Interview met Wienke Bodewes uit PropertyNL Magazine

Anne Bodzinga spreekt Wienke Bodewes (Amvest)
‘Het glas is
weer halfvol’
Wienke Bodewes, algemeen directeur van Amvest,
vindt dat de tijd rijp is om weer risico’s te durven nemen
door Anne Bodzinga
In ’t kort
• Amvest doet alles
wat met wonen te
maken heeft. Niet
meer, niet minder
• Buitenlandse
investeerders zijn
nodig
• Markt schreeuwt
om nieuwe
woningen
A
mvest zetelt in een toren nabij de Arena, en dus
ook ir. Wienke Bodewes, verantwoordelijk voor
deze grote woningbelegger. Je wordt er altijd hartelijk ontvangen in een open ambiance en dat geeft direct
een goed gevoel. Amvest is eigendom van een commerciële verzekeraar (Aegon) en een maatschappelijk verantwoord pensioenfonds (PfZW). Dat maakt het op zich al
bijzonder dat deze combinatie al decennia met succes opereert in onze vaderlandse markt.
Wienke komt uit Wijk aan Zee. Zijn vader werkt bij de
Hoogovens en ze zijn rooms-katholiek, zoals het hoort bij
water en vuur. Het leren gaat Wienke gemakkelijk af. Hij
doet op zijn zestiende examen voor HBS-B, maar heeft na
Profiel Anne Bodzinga
Anne Bodzinga (1947) interviewt voor PropertyNL een
aantal grootheden uit bouw- en vastgoed. Hij doet dat
op persoonlijke wijze tijdens een lunch met generatiegenoten die hem tijdens zijn carrière bijzonder hebben
getroffen. Bodzinga nam in 2008 vervroegd afscheid
als voorzitter van BPF Bouwinvest, de vastgoedonderneming van het bedrijfspensioenfonds voor de Bouwnijverheid waar hij 12 jaar had gewerkt. Na posities bij onder meer Van Egteren
en Wilma Groep kwam hij via Slokker in 1994 bij het Woningfonds van ABP, nu
Vesteda. In 1996 kwam hij bij BPF Bouwinvest.
8 |
nr.
7 - 18 juli 2014 |
propertynl magazine
een jaar horeca en disco weinig hoop op het diploma. Als
hij dan toch slaagt, is er het probleem van ‘wat nu?’ Moeder Bodewes regelt een plaats in Delft en de jonge student
Bouwkunde vertoeft plotseling in een oudere wereld. Het
is dan eind jaren zestig en ‘Delft’ wordt dan nog bevolkt
door de nasleep van studenten met een socialistische opvoeding; in hun eigen ogen progressief, gezagmijdend en
Nederland-verbeteraars. De kern van de latere ‘grachtengordel-socialisten’. Wienke wordt daar gelukkig niet zo
door beïnvloed. Hij vindt techniek leuk, maar zijn hart
gaat ook uit naar handel en economie. Hij volgt colleges
op de Erasmus en kiest in Delft voor de specialisatie Stedenbouw.
stadsvernieuwing
Als je klaar bent in en met Delft, wacht er vaak een grote
gemeente op je. Wethouder Jan van der Ploeg uit Rotterdam jaagt in 1976 de stadsvernieuwing aan. Geen woorden maar daden. Mandaat aan de basis en 20.000 woningen kopen van huisjesmelkers. De stad is verpauperd,
maar er zijn gelukkig ook bergen geld beschikbaar. Wienke komt in het zogenaamde ‘Q&Q-team’, naar Engels
voorbeeld. Je zou het nu een denktank noemen. Van daaruit ontstaan veel innovaties op het gebied van bewonersparticipatie, bouwtechniek en bouwsystemen. Kortom, alles wat nodig is om de kwaliteit van wonen te
verbeteren en de stadsvernieuwing aan te jagen. Denken
vanuit bouwbehoeftes en classificatie. Budgetcreativiteit
en een ‘situationele’ organisatie, gericht op vooruitgang en
foto’s: Karen Veldkamp
propertynl magazine
|
nr.
7 - 18 juli 2014 | 9
resultaat. Op naar 10.000 gerenoveerde woningen per
jaar! Een mooie tijd, waarin staatssecretaris Jan Schaeffer
met gelijkgestemde wethouders in de grote steden veel
goeds heeft verricht.
