Collegebesluit met bijlage

Collegevoorstel
Openbaar
Onderwerp
Maatwerkvoorziening Chronisch Zieken en gehandicapten
Programma / Programmanummer
BW-nummer
Werk & Inkomen / 1061
Portefeuillehouder
T. Tankir
Directie/afdeling, ambtenaar, telefoonnr.
Samenvatting
MO10, Golshid Al Eshaq, 3338
Sinds 1 januari 2014 zijn de Wet tegemoetkoming Chronisch zieken en
gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie Eigen Risico (CER) door het
Rijk afgeschaft. Gemeenten krijgen daarom een budget van het Rijk
met een budgetkorting van ruim 50% om maatwerk te bieden aan
chronisch zieken en gehandicapten voor hun meerkosten. Middels dit
voorstel geven we de maatwerkvoorziening vorm zodat deze doelgroep
met meerkosten en een beperkt inkomen adequaat ondersteund wordt
via de bijzondere bijstand en de Wmo. Tevens trekken we onze
gemeentelijke regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen in
vanaf 2015 omdat dit door wijzigingen in de wet niet meer is
toegestaan. Tot slot informeren wij de raad over de
maatwerkvoorziening middels een brief.
Datum ambtelijk voorstel
25 september 2014
Registratienummer
14.0010845
Ter besluitvorming door het college
1. De maatwerkvoorziening voor chronisch zieken en
gehandicapten vorm te geven door vanaf 2015:
a. een nieuw, uitgebreid maatwerkpakket te bieden via de
Collectieve Aanvullende Zorgzekering (CAZ);
b. het budget van de individuele bijzondere bijstand te
Steller
verhogen voor niet-medische meerkosten en
Golshid Al Eshaq
c. de lage eigen bijdrage Wmo beschikbaar te stellen voor
mensen met een inkomen tot de zorgtoeslaggrens.
2. Zowel de basis CAZ als de uitgebreide CAZ vanaf 2015
toegankelijk te maken voor mensen met een inkomen tot 130%
van het sociaal minimum.
3. In afwachting van de exacte hoogte van de zorgpremies, voor
de maandelijkse gemeentelijke premiebijdrage een
bandbreedte vast te stellen tussen de € 11 en € 17 voor de
basis CAZ en tussen de € 35 en € 45 voor de uitgebreide CAZ.
4. Onder voorbehoud van vaststelling van de stadsbegroting
2015-2018 door de raad, beslispunten 1 t/m 3 te dekken uit de
programma’s Inkomen & Armoedebestrijding en Zorg & Welzijn.
Paraaf
akkoord
Datum
Paraaf
akkoord
Datum
 Zie vervolgblad
X Alleen ter besluitvorming door het College
X Actief informeren van de Raad
Besluit B&W d.d. 14 oktober 2014
X Conform advies
 Aanhouden
 Anders, nl.
nummer: 3.6
Bestuursagenda
Portefeuillehouder
Collegevoorstel
Collegevoorstel
Vervolg beslispunten
5. De beleidsregel categoriale bijzondere bijstand chronisch zieken gehandicapten en
ouderen per 1-01-2015 in te trekken en de geraamde middelen vanaf 2015 in te zetten
voor de nieuwe maatwerkvoorziening uit beslispunt 1.
6. Bijgevoegde raadsinformatiebrief ‘Maatwerkvoorziening Chronisch Zieken en
gehandicapten’ vast te stellen.
Collegevoorstel
Vervolgvel
2
1
Probleemstelling
Het Rijk heeft per 1 januari 2014 de Wet tegemoetkoming Chronisch zieken en
gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie Eigen Risico (CER) afgeschaft. De Wtcg was een
jaarlijkse tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten van minimaal € 149 en
maximaal € 494 afhankelijk van leeftijd, zorggebruik en de hoogte van het inkomen. De CER
was een niet-inkomensafhankelijke compensatie van € 99 op jaarbasis voor burgers waarvan
verwacht werd dat zij als gevolg van hun chronische aandoening jaar in jaar uit hun eigen
risico vol maakten. In Nijmegen ontvingen in 2013 ruim 19.000 personen de Wtcg en 20.000
personen de CER.
