Fiscale procedure

Fiscale procedure
Frank Vanbiervliet
22 februari 2014
© 2012 Laga
Wat is een ‘fiscale procedure’ ?
een stappenplan: uiteindelijke doel ?
een correcte taxatie
Fiscale procedure
© 2014 Laga
2
Wat is een ‘fiscale procedure’ ?
• Twee alternatieven om de belastbare basis te bepalen:
− Voorzet door administratie
− Aangifte door belastingplichtige
cadeau: aangifte wordt geacht “juist” te zijn
Fiscale procedure
© 2014 Laga
3
Stappenplan fiscale procedure
Fiscale procedure
© 2014 Laga
4
1. Aangifte
• Aangiftetermijn voor natuurlijke personen (art. 308 WIB):
Fiscale procedure
–
termijn vermeld op het aangifteformulier
–
wel minimumtermijn van 1 maand vanaf verzending ervan
•
Speciale gevallen (art. 309 WIB):
–
overleden belastingplichtigen: 5 maanden vanaf datum van
overlijden (indien normale aangiftetermijn nog niet is
verstreken)
–
uitgeweken belastingplichtigen: 3 maanden vanaf datum
van verhuis naar buitenland
© 2014 Laga
5
1. Aangifte
• Aangiftetermijn voor vennootschappen (art. 310 WIB/92):
–
minimumtermijn: 1 maand vanaf datum goedkeuring
jaarrekening of rekening van ontvangsten en uitgaven
ontbonden vennootschappen: vanaf de goedkeuring resultaten
vereffening
–
Maximumtermijn: 6 maanden vanaf datum afsluiting
boekjaar
ontbonden vennootschappen: vanaf laatste dag van het tijdperk
waarop de resultaten betrekking hebben
Fiscale procedure
© 2014 Laga
6
1. Aangifte
• Uitstel indiening mogelijk (art. 311 WIB/92):
–
Individueel uitstel
–
Collectief uitstel
geen overtreding in laatste 2 aanslagjaren die aanleiding
hebben gegeven tot belangrijke sancties (fraude)
minimum voorafbetaling van 75% van de belasting van
vorig aanslagjaar
–
Fiscale procedure
Collectief uitstel verleend door de administratie
© 2014 Laga
7
1. Aangifte
• Tijdige en regelmatige aangifte (art. 307 WIB/92):
–
–
–
behoorlijk ingevuld, ondertekend en gedagtekend
P.B.: vermelding van buitenlandse rekeningen +
buitenlandse individuele levensverzekeringen +
structuren
Venn.Bel.: jaarrekening, verslagen A.V., opgave 204.3
(waardevermindering), opgave 328 K (degressieve
afschrijvingen), 275U (investeringsaftrek)
gevolg: aangifte wordt geacht “juist” te zijn.
Fiscale procedure
© 2014 Laga
8
1. Aangifte
• Sancties bij geen of niet tijdige aangifte
–
–
–
–
–
–
ambtshalve aanslag – art. 351 WIB/92
forfaitair belastbaar minimum (ondernemingen en vrije
beroepers) – art. 342 § 3 WIB/92
verlengde aanslagtermijn – art. 354 W.I.B./92
belastingverhoging – art. 444 WIB/92 (10% - 200%)
boeten – art. 445 WIB/92
strafsancties - art. 449 W.I.B./92
• Indien enkel formele fout:
administratie moet eerst melden aan belastingplichtige voor rechtzetting
fout
Fiscale procedure
© 2014 Laga
9
Stappenplan fiscale procedure
Fiscale procedure
© 2014 Laga
10
A. Onderzoeksbevoegdheden
Fiscale procedure
© 2014 Laga
11
Onderzoeksbevoegdheden
> Bij de belastingplichtige
• vraag om inlichtingen (art. 316 WIB/92)
–
–
–
alleen om details uit te klaren;
alleen i.v.m. de fiscale toestand van de belastingplichtige;
te beantwoorden binnen de maand.
• onderzoek van de boekhouding (art. 315 WIB/92)
–
–
–
–
Fiscale procedure
kan onaangekondigd;
in principe ter plaatse;
te bewaren gedurende 7 jaar volgend op het belastbare
tijdperk;
is niet beperkt tot de pure boekhoudkundige stukken
(huurovereenkomsten, arbeidsovereenkomsten, agenda,
aandelenregister,…);
© 2014 Laga
12
Onderzoeksbevoegdheden
> Bij de belastingplichtige
• toegang tot de bedrijfslokalen (art. 319 WIB/92)
–
–
–
Fiscale procedure
fabrieken, werkplaatsen, magazijnen, bergplaatsen,
garages, …
particuliere woningen zijn alleen toegankelijk tussen 5 en 21
uur en mits toestemming van de politierechter
toegangsrecht is geen huiszoekingsrecht.
