Liefde, leren en loslaten

24 december 2013, pag. 24
De moeder van Budhi kookt op een houtvuur.
Liefde, leren
en loslaten
Een nieuw bestaan opbouwen
in Nepal. De liefde bracht Sonja Rusticus van het vlakke Goutum naar het Himalayastaatje.
Op zoek naar neushoorns in Bardiapark.
Sonja verkent de omgeving op de fiets.
K
TEKST EN FOTO’S ASTRID SCHOEMAKER
Zicht op het nieuwe huis van Atsrid en Budhi: drie puntdaken aan elkaar aan de rand
van de rijstvelden.
China
Nepal
Bardia
Nationaal park
●
Thakurdwara
Kathmandu
Koud douchen, de was op de hand bij
de pomp en een dag reizen om geld
te pinnen. Diep weggestopt in het
westen van Nepal, aan de rand van
het nationale park Bardia, woont
Sonja Rusticus uit Goutum. Hier
bouwt ze een huis. Het kan niet anders, dit gaat om liefde.
Voor tijgers, neushoorns en wilde
olifanten ga je tijdens een rondje Nepal naar het veel bezochte Chitwanpark. Het geheim van Nepal is het
veel rustiger Nationale Park Bardia.
Die tip kreeg Sonja van een kennis
toen ze naar Nepal reisde. Rusticus
(40) nam in april 2011 drie maanden
sabbatical. Even weg van haar drukke baan als manager van de Achmea
Academy om te reizen in Nepal en
China.
Ze wandelde in de bergen van Nepal en trok een week lang in Bardia
rond met haar gids Budhi voordat ze
doorging naar China. Maar heel
voorzichtig kriebelde er wat in dat
uitgestrekte park. Tijdens wandelingen door het hoge gras, haar gids alleen gewapend met een bamboestok, gingen ze op zoek naar tijgers
en ander wild. Het getjilp van duizenden cicaden hing in de warme
lucht, de herten ‘kuchten’ in de verte
alarmerend en de vlinders dwarrelden om hun hoofd, maar ook in Sonja’s buik.
Na een week in China had ze heimwee en na drie weken was ze terug in
Thakurdwara, het dorp aan de rand
van het Bardiapark. Terug bij Budhi.
Hypotheek
India
De moeder van Budhi.
Maar ja, wat doe je met zo’n wilde,
prille liefde als je weer in Goutum
bent? Als je drukke werk veel tijd en
energie vraagt en je keurig elke
maand de hypotheek moet betalen?
Hoe geef je die relatie een kans op
zo’n grote afstand? Door veel bij elkaar te zijn. Dus reisde Sonja regelmatig naar Nepal en Budhi was ’s zomers drie maanden in Nederland.
Als manager bij Achmea woog
Sonja alle plannen gedegen af, dat
deed ze nu ook voor haar privébeslissing. ,,Ik had zo veel stemmetjes in
mijn hoofd. Als ik nu eens naar Nepal ging? Wat betekent dat voor mijn
contact met familie en vrienden? En
als ik mijn baan opzeg, wat doet dat
met mijn carrièrekansen? En mijn
huis verkopen? Waar moet ik dan
heen als ik in Nederland ben?’’
Haar ouders lieten zich weinig uit
over een eventuele emigratie, duidelijk was wel dat ze niet stonden te juichen.
Rusticus bekeek het van alle kanten. Langzaam groeide de wens om
die hele grote stap te maken. Ze zette
haar huis te koop. In de maanden dat
het te koop stond, rijpten de plannen.
Rijstoogst
En daar zit Sonja Rusticus nu, langs
de zandweg van Thakurdwara, huis
in Goutum verkocht en zonder baan.
Rondom is de rijstoogst in volle
gang. Gekwetter van stemmen
klinkt in het veld, hier en daar puft
een dorsmachine. Gemoedelijke,
kleine lodges met mooie bloementuinen huisvesten de weinige toeristen. De lemen huizen van de bevolking liggen rondom schoongeveegde erfjes. De was steekt kleurig af tegen de geelbruin aangesmeerde
muren. Buffelkarren brengen de
rijststro van het land naar het erf.
Het is vakantie. Kinderen passen op
Buffelkarren brengen de rijststro van het land naar het erf.
de geitjes en nemen een duik in de
rivier.
Een kaart van de regio is er niet,
dus als ze uit fietsen gaat om haar
nieuwe omgeving te verkennen,
heeft ze een door Budhi getekende
plattegrond. Als ze verdwaalt, is er altijd het mobieltje. Ja, ook in Nepal.
