilliger worden bij een
'meeleef'-organisatie, er is muziek, er is eten&drinken, er is een plek om op
gesprek te komen, voor je te laten bidden of je te laten zegenen. De
Martinikerk verwordt op 17 april vanaf 16.00u tot marktplaats aan
compassieactiviteiten. Het zal de plek zijn waar mensen zich kunnen
voorbereiden op The Passion en het na afloop kunnen laten bezinken. Het
begint op 17 april vanaf 16.00u en duurt, met onderbreking van de
uitzending zelf, tot 24.00u.
We willen u van harte aanmoedigen om de initiatieven een warm hart toe
te dragen, door u op te geven als vrijwilliger. We hebben nog geen
concrete taken om te verdelen, maar uw bereidheid kunt u wel alvast
aangeven via [email protected] (of spreek de voicemail in
van 050-8795454). Een klein steentje kunt u al bijdragen door onze
facebooksite te liken www.facebook.com/thepassionindemartini. Dan wordt
u tevens op de hoogte gehouden! Dat kan ook door @PassionMartini te
volgen op Twitter. (Anne Baljeu, in Kerk in Stad)
Naast het “hoera!’ roept het The Passion ook andere reacties op.
5
‘The Passion in Groningen’ moet dat nou?
The Passion, een mediaspektakel dat op populaire wijze vertelt over de
laatste uren van Jezus, is met veel enthousiasme binnengehaald door
Groningen. Het zal zich op Witte donderdag 17 april afspelen in Stad en
rechtstreeks worden uitgezonden op Nederland 1. Maar niet elk kerkelijk
hart gaat sneller kloppen.
Het evangelie wordt door bekende Nederlanders (BN’ers) verteld en
bezongen. Idols-winnaar Jamai is Judas, Jezus wordt gespeeld door de
Volendamse zanger Jan Dulles (van de 3J’s) en Beau van Erven Doorns zal
de boel aan elkaar praten. Ook jack van Gelder (Pilatus), Simone Kleinsma
(moeder Maria) en Stanley Burleson (Petrus) doen mee. Voor Henny
Huisman en Jacques d’Ancona is een bijrol weggelegd. Nederlandse
liederen worden bewerkt om te dienen als Bijbeluitleg. Een processie van
1300 Groningers zal vanaf de midden stip van de Euroborg een groot kruis
richting het podium op de Vismarkt dragen.
Met deze formule lukt het de EO, RKK, PKN, NBG en Jong Katholiek, die
samen het spektakel organiseren, om een groot publiek aan te spreken.
Voor Stad is het een evenement dat Groningen op de kaart zet. Marketing
Groningen is al lang in actie gekomen om toeristen hotelarrangementen te
bieden in combinatie met de Bloemetjesmarkt op Goede Vrijdag.
Maar doet The Passion recht aan het hart van het evangelie, dat Jezus
moest lijden om als offer te dienen ter vergeving van onze zonden? En wat
blijft er aan heiligheid over als doorgaans niet-christelijke BN’ers populaire
liederen zingen om op televisie in het picture te blijven? Het gaat wel om
ons evangelie! Het zijn vragen die besproken en geuit mogen worden,
Sterker nog, ik denk dat het heel goed is om hierover van gedachten te
wisselen.
Mijn gedachten zijn deze. Ten eerste: het evangelie is van iedereen, dat
kunnen we niet reserveren voor eigen gebruik. Ten tweede: we mogen
jaloers zijn op de organisatie dat zij met het Nieuwe Testament een plek
middenin de maatschappij hebben veroverd. Ten derde: dezelfde tieners
die zondagochtend liever in bed blijven, tonen op Facebook allerlei initiatief
en om met hun (niet-) kerkelijke leeftijdsgenoten naar The Passion te gaan.
En last but nog least: het trekt ook ontzetten veel buitenkerkelijken. The
Passion slaat een brug tussen kerk en maatschappij.
Daarom heeft de Raad van Kerken besloten een voor- en naprogramma te
organiseren in de Martinikerk met het thema ‘compassie’. De bedoeling is
6
dat ook zoveel mogelijk
buitenkerkelijken de kerk
bezoeken. De kruisstaties
worden er tentoongesteld
en verschillende kerkelijke
gemeenten zullen een statie
uitwerken naar de betekenis ervan in het heden. Er
komt een Forum waar
sprekers worden bevraagd
over het thema compassie.
