BELEIDSPARTICIPATIE

LOKALE BELEIDSVOERING
B E LE I D S PA RT I C I PAT IE
van burgers met een
migratieachtergrond
O O S T- V L A A M S
DIVERSITEITSCENTRUM
wat is
beleidsparticipatie ?
L okale besturen hebben er alle baat bij om hun inwoners te
betrekken bij de opmaak, uitvoering en evaluatie van
hun beleid . D it laat het lokaal bestuur toe een beleid te voeren dat tegemoetkomt aan de noden van al haar burgers, en
dat hun betrokkenheid in de gemeente verhoogt.
* * *
V andaag de dag zijn burgers mondiger dan ooit. D at is maar
goed ook: de lokale samenleving wordt steeds complexer. S ommige burgers organiseren zich op verschillende manieren om
hun belangen en wensen verwezenlijkt te zien, al dan niet door
zich aan te sluiten bij een stedelijk adviesorgaan. V aak hebben
deze adviesraden al stappen gezet om een reële afspiegeling
van de samenleving te worden, maar toch blijven sommige
ambities en doelgroepen niet bereikbaar . D aarnaast
mikt beleidsparticipatie ook op burgers die zich nog niet verenigd hebben, of het moeilijk vinden om aan de samenleving te
participeren.
B eleidsparticipatie is een van de prioriteiten binnen de strategische beleidsvoering van de gemeente . E lke gemeente
is verschillend. A anpak en proces moeten dus op maat zijn.
1.
e lokale context kan geïnventariseerd worden aan de
D
hand van vragen als: he eft deze of gene doelgroep zich reeds
uit zichzelf verenigd ? W at hebben verschillende doelgroepen
hoog op hun verlanglijstje staan ? I n welke mate speelt het
sociale leven van bepaalde doelgroepen zich af binnen de
­g renzen van de gemeente, of juist niet ? E n wat met onderwijs ? C ultuur ? E nz.
2.
O
p basis van de antwoorden die hieruit komen, kan een lokaal
bestuur zijn doelstellingen vastleggen : ondersteunen,
informeren, samen organiseren, raadplegen, adviseren, coproductie, enz.
3.
E n dat bepaalt dan weer voor welke werkvormen er gekozen wordt: stedelijke adviesraden, W ereldcafé, mondelinge
bevragingen en online enquêtes, dialoogtafels, formele of
informele netwerken, vaste en sterk gestructureerde organisaties, tijdelijke verbanden, ad hoc-organisaties, thematische bijeenkomsten, enz.
4.
E ssentieel is ook dat er duidelijke afspraken gemaakt worden
over de organisatie van de besluitvorming binnen de
gemeente , en de terugkoppeling naar de burgers .
beleidsparticipatie
= maatwerk
beleidsparticipatie
van etnisch-culturele
minderheden
in de praktijk
T oegankelijkheidsverhoging van beleid, diensten en
voorzieningen voor etnisch-culturele minderheden is
één van de actieterreinen van het O ost- V laams D iversiteitscentrum ( OD i C e vzw).
I n het kader van de opmaak van hun strategisch beleidsplan,
riepen de gemeenten A alst , L okeren , S int- N iklaas en Zele
onze hulp in bij het uitwerken van een traject naar beleidsparticipatie door kwetsbare groepen.
OD i C e opteerde voor een vindplaatsgerichte aanpak . I n
s­ amenwerking met de lokale integratiediensten, bezochten we
de doelgroepen in hun vertrouwde omgevingen : vrijetijd, school, moskee, gemeenschapscentrum, enz. Dit liet ons
toe op een laagdrempelige manier te peilen naar hun vragen
met betrekking tot drie domeinen:
amenleving :
• S
waar ontmoeten burgers elkaar in onze gemeente ? W at zijn de vrijwillige engagementen van onze burgers ? In welke mate nemen zij deel aan buurtinitiatieven ? H oe
ziet hun ideale gemeente eruit ?
rije
• V
tijd : kent men het gemeentelijk vrijetijdsaanbod ? A an
welk soort activiteiten willen onze burgers graag meewerken ?
I s het cultureel leven in de gemeente gekend ? K iezen zij voor
het sportcomplex, of eerder voor sport in het park ? E n voor
welke sporten ?