Beide regelingen waren bedoeld om veronderstelde meerkosten van chronisch zieken en
gehandicapten te vergoeden. In de praktijk bleek het echter onmogelijk de juiste doelgroep te
selecteren waardoor deze regelingen te ongericht werden. Het Rijk hevelt de
inkomensondersteuning daarom over naar gemeenten. Dit vanuit de gedachte dat gemeenten
beter zicht hebben op de individuele situatie van burgers en daardoor in staat zijn gericht
maatwerk te bieden aan burgers met een chronische ziekte en/of beperkingen die dat echt
nodig hebben. Gemeenten krijgen beleidsvrijheid om dit te regelen en ontvangen hiervoor
een bedrag van het Rijk met een budgetkorting van ruim 50%. Door de budgetkorting kunnen
we vanaf 2015 niet meer iedereen helpen die in 2014 nog in aanmerking kwam voor de Wtcg
en de CER. Gezien de reden van de budgetoverheveling hoeft dat ook niet: doel is immers
het leveren van maatwerk voor deze doelgroep.
Omdat de CER in 2013 voor de laatste keer is uitgekeerd, hebben wij voor 2014 de CER
gecompenseerd door onze categoriale bijzondere bijstandsregeling chronisch zieken
gehandicapten en ouderen éénmalig te verhogen van € 200 naar € 300 per verstrekking. In
het kader van de invoering van de Participatiewet vervalt voor gemeenten echter de
mogelijkheid van deze vorm van categoriale bijzondere bijstand en moeten we deze regeling
per 1 januari 2015 intrekken.
Om het wegvallen van zowel de Wtcg als de CER vanaf 2015 structureel op te vangen, heeft
de raad in het coalitieakkoord ‘Samen voor Nijmegen: sociaal, duurzaam en ondernemend’
voorgesteld de maatwerkvoorziening van deze doelgroep vorm te geven via een uitgebreid
Collectieve Aanvullende Zorgverzekering (CAZ). Aanvullend hierop wordt het budget voor
individuele bijzondere bijstand verhoogd voor niet-medische meerkosten en wordt de
maximale lage eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen voor een groter inkomensgroep
gehanteerd door ophoging van de inkomensgrens.
In dit voorstel werken we het coalitiebesluit rondom de maatwerkvoorziening voor chronisch
zieken en gehandicapten verder uit en doen we specifiek een voorstel voor het (her)vormen
van de CAZ.
2
Juridische aspecten
Het wettelijk kader van dit voorstel wordt gevormd door de Wet maatschappelijke
1
ondersteuning, de Participatiewet en de daarin opgenomen regels voor de verlening van
categoriale en individuele bijzondere bijstand. Het ophogen van de inkomensgrens voor de
1
De Participatiewet treedt per 1 januari 2015 in werking en vervangt de huidige Wet werk en bijstand (Wwb).
Collegevoorstel
Vervolgvel
3
minimale eigen bijdrage Wmo wordt juridisch verwerkt in het Financieel besluit Wmo dat in
november 2014 aan het college van B & W wordt voorgelegd voor besluitvorming.
3
Doelstelling
In dit voorstel wordt middels een meersporenbeleid via de bijzondere bijstand en de Wmo de
maatwerkvoorziening van chronisch zieken en gehandicapten vormgeven. Hierdoor wordt
deze doelgroep met werkelijke meerkosten en een beperkt inkomen adequaat ondersteund.
4
Argumenten
De argumenten zijn opgebouwd conform de volgorde van de beslispunten:
4.1 De maatwerkvoorziening via de Wmo en bijzondere bijstand vormgeven voor een
adequate compensatie van de meerkosten van chronisch zieken en gehandicapten.
Wij hebben in het voorjaar van 2014 verschillende opties beschreven waarlangs een
maatwerkoplossing kan worden geboden. De opties zijn oplossingen via de individuele
bijzondere bijstand, de CAZ, de WMO (verlaging eigen bijdrages of een financiële
tegemoetkoming) en door middel van subsidie aan een fonds.
In het coalitieakkoord heeft de raad al voorgesteld hoe de Rijksgelden in Nijmegen voor deze
doelgroep chronisch zieken en gehandicapten benut zullen worden. Overigens geeft het
merendeel van gemeenten de voorkeur een maatwerkoplossing via de collectieve
ziektekostenverzekering te bieden. Dit blijkt uit een inventarisatie van het adviesbureau BS&F
dat gemeenten adviseert en ondersteunt bij de onderhandelingen met de zorgverzekeraars.
Hieronder is het meersporenbeleid van Nijmegen wat betreft de maatwerkvoorziening voor
chronisch zieken en gehandicapten vanaf 2015 schematisch weergegeven.
