de presentatie

9-10-2014
Verbeterde kwaliteitsborging
in de bouw
Inhoudsopgave
Vanzelfsprekend!
STABU
Ede, 8 oktober 2014
Drs. ing. H.M. (Harry) Nieman
kwartiermaker
•
Inleiding
•
Wat is verbeterde kwaliteitsborging?
•
Waarom verbeterde kwaliteitsborging?
•
Doelen verbeterde kwaliteitsborging
•
Het nieuwe stelsel volgens BZK
•
Rol en taken van de kwartiermakers
•
Stand van zaken
2
Inleiding
Wat is private kwaliteitsborging?
•
BWT wordt niet geprivatiseerd
Private kwaliteitsborging in de bouw is een stelsel van in weten regelgeving verankerde instrumenten om te borgen dat
bouwwerken voldoen aan het Bouwbesluit. Deels bestaat dit
al:
•
De vergunning blijft bij het bevoegd gezag
1)
•
Kwartiermakers gaan informatie ophalen
•
•
Bouwbesluit 2012 artikel 1.8 lid 2 en 3 > EKV
2.
Indien een bouwproduct aan bepaalde prestaties die niet onder
een geharmoniseerde norm vallen moet voldoen, zodat het bouwwerk
waarin het wordt toegepast voldoet aan een bij of krachtens dit besluit
gestelde eis, is aan die eis voldaan indien het bouwproduct is toegepast
overeenkomstig een op die eis toegesneden kwaliteitsverklaring.
kwaliteitsverklaring
3.
Indien een bouwproces (…idem…) toegesneden kwaliteitsverklaring
Niet alles “in beton gegoten”
2)
Samenwerking alle partijen….
3
Woningwet artikel 1a (zorgplicht
zorgplicht),
zorgplicht
1b (bouwverbod
bouwverbod,
bouwverbod tenzij…) en
2 (aansturing Bouwbesluit)
Bouwbesluit
4
1
9-10-2014
Wat is verbeterde
kwaliteitsborging?
kwaliteitsborging?
Wat is verbeterde
kwaliteitsborging?
NL heeft een gemengd publiek/privaat stelsel
NU
Rijk
Stelselverantwoordelijke
Bouwregelgeving
Programma van Eisen
Bestemmingsplan
Welstand
Bouwbesluit
NL houdt een gemengd publiek/privaat stelsel
OpdrachtOpdracht- Bevoegd
gever
Gezag
X
X
X
X
X
X
X
Fricties (zie Cie Dekker):
- Dubbel werk > Onnodige kosten
- Diffuse verantwoordelijkheden
- Focus onvoldoende op het
gebruiksgerede bouwwerk
Rijk
STRAKS
BWT toetst op
aannemelijkheid
en ziet
incidenteel toe
op uitvoering =
schijnzekerheid!
Stelselverantwoordelijke
Bouwregelgeving
Toelating + monitoring instrumenten
OpdrachtOpdracht- Bevoegd
gever
Gezag
X
X
i.o.v. Rijk
Programma van Eisen
Bestemmingsplan
Welstand
Omgevingsveiligheid
Bouwbesluit
X
X
X
X
X
accentverschuiving
Wat blijft:
EKV
Wat verandert: eenduidige verbeterde rol inzake Bouwbesluit
5
Waarom verbeterde
kwaliteitsborging
•
•
6
Waarom verbeterde
kwaliteitsborging
De bouw maakt kwaliteit onvoldoende waar
•
De bouw maakt kwaliteit onvoldoende waar
•
“Verschuilen” achter de vergunning
•
“Verschuilen” achter de vergunning
•
Gebrekkig prikkels tot het leveren van kwaliteit
•
Gebrekkig prikkels tot het leveren van kwaliteit
•
Zwakke positie van de bouwconsument
•
Zwakke positie van de bouwconsument
•
Kwaliteitsverbetering via het publieke spoor blijft uit
•
Kwaliteitsverbetering via het publieke spoor blijft uit
De bouw kan en moet zelf kwaliteit leveren!
•
7
De bouw kan en moet zelf kwaliteit leveren!
8
2
9-10-2014
Voorwaarden
•
Vakmanschap
(generiek: bouwprocesmanager i.s.m. specifiek:
specialisten)
•
Integriteit
•
Bouwprocesmanagement
Integrale aanpak
•
Communicatie & samenwerking (BIM-samenstellen “as
built” dossier)
•
Regelgeving
•
Techniek
•
Logistiek
•
Management (risicoanalyse en kwaliteitsmanagement)
9
Verbeterde Kwaliteitsborging in de
Bouw
•
10
Waarom verbeterde kwaliteitsborging?