© 2014 Laga
13
Onderzoeksbevoegdheden
> Bij derden
• Spontaan informatie van derden: fiches …
• Administratie kan mondelinge of schriftelijke inlichtingen en
attesten vragen betreffende een met naam genoemde
belastingplichtige (art. 322 WIB/92)
• Doch wel beperkt door het bankgeheim (art. 318 WIB/92)
en beroepsgeheim (art. 334 WIB/92)
Fiscale procedure
© 2014 Laga
14
Onderzoeksbevoegdheden
Bankgeheim?
– geen bankgeheim in geval van bestaan of voorbereiding van
mechanisme van belastingontduiking (art. 318, 2e Lid WIB/92)
– verplichting om feiten inzake witwassen van geld mee te delen
aan de Cel voor financiële informatieverwerking;
– beperking van bankgeheim sedert 1 juli 2011 (art. 322 WIB/92)
• één of meer aanwijzingen van fraude;
• wanneer indiciaire taxatie wordt gepland
Fiscale procedure
© 2014 Laga
15
Onderzoeksbevoegdheden
Procedure van art. 322 §2 WIB/92 – opheffing bankgeheim
1.eerst informatie opvragen bij de belastingplichtige zelf met duidelijke
vermelding van opheffing van bankgeheim bij niet medewerking;
2.bij niet antwoord binnen de maand – directeur moet nagaan of aan de
voorwaarden is voldaan;
3.ambtenaar (inspecteur) wordt toelating geven om bij de financiële
instelling de inlichtingen op te vragen om het bedrag van de belastbare
inkomsten te bepalen;
4.samen met de vraag naar de bank (cfr. centraal aanspreekpunt) wordt
de belastingplichtige per aangetekend schrijven op de hoogte gebracht
van aanwijzingen van fraude of van de gegevens op grond waarvan men
een indiciair tekort vermoedt;
Fiscale procedure
© 2014 Laga
16
Onderzoeksbevoegdheden
> Bij openbare diensten en instellingen (art. 327 §1
WIB/92)
> Bij rechtbanken (art. 327 WIB/92)
> Bij buitenlandse overheden (spontaan/opgevraagd)
Fiscale procedure
© 2014 Laga
17
Onderzoeksbevoegdheden
> Sancties
• Bij onwillige belastingplichtigen:
- aanslag van ambtswege (art. 351 WIB/92)
- boete (art. 445 WIB/92)
- strafsanctie (art. 449 WIB/92)
• Voor de administratie:
- nietigheid van de aanslag
Fiscale
Actualiaprocedure
personenbelasting
© 2014 Laga
18
B. Onderzoekstermijnen
Fiscale procedure
© 2014 Laga
19
Onderzoekstermijnen
• Gewone termijn (art. 333, 2e lid WIB/92)
-
Drie jaar (vijf jaar voor O.V. Vlaanderen) vanaf 1
januari van het aanslagjaar
Boekjaren te paard : verlenging met tijdspanne
tussen 1/1/aj. en afsluitdatum boekjaar in
hetzelfde kalenderjaar (W. 24 december 2002).
• In geval van fraude (art. 333, 3e lid WIB/92):
-
Fiscale procedure
Zeven jaar(negen jaar voor O.V.Vlaanderen)
vanaf 1 januari van het aanslagjaar
voorafgaande kennisgeving van aanwijzingen van
fraude is noodzakelijk;
Boekjaren te paard : idem als hoger
© 2014 Laga
20
Stappenplan fiscale procedure
Fiscale procedure
© 2014 Laga
21
3. Bewijsmiddelen van de administratie
• Aangifte geacht “juist”
administratie moet bewijzen
• Bewijsmiddelen (art. 340 WIB/92):
Fiscale procedure
−
geschriften
−
bekentenissen
−
getuigen
−
vermoedens
© 2014 Laga
22
3. Bewijsmiddelen van de administratie
• Feitelijke vermoedens:
Fiscale procedure
–
wat ? afgeleid van zekere en vaststaande feiten
–
hoe hierop te reageren?