Tabel 1. Maatwerkvoorziening chronisch zieken en gehandicapten
2. Verhoging budget voor
1. Uitgebreide collectieve
individuele bijzondere
aanvullende zorgverzekering (CAZ)
bijstand
bij CZ en VGZ náást de huidige
minimapolis
In deze bijzonder uitgebreide CAZ
Niet alle meerkosten voor
betrekken we het volledige eigen
chronisch zieken en
risico. De hoge premie die ontstaat
gehandicapten zijn medisch
compenseren we middels een
van aard. Ze hebben vaak ook
ruimhartige gemeentelijke
extra stookkosten,
premiebijdrage. We stellen zowel de
kledingslijtage, vervoerskosten
huidige (basis) CAZ als de nieuwe
etc. Daarom verhogen we het
(uitgebreide) CAZ beschikbaar voor
individuele bijzondere
een grotere groep mensen door de
bijstandsbudget.
inkomensgrens te verhogen van 110%
naar 130% van de bijstandsnorm.
3. Verhoging
inkomensgrens voor
lage eigen bijdrage
Wmo
Nu betalen personen met
een inkomen tot € 23.300
maximaal € 19,- per 4
weken. Per 1-1-2015
betalen personen met een
inkomen tot € 28.482
(zorgtoeslaggrens) de lage
eigen bijdrage van
maximaal € 19. Boven de
zorgtoeslaggrens loopt het
bedrag
inkomensafhankelijk op.
Ad 1. Nieuwe CAZ náást de huidige CAZ
De belangrijkste reden om via de CAZ compensatie te bieden is omdat het maatwerk bedoeld
is om mensen te bereiken die daadwerkelijk meerkosten hebben vanwege een chronische
ziekte en/of handicap en niet of onvoldoende in staat zijn om deze meerkosten zelf te
bekostigen. Dit kunnen we bereiken via zelfinclusie van de doelgroep door hen de keuze te
laten maken wel of niet deel te nemen aan een duurdere collectieve zorgverzekering. In deze
Collegevoorstel
Vervolgvel
4
bijzonder uitgebreide polis wordt getracht het volledige eigen risico te compenseren en het
zorgpakket inhoudelijk op bepaalde punten uit te breiden op basis van de behoefte van deze
doelgroep. De hogere premie compenseren we middels een ruimhartige gemeentelijke
premiebijdrage. Jaarlijks kunnen we op deze manier deze doelgroep met een beperkt inkomen
fors tegemoetkomen in hun meerkosten.
Ad 2. Verhogen budget individuele bijzondere bijstand
Niet alle meerkosten van deze doelgroep zijn medisch of chronisch van aard. Deze doelgroep
heeft ook vaak te maken met extra stookkosten, kledingslijtage, vervoerskosten etc. Door het
wegvallen van de regelingen kan verwacht worden dat men meer aanvraag gaat doen op de
Individuele bijzondere bijstand voor dergelijke kosten. Daarom verhogen we het individuele
bijzondere bijstandsbudget.
Ad 3. Verhogen inkomensgrens voor de lage eigen bijdrage Wmo
Het CAK int momenteel namens ons een eigen bijdrage voor alle individuele voorzieningen in
het kader van de Wmo (exclusief rolstoelen en vervoerskostenvergoedingen). Met het
wegvallen van de Wtcg ontvangt men vanaf 2015 geen 33% korting meer op de eigen bijdrage
voor Wmo-voorzieningen.
Om ook mensen net boven het minima-inkomen tegemoet te komen verhogen we de huidige
inkomensgrenzen naar de zorgtoeslaggrens (deze grens verschilt per huishoudvorm)
waardoor een grotere groep mensen alleen de lage eigen bijdrage hoeft te betalen van € 19.
Boven de zorgtoeslaggrens, loopt afhankelijk van het inkomen, het bedrag van de eigen
bijdrage op.
De ophoging van de inkomensgrens voor de lage eigen bijdrage Wmo geldt overigens ook
voor de cliënten waar we in het kader van de nieuwe Wmo voor verantwoordelijk worden
(begeleiding, dagbesteding, kortdurend verblijf, beschermd wonen GGZ).
4.2 CAZ toegankelijk maken voor inkomens tot 130%van het sociaal minimum
Vanaf 2015 kunnen meer mensen gebruik maken van de CAZ omdat de wettelijke
inkomensgrens van 110% van de bijstandsnorm per 1 januari 2015 wordt losgelaten. Gezien
het beperkte budget dat de gemeente ontvangt ligt het voor de hand om wel een
inkomensgrens te stellen. Het is wenselijk om de inkomensgrens hoger te stellen dan 110%
zodat meer mensen met hoge zorgkosten in aanmerkingen komen voor een compensatie via
de CAZ. De gedachte hierachter is dat door de hoge zorgkosten mensen juist op een te laag
inkomensniveau terechtkomen. Het voorstel is om de inkomensgrens vast te stellen op 130%
van het sociaal minimum voor zowel de huidige CAZ als de uitgebreide CAZ. Het aantal
potentiële deelnemers stijgt hierdoor in de loop van de jaren mogelijk met 3100 deelnemers,
van 6300 naar circa 9400 deelnemers. In tabel 2 is te zien wat de hoogte van het inkomen is
per huishoudvorm bij 110% en 130% van het sociaal minimum.