Er zijn verschillende hoeken
om in gesprek te komen,
voor je te laten bidden, je
te laten zegenen of om je in
te schrijven voor compassiewerk
(vrijwilligerswerk). Het begint op 17
april om 16:00 uur. Ook als
u niet naar The Passion
gaat, loont het de moeite
om
dit
oecumenische
initiatief te bezoeken. Met
The Passion slaan we niet
alleen een brug naar de maatschappij, maar ook naar elkaar als christelijke
kerken. Schitterend om dat van dichtbij te mogen meemaken. (Anne
Baljeu, stagiaire Nieuwe Kerk, in Kerk in Stad)
Omwille van The Passion hebben veel kerken en ook wij, samen met de
Remonstrantse gemeente, besloten om de kerkdienst op Witte Donderdag
al om 18:00 uur te houden zodat u – zo u dat wilt – The Passion op de
Vismarkt kunt meemaken. En als u al in de stad bent komt u dan ook in de
Martinikerk kijken daar is veel te beleven.
Ds. Susanne Freytag
7
Kerkdiensten
De diensten beginnen in principe om 10.00 uur in de Kerkzaal. Diensten
met een
zijn diensten waarin het heilig avondmaal wordt gevierd. Diensten aangeduid met  hebben een kindernevendienst.
Kerkdiensten maart – mei 2014
MAART
mrt 30
Laetare
Regiodienst
Lutherse Kerk Stadskanaal, Hoofdkade 2, Stadskanaal
voorganger: ds. S. Freytag
APRIL
apr 6
Judica
voorganger: Ds, A.E. Reichman-Scheffer
bd
ed
O Lamm Gottes unschuldig – J.S. Bach
Agnus Dei uit Requiem – G. Faurë
apr 13
Palmpasen

Choral voices
Muziekdienst
zie p. 12
Voorganger: ds. S. Freytag
In deze dienst doet Jill Gulbis belijdenis
ed
Choralprelude on "Dundee" - C.H.H. Parry (1848-1918)
apr 17
Witte donderdag
18:00 uur
gezamenlijke dienst met de Remonstrantse Gemeente in de
Remonstrantse kerk, Coehornsingel 14
voorgangers: ds. S. Freytag en ds. L. Lijzen
apr 18
Goede vrijdag
19:30 uur
m.m.v. Cantorij
zie p. 10
Johannes-Passion van Heinrich Schütz
gezamenlijke dienst met de Remonstrantse Gemeente en de
8
Doopsgezinde gemeente in de Lutherse Kerk
Voorgangers: ds. G. Brüsewitz, ds. L. Lijzen en ds. S. Freytag
apr 20
Pasen
gezinsdienst (een dienst voor jong en oud)
voorganger: ds. S. Freytag
bd
Preludium in C grote terts – J.S. Bach
ed
orgel & zang
apr 27
Quasi modo geniti
voorganger: ds. Renting
ed
Choralvorspiele Christ lag in Todesbanden –
J.S. Bach (1685-1750)
misericordias domini
voorganger: ds. P.D. Wolthaus
bd
In dich hab ich gehoffet, Herr – Franz Tunder
ed
improvisatie
mei 4
mei 11
Jubilate
Muziekdienst
zie p. 12
De Femmes Majeures
Voorgangers: ds. S. Freytag
bd
Komm, Heiliger Geist, Herre Gott – Franz Tunder
ed
Praeludium in g kleine terts – Franz Tunder
mei 18
Cantate
voorganger: ds. A. E. Reichman-Scheffer
bd
Praeludium in G grote terts – Franz Tunder
ed
variaties over Erbarm dich mein, o Herre Gott –
Jpz. Sweelinck
mei 25
Rogate
voorganger: ds. J.J.H. Bras
9
Cantorij
Goede vrijdag - Johannes-Passion - Heinrich
Schütz
De Lutherse Cantorij zingt in de Goede Vrijdagdienst (19.30 uur in onze
kerk) de Johannes-Passion van Heinrich Schütz (1585–1672). Het is voor
het eerst dat de Cantorij in de Goede Week een groot Passiewerk ten
gehore brengt. Dat betekent dus extra voorbereiding en inzet. We hopen
op een bijzondere uitvoering.
Solisten zijn Maarten Romkes (evangelist) en Michiel de Vries
(Christuspartij), daarnaast een aantal koorleden die de kleinere solopartijen
voor rekening nemen. Het gaat bij deze Passion om een a-capella
uitvoering. De componist beperkt zich tot een letterlijke weergave van twee
lijdenshoofdstukken van het Johannesevangelie. De solistische recitatieven
worden slechts afgewisseld met meerstemmige koorgedeelten, waarin de
hogepriesters en schriftgeleerden, de discipelen en het volk aan het woord
komen. Een kleine vrijheid die de componist zich veroorloofde was de
toevoeging van een introïtus en een slotdeel. De sobere toonzetting en
Schütz gave om een woord tot klinken te brengen, maken deze Passion tot
een bijzonder werk in de geschiedenis van de muziek.
De Goede Vrijdagdienst is een gezamenlijke dienst van de Remonstrantse,
Doopsgezinde en Evangelisch-Lutherse Gemeente.