EERSTE LICHTING SKOOB
BOUWPROCESMANAGERS AFGESTUDEERD
Onduidelijke
verantwoordelijkheden
11
Papieren werkelijkheid
12
3
9-10-2014
Waarom verbeterde kwaliteitsborging?
Gebrek aan naleving /
Focus op tijd en geld …
geen prikkel voor kwaliteit
Doelen verbeterde kwaliteitsborging
Duidelijke
verantwoordelijkheden,
niet naar elkaar wijzen
De bouw levert zelf kwaliteit
13
Doelen verbeterde kwaliteitsborging
De klant krijgt wat hij/zij wil…
14
Positie eindgebruiker verbeteren
Consument betaalt vanaf begin
bouwproces
en waarvoor is betaald
15
Kan tekeningen niet beoordelen
16
4
9-10-2014
Positie eindgebruiker verbeteren
Proces tot nu toe
•
Bouwteam
Veel onderzoek beschikbaar
Beperkte kennis en ervaring
met contracten
Tegengestelde belangen,
moeilijk om je recht te halen
17
Insteek ministerie BZK
•
18
Uitgangspunten BZK
Inzet van verbeterde kwaliteitsborging in veel landen reeds
praktijk
•
Borging gericht op prestaties opgeleverde bouwwerk (as built)
•
Duidelijkheid omtrent verantwoordelijkheid voor voldoen aan
regelgeving
•
Helderheid omtrent aansprakelijkheid
•
Vermindering administratieve lasten
•
Overheid stelt kaders, markt ontwikkelt verbeterde
instrumenten
•
Toelatingsorganisatie toetst verbeterde instrumenten
•
Proportionaliteit gekoppeld aan risicoklassen
•
Betaalbaarheid
•
•
Drie jaar overgangsfase, op weg naar verbeterde borging
•
Vereenvoudiging bezien, met name eigenbouw
•
Toelatingsorganisatie, publieke organisatie/bevoegd gezag
betrokken
•
Overheid stelt kaders
19
20
5
9-10-2014
Het duale stelsel
Het duale stelsel
•
Niet alle aanvragen in 1 keer naar verbeterde kwaliteitsborging
•
Start :
•
•
•
•
Gedurende 3 jaar volgordelijk opschalen
Marktpartijen
•
•
•
projecten met gering risico
Beschikbaarheid instrumenten
Voldoen aan Bouwbesluit
(technische voorschriften, vnl. 2 t/m 6)
Overheid
•
•
RO, welstand, omgevingsveiligheid (bouwveiligheidsplan)
+ evt. overige WABO (totaal 26 wetten)
afstemming in Verbeterde
KwaliteitsBorging (VKB)
21
Proportionaliteit!
•
•
•
•
•
Vergunning verlenen RO / welstand /
omgevingsveiligheid / overige activiteiten (WABO)
•
Overleg en communicatie
•
Handhaven:
- inhoudelijk
- systeem
Erkende architect
Lid van beroepsvereniging, permanente educatie
Fouten: verlies erkenning, boete
Ontwerpen onder certificaat
•
•
•
Rol bevoegd gezag
Erkenningsregeling
•
22
Eigen verklaring dat plan voldoet
Gekoppeld aan verzekerde garantie met onafhankelijk toezicht en
opleveringskeuring
vergunning
VKB
Gecertificeerd toezicht
•
•
Onafhankelijk toezicht op ontwerp en uitvoering
Aansprakelijkheid bij toezichthouder
•
23
Toezicht bestaande bouw
24
6
9-10-2014
Planning BZK
•
November 2013
•
Zo spoedig mogelijk
Najaar 2014:
Kwartiermakers
Kamerbrief
•
Wetsvoorstel richting TK
AMvB:
criteria/toelatingsorganisatie
•
Najaar 2015
Wettelijk stelsel
•
2018 (na 3 jaar)
Evaluatie
toelatingsorganisatie
Brief minister Blok 27 november 2013
“Voor de beoordeling, indeling naar risicoklasse
en de toelating tot het stelsel van instrumenten
voor verbeterde kwaliteitsborging zal een
toelatingsorganisatie worden aangewezen.
Deze toelatingsorganisatie zal strikt toetsen of
nieuwe instrumenten voor kwaliteitsborging
voldoen aan door de overheid gestelde criteria.”
25
Algemene eisen toelatingsorganisatie
•
Onafhankelijk (ZBO)
26
Taak van de kwartiermakers
•
Zet een organisatie op die
•
Instrumenten beoordeelt
•
•
Deskundig en gezaghebbend
•
Beperkt van omvang en slagvaardig!