Tabel 2. Inkomensgrenzen exclusief vakantie toelage
Inkomensgrens tot 110% van
het soc. minimum
Alleenstaande
Alleenst. ouder
Gehuwden
€ 994,€ 1279,€ 1421,-
Inkomensgrens tot 130% van
het soc. minimum
€ 1175,€ 1511,€ 1679,-
4.3 Compensatie via gemeentelijke premiebijdrage CAZ
De kosten voor het voorgestelde maatwerkpakket via de CAZ betreffen voor een groot deel
de gemeentelijke bijdrage aan de bijbehorende zorgpremie. Zorgverzekeraars maken echter
pas in november de hoogte van zorgpremies bekend. Om niet in tijdsnood te komen in het
Collegevoorstel
Vervolgvel
5
najaar voor het doorgeven van de uiteindelijke premiebijdrage aan de zorgverzekeraars en
om tijdig burgers te kunnen informeren stellen we voor om een bandbreedte vast te stellen
van de gemeentelijke premiebijdrage voor de CAZ pakketten. Op basis van schattingen (zie
bijlage I) willen we de bandbreedte van de maandelijkse gemeentelijke premiebijdrage voor
de huidige CAZ vaststellen tussen de € 11 en € 17 euro (momenteel is dat € 11) en voor de
nieuwe uitgebreide CAZ tussen de € 35 en € 45. De exacte hoogte van de gemeentelijke
bijdrage voor zowel de basis CAZ als de uitgebreide CAZ zal in de verdere uitwerking van het
maatwerkpakket later dit jaar worden vastgesteld.
In de praktijk betekent dit dat mensen vanaf 2015 tot 130% van het sociaal minimum kunnen
kiezen tussen de bestaande basis CAZ en de nieuwe uitgebreide CAZ. Men moet dan een
afweging maken of ze, afhankelijk van hun meerkosten, voor de goedkopere basis CAZ gaan
of voor de duurdere uitgebreide CAZ waarin hun volledige eigen risico wordt vergoed.
4.4 Intrekken categoriale bijzondere bijstand chronisch zieken gehandicapten en ouderen
Het Rijk heeft vastgesteld dat, met uitzondering van de CAZ, het per 1 januari 2015 niet
mogelijk is voor gemeenten om categoriale bijzondere bijstand te verstrekken. Dit betekent
2
onder andere dat onze gemeentelijke regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen
moet worden ingetrokken. Deze wijziging is onderdeel van artikel 35 uit de Participatiewet.
We stellen voor om de geraamde middelen in te blijven zetten voor deze doelgroep middels
de maatwerkvoorziening.
5
Financiën
Nijmegen ontvangt van het Rijk voor het bieden van maatwerkvoorziening naar aanleiding
van de afschaffing van de Wtcg en de CER in 2015 structureel een bedrag van € 2,1 miljoen.
Naar aanleiding van het coalitieakkoord worden de Rijksgelden voor de maatwerkvoorziening
overgeheveld naar de programma’s Inkomen & Armoedebestrijding en Zorg & Welzijn. Deze
overheveling gebeurt bij de vaststelling van de Stadsbegroting 2015-2018.
Naast de rijksmiddelen voor de maatwerkvoorziening zetten we middelen voor de huidige
CAZ én de regeling chronisch zieken (die we moeten afschaffen per 1 januari 2015) in. Dit
staat in de tabel 3, regel 3 en 4. De tabel staat op de volgende pagina.
Tabel 3 geeft eerst de herkomst van de beschikbare budgetten aan (totaal € 3.503.000) en
gaat vervolgens nader in op de besteding hiervan binnen het programma Inkomen &
Armoedebestrijding, bijzondere bijstand (€ 2.711.000).
Zorg & Welzijn ontvangt vanaf 2015 structureel het overige bedrag (€ 822.000) ter
compensatie van de derving aan opbrengsten door de verhoging van de inkomensgrens van
de eigen bijdrage Wmo. Dit bedrag is berekend op basis van de opgelegde eigen bijdrage
aan de huidige Wmo-cliënten. Zodra de impact van deze maatregel op de nieuwe cliëntgroep
bekend is, beoordelen we of we de bijdrage aan het programma Zorg & Welzijn moeten
bijstellen.