Op de volgende data wordt gerepeteerd:
- dinsdag 1 april, 19:30u - 21:00u
- dinsdag 8 april, 19:30u - 21:00u
- vrijdag 11 april, 19:30u - 21:00u (o.v.)
10
Vrijdag 11 april “the Passion in Silence”
v.a.10:00 tot 22:00 uur
In de Lutherse Kerk Haddingestraat 23
Op Witte Donderdag 17
april komt “The Passion”
naar Groningen.
Een groots opgezet evenement met belangstelling
vanuit heel het land en live
te volgen via de tv.
Op vrijdag 11 april in de
stilte vooraf heeft de
Vacare regiogroep Noord
een meditatieve dag voorbereid in de Lutherse kerk: “the Passion in
Silence”.
Vacare is een platform voor meditatief leven op initiatief van de PKN. De
regiogroep wordt gevormd door een aantal actieve voorgangers uit
Groningen en omgeving. (Stad en Ommelanden)
Zij zullen op ieder heel uur een geleide christelijke meditatie geven.
De kerk is op vrijdag de 11de april van tien tot tien open.
Om 9. 45 uur opent de kerk haar deuren en zal er om 10.00 uur begonnen
worden met een ochtendgebed en om 22.00 uur wordt de dag afgesloten
met een avondgebed in de lutherse traditie.
In de tussentijd ben je van harte welkom om in de stilteruimte in stilte te
zitten of een kaarsje aan te steken; Op de hele uren begint een geleide
meditatie in de kerk en tussendoor is er gelegenheid tot ontmoeting bij
koffie en thee.
PS. Passion in Silence: van 10 tot 10 op 11/4
De kerkenraad heeft graag onze ruimte ter beschikking gesteld voor dit
initiatief. Voor veel mensen is de stilte en meditatie een weg om God te
ontmoeten.
11
Ouders en kinderen
13 april Palmpasen
Op zondag 13 april is er tijdens de
muziekdienst weer kindernevendienst. We
beginnen de dienst gezamenlijk met jong en
oud en vervolgens gaan de kinderen naar de
Lutherzaal voor hun eigen programma. Tijdens
deze kindernevendienst horen de kinderen het
verhaal van de Jezus intocht in Jeruzalem op
een ezel. Ook gaan de kinderen elk een eigen
palmpaasstok versieren. We hopen dat de
ouders zo veel mogelijk rekening houden met
deze data zodat er een min of meer vaste
groep kan ontstaan.
20 april Pasen een gezinsdienst
De paasdienst is een dienst voor jong en oud. In de vorm en verhaal zal
rekening worden gehouden met de aanwezigheid van de kinderen. De
opstanding vieren we als gemeente samen. Na deze dienst is er voor de
kinderen het traditionele eieren zoeken in de kerk.
Susanne Freytag
Ontmoetingsmiddag
Ontmoetingsmiddag 18 april
woensdag 18 april van 14:00 uur – 15:30 uur in de Foyer
De zaal is open van 13:30 uur tot 16:00 zodat niemand die met de bus of
taxi komt voor de deur hoeft te wachten.
Graag ontmoet de voorbereidingsgroep u op deze middag!
12
Muziekdienstcommissie
Muziekdienst 13 april Choral Voices
Op zondag 13 april, Palmzondag, zal Choral Voices, o.l.v. Daniël Rouwkema
medewerking verlenen aan de muziekdienst. Deze muziekdienst staat in het
teken van de Engelse koormuziek.
De 'Dorian Mass' van Herbert Howells (1892-1983) zal ons door de liturgie
met viering van het Heilig Avondmaal begeleiden. Herbert Howells dankt
zijn bekendheid voornamelijk aan de prachtige koormuziek, die vooral in
Engeland veel wordt uitgevoerd.
Daarnaast worden er enkele koorwerken uitgevoerd:
Psalm 24 op een chant van Joseph Barnby (1838-1896)
Hosanna to the Son of David van Thomas Weelkes (1576-1623)
The Lord bless you and keep you van de componist John Rutter (1945)
A Prayer of Saint Patrick van Daniel Rouwkema (1974)
Bij twee hymnen die in de Anglikaanse traditie altijd op Palmzondag worden
gezongen zingt te gemeente mee ‘All glory, laud and honour’ en
‘Ride on, ride on in majesty’.
Tijdens deze dienst zal ook Jill Gulbis belijdenis doen.