•
•
Toeziet op de werking van instrumenten
•
•
•
•
Bundelen van activiteiten, gebruik makend van
bestaande structuren en kennis
Monitoren werking instrumenten
‘Realty checks’
Sanctioneert
•
27
Toets aan wettelijk criteria
Indelen naar risicoklasse
Schorsen / intrekken toelating
28
7
9-10-2014
25
Werkwijze Kwartiermakers
•
Werkwijze Kwartiermakers
Markt voorbereiden op verbeterde kwaliteitsborging
•
•
Informatie ophalen uit de markt
•
Vertalen naar criteria voor verbeterde kwaliteitsborging
•
•
Informatie brengen naar de markt
•
Wat hebben bouwende partijen nodig?
“All parties concerned”
Binnen de door de wetgever gestelde grenzen:
•
•
•
•
•
Uitwerken risicoklassen
Operationaliseren eisen aan instrumenten
Werkwijze toelatingsorganisatie
Te overleggen gegevens en bescheiden
Sancties bepalen bij onvoldoende borging
•
•
Voorlichting over werkwijze stelsel
•
Uitleg over eisen verbeterde kwaliteitsborging
•
Draagvlak!
2014 adviezen aan BZK
29
Opleverdossier
•
•
Draagvlak
•
Beeld bijstellen verantwoordelijkheid
•
Consumenten, gebruikers, opdrachtgevers betrekken bij proces
•
Stuurgroep met vertegenwoordigers van: Ontwerp en engineering, Ontwikkeling
en uitvoering, Toelevering, Beheer borgingsinstrumenten, Professionele
opdrachtgevers, Eindgebruikers en Bevoegd Gezag.
•
Ook direct overleg met organisaties binnen geleding en overige partijen.
•
Doelen: helder
Beschikbaarheid
•
Kwaliteit verbeterde instrumenten: robuust en geborgd
•
Bevoegd gezag
•
Stelsel: transparant en proportioneel kwaliteit zichtbaar maken (bouwbrief op
basis van ‘reality checks’)
•
Toekomstige gebruikers en eigenaren
•
Communicatieplan → voorlichting naar alle doelgroepen
•
Correct gedrag belonen, ‘niet voldoen aan’: handhaven!
‘As built’ (tekeningen, berekeningen, bewijs)
Belangrijk voor toekomstige verbouwingen
•
•
30
‘rechtens verkregen niveau’
31
32
8
9-10-2014
Ontwerp en engineering
BNA, NL-ingenieurs,
VNconstructeurs
Processchema
STUURGROEP:7 GELEDINGEN >>>
Stelsel in vogelvlucht
Producten
Ontwikkeling en uitvoering
Bouwend NL, Uneto-VNI,
Onderhoud-NL, NVB
Samengesteld product
deelproduct
deelproduct
deelproduct
Toelevering
.
Samengesteld product toegepast
in bouwwerk
opleveren
}
Erkende Kwaliteitsverklaring ~ Bouwbesluit art.1.18
Metaalunie, NVTB
Documenten
CE-makering
Beheer borgingsinstrum.en
SBK, KOMO, CIen, etc.
EKV-product
EKV-proces
‘as built’-dossier +
verklaring kwaliteitsborger
Instrument Kwaliteitsborging
Beheer
Producent / evt. notified body
Prof. Opdrachtgevers
VNO-NCW-MKB, Neprom,
Aedes, RVB, BoZ
Kwaliteitsborger
Instrumentbeheerder:
Controle
ILT & evt. RvA
Eindgebruikers
VEH, Woonbond,
VAC.wonen, CG-raad
Raad voor Accreditatie
CI of erkenningsregeling
accrediteert CI’en
Toelating en toezicht
Toelatings-
-organisatie
RIJKSOVERHEID
Bevoegd Gezag
33
VNG, VBWTN, COBc,
BrandweerNL, (FRK, FGMG)
Instrument voor kwaliteitsborging
P
< >
Product
P
Proces
< >
34
Stand van zaken (oktober 2014)
P
Persoon
35
•
Consultatie (+ 60 reacties)
•
Uiteenlopende meningen over versterking positie consument
•
Veel vragen
•
Verwerken reacties
(eind oktober)
•
Raad van State
•
Eventuele aanpassingen
•
Tweede Kamer
•
Eerste Kamer
aangepast voorstel naar ministerraad
36
9
9-10-2014
36
Conclusie
•
Verbeterde kwaliteitsborging =
•
Heldere rollen
•
Positie consument/afnemers versterken
•
Verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid duidelijk
•
Proportioneel = maatwerk
•
Niet voldoen aan = sanctie
•
Versnelling bouwproces
•
Minder faalkosten
Vragen?
Meer info via www.instituutbouwkwaliteit.nl of
[email protected]
37
38
10