We kunnen stellen dat het om forse bedragen gaat en dat er ten aanzien van de verdeling
van de middelen enkele onzekerheden bestaan. In paragraaf 8 wordt hier verder op
ingegaan. Daar wordt het belang van monitoring aangegeven zodat zo nodig bepaalde
budgetten herverdeeld kunnen worden om de doelgroep te blijven bedienen.
2
Dit is een tegemoetkoming van € 200 per huishouden die in 2014 eenmalig was verhoogd naar € 300.
Collegevoorstel
Vervolgvel
6
Tabel 3. Financieel overzicht meersporenbeleid maatwerkvoorziening 2015
Totaal financieel overzicht
Bedrag
Beschikbaar budget
Rijksmiddelen voor Maatwerkvoorziening
1
2
Zorg & Welzijn (Wmo)
Inkomen & Armoedebestrijding (Armoedebestrijding)
Subtotaal
€ 822.000
€ 1.278.000
€ 2.100.000
Reeds bestaande middelen gemeente
3
4
Huidig budget regeling chronisch zieken
Huidig budget bestaande CAZ
Subtotaal
Totaal beschikbaar budget Maatwerkvoorziening
Waarvan beschikbaar voor verhoging inkomensgrens eigen bijdrage
Wmo
Waarvan beschikbaar voor inzet via Bijzondere bijstand. Zie punt 5 + 6
€ 603.000
€ 830.000
€ 1.403.000
€ 3.503.000
€ 822.000
€ 2.711.000
Kosten maatwerkvoorziening Bijzondere bijstand
5
6
6
Kosten gemeentelijke premiebijdrage van zowel de basis CAZ als de
uitgebreide CAZ o.b.v. inkomensgrens 130%:
Basis CAZ:
 Premiebijdrage basis CAZ € 14 p.m.

Aantal deelnemers basis CAZ 6600
€ 1.108.800
Uitgebreide CAZ:
 Premiebijdrage uitgebreide CAZ
€ 40 p.m.

Aantal deelnemers uitgebreide CAZ 2800
€ 1.344.000
* Het gaat hier om indicatieve gemeentelijke premiebijdragen die later in
het najaar 2014 definitief bepaald worden binnen de afgesproken
bandbreedte
Kosten ophoging bijzondere bijstand
€ 285.200
Totaalkosten Bijzondere bijstand
€ 2.711.000
Participatie en Communicatie
De Adviescommissie Jeugd- Maatschappelijke opvang- en Gehandicaptenbeleid (JMG) heeft
enkele belangrijke punten meegegeven die zijn meegenomen in dit voorstel. Zo is de
acceptatieplicht van zorgverzekeraars vastgesteld zodat niemand geweigerd mag worden
wegens zijn of haar chronische ziekte of handicap en is gestreefd naar een zo groot mogelijk
doelgroep die gebruik kan maken van de CAZ door de inkomensgrens te verhogen tot 130%
van het sociaal minimum.
De communicatie en voorlichting over de maatwerkvoorziening is van essentieel belang.
Daarom wordt samen met de afdeling communicatie en het adviesbureau BS&F gewerkt aan
een uitgebreid communicatieplan. Zo zullen mensen via verschillende kanalen geïnformeerd
worden over de mogelijkheden via de CAZ. De formulierenbrigade van het Inter-lokaal, de
sociale wijkteams en de Stips spelen hierbij een belangrijke rol.
Collegevoorstel
Vervolgvel
7
7
Uitvoering en evaluatie
De uitvoering van de regelingen in het kader van zowel de individuele als de categoriale
bijzondere bijstand wordt uitgevoerd door de bureaus Inkomensondersteuning van de
afdeling Inkomen. Mensen kunnen zich via het Loket Zorg en Inkomen aanmelden voor de
CAZ.
De eigen bijdragen voor de Wmo-voorzieningen worden geïnd door het Centraal
Administratie Kantoor (CAK).
Evaluatie en monitoring zullen volgend jaar en de jaren daarop plaatsvinden om bij te houden
in hoeverre men deelneemt aan de uitgebreide CAZ om zo te zien hoeveel mensen in
aanmerking komen voor een compensatie in hun meerkosten. Naar aanleiding daarvan
kunnen we een betere prognose maken van de kosten (voor zowel de Wmo als de bijzondere
bijstand) en weten we in hoeverre we mensen actief moeten blijven informeren over de
maatwerkvoorziening in de vorm van de CAZ.
8.
Risico
Deelname aan de CAZ is niet exact in te schatten. De mate waarin men zal deelnemen aan
de CAZ is namelijk van verschillende factoren afhankelijk.
Volgend jaar zal blijken hoeveel mensen er daadwerkelijk meer gebruik maken van de CAZ
door de verhoging van de inkomensgrens naar 130% en de verhoudingen van het gebruik
van de basis CAZ en de uitgebreide CAZ.