Muziekdienst 13 april
Lutherse Kerk (Haddingestraat 23) om 10 uur, voorganger: ds. S. Freytag
www. choralvoices.nl
de volgende muziek dienst is op:
zondag 11 mei (Jubilate)
De Femmes Majeures, o.l.v. Cobien Nieuwpoort zingen o.a. de Missa
Brevis van Nancy Telfer (geb. 1950)
Lutherse Kerk (Haddingestraat 23) om 10 uur, voorganger: ds. S. Freytag
www. femmesmajeures.nl
commissie muziekdiensten
13
Landelijke Lutherse activiteiten
NLVB ontmoetingsdag 10 mei 2014
Ontmoetingsdag Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond
10 mei a.s. in de Evangelisch-Lutherse Kerk, Koestraat 2, 8011 NK
Zwolle
Het bestuur van de Nederlandse Lutherse Vrouwen Bond nodigt u uit om
deel te nemen aan de jaarlijkse ontmoetingsdag op zaterdag 10 mei a.s.
We zijn dit jaar te gast in de lutherse gemeente Zwolle. De voorbereidingen
om er een mooi programma van te maken zijn gedaan in een plezierige en
enthousiaste samenwerking met een aantal Zwolse vrouwen. Zij hebben
hun creativiteit ingebracht om het jaarthema van de Luther Decade
‘Reformatie en politiek’ zodanig te bewerken dat alle deelneemsters
geïnspireerd weer naar huis kunnen gaan.
Het programma is als volgt:
10.30 – 11.00 uur Aankomst met koffie/thee
11.00 – 11.25 uur Morgengebed
11.25 – 11.30 uur Herdenking
11.30 – 12.30 uur Jaarvergadering
12.30 – 14.00 uur Maaltijd en gelegenheid voor ontmoeting
14.00 – 15.45 uur Middagprogramma.
Orna Gabay, een Joodse vrouw, die in Israel geboren is en in Zwolle
woont, neemt ons mee in een wervelende workshop van muziek,
zang en dans. Met haar authentieke passievolle uitstraling en
expressieve wijze van uitleg is zij als geen ander in staat de
vrolijkheid van de Joodse dansen over te brengen. Kortom: onderga
met Orna de verrijking van lichaam en ziel!
15.45 – 16.00 uur Afsluiting en wegzending
De lutherse kerk ligt op loopafstand van het NS-station. Bij de kerk is zeer
beperkt parkeergelegenheid.
De kosten van deze geheel verzorgde dag bedragen € 25,--. De leden
ontvangen hiervoor de gebruikelijke brief met acceptgirokaart. U kunt zich
opgeven bij Erika Hillebrand ([email protected]) of Coby Aartsen
([email protected])
14
Uit de diaconie
collecteopbrengsten
26
02
09
16
23
02
09
16
januari
februari
februari
februari
februari
maart
maart
maart
catachese en educatie
KiA - werelddiaconaat
St. Lutherse werkgroep voor Kerkmuziek
Open Hof
eigen diaconie
't Schienvat
KiA - voorjaarszendingsweek
Lutherse vakantieweken
10.95
32.80
73.27
65.45
31.00
30.52
83.73
54.15
collectedoelen
6 april - Agriterra
Het is al weer vijf jaar geleden dat we als kerken van de kleine oecumene
tijdens de gezamenlijke zomerdiensten hebben gecollecteerd voor Agriterra,
een doel dat door onze kerk was uitgekozen. Dat doel willen we vasthouden,
want nog steeds is er voor veel mensen in de Sahellanden geen sprake van
voedselveiligheid. Speciaal het werk van de graanbank in Chirkou in Niger
willen wij steunen. Daar worden zaden ingekocht, bewaard en aan de bevolking
gegeven als de tijd om te zaaien weer aanbreekt. Zodat de mensen zelf voor
hun voedsel kunnen zorgen, als de omstandigheden meewerken tenminste.
Ook wordt noodhulp verstrekt in tijden dat er nauwelijks te oogsten valt. We
bevelen dit collectedoel dan ook van harte bij u aan.
13 april - Kerk in Actie | Landbouwhulp
In Burkina Faso is het de laatste jaren extreem droog. En als de regen eenmaal
valt, is deze hard en slaat hij de oogst vaak kapot. En dat terwijl tachtig
procent van de bevolking van dit West-Afrikaanse land leeft van de landbouw.
Onder de naam ODE werken tien kerken samen aan een duurzame landbouw
en organisatie van boeren. Zij ondersteunen de boeren zodat zij betere prijzen
krijgen voor hun producten. Irrigatie, waterputten, zaaigoed, meststoffen en
microkredieten hebben al veel boeren en boerinnen blijvend geholpen. In deze
collecte voor het totale werk van Kerk in Actie staat het werk van ODE centraal.
20 april - JOP
Na veertig dagen van stilte en bezinning is het tijd om van je te laten horen.
Met Pasen spreken we ons uit. Iedereen moet het goede nieuws horen, zeker
kinderen en jongeren. Het is het verlangen van JOP, Jeugdorganisatie van de
15
Protestantse Kerk, dat elk kind en iedere jongere zich geliefd weet door God.