Wienke wordt benoemd tot hoofd van de afdeling Vernieuwbouw in Rotterdam. Alle renovatie valt onder hem;
acht- tot tienduizend woningen per jaar. Hij brengt het nog
tot directeur Consult van de gemeente Rotterdam en ontmoet dan Lex Pouw, ook ‘Delft’ en inmiddels voorzitter van
de raad van bestuur bij Woningbedrijf Amsterdam (nu
Ymere), de grootste woningcorporatie van ons land. Ze
treffen elkaar in een boot op de Maas, waar de Academie
Namens de corporaties zet Wienke
met zijn team projectontwikkeling
op de kaart in Amsterdam
voor Bouwkunst een lezing organiseert voor landelijke ontwikkelingsteams stadsvernieuwing. Het is dan 1995. Lex
vraagt Wienke of ‘projectontwikkeling bij Woningbedrijf
Amsterdam opzetten’ iets voor hem is. De commerciële
gevoelens komen – na jaren ambtelijk Rotterdam (vrije stijl
overigens) – bij Wienke naar boven en hij zegt ja, voor een
jaar ‘en dan maar kijken of we moeten doorgaan’.
projectontwikkeling
Hij start met zeven mensen aan de vooravond van de vastgoedhausse in de woningmarkt, die ruim tien jaar zou
duren. Precies in deze periode zit Wienke bij het latere
Ymere. Met zijn team heeft hij namens de corporaties projectontwikkeling op de kaart gezet in Amsterdam. Projectontwikkeling zoals het bedoeld is: niet teveel risico’s, geen
gekke dingen, maar wel bouwen om de stad beter te maken. Meedoen met prijsvragen, wel of niet samen met andere (commerciële) ontwikkelaars of met bouwers.
Het gaat voorspoedig met de ontwikkelingspoot van de
machtige corporatie. Wienke heeft een model ontwikkeld
waarbij binding met het bedrijf centraal staat. Hij selec-
10 |
nr.
7 - 18 juli 2014 |
propertynl magazine
teert mensen met technisch, maar ook met commercieel
inzicht. Er komt veel talent van de gemeente Amsterdam
naar Ymere, maar ook mensen van commerciële bedrijven
vinden hun plaats bij de club. Wienke krijgt een volwaardige zetel in de RvB en doet samen met voorzitter Lex
Pouw opvallende en mooie projecten. Met Bouwfonds
wordt afgesproken dat beide partijen elkaar helpen. Ymere
in de stad, Bouwfonds in de polder. Ook met AM/BAM en
met Johan Matser worden grote projecten gerealiseerd.
Maar ook inbreiding en revitalisering van verwaarloosde
locaties horen bij de kernopdracht. Furore maken Wienke
en zijn mensen met hun grote bijdrage aan de luxe nieuwbouw aan het Westerdok. Nog net voor de crisis toesloeg is
het risico verdwenen en heeft woningcorporatie Ymere
een monument van de toekomst toegevoegd aan de stad.
overstap naar commercieel vastgoed
Voor Wienke is dit een mooi moment om zijn knopen te
tellen: hij is 45 jaar, heeft een mooie ambtelijke carrière als
basis en daarna – gedurende 12 jaar – met succes ontwikkelingsactiviteiten gerealiseerd bij Ymere, maar niet als
voorzitter. Hij wil graag een commercieel bedrijf in de
vastgoedsector leiden. En dan komt Amvest op zijn pad.
Inmiddels puur woningbelegger met een sterke ontwikkelpoot. Wienke wordt in 2007 algemeen directeur van
Amvest met een belegd vermogen van toen € 2,5 mrd.
Al in zijn tijd bij Ymere is Wienke een trouw bezoeker van
Neprom-vergaderingen, sinds de Neprom de deur voor de
grote corporaties heeft opengezet. Hij komt in het bestuur
en wordt in 2010 gekozen tot voorzitter. De laatste jaren
zijn moeilijk voor de branche. De crisis betekent een terugval van 50% bij de leden van de Neprom. Wienke moet
leren vasthouden. Binnen Neprom wordt met deskundige
mensen gediscussieerd over oplossingen. Er is veel contact met hoge ambtenaren en met de minister. Allemaal
low-key, niet steeds in de krant, dat werkt het beste.
En natuurlijk is er ook branchebreed overleg tussen Aedes, NVM, Bouwend Nederland, IVBN, NVB en Neprom.
Je kunt dan een geweldige vuist maken, maar dat kan alleen maar ten aanzien van gezamenlijke belangen, en er
zijn ook veel tegenstellingen.
De hoofdtaak van Wienke ligt echter uiteraard bij Amvest.
ANNE BODZINGA INTERVIEWT
Over Wienke Bodewes
Ir. Wienke Bodewes studeert Bouwkunde in Delft en gaat daarna aan de slag bij
de stadsvernieuwing in Rotterdam. In 1995 zet hij de afdeling projectontwikkeling
op bij Woningbedrijf Amsterdam (het latere Ymere). Na 12 jaar stapt hij over naar
Amvest, waar hij algemeen directeur wordt. Daarnaast is hij voorzitter van de Neprom, voorzitter van de RvT van SWK en van Stichting het Nieuwe IJ en lid van het
Forum voor Stedelijke Vernieuwing.
Woningbelegger en -ontwikkelaar Amvest is eigendom van verzekeraar Aegon en
pensioenfonds PfZW.