We gaan het niet-gebruik zo veel mogelijk voorkomen door van te voren en gedurende de
komende jaren intensief in te spelen op de communicatie naar burgers zoals beschreven in
paragraaf 6.
In het najaar van 2015 maken we een evaluatie van het verloop van de gemeentelijke
maatwerkvoorziening voor chronisch zieken en gehandicapten via ons meersporenbeleid.
Naar aanleiding daarvan zullen we indien nodig bepaalde zaken bijsturen en aanpassen.
Bijlage(n):
I Raadsbrief Maatwerkvoorziening Chronisch zieken en gehandicapten
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Korte Nieuwstraat 6
6511 PP Nijmegen
Telefoon 14024
Telefax
(024) 323 59 92
E-mail
[email protected]
Gemeenteraad van Nijmegen
Postbus 9105
6500 HG Nijmegen
Datum
Ons kenmerk
Contactpersoon
MO10/14.0010848
Golshid Al Eshaq
Onderwerp
Datum uw brief
Doorkiesnummer
Maatwerkvoorziening chronisch zieken en
gehandicapten
n.v.t.
(024) 3293338
14 oktober 2014
Geachte leden van de raad,
Via deze brief brengen wij u op de hoogte van de vormgeving van de maatwerkvoorziening voor
chronisch zieken en gehandicapten naar aanleiding van de afschaffing van de Wet
tegemoetkoming Chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie Eigen Risico
(CER).
Afschaffing Wtcg en CER
Het Rijk heeft per 1 januari 2014 de Wtcg en de CER afgeschaft. De Wtcg was een jaarlijkse
tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten van minimaal € 149 en maximaal € 494
afhankelijk van leeftijd, zorggebruik en de hoogte van het inkomen. De CER was een nietinkomensafhankelijke compensatie van € 99 op jaarbasis voor het eigen risico van de
zorgverzekering. In Nijmegen ontvingen in 2013 ruim 19.000 personen de Wtcg en 20.000
personen de CER.
Beide regelingen waren bedoeld om veronderstelde meerkosten van chronisch zieken en
gehandicapten te vergoeden. In de praktijk bleek het echter onmogelijk de juiste doelgroep te
selecteren waardoor deze regelingen te ongericht werden. Het Rijk hevelt de
inkomensondersteuning voor deze doelgroep daarom met een budgetkorting van 50% over naar
gemeenten. Dit vanuit de gedachte dat gemeenten beter zicht hebben op de individuele situatie
van burgers en daardoor in staat zijn gericht maatwerk te bieden aan burgers met een chronische
ziekte en/of beperkingen die dat echt nodig hebben.
Gemeenten krijgen beleidsvrijheid om de maatwerkvoorziening chronisch zieken en
gehandicapten te regelen en ontvangen hiervoor een bedrag van het Rijk. Door de budgetkorting
kunnen we vanaf 2015 niet meer iedereen helpen die in 2014 nog in aanmerking kwam voor de
Wtcg en de CER. Gezien de reden van de budgetoverheveling hoeft dat ook niet: doel is immers
het leveren van maatwerk voor deze doelgroep.
www.nijmegen.nl
raadsbrief maatwerkvoorziening chronisch zieken en
gehandicapten
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
1
Wat is er al gedaan en wat moet er nog gebeuren?
Omdat de CER in 2013 voor de laatste keer is uitgekeerd, hebben wij voor 2014 de CER
gecompenseerd door onze lokale regeling chronisch zieken, gehandicapten en ouderen éénmalig
te verhogen van € 200 naar € 300 per verstrekking. In het kader van de invoering van de
participatiewet vervalt voor gemeenten echter de mogelijkheid van deze vorm van categoriale
bijzondere bijstand en moeten we deze regeling per 1 januari 2015 intrekken.
Om het wegvallen van zowel de Wtcg, de CER vanaf 2015 structureel op te vangen, hebben wij
in het voorjaar van 2014 verschillende opties beschreven waarlangs een maatwerkoplossing kan
worden geboden. De opties zijn oplossingen via de individuele bijzondere bijstand, de CAZ, de
WMO (verlaging eigen bijdrages of een financiële tegemoetkoming) en door middel van subsidie
aan een fonds.
Uw raad heeft in het coalitieakkoord ‘Samen voor Nijmegen: sociaal, duurzaam en ondernemend’
aangegeven de maatwerkvoorziening vorm te willen geven door een uitgebreide Collectieve
Aanvullende Zorgverzekering (CAZ) te creëren náást de huidige CAZ én door de maximale lage
eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen voor een groter inkomensgroep te hanteren. Overigens
blijkt uit een inventarisatie van adviesbureau BS&F dat het merendeel van gemeenten als
maatwerkoplossing kiest voor een uitbreiding van de collectieve ziektekostenverzekering.