JOP zet zich in voor aansprekend jeugdwerk met inspirerende activiteiten, en
wil zo kinderen helpen te ontdekken wat geloven voor hen betekent. Zonder uw
steun kan JOP dit werk voor kinderen, jongeren en jeugdleiders niet doen. Wij
vragen met deze collecte uw hulp voor het jeugdwerk. Laat van u horen!
27 april - PKN | Eredienst en Kerkmuziek
De Protestantse Kerk ondersteunt gemeenten om de muziek te laten klinken.
Zij maakt toerustingsmateriaal en organiseert bijeenkomsten voor predikanten,
kerkmusici, cantorijen en gemeenteleden, bijvoorbeeld over het liedboek dat
vorig jaar in gebruik werd genomen. Gewoonlijk oefenen wij voorafgaande aan
de dienst een van de ruim duizend liederen uit dat liedboek. Ook al is er velerlei
variatie in de liederen, dat heeft niet tot gevolg dat de vorm van onze liturgie er
erg door verandert. Bij andere kerken wordt wellicht meer van de uitersten qua
inhoud en toonzetting geproefd. Maar ook wij willen, zoals het motto van deze
collecte luidt, de lofzang gaande houden. Daarom bevelen wij de collecte voor
dit doel unisono bij u aan.
4 mei - PKN | Missionair werk & Kerkgroei
De kerk krimpt niet alleen, maar groeit ook. De PKN vraagt ons enkele malen
per jaar die groei financieel te ondersteunen. Een verzoek waarbij het draait om
wezenlijke zaken, maar dat wij niet elke keer op ons collecterooster zetten,
omdat ook echt lutherse activiteiten onze aandacht vragen. Maar deze ochtend
staat het ontwikkelen van nieuwe kerkelijke PKN-gemeenten wel centraal. Een
van die pioniersplekken bevindt zich in Woerden, waar voormalig
jongerenwerker Mirjam Oosterhoff zich nu richt op de twintigers. Zij ontdekte
dat juist die groep tussen wal en schip dreigde te vallen, en bereikte hen via de
sociale media. Nu is men daar ‘kerk in de kelder’ (van een café-restaurant in
het centrum), en zijn jongeren samen op zoek naar God en naar verdieping.
Voor deze en andere vormen van kerkelijk pionieren is de collecte van deze
ochtend bestemd.
11 mei - Artsen zonder Grenzen
Brandhaarden, rampgebieden, conflictregio’s, de wereld heeft er veel te veel.
Artsen zonder Grenzen staat altijd aan de frontlinie als het op helpen aankomt.
Geeft medische hulp, probeert uitbraak van ziekten te voorkomen en zorgt voor
sanitaire voorzieningen. De organisatie wil de mensen bereiken die hulp het
hardst nodig hebben en werkt op veel plaatsen waar andere (hulp)organisaties
niet aanwezig zijn. Vandaag willen wij met de collecteopbrengst Artsen zonder
Grenzen onze steun geven. Zodat zij hun zware humanitaire werk kunnen
voortzetten ten bate van medemensen in grote nood.
16
18 mei Eigen diaconie
Het werk van onze eigen diaconie is vandaag het collectedoel. Uw bijdragen
worden door de diakenen besteed voor diaconale doelen waarmee mensen in
én buiten onze eigen kerkelijke
gemeente worden geholpen. Ook de
aankleding van de eredienst, zoals de kaarsen en de bloemen op de altaartafel,
worden uit de opbrengst van deze collecte betaald. Helpt u uw diakenen om
hun werk mogelijk te maken?
Acties voor De Open Hof en de Voedselbank
In de vorige Opbouw hebben wij uitgebreid geschreven over de acties voor De
Open Hof en de Voedselbank. Duidelijk is dat het accent sterk is komen te
liggen op de actie voor het Broodfonds van De Open Hof. Het feit dat deze
actie zichtbaar is in de foyer - al vijf vellen zijn volgeplakt met de zegeltjes voor
brood en pindakaas - draagt daar vast aan bij. Eerlijk gezegd zijn wij ook met
die actie actiever bezig onder het koffiedrinken, en schiet het uitgeven van de
strookjes voor de luieractie vóór de dienst er wel eens bij in. We gaan met
beide acties door, en zullen proberen wat meer evenwicht tussen deze twee te
brengen. In de volgende Opbouw zullen we u laten weten wat de opbrengst tot
op dat moment is. Overigens is het voor ons ook wel eens lastig om onze
aandacht te verdelen tussen de taken die wij als diakenen direct na afloop van
de dienst hebben, en de bezigheden voor de beide genoemde acties. Dus
mocht u een bijdrage willen geven en zijn we met andere zaken bezig, trek ons
dan even aan het spreekwoordelijke jasje, want voor het goede doel zetten we
graag een stapje extra.