1)
feiten zijn niet zeker en vaststaand
2)
causaal verband tussen feiten en conclusie betwisten
3)
conclusie stemt niet overeen met werkelijkheid
© 2014 Laga
23
3. Bewijsmiddelen van de administratie
• Wettelijke vermoedens:
Fiscale procedure
–
geregeld bij wet
–
weerlegbaar
1)
feiten zijn niet zeker en vaststaand
2)
conclusie stemt niet overeen met werkelijkheid
–
onweerlegbaar
1)
feiten zijn niet zeker en vaststaand
© 2014 Laga
24
3. Bewijsmiddelen van de administratie
• Indiciaire afrekening (art. 341 W.I.B./92)
• Vergelijking met soortgelijke belastingplichtigen / toepassing
forfait (art. 342 W.I.B./92)
Fiscale procedure
© 2014 Laga
25
Stappenplan fiscale procedure
Fiscale procedure
© 2014 Laga
26
4. Communicatie
> Afhankelijk van type aanslag
• Aanslag op basis van de aangifte: geen communicatie
• Aanslag op basis van een gewijzigde aangifte
Fiscale procedure
–
gemotiveerd bericht van wijziging (art. 346 WIB/92) of
kennisgeving van aanslag van ambtswege (art. 351 WIB/92)
–
akkoord / niet akkoord binnen één maand
–
Indien geen antwoord op bericht van wijziging : mogelijkheid
tot aanslag van ambtswege
© 2014 Laga
27
4. Communicatie
> In geval van blijvend niet akkoord
• kennisgeving van beslissing tot taxatie (art. 352 bis WIB/92)
Fiscale procedure
–
vóór de vestiging van de aanslag
–
geen antwoord mogelijk (wettelijk)
© 2014 Laga
28
Stappenplan fiscale procedure
Fiscale procedure
© 2014 Laga
29
5. Aanslag
> Aanslagtermijnen
•
Gewone termijn: aanslag op basis van de aangifte
–
•
uiterlijke datum van inkohiering: 30 juni van het jaar
volgend op het aanslagjaar (art. 353 en 359 WIB/92)
met minimum van zes maanden vanaf datum waarop
de aangifte bij aanslagdienst is toegekomen
Buitengewone termijn
–
–
Fiscale procedure
3 jaar (art. 354, 1e lid WIB/92) : bij geen, laattijdige of
onvolledige aangifte (voor O.V. in Vlaanderen: 5 jaar)
7 jaar (art. 354, 2e lid WIB/92) : in geval van fraude
(voor O.V. in Vlaanderen: 9 jaar)
© 2014 Laga
30
5. Aanslag
Aanslagtermijnen (art. 358 W.I.B./92)
• Speciale termijnen van 12/24 maanden
01
-
RV of BV
-
Inlichtingen uit het buitenland
-
Rechtsvordering
-
Bewijskrachtige gegevens
02
03
04
05
Herzienbare
inkomstenjaren
Fiscale procedure
06
07 08 09
rechtsvordering
10
11
gerechtelijke
uitspraak
12
13
uiterlijke
inkohiering
© 2014 Laga
31
5. Aanslag
> Aanslagtermijnen
•
•
12 maand na:
-
vaststelling inbreuk RV of BV
-
beslissing over rechtsvordering definitief is geworden
-
kennisname bewijskrachtige gegevens
24 maand na:
-
Fiscale procedure
kennisname inlichtingen uit het buitenland (DBV)
© 2014 Laga
32
Stappenplan fiscale procedure
Fiscale procedure
© 2014 Laga
33
6. Bezwaarprocedure
> Algemeen (art. 366 WIB/92)
• Uitputting administratief bezwaar noodzaak voor rechtsgang
• Voorwerp van het bezwaar:
–
–
Fiscale procedure
De belastbare grondslag
Het bedrag van de belastingverhoging/boeten
© 2014 Laga
34
6. Bezwaarprocedure
> Formele vereisten
• Schriftelijk
• Gemotiveerd
Fiscale procedure
–
vermelding van feiten en rechtsgronden waarop de
betwisting steunt
–
1 grief volstaat
(men kan grieven bijvoegen gedurende volledige bezwaarprocedure)
–
sanctie = onontvankelijkheid
© 2014 Laga
35
6. Bezwaarprocedure
> Formele vereisten
• Ondertekend
• De juiste taal
–principe : keuze tussen de 3 landstalen.
Vlaanderen: Nederlands verplicht
–sanctie : geen onontvankelijkheid
enkel
verplicht
gebruik Nederlands
• Afgifte of verzending (voornamelijk een bewijsvereiste)
Fiscale procedure
© 2014 Laga
36
6. Bezwaarprocedure
> Bij wie moet bezwaar worden ingediend?