Maatwerkvoorziening chronisch zieken en gehandicapten vanaf 2015
Hieronder is het meersporenbeleid van Nijmegen omtrent de maatwerkvoorziening voor chronisch
zieken en gehandicapten vanaf 2015 schematisch weergegeven.
Tabel 1. Maatwerkvoorziening chronisch zieken en gehandicapten
1. Uitgebreide collectieve
2. Verhoging budget voor
aanvullende zorgverzekering
individuele bijzondere
(CAZ) bij CZ en VGZ náást de
bijstand
huidige minimapolis
In deze bijzonder uitgebreide CAZ
Niet alle meerkosten voor
betrekken we het volledige eigen
chronisch zieken en
risico. De hoge premie die ontstaat
gehandicapten zijn medisch
compenseren we middels een
van aard. Ze hebben vaak
ruimhartige gemeentelijke
ook extra stookkosten,
premiebijdrage. We stellen zowel de
kledingslijtage,
huidige (basis) CAZ als de nieuwe
vervoerskosten etc. Daarom
(uitgebreide) CAZ beschikbaar voor
verhogen we het individuele
een grotere groep mensen door de
bijzondere bijstandsbudget.
inkomensgrens te verhogen van
110% naar 130% van de
bijstandsnorm.
3. Verhoging
inkomensgrens voor
maximale lage eigen
bijdrage Wmo
Nu betalen personen
met een inkomen tot €
23.300 maximaal € 19,per 4 weken. Per 1-12015 betalen personen
met een inkomen tot €
28.482
(zorgtoeslaggrens) de
lage eigen bijdrage van
maximaal € 19. Boven
de zorgtoeslag loopt het
bedrag
inkomensafhankelijk op.
Ad 1. Nieuwe CAZ náást de huidige CAZ
De belangrijkste reden om via de CAZ compensatie te bieden is omdat het maatwerk bedoeld is
om mensen te bereiken die daadwerkelijk meerkosten hebben vanwege een chronische ziekte
en/of handicap en niet of onvoldoende in staat zijn om deze meerkosten zelf te bekostigen. Dit
www.nijmegen.nl
raadsbrief maatwerkvoorziening chronisch zieken en
gehandicapten
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
2
kunnen we bereiken via zelfinclusie van de doelgroep door hen de keuze te laten maken wel of
niet deel te nemen aan een duurdere collectieve zorgverzekering. In deze bijzonder uitgebreide
polis wordt getracht het volledige eigen risico te compenseren en het zorgpakket inhoudelijk op
bepaalde punten uit te breiden op basis van de behoefte van deze doelgroep.
De hogere premie compenseren we middels een ruimhartige gemeentelijke premiebijdrage.
Jaarlijks kunnen we op deze manier deze doelgroep met een beperkt inkomen fors
tegemoetkomen in hun meerkosten. Op basis van schattingen willen we de maandelijkse
gemeentelijke premiebijdrage voor de huidige CAZ vaststellen tussen de € 11 en € 17 euro
(momenteel is dat € 11) en voor de nieuwe uitgebreide CAZ tussen de € 35 en € 45. De exacte
hoogte van de gemeentelijke bijdrage voor zowel de basis CAZ als de uitgebreide CAZ zal in de
verdere uitwerking van het maatwerkpakket later dit jaar worden vastgesteld wanneer de
zorgverzekeraars de hoogte van de zorgpremies bekendmaken.
In de praktijk betekent dit dat mensen vanaf 2015 tot 130% van het sociaal minimum kunnen
kiezen tussen de bestaande basis CAZ en de nieuwe uitgebreide CAZ. Men moet dan een
afweging maken of ze, afhankelijk van hun meerkosten, voor de goedkopere basis CAZ gaan of
voor de duurdere uitgebreide CAZ waarin hun volledige eigen risico wordt vergoed.
Vanaf 2015 kunnen meer mensen gebruik maken van de CAZ omdat de wettelijke
inkomensgrens van 110% van de bijstandsnorm per 1 januari 2015 wordt losgelaten. Het is
wenselijk om de inkomensgrens hoger te stellen dan 110% zodat meer mensen met hoge
zorgkosten in aanmerkingen komen voor een compensatie via de CAZ. De gedachte hierachter is
dat door de hoge zorgkosten mensen juist op een te laag inkomensniveau terechtkomen. We
stellen daarom de inkomensgrens vast op 130% van het sociaal minimum voor zowel de huidige
CAZ als de uitgebreide CAZ. Het aantal potentiële deelnemers stijgt hierdoor in de loop van de
jaren mogelijk met 3100 deelnemers, van 6300 naar circa 9400 deelnemers. In tabel 2 is te zien
wat de hoogte van het inkomen is per huishoudvorm bij 110% en 130% van het sociaal minimum.