Petra Vogl, Patryk Piwocki en Henk Schaaf
17
Luthers Bach Ensemble
Oktoberproject 2014
Oktoberproject 2014
Meezingen in Bachs mooiste cantates?
cantate Die Himmel erzählen die Ehre Gottes BWV76
cantate Wir müssen durch viel Trübsal BWV146
Heinrich Schütz, Die Himmel Erzählen Die Ehre
(zesstemmig)
Gottes
SWV386
uitvoeringen
zondag 12 oktober 2014, 10 uur cantatedienst Lutherse kerk Groningen.
(o.v.)
zaterdag 18 oktober 2014, 15.30 uur concert Martinikerk Groningen.
zondag 19 oktober, 11.30 uur concert Kapel op t Rijsselt (bij Zutphen).
uitvoerenden
Luthers Bach Ensemble (projectkoor, barokorkest en solisten)
Tymen Jan Bronda (art. leiding)
repetities
dinsdag 19.45 uur tot 21.45 uur - Lutherse kerk Groningen
-13 mei, 27 mei, 3 juni, 10 juni
Na de zomer:
- 2 september, 9 september, 23 september, 30 september, 7 oktober
generale repetitie zaterdag 11 oktober (middag of avond) / vrijdag 17
oktober (avond)
muziek
De koorpartijen kunnen in april worden opgehaald bij de fa. Terts & Toets
Werumeus Buningstraat 34-36, Groningen, tel. 050-5276060
aantal gewenste deelnemers:
sopraan: 10, alt: 10, tenor: 8, bas: 8
voor deelnamevoorwaarden zie www.luthersbachensemble.nl
‘Aanmelden project’.
18
onder
Lied van de week.
Bij de introductie van het nieuwe Liedboek in mei dit jaar zijn er diverse
nieuwe liederen maar ook liedvormen, gebeden en ordinariumdelen
bijgekomen. Om vertrouwd te raken met de nieuwe liederen zullen we
proberen elke zondag een nieuw lied in te studeren. Dat geldt dan voor alle
zondagen in onze kerk zelf.
Hierbij voor de komende maanden een rooster:
April
6
‘Hij gin de weg zo eenzaam’ 560
Britt G. Hallqvist. Egil Hovland
Het lied is afkomstig uit Noorwegen en werd voor ons liedboek vertaald. De drie
strofen beschrijven enkele passages uit de passie. Elk couplet begint met ‘Hij ging
de weg zo eenzaam’ en die weg wordt in elk couplet steeds anders ingevuld. Het
wordt zo tot een gezongen kruisweg.
De tekst is eenvoudig, werkt met herhalingen en kleine variaties.
Britt G. Hallqvist (1914K1997) schreef een groot aantal teksten voor het Noorse
gezangboek van 1986. De componist Egil Hovland (1924K2013) heeft een
uitgebreid oeuvre geschreven, van eenvoudige kerkliederen tot grote werken voor
orkest en voor koor.
20
‘Tussen waken, tussen dromen’ 631
Hanna Lam, Heinrich Albert
Het paasevangelie (Matteüs 28,1K10) vertelt dat vrouwen als eersten bij het lege
graf komen. Dit lied van Hanna Lam verhaalt dat gebeuren: de vrouwen als eerste
getuigen van de opstanding.
Dit lied verscheen voor het eerst in de uitgave Eva’s&Lied (1984) met een melodie
van Barbara Zwaal. Die melodie werd ook bij dit lied geplaatst in het derde deeltje
van Zingend&Geloven. De liedboekredactie vond deze melodie kwalitatief niet
voldoende en koos voor de sierlijke melodie van Heinrich Albert (1604-1651) die hij
schreef bij zijn morgenlied ‘Gott des Himmels und der Erden’. Voor een vertaling
daarvan, zie lied 210.
27
‘We zullen leven, God zij dank’ 611
Sytse de Vries, Heinrich Schütz
Dit lied van Sytze de Vries werd oorspronkelijk geschreven voor de Paasnacht als de
gemeente haar doop gedenkt. Maar in de gehele paastijd leven wij vanuit dat
bijzondere moment: ‘In dood gedompeld waren wij, / nu met Hem stralend nieuw
verschenen. Willem Vogel schreef een krachtige melodie bij de tekst, wellicht een
uitbeelding van de woorden ‘God zij dank’ (couplet 1) en ‘stralend nieuw
verschenen’ (couplet 5). De tweede en de vierde melodieregels zijn herhalingen van
19
de eerste en de derde met een kleine variatie. In de slotregel vraagt de lange
tweede noot even aandacht: de tekst in elke strofe vraagt hier om een accent. Het
lied moet levendig gezongen worden.