• bevoegde directeur
• maar onbevoegde directeur die het bezwaarschrift
toegestuurd krijgt, stuurt het bezwaarschrift wel door naar
de bevoegde gewestelijke directeur.
Fiscale procedure
© 2014 Laga
37
6. Bezwaarprocedure
> Bezwaartermijn
• Artikel 371 WIB ‘92 : 6 maanden (3 maanden voor O.V. Vlaanderen)
en drie werkdagen vanaf datum
− verzending aanslagbiljet
− kennisgeving van aanslag
− inning van de belasting op een andere wijze dan per kohier
• Vervaltermijn
Fiscale procedure
© 2014 Laga
38
6. Bezwaarprocedure
> Verdere procedure
• Hoorrecht (art. 374, al. 3 WIB ‘92): normaal binnen de 30 dagen
na uitnodiging daartoe
• Inzagerecht: Wet openbaarheid bestuur
Beide zaken moeten in het eerste bezwaarschrift worden
gevraagd.
Fiscale procedure
© 2014 Laga
39
6. Bezwaarprocedure
> Verdere procedure
• De behandelende ambtenaar heeft dezelfde
controlebevoegdheden als de controleur
• Termijn directoriale beslissing ?
− geen termijn
− na 6 maanden mogelijk om naar de rechtbank te gaan
Fiscale procedure
© 2014 Laga
40
7. Ontheffing van ambtswege
> Voor (art. 376 WIB/92)?
• Te veel gestorte voorheffingen en voorafbetalingen
• Bepaalde belastingverminderingen
• Overbelastingen die voortvloeien uit:
− materiële vergissingen
− dubbele belastingen die blijken uit nieuwe bescheiden of feiten waarvan
het laattijdig voorleggen of inroepen door de belastingplichtige wordt
verantwoord door een wettige reden
Fiscale procedure
© 2014 Laga
41
7. Ontheffing van ambtswege
> Overbelasting – voorwaarden
• Termijn : 5 jaar vanaf 1 januari van het jaar waarin de
belasting is gevestigd.
• De aanslag mag niet reeds het voorwerp zijn geweest van
een bezwaarschrift dat reeds aanleiding heeft gegeven tot
een directoriale beslissing.
Fiscale procedure
© 2014 Laga
42
Oefenvragen
Fiscale procedure
© 2014 Laga
43
Vraag nr. 1
Een ambtenaar directe belastingen wenst in 2014 een
belastingonderzoek te voeren bij een loodgieter m.b.t.
zijn inkomsten over de kalenderjaren 2010, 2011 en
2012. De loodgieter dient PB aangiften in.
Mag de ambtenaar daartoe zondermeer vragen stellen
aan de belastingplichtige en zijn bank?
Fiscale procedure
© 2014 Laga
44
Vraag nr. 1
Loodgieter: geen probleem om aan hem vragen te
stellen voor de voorbije periode van 3 jaar. Voor
onderzoeksdaden met betrekking tot het jaar 2010 moet
de ambtenaar wel voorafgaandelijk aanwijzingen van
fraude kenbaar maken aan de belastingplichtige.
Bank: met betrekking tot onderzoekstermijn geldt
vooreerst zelfde opmerking als deze die gelden voor de
loodgieter.
Bovendien,
bankgeheim
kan
maar
doorbroken worden ingeval van fraude en voornemen
indiciaire afrekening op te stellen en mits volgen van de
geijkte procedure (art. 322 §2 WIB/92).
Fiscale procedure
© 2014 Laga
45
Vraag nr. 2
Een vennootschap krijgt in verband met haar inkomsten
over het jaar 2011 (balans 31 december 2011) een vraag
om inlichtingen gedateerd op 10 oktober 2014. Het
betreft een vraag over het beroepsmatig karakter van
bepaalde beroepskosten (geen fraude).
Tot wanneer heeft de vennootschap de tijd om op deze
vraag om inlichtingen te antwoorden?
Wat raadt u de vennootschap aan als zij omtrent dit
kalenderjaar 2011 een bericht van wijziging krijgt
gedateerd op 3 december 2014?
Fiscale procedure
© 2014 Laga
46
Laga
Pres. Kennedypark 8a/0001
8500 Kortrijk
Belgium
Tel. + 32 56 59 43 00
Fax + 32 56 59 43 01
[email protected]
Frank Vanbiervliet
Advocaat-vennoot
47
© 2014 Laga
f
Fiscale procedure
www.laga.be
© 2014 Laga
48

Download Report