Tabel 2. Inkomensgrenzen exclusief vakantie toelage
Inkomensgrens tot 110%
van het soc. minimum
Alleenstaande
€ 994,Alleenst.
€ 1279,ouder
Gehuwden
€ 1421,-
Inkomensgrens tot 130%
van het soc. minimum
€ 1175,€ 1511,€ 1679,-
Ad 2.Verhogen budget individuele bijzondere bijstand
Niet alle meerkosten van deze doelgroep zijn medisch of chronisch van aard. Deze doelgroep
heeft ook vaak te maken met extra stookkosten, kledingslijtage, vervoerskosten etc. Door het
wegvallen van de regelingen kan verwacht worden dat men meer aanvraag gaat doen op de
Individuele bijzondere bijstand voor dergelijke kosten. Daarom verhogen we het individuele
bijzondere bijstandsbudget.
Ad 3. Verhogen inkomensgrens voor de lage eigen bijdrage Wmo
Het CAK int momenteel namens ons een eigen bijdrage voor alle individuele voorzieningen in het
kader van de Wmo (exclusief rolstoelen en vervoerskostenvergoedingen). Met het wegvallen van
www.nijmegen.nl
raadsbrief maatwerkvoorziening chronisch zieken en
gehandicapten
Gemeente Nijmegen
Maatschappelijke Ontwikkeling
Beleidsontwikkeling
Vervolgvel
3
de Wtcg ontvangt men vanaf 2015 geen 33% korting meer op de eigen bijdrage voor Wmovoorzieningen.
Om ook mensen net boven het minima-inkomen tegemoet te komen verhogen we de huidige
inkomensgrenzen naar de zorgtoeslaggrens (deze grens verschilt per huishoudvorm) waardoor
een grotere groep mensen alleen de lage eigen bijdrage hoeft te betalen van € 19. Boven de
zorgtoeslaggrens, loopt afhankelijk van het inkomen, het bedrag van de eigen bijdrage op.
De ophoging van de inkomensgrens voor de lage eigen bijdrage Wmo geldt overigens ook voor
de cliënten waar we in het kader van de nieuwe Wmo voor verantwoordelijk worden (begeleiding,
dagbesteding, kortdurend verblijf, beschermd wonen GGZ).
Financiën
Nijmegen ontvangt van het Rijk voor het bieden van maatwerkvoorziening naar aanleiding van de
afschaffing van de Wtcg en de CER in 2015 structureel een bedrag van € 2,1 miljoen. Naar
aanleiding van het coalitieakkoord worden de Rijksgelden voor de maatwerkvoorziening
overgeheveld naar de programma’s Inkomen & Armoedebestrijding en Zorg & Welzijn. Deze
overheveling gebeurt bij de vaststelling van de Stadsbegroting 2015-2018.
Zorg & Welzijn ontvangt vanaf 2015 structureel € 822.000 ter compensatie van de derving aan
opbrengsten door de verhoging van de inkomensgrens van de eigen bijdrage Wmo. Dit bedrag
is berekend op basis van de opgelegde eigen bijdrage aan de huidige Wmo cliënten. Zodra de
impact van deze maatregel op de nieuwe cliëntgroep bekend is, beoordelen we of we de bijdrage
aan het programma Zorg & Welzijn moeten bijstellen.
Inkomen & Armoedebestrijding, product armoedebestrijding, ontvangt in 2015 € 1.278.000 voor
de gemeentelijke premiebijdrage van de CAZ en het verhogen van het individuele
bijstandsbudget.
Naast de rijksmiddelen voor de maatwerkvoorziening zetten we middelen voor de huidige CAZ én
de regeling chronisch zieken (die we moeten afschaffen per 1 januari 2015) in.
Op basis van de schattingen die we hebben gemaakt van de kosten blijkt dat we binnen het
budget blijven. We zullen echter vanaf 2015 monitoren en evalueren hoe het meersporenbeleid
maatwerkvoorziening in de praktijk verloopt, zodat we indien nodig tijdig kunnen ingrijpen.
Wij vertrouwen er op u hiermee voldoende te hebben ingelicht.
Hoogachtend,
college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen,
De Burgemeester,
De Gemeentesecretaris,
drs. H.M.F. Bruls
drs. B. van der Ploeg
www.nijmegen.nl
raadsbrief maatwerkvoorziening chronisch zieken en
gehandicapten