Fietsen in de vlakke Terrai-regio is
zo’n beetje het enige dat doet denken aan thuis. Aan een erfje staat het
lemen huis van Budhi zijn ouders. Er
tegenover het nieuwe huis van Sonja
en haar vriend, nog niet helemaal af.
Drie puntdakjes aan elkaar. Eén
puntje voor de slaapkamer, één voor
de woonkeuken en één voor het gastenverblijf, voor de homestay zoals
ze het hier noemen.
Het is een manier van vakantievieren die populair is bij bezoekers
van Nepal. Thuis bij een Nepalese familie logeren en meemaken hoe het
dagelijkse leven echt is. In dit geval
wel met wat westerse gemakken. Er
komt warm water in de badkamer en
koken gebeurt op een gastoestel.
Aan de overkant is te zien hoe Budhi’s moeder op haar hurken het dagelijkse eten op een houtvuur kookt.
En ook hoe weinig Nepalezen in dit
deel van het land hebben om te wonen en te leven.
Bouwen in Nepal is een hele uitdaging. Een westerse standaard is bijna
onmogelijk zo ver van de stad.
Bouwmaterialen zijn vaak van een
mindere kwaliteit en de manier van
werken zouden we in Nederland beslist anders doen.
Dat vraagt van Sonja vooral ‘loslaten’, maar zij beheert wel het budget.
,,Ik ben niet bereid met de Nepalese
slag met geld om te gaan. Dat is namelijk op de pof kopen en geen idee
hebben hoeveel rekeningen er nog
open staan.’’
Budhi heeft de middelbare school
doorlopen en een opleiding gevolgd
als gids, onder andere voor de wildparken. Hij weet veel van de dieren
die hij met zijn groepen op het spoor
komt. Engels leerde hij van een
Schotse vrouw die een lodge runde
Budhi en Sonja overleggen over de bouw van hun huis.
in het Bardia Park. Met Sonja spreekt
hij Engels, hoewel zij inmiddels een
aardig mondje Nepalees spreekt.
Familie
Hout is schaars. Budhi kocht daarom
een oud huis op om het hout daarvan te gebruiken. De hele familie
bouwt mee. Een zwager maakt de
meest kunstige houtverbindingen
voor een paneeldeur. Terwijl de muren nog kletsnat zijn van het stuken,
staat het extra grote bed buiten al
klaar. Nog in november is het huis af.
Rusticus kan niet wachten.
Toch is Sonja nog geen Nepaalees
met de Nepalezen. Haar verblijf is
nog niet definitief. Vijf maanden per
kalenderjaar mag ze op haar visum
in Nepal blijven. Nu is ze er een half
jaar aan één stuk, drie maanden aan
het eind van dit jaar en drie maanden aan het begin van volgend jaar.
Daarna weer een tijdje op en neer
reizen.
Ze vraagt zich wel af hoe het ver-
der gaat als het huis af is: ,,Hoe kan ik
vorm geven aan mijn leven. Hoe kan
ik mijn hersens laten kraken. Hoe
kan ik hier een beroep doen op mijn
intelligentie. Niet alleen in levensstijl moest ik een stap terugdoen,
ook in het gebruik van mijn hersenen.’’
Ze gaat geregeld naar een school
toe om met de oudste kinderen over
Nederland en Nepal te praten, daar
leren ze allemaal van.
Wat ze mist is het contact met
vriendinnen in Nederland. ,,Even
naar de bioscoop of de sauna.’’ De
stemmetjes met alle voors en tegens
zijn er nog steeds. ,,De uitdaging ligt
op een heel ander vlak dan tijdens
mijn werk. Ik leer hier hoe mosterdzaad eruit ziet. Hoe je rijst oogst. Hoe
je een vuurtje maakt. En ik leer relaxen en loslaten. Komt het vandaag
niet, dan morgen maar. Ik ben erg
benieuwd wat het voor mij betekent
om te leven in een andere cultuur.’’
Ze geeft een voorbeeld. ,,Budhi en
ik hadden op een dag gezegd: ‘Nu
Langzaam groeide
de wens om die
hele grote stap
te maken
gaan we de keuken echt afmaken’.
Maar om twaalf uur zeiden de timmermannen dat ze een feestje hadden en weg waren ze. Zo onverwacht
kan het gaan. Je weet nooit wat wel
of niet gebeurt, waar je op moet rekenen.’’
Voordat Rusticus wegging stuurde
ze vrienden en kennissen een brief:
,,Leren heeft te maken met durven
loslaten en je vrij voelen om te doen
wat je wilt doen. Durven is even je
evenwicht verliezen en niet durven
is uiteindelijk jezelf verliezen.’’
Je kunt ervan denken wat je wilt,
maar Sonja Rusticus durft wel. Voorlopig is het één groot avontuur met
onbekende afloop.

Download Report