• Inspraak :
op welke manier bundelt de doelgroep haar ideeën ?
R icht zij zich individueel tot de gemeente, of eerder via verenigingen ? H oe ziet het netwerk van personen en verenigingen eruit ? V ia welke kanalen worden zij het liefst door de
gemeente benaderd ?
B abbelonië-groepen, vrouwenverenigingen van moskeekoepels,
oudergroepen tijdens koffiemomenten op school, meisjeswerkingen, en vele andere kregen op die manier de kans zich uit te
spreken over wat zij de komende jaren verwezenlijkt
willen zien in hun stad of gemeente.
* * *
H et resultaat van onze vindplaatsgerichte bevragingen gaf aanleiding tot het uitbreiden en promoten van de bestaande gemeentelijke netwerken en hun aanbod .
O verigens bleek zeer duidelijk dat etnisch-culturele minderheden
doorgaans een hele hoop vragen en waarden gemeenschappelijk hebben met hun autochtone medeburgers: goed
onderwijs voor hun kinderen, voldoende groenvoorzieningen, en
een aangepast vrijetijdsaanbod scoren hoog over de etnischculturele grenzen heen.
andere participatieve
projecten & methodieken
N aast OD iC e bieden ook andere initiatieven extra ruggensteun
bij het ontwikkelen van een traject naar beleidsparticipatie:
VSG ,
• V
•
•
•
•
•
•
•
•
de koepelorganisatie van V laamse gemeentebesturen
en OCMW ’s, ondersteunt op theoretisch vlak, en bij het kiezen
van de juiste methodiek. www.vvsg.be
amenlevingsopbouw ontwikkelde een participatie-website
S
voor burgers en lokale besturen om stapsgewijs een participatietraject op te zetten. www.participatiewordtgesmaakt.be
360 is een initiatief van stadsproject “de G enks” dat inwoG
ners samenbrengt in een open gesprek over hun stad.
w ww.genk.be
D e K oning B oudewijnstichting presenteert 13 participatieve methodieken. www.kbs-frb.be
e W akkere B urger ondersteunt de participatie van burD
gers in het beleid via vormingen en advies.
w ww.dewakkereburger.be
H et netwerk van adviesraden deelt relevante publicaties op
hun blog. www.adviesraden.be
aruur vzw biedt ondersteuning bij alles rond jeugdpartiK
cipatie. www.karuur.be
C
hangemakers zet koers op meer diversiteit in de participatiefora. www.minderhedenforum.be
D
urf te vragen ontwikkelt frisse manieren om participatie
te organiseren, en biedt op haar website een aantal interessante publicaties aan. www.durftevragen.be
C ontacteer ons ! S amen zoeken we naar de meest geschik-
te manieren om ook de kwetsbare groepen actief te
betrekken bij het beleid van uw gemeente.
Wij delen graag onze expertise, en ondersteunen diensten,
organisaties en burgers bij het opzetten van participatieve trajecten in Oost-Vlaanderen. We werken steeds op maat van
uw gemeente , gaande van eenmalige bevragingen tot en met
een integrale aanpak van start tot finish.
O ost- V laams I ntegratiecentrum ( OD i C e vzw )
afdeling I ntegratiebeleid
t 09 267 68 13
e [email protected]
www.odice.be
Het Oost-Vlaams Diversiteitscentrum slaat bruggen tussen lokale
besturen en gemeenschappen van etnisch-culturele minderheden. Het
project in Aalst, Lokeren, Sint-Niklaas en Zele werd gesubsidieerd door
het Federaal Impulsfonds.
ODiCe ondersteunt !
B eleidsparticipatie is een uitgelezen
middel om bur gers actief te laten
deelnemen aan de gemeentelijke
samenleving. Actief burgerschap
verander t en ver r uimt de blik van
zowel burgers als beleid.
In deze brochure presenteert het
Oost-Vlaams Diversiteitscentrum
een concrete aanpak om
B E L EID S PA RTICIPATIE
van burgers met een
migratieachtergrond
in de gemeentelijke beleidsvoering
op te nemen.
O O S T- V L A A M S
DIVERSITEITSCENTRUM