Hij is duidelijk over de missie van het bedrijf: Amvest doet
alles wat met wonen te maken heeft in Nederland. Niet
meer, niet minder.
Het belang in de totale portefeuille van PfZW bedraagt € 1
mrd tegen Aegon € 2 mrd. Samen zijn de aandeelhouders
eigenaar (50/50) van de managementorganisatie. Omdat
pensioenfondsen steeds meer globaliseren, wil Amvest
minder afhankelijk zijn van de twee oprichters. Het vastgoed is ondergebracht in diverse fondsen. Op accountbasis wordt ook voor derden gewerkt. Er ligt een target om
25% loan-to-value extern te financieren in het Core Fund,
waardoor de capaciteit van Amvest kan worden vergroot.
Dit lukt aardig, ook tijdens de crisis, en dat is een bewijs
van de hoge kwaliteit van de beleggingen.
Hoewel Amvest uitsluitend in Nederland werkt, is Wienke
soms over de grens te vinden voor het aantrekken van al
dan niet risicodragend kapitaal. ‘Want we hebben buitenlandse investeerders nodig, nu de corporaties moeten afhaken bij de geliberaliseerde sector’, zegt hij met klem.
zorgfonds
Nieuw is het Zorgfonds van Amvest, waarbij het bedrijf de
vraag opzoekt waar mensen een appartement willen huren
en alle benodigde zorg willen inkopen. Het fonds richt zich
op een breed scala aan doelgroepen. Allemaal ouderen die
zware zorg nodig hebben. Zowel mensen met geheugenproblemen als algemene ouderdomsklachten. Amvest doet
dat op diverse prijsniveaus: tussen de € 1000 en € 4500 per
maand. De crux zit hem hierbij in de kwaliteit van het zorgmanagement. Daar staat of valt succes mee. Met een paar
partijen zijn momenteel pilots operationeel. Wie het goed
doet, krijgt meer locaties. Wienke denkt aan 20–25 units
van 15–20 huurders per zorgvilla. Deze portefeuille groeit
nu al toe naar een waarde van € 100 mln en zal dan doorrollen naar € 500 mln.
Wienke is intensief betrokken, met lijntjes naar het ministerie, bij de try-out om een actief gemengd fonds voor corporaties en institutionele beleggers te funden in de geliberaliseerde sector. De corporaties leveren het vastgoed en
blijven voor 20% meedoen in het fonds. Een mooi idee om
in ieder geval de liquiditeit bij corporaties te verbeteren en
de behoefte aan woningen bij de beleggers te bevredigen.
Amvest richt zich in toenemende mate op binnenstedelijke
ontwikkelingen. En Wienke is bij Ymere door de wol geverfd in dit segment. Maar ook met grote nieuwe ontwikkelingen is Amvest actief, zoals Almere Duin. Het project is
vorig jaar gestart met een looptijd van meer dan 10 jaar en
is goed voor 3000 woningen en 120.000 m² retail, horeca,
leisure, maatschappelijke voorzieningen, wellness en allicht kantoren. In 2011 is Strijp R in Eindhoven gestart met
500 luxere huur- en koopwoningen. Een mooie ontwikkeling is ook Cruquius in het oostelijk havengebied van Amsterdam, waar een eigentijds stedelijk gebied met wonen,
werken en recreatie zal ontstaan.
‘We hebben buitenlandse investeerders
nodig, nu de corporaties moeten
afhaken bij de geliberaliseerde sector’
En natuurlijk koopt Wienke zo nu en dan mooie, door anderen ontwikkelde projecten, zoals 176 appartementen in New
Babylon en een groot appartementencomplex in hartje
Eindhoven naast het PSV-stadion. De kracht en filosofie van
Amvest verwoordt Wienke zo: ‘Door krachtige ontwikkeling en visionair fondsmanagement gekoppeld aan continue klantgerichte property-aandacht behalen wij relatief
hoge rendementen.’
Wienke is blij met Amvest en Amvest met Wienke. Hij is
nog even voorzitter van de Neprom, wat langer voorzitter
van de RvT van SWK (Stichting Waarborgfonds Koopwoningen) en van Stichting het Nieuwe IJ en lid van het Forum voor Stedelijke Vernieuwing. Hij staat middenin de
woningmarkt en dan is het positief te horen dat Wienke van
harte uitspreekt dat ‘het glas weer halfvol’ is. ‘We hebben de
grootste problemen gehad. Nu moeten we meer dan ooit de
handen ineen slaan en risico’s durven nemen.’ De tijd is er
rijp voor en de markt schreeuwt om nieuwe woningen.
Als ik terugrijd naar de Veluwe denk ik: ‘Wienke is een stabiele pijler in de markt, die het stokje van de oudere generatie uitstekend heeft overgenomen. Chapeau!’
propertynl magazine
|
nr.
7 - 18 juli 2014 | 11