Mei
11
‘Zing jubilate voor de Heer’ 652
Willem Barnard, Frits Mehrtens
De vierde zondag in de paastijd draagt vanouds de naam ‘Jubilate’, genoemd naar
de eerste woorden van de introïtusantifoon: ‘Jubilate Deo omnis terra’. Dat is het
begin van Psalm 66: ‘Jubel voor God, heel de aarde’ (verg. ook LB 640c). Willem
Barnard schreef in de tweede helft van de jaren vijftig veel nieuwe liederen,
gebaseerd op het klassieke liturgische jaar. Voor de paastijd dichtte hij een aantal
zondagsliederen, met steeds de antifoontekst als uitgangspunt. Deze liederen zijn
dan ook zeer geschikt om als openingslied op de betreffende zondag te zingen. In
het Liedboek voor de kerken stonden er enkele (nu LB 650, 655 en 659), maar ‘Zing
jubilate voor de Heer’ werd niet opgenomen.
De melodie van Frits Mehrtens is even stralend als de tekst. Elk couplet begint met
‘Zing jubilate’ en eindigt met ‘jubilate!’. Zowel aan het begin als aan het eind klinkt
dan de hoogste melodienoot.
Teksten: Pieter
Endedijk,
www.kerklied.net
concerten
Uitgaansagenda Lutherse Kerk 2014
MAART 2014
zondag 30 maart: Noordelijk Bach Consort
15.00 u.
APRIL 2014
zaterdag 5 april: Musica Antiqua Nova
woensdag 16 april: uitvoering Conservatorium
20.15 u.
19.30 u.?
MEI 2014
zondag 4 mei: Vier mei projectkoor
zaterdag 10 mei: Daponte Music
zaterdag 17 mei: Overdagkoor
vrijdag 23 mei: Musica Antiqua Nova
zaterdag 24 mei: Musica Antiqua Nova
zondag 25 mei: kamermuziekmiddag HJSO
21.00 u.
20.15 u.
20.15 u.
20.15 u.
20.15 u.
15.00 u.
20
Uit de oude Doos
Uit het gemeenteblad van 60 jaar geleden
In deze rubriek treft u oud nieuws aan. Hoe verging het de lutherse
gemeente Groningen in 1954. We vertellen en citeren uit het gemeenteblad
van 60 jaar geleden.
Opbouw 60 jaar geleden
In de 7e jaargang 1953/54 nummer 5 lezen we iets over kinderdiensten.
Zondagsschool:
Met Pasen zal weer een Paasdienst gehouden worden voor de
kinderen met hun ouders. …. Er zal getracht worden op de laatste
Zondag van iedere maand ene kinderdienst te houden in de kerk
voor de kinderen van de Zondagsschool. Deze dienst komt in plaats
van de Zondagsschool. De leiding van de Zondagsschool is van
mening dat kinderen op geregelde tijden in aanraking moeten
worden gebracht met de eredienst speciaal voor kinderen. De eerst
dienst zal plaats vinden op Zondag 28 Maart.
Hieruit kunnen we concluderen dat er 60 jaar geleden al speciale
kinderdiensten in onze kerk werden gehouden.
In hetzelfde nummer wordt ook verslag gedaan van een dienst van de
lutherse jeugdkring samen met de ouders.
Lutherse jeugdkring
De dienst met de ouders oop 28 Februari j.l gehouden is goed
geslaagd. Na een kort welkomstwoord tot de ouders gericht nam de
21
dienst een aanvang. Liederen werden begeleid door blokfluit en
enige meisjes hadden een koortje gevormd. In de pauze werd thee
geschonken en hierna werd het Verhaal verteld. De titel hier van is
’Levenslicht van een Godszoeker’. Het verhaal beschreef het leven
van Augustinus.
Zo kreeg toen de jeugd van elke leeftijd een eigen dienst.
Samenstelling: Susanne Freytag
van de Kerkrentmeesters
Actie Kerkbalans 2014
Een aantal weken geleden hebben alle leden een brief over de "Actie
Kerkbalans" van de gemeente ontvangen. In deze brief hebben we de
leden verzocht middels het invullen en terugzenden van een
toezeggingsformulier het bedrag van hun vrijwillige bijdrage in 2014 toe te
zeggen. We hebben op de brief enige response gehad, maar nog niet in de
gehoopte omvang. Mogen we alle leden vragen die nog geen formulier
hebben geretourneerd dit alsnog te doen? Hartelijke bedankt voor uw
reactie en toezegging.
Philipp Jäger
Van de kerkenraad
Van de kerkenraad
Enkele punten uit de vergaderingen van januari en februari
De eerste vergadering in 2014 werd door Susanne op een bijzondere wijze
geopend. Zij nam de leden van de kerkenraad mee naar de kerkzaal om
hen de ruimte van de kerk te laten beleven. Het lege podium werd stap
voor stap aangekleed, waardoor de sfeer veranderde naarmate de
aankleding vorderde. Er werden afspraken gemaakt over het plaatsen van
de elementen op altaartafel en podium en over het bewegen rond en op
het podium tijdens de eredienst.
Omdat het enkele malen was voorgekomen dat iemand die net na tienen
bij de kerk aankwam, niet meer naar binnen kon, wordt afgesproken dat de
dienstdoende diaken nog even de wacht houdt in de hal, zodat een
22
eventuele laatkomer niet voor een dichte deur komt te staan. Na het
oefenen van het lied voorafgaand aan de dienst komt zij of hij dan binnen.
De dagopvang voor dak- en thuislozen ‘De Open Hof’ vraagt de kerken om
extra financiële steun, omdat de gemeentelijke bijdrage wordt bevroren. De
diaconie stelt voor een zegeltjesactie voor brood en pindakaas te houden,
hetgeen door de kerkenraad wordt goedgekeurd. Ook wordt de actie voor
de Voedselbank anders aangekleed; het accent zal komen te liggen op een
financiële bijdrage voor het aankopen van luierpakketten. In Opbouw zal de
diaconie zorgen voor een toelichting op deze activiteiten.
Nadat op Witte Donderdag ‘The Passion’ driemaal werd uitgezonden vanuit
het westen van het land, is dit tv-programma voor dit jaar aan Groningen
toegewezen. Op een moderne manier wordt door bekende artiesten het
lijdensverhaal verbeeld, waarbij een bijna twintig meter lang verlicht wit
kruis door de straten wordt gedragen. Met dit programma hebben de
kerken geen inhoudelijke bemoeienis, maar zij gaan een voor- en
naprogramma verzorgen in de Martinikerk. Susanne is voorzitter van de
Passie Commissie die namens de Raad van Kerken Groningen, in
samenwerking met het Evangelisch Contact Groningen, dit programma gaat
invullen. In deze Opbouw leest u daar elders meer over.
In februari wordt gestart met kindernevendiensten, die eenmaal per maand
worden gehouden. De kinderdiensten vervallen daarmee; de groep
kinderen in onze gemeente is qua leeftijd toe aan een volgende stap. Men
begint de dienst gezamenlijk met jong en oud, en vervolgens gaan de
kinderen naar de Lutherzaal voor hun eigen programma. Daar sluiten zij de
dienst ook af; zij komen niet terug in de kerkzaal.
Het programma van de muziekdiensten is nu rond tot en met mei. Het
streven is in september weer de gebruikelijke folder te maken en
verspreiden. De tot nu toe gehouden diensten worden als mooi en
waardevol ervaren. Door de diversiteit worden weer heel eigen accenten in
de liturgie aangebracht, hetgeen winst betekent.
In de komende maanden gaat de kerkenraad zich buigen over de te maken
strategische keuzes voor de toekomst van de ELGG, en daarnaast zal een
werkgroepje van start gaan dat zich gaat bezinnen op initiatieven voor de
invulling van het Lutherjaar 2017. Kortom, uw kerkenraad vergadert van
maand tot maand, maar heeft zeker ook oog voor de langere termijn.
Henk Schaaf
23
Agenda
Agenda maart – mei 2014
MAART
Maandag 31 maart
APRIL
Dinsdag 1 april
Dinsdag 8 april
Vrijdag 11 april
Maandag 14 april
Woensdag 16 april
MEI
Woensdag 7 mei
24
Kring-Zuid
19:30 uur
Bij mevr. Hassink, Bordewijklaan, 19 Groningen
Cantorij
kerkzaal
19:30
Cantorij
kerkzaal
19:30
The Passion in silence
van 10-22 uur
Kerkenraad
KR-kamer
19:30
ontmoetingsmiddag
Foyer
14:00
uur
uur
uur
uur
Westerkwartiergroep
19:45 uur
Bij dhr. Beyer, Dubbellooflaan 12, Peize
Colofon
Opbouw is het officiële orgaan van de Evangelisch-Lutherse
gemeente in Groningen. Opbouw verschijnt acht maal per jaar.
66e jaargang, januari, nummer 2
Copy voor het volgende nummer dient uiterlijk 4 mei 2014 in
het bezit te zijn van de redactie te zijn.
Redactie:
Redactie-adres:
ds. S. Freytag
Haddingestraat 23
9711 KC Groningen
Email:
[email protected]
Reproductie en verzending: Jaap Venekamp, Gisela Klein
en Klazien Opten
Bedrukken acceptgiro’s
en etiketten:
Gisela Klein
Oplage:
310 exemplaren
Foto omslag:
avondmaalstafel
25
26

Download Report